najmłodszą dzielnicą Warszawy

Transkrypt

1 Bezpłatne pismo ISSN X Numer 1 (170) MARZEC 2014 r. W E S O Ł A najmłodszą dzielnicą Warszawy Wesoła jest położona we wschodniej części Warszawy, w odległości 18 km od jej centrum. Początki osadnictwa na obszarze Wesołej datuje się na XIV wiek, a jego najstarsze ślady pochodzą z rejonu Starej Miłosny. Rozwój osadnictwa na terenie Wesołej wiąże się ściśle ze stolicą, która z jednej strony potrzebowała terenów letniskowych, a z drugiej stała się chłonnym rynkiem pracy dla okolicznych mieszkańców. Z końcem lat trzydziestych XX wieku nastąpił żywiołowy rozwój budownictwa letniskowego. Szczególnie dynamiczny przyrost budownictwa o charakterze willowym i letniskowym nastąpił po wybudowaniu trakcji elektrycznej Warszawa Mińsk Mazowiecki. W 1944 roku na terenie Wesołej Niemcy przygotowywali linię obrony Warszawy. Przesiedlono ludność, zaminowano teren. Zniszczeniu uległo 30% budynków mieszkalnych. Po wyzwoleniu, ze względu na katastrofalną sytuację mieszkaniową w zburzonej Warszawie, przesiedlono czasowo na teren Wesołej ponad tysiąc mieszkańców Warszawy. Wesoła otrzymała prawa miejskie na mocy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 1968 r. w sprawie utworzenia i połączenia niektórych miast województwa warszawskiego. Na mocy ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy w dniu 27 października 2002 r. Wesoła została włączona do miasta stołecznego Warszawy i stała się 18. dzielnicą.

2 W E S O Ł A Powierzchnia dzielnicy wynosi 22,9 km 2. Tutejszy krajobraz ma charakter typowo mazowiecki: to równiny i pagórki, a przede wszystkim lasy, które stanowią fragment równoległego do doliny Wisły, ponadregionalnego ciągu ekologicznego, naturalnie łączącego się z Kampinoskim Parkiem Narodowym. Około 56% powierzchni Wesołej stanowią lasy, a wśród nich Mazowiecki Park Krajobrazowy im. Czesława Łaszka. Licznie występują wzniesienia wydmowe tworzące paraboliczne wały, poprzecinane terenami bagiennymi oraz torfowiskami. Najcenniejszym przyrodniczo jest rezerwat torfowiskowy Bagno Jacka, rezerwaty leśno-torfowiskowe Macierówka i Biały Ług, rozlewisko Bagno Śmiardki, w którym zamieszkały bobry, torfowiska Macierowe Bagno, Kaczy Ług i Zielony Ług. Występuje 18 pomników przyrody, głównie dębów szypułkowych (dochodzących w obwodzie do 4,5 m). W dzielnicy wytyczono 50 km edukacyjnej ścieżki rowerowej, która prowadzi duktami przez najpiękniejsze siedliska leśne, bagna i torfowiska. Na trasie ustawiono tablice edukacyjne opisujące teren. Przez teren Wesołej przebiega też 5 bardzo atrakcyjnych szlaków turystycznych. Wesoła notuje małe zagęszczenie ludności (na 1 km 2 przypada około 985 osób). Zameldowanych jest osób Bielany Bemowo Ursus Włochy Białołęka Żoliborz Wola Ochota Śródmieście Targówek Praga Północ Mokotów Ursynów Praga Południe Wilanów Rembertów Wawer Wesoła (na dzień r.), faktyczna liczba mieszkańców sięga 25 tysięcy. Struktura demograficzna jest korzystna pod względem ekonomicznych grup wieku (dane z 2012 r.): 18% populacji w wieku przedprodukcyjnym (0-14 lat), 70,2% w wieku produkcyjnym (15-64 lata) i 11,7% w wieku poprodukcyjnym (65 lat i więcej). Wysokie i dodatnie saldo migracji oraz najniższy w stolicy wskaźnik feminizacji świadczą o potencjale demograficznym dzielnicy. Notuje się dodatni przyrost naturalny w przeliczeniu na 1 tysiąc ludności wynosi 6 osób (dane z 2011r.). Dzielnica Wesoła wyróżnia się również niskim poziomem bezrobocia wśród mieszkańców osób zarejestrowanych (dane z 2012r.). Według statystyk policyjnych Wesoła jest najbezpieczniejszą dzielnicą Warszawy. Powyższe walory powodują, że Dzielnica Wesoła jest atrakcyjnym i znakomitym miejscem do zamieszkania, a także miejscem sportu, rekreacji i wypoczynku dla mieszkańców Warszawy. 2

