I. Cel procedury. Zasada wykonania badania

Transkrypt

1 I. Cel procedury Celem wprowadzenia procedury jest ujednolicenie zasad ilościowego oznaczania stężenia N-końcowego propeptydu prokolagenu typu I w surowicy krwi automatyczną metodą immunochemiczną opartą na chemiluminescencji na analizatorze Cobas e411. II. Zasada wykonania badania Wstęp: Stężenie N-końcowego propeptydu prokolagenu typu I (P1NP) mierzone jest w surowicy krwi metodą automatyczną w immunodiagnostycznym systemie zamkniętym Cobas e411 przy użyciu testu Total P1NP firmy Roche Diagnostics. System ten wykorzystuje zjawisko elektrochemiluminescencji (ECLIA). Ponad 90% organicznej części macierzy kostnej stanowi kolagen typu I składający się z 3 łańcuchów aminokwasowych. Każdy z nich powstaje na terenie osteoblastu jako pre-pro-łańcuch zawierający sekwencję sygnałową oraz amino- (N) i karboksykońcowe (C) propeptydy. Są one odcinane na ostatnim etapie dojrzewania trójniciowej cząsteczki kolagenu i przedostają się do krwioobiegu jako odpowiednio P1NP i P1CP. P1NP jest więc wskaźnikiem syntezy kolagenu typu I w czasie procesu tworzenia tkanki kostnej i może być określony mianem markera kościotworzenia. P1NP do krwioobiegu uwalniany jest w postaci trimeru, lecz ulega szybkiemu rozpadowi do formy monomerycznej. W teście Total P1NP zastosowano przeciwciała monoklonalne rozpoznające zarówno formę trimeryczną, jak i monomeryczną P1NP i dlatego metoda ta pozwala na określenie całkowitego stężenia P1NP. Zasada oznaczenia: Test Total P1NP jest testem typu sandwich. Całkowity czas oznaczenia wynosi 18 min. Substratami w reakcji chemiluminescencji w systemie Cobas e411 są stabilne związki kompleksowe rutenu [(Ru(bpy) 3) 2+ ] oraz tripropylamina (TPA). Reakcja inicjowana jest bodźcem elektrycznym i zachodzi na powierzchni elektrody platynowej. Na elektrodzie tworzona jest wysokoreaktywna forma rodnikowa TPA (TPA ). Jednocześnie związek kompleksowy rutenu jest utleniany i reaguje z rodnikiem TPA. Oba związki ulegają redukcji, a uwolniona wówczas energia zostaje przeniesiona na Ru(bpy) 3, który ulega wzbudzeniu. W czasie przejście Ru(bpy) 3 do stanu podstawowego następuje emisja fotonu o długości fali 620 nm. Etapy oznaczenia: Podczas 1 inkubacji antygen pochodzący z 20 μl próbki wychwytywany jest przez przeciwciała anty-p1np znakowane biotyną i przeciwciała anty-p1np znakowane kompleksem rutenu. W czasie 2 inkubacji do powyższego kompleksu przyłączają się mikrocząstki opłaszczone streptawidyną dzięki powinowactwu biotyny i streptawidyny.

2 Następnie mieszanina reakcyjna przenoszona jest do komory pomiarowej, gdzie mikrocząstki przyciągane są na zasadzie oddziaływań magnetycznych do powierzchni elektrody. Niezwiązane substancje są wypłukiwane. Napięcie przyłożone do elektrody indukuje reakcję elektrochemiluminescencji i emisję fotonu, która jest mierzona za pomocą fotopowielacza. Wyniki odczytywane są z krzywej kalibracyjnej przygotowanej w oparciu o 2-punktową kalibrację oraz krzywą wzorcową zawartą w kodzie kreskowym odczynnika. III. Wykaz wyrobów medycznych do diagnostyki In vitro 1. Wykaz odczynników wraz z warunkami ich przechowywania: A. Zestaw odczynnikowy Total P1NP (nr kat.: , Roche Diagnostics) Przygotowanie i postępowanie z odczynnikiem: Odczynniki w zestawie stanowią gotową do użycia całość i nie można ich rozdzielać. Wszystkie informacje niezbędne do przeprowadzenia oznaczenia zapisane są w postaci kodów kreskowych dla danego odczynnika. Odczynniki wyjęte z lodówki należy przed umieszczeniem w rotorze odczynnikowym analizatora doprowadzić do temp. ok. 20 C. Wymieszanie mikrocząstek odbywa się automatycznie przed użyciem. Analizator automatycznie kontroluje otwieranie i zamykanie odczynnika po uprzednim jego otwarciu przez operatora. Unikać tworzenia się piany. Skład odczynnika: Składnik Szczegółowy skład Objętość M Mikrocząstki opłaszczone streptawidyną 0,72 mg/ml, konserwant 1 pojemnik 6,5 ml (przezroczysty korek) R1 Monoklonalne przeciwciała mysie anty-p1np znakowane biotyną 2,5 mg/l, bufor fosforanowy pojemnik 10 ml (szary korek) mmol/l (ph 7,2), konserwant R2 Monoklonalne przeciwciała mysie anty-p1np znakowane kompleksem rutenu 2,5 mg/l, bufor fosforanowy 100 mmol/l (ph 7,2), konserwant 1 pojemnik 10 ml (czarny korek) Ilość oznaczeń: 100 Warunki przechowywania: Należy przechowywać w pozycji pionowej w temp. 2-8 C. Unikać tworzenia się piany. Nie zamrażać. Stabilność odczynnika: Warunki przechowywania Zamknięte w temp. 2-8 C Po otwarciu w temp. 2-8 C Okres stabilności do daty ważności 8 tyg.

