PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU MECHANIK AUTOMATYKI PRZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ PRECYZYJNYCH, O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ

Transkrypt

1 ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH, O STRUKTURZE RZEDMIOTOWEJ wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

2 SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: RZEDMIOTOWY RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO INFORMAJA O ZAWODZIE MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH OWIĄZANIA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Z INNYMI ZAWODAMI ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH LAN NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW Elektrotechnika i elektronika odstawy konstrukcji urządzeń precyzyjnych Techniki wytwarzania Urządzenia automatyki przemysłowej Działalność gospodarcza w branży mechanicznej Język obcy w branży mechanicznej Montaż i obsługa układów automatyki przemysłowej - zajęcia praktyczne Montaż i obsługa urządzeń precyzyjnych - zajęcia praktyczne ZAŁĄZNIKI rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1

3 TY SZKOŁY: Zasadnicza Szkoła Zawodowa 1. TY ROGRAMU: RZEDMIOTOWY 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: mgr inż. Grzegorz Lis, dr inż. Zbigniew ilch, mgr inż. Roman Ruprecht Recenzenci: Konsultanci: mgr inż. Robert Wanic 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw Rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z dnia 23 grudnia 2011 r. Rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników z dnia 8 czerwca 2009 r. Rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych z dnia 30 kwietnia 2007 z późn. zmianami. Rozporządzeniem w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 17 listopada 2010 r. Rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. z późn. zmianami. 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2

4 Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3

5 W programie nauczania dla zawodu MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa 7. INFORMAJA O ZAWODZIE MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych należy do zawodów często spotykanych w sferze zatrudnienia. Dominującym układem czynności w zawodzie są prace montażowe i obsługowe, które wykonuje pracownik zajmujący się montażem, uruchamianiem, obsługiwaniem obejmującym naprawę i konserwację, urządzeń i układów automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych. raca mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych wymaga na ogół zespołowego działania i oparta jest na współpracy, szczególnie w zakresie zadań związanych z montażem układów automatyki przemysłowej. Do typowych zadań zawodowych mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych należy między innymi: Organizowanie własnego miejsca pracy zgodnie z zasadami bhp, ergonomii oraz ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska rodukcja, obsługa, naprawa i konserwacja urządzeń i przyrządów precyzyjnych, przede wszystkim aparatury pomiarowo-kontrolnej i automatyki sterującoregulującej. Montowanie i demontowanie układów automatyki przemysłowej Montowanie i demontowanie urządzeń precyzyjnych Uruchamiania układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych Obsługiwania układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych. Lokalizowanie uszkodzeń oraz diagnozowanie przyczyn zaistniałych uszkodzeń w urządzeniach automatyki przemysłowej oraz urządzeniach precyzyjnych. zytanie dokumentacji technicznej urządzeń automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych Instalowanie oraz uruchamianie na stanowisku pracy nowych urządzeń automatyki przemysłowej Wykonywanie elementów konstrukcyjnych urządzeń automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych do celów napraw. rzeprowadzanie prób działania mechanizmów precyzyjnych po naprawie, regulacji lub konserwacji rzeprowadzanie kontroli jakości wykonanych przez siebie prac z zakresu instalowania, regulowania i naprawiania urządzeń automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych. 8. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Nowoczesne gałęzie przemysłu maszynowego, wykorzystujące osiągnięcia mechaniki precyzyjnej należą do ważnych i rozwijających się gałęzi gospodarki w naszym kraju. W wielu przedsiębiorstwach różnych gałęzi przemysłu coraz powszechniej stosowane są układy automatyki, zautomatyzowane linie produkcyjne wymagające zatrudnienia pracowników o wysokich kwalifikacjach. Mechanicy automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych mogą wykonywać prace na stanowiskach monterów i konserwatorów układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych, pracowników technicznej obsługi i serwisu zautomatyzowanych linii przemysłowych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4

