Autoreferat. dr n. med. Sławomir Teper. Katowice, 30 marca Oddział Kliniczny Okulistyki

Transkrypt

1 Katowice, 30 marca 2016 Autoreferat dr n. med. Sławomir Teper Oddział Kliniczny Okulistyki Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Denstystycznym w Zabrzu Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach 1

2 I. IMIĘ I NAZWISKO: Sławomir Jan Teper II. POSIADANE DYPLOMY, STOPNIE NAUKOWE 2010 Tytuł specjalisty w dziedzinie okulistyka uzyskany po złożeniu Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego w dniu Centrum Egzaminów Medycznych w Łodzi. Szkolenie specjalizacyjne pod kierunkiem prof. dr. hab. n. med. Edwarda Wylęgały Stopień doktora nauk medycznych uzyskany dnia roku uchwałą Rady Wydziału Opieki Zdrowotnej w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego za rozprawę doktorską Wpływ polimorfizmu Y402H genu czynnika H układu dopełniacza oraz A69S genu LOC na skuteczność leczenia neowaskularyzacji podsiatkówkowej u chorych ze zwyrodnieniem plamki związanym z wiekiem. Wyróżnienie rozprawy doktorskiej dnia roku przez Radę Wydziału Lekarskiego w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Promotor: prof. dr hab. n. med. Edward Wylęgała Recenzenci: Prof. dr hab. n. med. Tomasz Żarnowski Prof. dr hab. n. med. Maria Formińska-Kapuścik 2004 Złożenie Lekarskiego Egzaminu Państwowego z wynikiem 86,3% w dniu roku Centrum Egzaminów Medycznych w Łodzi. 2

3 2003 Dyplom lekarza uzyskany w dniu roku na Wydziale Lekarskim w Katowicach Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach z wynikiem ponad dobrym 1996 Złożenie Egzaminu Dojrzałości w dniu 4 czerwca 1997 roku ze średnią 5,2 w Liceum Ogólnokształcącym im. M. Kopernika w Cieszynie III. INFORMACJE O DOTYCHCZASOWYM ZATRUDNIENIU W JEDNOSTKACH NAUKOWYCH do nadal Asystent Oddziału Klinicznego Okulistyki Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach 2006 do nadal Asystent Oddziału Okulistycznego Okręgowego Szpitala Kolejowego w Katowicach (młodszy asystent w latach oraz starszy asystent od 2010 roku do nadal) IV. WSKAZANIE OSIĄGNIĘCIA WYNIKAJĄCEGO Z ART. 16 UST. 2 USTAWY Z DNIA 14 MARCA 2003 R. O STOPNIACH NAUKOWYCH I TYTULE NAUKOWYM ORAZ O STOPNIACH I TYTULE W ZAKRESIE SZTUKI (DZ. U. NR 65, POZ. 595 ZE ZM.): Wskazane osiągnięcie jest cyklem 6 prac, których łączny Impact Factor wynosi 9,237 a punktacja MNiSW 124. a) TYTUŁ OSIĄGNIĘCIA NAUKOWEGO 3

4 Obrazowanie siatkówki przy użyciu optycznej koherentnej tomografii u pacjentów ze zwyrodnieniem plamki związanym z wiekiem z uwzględnieniem aspektu genotypowo-fenotypowego. b) AUTORZY, TYTUŁY PUBLIKACJI, ROK WYDANIA, NAZWA WYDAWNICTWA, 1. Teper SJ, Nowinska A, Pilat J, Wylegala E. Photodynamic therapy in VEGF inhibition non-responders-pharmacogenetic study in age-related macular degeneration assessed with swept-source optical coherence tomography. Photodiagnosis Photodyn Ther Mar;13: Punkty MNiSW: 20 IF: 2,014 Mój wkład w powstanie tej pracy polegał na opracowaniu koncepcji pracy, zaplanowaniu badania, wyborze metodyki badania, współudziale w zbieraniu materiału do bazy danych pacjentów, przeprowadzeniu i analizie wyników badań klinicznych, analizie wyników badań genetycznych oraz obrazowych, przygotowaniu manuskryptu, korespondencji z redakcją, korekcie pracy przed złożeniem do druku. Mój udział procentowy szacuję na 75% 2. Teper S, Nowińska A, Lyssek-Boroń A, Wylegała E. Postać neowaskularna zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem aktualne metody postępowania w Polsce i w Europie. Pol Merkur Lekarski Jul;37(217): Praca poglądowa Punkty MNiSW: 7 Mój wkład w powstanie pracy polegał na opracowaniu koncepcji pracy, analizie materiału, przygotowaniu manuskryptu, korespondencji z redakcją, korekcie pracy przed złożeniem do druku. Mój udział procentowy szacuję na 80%. 4

5 3. Koprowski R, Teper S, Wróbel Z, Wylegala E. Automatic analysis of selected choroidal diseases in OCT images of the eye fundus. Biomed Eng Online Nov 14;12:117. IF: Punkty MNiSW: 25 Mój wkład w powstanie tej pracy polegał na opracowaniu koncepcji pracy od strony medycznej, wyborze protokołów obrazowania OCT, ustaleniu metodologii medycznej, zbieraniu materiału do bazy danych pacjentów, przeprowadzeniu badania klinicznego; współudziale w przeprowadzeniu badań OCT, analizy materiału i przygotowaniu manuskryptu. Mój udział procentowy w części medycznej szacuję na 80%. 4. Koprowski R, Teper SJ, Węglarz B, Wylęgała E, Krejca M, Wróbel Z. Fully automatic algorithm for the analysis of vessels in the angiographic image of the eye fundus. Biomed Eng Online Jun 22;11:35. IF: Punkty MNiSW: 20 Mój wkład w powstanie tej pracy polegał na opracowaniu koncepcji pracy od strony medycznej, zaplanowaniu charakterystyki zdjęć angiograficznych, ustaleniu metodologii medycznej, zbieraniu materiału do bazy danych pacjentów, przeprowadzeniu badania klinicznego z dokumentacją fotograficzną, przeprowadzeniu badań dodatkowych; współudziale w przeprowadzeniu analizy materiału i przygotowaniu manuskryptu. Mój udział procentowy w części medycznej szacuję na 75%. 5. Teper SJ, Nowińska A, Wylęgała E. A69S and R38X ARMS2 and Y402H CFH gene polymorphisms as risk factors for neovascular age-related macular degeneration in Poland - a brief report. Med Sci Monit Feb;18(2):PR1-3. Punkty MNiSW: 20 IF:

