KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek DYREKTYWA RADY

Transkrypt

1 KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, dnia KOM(2009)28 wersja ostateczna 2009/0007 (CNS) C6-0061/09 Wniosek DYREKTYWA RADY w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków, ceł i innych obciążeń PL PL

2 UZASADNIENIE KONTEKST WNIOSKU 110 Podstawa i cele wniosku Ustalenia dotyczące wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności zostały po raz pierwszy określone w dyrektywie Rady 1976/308/EWG z dnia 15 marca 1976 r. ujednoliconej dyrektywą Rady 2008/55/WE z dnia 26 maja 2008 r. w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących niektórych opłat, ceł, podatków i innych obciążeń. Jednakże ze względu na rozwój rynku wewnętrznego w ciągu ostatnich 30 lat instrument ten okazał się niewystarczający, by sprostać wymogom tego rynku. Jak wynika z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, wydajna współpraca i system odzyskiwania wierzytelności w dziedzinie podatków stanowią podstawę rynku wewnętrznego, umożliwiając państwom członkowskim usuwanie dyskryminacyjnych środków ochronnych w odniesieniu do transakcji transgranicznych, przyjętych ze względu na obawy dotyczące uchylania się od płacenia podatków i strat podatkowych, a także zachęcając państwa członkowskie do usuwania tego typu środków. Państwa członkowskie wielokrotnie wyrażały swoje zastrzeżenia co do nieadekwatności (powolność, rozbieżność, brak koordynacji i przejrzystości) środków prawnych, którymi dysponują na mocy dyrektywy 1976/308/EWG. W związku z tym konieczne jest podjęcie działań na rzecz stworzenia udoskonalonego systemu pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności na rynku wewnętrznym, które zagwarantuje szybkie, wydajne i jednolite procedury pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności udzielanej między państwami członkowskimi. 120 Kontekst ogólny Przepisy prawa krajowego dotyczące odzyskiwania wierzytelności obowiązują jedynie na terytorium danego państwa. Organy administracyjne nie mają możliwości we własnym zakresie odzyskać podatków spoza terytorium ich własnego państwa członkowskiego. Jednocześnie mobilność osób i kapitału stale wzrasta, a oszuści wykorzystują ograniczenia terytorialne kompetencji organów krajowych w celu doprowadzenia do niewypłacalności w państwach, w których mają zobowiązania podatkowe. Postanowienia Traktatu WE dotyczące swobody przepływu utrudniają państwom członkowskim wymaganie gwarancji płacenia podatków należnych na ich terytorium. Państwa członkowskie zwracają się zatem coraz częściej do innych państw członkowskich o pomoc przy odzyskiwaniu wierzytelności. (W 2003 r. państwa członkowskie otrzymały 3355 wniosków o udzielenie pomocy; w 2007 r. liczba ta wzrosła do 11794). Jednakże kwota skutecznie odzyskanych wierzytelności wynosi jedynie około 5 % łącznej kwoty wszystkich wierzytelności, których dotyczyły wnioski o pomoc. Wobec coraz większego zapotrzebowania na pomoc przy odzyskiwaniu wierzytelności oraz wobec słabych wyników, które dotychczas osiągano w tym zakresie, należy bezwzględnie i zasadniczo zmienić funkcjonowanie wzajemnej pomocy przy PL 2 PL

3 odzyskiwaniu wierzytelności. Aby ułatwić urzędnikom podatkowym pracę ze wzrastającą liczbą wniosków, konieczne jest przyjęcie nowych, łatwiejszych w zastosowaniu przepisów oraz ułatwienie wykorzystania w praktyce instrumentów pomocy. Aby podnieść współczynnik odzyskiwania wierzytelności, konieczna jest zmiana warunków zwracania się o pomoc oraz rozwinięcie systemu spontanicznej wymiany informacji. Taka reforma ma szczególne znaczenie dla walki z oszustwami związanymi z podatkiem VAT, których skala powoduje znaczne zakłócenia normalnych warunków konkurencji na rynku wewnętrznym i znaczne straty w budżetach poszczególnych państw członkowskich i Wspólnoty. Skutki dyrektywy 2000/65/WE, która zniosła możliwość domagania się wyznaczenia przedstawiciela ds. podatku VAT, a także coraz częstsze przypadki oszustw związanych z podatkiem VAT szczególnie tzw. oszustw karuzelowych doprowadziły do sytuacji, w której 57,50 % wszystkich wniosków o pomoc przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczy wierzytelności z tytułu podatku VAT (stan z 2007 r.). Jednocześnie proponowane rozszerzenie zakresu nowych przepisów, tak by objęły one wszystkie wnioski dotyczących podatków, ceł i roszczeń odszkodowawczych z tytułu strat poniesionych w wyniku niepłacenia podatków i ceł, oznacza również konieczność nowej organizacji wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu należności między państwami członkowskimi. 130 Obowiązujące przepisy w dziedzinie, której dotyczy wniosek Podstawę prawną obowiązujących przepisów stanowi dyrektywa 1976/308/EWG z dnia 15 marca 1976 r. ujednolicona dyrektywą Rady 2008/55/WE z dnia 26 maja 2008 r. w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących niektórych opłat, ceł, podatków i innych obciążeń. Zakres obowiązujących przepisów jest ograniczony. Przepisy te nie zapewniają jednolitych tytułów wykonawczych dla środków egzekucyjnych lub zabezpieczających. Obecne problemy związane z uznawaniem i tłumaczeniem tytułów wykonawczych wydanych w innym państwie członkowskim są główną przyczyną nieskuteczności obowiązujących przepisów dotyczących wzajemnej pomocy. Ponadto zgodnie z obowiązującymi przepisami wnioski o wzajemną pomoc podlegają rygorystycznym warunkom, co ma negatywny wpływ na wyniki w zakresie odzyskiwania wierzytelności. 141 Spójność z pozostałymi obszarami polityki i celami Unii Nie dotyczy. KONSULTACJE Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI ORAZ OCENA SKUTKÓW Konsultacje z zainteresowanymi stronami 211 Metody konsultacji, główne sektory objęte konsultacjami i ogólny profil respondentów Konsultacje z państwami członkowskim zostały przeprowadzone za pomocą kwestionariusza oraz w drodze dyskusji w ramach Komitet ds. Odzyskiwania Wierzytelności. 212 Streszczenie odpowiedzi oraz sposób ich uwzględnienia PL 3 PL