6 Mechanicy automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych mogą znaleźć pracę zarówno w dużych przedsiębiorstwach produkcyjnych(wytwórnie sprzętu elektrycznego i elektronicznego, lotniczego oraz mechaniki precyzyjnej, obrabiarek sterowanych numerycznie N), oraz jako wykwalifikowani pracownicy działu obsługi technicznej. Warunkiem podjęcia pracy w zawodzie jest ukończenie zasadniczej szkoły zawodowej. Mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych z wykształceniem zawodowym jest wykwalifikowanym robotnikiem, pracującym pod nadzorem przełożonego. Może kontynuować kształcenie na poziomie technikum, jednakże wymaga to wyboru zawodu pokrewnego (technik mechanik, technik mechatronik itp.), ponieważ nie ma bezpośredniej kontynuacji kształcenia dla mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych. Może również podnosić swoje kwalifikacje na kursach i szkoleniach (np. tokarz, optyk), co wzmocni jego pozycję na rynku pracy. 9. OWIĄZANIA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Kwalifikacja M.16. jest kwalifikacją w zawodzie mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych. Inną grupą wspólnych efektów dotyczących obszaru zawodowego są efekty stanowiące podbudowę kształcenia w zawodach określone kodem KZ(M.a). KZ(M.a)występuje w zawodach: mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, zegarmistrz, optyk-mechanik, mechanik precyzyjny, mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechanik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, kowal, monter kadłubów okrętowych, blacharz samochodowy, blacharz, lakiernik, technik optyk, technik mechanik lotniczy, technik mechanik okrętowy, technik budownictwa okrętowego, technik pojazdów samochodowych, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik, monter mechatronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, technik mechatronik, technik transportu drogowego, technik energetyk, modelarz odlewniczy, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego, technik przeróbki kopalin stałych, technik odlewnik, technik hutnik, operator maszyn i urządzeń odlewniczych, operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej. 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie mechanik precyzyjny powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1. montowania i naprawiania mechanizmów maszyn i urządzeń precyzyjnych; 2. montowania, naprawianie i konserwowania przyrządów pomiarowych; 3. montowania i naprawiania napędów pneumatycznych, hydraulicznych i elektrycznych. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie mechanik precyzyjny: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów(h, DG, JOZ, KS) rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5

7 efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(M.a), efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie: M.16. Montaż i obsługa układów automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych 750 godz. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6

8 11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w zasadniczej szkole zawodowej minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 630 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 970 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie mechanik precyzyjny minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów- 350 godz. M.15. Montaż i naprawa maszyn i urządzeń precyzyjnych 750 godz. Tabela 3. lan nauczania dla programu o strukturze przedmiotowej Lp. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Klasa I II III I II I II I II Liczba godzin tygodniowo w trzyletnim okresie nauczania rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7 Liczba godzin w trzyletnim okresie nauczania rzedmioty w kształceniu zawodowym teoretycznym 1 Elektrotechnika i elektronika , odstawy konstrukcji urządzeń precyzyjnych , Techniki wytwarzania Urządzenia automatyki przemysłowej Działalność gospodarcza w branży mechanicznej Język obcy w branży mechanicznej Łączna liczba godzin rzedmioty w kształceniu zawodowym praktycznym */** Montaż i obsługa układów automatyki przemysłowej - zajęcia 7 praktyczne Montaż i obsługa urządzeń precyzyjnych - zajęcia praktyczne Łączna liczba godzin *dla młodocianych pracowników liczbę dni w tygodniu przeznaczonych na praktyczną naukę zawodu u pracodawcy ustala dyrektor szkoły, z uwzględnieniem przepisów Kodeksu racy. **zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy. EGZAMIN OTWIERDZAJĄY IERWSZĄ KWALIFIKAJĘ M.16. ODYWA SIĘ NA KONIE KLASY TRZEIEJ.

9 Wykaz działów programowych dla zawodu mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych Nazwa przedmiotu Nazwa działu Liczba godzin przewidziana na dział 1. Elektrotechnika i elektronika 1.1. ezpieczeństwo i higiena pracy Wprowadzenie do elektrotechniki Wprowadzenie do elektroniki odstawy konstrukcji urządzeń precyzyjnych 2.1. Rysunek techniczny zęści maszyn i połączenia Konstrukcje urządzeń precyzyjnych Techniki wytwarzania 3.1. odstawy technik wytwarzania Montaż maszyn i kontrola jakości Urządzenia automatyki przemysłowej 4.1. ezpieczeństwo i higiena pracy Urządzenia w układach sterowania i regulacji Montaż i obsługa urządzeń automatyki w układach sterowania i regulacji Działalność gospodarcza w branży mechanicznej 5.1. odstawy prawne działalności gospodarczej Zakładanie i prowadzenie firmy w branży mechanicznej Język obcy w branży mechanicznej 6.1. Zagadnienia bezpieczeństwa i higieny pracy w branży mechanicznej Terminologia w analizie dokumentacji i literatury zawodowej Działalność gospodarcza i biznesowa 8 7. Montaż i obsługa układów automatyki przemysłowej - zajęcia praktyczne 8. Montaż i obsługa urządzeń precyzyjnych - zajęcia praktyczne 7.1. ezpieczeństwo i higiena pracy podczas prac montażowych i obsługowych Montowanie układów automatyki przemysłowej Uruchamianie układów automatyki przemysłowej Obsługiwanie układów automatyki przemysłowej ezpieczeństwo i higiena pracy podczas prac montażowych i obsługowych Montowanie urządzeń precyzyjnych Uruchamianie urządzeń precyzyjnych Obsługiwanie urządzeń precyzyjnych 80 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8