6 Mój wkład w powstanie tej pracy polegał na opracowaniu koncepcji pracy, planowaniu zakresu i metodologii badań, współudziale w zbieraniu materiału do bazy danych pacjentów, przeprowadzeniu i analizie wyników badań klinicznych oraz morfologicznych ze szczególnym uwzględnieniem optycznej koherentnej tomografii, analizie wyników badań genetycznych, przygotowaniu manuskryptu, korespondencji z redakcją, korekcie pracy przed złożeniem do druku. Mój udział procentowy szacuję na 75 % 6. Teper SJ, Nowinska A, Pilat J, Palucha A, Wylegala E. Involvement of genetic factors in the response to a variable-dosing ranibizumab treatment regimen for age-related macular degeneration. Mol Vis Dec 7;16: Punkty MNiSW: 32 IF: Mój wkład w powstanie tej pracy polegał na opracowaniu koncepcji pracy, zaplanowaniu badania, wyborze metodyki badania, współudziale w zbieraniu materiału do bazy danych pacjentów, przeprowadzeniu i analizie wyników badań obrazowych ze szczególnym uwzględnieniem optycznej koherentnej tomografii, analizie wyników badań genetycznych, przygotowaniu manuskryptu, korespondencji z redakcją, korekcie pracy przed złożeniem do druku. Mój udział procentowy szacuję na 65 % * W załączeniu: - Kopie prac stanowiących osiągnięcie naukowe (Załącznik nr 6) - Oświadczenia współautorów o indywidualnym wkładzie autorskim (Załącznik nr 7) C) OMÓWIENIE CELU NAUKOWEGO PRAC I OSIĄGNIĘTYCH WYNIKÓW WRAZ Z OMÓWIENIEM ICH EWENTUALNEGO WYKORZYSTANIA. W cyklu prac uwzględniono publikacje których głównym tematem jest zwyrodnienie plamki związane z wiekiem wraz z metodami diagnostyki, które przyczyniają się do lepszego poznania schorzenia. Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (ang. age-related macular degeneration, AMD) jest główną przyczyną ślepoty w krajach rozwiniętych. Choroba w zaawansowanych postaciach, neowaskularnej i zaniku geograficznego, prowadzi do utraty 6

7 widzenia centralnego. Częściej za ślepotę odpowiada postać neowaskularna, związana z rozwojem nieprawidłowych naczyń i towarzyszącej im tkanki włóknistej, zastępującej stopniowo prawidłową siatkówkę. W okresie ostatniego dziesięciolecia obserwujemy gwałtowny rozwój metod leczenia. Ten przełom w okulistyce dokonał się przede wszystkim za sprawą inhibitorów czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (ang. vascular endothelial growth factor, VEGF). Obecnie trwają badania nad kolejnymi lekami, zarówno z tej grupy, jak i inhibitorów innych cytokin. Rozwój leczenia był równoległy do rozwoju metod diagnostycznych, przede wszystkim optycznej koherentnej tomografii (ang. optical coherence tomography, OCT). Przekroje siatkówki, uzyskiwane z użyciem aparatów OCT, przypominają przekroje histologiczne, a uzyskiwane są przyżyciowo i bezinwazyjnie. Monitorowanie leczenia, dzięki pomiarom zaimplementowanym w oprogramowaniu tomografów optycznych, może mieć charakter ilościowy i jednoznacznie determinować skuteczność terapii. W Polsce jeden z pierwszych aparatów OCT został zakupiony do Oddziału i Poradni Okręgowego Szpitala Kolejowego w Katowicach. Korzystałem z niego od momentu zakupu w 2005 roku. Od tego czasu używając różnych tomografów, coraz nowszej generacji, wykonano w ww. ośrodku dziesiątki tysięcy badań siatkówki, a wciąż powiększająca się baza danych pacjentów jest źródłem wielu badań naukowych podjętych początkowo pod kierownictwem prof. dr. hab. n. med. Edwarda Wylęgały, a kontynuowanych także pod moim kierunkiem. Podłoże AMD ma charakter przede wszystkim genetyczny. Choć w etiologii zwraca się uwagę na czynniki środowiskowe, zwłaszcza palenie papierosów, podstawową przyczyną AMD są polimorfizmy pojedynczych nukleotydów (ang. single nucleotide polmorphisms, SNPs), które zwiększają ryzyko choroby. Należą do nich rs oraz rs Pierwszy wariant polega na kodowaniu histydyny w pozycji 402 zamiast częściej występującej w tym miejscu tyrozyny (Y402H) czynnika H układu dopełniacza, drugi wiąże się z zamianą alaniny na serynę w pozycji 69 (A69S) transkryptu genu ARMS2 (LOC387715). Badania prowadzone na Oddziale Okulistycznym Okręgowego Szpitala Kolejowego w Katowicach, pod kierunkiem prof. E. Wylęgały podjęte w 2007 roku, a kontynuowane pod moim kierunkiem, dotyczyły neowaskularnej postaci AMD z uwzględnieniem tła genetycznego. Pierwsze wyniki pozwoliły rozpocząć tworzenie bazy danych i stanowiły podstawę mojej dysertacji doktorskiej w 2009 roku. 7

8 Kontynuując badania pod moim kierownictwem uzyskano nowe dane farmakogenetyczne. Określono również po raz pierwszy charakterystykę morfologiczną pacjentów chorych na postać neowaskularną AMD w odniesieniu do genotypu w populacji polskiej w zakresie najważniejszych polimorfizmów. Rezultatem tych badań była pierwsza praca z cyklu publikacji pt. Involvement of genetic factors in the response to a variabledosing ranibizumab treatment regimen for age-related macular degeneration. Przedstawiłem w niej po raz pierwszy dla wybranego schematu leczenia zależność farmakogenetyczną między najważniejszymi polimorfizmami, a skutecznością leczenia wyrażoną zarówno funkcjonalnie, jak i morfologicznie - z wykorzystaniem OCT pod kątem jakościowym i ilościowym. Wykorzystany schemat leczenia był wówczas jednym z najbardziej atrakcyjnych klinicznie, pozwalając redukować częstość iniekcji inhibitora VEGF. Zważywszy na podłoże genetyczne choroby, poszukiwanie powiązań farmakogenetycznych, w tym zwłaszcza potencjalnych czynników rokowniczych, wydawało się szczególnie zasadne. Pomimo wykazania niewielkiego wpływu genotypu na efektywność leczenia dowiedziono, że pacjenci mogą być leczeni skutecznie pomimo obciążeń genetycznych. Ponadto schemat niewymagający comiesięcznych iniekcji jest prawdopodobnie odpowiedni dla wszystkich grup pacjentów, niezależnie od genotypu. Ze względu na możliwe różnice między populacjami o dominującej w ich strukturze rasie kaukaskiej, należało jeszcze wykazać, czy oba polimorfizmy rs i rs są w Polsce w podobnym stopniu odpowiedzialne za występowanie zaawansowanej postaci AMD. Żadne dane na ten temat nie były wówczas dostępne. Pozwoliłoby to z większą pewnością uogólnić wyniki pierwszej publikacji i stało się celem drugiej pracy z cyklu. Jednocześnie wykorzystano ponownie zalety optycznej koherentnej tomografii do przeanalizowania charakterystyki morfologicznej postaci wysiękowej AMD w odniesieniu do genotypu. Nie wykazano szczególnych obrazów morfologicznych neowaskularyzacji zależnych od genotypu. Wykorzystano sekwencjonowanie genów, co doprowadziło do odkrycia w populacji polskiej także wariantu ochronnego genu ARMS2 polimorfizmu R38X, który był bardzo rzadko badany również na świecie opublikowano na ten temat nieliczne prace. R38X jest mutacją powodującą powstanie przedwczesnego kodonu stop i stanowi dotąd jeden z podstawowych dowodów na złożoność transkryptów powstających w regionie q26 10 chromosomu. Trzecia praca z cyklu pt. Fully automatic algorithm for the analysis of vessels in the angiographic image of the eye fundus wynikała z badań podjętych wspólnie z naukowcami 8