4 Państwa członkowskie są ogólnie zdania, że konieczne jest udoskonalenie i wzmocnienie istniejącej wzajemnej pomocy. Zasugerowano rozszerzenie zakresu prawodawstwa WE, tak by organy podatkowe nie musiały stosować różnych umów, zwiększenie możliwości zwracania się o udzielenie pomocy oraz ułatwienie korzystania z wzajemnej pomocy. Sugestie te ujęto w niniejszym wniosku. Gromadzenie i wykorzystanie wiedzy specjalistycznej Nie zaistniała potrzeba skorzystania z pomocy ekspertów zewnętrznych. Ocena skutków W odniesieniu do niniejszego wniosku nie wykonano żadnej oceny skutków. Konieczne jest przyjęcie aktu prawnego w celu rozwiązania problemów wynikających z ograniczenia terytorialnego kompetencji organów krajowych odpowiedzialnych za odzyskiwanie wierzytelności. Rozważono również możliwość zmiany obowiązującej dyrektywy. Jednakże uznano, że nie byłoby to właściwe, biorąc pod uwagę zakres i skutki proponowanej reformy. ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU 305 Krótki opis proponowanych działań Komisja proponuje nową dyrektywę Rady w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków, ceł i innych obciążeń. Zakres wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności powinien zostać rozszerzony na inne podatki i cła, które obecnie nie są nią objęte, ponieważ niepłacenie wszystkich rodzajów podatków lub ceł negatywnie wpływa na właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Zakres ten powinien również objąć obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne. Konieczne jest przyjęcie jednolitych tytułów wykonawczych umożliwiających egzekucję lub środki zabezpieczające, tak by uniknąć problemów związanych z uznawaniem i tłumaczeniem tytułów wykonawczych wydanych w innym państwie członkowskim. Z tego samego względu należy również przyjąć wzór formularza służącego do powiadomienia o dokumentach dotyczących wierzytelności na terytorium innego państwa członkowskiego. W celu otrzymania informacji istotnych dla celów odzyskania wierzytelności urzędnicy krajowi powinni posiadać uprawnienia do działania na terytorium innych państw członkowskich; należy także rozwinąć system spontanicznej wymiany informacji. Warunki dotyczące zwracania się o pomoc powinny zostać złagodzone, przynajmniej w niektórych okolicznościach, tak by zwiększyć możliwości odzyskania wierzytelności. Przyjęcie wspólnych wzorów wniosków także powinno ułatwić pomoc. Inne zmiany są również ukierunkowane na ułatwienie pomocy w praktyce oraz na uproszczenie stosowania przepisów. 310 Podstawa prawna PL 4 PL

5 Artykuły 93 i 94 Traktatu WE. 320 Zasada pomocniczości Zasada pomocniczości ma zastosowanie, o ile wniosek nie podlega wyłącznym kompetencjom Wspólnoty. Cele wniosku nie mogą być osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie z następujących względów Cele wniosku nie mogą być osiągnięte w sposób wystarczający przez poszczególne państwa członkowskie z następujących względów: w celu ustanowienia skutecznego systemu pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności konieczne jest przyjęcie wspólnych przepisów i jednolitych tytułów wykonawczych. Ponadto, jak stwierdzono w szeregu dokumentów Komisji, zwalczanie oszustw podatkowych wymaga podjęcia działań na poziomie UE. Wzajemna pomoc przy odzyskiwaniu wierzytelności między właściwymi organami może opierać się również na umowach dwustronnych lub wielostronnych. Takie przepisy są zwykle włączane do umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Ich zakres jest jednak zazwyczaj ograniczony do podatków od dochodów, podczas gdy pomoc przy odzyskiwaniu wierzytelności powinna być udzielana również w przypadku innych podatków i ceł. Co więcej, działania poszczególnych państw członkowskich nie są wystarczające do walki z transgranicznymi oszustwami podatkowymi. Działanie Wspólnoty zapewni lepsze osiągnięcie celów wniosku z następujących względów Działanie na poziomie Wspólnoty będzie bardziej skuteczne dzięki przyjęciu całościowego zbioru wiążących przepisów unijnych, obowiązujących w odniesieniu do wszystkich rodzajów podatków i ceł. Stosowanie tych samych tytułów wykonawczych, formularzy, warunków i metod wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności w odniesieniu do wszystkich podatków i ceł ułatwi pracę organów i polepszy wyniki tej pomocy. Właściwe organy będą mogły łatwiej i szybciej rozpatrywać wnioski oraz sprawniej wymieniać istotne informacje. Będą one miały więcej możliwości stosowania środków odzyskiwania wierzytelności i środków zabezpieczających. Przepisy WE w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczą stosunków między organami krajowymi. Wniosek nie wpływa jednak na kompetencje państw członkowskich w odniesieniu do określania środków egzekucyjnych i zabezpieczających dostępnych na mocy ich prawodawstwa krajowego. Niniejszy wniosek jest zatem zgodny z zasadą pomocniczości. Zasada proporcjonalności Wniosek jest zgodny z zasadą proporcjonalności z następujących względów. 331 Przyjęcie wspólnych przepisów w zakresie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu PL 5 PL

6 wierzytelności dotyczących wszystkich rodzajów podatków stanowi samo w sobie ogromne uproszczenie. Przyjęcie wspólnych przepisów w odniesieniu do warunków, metod pomocy, form wymaganych środków odzyskiwania wierzytelności lub środków zabezpieczających oraz odnośnie do formularzy wniosku jest konieczne, by ułatwić codzienną praktykę administracyjną. Państwa członkowskie zachowują w pełni odpowiedzialność za sposób postępowania odnośnie do środków odzyskiwania wierzytelności i środków zabezpieczających na mocy ich prawodawstwa krajowego. 332 Proponowane działanie nie będzie oznaczało żadnych dodatkowych obciążeń finansowych i administracyjnych dla Wspólnoty, rządów krajowych, władz regionalnych i lokalnych, podmiotów gospodarczych i obywateli, wręcz przeciwnie doprowadzi ono do racjonalizacji wykorzystania dostępnych zasobów i obniżenia kosztów. Wybór instrumentów Proponowane instrumenty: dyrektywa. Inne instrumenty byłyby niewłaściwe z następujących względów. Wymagany jest akt prawny w celu zapewnienia podstawy prawnej dla wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności między organami administracyjnymi różnych państw członkowskich. Dyrektywa, której dotyczy wniosek, ma zastąpić obowiązującą dyrektywę 2008/55/WE. Nowe elementy takie jak: obowiązek spontanicznego przekazywania określonych informacji (art. 5), umożliwienie urzędnikom wnioskującego państwa członkowskiego obecności podczas postępowania administracyjnego prowadzonego na terytorium współpracującego państwa członkowskiego oraz brania aktywnego udziału w tym postępowaniu, obejmującego wykonywanie uprawnień dochodzeniowych przysługujących urzędnikom współpracującego państwa członkowskiego (art. 6), przyjęcie jednolitego wzoru formularza służącego do powiadomienia o dokumentach (art. 8), przyjęcie jednolitego tytułu wykonawczego umożliwiającego egzekucję (art. 11) i jednolitego tytułu wykonawczego umożliwiającego środki zabezpieczające (art. 15 ust. 3), ustalenie minimalnej kwoty kosztów, które mogą być pobierane (art. 19), wspólne wzory formularzy w sprawie wniosku (art. 20), określenie prawodawstwa krajowego, które będzie musiało być stosowane w przypadku wniosku o pomoc w odniesieniu do podatków lub ceł, jeżeli we współpracującym państwie członkowskim nie istnieją podobne opłaty (art. 22) wyraźnie wykraczają poza zakres tego, co mogłoby zostać osiągnięte z zastosowaniem tylko prawodawstwa krajowego. WPŁYW NA BUDŻET 409 Wniosek nie ma wpływu na budżet Wspólnoty. INFORMACJE DODATKOWE 510 Uproszczenie PL 6 PL