3 W E S O Ł A 3

4 Budownictwo Ze względu na dużą ilość terenów leśnych zabudowa w dzielnicy jest, jak na Warszawę, bardzo specyficzna. Budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne o wysokiej intensywności stanowi 90% wszystkich budynków, a budownictwo wielorodzinne tylko 10%. Na terenie dzielnicy praktycznie nie występuje budownictwo przemysłowe (0,3% powierzchni). Funkcja usługowa zawarta jest w obiektach mieszkalnych, a samodzielne budynki usługowe stanowią 1% całej zabudowy. Komunikacja Wesoła jest bardzo dobrze skomunikowana z centrum Warszawy, z innymi dzielnicami oraz z sąsiednimi miejscowościami: Trasa Siekierkowska pociągi Kolei Mazowieckiej linia S2 Szybkiej Kolei Miejskiej 14 linii autobusowych ZTM, w tym 8 linii zwykłych, 4 linie strefowe i 2 linie nocne kilka prywatnych linii autobusowych. Osiedla oddalone od kolei mają zapewniony dojazd często kursującymi 2 liniami dowozowymi. Przeważający obszar dzielnicy jest dobrze skomunikowany z pierwszą linią metra. 4

5 Inwestycje Realizacja inwestycji i plany Wesoła znajduje się w czołówce dzielnic pod względem wielkości nakładów inwestycyjnych na jednego mieszkańca w 2012 roku z kwotą 653 zł byliśmy na pierwszym miejscu wśród dzielnic Warszawy, a w 2013 z kwotą 560 zł na drugim. W budżecie dzielnicy udział inwestycji stanowił: 2010 r. 33,4 % 2011 r. 29,5% 2012 r. 22,4% 2013 r. 19,8% Priorytetem w poprzednich latach były inwestycje oświatowe. Wybudowano: halę sportową z widownią o kubaturze całkowitej około m 3 przy ul. Klimatycznej, szkołę podstawową dla 600 dzieci przy ul. Cieplarnianej, rozbudowano szkołę przy ul. Armii Krajowej, na ukończeniu jest 4-oddziałowe przedszkole przy ul. Łaguny i rozbudowa o 2 odziały przedszkola przy ul. Armii Krajowej. W ostatnich latach oddano do użytku 3 budynki komunalne z 46 lokalami. Ogółem Wesoła w mieszkaniowym zasobie m.st. Warszawy dysponuje 132 lokalami. Trwają prace nad: budową parkingu typu Park & Ride przy stacji PKP Warszawa Wesoła budową nowego budynku dla Komisariatu Policji budową 6-odziałowego przedszkola z oddziałem żłobkowym w Starej Miłośnie budową żłobka w Zielonej budową 14-mieszkaniowego budynku komunalnego budową kompleksu sportowego budową ścieżek rowerowych zakupem lokalu z przeznaczeniem na poradnię pediatryczną w Starej Miłośnie. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zleciła opracowanie decyzji środowiskowej dla Wschodniej Obwodnicy Warszawy. Infrastruktura Ochrona zdrowia i opieka społeczna Wesoła posiada własne ujęcia wody, zasilające lokalną sieć wodociągową w wodę o unikalnej w skali województwa mazowieckiego czystości. W dzielnicy funkcjonują też lokalne oczyszczalnie ścieków i stacje uzdatniania wody. Dzielnica jest skanalizowana w 90% (103 km wodociągów, 92 km sieci kanalizacji sanitarnej i ponad 15 km sieci kanalizacji deszczowej), posiada 73 km dróg utwardzonych (asfaltowych i z kostki betonowej) oraz ponad 15 km ścieżek rowerowych i ciągów pieszo-rowerowych. Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa-Wesoła w ramach 3 działających przychodni gwarantuje mieszkańcom Wesołej dostęp do świadczeń medycznych. Przychodnie wyposażone są w nowoczesny sprzęt. Jedna z przychodni pracuje w trybie 24-godzinnym, świadcząc usługi medyczne w ramach Nocnej i świątecznej pomocy medycznej. W SZPZLO funkcjonują następujące poradnie: dermatologiczna, położniczo-ginekologiczna, alergologiczna, neurologiczna, kardiologiczna, preluksacyjna, stomatologiczna, gabinet USG, gabinet medycyny pracy i medycyny szkolnej. W Urzędzie Dzielnicy Wesoła dla osób uprawnionych wypłacane są świadczenia rodzinne i alimentacyjne oraz dodatki mieszkaniowe. W ramach współpracy z organizacjami pozarządowymi realizowane są m.in.: zajęcia dla seniorów, obozy profilaktyczne, zajęcia w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku, placówki wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży, klub gimnazjalisty, punkty wydawania żywności. W 2013 r. z różnych form pomocy oferowanych przez Ośrodek Pomocy Społecznej (zasiłki: stałe, celowe, okresowe, usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługi opiekuńcze, posiłki) skorzystało 255 rodzin z 615 osobami w tych rodzinach. W OPS realizuje się również projekty systemowe w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego i aktywizuje bezrobotnych poprzez organizowanie szkoleń i zatrudnianie w ramach prac społecznie użytecznych. 5