9 Uniwersytetu Śląskiego i wiązała się z próbą utworzenia nowej automatycznej metody obrazowania naczyń siatkówki. Nieustannie podejmuje się w retinologii działania, które zmierzają do automatyzacji analizy obrazu, co zwiększy powtarzalność i obiektywność uzyskiwanych danych. Jest to szczególnie ważne w przypadku chorób naczyniowych lub wiążących się z neowaskularyzacją. Sieć naczyniowa może być uwidoczniona w klasycznej angiografii lub angio-oct (OCT-A) i jest dotąd jedną z nielicznych struktur tylnego odcinka oka niepoddającą się ilościowej ocenie bez zastosowania wyszukanych narzędzi analizy obrazu. Inhibitory PDGF, nowa grupa leków stosowanych w AMD, wpływa bezpośrednio na nieprawidłowe naczynia i planowane badania kliniczne nad lekami z tej grupy będą obejmować OCT-A, co uwypukla niezbędność powstania wiarygodnych metod analizy. W pracy powstał algorytm automatycznej segmentacji naczyń na obrazach angiograficznych, a jego przydatność została potwierdzona na grupie osób z nadciśnieniem tętniczym. Dla pacjentów z postacią neowaskularną AMD może to oznaczać możliwość dodatkowego automatycznego przypisania do grupy ryzyka krwotoku siatkówkowego. Efektem kontynuacji współpracy z grupą informatyków Uniwersytetu Śląskiego jest także czwarta praca z cyklu pt. Automatic analysis of selected choroidal diseases in OCT images of the eye fundus. Automatyzacja analizy obrazu może dotyczyć również rozpoznawania jednostek chorobowych. Wczesne wykrycie schorzenia, które początkowo rozwija się skrycie i głęboko w obrębie tylnego bieguna oka, jest kluczowe dla skutecznego leczenia i zachowania dobrej ostrości wzroku. Najważniejszą i najliczniejszą grupą pacjentów w tej pracy są osoby z neowaskularną postacią AMD, najczęstszej chorobie wiążącej się ze zmianami podsiatkówkowymi. Pytanie, na które postanowiliśmy odpowiedzieć, jest zarazem pytaniem o możliwości skriningowe: czy oprogramowanie urządzeń OCT może wspomóc w rozpoznaniu choroby lub przynajmniej zaalarmować lekarza o konieczności wnikliwej analizy danego obszaru przekroju OCT? Zadanie okazało się bardzo trudne i wymagało żmudnej analizy kolejnych modyfikacji algorytmu pod kątem medycznym, by zapewnić jego wysoką czułość i swoistość. Jest to dodatkowo utrudnione przez rzutowanie zmian siatkówkowych na obraz naczyniówki w OCT. Osiągnięto ostatecznie zadowalające parametry algorytmu, który pozwala wykryć grupy zmian choć bez jednoznacznego określenia rozpoznania. Jednak już samo wykrycie podsiatkówkowej tkanki włóknistej lub cech obrzęku / neowaskularyzacji jest cennym uzupełnieniem oprogramowania zaimplementowanego w tomografach optycznych. W obu tych pracach wykorzystano doświadczenia i obrazy z bazy danych pacjentów analizowanych pod kątem 9

10 genetycznym w pierwszej pracy głównie grupy kontrolnej, w drugiej zaś grupy chorych na AMD wraz z pacjentami z innymi chorobami plamki. Postać neowaskularna zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem aktualne metody postępowania w Polsce i w Europie. jest pracą poglądową, piątą w cyklu, która ukazała się w 2014 roku. Dokonany w niej przegląd, poparty danymi uzyskanymi dzięki udziałowi w międzynarodowych grupach retinologicznych, służył określeniu dostępności oraz charakterystyce metod leczenia pacjentów z AMD w Polsce na tle innych krajów europejskich. Przedstawiono po raz pierwszy w Polsce dane na temat czynników rokowniczych z uwzględnieniem elementów farmakogenetyki AMD, a także najbardziej aktualne schematy leczenia. Dostępność terapii w Polsce była wówczas bardzo niska. Jest to też pierwsze opracowanie, w którym porównano możliwości lecznicze w krajach europejskich, ze szczególnym uwzględnieniem regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Publikacja ta została wzięta pod uwagę podczas prac Agencji Oceny Technologii Medycznych, co przyczyniło się do upowszechnienia leczenia, w tym wprowadzenia w Polsce programu lekowego AMD w 2015 roku. Zostałem powołany przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na członka Zespołu Koordynacyjnego tego programu. W pracy przedstawiłem również możliwość nierzadkiej w Europie refundacji leku o najkorzystniejszym stosunku skuteczności do ceny, stosowanego w AMD poza wskazaniami rejestracyjnymi. Narodowy Fundusz Zdrowia także wprowadził taką możliwość w 2015 roku. Szósta praca z cyklu nosi tytuł Photodynamic therapy in VEGF inhibition nonresponders-pharmacogenetic study in age-related macular degeneration assessed with swept-source optical coherence tomography. W badaniach, które kontynuowałem na grupie osób z postacią neowaskularną AMD, skupiłem się na najtrudniejszym zagadnieniu na pacjentach, którzy przestali reagować na inhibitory VEGF, pozostających złotym standardem leczenia neowaskularnej AMD. Oddział Kliniczny Okulistyki Śląskiego Uniwersytetu Medycznego jest jednym z nielicznych w Polsce, gdzie wykonuje się terapię fotodynamiczną (ang. photodynamic therapy, PDT), która pozostaje jedną z opcji terapeutycznych w AMD. PDT jest wykonywane u pacjentów, których błona neowaskularna przekracza granicę nabłonka barwnikowego a możliwości dotychczasowej terapii wyczerpały się. Tkanka włóknisto-naczyniowa zlokalizowana ponad nabłonkiem barwnikowym prowadzi w krótkim czasie do nieodwracalnej funkcjonalnej ślepoty wskutek trwałej przebudowy siatkówki z zanikiem fotoreceptorów. W badaniu wykorzystano OCT ze 10