10 12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW W programie nauczania dla zawodu mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych zastosowano taksonomię celów A. Niemierko 1. Elektrotechnika i elektronika 64 godz. 2. odstawy konstrukcji urządzeń precyzyjnych 208 godz. 3. Techniki wytwarzania 96 godz. 4. Urządzenia automatyki przemysłowej 192 godz. 5. Działalność gospodarcza w branży mechanicznej 32 godz. 6. Język obcy w branży mechanicznej 32 godz. 7. Montaż i obsługa układów automatyki przemysłowej - zajęcia praktyczne 490 godz. 8. Montaż i obsługa urządzeń precyzyjnych - zajęcia praktyczne 480 godz. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9

11 1. Elektrotechnika i elektronika 1.1. ezpieczeństwo i higiena pracy Wprowadzenie do elektrotechniki 1.3. Wprowadzenie do elektroniki Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 1.1. ezpieczeństwo i higiena pracy Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia H(1)1. określać pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią - prawna ochrona pracy, H(1)2. stosować pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią H(1)3. wyjaśniać zasady ochrony przeciwpożarowej na stanowisku pracy H(1)4. dobierać środki gaśnicze H(2)1. określać instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce H(2)2. określać zadania instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce H(2)3. określać uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce H(2)4. scharakteryzować zakres kompetencji instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce H(2)5. różnicować instytucje działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce H(3)1. przytaczać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy - czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i niebezpieczne występujące w procesie pracy, - ergonomia w kształtowaniu warunków pracy, - wymagania dotyczące pomieszczeń pracy, - wymagania dotyczące pomieszczeń higienicznosanitarnych - wymagania bezpieczeństwa dotyczące stanowisk pracy - wymagania bezpieczeństwa dotyczące procesów pracy - bezpieczna praca z urządzeniami i maszynami elektrycznymi - ochrona przeciwporażeniowa, - zagrożenia dotyczące urządzeń i maszyn elektrycznych, - zagrożenia pożarowe, - zasady ochrony przeciwpożarowej, - przepisy dotyczące ochrony środowiska, - pierwsza pomoc w przypadku porażenia prądem elektrycznym, - pierwsza pomoc w przypadku urazów mechanicznych, rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10

12 H(3)2. przytaczać prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy H(3)3. określać konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania praw i obowiązków pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy H(5)1. określać substancje niebezpieczne w środowisku pracy H(5)2. przewidywać sytuacje i okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla D zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych H(5)3. zapobiegać ewentualnym zagrożeniom wynikającym z wykonywania zadań zawodowych H(6)1. wskazywać skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; H(6)2. wskazywać skutki działania prądu elektrycznego na organizm człowieka H(6)3. scharakteryzować skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; H(10)1. organizować pierwszą pomoc poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia H(10)2. zastosować pierwszą pomoc poszkodowanym w wypadkach przy pracy D oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia H(10)3. udzielać pierwszej pomocy porażonemu prądem elektrycznym KS(3)1. planować przedsięwzięcia KS(3)2. realizować zadania D KS(3)3. analizować osiągnięcia swoich działań D KS(3)4. rozwiązywać problemy D lanowane zadania Zadaniem grupy jest opracowanie instrukcji H i przeciwpożarowej związanej z lutowaniem ręczną lutownicą. W instrukcji należy opisać właściwy wygląd stanowiska oraz jego wyposażenie oraz konieczne środki ochrony osobistej oraz wskazać zagrożenia pożarowe. W dalszej kolejności należy wymienić możliwe zagrożenia dla zdrowia pracownika wykonującego operacje lutowania oraz środki zaradcze na wypadek zaistniałego skaleczenia lub wypadku. Grupa prezentuje wykonane zadanie na forum klasy. Inne grupy uczniów przygotowują podobna opracowania, ale związane z innymi operacjami technologicznymi(spawanie elektryczne, spawanie gazowe, obróbka mechaniczna: toczenie, wiercenie itp.) Dokonaj podziału środków gaśniczych i wskaż te, które przeznaczone są(dopuszczone są)do gaszenia urządzeń elektrycznych. zy są środki gaśnicze pozwalające gasić urządzenie pod napięciem? Na rysunku będącym rzutem pomieszczenia, w którym wykonuje się operacje spawalnicze, rozplanuj lokalizacje środków gaśniczych oraz środków ochrony osobistej. rzed przystąpieniem do zadania przeanalizuj odpowiednie normy i wytyczne związane z zagadnieniem. rzygotuj prezentację, w której przedstawisz zadanie i jego rozwiązanie. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11