6 Edukacja Kultura W budżecie 2013r. wydatki związane z realizacją zadań z zakresu edukacji stanowiły 56,6% ogółu wydatków dzielnicy. Publiczną bazę oświatową dzielnicy stanowi 13 publicznych placówek oświatowych: 5 szkół podstawowych, 3 gimnazja, 4 przedszkola i Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna. Bazę uzupełnia 28 placówek niepublicznych: 12 przedszkoli, 6 punktów przedszkolnych, 3 szkoły podstawowe, 2 gimnazja, 4 licea ogólnokształcące i 1 policealna szkoła zawodowa. Dzielnica Wesoła wyróżnia się w Warszawie najmniejszą liczbą dzieci przypadających na 1 placówkę sprawującą opiekę nad dziećmi do lat 3 oraz najmniejszą liczbą dzieci przypadających na 1 placówkę przedszkolną. Szkoły w Wesołej osiągają bardzo dobre wyniki w nauce. W 2013r. uczniowie kończący gimnazja w Wesołej uzyskali z egzaminu 3. wynik w Warszawie. W szkołach wprowadzane są nowatorskie rozwiązania. Od 2010r. szkoły podstawowe i gimnazja uczestniczą w projektach finansowanych ze środków unijnych, które służą rozwijaniu kompetencji dzieci i młodzieży. Funkcje kulturalne w Dzielnicy Wesoła są realizowane przez Ośrodek Kultury i Bibliotekę Publiczną. Ośrodek Kultury i jego filia organizują liczne imprezy kulturalne oraz zajęcia dla mieszkańców (w ramach 28 sekcji kulturalno-sportowych działa 45 grup). W 2013 r. odbyło się 107 wydarzeń artystycznych (koncerty, spotkania, prelekcje, wystawy, spektakle teatralne, przedstawienia dla dzieci, programy edukacyjne, warsztaty artystyczne). Organizowane są m.in.: Międzynarodowy Konkurs Amatorskich Zespołów Rockowych ROCK ON, Letnie Kino Plenerowe, Folkowe Powitanie Lata, Festiwal Ceramiki Moc Żywiołów. Biblioteka Publiczna wraz z 3 filiami udostępnia książki, czasopisma i zbiory specjalne z zakresu filmu i muzyki (w 2013 roku odnotowano łącznie wypożyczeń, w tym blisko 100 tysięcy wypożyczeń książek). Realizowanych jest ponad 120 wydarzeń kulturalnych rocznie, m.in.: Otwarte Lekcje Historii, Dyskusyjny Klub Książki, Wieczory Bajek dla najmłodszych. Organizowane są: spotkania autorskie, edukacyjne, konkursy, wystawy, przedstawienia teatralne oraz imprezy plenerowe. Na terenie Wesołej mamy 117 zabytków, a wśród nich Kościół parafialny pod wezwaniem Opatrzności Bożej oraz Kościół św. Antoniego Padewskiego. Kościół parafialny pod wezwaniem Opatrzności Bożej został ufundowany przez ziemianina i mecenasa sztuki, księcia Emanuela Bułhaka, do którego ówcześnie należała znaczna część gruntów w Wesołej. Projekt kościoła stworzył włoski architekt i badacz sztuki antycznej Luigi Malgherini. Budowę rozpoczęto w 1934 roku. Po II wojnie światowej został konsekrowany. W 1979 roku nawa i prezbiterium świątyni zostały gruntownie przebudowane, ozdobione polichromiami i ikonami drogi krzyżowej. Autorem tej aranżacji wnętrz kościoła był Jerzy Nowosielski profesor Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, jeden z najwybitniejszych polskich malarzy, ceniony na świecie twórca ikon. Kościół św. Antoniego Padewskiego w stylu zakopiańskim został wybudowany w 1916 w Rokitnie koło Błonia, a po Zabytki wojnie rozebrany i przeniesiony do Starej Miłosny i ponownie zmontowany w latach Inicjatorem tego przedsięwzięcia był ówczesny proboszcz parafii ks. Stanisław Witkowski. 6 sierpnia 1950 kościół poświęcił Prymas Tysiąclecia kardynał Stefan Wyszyński. Kościół pierwotnie był wewnątrz otynkowany, a na ścianie prezbiterium znajdowała się postać Zbawiciela z otwartym sercem. Wnętrze było ozdobione polichromią, która została zniszczona w czasie pożaru w 2006 roku. Świątynia została odremontowana, ale już bez polichromii. 6