11 strojonym źródłem światła (ang. swept-source OCT, SS-OCT), które stanowi kolejny znaczący krok w tej technologii. W literaturze światowej była to pierwsza praca opisująca zmiany w naczyniówce zachodzące po PDT w naczyniówce u niereagujących na inhibitory VEGF. Po raz pierwszy także wykorzystano do monitorowania takiej grupy SS-OCT, co zapewniło wyjątkową penetrację światła i analizę ilościową pomiary grubości naczyniówki pomimo cech bliznowacenia siatkówki. Odkryto dzięki temu, że przyczyną funkcjonalnego pogorszenia obserwowanego w krótkim okresie po PDT u badanych pacjentów, jest pogorszenie stanu naczyniówki. Uprzednio w literaturze nie były też dostępne dane na temat zależności farmakogenetycznych po PDT u osób, które utraciły wrażliwość na dalsze leczenie anty-vegf. Wykazano, że PDT może być wówczas skuteczne i krótkookresowo zabezpieczać przed dalszym pogorszeniem ostrości wzroku niezależnie od genotypu w zakresie dwóch najważniejszych w AMD polimorfizmów. Podsumowując cykl publikacji dotyczący analizy morfologicznej oraz genetycznej zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem, należy podkreślić, że powyższe opracowania zawierały elementy, które w literaturze były opisywane po raz pierwszy. Jednocześnie kontynuuję badania nad wybraną grupą pacjentów ze środków pochodzących z grantu STRATEGMED Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (umowa nr STRATEGMED1/234261/2/NCBR/2014), co umożliwi szersze wykorzystanie uzyskanych wyników oraz wyodrębnienie grup homozygot obciążonych wyłącznie w kompleksie ARMS2/HTRA1 lub genie CFH. Znaczenie prowadzonych przeze mnie badań dla rozwoju wiedzy na temat zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem jest następujące: 1. Określenie zależności farmakogenetycznych dla leczenia anty-vegf w postaci neowaskularnej AMD dla wybranego schematu dawkowania pro re nata. Praca opublikowana w Molecular Vision jest szeroko cytowana przez autorów opracowań farmakogenetycznych w okulistyce. 2. Określenie zależności farmakogenetycznych dla grupy pacjentów niereagujących na inhibitory VEGF leczonych przy użyciu terapii fotodynamicznej. 3. Stworzenie dużej bazy danych pacjentów o wieloletnim okresie obserwacji, która jest wykorzystywana do szeregu dalszych analiz, aktualnie kontynuowanych dzięki środkom pochodzącym z grantu STRATEGMED. 11

12 4. Utworzenie bazy danych obrazowych obejmujących trzydzieści tysięcy badań, która służy do konstruowania wspólnie z informatykami, specjalistycznych narzędzi analizy obrazu oraz stanowi podstawę publikacji serii atlasów okulistycznych. 5. Udział w stworzeniu od strony medycznej algorytmu analizy naczyń siatkówki, który mógłby być wykorzystany zarówno dla obrazów tradycyjnej angiografii fluoresceinowej, jak i OCT-A, pozwalając na pozyskanie danych ilościowych. 6. Udział w stworzeniu od strony medycznej algorytmu przesiewowego dla zmian naczyniówkowych lub rzutujących się na naczyniówkę w OCT. 7. Upowszechnienie wiedzy na temat dostępności leczenia pacjentów z postacią neowaskularną AMD przyczyniło się do rozpoczęcia największego programu lekowego w historii polskiej medycyny. W chwili obecnej jestem wykonawcą i współautorem opracowania dwóch zadań grantu STRATEGMED z ramienia Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w konsorcjum NeuStemGen, w którym planujemy rozwinąć dotychczasowe osiągnięcia przez stworzenie testu genetycznego dla populacji polskiej określającego ryzyko AMD na podstawie wszystkich znanych polimorfizmów oraz obejmującego wszystkie genetyczne choroby siatkówki. Ponadto zdobyte doświadczenie z zakresu badań obrazowych, zwłaszcza optycznej koherentnej tomografii, posłużą do stworzenia pierwszego polskiego okulistycznego centralnego ośrodka oceny tychże badań, czyli tzw. reading center. Związany z tym projekt informatyczny jest już bardzo zaawansowany, a rozpoczęcie działania przewidujemy w okresie kilku miesięcy. V. OMÓWIENIE POZOSTAŁYCH OSIĄGNIĘĆ NAUKOWO - BADAWCZYCH Podsumowanie pozostałego dorobku naukowego 7 prac oryginalnych opublikowanych w recenzowanych czasopismach posiadających IF 5 prac oryginalnych opublikowanych w recenzowanych czasopismach bez IF 1 opis przypadków opublikowanych w czasopismach bez IF 6 prac poglądowych opublikowanych w czasopismach bez IF 6 podręczników/monografii 2 publikacje w suplementach czasopism 12

13 Całkowity Impact Factor pozostałego dorobku naukowego zgodnie z rokiem opublikowania wynosi 17,75. Łącznie z cyklem prac: 26,97 Łączna punktacja MNiSW = 502 Liczba cytowań publikacji mojego autorstwa wynosi 112, index Hirscha 4 (Web of Science Core Collection). W bazie Scopus 134 cytowania, indeks Hirscha 5. Tematyka prac badawczych pozostałego dorobku naukowego 1. Choroby tylnego odcinka oka Od początku pracy naukowej zajmuję się chorobami siatkówki ze szczególnym uwzględnieniem chorób plamki zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem, chorób złącza szklistkowo-siatkówkowego a także cukrzycowego obrzęku plamki i szerzej retinopatii cukrzycowej. a) Wylegała E, Woyna-Orlewicz A, Piłat J, Teper S, Ludyga A. Makulopatie trakcyjne - patomechanizm i diagnostyka. Klin Oczna. 2006;108(10-12): W okresie publikacji tej pracy optyczna koherentna tomografia była nowatorską i w dużej mierze niedostępną metodą obrazowania siatkówki. Za sprawą OCT zmienił się sposób postrzegania chorób złącza szklistkowo-siatkówkowego, co podsumowano w pracy, która miała posłużyć okulistom do aktualizacji klasyfikowania zmian w tylnym biegunie. b) Woyna-Orlewicz A, Wylęgała E, Słoka A, Teper S, Piłat J, Orska M. Uraz perforujący gałki ocznej z pozostawieniem nieograniczonego ciała obcego w oczodole - opis przypadku. Klin.Oczna 2007; R.109, nr 4-6, s Opis przypadku posłużył przybliżeniu aktualnych metod postępowania w urazach przebiegających z perforacją gałki ocznej i ciałem obcem wewnątrzoczodołowym z uwzględnieniem diagnostyki obrazowej i schematu postępowania. 13

14 c) Wylegała E, Teper SJ. VEGF a zwyrodnienie plamki związane z wiekiem. Część I. Fizjologiczna i patologiczna rola VEGF. Klin Oczna. 2007;109(1-3):94-6. d) Wylegała E, Teper SJ. VEGF a zwyrodnienie plamki związane z wiekiem. Część II. Inhibitory VEGF w leczeniu zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem. Klin Oczna. 2007;109(1-3): Kolejne dwie prace miały również charakter poglądowy i przedstawiały najistotniejsze znane wówczas aspekty roli fizjologicznej i patologicznej czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGF) cytokiny o wyjątkowym znaczeniu w retinologii. Inhibicja VEGF do dziś stanowi podstawę leczenia neowaskularnej postaci AMD, cukrzycowego obrzęku plamki, zakrzepu żyły środkowej siatkówki i wielu innych schorzeń przebiegających z neowaskularyzacją lub obrzękiem plamki. W drugiej pracy usystematyzowano dostępną wiedzę na temat leczenia, które od niedawna stawało się wtedy dostępne dla polskich pacjentów. Podsumowano również pierwsze doświadczenia ośrodka. Koordynowałem i prowadziłem pacjentów w badaniu klinicznym Sustain jeszcze przed dopuszczeniem na rynek pierwszego skutecznego okulistycznego inhibitora VEGF. e) Wylegala EA, Pilat J, Teper SJ, Wroblewska-Czajka E, Bartusek M. Monitoring of photodynamic therapy results in age-related macular degeneration by means of preferential hyperacuity perimeter. Eur J Ophthalmol Sep-Oct;17(5): Większość pacjentów leczono w tamtym okresie pierwszym refundowanym w Polsce lekiem werteporfiną, aktywowaną w oku laserowo (terapia fotodynamiczna). Wykorzystano w pracy nową metodę badania funkcjonalnego siatkówki (PHP), co pozwoliło zauważyć nasilenie zmian w krótkim okresie po terapii fotodynamicznej widoczne czynnościowo w PHP, a morfologicznie w OCT. f) Wylegała E, Lysek-Boroń A, Teper SJ, Piłat J, Logiewa-Toborek J, Tarnawska D. Zastosowanie optycznej tomografii koherentnej w rozpoznawaniu dystrofii żółtkowatej plamki dorosłych. Klin Oczna. 2007;109(10-12): Kontynuując wykorzystanie OCT w chorobach siatkówki wyodrębniono grupę pacjentów odróżniających się fenotypowo od AMD nietypowym nagromadzeniem nieprawidłowego materiału podsiatkówkowego. Należy próbować ograniczać zbyt częste rozpoznawanie zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem w atypowym obrazie depozytów w okolicy nabłonka barwnikowego siatkówki. 14