7 Niniejszy wniosek przewiduje uproszczenie prawodawstwa oraz procedur administracyjnych władz publicznych (na szczeblu UE lub krajowym). Prawodawstwo zostanie uproszczone, ponieważ zaproponowany akt prawny zawiera wspólne środki, które są proste w interpretacji i zastosowaniu. Ponadto dyrektywa doprowadzi do tego, że państwa członkowskie nie będą już musiały zawierać umów dwustronnych lub wielostronnych, by organizować pomoc przy odzyskiwaniu wierzytelności. Organy administracyjne będą mogły wykorzystywać wspólne narzędzia i instrumenty w ramach określonej sieci organizacyjnej (np. jednolity tytuł wykonawczy umożliwiający egzekucję lub środki zabezpieczające, bez konieczności uznawania lub zastępowania go we współpracującym państwie członkowskim; wzory formularzy wniosku; wzór formularza służącego do powiadomienia o dokumentach; tłumaczenie wzorów formularzy z urzędu; komunikacja elektroniczna; powszechne akceptowanie dokumentów cyfrowych; określone minimalne koszty). Będzie to stanowiło uproszczenie ich pracy. Rozszerzenie zakresu prawodawstwa UE będzie oznaczało, że organy administracyjne nie będą musiały powoływać się na różne rodzaje przepisów, charakteryzujących się odrębnymi zasadami i warunkami, w zależności od rodzaju wierzytelności, której dotyczy wniosek o pomoc. Uchylenie obowiązującego prawodawstwa Przyjęcie wniosku spowoduje uchylenie obowiązujących przepisów prawnych. 570 Szczegółowe wyjaśnienie wniosku Rozdział I zawiera przepisy ogólne wyjaśniające przedmiot (art. 1), zakres (art. 2) i przepisy dotyczące organizacji (art. 3). Jeśli chodzi o zakres dyrektywy, obejmuje ona wszystkie podatki i cła pobierane przez państwo członkowskie albo w jego imieniu lub w imieniu WE, podatki i cła pobierane przez organy podziału terytorialnego lub administracyjnego państwa członkowskiego lub w ich imieniu, a także obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne. Rozdział II dotyczy wymiany informacji. Oprócz istniejącej możliwości zwracania się o informacje (art. 4) państwa członkowskie będą musiały spontanicznie wymieniać informacje (art. 5). Ponadto urzędnicy wnioskującego państwa członkowskiego będą mogli przebywać w urzędach administracyjnych współpracującego państwa członkowskiego lub brać aktywny udział posiadając takie same uprawnienia jak urzędnicy współpracującego państwa członkowskiego w postępowaniu administracyjnym prowadzonym na terytorium współpracującego państwa członkowskiego (art. 6). Rozdział III dotyczy pomocy przy powiadamianiu o dokumentach (art. 7 8). Procedura powiadomienia zostanie uproszczona. Potwierdzono również ważność innych metod powiadamiania. Rozdział IV dotyczy środków odzyskiwania wierzytelności i środków zabezpieczających. Warunki składania wniosku będą mniej rygorystyczne. Z doświadczenia wynika, że im starsza wierzytelność, tym mniejsze możliwości jej odzyskania. W określonych okolicznościach możliwe byłoby przesłanie wniosku o PL 7 PL

8 odzyskanie wierzytelności na wczesnym etapie (art. 10). Przyjęcie jednolitego tytułu wykonawczego umożliwiającego egzekucję we współpracującym państwie członkowskim (art. 11) usunie konieczność uznania, uzupełnienia, zastąpienia lub przetłumaczenia krajowego tytułu wykonawczego. W odniesieniu do środków zabezpieczających dyrektywa objęłaby również sytuacje, w których wierzytelność nie podlega jeszcze tytułowi wykonawczemu umożliwiającemu egzekucję we wnioskującym państwie członkowskim (art. 15). Powinno to pomóc w uniknięciu sytuacji, w których oszuści ogłaszają niewypłacalność, zanim zostanie ustanowiony tytuł egzekucyjny. Przyjęcie jednolitego tytułu wykonawczego umożliwiającego podjęcie środków zabezpieczających we współpracującym państwie członkowskim powinno stanowić podstawę dla takich działań, również bez konieczności uznania, uzupełnienia, zastąpienia lub przetłumaczenia krajowego tytułu wykonawczego. Ponadto niniejsza dyrektywa zawiera szczegółowe zasady dotyczące sposobu obliczania pięcioletniego okresu stanowiącego termin przedawnienia obowiązku udzielenia pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności (art. 17). Zreformowano system dotyczący zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia, tak by był on prostszy w zastosowaniu i gwarantował większe możliwości odzyskania wierzytelności (art. 18). Gwarantowane minimum kosztów, które mogą być pobrane, jeżeli dana osoba dobrowolnie nie spłaci kwoty, której dotyczy wniosek, może stanowić dla współpracujących państw członkowskich zachętę do przeznaczenia odpowiednich środków na pomoc przy odzyskiwaniu wierzytelności. Rozdział V zawiera kilka ogólnych przepisów regulujących wszystkie rodzaje wniosków o pomoc. Dotyczą one wykorzystywania wzorów formularzy, komunikacji drogą elektroniczną (art. 20), stosowania języków (art. 21), przepisów obowiązujących w odniesieniu do wykonania wniosku (art. 22) oraz ujawniania dokumentów i informacji (art. 23). Rozdział VI zawiera przepisy końcowe. W przypadkach, w których obowiązuje niniejsza dyrektywa, państwa członkowskie nie powinny stosować innych umów o wzajemnej pomocy (art. 24). Przepisy tego rozdziału dotyczą również Komitetu ds. Odzyskiwania Wierzytelności (art. 25), przepisów wykonawczych (art. 26), oceny (art. 27), transpozycji (art. 28), uchylenia obowiązującej dyrektywy (art. 29) oraz wejścia w życie niniejszej dyrektywy (art. 30). E (Uzasadnienie zatwierdzone znaków - zgodne z normą DGT). PL 8 PL