7 Sport i rekreacja W Dzielnicy Wesoła można korzystać z obiektów sportowych zlokalizowanych przy każdej szkole (boiska ze sztuczną trawą i tartanowe boiska wielofunkcyjne), z kortów tenisowych, basenów, sauny, siłowni i sal do aerobiku (m.in.: Pohulanka, Aquapark Wesolandia, Villa Park Wesoła, Fitness Art., Mambo). Na terenie Starej Miłosny jest Ośrodek Jeździecki Stowarzyszenia Szwadron Jazdy RP, na którym odbywa się wiele imprez i zawodów jeździeckich, prowadzona jest też nauka jazdy konnej. Przy Gimnazjum w Starej Miłośnie działa hala sportowa. Główna część hali to pełnowymiarowe boisko do gier zespołowych z widownią na około 400 miejsc, do tego sale do szermierki, z matą do judo i zajęć fitness. Dzieci i młodzież biorą czynny udział w programach sportowych realizowanych w szkołach oraz ćwiczą w klubach sportowych. Wesoła może pochwalić się znaczącymi osiągnięciami w skali kraju, a nawet świata w wielu dyscyplinach sportowych (badminton, szermierka, łucznictwo, szachy, judo i gimnastyka sportowa). Mieszkańcy Wesołej licznie uprawiają jogging, jeżdżą na rowerach lub konno, uprawiają nordic walking. W zimie popularne jest narciarstwo biegowe. W Wesołej funkcjonują również 3 siłownie plenerowe. Na terenie dzielnicy organizuje się liczne wydarzenia sportowe: Maraton Stara Miłosna, sztafeta biegowa Wesoła Stówa, zawody kolarskie Legia maraton MTB, etapy kolarskie wyścigów Mazovia Tour oraz Pikniki Narciarskie w narciarstwie biegowym. 7

8 Wybrane dane statystyczne - stan na r. Powierzchnia ogólna ha Grunty leśne, zadrzewione i zakrzewione ha Grunty zabudowane i zurbanizowane w tym: 770 ha - Tereny mieszkaniowe 381 ha - Tereny przemysłowe 8 ha Ludność ogółem ludność na 1 km Ludność według płci kobiety mężczyźni wskaźnik feminizacji kobiet na 100 mężczyzn Ludność według biologicznych grup wieku 0 14 lat lata powyżej 65 lat Ludność w % ogółu ludności w wieku przedprodukcyjnym 18,0 produkcyjnym 70,2 poprodukcyjnym 11,7 Ludność w wieku nieprodukcyjnym 56,6 % na 100 osób w wieku produkcyjnym Przyrost naturalny 4,3 na 1000 ludności Pracujący ogółem kobiety mężczyźni 55,1% 44,9% Pracujący na 1000 ludności 131 Bezrobotni zarejestrowani 555 kobiety mężczyźni 272 (49 %) 283 (51%) Dochody budżetu ogółem (w mln zł) Dochody na 1 mieszkańca (w zł) 422 Wydatki budżetu ogółem (w mln zł) Wydatki budżetu na 1 mieszkańca (w zł) Podział na grupy wydatków (w mln zł) Wydatki bieżące Wydatki majątkowe Realizacja wydatków w mln zł (między innymi) Oświata i wychowanie Edukacyjna opieka wychowawcza Transport i łączność (w tym drogi) Pomoc społeczna Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego Kultura fizyczna Edukacja i wychowanie Placówki - Przedszkola - Szkoły podstawowe - Gimnazja Miejsca w placówkach - Przedszkola - Szkoły podstawowe - Gimnazja Uczniowie w szkołach podstawowych przypadający na 1 komputer Uczniowie w szkołach gimnazjalnych przypadający na 1 komputer Biblioteki Placówki Liczba ludności na 1 placówkę Woluminy Wypożyczenia Kluby sportowe ,4 13, Ćwiczący 974 Sekcje 11 Ćwiczący 879 Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON Sektor publiczny Sektor niepubliczny Osoby fizyczne w rejestrze REGON Liczba aptek 11 Liczba mieszkańców przypadających na 1 aptekę Opracowano na podstawie: Panorama Dzielnic Warszawy w 2012 roku Urząd Statystyczny w Warszawie Urząd DZIELNICY WESOŁA m.st. Warszawy ul. 1 Praskiego Pułku 33, Warszawa-Wesoła Wydział Obsługi Mieszkańców: tel.: , fax: wesola.poczta@um.warszawa.pl, 8