3 W analizatorze Cobas e411 (w temp. 2-8 C) 8 tyg. B. Rozcieńczalnik próbek Diluent Universal (nr kat.: x 16 ml; x 36 ml, Roche Diagnostics) Przygotowanie i postępowanie z odczynnikiem: Odczynnik jest gotowy do użycia. Wyjęty z lodówki należy przed umieszczeniem w rotorze odczynnikowym analizatora doprowadzić do temp. ok. 20 C. Analizator automatycznie kontroluje otwieranie i zamykanie odczynnika po uprzednim jego otwarciu przez operatora. Skład odczynnika: Składnik Szczegółowy skład Objętość Rozcieńczalnik Środowisko białkowe, konserwant 0,1% 2 x 16 ml; 2 x 36 ml Warunki przechowywania: Przechowywać w temp. 2-8 C. Stabilność odczynnika: Warunki przechowywania Zamknięte w temp. 2-8 C W analizatorze Cobas e411 (w temp. 2-8 C) Okres stabilności do daty ważności 3 mies. C. Płyn systemowy ProCell (nr kat.: , Roche Diagnostics) Przygotowanie i postępowanie z odczynnikiem: Odczynnik jest gotowy do użycia. Należy go umieścić w analizatorze co najmniej 1 godz. przed użyciem. Pamiętać o otwarciu. Jeżeli analizator nie jest używany przez ponad 3 godz., odczynnik należy zamknąć. Unikać tworzenia się piany. Skład odczynnika: Składnik Szczegółowy skład Objętość Bufor systemowy Bufor fosforanowy 300 mmol/l, tripropylamina 180 mmol/l, detergent 0,1%, konserwant; ph 6,8 6 x 380 ml Warunki przechowywania: Przechowywać w temp C. Unikać tworzenia się piany. Stabilność odczynnika: Warunki przechowywania Zamknięte w temp C W analizatorze Cobas e411 otwarte (w temp C) W analizatorze Cobas e411 na przemian otwartezamknięte (w temp C) Okres stabilności do daty ważności ogółem 72 godz. (3 dni) 4 tyg. (otwarty nie dłużej niż 72 godz.)

4 D. Płyn systemowy CleanCell (nr kat.: , Roche Diagnostics) Przygotowanie i postępowanie z odczynnikiem: Odczynnik jest gotowy do użycia. Należy go umieścić w analizatorze co najmniej 1 godz. przed użyciem. Pamiętać o otwarciu. Jeżeli analizator nie jest używany przez ponad 3 godz., odczynnik należy zamknąć. Unikać tworzenia się piany. Skład odczynnika: Składnik Szczegółowy skład Objętość Roztwór do mycia komory pomiarowej KOH 176 mmol/l (ph 13,2), detergent 1% 6 x 380 ml Warunki przechowywania: Przechowywać w temp C. Unikać tworzenia się piany. Stabilność odczynnika: Okres stabilności do daty ważności ogółem 72 godz. (3 dni) 4 tyg. (otwarty nie dłużej niż 72 godz.) Warunki przechowywania Zamknięte w temp C W analizatorze Cobas e411 otwarte (w temp C) W analizatorze Cobas e411 na przemian otwartezamknięte (w temp C) E. Płyn systemowy SysWash (nr kat.: , Roche Diagnostics) Przygotowanie i postępowanie z odczynnikiem: Odczynnik jest gotowy do użycia. Należy go dodawać do wody systemowej płuczącej analizator przy jej każdej wymianie/uzupełnieniu w stosunku 10 ml na 1 litr wody destylowanej/dejonizowanej. Skład odczynnika: Składnik Szczegółowy skład Objętość Dodatek do wody Zawiera m. in. polidokanol (5-10% i ml systemowej zapobiegający kontaminacji methyl-2h-isothiazol- 3-one (0,1-1%) Warunki przechowywania: Przechowywać w temp. 2-8 C. Unikać tworzenia się piany. Stabilność odczynnika: Warunki przechowywania Zamknięte w temp. 2-8 C Po otwarciu w temp. 2-8 C Okres stabilności do daty ważności do daty ważności F. Środek czyszczący SysClean (nr kat.: , Roche Diagnostics) Przygotowanie i postępowanie z odczynnikiem:

5 Odczynnik jest gotowy do użycia. Chronić przed światłem. Skład odczynnika: Składnik Szczegółowy skład Objętość Roztwór myjący NaOH 3 mol/l, roztwór podchlorynu sodu (< 2% aktywnego chloru), dodatki 5 x 100 ml Warunki przechowywania: Przechowywać w temp. 2-8 C. Chronić przed światłem. Stabilność odczynnika: Warunki przechowywania Zamknięte w temp. 2-8 C Po otwarciu w temp. 2-8 C Okres stabilności do daty ważności do daty ważności 2. Wykaz kalibratorów i materiałów kontrolnych wraz z warunkami ich przechowywania: A. Zestaw kalibratorów Total P1NP CalSet (nr kat.: , Roche Diagnostics) Przygotowanie i postępowanie z odczynnikiem: Odczynnik jest w formie zliofilizowanej. Należy ostrożnie rozpuścić zawartość butelki w dokładnie 1,0 ml wody destylowanej/dejonizowanej. Odstawić do rekonstytucji na 15 min. w zamkniętej butelce. Ostrożnie wymieszać, unikając tworzenia się piany. Rozdozować rozpuszczone kalibratory do nowych fiolek CalSet Vials oklejonych odpowiednio etykietami z kodem kreskowym dołączonymi do zestawu kalibratorów. Szczelnie zamknąć. Kalibratory nieużywane w danym momencie należy natychmiast zamrozić w pozycji pionowej w temp. -20 C. W celu wykonania kalibracji należy doprowadzić kalibratory do temp C i umieścić w analizatorze w miejscu przeznaczonym na próbki. Otworzyć. Podczas kalibracji kalibratory można pozostawić na pokładzie analizatora Cobas e411 jedynie na czas pipetowania. Po użyciu należy je jak najszybciej zamknąć i przechowywać pionowo do 1 tyg. w temp. 2-8 C lub do 3 mies. w temp. -20 C. Nie należy wykonywać więcej niż 5 kalibracji przy użyciu jednego zestawu fiolek. Skład odczynnika: Składnik Szczegółowy skład Objętość P1NP P1NP (ludzki) w stężeniu ~25 ng/ml w środowisku 2 x 1 ml (korek biały) Cal1 surowicy ludzkiej, konserwant; dokładne wartości kalibratora dla danej serii zapisane są w kodzie kreskowym P1NP P1NP (ludzki) w stężeniu ~850 ng/ml w środowisku 2 x 1 ml (korek