13 Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: Kodeks racy, zbiory ustaw i rozporządzeń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawnictwa z zakresu ochrony środowiska, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz eksploatacji urządzeń elektromechanicznych i elektronicznych, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące zagrożeń dla zdrowia występujących w pracy mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych. Komputer z dostępem do Internetu, urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce bezpieczeństwa pracy w zawodzie mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych lub pokrewnych. Filmy dydaktyczne dotyczące zagrożeń pożarowych i zachowań na wypadek pożaru, procedury postępowania w razie wypadku przy pracy, typowy sprzęt gaśniczy, odzież ochronna i sprzęt ochrony indywidualnej, wyposażenie do nauki udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej (fantom). Zalecane metody dydaktyczne Realizacja programu nauczania działu ezpieczeństwo i higiena pracy ma przygotować ucznia do przestrzegania przepisów bhp, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach przy pracy. Zalecane metody dydaktyczne dla tego działu nauczania to metoda projektów, przypadków, dyskusji dydaktycznej oraz ćwiczeń praktycznych. Metodę projektów proponuje się zastosować podczas realizacji treści z zakresu wymagań bhp dotyczących pomieszczeń pracy i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych oraz wymagań bezpieczeństwa dotyczących procesu pracy także opracowania instrukcji bhp czy poradnika. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia teoretyczne odbywać się mogą w dużej grupie(klasie), zgodnie z zasadami metod aktywizujących. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12

14 1.2. Wprowadzenie do elektrotechniki Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia M.16.1(1)3. rozpoznawać symbole i oznaczenia graficzne stosowane na schematach elektrycznych układów automatyki przemysłowej M.16.1(2)3. rozróżniać elementy, urządzenia i układy elektryczne automatyki - wielkości elektryczne w układzie SI - właściwości pola elektrycznego i magnetycznego - prawa dotyczące obwodów prądu stałego przemysłowej; M.16.1(3)1. posłużyć się dokumentacją techniczną układów automatyki - rezystory rodzaje, oznaczenia, łączenie - kondensatory rodzaje, oznaczenia, łączenie przemysłowej; M.16.1(3)2. posłużyć się normami dotyczącymi układów automatyki - moc i energia prądu stałego - obliczanie obwodów prądu stałego z jednym źródłem przemysłowej; M.16.3(1)1. określić własności urządzeń i układów automatyki na podstawie dokumentacji technicznej i instrukcji obsługi napięcia - wielości i przebiegi w obwodach prądu przemiennego - zjawisko rezonansu w układach prądu przemiennego i KZ(M.b)(1)1. określać prawa i zasady mechaniki technicznej, elektrotechniki, jego wykorzystanie elektroniki i automatyki - podstawowe pojęcia i układy połączeń w obwodach KZ(E.a)(6)1. określać elementy obwodów elektrycznych trójfazowych - zabezpieczenia instalacyjne i silnikowe własności, KZ(E.a)(6)2. określać funkcję elementów w obwodzie elektrycznym zastosowanie, symbole i oznaczenia KZ(E.a)(6)7. analizować obwody elektryczne D - cewki, elektromagnesy i sprzęgła elektromagnetyczne - silniki elektryczne prądu stałego i przemiennego KS(4)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się podstawy budowy i zasady działania KS(4)2. przejawiać chęć doskonalenia się - elementy stykowe mechaniczne i elektromechaniczne układów sterowania elektrycznego i ich symbole KS(5)1. określać sposoby radzenia sobie ze stresem - układy stycznikowo-przekaźnikowe KS(5)2. stosować techniki relaksacyjne - czujniki i przetworniki w układach elektrycznych - podstawowe pojęcia metrologii, KS(6)1. analizować konieczność ciągłego doskonalenia się D - przyrządy pomiarowe wielkości elektrycznych, KS(6)2. uczestniczyć w szkoleniach i kursach podnoszących umiejętności - elementy i urządzenia elektryczne w katalogach rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13