9 2009/0007 (CNS) Wniosek DYREKTYWA RADY w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków, ceł i innych obciążeń RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 93 i 94, uwzględniając wniosek Komisji 1, uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego 2, uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 3, a także mając na uwadze, co następuje: (1) Interesy finansowe Wspólnoty i poszczególnych państw członkowskich należy chronić tak, aby gwarantować konkurencyjność i neutralność podatkową rynku wewnętrznego. (2) Ustalenia dotyczące wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności zostały po raz pierwszy określone w dyrektywie Rady 1976/308/EWG z dnia 15 marca 1976 r. w sprawie wzajemnej pomocy przy windykacji roszczeń dotyczących niektórych opłat, ceł, podatków i innych obciążeń. Dyrektywa ta oraz akty ją zmieniające zostały ujednolicone przez dyrektywę Rady 2008/55/WE z dnia 26 maja 2008 r. w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących niektórych opłat, ceł, podatków i innych obciążeń 4. Ustalenia te, mimo że stanowiły pierwszy krok w kierunku udoskonalenia procedur odzyskiwania wierzytelności we Wspólnocie poprzez zbliżenie obowiązujących przepisów krajowych, okazały się jednak niewystarczające, by sprostać wymogom rynku wewnętrznego z uwagi na rozwój tego rynku na przestrzeni ostatnich 30 lat. Jak wynika z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, wydajna współpraca i system odzyskiwania wierzytelności w dziedzinie podatków stanowią podstawę rynku wewnętrznego, umożliwiając państwom członkowskim usuwanie dyskryminacyjnych środków ochronnych w odniesieniu do transakcji transgranicznych, przyjętych ze względu na obawy dotyczące uchylania się od płacenia podatków i strat podatkowych, a także zachęcając państwa członkowskie do usuwania tego typu środków Dz.U. C [ ] z [ ], s. [ ]. Dz.U. C [ ] z [ ], s. [ ]. Dz.U. C [ ] z [ ], s. [ ]. Dz.U. L 150 z , s. 28. PL 9 PL

10 (3) W celu sprostania wzrastającej liczbie wniosków o udzielenie pomocy i osiągnięcia lepszych wyników należy sprawić, by pomoc przy odzyskiwaniu wierzytelności była bardziej wydajna i skuteczna, oraz ułatwić stosowanie jej w praktyce. W związku z tym należy wyraźnie określić przepisy, zgodnie z którymi właściwe organy państw członkowskich muszą udzielać pomocy, a także prawa i obowiązki wszystkich zainteresowanych stron. (4) Niniejsza dyrektywa nie powinna wpłynąć na kompetencje państw członkowskich w odniesieniu do określania środków odzyskiwania wierzytelności dostępnych na mocy ich prawodawstwa krajowego. Jednakże konieczne jest zagwarantowanie, by ani rozbieżności między przepisami krajowymi, ani brak koordynacji między właściwymi organami nie zagrażały sprawnemu funkcjonowaniu systemu wzajemnej pomocy ustanowionego w niniejszej dyrektywie. (5) W celu lepszego zabezpieczenia interesów finansowych państw członkowskich oraz neutralności rynku wewnętrznego konieczne jest rozszerzenie zakresu wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności na wierzytelności dotyczące podatków i ceł, które nie zostały objęte dyrektywą 2008/55/WE. Niezapłacenie jakiegokolwiek podatku lub cła może bowiem prowadzić do zakłócenia normalnych warunków konkurencji. Ponadto takie rozszerzenie zakresu jest zgodne z ewolucją innych instrumentów międzynarodowej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności. Przepisy dotyczące pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności powinny obowiązywać również w odniesieniu do odzyskiwania obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne oraz wierzytelności wynikających z różnych środków, które są częścią systemu całkowitego lub częściowego finansowania Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji i Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Powinny one również obowiązywać w przypadku odzyskiwania wierzytelności dotyczących odsetek, kar i grzywien administracyjnych, z wyłączeniem sankcji karnych, oraz kosztów ubocznych wierzytelności objętych zakresem niniejszej dyrektywy. (6) Wzajemna pomoc powinna składać się z następujących elementów: organ współpracujący powinien z jednej strony udzielić organowi wnioskującemu informacji, których ten potrzebuje w celu odzyskania wierzytelności powstałych w jego państwie członkowskim, oraz powiadomić dłużnika o wszystkich tytułach wykonawczych odnoszących się do takich wierzytelności wydanych we wnioskującym państwie członkowskim, a z drugiej strony powinien on, na wniosek organu wnioskującego, przystąpić do odzyskiwania wierzytelności powstałych we wnioskującym państwie członkowskim lub podjąć środki zabezpieczające w celu zagwarantowania odzyskania tych wierzytelności. (7) Przyjęcie jednolitego tytułu wykonawczego dla środków egzekucyjnych oraz jednolitego tytułu wykonawczego umożliwiającego środki zabezpieczające we współpracującym państwie członkowskim, a także przyjęcie jednolitego wzoru formularza służącego do powiadomienia o tytułach wykonawczych i decyzjach dotyczących wierzytelności powinno rozwiązać problemy związane z uznawaniem i tłumaczeniem tytułów wykonawczych wydanych w innym państwie członkowskim, co stanowi główną przyczynę nieskuteczności obowiązujących ustaleń w sprawie pomocy. PL 10 PL

11 (8) Przekazywanie informacji do celów odzyskiwania wierzytelności nie powinno już następować tylko po otrzymaniu wniosku organu wnioskującego Należy wprowadzić spontaniczną wymianę informacji na temat konkretnych zwrotów podatków oraz umożliwić urzędnikom podatkowym obecność w urzędach administracyjnych i branie czynnego udziału w postępowaniach administracyjnych w innym państwie członkowskim lub przeprowadzanie kontroli równoległych. Należy również wprowadzić przepis dotyczący bardziej bezpośredniej wymiany informacji między służbami w celu przyspieszenia i zwiększenia skuteczności pomocy. (9) Biorąc pod uwagę wzrastającą mobilność w ramach rynku wewnętrznego oraz ograniczenia nałożone przez Traktat lub inne przepisy na gwarancje, które mogą być wymagane od podatników posiadających siedzibę poza terytorium danego kraju, należy rozszerzyć możliwości zwracania się o odzyskanie wierzytelności lub podjęcie środków zabezpieczających w innym państwie członkowskim. Ponieważ wiek wierzytelności ma podstawowe znaczenie, państwa członkowskie powinny mieć możliwość zwracania się o wzajemną pomoc, jeżeli można się spodziewać, że wierzytelność można odzyskać w szybszy i bardziej wydajny sposób we współpracującym państwie członkowskim, mimo że krajowe środki odzyskania wierzytelności nie zostały jeszcze w pełni wyczerpane. (10) Ogólny obowiązek przekazywania wniosków i dokumentów w formie cyfrowej drogą elektroniczną wraz z dokładnymi przepisami w sprawie tłumaczenia wniosków i dokumentów powinny umożliwić państwom członkowskim szybsze i sprawniejsze rozpatrywanie wniosków. (11) Podczas procedury odzyskiwania wierzytelności we współpracującym państwie członkowskim zainteresowana osoba może zaskarżyć wierzytelność, powiadomienie dokonane przez organy wnioskującego państwa członkowskiego lub tytuł wykonawczy umożliwiający egzekucję. W takich przypadkach należy ustanowić, że zainteresowana osoba musi wnieść sprawę przed właściwy organ wnioskującego państwa członkowskiego oraz że organ współpracujący musi zawiesić rozpoczęte postępowanie egzekucyjne do czasu wydania decyzji przez wspomniany właściwy organ, chyba że organ wnioskujący zażąda inaczej. (12) Aby zachęcić państwa członkowskie do przeznaczenia wystarczających środków na odzyskanie wierzytelności innego państwa członkowskiego, współpracujące państwo członkowskie powinno mieć możliwość odzyskania kosztów poniesionych w związku z odzyskiwaniem wierzytelności od dłużnika. Możliwość pobierania kosztów stałych powinna przyczynić się do podniesienia skuteczności działań na rzecz odzyskania wierzytelności podejmowanych przez organ współpracujący. (13) Podczas wykonywania wniosku o udzielenie pomocy, organ współpracujący powinien zasadniczo wykorzystywać uprawnienia przewidziane w prawie krajowym w odniesieniu do wierzytelności dotyczących takiego samego lub w przypadku jego braku podobnego podatku lub cła. W przypadku braku podobnego podatku lub cła organ współpracujący powinien wykorzystywać uprawnienia przewidziane w jego prawie krajowym w odniesieniu do wierzytelności dotyczących podatku dochodowego. Takie zastosowanie prawa krajowego powinno również obowiązywać w odniesieniu do przywilejów przyznawanych wierzytelnościom we współpracującym państwie członkowskim. PL 11 PL