15 g) Wylegala E, Teper S. Zastosowanie optycznej tomografii koherentnej w monitorowaniu leczenia ranibizumabem pacjentów z neowaskularyzacją podsiatkówkową wtórną do zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem. Okulistyka 2007; R.10 nr 3(1), s W tym samym okresie skupiałem się na głównym obszarze moich naukowych zainteresowań. Prowadząc kursy i szkolenia dla okulistów, prezentowałem prawidłowy przebieg monitorowania leczenia AMD, czego efektem była również powyższa praca. h) Wylegala E, Teper S. Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem - rozpoznawanie i leczenie. Lekarz 2009, nr 3, s Pomimo dominującej statystycznie roli AMD jako przyczyny ślepoty w krajach rozwiniętych pozostaje to choroba w znacznej mierze nieznana poza obszarem okulistyki. Celem tej pracy poglądowej było upowszechnienie wiedzy na temat AMD oraz przedstawienie możliwości leczenia, ponieważ dla wielu lekarzy zwyrodnienie plamki pozostawało chorobą nieodwracalnie uszkadzającą narząd wzroku. i) Wylegała E, Mańkowski W, Pilat J, Teper S, Skupień-Mańkowska H. Cukrzycowy obrzęk plamki nowoczesna diagnostyka i leczenie. Pol Merkur Lekarski Jul;29(169):61-5. Stopniowo zmianie ulegał obowiązujący od trzydziestu lat paradygmat leczenia cukrzycowego obrzęku plamki. W pracy podsumowano aktualne poglądy na diagnostykę i leczenie głównej przyczyny funkcjonalnej ślepoty w grupie osób z cukrzycą. Przede wszystkim omówiono rolę OCT oraz inhibitorów VEGF. Zostałem następnie członkiem grupy ekspertów z zakresu zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem pod auspicjami Polskiego Towarzystwa Okulistycznego, czego efektem była kolejna publikacja. j) Baranowska M, Czaplicka E, Figurska M,Gębka A, Glasner L, Jankowska I, Kapica A, Kubicka-Trząska A, Kucharczuk J, Mozolewska-Piotrowska K, Szczotkowska-Słaby A, Teper S, Ulińska M, Wojnar M, Wykrota H, Zubilewicz A. Wytyczne leczenia wysiękowej postaci AMD lekiem Lucentis (ranibizumab). Okulistyka, luty 2012, wyd. spec. Były to pierwsze polskie wytyczne leczenia postaci neowaskularnej AMD jedynym wówczas zarejestrowanym w okulistyce inhibitorem VEGF dostępnym na rynku. 15

16 k) Teper S, Wylegala E. Aflibercept a przerwanie nabłonka barwnikowego - opis przypadku. Okulistyka 2015; wyd.spec., s Leczenie postaci neowaskularnej AMD może być obciążone poważnymi powikłaniami. Oprócz prezentacji przypadku przedstawiono klasyfikację przerwania nabłonka barwnikowego jednego z najczęstszych działań niepożądanych inhibitorów VEGF. 2. Genetyka okulistyczna Od początku pracy naukowej w moim obszarze zainteresowań znajduje się szeroko pojęta genetyka okulistyczna zarówno w aspekcie korelacji genomowych najczęstszych chorób, jak i rzadkich dystrofii. a) Teper S, Wylegala E. Znaczenie polimorfizmu genów układu dopełniacza w patogenezie zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem. Okulistyka 2007; R.10 nr 1(1), s Pracą tą rozpocząłem wieloletni okres zainteresowania AMD jako chorobą genetyczną. Wiele aspektów rozwoju AMD nie było wówczas znanych, ale w kolejnych latach nieustannie wzrastała świadomość podstawowej roli polimorfizmów genetycznych w procesie powstawania zwyrodnienia plamki. Liczne prace dotyczyły także przedniego odcinka oka, zwłaszcza dystrofii rogówkowych licznie reprezentowanych wśród pacjentów Oddziału Okulistycznego Okręgowego Szpitala Kolejowego w Katowicach. Wśród tych prac zwraca szczególną uwagę publikacja nt. dystrofii plamkowatej w Ophthalmology, najpoczytniejszym czasopiśmie okulistycznym, z IF wynoszącym 6,135. b) Nowińska A, Wylęgała E, Teper S, Wróblewska-Czajka E, Aragona P, Roszkowska A, Micali A, Pisani A, Puzzolo D. Phenotype and genotype analysis in patients with macular corneal dystrophy. Br.J.Ophthalmol. 2014; Vol.98, No.11, p c) Nowińska A, Wylęgała E, Teper S, Lyssek-Boron A, Aragona P, Roszkowska A, Micali A, Pisani A, Puzzolo D. Phenotype-genotype correlation in patients with schnyder corneal dystrophy. Cornea 2014; Vol.33, No.5, p d) Micali A, Pisani A, Puzzolo D, Nowińska A, Wylegala E, Teper S, Czajka E, Roszkowska AM, Orzechowska-Wylegala B, Aragona P. Macular corneal dystrophy: in vivo confocal and structural data. Ophthalmology. 2014;121(6):