6 Cal2 surowicy ludzkiej, konserwant; dokładne wartości kalibratora dla danej serii zapisane są w kodzie kreskowym czarny) Warunki przechowywania: Należy przechowywać w pozycji pionowej w temp. 2-8 C. Rozmrażać do 5 razy. Stabilność odczynnika: Warunki przechowywania Zamknięte liofilizowane w temp. 2-8 C Rekonstytuowane w temp. 2-8 C Rekonstytuowane w temp. -20 C Rekonstytuowane w analizatorze Cobas e411 (w temp C) Okres stabilności do daty ważności 1 tydz. 3 mies. (można zamrażać 5 razy) do 5 godz. B. Zestaw kontroli PreciControl Varia (nr kat.: lub zestaw biorący udział w systemie kontroli jakości QCS, Roche Diagnostics) Przygotowanie i postępowanie z odczynnikiem: Odczynnik jest w formie zliofilizowanej. Należy ostrożnie rozpuścić zawartość butelki w dokładnie 3,0 ml wody destylowanej/dejonizowanej. Odstawić do rekonstytucji na 30 min. w zamkniętej butelce. Ostrożnie wymieszać, unikając tworzenia się piany. Rozdozować rozpuszczone kontrole do nowych fiolek CalSet Vials oklejonych odpowiednio etykietami z kodem kreskowym dołączonymi do zestawu kontroli. Szczelnie zamknąć. Kontrole nieużywane w danym momencie należy natychmiast zamrozić w pozycji pionowej w temp. -20 C. W celu wykonania oznaczeń kontrolnych należy doprowadzić kontrole do temp C i umieścić w analizatorze w miejscu przeznaczonym na próbki. Otworzyć. Podczas wykonywania oznaczeń kontrolnych kontrole można pozostawić na pokładzie analizatora Cobas e411 jedynie na czas pipetowania. Po użyciu należy je jak najszybciej zamknąć i przechowywać pionowo do 72 godz. w temp. 2-8 C lub do 31 dni w temp. -20 C. Wykonywać tylko jedną procedurę kontroli dla każdej porcji. Skład odczynnika: Składnik Szczegółowy skład Objętość PC V1 Substancja w surowicy ludzkiej: witamina B12 (hodowle komórkowe) ~500 pg/ml, ferrytyna (ludzka, wątrobowa) ~150 ng/ml, kwas foliowy (syntetyczny) ~3,9 ng/ml, β-ctx (syntetyczny) ~0,320 ng/ml, osteokalcyna (syntetyczna) ~20 ng/ml, parathormon (syntetyczny) ~60 pg/ml, parathormon 1-84 (syntetyczny) ~45 pg/ml, P1NP (ludzki) ~30 ng/ml, 25-hydroksywitamina D (syntetyczna) ~20 2 x 3 ml (korek beżowy)

7 PC V2 ng/ml, kalcytonina (syntetyczna) ~10 pg/ml, konserwant; dokładne wartości pożądane oraz zakresy zapisane są w kodzie kreskowym Substancja w surowicy ludzkiej: witamina B12 (hodowle komórkowe) ~1000 pg/ml, ferrytyna (ludzka, wątrobowa) ~1000 ng/ml, kwas foliowy (syntetyczny) ~12 ng/ml, β-ctx (syntetyczny) ~0,750 ng/ml, osteokalcyna (syntetyczna) ~100 ng/ml, parathormon (syntetyczny) ~200 pg/ml, parathormon 1-84 (syntetyczny) ~140 pg/ml, P1NP (ludzki) ~200 ng/ml, 25-hydroksywitamina D (syntetyczna) ~40 ng/ml, kalcytonina (syntetyczna) ~100 pg/ml, konserwant; dokładne wartości pożądane oraz zakresy zapisane są w kodzie kreskowym 2 x 3 ml (korek brązowy) Warunki przechowywania: Należy przechowywać w pozycji pionowej w temp. 2-8 C. Rozmrażać jednokrotnie. Stabilność odczynnika: Warunki przechowywania Zamknięte liofilizowane w temp. 2-8 C Rekonstytuowane w temp. 2-8 C Rekonstytuowane w temp. -20 C Rekonstytuowane w analizatorze Cobas e411 (w temp C) Okres stabilności do daty ważności 72 godz. 31 dni (zamrażać jednokrotnie) do 5 godz. 3. Wykaz sprzętu laboratoryjnego i aparatury pomiarowo badawczej A. Analizator immunochemiczny Cobas e411 B. Naczynka reakcyjne Assay Cup (nr kat.: , Roche Diagnostics) - drobny sprzęt jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego używany przez system Cobas e411 w sposób automatyczny do przeprowadzania reakcji immunochemicznej; nie podlega szczególnym procedurom przygotowania, postępowania i przechowywania; ilość w opakowaniu: 60 x 60 szt. C. Końcówki Assay Tip (nr kat.: , Roche Diagnostics) - drobny sprzęt jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego używany przez system Cobas e411 w sposób automatyczny do pipetowania odczynników i próbek/kontroli/kalibratorów; nie podlega szczególnym procedurom przygotowania, postępowania i przechowywania; ilość w opakowaniu: 30 x 120 szt. D. Probówki Sample Cups (nr kat.: , Roche Diagnostics) - drobny sprzęt jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego służący do podawania próbek; nie