12 (14) W odniesieniu do kwestii dotyczących terminu przedawnienia konieczne jest uproszczenie obowiązujących przepisów poprzez ustanowienie, że zawieszenie lub przerwanie biegu terminu przedawnienia następuje zasadniczo zgodnie z prawem obowiązującym we współpracującym państwie członkowskim, chyba że zawieszenie lub przerwanie biegu terminu przedawnienia nie jest możliwe zgodnie z prawem obowiązującym w tym państwie członkowskim. (15) Należy przyjąć, że dokumenty i informacje przekazane w trybie wzajemnej pomocy mogą być użyte do innych celów w zakresie, w jakim jest to dopuszczalne na mocy prawa krajowego państwa członkowskiego, które otrzymało te dokumenty i informacje. (16) W celu uniknięcia zawiłości oraz celem ułatwienia pracy urzędnikom zajmującym się pomocą przy odzyskiwaniu wierzytelności, wzajemna pomoc przy odzyskiwaniu wierzytelności między państwami członkowskimi w odniesieniu do wierzytelności objętych niniejszą dyrektywą powinna opierać się wyłącznie na niniejszej dyrektywie a nie na umowach dwustronnych lub wielostronnych. (17) Środki niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy powinny zostać przyjęte w sposób zgodny z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji 5. (18) Ponieważ cele planowanego działania, czyli ustanowienie jednolitego systemu pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności na rynku wewnętrznym, nie mogą zostać osiągnięte w wystarczający sposób przez państwa członkowskie i ze względu na wymaganą jednolitość, skuteczność i wydajność mogą być w lepszy sposób osiągnięte na szczeblu wspólnotowym, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów. (19) Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej, PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ: ROZDZIAŁ I PRZEPISY OGÓLNE Artykuł 1 Przedmiot Niniejsza dyrektywa ustanawia przepisy, zgodnie z którymi właściwe organy administracyjne w państwach członkowskich mają udzielać w każdym państwie członkowskim pomocy przy odzyskiwaniu wszelkich wierzytelności określonych w art. 2, powstałych w innym państwie członkowskim. 5 Dz.U. L 184 z , s. 23. PL 12 PL

13 Artykuł 2 Zakres 1. Niniejszą dyrektywę stosuje się do wierzytelności dotyczących wszystkich podatków i ceł każdego rodzaju pobieranych przez państwo członkowskie albo w jego imieniu lub w imieniu Wspólnoty. 2. Niniejszą dyrektywę stosuje się do wierzytelności dotyczących: a) wszystkich podatków i ceł pobieranych przez jednostki podziału terytorialnego lub administracyjnego państw członkowskich, w tym władze lokalne, lub w ich imieniu; b) obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne należnych państwu członkowskiemu lub jego jednostkom podziału terytorialnego, lub instytucjom zabezpieczenia społecznego ustanowionym na mocy prawa publicznego; c) refundacji, interwencji i innych środków stanowiących część całościowego lub częściowego systemu finansowania Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) oraz Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), w tym sum do pobrania w związku z tymi działaniami; d) opłat i innych obciążeń przewidzianych w ramach wspólnej organizacji rynku dla sektora cukru. 3. Niniejszą dyrektywę stosuje się do wszystkich wierzytelności dotyczących: a) kar i grzywien związanych z wierzytelnościami, w związku z którymi możliwe jest zwrócenie się o wzajemną pomoc zgodnie z ust. 1 i 2, nałożonych przez organy administracyjne uprawnione do pobierania tych podatków lub ceł; b) odsetek i kosztów związanych z wierzytelnościami, w związku z którymi możliwe jest zwrócenie się o wzajemną pomoc zgodnie z ust. 1 i 2. Artykuł 3 Organizacja 1. Państwa członkowskie wyznaczają organy (zwane dalej właściwymi organami ), w imieniu których stosuje się niniejszą dyrektywę, bezpośrednio lub w drodze delegacji. 2. Każde państwo członkowskie wyznacza jedno centralne biuro łącznikowe (zwane dalej centralnym biurem łącznikowym ), które jest głównym urzędem odpowiedzialnym za kontakty z innymi państwami członkowskimi i Komisją w dziedzinie wzajemnej pomocy objętej niniejszą dyrektywą. 3. Każde państwo członkowskie może wyznaczyć biura łącznikowe odpowiedzialne za kontakty z innymi państwami członkowskimi w zakresie wzajemnej pomocy w odniesieniu do jednego lub kilku określonych rodzajów lub kategorii podatków i ceł, o których mowa w art. 2. PL 13 PL