17 3. Badania obrazowe przedniego odcinka oka. Od 2005 roku prowadzę badania związane z obrazowaniem okulistycznym. Wiele prac z tego zakresu zostało już wyżej wymienionych. Badania te stały się też podstawą licznych kursów oraz serii atlasów okulistycznych (kolejny punkt). Oprócz podstawowej dla mnie tematyki siatkówkowej, brałem udział również w badaniach dotyczących przedniego odcinka oka. Obejmowały one m.in. eksperymenty porównujące różne metody obrazowania i/lub pomiaru tkanek oraz nowatorskie wykorzystanie optycznej koherentnej tomografii. Wśród poniższych publikacji ostatnie powstały we współpracy z naukowcami Zakładu Komputerowych Systemów Biomedycznych Uniwersytetu Śląskiego z Prof. zw. dr hab. inż. Zygmuntem Wróblem oraz dr hab. inż. Robertem Koprowskim. a) Dobrowolski D, Wylęgała E, Wróblewska-Czajka E, Teper S, Bartusek M. Obrazowanie soczewek kontaktowych na powierzchni oka za pomocą OCT Visante. Kontaktol.Opt.Okul. 2006; nr 2, s b) Rebkowska-Juraszek M, Wylęgała E, Woyna-Orlewicz A, Teper S. Porównanie wyników pomiarów centralnej grubości rogówki uzyskanych metodą optyczną oraz za pomocą pachymetrii ultradźwiękowej. Okulistyka 2006; R.9 nr 2, s c) Wylegała E, Teper S, Nowińska AK, Milka M, Dobrowolski D. Anterior segment imaging: Fourier-domain optical coherence tomography versus time-domain optical coherence tomography. J Cataract Refract Surg. 2009;35(8): d) Nowińska A., Wylęgała E, Teper S, Janiszewska D, Milka M. Analiza porównawcza parametrów przedniego odcinka oka z zastosowaniem czasowej oraz spektralnej optycznej koherentnej tomografii Okulistyka 2011;3: e) Nowińska A, Teper S, Janiszewska D, Lyssek-Boroń A, Dobrowolski D, Koprowski R, Wylęgała E. Comparative study of anterior eye segment measurements with spectral swept-source and time-domain optical coherence tomography in eyes with corneal dystrophies. Biomed Res.Int. 2015; Vol.2015, ID , p f) Koprowski R, Wilczyński S, Nowińska A, Lyssek-Boroń A, Teper S, Wylęgała E, Wróbel Z. Quantitative assessment of responses of the eyeball based on data from the Corvis tonometer. Comput.Biol.Med.2015; Vol.58, p

18 4. Atlasy okulistyczne Optyczna koherentna tomografia stała się podstawowym narzędziem diagnostyki okulistycznej. Pracując od początku drogi naukowej na kolejnych, zawsze wówczas najnowocześniejszych, urządzeniach wykorzystujących tą metodę, zostałem autorem atlasów OCT w zakresie przede wszystkim tylnego odcinka oka chorób plamki i nerwu wzrokowego. Pierwszy z nich jest zarazem pierwszym polskim atlasem OCT, drugi zaś dotąd jedynym anglojęzycznym atlasem OCT wyłącznie polskich autorów. Ostatnia z pozycji poświęcona w całości zwyrodnieniu plamki związanemu z wiekiem jest jedną z największych polskich monografii tej choroby, obejmuje wszystkie dostępne metody obrazowania i leczenia z okresu opublikowania (mój wkład w tą monografię szacuję na 90%). a) Wylęgała E, Teper S., Wróblewska-Czajka E., Dobrowolski D.: Optyczna koherentna tomografia. Atlas schorzeń gałki ocznej opracowany na podstawie badań urządzeniami OCT Visante TM i OCT Stratus TM, Warszawa, OFTAL, 2007, 122 str. b) Wylegala E., Wroblewska-Czajka E., Dobrowolski D., Teper S.: Pole to pole OCT in ophthalmology. Atlas of OCT Imaging in Ophthalmology. Warszawa, Oftal, 2008, 140 str. c) Wylęgała E., Nowińska A., Teper S.: Optyczna koherentna tomografia. T. 1, Wiadomości ogólne i badanie przedniego odcinka oka. Wrocław: Górnicki Wydawnictwo Medyczne, 2010, (Seria: Bedeker Okulistyczny), 239 s. d) Wylęgała E., Nowińska A., Teper S.: Optyczna koherentna tomografia. T. 2, Badanie tylnego odcinka oka oraz w jaskrze. Wrocław: Górnicki Wydawnictwo Medyczne, 2011, (Seria: Bedeker Okulistyczny), 185 s. e) Wylegala E., Teper S., Piłat J.: Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem. Wrocław: Górnicki Wydawnictwo Medyczne, 2011 (Seria: Bedeker Okulistyczny) 131 str. Kierowanie międzynarodowymi i krajowymi projektami badawczymi oraz udział w takich projektach Biorę lub brałem udział w następujących projektach badawczych: 18

19 1. Innowacyjna strategia diagnostyki, profilaktyki i adiuwantowej terapii wybranych schorzeń neurodegeneracyjnych w populacji polskiej STRATEGMED1 Profilaktyka i leczenie chorób cywilizacyjnych (umowa nr STRATEGMED1/234261/2/NCBR/2014), od 2014 roku do nadal, współfinansowany ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Jestem wykonawcą projektu dla Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, członka konsorcjum naukowego NeuStemGen, z upoważnienia Rektora ŚUM reprezentowałem ŚUM w dotychczasowych spotkaniach Rady konsorcjum. 2. Analiza fenotypowo-genotypowa pacjentów z dystrofiami rogówki pochodzących z populacji polskiej. SONATA-8 (umowa nr ) od 2015 roku do nadal, finansowany przez Narodowe Centrum Nauki. Przewidziany okres realizacji 36 miesięcy. Jestem uczestnikiem projektu. 3. Wpływ polimorfizmu Y402H genu czynnika H układu dopełniacza oraz A69S genu LOC na skuteczność leczenia pacjentów z neowaskularyzacją poddołkową wtórną do zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem. Grant promotorski Ministerstwa Nauki NN (nr umowy 1943/B/P01/2008/35). Brałem lub biorę udział w następujących badaniach klinicznych, które określają skuteczność i bezpieczeństwo stosowania najważniejszych w ostatnich latach substancji leczniczych w retinologii: 1. A Study Investigating the Efficacy and Safety of Lampalizumab Intravitreal Injections in Patients With Geographic Atrophy Secondary to Age-Related Macular Degeneration, CHROMA I SPECTRI (nr NCT , NCT ), badanie kliniczne od 2014 roku do nadal finansowane przez Hoffmann-La Roche. Jestem głównym badaczem (Principal Investigator). 2. An Epidemiologic Study of Disease Progression in Patients With Geographic Atrophy Secondary to Age-Related Macular Degeneration PROXIMA A i B (nr NCT , NCT ), badanie kliniczne od 2015 roku do nadal, finansowane przez Hoffmann-La Roche. Jestem głównym badaczem (Principal Investigator). 3. Investigation of the Change of Vision-related Quality of Life in Subjects Treated With Aflibercept According to EU Label for DME, badanie kliniczne od 2016 roku. AQUA (nr NCT ) finansowane przez Bayer AG. Jestem głównym badaczem (Principal Investigator). 19