8 podlega szczególnym procedurom przygotowania, postępowania i przechowywania; ilość w opakowaniu: 250 szt. E. Adapter dla SysClean (nr kat.: , Roche Diagnostics) - drobny sprzęt wielokrotnego użytku z tworzywa sztucznego służący do podawania SysClean; nie podlega szczególnym procedurom przygotowania i przechowywania; w celu wykonania procedury LFC należy umieścić adapter w odpowiednim miejscu w analizatorze i wypełnić odpowiednie zagłębienie w całości płynem czyszczącym SysClean; po wykonaniu procedury LFC resztki SysClean należy ostrożnie usunąć, a adapter przepłukać 3-krotnie obficie wodą destylowaną/dejonizowaną F. Wytrząsarka do probówek typu Vortex G. Pipety automatyczne nastawne o objętości do 20 μl, do 200 μl i do 1000 μl IV. Ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące użytkowania odczynników A. Zestaw odczynnikowy Total P1NP (nr kat.: , Roche Diagnostics) Identyfikacja zagrożeń: Nie jest substancją lub mieszaniną niebezpieczną zgodnie z rozporządzeniem (WE) 1272/2008. Substancja lub mieszanina nie stwarza zagrożenia zgodnie z dyrektywami 67/548/EWG lub 1999/45/WE. Skład/informacja o składnikach: Składnik Beads R1 R2 Elementy oznakowania Brak składników niebezpiecznych zgodnie z Rozporządzeniem (WE) Nr 1907/2006 Brak składników niebezpiecznych zgodnie z Rozporządzeniem (WE) Nr 1907/2006 Brak składników niebezpiecznych zgodnie z Rozporządzeniem (WE) Nr 1907/2006 B. Zestaw kalibratorów Total P1NP CalSet (nr kat.: , Roche Diagnostics) Identyfikacja zagrożeń: Klasyfikacja zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008: Nie sklasyfikowano jako substancja lub mieszanina niebezpieczna. Klasyfikacja zgodnie z 67/548/EWG, 1999/45/WE: Nie sklasyfikowano jako substancja lub mieszanina niebezpieczna. Dodatkowe oznakowanie: karta charakterystyki dostępna na żądanie (EUH210), zawiera: chlorowodorek N-metyloizotiazolu - Może powodować wystąpienie reakcji alergicznej (EUH208). Inne zagrożenia: traktować jako potencjalnie zakaźny.

9 Skład/informacja o składnikach: Składnik R1 R2 Elementy oznakowania Składniki niebezpieczne: Chlorowodorek N-metyloizotiazolu <0,1-1%); Nr CAS ; Klasyfikacja (WE) NR 1272/2008: Skin Corr. 1B - H314, Resp. Sens. 1 - H334, Skin Sens. 1 - H317; Klasyfikacja 67/548/EWG: R42/43, C - R34 Składniki niebezpieczne: Chlorowodorek N-metyloizotiazolu <0,1-1%); Nr CAS ; Klasyfikacja (WE) NR 1272/2008: Skin Corr. 1B - H314, Resp. Sens. 1 - H334, Skin Sens. 1 - H317; Klasyfikacja 67/548/EWG: R42/43, C - R34 C. Zestaw kontroli PreciControl Varia (nr kat.: lub zestaw biorący udział w systemie kontroli jakości QCS, Roche Diagnostics) Identyfikacja zagrożeń: Nie jest niebezpieczną substancją lub mieszaniną zgodnie z globalnym zharmonizowanym systemem klasyfikacji, oznakowania i pakowania. Substancja lub mieszanina nie stwarza zagrożenia zgodnie z dyrektywami 67/548/EWG lub 1999/45/WE. Traktować jako potencjalnie zakaźny. Skład/informacja o składnikach: Składnik Ctr Level 1 Ctr Level 2 Elementy oznakowania Składniki niebezpieczne: Wersenian di-sodu (< 10%); Nr CAS ; Klasyfikacja (WE) NR 1272/2008: nie podlega oznakowaniu; Klasyfikacja 67/548/EWG: Xn - R20 Składniki niebezpieczne: Wersenian di-sodu (< 10%); Nr CAS ; Klasyfikacja (WE) NR 1272/2008: nie podlega oznakowaniu; Klasyfikacja 67/548/EWG: Xn - R20 D. Rozcieńczalnik próbek Diluent Universal (nr kat.: x 16 ml; x 36 ml, Roche Diagnostics) Identyfikacja zagrożeń: Obecnie brak informacji o występowaniu własności niebezpiecznych. Przy obchodzeniu się z chemikaliami należy zachować zwyczajowe środki ostrożności. Dodatkowe wskazówki: stanowi niewielkie zagrożenie dla środowiska wodnego i glebowego. Skład/informacja o składnikach: Składnik Butelka 1 Elementy oznakowania Preparat nie podlega obowiązkowi oznakowania; Preparat nie zawiera substancji sklasyfikowanych jako niebezpieczne w stężeniach do zadeklarowania

