owe i powielania rynkowego w Programie CIP EIP

Transkrypt

1 Warszawa, 13 października 2011 r. Wdrażanie anie ekoinnowacji w MŚP M - projekty pilotażowe owe i powielania rynkowego w Programie CIP EIP Ekoinnowacje w Programie CIP EIP Opracowanie: Katarzyna Walczyk-Matuszyk KPK PB UE Na podstawie: Eco-Innovation Innovation,, EACI, EC Market Replication Eco-Innovation Unit Beatriz Yordi, Head of Unit

2 Warszawa, 13 października 2011 r. 1. Założenia projektów w pilotażowych owych i powielania rynkowego CIP-Eco Eco-Innovation 2. Case study: RECTYRE 3. Ekoinnowacje w CIP EIP a inne Programy

3 EACI

4 Nowe usługi: usługi przyjazne dla środowiska Nowe procesy: czystsza produkcja Nowe materiały Nowe produkty Przyjazne dla środowiska, korzystne dla biznesu

5 Ekoinnowacyjne projekty pilotażowe i powielania rynkowego Wsparcie dla innowacyjnych przyjaznych dla środowiska produktów i usług, które mogą zostać skomercjalizowane Wsparcie wdrożenia na rynek Rozwiązania powinny wykazywać potencjał do powielania i zastosowania na szeroką skalę Budżet inicjatywy: 200 mln euro ( )

6 Ekoinnowacyjne projekty pilotażowe i powielania rynkowego 23 mln MŚP obecne na rynku Unii Europejskiej MŚP to główny filar gospodarki europejskiej 99% wszystkich przedsiębiorstw 1/3 udziału w rynku światowym MŚP odpowiadają za 60-70% zanieczyszczeń przemysłowych w Unii Europejskiej

7 Główne założenia programu CIP-Ekoinnowacje Podział ryzyka dla ekoinowacyjnych rozwiązań (50%) Ukierunkowanie na rynek Zamknięcie luki między B+R a komercjalizacją Bezpośrednie dofinansowanie (bez pośredników) Rodzaj publicznych aniołów biznesu Przyjazne dla środowiska, korzystne dla biznesu

8 Główne założenia programu CIP-Ekoinnowacje Analiza cyklu życia rozwiązania (Life Cycle Thinking) Elastyczność brak wymogu konsorcjum, konieczna europejska wartość dodana Efekt dźwigni i potencjał do powielania Średnia wartość projektu: 1,4 mln euro koszt całkowity Przyjazne dla środowiska, korzystne dla biznesu

9 Recycling materiałów Pięć priorytetów Zrównoważone materiały budowlane Sektor spożywczy Woda NOWOŚĆ Ekologiczny biznes/ inteligentne zakupy Porównanie do konkursu 2010: racjonalne wykorzystanie zasobów stanowi temat przekrojowy, nowy priorytet: woda, niewielkie zmiany w pozostałych priorytetach

10 Recycling materiałów Poprawa jakości materiałów pochodzących z recyclingu, udoskonalone metody sortowania i przetwarzania odpadów Innowacyjne produkty powstałe przy wykorzystaniu materiałów pochodzących z recyclingu lub usprawniające recycling materiałów Nowe rozwiązania biznesowe podnoszące konkurencyjność przedsiębiorstw działających w obszarze recyclingu, nowe struktury rynkowe dla produktów, procesów i usług z recyclingu; np. zintegrowane systemy zarządzania produktem przy zachowaniu cyklu życia

11 Zrównoważone materiały budowlane Produkty i procesy budowlane (budowanie, konserwacja, naprawy, remonty, modernizacja i rozbiórka) zmniejszające zużycie zasobów, wbudowaną emisję CO2 oraz redukujące wytwarzanie odpadów; Materiały budowlane przyjazne dla środowiska oraz innowacyjne procesy produkcji; NOWOŚĆ: Projekty nie mogą dotyczyć wykorzystania popiołów lotnych i dennych jako dodatków cementu lub zaprawy

12 Sektor spożywczy Czystsze i innowacyjne produkty, w tym metody i materiały opakowaniowe efektywnie i racjonalnie wykorzystujące surowce, redukujące ilość wytwarzanych odpadów, ograniczające emisję gazów cieplarnianych/ lub zwiększające recycling i odzyskiwanie surowców; Nowe lub ulepszone procesy produkcyjne podnoszące efektywność zużycia wody oraz poprawiające jej jakość; Innowacyjne czystsze produkty, procesy i usługi nakierowane na zredukowanie oddziaływania na środowisko związanego z konsumpcją produktów spożywczych;