20 4. Ophthotech 1002 Fovista administered in combination with Lucentis compared to Lucentis monotherapy in subjects with subfoveal neovascular age-related macular degeneration, (nr IRB ) badanie kliniczne od 2014 roku do nadal, finansowane przez Ophthotech Corporation. Jestem współbadaczem. 5. Efficacy and Safety of Ranibizumab in Two "Treat and Extend" Treatment Algorithms Versus Ranibizumab As Needed in Patients With Macular Edema and Visual Impairment Secondary to Diabetes Mellitus, RETAIN (nr NCT ) badanie kliniczne w latach , finansowane przez Novartis Pharmaceuticals. Byłem współbadaczem. 6. Ranibizumab Intravitreal Injections in Patients With Visual Impairment Due to Macular Edema Secondary to Central Retinal Vein Occlusion (CRYSTAL). Badanie kliniczne w latach , nr NCT , finansowane przez Novartis. Byłem współbadaczem i koordynatorem. 7. Efficacy and Safety of Ranibizumab With or Without Laser in Comparison to Laser in Branch Retinal Vein Occlusion (BRIGHTER). Badanie kliniczne w latach , nr NCT , finansowane przez Novartis. Byłem współbadaczem i koordynatorem. 8. Trial of Microplasmin Intravitreal Injection for Non-Surgical Treatment of Focal Vitreomacular Adhesion, TG-MV 007 Mivi Trust (nr NCT ), badanie kliniczne w latach , finansowane przez ThromboGenics. Byłem współbadaczem. 9. Assess the Efficacy/Safety of Intravitreal Ranibizumab in People With Vision Loss Due to Choroidal Neovascularization. Minerva (nr NCT ), badanie kliniczne w latach finansowane przez Novartis. Byłem współbadaczem. 10. A Study of the Safety and Efficacy of a New Treatment for Diabetic Macular Edema. Badanie kliniczne, nr NCT , w latach , finansowane przez Allergan. Byłem współbadaczem i koordynatorem. 11. SUSTAIN - Study of Ranibizumab in Patients With Subfoveal Choroidal Neovascularization Secondary to Age-Related Macular Degeneration. Badanie kliniczne, nr NCT , w latach , finansowane przez Novartis. Byłem współbadaczem i koordynatorem. 20

21 Międzynarodowe i krajowe nagrody za działalność naukową albo artystyczną 1. Nagroda III stopnia Rektora Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach w zakresie działalności naukowej z 7 grudnia 2015 roku. 2. Wyróżnienie rozprawy doktorskiej 13 grudnia 2010 roku przez Radę Wydziału Lekarskiego w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. 3. Wyróżnienie na XXXIX Uczelnianej Konferencji Naukowej STN w kategorii prac chirurgicznych, 9-10 maja 2000 roku. 4. Wyróżnienie na II Międzynarodowym Studenckim Sympozjum Chirurgii i Innych Specjalności Zabiegowych w Ustroniu, 5-7 maja 2000 roku. Wygłoszenie referatów na międzynarodowych i krajowych konferencjach tematycznych Jestem autorem lub współautorem kilkudziesięciu doniesień zjazdowych, które przedstawiałem na konferencjach w kraju i zagranicą. Tematyka referatów związana była przede wszystkim z chorobami tylnego odcinka oka oraz obrazowaniem okulistycznym i genetyką okulistyczną. Za najistotniejsze uważam: 1. Teper S Rola OCT w diagnostyce chorób plamki i nerwu wzrokowego. Szczecińskie Warsztaty Okulistyczne, Szczecin. 2. Teper S Leczenie chorych z cukrzycowym obrzękiem plamki w praktyce klinicznej. Śląski Meeting Siatkówkowy, Katowice. 3. Teper S, Lisik D Infekcyjne zapalenia siatkówki i naczyniówki.. Wrocławskie Spotkania Okulistyczne, Wrocław. 4. Teper S Co nowego w leczeniu AMD? IX Sympozjum Stowarzyszenia AMD, Warszawa. 5. Teper S, Pilat J, Nowinska A, Wylegala E Can we predict fixation stability by means of OCT? Microperimetry and optical coherence tomography data relationship. 10th Euretina Congress, Paryż 6. Teper S, Nowinska A, Pilat J, Wylegala E., , R38X and A69S ARMS2 and Y402H CFH gene variants influence on risk of neovascular age rlated macular 21

22 degeneration. Association for Research in Vision and Ophthalmology (ARVO). Fort Lauderdale, USA. 7. Teper S, Nowinska A, Piłat j, Wylegala E., , A69S i R38X ARMS2 oraz Y402H CFH jako czynniki ryzyka AMD w populacji polskiej. XLIII Zjazd okulistów polskich. Warszawa. 8. Teper S, Nowinska A, Piłat j, Wylegala E , Polimorfizmy genów ARMS2 oraz CFH a odpowiedź na leczenie ranibizumabem w AMD. XLIII Zjazd okulistów polskich. Warszawa. 9. Teper S, Wylegala E Zastosowanie ranibizumabu w leczeniu wysiękowego AMD doświadczenia własne. Targon Forum Okulistyki, Ciechocinek 10. Wylegala E, Teper S, Nowinska A., , LOC387715/ARMS2 studies gene sequencing as a procedure of choice. European Association for Vision and Eye Research in Ophthalmology. Portoroz, Słowenia. 11. Teper S, Pilat J, Wylegala E Joint Effect of A69S LOC and Y402H CFH on Response to Ranibizumab in AMD. Association for Research in Vision and Ophthalmology (ARVO). Fort Lauderdale, USA. 12. Teper S tomogramów cukrzycowego obrzęku plamki. Trudności interpretacyjne. Cukrzyca w okulistyce. Wisła Teper S, Pilat J, Wylegala E Spectral vs. time-domain OCT 1-year ranibizumab treatment monitoring in patients with CNV subsequent to AMD. Euretina Congress, Wiedeń, Austria 14. Teper S, Wylegala E Homo- vs. Heterozygotic Complement Factor H Y402H-Positive Patients with Occult CNV Subsequent to AMD - 1-Year Ranibizumab Treatment Monitoring by Means of Spectral and Time-Domain OCT. Fort Lauderdale, USA. 15. Teper S, Wylegala E, Nowinska A., , Optical Coherence Tomography in patients with posttraumatic changes in posterior segment of the eye. Międzynarodowa konferencja i kurs Postępowanie w urazach gałki ocznej. Niepołomice. 16. Teper S., Wylegala E Optical coherence tomography optic nerve head analysis reproducibility in patients with low visual acuity and impaired fixation. 28- International Glaucoma Symposium, Ateny, Grecja. 22

23 17. Wylegala E, Pilat J, Jurewicz A, Wroblewska-Czajka E, Logiewa-Toborek J. Teper S Monitoring of photodynamic therapy results in age-related macular degenerations by means of Preferential Hyperacuity Perimeter. Lizbona, Portugalia VI. DOROBEK DYDAKTYCZNY I POPULARYZATORSKI ORAZ INFORMACJA O WSPÓŁPRACY MIĘDZYNARODOWEJ HABILITANTA A) Uczestnictwo w programach europejskich oraz innych programach międzynarodowych i krajowych IReST (International Reading Speed Tests) członek międzynarodowej grupy opracowującej standaryzowane testy szybkości czytania na potrzeby badań naukowych. Brałem udział w tłumaczeniu i korekcie polskiej wersji testów, byłem jedynym polskim głównym badaczem, przeprowadzałem badania do walidacji testu oraz brałem udział w pisaniu manuskryptu: Trauzettel-Klosinski S, Dietz K; IReST Study Group. Standardized assessment of reading performance: the New International Reading Speed Texts IReST. Invest Ophthalmol Vis Sci Aug 13;53(9): (ze względu na współautorstwo w charakterze członka grupy badawczej praca nie jest zaliczana do podsumowanego dorobku). Punkty MNiSW: 45 IF: B) Aktywny udział w międzynarodowych i krajowych konferencjach naukowych Byłem tłumaczem symultanicznym języka angielskiego od 2009 roku do nadal łącznie 11 międzynarodowych okulistycznych konferencji naukowych. Wybrane konferencje, w których brałem aktywny udział: 1. I, II, III, IV, V i VI Śląski Meeting Siatkówkowy , Katowice 2. 10th Euretina Congress, , Paryż 23