10 E. Płyn systemowy ProCell (nr kat.: , Roche Diagnostics) Identyfikacja zagrożeń: Klasyfikacja zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008: Drażniące na skórę, Kategoria 2 (H315); Działanie drażniące na oczy, Kategoria 2 (H319). Substancja lub mieszanina nie stwarza zagrożenia zgodnie z dyrektywami 67/548/EWG lub 1999/45/WE. Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia: H315, H319. Zwroty wskazujące środki ostrożności: P264, P280, P302+P352, P305+P351+P338, P321, P332+P313, P337+P313, P362. Skład/informacja o składnikach: Składnik F1 (ProCell M) Elementy oznakowania Składniki niebezpieczne: Tripropylamina (< 3%); Nr CAS ; Klasyfikacja (WE) NR 1272/2008: Flam. Liq. 3 - H226, Acute Tox. 3 - H301, Acute Tox. 3 - H331, Acute Tox. 3 - H311, Skin Corr. 1B - H314, Aquatic Chronic 3 - H412; Klasyfikacja 67/548/EWG: F - R10, Xn - R20/21, C - R34, T - R25, R52/53 F. Płyn systemowy CleanCell (nr kat.: , Roche Diagnostics) Identyfikacja zagrożeń: Klasyfikacja zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008: Działanie żrące na skórę, Kategoria 1A (H314). Klasyfikacja zgodnie z 67/548/EWG, 1999/45/WE: Produkt żrący (R35). Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia: H314. Zwroty wskazujące środki ostrożności: P264, P280, P301+P330+P331, P303+P361+P353, P304+P340, P305+P351+P338, P310, P321, P363, P405, P501. Skład/informacja o składnikach: Składnik Elementy oznakowania R1 Składniki niebezpieczne: Wodorotlenek potasu <0,5-1%); Nr CAS ; Klasyfikacja (WE) NR 1272/2008: Met. Corr. 1 - H290, Acute Tox. 3 - H301, Skin Corr. 1A - H314; Klasyfikacja 67/548/EWG: C - R35, Xn - R22 G. Płyn systemowy SysWash (nr kat.: , Roche Diagnostics) Identyfikacja zagrożeń: Klasyfikacja zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008: Poważne uszkodzenie oczu, Kategoria 1 (H318). Klasyfikacja zgodnie z 67/548/EWG, 1999/45/WE: Produkt szkodliwy (R20); Produkt drażniący (R36). Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia: H318. Zwroty wskazujące środki ostrożności: P280, P305+P351+P338, P310. Dodatkowe oznakowanie: zawiera: 2-methyl-2H-isothiazol-3-one - Może powodować wystąpienie reakcji alergicznej (EUH208).

11 Skład/informacja o składnikach: Składnik Elementy oznakowania R1 Składniki niebezpieczne: Polidokanol <5-10%); Nr CAS ; Klasyfikacja (WE) NR 1272/2008: Acute Tox. 4 - H302, Skin Irrit. 2 - H315, Eye Dam. 1 - H318; Klasyfikacja 67/548/EWG: Xn - R22, Xi - R41; 2-Methyl- 2H-isothiazol-3-one <0,1-1%); Nr CAS ; Klasyfikacja (WE) NR 1272/2008: Acute Tox. 3 - H301, Acute Tox. 2 - H330, Acute Tox. 3 - H311, Skin Corr. 1B - H314, Skin Sens. 1 - H317, STOT SE 3 - H335, Aquatic Acute 1 - H400; Klasyfikacja 67/548/EWG: T+ - R26, T - R24/25, C - R34, Xi - R43, N - R50 H. Środek czyszczący SysClean (nr kat.: , Roche Diagnostics) Identyfikacja zagrożeń: Klasyfikacja zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008: Działanie żrące na skórę, Kategoria 1A (H314). Klasyfikacja zgodnie z 67/548/EWG, 1999/45/WE: Produkt żrący (R35). Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia: H314. Zwroty wskazujące środki ostrożności: P264, P280, P301+P330+P331, P303+P361+P353, P304+P340, P305+P351+P338, P310, P321, P363, P405, P501. Skład/informacja o składnikach: Składnik Elementy oznakowania R1 (B/C) Składniki niebezpieczne: Wodorotlenek sodu <5-10%); Nr CAS ; Klasyfikacja (WE) NR 1272/2008: Met. Corr. 1 - H290, Skin Corr. 1A - H314; Klasyfikacja 67/548/EWG: C - R35; Chloran (I) sodu <1-2,5%); Nr CAS ; Klasyfikacja (WE) NR 1272/2008: Skin Corr. 1B - H314, Aquatic Acute 1 - H400; Klasyfikacja 67/548/EWG: C - R34, R31, N - R50 Wyjaśnienia użytych oznaczeń: Symbol EUH208 EUH210 H226 H290 H301 H302 H311 H314 H315 H317 H318 H319 H330 Wyjaśnienie Może powodować wystąpienie reakcji alergicznej Karta charakterystyki dostępna na żądanie Łatwopalna ciecz i pary Może powodować korozję metali Działa toksycznie po połknięciu Działa szkodliwie po połknięciu Działa toksycznie w kontakcie ze skórą Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu Działa drażniąco na skórę Może powodować reakcję alergiczną skóry Powoduje poważne uszkodzenie oczu Działa drażniąco na oczy Wdychanie grozi śmiercią