13 Woda Procesy, produkty i technologie racjonalizujące zużycie wody (redukcja zużycia wody min. o 30%) Procesy bez zużycia wody Oczyszczanie wody i ścieków: rozwiązania, które oferują znaczącą efektywność i redukujące oddziaływanie na środowisko; Systemy dystrybucji ukierunkowane na oszczędzanie wody, zużycia substancji chemicznych, energii i innych materiałów: innowacyjne systemy pomiarów i optymalizacji zastosowania substancji chemicznych, tempa przepływu i pompowania; wykrywanie wycieków wody i ich naprawa, nowoczesne materiały do budowy rurociągów;

14 Ekologiczny biznes i inteligentne zakupy Ekologiczne produkty i usługi (np. znoszenie barier rynkowych dla ekoinnowacyjnych rozwiązań, ułatwianie wdrożenia ekoinnowacji) Zastosowanie materiałów o zredukowanym oddziaływaniu na środowisko jako substytutów do materiałów tradycyjnych Czystsze procesy produkcyjne Mechanizmy ponownego wytwarzania (re-manufacturing) oraz innowacyjne usługi naprawcze

15 Trzy główne cechy projektów ekoinnowacyjnych Korzyści dla środowiska naturalnego: skwantyfikowana redukcja oddziaływania na środowisko naturalne w odniesieniu do istniejących technologii; zachowanie cyklu życia Korzyści gospodarcze (włączając replikację na szeroką skalę): sens ekonomiczny projektu, biznes plan, zachowanie rezultatów projektu po jego zakończeniu; Podnoszenie poziomu innowacyjności: innowacje w sektorze, innowacja na poziomie kraju i regionu

16 Wskaźniki rezultatu Udoskonalona efektywność ekologiczna Lepsze wykorzystanie zasobów Efektywność ekonomiczna/ Powielanie rynkowe

17 Zainteresowanie konkursami CIP-Ekoinnowacje Wzrastające zainteresowanie głównie ze strony MŚP Ponad 100 odpowiedzi udzielonych przez EACI na pytania o projekty Liczba dostarczonych projektów Roczny przyrost +50% +42% Liczba sfinansowanych projektów Ok. 50

18 Przykład projektu z sektora spożywczego: GREENBOTTLE Nowy rodzaj butelki na mleko wykonanej z mieszanki papieru i plastiku z recyclingu, która może być łatwo rozdzielona i sortowana; Uwzględnienie pełnego łańcucha dostaw Zamknięty obieg materiału: papier Utylizacja w pełni zgodna z wymogami w zakresie recyclingu w UE

19 Przykład projektu z sektora spożywczego: BRITER-WATER Wykorzystanie upraw bambusa do oczyszczania ścieków z produkcji soków i przetworów mleczarskich Obniżenie kosztów inwestycyjnych i operacyjnych, brak wytwarzania ścieków Lepsza jakość wody oraz wychwytywanie CO2 Francja, Niemcy, Wielka Brytania, Portugalia

20 Przykład projektu z sektora recyclingu: CAPS Wykorzystanie odpadów z przemysłu papierniczego do produkcji materiału absorpcyjnego; Innowacyjny sposób przetwarzania odpadów w produkt; Rezultat: materiał absorpcyjny do usuwania wycieków oleju, ropy i substancji chemicznych w portach; Utworzenie dwóch zakładów produkcyjnych we Francji i Słowenii;

21 Przykład projektu z sektora recyclingu: SATURN Odzysk metali nieżelaznych przy wykorzystaniu systemu z użyciem sensorów; Cel: automatyczne sortowanie metali nieżelaznych na czyste frakcje (inne metale i stopy) W Niemczech budowana jest fabryka wdrażające różne technologie sortowania z użyciem sensorów Dalsza replikacja: Wielka Brytania

22 Przykład projektu z sektora budownictwa: INSULA TFH Pre-izolowane panele ścienne Niskie koszty wytwarzania drewnianych paneli z zastosowaniem warstwy izolacyjnej z włókien celulozowych Użyty materiał: makulatura i drewno z regionu Zredukowanie transportu, pakowania i składowania odpadów Realizacja projektu: Irlandia, Niemcy, Wielka Brytania