14 4. Każde państwo członkowskie może wyznaczyć jako wydziały łącznikowe biura inne niż centralne biuro łącznikowe i biura łącznikowe. Wydziały łącznikowe zwracają się o wzajemną pomoc lub udzielają jej zgodnie z niniejszą dyrektywą w związku z posiadaniem szczególnej właściwości terytorialnej lub rzeczowej. 5. Każde państwo członkowskie informuje pozostałe państwa członkowskie i Komisję o centralnym biurze łącznikowym i wszystkich biurach lub wydziałach łącznikowych, które zostały przez to państwo wyznaczone. 6. Jeżeli biuro łącznikowe lub wydział łącznikowy wysyła lub otrzymuje wniosek lub odpowiedź na wniosek o udzielenie pomocy, bądź jeżeli wysyła urzędników do innego państwa członkowskiego lub przyjmuje urzędników z innego państwa członkowskiego zgodnie z art. 6, informuje o tym centralne biuro łącznikowe swojego państwa członkowskiego zgodnie z ustaleniami określonymi przez to państwo. ROZDZIAŁ II WYMIANA INFORMACJI Artykuł 4 Wniosek o udzielenie informacji 1. Na wniosek centralnego biura łącznikowego, biura łącznikowego lub wydziału łącznikowego państwa członkowskiego (zwanego dalej organem wnioskującym ), centralne biuro łącznikowe, biuro łącznikowe lub wydział łącznikowy państwa członkowskiego, do którego skierowano wniosek (zwane dalej organem współpracującym ), udzielają wszelkich informacji, które mogą być istotne dla organu wnioskującego w celu odzyskania wierzytelności, o których mowa w art. 2. Do celów udostępnienia tych informacji organ współpracujący organizuje przeprowadzenie postępowania administracyjnego niezbędnego do ich uzyskania. 2. Organ współpracujący nie jest zobowiązany do udostępnienia następujących informacji: a) których nie mógłby otrzymać do celów odzyskiwania podobnych wierzytelności powstałych w państwie członkowskim, w którym ma siedzibę (zwanym dalej współpracującym państwem członkowskim ); b) które ujawniałyby jakiekolwiek tajemnice handlowe, przemysłowe lub zawodowe; c) których ujawnienie mogłoby zagrażać bezpieczeństwu albo być sprzeczne z porządkiem publicznym współpracującego państwa członkowskiego. 3. Organ współpracujący informuje organ wnioskujący o przyczynach udzielenia odmownej odpowiedzi na wniosek o udzielenie informacji. PL 14 PL

15 Artykuł 5 Spontaniczna wymiana informacji Centralne biura łącznikowe wymieniają informacje na temat zwrotów podatków, innych niż podatek od wartości dodanej, dokonanych przez krajowe organy podatkowe, jeżeli zwroty te dotyczą podmiotów posiadających swoją siedzibę w innym państwie członkowskim i kwot przekraczających EUR. Artykuł 6 Obecność w urzędach administracyjnych oraz udział w postępowaniach administracyjnych 1. W drodze porozumienia między organem wnioskującym i organem współpracującym oraz na warunkach ustalonych przez organ współpracujący urzędnicy upoważnieni przez organ wnioskujący mogą, w celu otrzymania informacji zgodnie z art. 4 ust. 1, przebywać w urzędach, w których wykonują swoje obowiązki organy administracyjne współpracującego państwa członkowskiego. Jeżeli informacje, których dotyczy wniosek, zawarte są w dokumentach, do których mają dostęp właściwe organy współpracującego państwa członkowskiego, urzędnicy państwa członkowskiego, w którym ma siedzibę organ wnioskujący (zwanego dalej wnioskującym państwem członkowskim ), otrzymują kopie tych dokumentów. 2. W drodze porozumienia między organem wnioskującym i organem współpracującym oraz na warunkach ustalonych przez organ współpracujący urzędnicy upoważnieni przez organ wnioskujący mogą, w celu otrzymania informacji zgodnie z art. 4 ust. 1, być obecni podczas postępowania administracyjnego prowadzonego na terytorium współpracującego państwa członkowskiego. Jeżeli zgodnie z akapitem pierwszym urzędnicy wnioskującego państwa członkowskiego są obecni podczas postępowania administracyjnego, mogą oni wykonywać uprawnienia dochodzeniowe przysługujące urzędnikom współpracującego państwa członkowskiego, pod warunkiem że wykonują te uprawnienia zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi obowiązującymi we współpracującym państwie członkowskim. Odmowa osoby, w odniesieniu do której prowadzone jest dochodzenie, zastosowania się do środków dochodzeniowych urzędników wnioskującego państwa członkowskiego traktowana jest przez współpracujące państwo członkowskie jak odmowa w stosunku do jego własnych urzędników. 3. Urzędnicy upoważnieni przez organ wnioskujący, który korzystają z możliwości przewidzianych w ust. 1 i 2, muszą zawsze być w stanie przedstawić pisemne upoważnienie potwierdzające ich tożsamość oraz pełnioną funkcję. PL 15 PL

16 ROZDZIAŁ III POMOC W PRZYPADKU POWIADOMIENIA O DOKUMENTACH Artykuł 7 Wniosek o powiadomienie o określonych dokumentach dotyczących wierzytelności 1. Na wniosek organu wnioskującego organ współpracujący powiadamia adresata o wszystkich tytułach wykonawczych i decyzjach, w tym natury sądowej, wydanych we wnioskującym państwie członkowskim i odnoszących się do wierzytelności, o której mowa w art. 2, lub do odzyskania tej wierzytelności. 2. Organ współpracujący bezzwłocznie informuje organ wnioskujący o wszelkich działaniach podjętych w związku z jego wnioskiem o powiadomienie, a w szczególności o dacie powiadomienia adresata o tytule wykonawczym lub decyzji. Artykuł 8 Sposoby powiadomienia 1. Organ współpracujący zapewnia, by powiadomienie we współpracującym państwie członkowskim zostało dokonane w jeden z następujących sposobów: a) w drodze powiadomienia dokonanego zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi obowiązującymi we współpracującym państwie członkowskim; b) poprzez przesłanie listem poleconym lub drogą elektroniczną formularza wraz z załączonymi do niego tytułem wykonawczym lub decyzją wydanymi przez wnioskujące państwo członkowskie; w takim przypadku stosuje się wzór formularza znajdujący się w załączniku I. Formularz, o którym mowa w lit. b), należy przetłumaczyć na język urzędowy lub jeden z języków urzędowych współpracującego państwa członkowskiego. Jednakże tłumaczenie tytułu wykonawczego lub decyzji załączonych do tego formularza na język urzędowy współpracującego państwa członkowskiego nie jest wymagane. 2. Przepisy ust. 1 pozostają bez uszczerbku dla każdej innej formy powiadomienia przez właściwy organ wnioskującego państwa członkowskiego zgodnie z przepisami obowiązującymi w tym państwie członkowskim. Właściwy organ wnioskującego państwa członkowskiego może powiadomić o wszelkich dokumentach bezpośrednio listem poleconym lub drogą elektroniczną daną osobę na terytorium innego państwa członkowskiego. PL 16 PL