15 lanowane zadania Stosując właściwe symbole graficzne narysuj schemat obwodu elektrycznego prądu stałego o napięciu 24V, będącego układem sterowania siłownika pneumatycznego. Układ ma składać się z włącznika i wyłącznika impulsowego, przekaźnika ze stykami zwiernymi i rozwiernymi, dwóch włączników krańcowych zaworu sterowanego elektromagnetycznie. Układ ma działać w ten sposób, że po załączeniu zasilania siłownik wykonuje ruchy oscylacyjne z jednego do drugiego skrajnego położenia aż do momentu naciśnięcia przycisku wyłącznika. Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Oblicz opór przewodów wykonanych z trzech rodzajów materiałów: aluminium, miedz, nikielina o przekroju 1 mm 2 i długości 80 m. Opór właściwy materiałów należy wyszukać w materiałach wskazanych przez nauczyciela. Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni elektrotechniki i elektroniki wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, wizualizer(opcjonalnie), komputer multimedialny z dostępem do Internetu i drukarką, stanowisko do demonstracji. Środki dydaktyczne Elementy elektryczne i elektroniczne, maszyny i urządzenia elektryczne. Osprzęt instalacyjny i próbki przewodów oraz zestawy do wykonywania badań i pomiarów. rzyrządy pomiarowe. Narzędzia, części i materiały do instalowania silników elektrycznych. Katalogi elementów elektronicznych, silników, łączników i przewodów. Schematy instalacji oraz układów elektrycznych i elektronicznych. Normy i akty prawne z zakresu H przy instalacjach i urządzeniach elektrycznych. Elementy automatyki i ich przekroje. lansze i foliogramy dotyczące elementów automatyki. Zestaw narzędzi, mierników, części i materiałów do montowania układów. Instrukcje i teksty przewodnie do ćwiczeń. onadto przydatne będą zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, katalogi podzespołów, układy demonstracyjne, pokaz z objaśnieniem, foliogramy i fazogramy, plansze poglądowe, filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne związane z treściami kształcenia w zawodzie mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń elektronicznych. zasopisma branżowe, katalogi, normy ISO i N. Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być metody podające, problemowe i eksponujące. Nauczyciel dobierając metodę kształcenia powinien zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności rozróżniania wielkości elektrycznych i ich jednostek, poprawnego posługiwania się terminologią techniczną dla zawodu mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych. Do obliczania prostych obwodów elektrycznych ważne jest kształtowanie umiejętności zastosowania prawa Ohma i praw Kirchhoffa. Realizując tematy dotyczące silników prądu stałego i przemiennego należy skupić się na ich budowie, zasadzie działania oraz zastosowaniu. Należy stosować metody podające, problemowe, eksponujące oraz praktyczne. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia teoretyczne odbywać się mogą w dużej grupie(klasie), zgodnie z zasadami metod aktywizujących. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się przeprowadzenie testów mieszanych, obserwację aktywności ucznia podczas pracy w grupie, pisemne i ustne sprawdziany. Zaleca się, aby wymagania podstawowe obejmowały przede wszystkim umiejętności montowania oraz testowania układów elektrycznych i elektronicznych. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: - ustnych sprawdzianów wiadomości i umiejętności, - testów osiągnięć szkolnych, rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14

16 - ukierunkowanej obserwacji indywidualnej i zespołowej pracy ucznia podczas wykonywania ćwiczeń. Wiadomości teoretyczne niezbędne do realizacji ćwiczeń, mogą być sprawdzane za pomocą testu z zadaniami zamkniętymi(wielokrotnego wyboru, na dobieranie)i otwartymi(krótkiej odpowiedzi, z luką). Umiejętności praktyczne powinny być sprawdzane na podstawie obserwacji czynności wykonywanych podczas realizacji ćwiczeń. odczas obserwacji należy zwrócić uwagę na: - dobieranie przyrządów pomiarowych, - łączenie układów pomiarowych na podstawie schematu, - wykonywanie pomiarów podstawowych parametrów układów elektrycznych i elektronicznych, - przestrzeganie przepisów bhp podczas pomiarów. Sprawdzanie poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzać w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny postępów. Następnie nauczyciel powinien dokonać kontroli według tego samego arkusza. Ocena na zakończenie realizacji programu nauczania powinna uwzględniać wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela sposobów sprawdzania osiągnięć ucznia. odstawą do uzyskania pozytywnej oceny powinno być poprawne wykonanie ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15

17 1.3 Wprowadzenie do elektroniki Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia M.16.1(3)3. wykorzystać katalogi układów automatyki przemysłowej - materiały półprzewodnikowe - półprzewodnikowe elementy bierne: termistory, warystory, M.16.3(1)1. określić własności urządzeń i układów automatyki na podstawie - złącze p-n dokumentacji technicznej i instrukcji obsługi - diody prostownicze rodzaje, oznaczenia, własności M.16.3(1)2. określić parametry pracy urządzeń i układów automatyki na podstawie - tranzystory rodzaje, oznaczenia, własności, zastosowanie, dokumentacji technicznej i instrukcji obsługi - elektroniczne elementy przełączające: diak, tyrystor, triak KZ(E.a)(6)3. określać elementy obwodów elektronicznych - elementy i podzespoły optoelektroniczne, KZ(E.a)(6)4. określać funkcję elementów w obwodzie elektronicznym - wskaźniki LED i ciekłokrystaliczne KZ(E.a)(6)8. analizować obwody elektroniczne D - układy scalone, - oznaczenia elementów elektronicznych, KS(4)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się - układy prostownikowe, - filtry prostownicze i stabilizatory napięć, KS(4)2. przejawiać chęć doskonalenia się - wzmacniacze- rodzaje, schematy, parametry, zastosowanie, KS(5)1. określać sposoby radzenia sobie ze stresem - system binarny - bramki logiczne KS(5)2. stosować techniki relaksacyjne - elementy elektroniczne w katalogach KS(9)1. określać swoje postulaty - układy sekwencyjne - mikrokomputer - schemat blokowy, działanie, KS(9)2. określać techniki mediacji zastosowanie KS(9)3. ustalać korzystne warunki porozumień lanowane zadania Stosując właściwe symbole graficzne narysuj schemat obwodu elektronicznego wykonanego w technologii TTL, sterującego pracą siłownika pneumatycznego. Układ ma składać się z 2 włączników monostabilnych, dwóch włączników krańcowych zaworu sterowanego elektromagnetycznie. Układ ma działać w ten sposób, że po załączeniu zasilania siłownik wykonuje ruchy oscylacyjne z jednego do drugiego skrajnego położenia aż do momentu naciśnięcia przycisku wyłącznika. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16