23 Przykład projektu z sektora eko-biznesu: ECOPTU Nowe biologiczne tworzywo z roślin oleistych do produkcji obuwia sportowego; Budowa i uruchomienie linii produkcyjnej Zaangażowanie firm obuwniczych oraz chemicznych z Hiszpanii i Włoch;

24 Harmonogram konkursu Cip-Eco-Innovation-2012 Piąty konkurs: kwiecień wrzesień 2012 Elektroniczny system składania wniosków (EPSS) Poziom dofinansowania 50% kosztów kwalifikowanych Mks. Długość projektu 3 lata

25 Strona internetowa ekoinnowacji Subskrypcja newslettera Ogłoszenie o konkursach Przewodnik dla beneficjenta Często zadawane pytania FAQ Umowa grantowa, wytyczne finansowe Dni informacyjne Prezentacje, nagrania Wstępne sprawdzanie pomysłów na projekty maks. 2 strony Link do EPSS Baza projektów

26 26 CASE STUDY RECTYRE Ocena przydatności rozdrobnionych opon jako wypełnień nasypów drogowych Źróło: Prezentacja: Paweł PONETA Mostostal Warszawa S.A. Biuro Analiz i Rozwoju

27 Wstęp do projektu 27 Zastosowanie alternatywnego wypełniacza (w postaci materiału pochodzącego z przetworzenia zużytych opon samochodowych) zamiast tradycyjnego gruntu podczas wykonywania nasypów drogowych.

28 Projekt RECTYRE (Eco-Innovation) 28 Ocena przydatności rozdrobnionych opon jako wypełnień nasypów drogowych: Aspekt ekologiczny możliwość wykorzystania dużych ilości łatwo dostępnych odpadów, Aspekt techniczny zastosowanie w budowie dróg materiału o dobrych właściwościach fizycznych i mechanicznych, Aspekt społeczny przedstawienie możliwości powtórnego zastosowania surowców odpadowych.

29 Charakterystyka użytego materiału 29 W budownictwie drogowym do lekkich wypełnień konstrukcji nasypów wykorzystuje się najgrubszą frakcję, wstępnej granulacji opon samochodowych, nazywaną strzępami (50 300mm). Rys.1. Materiał pochodzący z recyclingu opon, Czipsy gumowe (10-50 mm) Rys.2. Materiał pochodzący z recyclingu opon, Granulat gumowy (1-10 mm).

30 Konsorcjum projektu 30 Partner Profil jednostki Kraj Rola w projekcie Firma budowlana generalny wykonawca Koordynator projektu, właściciel technologii Firma budowlana generalny wykonawca Jednostka odpowiedzialna za demonstrację (replikację) wyników projektu. MŚP firma inżynieryjna, nowe technologie w budownictwie Jednostka odpowiedzialna za projektowanie i procedury wykonawcze nasypów drogowych Stowarzyszenie (klaster) budownictwa Jednostka odpowiedzialna za upowszechnianie wyników projektu (Europa) Firma inżynieryjna, nowe technologie w przemyśle i budownictwie Jednostka odpowiedzialna za projektowanie i procedury wykonawcze nasypów drogowych

31 Struktura projektu 31 WP2 Definition of transferable knowledge Task 2.1: Definition of current status and compilation of the transferable knowledge Task 2.2: Previous results and Barriers detected. Task 2.3: Environmental & economic priorities for improvement. Cele zadania: ACCIONA prowadzi wielopłaszczyznowe badania związane z tematyką stosowania i rozwoju recyklingu w budownictwie. Jednym z głównych osiągnięć firmy jest wprowadzenie w życie idei nasypów drogowych, w których używa się gumy z zużytych opon samochodowych jako lekkiego wypełniacza konstrukcji. W celu zdefiniowania czynników, które mogłyby być przeszkodą dla rozwoju tej technologii, przeanalizowano wnioski płynące z doświadczeń realizacji prototypów przez firmę ACCIONA.

32 Struktura projektu 32 WP3 Model improvement Task 3.1: Analysis of technological weak points of the process. Task 3.2: Definition of Solutions and Procedures Modification. Task 3.3: Validation of New Procedures ACCIONA prowadziła badania nad metodologią budowy nowego typu nasypów sprawdzając procedury na dwóch różnych budowach. Podczas analizy procesu wznoszenia konstrukcji dostrzeżono w nim pewne wady. Doświadczenia te są punktem odniesienia dla określenia potencjału rozwojowego tej technologii oraz wyznaczenia głównych celów projektu.