12 H331 H332 H334 H335 H400 H412 P264 P280 P301+P330+P33 1 P302+P352 P303+P361+P35 3 P304+P340 P305+P351+P33 8 P310 P321 P332+P313 P337+P313 P362 P363 P405 P501 Działa toksycznie w następstwie wdychania Działa szkodliwie w następstwie wdychania Może powodować objawy alergii lub astmy lub trudności w oddychaniu w następstwie wdychania Może powodować podrażnienie dróg oddechowych Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne Działa szkodliwie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki Dokładnie umyć ciało po manipulowaniu Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy W przypadku połknięcia: Wypłukać usta. Nie wywoływać wymiotów W przypadku kontaktu ze skórą: Umyć dużą ilością wody z mydłem W przypadku kontaktu za skórą (lub z włosami): Natychmiast usunąć/zdjąć całą zanieczyszczona odzież. Spłukać skórę pod strumieniem wody/prysznicem W przypadku dostania się do dróg oddechowych: Wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na świeże powietrze i zapewnić warunki do odpoczynku w pozycji umożliwiającej swobodne oddychanie W przypadku dostania się do oczu: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać Natychmiast skontaktować się z ośrodkiem zatruć lub lekarzem Zastosować określone leczenie (patrz dodatkowe instrukcje pierwszej pomocy w odpowiedniej karcie charakterystyki) W przypadku wystąpienia podrażnienia skóry: Zasięgnąć porady/zgłosić się pod opiekę lekarza W przypadku utrzymywania się działania drażniącego na oczy: Zasięgnąć porady/zgłosić się pod opiekę lekarza Zanieczyszczoną odzież zdjąć i wyprać przed ponownym użyciem Wyprać zanieczyszczona odzież przed ponownym użyciem Przechowywać pod zamknięciem Zawartość/pojemnik usuwać do autoryzowanego zakładu utylizacji odpadów R10 Produkt łatwopalny R20 Działa szkodliwie przez drogi oddechowe R20/21 Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skórą R20/22 Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i po połknięciu R22 Działa szkodliwie po połknięciu R24/25 Działa toksycznie w kontakcie ze skórą i po połknięciu R25 Działa toksycznie po połknięciu R26 Działa bardzo toksycznie przez drogi oddechowe R31 W kontakcie z kwasami uwalnia toksyczne gazy R34 Powoduje oparzenia R35 Powoduje poważne oparzenia R36 Działa drażniąco na oczy

13 R41 Ryzyko poważnego uszkodzenia oczu R42/43 Może powodować uczulenie w następstwie narażenia drogą oddechową i w kontakcie ze skórą R43 Może powodować uczulenie w kontakcie ze skórą R50 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne R52/53 Działa szkodliwie na organizmy wodne; może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym S36/37 Nosić odpowiednią odzież ochronną i odpowiednie rękawice ochronne S7 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty Symbol EUH208 H226 H290 H301 H302 H311 H314 H315 H317 H318 H319 H330 H331 H335 H400 H412 P264 P280 P301+P330+P33 1 P302+P352 P303+P361+P35 3 P304+P340 P305+P351+P33 8 P310 P321 P332+P313 Wyjaśnienie Może powodować wystąpienie reakcji alergicznej Łatwopalna ciecz i pary Może powodować korozję metali Działa toksycznie po połknięciu Działa szkodliwie po połknięciu Działa toksycznie w kontakcie ze skórą Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu Działa drażniąco na skórę Może powodować reakcję alergiczną skóry Powoduje poważne uszkodzenie oczu Działa drażniąco na oczy Wdychanie grozi śmiercią Działa toksycznie w następstwie wdychania Może powodować podrażnienie dróg oddechowych Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne Działa szkodliwie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki Dokładnie umyć ciało po manipulowaniu Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy W przypadku połknięcia: Wypłukać usta. Nie wywoływać wymiotów W przypadku kontaktu ze skórą: Umyć dużą ilością wody z mydłem W przypadku kontaktu za skórą (lub z włosami): Natychmiast usunąć/zdjąć całą zanieczyszczona odzież. Spłukać skórę pod strumieniem wody/prysznicem W przypadku dostania się do dróg oddechowych: Wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na świeże powietrze i zapewnić warunki do odpoczynku w pozycji umożliwiającej swobodne oddychanie W przypadku dostania się do oczu: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać Natychmiast skontaktować się z ośrodkiem zatruć lub lekarzem Zastosować określone leczenie (patrz dodatkowe instrukcje pierwszej pomocy w odpowiedniej karcie charakterystyki) W przypadku wystąpienia podrażnienia skóry: Zasięgnąć porady/zgłosić się pod opiekę lekarza