18 Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni elektrotechniki i elektroniki wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, wizualizer(opcjonalnie), komputer multimedialny z dostępem do Internetu i drukarką, stanowisko do demonstracji. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, katalogi elementów elektrycznych i elektronicznych, układy demonstracyjne, foliogramy i fazogramy, plansze poglądowe, filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne związane z treściami kształcenia w zawodzie mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń elektronicznych, czasopisma branżowe, katalogi, normy ISO i N. Zalecane metody dydaktyczne Nauczyciel dobierając metodę kształcenia powinien zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności rozróżniania wielkości elektrycznych i ich jednostek, poprawnego posługiwania się terminologią techniczną dla zawodu mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych. Ważne jest również kształtowanie umiejętności wykorzystywania praw fizycznych i zależności matematycznych do obliczania parametrów obwodów oraz do analizowania zjawisk występujących w układach elektronicznych. Istotne jest interpretowanie parametrów przyrządów półprzewodnikowych, analizowanie działania układów elektronicznych. Ważnym jest wskazywanie praktycznego zastosowania układów elektronicznych. Należy zastosować metody podające, problemowe, eksponujące oraz praktyczne. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia teoretyczne odbywać się mogą w dużej grupie(klasie), zgodnie z zasadami metod aktywizujących. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru, testu praktycznego oraz ocenę projektu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17

19 2. odstawy konstrukcji urządzeń precyzyjnych 2.1. Rysunek techniczny 2.2. zęści maszyn i połączenia 2.3. Materiały konstrukcyjne urządzeń precyzyjnych Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 2.1. Rysunek techniczny Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) KZ(M.a)(1)1. wykonać rysunki techniczne w rzutach prostokątnych rozmieszczonych wg europejskiej metody E; KZ(M.a)(1)2. stosować zasady wymiarowania od baz obróbkowych i konstrukcyjnych; KZ(M.a)(1)3. stosować zasady zapisu wymiarów tolerowanych, pasowania, tolerancji kształtu i położenia powierzchni na rysunkach technicznych maszynowych; KZ(M.a)(1)4. stosować zasady oznaczeń chropowatości i kierunkowości powierzchni, obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej na rysunkach technicznych maszynowych; KZ(M.a)(1)5. rozpoznać symbole i oznaczenia stosowane na rysunkach technicznych maszynowych; KZ(M.a)(2)1 wykonać szkice figur płaskich w rzutach prostokątnych KZ(M.a)(2)2 wykonać szkice brył geometrycznych w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych KZ(M.a)(2)3 wykonać szkice części maszyn odwzorowujące kształty zewnętrzne i wewnętrzne KZ(M.a)(2)4 zwymiarować szkice typowych części maszyn KZ(M.a)(2)5 zastosować uproszczenia rysunkowe do wykonania szkicu części maszyny KZ(M.a)(2)6 rozróżnić rysunki techniczne: wykonawcze, złożeniowe, zestawieniowe, montażowe, zabiegowe i operacyjne, Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia obszary zastosowań rysunku technicznego maszynowego rodzaje rysunku technicznego(schematy, wykresy, rysunki konstrukcyjne wykonawcze, rysunki podzespołów i zespołów) rzuty aksonometryczne rodzaje, zalety i wady rzut prostokątny założenia, układ rzutni przedstawianie elementów prostych(punkt, odcinek, figura, bryła)w rzutach prostokątnych zasady tworzenia widoków w rzutach prostokątnych, dobór układu rzutów tworzenie przekrojów na rysunkach konstrukcyjnych rodzaje przekrojów i ich oznaczanie na rysunku wzory kreskowania i parametry go opisujące zasady wymiarowania(wymiarowanie od baz wymiarowych itp.) znaki wymiarowe i zasady ich stosowania szkice, jako odręczna forma rysunku technicznego zasady doboru tolerancji wymiarowych zasada stałego otworu i stałego wałka zasady doboru pasować typowe przykłady programy komputerowe w zagadnieniach tworzenia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18