33 Struktura projektu 33 WP4 Scenario definition and model adaptation Task 4.1: Analysis of the EU Scenario and Barrier Detection Task 4.2: Barrier Analysis and Model Adaptation Punktem odniesienia dla tego pakietu roboczego będzie doświadczenie zdobyte przez firmę ACCIONA podczas wcześniejszych badań, a także wiedza zgromadzona w pakiecie roboczym 3. Zagadnienia pakietów roboczych 2 i 3 dostosowane były do rynku hiszpańskiego. Pakiet roboczy 4 został stworzony po to, by informacje te mogły zostać przeniesione na inne rynki europejskie.

34 Struktura projektu 34 WP5 Market replication of RECTYRE Task 5.1: Selection of the test site and networking Task 5.2: Design and execution Task 5.3: Validation of the model and monitoring Polska została wybrana jako rynek reprezentatywny dla północnego regionu Europy ze względu na podobną do hiszpańskiej strategię wprowadzania w życie dyrektywy w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji (ELV). Koordynatorem tego zadania będzie Mostostal Warszawa.

35 Harmonogram projektu 35 WP1 Management (M1 M24) WP2 Definition of transferable knowledge (M1 M7) WP3 Model improvement (M7 M16) WP4 Scenario definition and model adaptation (M13 M19) WP5 Market replication of RECTYRE (M16 M24)

36 Pierwsze doświadczenia z realizacji projektu 36 Badania materiałów (pod kątem oddziaływania na środowisko) Badania środowiskowe materiałów, Aprobata techniczna dla materiału który ma być użyty jako wypełniacz nasypów

37 Realizacja nasypu w Hiszpanii 37 Układanie warstwy gruntowej rozdzielającej

38 Realizacja nasypu w Hiszpanii 38 Montaż instalacji monitorującej temperaturę i parametry wody gruntowej

39 Obiekt pilotażowy 39 Demonstracja projektu zostanie przeprowadzona na terenie Polski (jeden nasyp drogowy w pełnej skali). Obecnie trwają rozmowy z inwestorem (administracją publiczną) dotyczące miejsca i zasad wykonania prototypu.

40 Wnioski 40 Chcąc dążyć do rozwoju w Polsce technologii bazujących na wykorzystaniu materiałów pochodzących z recyklingu, musimy stworzyć warunki prawne i ekonomiczne do większego zainteresowania takimi rozwiązaniami. Takim przykładem szerokiego zastosowania w konstrukcji nasypów dróg surowców odpadowych, może zostać guma pochodząca z utylizacji opon samochodowych. Dbanie o środowisko nie powinno polegać tylko na zbieraniu odpadów, ale na powtórnym ich wykorzystaniu.

41 Promocja projektu 41 Strona www projektu:

42 Eco-Innowacje a 7. Program Ramowy Zakończony etap badań Adaptacja do wejścia na rynek Zastosowanie na skalę przemysłową Pierwsze komercyjne wdrożenie Demonstracja na rynku Badania podstawowe Badania stosowane Prototyp/ pierwsze zastosowanie praktyczne technologii Demonstracja technologii Gromadzenie wiedzy

43 Eco-Innowacje a IEE Pierwsza aplikacja i komercjalizacja Zintegrowane podejście uwzględniające różne aspekty środowiskowe (efektywność wykorzystania zasobów wody, energii, surowców, itp..) Zachowanie cyklu życia (LCA) MŚP i sektor prywatny jako główni beneficjenci Demonstracja na rynku Promocja i upowszechnianie sprawdzonych inteligentnych energetycznie rozwiązań Główny cel Energia: efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii, transport Stymulowanie działań poprzez znoszenie barier rynkowych i administracyjnych, szkolenia, podnoszenie świadomości Nie dla inwestycji i B+R Cele energetyczne: EU 2020

44 Eco-Innowacje a LIFE+ Priorytet dla sektora prywatnego i biznesu Objęte Programem CIP Konkurencyjność na rynku, komercjalizacja Kluczowe znaczenie replikacji Zintegrowany wpływ na środowisko naturalne Głównie sektor publiczny Tworzenie polityk i wdrażanie legislacji Upowszechnianie, podnoszenie świadomości i kompetencji Gospodarka powierzchnią ziemi i planowanie urbanistyczne; Rozwiązania ekologiczne bez kluczowego znaczenia dla rynku

45 Katarzyna Walczyk-Matuszyk Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE Instytut Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk tel.: fax.: cip.eip@kpk.gov.pl Kontakt