24 Association for Research in Vision and ophthalmology (ARVO) Fort Lauderdale, USA International AMD and Retina Congress, , Ateny 5. 9th Euretina Congress, , Nicea Association for Research in Vision and ophthalmology (ARVO) Fort Lauderdale, USA 7. 8th Euretina Congress, , Wiedeń Association for Research in Vision and ophthalmology (ARVO) Fort Lauderdale, USA. 9. 7th International AMD Congress, , Marbella, Hiszpania 10. 6th International Glaucoma Symposium, , Ateny 11. 6th International AMD Congress, , Genewa 12. 6th Euretina Congress, , Lizbona C) Udział w komitetach organizacyjnych międzynarodowych i krajowych konferencji naukowych 1. III, IV, V, VI, VII i VIII Międzynarodowe Sympozjum Postępy w diagnostyce i terapii schorzeń rogówki , Wisła, członek komitetu organizacyjnego. 2. I, II, III, IV, V, VI Śląski Meeting Siatkówkowy , Katowice, członek komitetu organizacyjnego. 3. II Ogólnopolska konferencja Postępy w diagnostyce i terapii schorzeń rogówki. 2010, Wisła członek komitetu organizacyjnego. 4. I Ogólnopolska konferencja Postępy w diagnostyce i terapii schorzeń rogówki. 2009, Katowice członek komitetu organizacyjnego. D) Otrzymane nagrody i wyróżnienia inne niż wymienione w pkt II J 1. SOE Educational Grant 2009 grant szkoleniowy Europejskiego Towarzystwa Okulistycznego 2. Travel grant od organizatorów International Glaucoma Symposium w 2007 roku za wygłoszenie referatu: Teper S., Wylegala E. Optical coherence tomography optic nerve 24

25 head analysis reproducibility in patients with low visual acuity and impaired fixation International Glaucoma Symposium, Ateny, Grecja. E) Udział w konsorcjach i sieciach badawczych Innowacyjna strategia diagnostyki, profilaktyki i adiuwantowej terapii wybranych schorzeń neurodegeneracyjnych w populacji polskiej akronim NeuStemGen. Od 2015 roku do nadal. Projekt jest finansowany ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w ramach programu STRATEGMED. Projekt zakłada realizację zadań fazy badawczej oraz wdrożeniowej z zakresu neurologii, okulistyki, genetyki i bioinformatyki a planowany okres realizacji projektu to 36 m-cy. Jestem wykonawcą projektu ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, członka konsorcjum naukowego NeuStemGen. F) Kierowanie projektami realizowanymi we współpracy z naukowcami z innych ośrodków polskich i zagranicznych oraz we współpracy z przedsiębiorcami, innymi niż wymienione poprzednio - G) Udział w komitetach redakcyjnych i radach naukowych czasopism Od 2016 Ophthalmology Journal (ISSN ) H) Członkostwo w międzynarodowych i krajowych organizacjach oraz towarzystwach naukowych Od 2011 Od 2009 American Academy of Ophthalmology The Association for Research in Vision in Ophthalmology I) Osiągnięcia dydaktyczne i w zakresie popularyzacji nauki lub sztuki 25

26 1. Artykuły w popularnym czasopiśmie okulistycznym Przegląd Okulistyczny: a) Teper S.: Nowe trendy w leczeniu cukrzycowego obrzęku plamki. Przegląd Okulistyczny, kwiecień b) Wylegala E., Nowińska A, Teper S.: Obrazowanie tkanek oka przy użyciu OCT. Przegląd Okulistyczny, wrzesień c) Teper S.: Zapalenia błony naczyniowej aktualne doniesienia. Przegląd Okulistyczny, luty d) Wylęgała E., Nowińska A., Teper S.: Centralna chorioretinopatia surowicza. Przegląd Okulistyczny, luty e) Teper S.: O jaskrze w międzynarodowym gronie. Przegląd Okulistyczny, lipiec Kierownik ćwiczeń na Oddziale Klinicznym Okulistyki na Wydziale Lekarskim z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach na kierunkach Lekarskim i Lekarsko-Dentystycznym w roku akademickim 2015/ POL-ICE udział w pracach polsko-islandzkiej grupy, która skupia się m.in. na upowszechnieniu wiedzy i badań skriningowych w zakresie cukrzycowej choroby oka. 4. Prowadzenie kursu kwalifikacji do programu lekowego AMD podczas VIII Międzynarodowego Sympozjum Postępy w diagnostyce i terapii schorzeń rogówki. Wisła, Prowadzenie od 2006 roku łącznie kilkudziesięciu szkoleń i warsztatów z zakresu OCT, ostatnio podczas VI Śląskiego Meetingu Siatkówkowego, Katowice, Udział w prowadzeniu kursu CMKP: Choroby powierzchni oka dla lekarzy specjalizujących się w okulistyce roku. Temat wykładu: Objawy oczne w chorobach układowych. J) Opieka naukowa nad studentami i lekarzami w toku specjalizacji Kierownik specjalizacji trzech lekarzy rezydentów K) Opieka naukowa nad doktorantami w charakterze opiekuna naukowego lub promotora pomocniczego - 26

27 L) Staże w zagranicznych i krajowych ośrodkach naukowych lub akademickich 1. University of Tuebingen, , staż w ramach grantu naukowego European Society of Ophthalmology (SOE) w zakresie chorób siatkówki i zapaleń błony naczyniowej, pod kierownictwem prof. K.U. Bartz-Schmidta i prof. M. Zierhuta. 2. EVRTS European VitreoRetinal Training School , Bremen, Niemcy 3. Universita della Svizzera italiana, , moduł szkoleniowy European School for Advanced Studies in Ophthalmology (ESASO) Surgical Retina, Lugano, Szwajcaria. 4. International Uveitis Study Group / International Council of Ophthalmology Szkolenie z zakresu zapalenia błony naczyniowej , Wenecja, Włochy M) Wykonane ekspertyzy lub inne opracowania na zamówienie Udział w przygotowaniu protokołu badania klinicznego optycznego koherentnego tomografu SOCT Copernicus firmy Optopol. N) Udział w zespołach eksperckich i konkursowych POL-ICE od 2015 roku do nadal członek polsko-islandzkiej grupy ekspertów w zakresie cukrzycowej choroby oka, opracowującej schemat diagnostyki przesiewowej retinopatii cukrzycowej w ramach grantu norweskiego. CEE Advisory Board od 2013 roku do nadal grupa kilkunastu ekspertów z krajów Europy Środkowo-Wschodniej i Izraela, opiniująca na rzecz firmy Novartis rozwój nowych kierunków badawczych, badań klinicznych i lokalnej praktyki klinicznej. Jestem aktualnie jednym z dwóch Polaków w tej grupie. Bayer Steering Committee od 2014 roku do nadal - grupa kilkunastu ekspertów z krajów Europy Środkowo-Wschodniej, opiniująca na rzecz firmy Bayer rozwój nowych kierunków badawczych, badań klinicznych i lokalnej praktyki klinicznej. Jestem aktualnie jednym z dwóch Polaków w tej grupie. Ekspert grupy Polpharma w zakresie badań klinicznych w okulistyce od 2015 roku. 27