20 KZ(M.a)(3)1. wykorzystać oprogramowanie komputerowe wspomagające wykonywanie rysunków technicznych maszynowych; D KZ(M.a)(3)2. wykonać rysunki techniczne typowych części maszyn; KZ(M.a)(2)7 odczytać rysunki wykonawcze i złożeniowe, KZ(M.a)(4)1 rozpoznać części i mechanizmy maszyn i urządzeń, KZ(M.a)(6)1 wyjaśnić zasady tolerancji i pasowania KZ(M.a)(6)2 zastosować układ tolerancji i pasowań KZ(M.a)(6)3 sklasyfikować przyrządy pomiarowe oraz określić ich właściwości metrologiczne KZ(M.a)(6)4 dobrać przyrządy do pomiaru i sprawdzania części maszyn KZ(M.a)(6)5 wykonać pomiary wielkości geometrycznych KZ(M.a)(6)6 zinterpretować wyniki pomiarów KZ(M.a)(6)7 obliczyć wymiary graniczne, odchyłki i tolerancje KZ(M.a)(6)8 wybrać z norm wartości odchyłek dla zadanych pasowań KZ(M.a)(6)9 obliczyć luzy i wciski oraz tolerancje wybranych pasowań M.16.1(1)1. rozpoznać symbole i oznaczenia stosowane na schematach hydraulicznych układów automatyki przemysłowej; M.16.1(1)2. rozpoznać symbole i oznaczenia stosowane na schematach pneumatycznych układów automatyki przemysłowej; M.16.2(4)1. posłużyć się dokumentacją techniczną urządzeń precyzyjnych; M.16.2(4)2. posłużyć się normami dotyczącymi urządzeń precyzyjnych; M.16.2(4)3. wykorzystać katalogi urządzeń precyzyjnych; M.16.2(2)1. rozpoznać symbole i oznaczenia elementów hydraulicznych stosowane na schematach urządzeń precyzyjnych; M.16.2(2)2. rozpoznać symbole i oznaczenia elementów pneumatycznych stosowane na schematach urządzeń precyzyjnych; H(1)1. określić pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; A H(1)2. stosować pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; H(3)2. przytoczyć prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; A KS(4)jest otwarty na zmiany; KS(6)aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; lanowane zadania(ćwiczenia) dokumentacji rysunkowej symbole stosowane na schematach instalacji pneumatycznych zasady tworzenia schematów pneumatycznych symbole stosowane na schematach instalacji hydraulicznych zasady tworzenia schematów hydraulicznych rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19

21 Na podstawie analizy schematu instalacji pneumatycznej należy zidentyfikować zawór sterujący 5/2 sterowany pneumatycznie. Należy zawór zdemontować, zidentyfikować wszystkie elementy składowe. Wykonaj zestawienie elementów znormalizowanych występujących w budowie zaworu. Elementy składowe zaworu przedstaw w postaci szkiców. Wymiary elementów określ poprzez pomiary dobierając właściwe narzędzia. Na podstawie szkiców przygotuj rysunki konstrukcyjne wraz z wymiarowaniem i oznaczeniem tolerancji i jakości powierzchni. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w systemie klasowo-lekcyjnym i pracowni rysunku technicznego. W miejscach prowadzenia zajęć powinny znajdować się: przybory kreślarskie, modele rzutni, figur i brył, modele części maszyn i połączeń części, modele mechanizmów, przyrządy pomiarowe, dokumentacja techniczna i konstrukcyjna, katalogi części maszyn, tabele tolerancji, olskie Normy z zakresu rysunku technicznego, komputer z dostępem do Internetu i oprogramowaniem do wykonywania rysunków technicznych maszynowych, urządzenie multimedialne. Zajęcia w pracowni rysunku technicznego powinny odbywać się w grupie do 15 uczniów. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. rezentacje multimedialne z zakresu rysunku technicznego i części maszyn. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy Rysunek techniczny wymaga aktywizujących metod kształcenia z uwzględnieniem metody ćwiczeń, projektów, łączenia teorii z praktyką, korzystania z innych niż podręcznikowe źródeł informacji oraz uwzględnienie techniki komputerowej. Dominującymi metodami kształcenia powinny być metoda ćwiczeń i projektów. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie mogą pracować samodzielnie i w grupach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone indywidualnie i w grupach z wykorzystaniem zróżnicowanych form. Grupy do wykonywania zadań mogą liczyć od 2 do 5 osób. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się stosowanie testów wielokrotnego wyboru, ćwiczeń, projektów i testów praktycznych zaopatrzonych w kryteria oceny i schemat punktowania. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia; dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20