17 ROZDZIAŁ IV ŚRODKI ODZYSKIWANIA WIERZYTELNOŚCI I ŚRODKI ZABEZPIECZAJĄCE Artykuł 9 Wniosek o odzyskanie wierzytelności 1. Na wniosek organu wnioskującego organ współpracujący przystępuje do odzyskiwania wierzytelności objętych tytułem wykonawczym umożliwiającym egzekucję we wnioskującym państwie członkowskim. 2. Gdy tylko organ wnioskujący otrzyma jakiekolwiek istotne informacje dotyczące sprawy, której dotyczy wniosek o odzyskanie wierzytelności, przekazuje te informacje organowi współpracującemu. Artykuł 10 Warunki dotyczące wniosku o odzyskanie wierzytelności 1. Organ wnioskujący nie może zwrócić się o odzyskanie wierzytelności, jeżeli i tak długo jak wierzytelność lub tytuł wykonawczy umożliwiający egzekucję we wnioskującym państwie członkowskim są zaskarżone w tym państwie członkowskim, z wyjątkiem przypadków, w których zastosowanie znajduje art. 13 ust. 4 akapit trzeci. 2. Zanim organ wnioskujący zwróci się o odzyskanie wierzytelności, konieczne jest zastosowanie właściwych procedur odzyskiwania wierzytelności dostępnych w jego państwie członkowskim, z wyjątkiem następujących sytuacji: a) jeżeli przewiduje się, że procedury te nie doprowadzą do spłaty całkowitej kwoty wierzytelności; b) jeżeli organ wnioskujący posiada konkretne informacje, które stanowią dla niego podstawę, by sądzić, że wierzytelność można odzyskać tylko we współpracującym państwie członkowskim lub że w państwie tym można ją odzyskać szybciej i skuteczniej; w takim przypadku wniosek należy odpowiednio uzasadnić; c) jeżeli wierzytelność powstała w wyniku zastosowania art. 205 dyrektywy Rady 2006/112/WE, a podatnik uznany za solidarnie odpowiedzialnego za zapłacenie zobowiązań podatkowych z tytułu podatku VAT założył swoje przedsiębiorstwo we współpracującym państwie członkowskim i nie ma siedziby we wnioskującym państwie członkowskim. Artykuł 11 Tytuł wykonawczy umożliwiający egzekucję we współpracującym państwie członkowskim i inne dokumenty uzupełniające 1. Do wszystkich wniosków o odzyskanie wierzytelności załącza się jednolity tytuł wykonawczy umożliwiający egzekucję we współpracującym państwie PL 17 PL

18 członkowskim; w takim przypadku stosuje się wzór formularza znajdujący się w załączniku II. Ten jednolity tytuł wykonawczy umożliwiający egzekucję we współpracującym państwie członkowskim stanowi podstawę środków odzyskiwania wierzytelności i środków zabezpieczających podjętych we współpracującym państwie członkowskim. Nie podlega on w tym państwie członkowskim żadnym czynnościom zatwierdzającym, uzupełniającym lub zastępującym. 2. Do jednolitego tytułu wykonawczego umożliwiającego egzekucję we współpracującym państwie członkowskim załącza się pierwotny tytuł wykonawczy sporządzony w celu umożliwienia środków egzekucyjnych we wnioskującym państwie członkowskim i związany z wierzytelnością będącą przedmiotem wniosku o odzyskanie wierzytelności. Ten pierwotny tytuł wykonawczy nie podlega żadnym czynnościom zatwierdzającym, uzupełniającym lub zastępującym we współpracującym państwie członkowskim. Na ważność środków odzyskiwania wierzytelności i środków zabezpieczających podjętych we współpracującym państwie członkowskim na podstawie jednolitego tytułu wykonawczego umożliwiającego egzekucję w tym państwie członkowskim nie ma wpływu fakt, że załączony pierwotny tytuł wykonawczy umożliwiający egzekucję we wnioskującym państwie członkowskim nie jest przetłumaczony na język urzędowy współpracującego państwa członkowskiego. 3. Do wniosku o odzyskanie wierzytelności można załączyć inne dokumenty dotyczące wierzytelności wydane we wnioskującym państwie członkowskim. Artykuł 12 Wykonanie wniosku o odzyskanie wierzytelności 1. Do celów odzyskania wierzytelności we współpracującym państwie członkowskim wszelkie wierzytelności będące przedmiotem wniosku o odzyskanie wierzytelności traktowane są jak wierzytelności współpracującego państwa członkowskiego, o ile niniejsza dyrektywa nie stanowi inaczej. Współpracujące państwo członkowskie odzyskuje wierzytelności w swojej walucie. 2. Organ współpracujący bezzwłocznie powiadamia organ wnioskujący o czynnościach podjętych w sprawie wniosku o odzyskanie wierzytelności. 3. Cała kwota wierzytelności odzyskana przez organ współpracujący zostaje przekazana wnioskującemu państwu członkowskiemu. 4. Od daty otrzymania wniosku o odzyskanie wierzytelności organ współpracujący nalicza odsetki za zwłokę w płatności, o ile jest to dozwolone przez przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne obowiązujące we współpracującym państwie członkowskim. Odsetki te są również przekazywane wnioskującemu państwu członkowskiemu. PL 18 PL

19 5. Organ współpracujący może, jeśli pozwalają na to przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne obowiązujące w jego państwie członkowskim, i po konsultacji z organem wnioskującym, odroczyć dłużnikowi spłatę lub zezwolić na spłatę należności w ratach. Odsetki pobrane przez organ współpracujący w wyniku takiego odroczenia spłaty są również przekazywane organowi wnioskującemu. Artykuł 13 Spory 1. Spory dotyczące wierzytelności, pierwotnego tytułu wykonawczego umożliwiającego egzekucję we wnioskującym państwie członkowskim lub jednolitego tytułu wykonawczego umożliwiającego egzekucję we współpracującym państwie członkowskim oraz spory dotyczące ważności powiadomienia dokonanego przez właściwy organ wnioskującego państwa członkowskiego podlegają kompetencjom właściwych organów wnioskującego państwa członkowskiego. Jeżeli w trakcie procedury odzyskiwania wierzytelności wierzytelność, pierwotny tytuł wykonawczy umożliwiający egzekucję we wnioskującym państwie członkowskim lub jednolity tytuł wykonawczy umożliwiający egzekucję we współpracującym państwie członkowskim zostają zaskarżone przez zainteresowaną stronę, organ współpracujący informuje zainteresowaną stronę, że sprawa musi być wniesiona przez zainteresowaną stronę przed właściwy organ we wnioskującym państwie członkowskim, zgodnie z obowiązującym w tym państwie prawem. 2. Spory dotyczące środków egzekucyjnych podjętych we współpracującym państwie członkowskim lub dotyczące ważności powiadomienia dokonanego przez właściwy organ współpracującego państwa członkowskiego są wnoszone przed właściwy organ tego państwa członkowskiego zgodnie z jego przepisami ustawowymi i wykonawczymi. 3. Jeżeli zgodnie z ust. 1 sprawa została wniesiona przed właściwy organ wnioskującego państwa członkowskiego, organ wnioskujący informuje o tym organ współpracujący i wskazuje w jakim zakresie wierzytelność nie została zaskarżona. 4. Gdy tylko organ współpracujący otrzyma od organu wnioskującego lub od zainteresowanej strony informację, o której mowa w ust. 3, zawiesza postępowanie egzekucyjne w odniesieniu do zaskarżonej części wierzytelności do momentu podjęcia decyzji przez właściwy w tej sprawie organ, chyba że organ wnioskujący zażąda inaczej, zgodnie z akapitem trzecim niniejszego ustępu. Jeżeli organ współpracujący uważa to za konieczne i nie naruszając przepisów art. 15, może on podjąć środki zabezpieczające w celu zapewnienia odzyskania wierzytelności, o ile zezwalają na to przepisy ustawowe lub wykonawcze obowiązujące w jego państwie członkowskim. Organ wnioskujący może, zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi obowiązującymi w jego państwie członkowskim, zwrócić się do organu współpracującego o odzyskanie zaskarżonej wierzytelności lub zaskarżonej części wierzytelności, o ile zezwalają na to odpowiednie przepisy ustawowe, PL 19 PL

20 wykonawcze i administracyjne obowiązujące we współpracującym państwie członkowskim. Każdy tego rodzaju wniosek należy uzasadnić. Jeżeli sprawa zostanie następnie rozstrzygnięta na korzyść dłużnika, organ wnioskujący jest zobowiązany do zwrotu wszelkich odzyskanych kwot, wraz z należnym odszkodowaniem, zgodnie z przepisami obowiązującymi w państwie członkowskim organu współpracującego. Artykuł 14 Zmiana wniosku o pomoc przy odzyskiwaniu wierzytelności 1. Organ wnioskujący informuje bezzwłocznie organ współpracujący o wszelkich późniejszych zmianach wprowadzonych do wniosku o odzyskanie wierzytelności lub o wycofaniu wniosku, podając przyczyny zmiany lub wycofania. 2. Jeżeli zmiana wniosku jest spowodowana decyzją właściwego organu, o którym mowa w art. 13 ust. 1, organ wnioskujący przekazuje zmieniony tytuł wykonawczy umożliwiający egzekucję we współpracującym państwie członkowskim. Organ współpracujący kontynuuje wówczas odzyskiwanie wierzytelności na podstawie zmienionego tytułu wykonawczego. Artykuł 11 i 13 obowiązują w odniesieniu do zmienionego tytułu wykonawczego. Artykuł 15 Wniosek o środki zabezpieczające 1. Na wniosek organu wnioskującego organ współpracujący podejmuje środki zabezpieczające w celu zagwarantowania odzyskania wierzytelności. 2. Jeżeli wniosek dotyczy wierzytelności, która została zaskarżona lub nie podlega jeszcze tytułowi wykonawczemu umożliwiającemu egzekucję we wnioskującym państwie członkowskim, organ wnioskujący może zwrócić się o podjęcie środków zabezpieczających, tylko jeżeli takie środki są dopuszczalne zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi obowiązującymi w jego państwie członkowskim. W takich przypadkach wniosek należy uzasadnić, z wyjątkiem sytuacji, w których wniosek kierowany jest do państwa członkowskiego, które nie nakłada takiego warunku w ramach swoich umów dotyczących wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności zawartych z jednym lub kilkoma krajami trzecimi. 3. Do wszystkich wniosków o środki zabezpieczające załącza się jednolity tytuł wykonawczy umożliwiający środki zabezpieczające we współpracującym państwie członkowskim; w takim przypadku stosuje się wzór formularza znajdujący się w załączniku III. Ten jednolity tytuł wykonawczy umożliwiający środki zabezpieczające we współpracującym państwie członkowskim stanowi podstawę środków zabezpieczających podjętych we współpracującym państwie członkowskim. Nie podlega on w tym państwie członkowskim żadnym czynnościom zatwierdzającym, uzupełniającym lub zastępującym. Pierwotny tytuł wykonawczy umożliwiający środki zabezpieczające we wnioskującym państwie członkowskim i związany z wierzytelnością będącą PL 20 PL

21 przedmiotem wniosku o odzyskanie wierzytelności jest załączany do jednolitego tytułu wykonawczego umożliwiającego środki zabezpieczające we współpracującym państwie członkowskim. Ten pierwotny instrument nie podlega żadnym czynnościom zatwierdzającym, uzupełniającym lub zastępującym we współpracującym państwie członkowskim. Na ważność środków zabezpieczających podjętych we współpracującym państwie członkowskim na podstawie jednolitego tytułu wykonawczego umożliwiającego środki zabezpieczające w tym państwie członkowskim nie ma wpływu fakt, że załączony pierwotny tytuł wykonawczy umożliwiający środki zabezpieczające we wnioskującym państwie członkowskim nie jest przetłumaczony na język urzędowy współpracującego państwa członkowskiego. 4. Do wniosku o środki zabezpieczające można załączyć inne dokumenty dotyczące wierzytelności wydane we wnioskującym państwie członkowskim. Artykuł 16 Przepisy dotyczące wniosków o środków zabezpieczające W celu wykonania art. 15 stosuje się, z uwzględnieniem niezbędnych zmian, art. 9 ust. 2, art. 12 ust. 1 i 2, art. 13, 14 i 17. Artykuł 17 Ograniczenia obowiązków organu współpracującego 1. Organ współpracujący nie jest zobowiązany do udzielenia pomocy przewidzianej w art. 9 15, jeżeli odzyskanie wierzytelności z uwagi na sytuację dłużnika spowodowałoby poważne trudności gospodarcze lub społeczne we współpracującym państwie członkowskim, o ile przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne obowiązujące w tym państwie członkowskim dopuszczają taki wyjątek w przypadku wierzytelności krajowych. 2. Organ współpracujący nie jest zobowiązany do udzielenia pomocy przewidzianej w art. 4 i art. 6 15, jeżeli pierwotny wniosek o udzielenie pomocy na podstawie art. 4, 6, 7, 9 lub 15 został złożony w odniesieniu do wierzytelności, które mają ponad pięć lat, licząc od właściwego terminu płatności wierzytelności we wnioskującym państwie członkowskim do daty pierwotnego wniosku o udzielenie pomocy. W przypadku gdy wierzytelność lub pierwotny tytuł wykonawczy umożliwiający egzekucję we wnioskującym państwie członkowskim zostają zaskarżone, ten pięcioletni okres liczony jest od momentu, gdy we wnioskującym państwie członkowskim zostanie stwierdzone, że wierzytelność lub tytuł wykonawczy umożliwiający egzekucję nie mogą być dłużej zaskarżane. W przypadku gdy właściwe organy wnioskującego państwa członkowskiego przyznają odroczenie płatności, ten pięcioletni okres liczony jest od momentu, gdy termin płatności dobiegł końca. 3. Organ współpracujący powiadamia organ wnioskujący o powodach udzielenia odmownej odpowiedzi na wniosek o udzielenie pomocy. PL 21 PL