22 2.2. zęści maszyn i połączenia Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KZ(M.a)(4)2 scharakteryzować osie i wały maszynowe, definicja maszyny, podział maszyn, części składowe definicja zespołu i podzespołu KZ(M.a)(4)3 scharakteryzować budowę i rodzaje łożysk tocznych i ślizgowych, zagadnienia normalizacji i unifikacji w budowie KZ(M.a)(4)4 dobrać z katalogu na podstawie oznaczeń łożysko toczne, maszyn definicja połączeń w budowie maszyn, ich KZ(M.a)(4)5 wyjaśnić budowę i zasadę działania sprzęgieł i hamulców, klasyfikacja KZ(M.a)(4)6 sklasyfikować przekładnie mechaniczne, połączenia nierozłączne KZ(M.a)(4)7 wyjaśnić budowę przekładni zębatych prostych i złożonych, połączenia rozłączne dobór materiałów konstrukcyjnych w zależności od KZ(M.a)(4)8 wskazać zastosowanie elementów, zespołów i mechanizmów warunków pracy elementu konstrukcyjnego maszyn i urządzeń, konstruowanie elementów typu: przekładnie, KZ(M.a)(5)1 rozróżnić rodzaje połączeń rozłącznych i nierozłącznych, hamulce, sprzęgła KZ(M.a)(5)2 rozpoznać rodzaj połączenia na podstawie dokumentacji dobór z katalogów gotowych rozwiązań elementów konstrukcyjnej zespołu maszyny zespołów napędowych dostosowanych do potrzeb KZ(M.a)(16)1. sklasyfikować maszyny i urządzenia mechaniki precyzyjnej danego urządzenia metody obróbki ręcznej KZ(M.a)(16)2. scharakteryzować elementy funkcjonalne maszyny i urządzenia; metody obróbki maszynowej KZ(M.a)(16)3. określić parametry techniczne maszyn i urządzeń mechaniki metody oceny stanu powierzchni po procesie precyzyjnej; obróbki KZ(M.a)(16)4. wyjaśnić działanie i określić zastosowanie maszyn metody łączenia elementów wykonanych a technologicznych stosowanych w przemyśle maszynowym identycznych oraz różnych materiałów KZ(M.a)(16)5. porównać parametry maszyn i urządzeń mechaniki precyzyjnej na konstrukcyjnych podstawie ich charakterystyki technicznej; definicja procesu technologicznego KZ(M.a)(16)6. rozróżnić elementy napędu hydraulicznego i pneumatycznego planowanie procesu technologicznego z maszyn i urządzeń; uwzględnieniem ilości sztuk rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21

23 KZ(M.a)(17)1 wyjaśnić znaczenie normalizacji, typizacji i unifikacji w budowie sposoby wytwarzania dla produkcji jednostkowej, maszyn i urządzeń małoseryjnej, seryjnej i masowej KZ(M.a)(17)2 analizować schematy strukturalne, funkcjonalne i zasadnicze koszty związane z procesem technologicznym D maszyn i urządzeń wytwarzania KZ(M.a)(17)3 wykorzystać informacje techniczne z różnych źródeł dotyczące źródła korozji i jej rodzaje maszyn i urządzeń mechanicznych zagadnienia ochrony przed korozją w powiązaniu z KZ(M.a)(18)1 wykorzystać programy komputerowe wspomagające dobór procesem wytwarzania znormalizowanych części maszyn zagadnienia planowania transportu elementów, M.16.1(2)1. rozróżnić elementy, urządzenia i układy hydrauliczne, automatyki podzespołów i zespołów w procesie produkcyjnym przemysłowej; nowoczesne metody szybkiego prototypowania M.16.1(2)2. rozróżnić elementy, urządzenia i układy pneumatyczne automatyki przemysłowej; M.16.1(2)3. rozróżnić elementy, urządzenia i układy elektryczne automatyki przemysłowej; H(6)2. wskazać skutki działania prądu elektrycznego na organizm człowieka; H(6)3. scharakteryzować skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; H(1)3. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej na stanowisku pracy; H(1)4. dobrać środki gaśnicze; KS(5)potrafi radzić sobie ze stresem; lanowane zadania(ćwiczenia) Wyznaczenie przełożenia przekładni ślimakowej rzeanalizuj dokumentację konstrukcyjną układu napędowego urządzenia i zlokalizuj przekładnię ślimakową. rzez analizę rysunków konstrukcyjnych wyznacz przełożenie przekładni. Następnie dla rzeczywistej przekładni wyznacz przełożenia kinematyczne przekładni ślimakowej. Dokonaj pomiaru wielkości geometrycznych elementów przekładni, i na tej podstawie oblicz przełożenie na podstawie krotności ślimaka i ilości zębów ślimacznicy. Wypełniają karty oceny pracy. Wykonane prace należy porównać z przygotowanym wzorcem i dokonać samooceny poprawności wykonania ćwiczeń. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w systemie klasowo-lekcyjnym i pracowni technologicznej. W miejscach prowadzenia zajęć powinny znajdować się: komputer z dostępem do Internetu, programy komputerowe wspomagające dobór materiałów konstrukcyjnych pod względem własności mechanicznych, próbki materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych, dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń. Zajęcia w pracowni technologicznej powinny odbywać się w grupie do 15 uczniów. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. rezentacje multimedialne z zakresu materiałów konstrukcyjnych. Zalecane metody dydaktyczne rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22