14 P337+P313 P362 P363 P405 P501 W przypadku utrzymywania się działania drażniącego na oczy: Zasięgnąć porady/zgłosić się pod opiekę lekarza Zanieczyszczoną odzież zdjąć i wyprać przed ponownym użyciem Wyprać zanieczyszczona odzież przed ponownym użyciem Przechowywać pod zamknięciem Zawartość/pojemnik usuwać do autoryzowanego zakładu utylizacji odpadów R10 Produkt łatwopalny R20 Działa szkodliwie przez drogi oddechowe R20/21 Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skórą R20/22 Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i po połknięciu R22 Działa szkodliwie po połknięciu R24/25 Działa toksycznie w kontakcie ze skórą i po połknięciu R25 Działa toksycznie po połknięciu R26 Działa bardzo toksycznie przez drogi oddechowe R31 W kontakcie z kwasami uwalnia toksyczne gazy R34 Powoduje oparzenia R35 Powoduje poważne oparzenia R36 Działa drażniąco na oczy R41 Ryzyko poważnego uszkodzenia oczu R43 Może powodować uczulenie w kontakcie ze skórą R50 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne R52/53 Działa szkodliwie na organizmy wodne; może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym S36/37 Nosić odpowiednią odzież ochronną i odpowiednie rękawice ochronne S7 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty Z powstałymi podczas stosowania procedury badawczej: Substancjami i mieszaninami chemicznymi - należy postępować zgodnie z instrukcją PIII;OP3;IP1/II - postępowanie z substancjami, mieszaninami i środkami niebezpiecznymi; Odpadami - należy postępować zgodnie z zasadami i instrukcjami określonymi w Programie Gospodarki Odpadami obowiązującym w IPCZD. V. Instrukcja przygotowania materiału do badań Wykaz materiałów biologicznych sprawdzonych i zaakceptowanych do użycia w oznaczeniu: Surowica krwi pobranej na skrzep do standardowej probówki; Osocze pobrane na heparynę litową i K 3-EDTA. Kryterium: Odzysk w granicach % wartości surowicy lub nachylenie krzywej 0,9-1,1 + przesunięcie <± 2 x czułość analityczna (LDL) + współczynnik korelacji > 0,95.

15 Uwaga: Zaleca się pobieranie krwi rano (między 7-9), na czczo. Nie dopuścić do hemolizy! Próbki z widoczną hemolizą mogą interferować. Zaleca się natychmiastowe odwirowanie krwi. Nie używać próbek inaktywowanych termicznie. Nie używać próbek stabilizowanych azydkiem. Przygotowanie i postępowanie z próbką: Wymieniony materiał do badań stanowi gotową do oznaczeń próbkę. Przed oznaczeniem odwirować próbki z widocznym zmętnieniem lub obecnością strątów. Przed oznaczeniem należy upewnić się, że próbki doprowadzono do temp C. Z powodu możliwości parowania próbki umieszczone w analizatorze należy oznaczyć w ciągu 2 godz. Stabilność materiału do badań: Warunki Okres stabilności przechowywania Surowica Osocze - heparyna Li Osocze - K 3-EDTA W temp C 24 godz. 24 godz. 24 godz. W temp. 2-8 C 5 dni 5 dni 5 dni 6 mies. (można 6 mies. (można 6 mies. (można W temp. -20 C zamrażać do 5 razy) zamrażać do 5 razy) zamrażać do 5 razy) Jeśli próbki będą przechowywane dłużej, mrozić w temp. -70 C lub niższej. Można zamrażać do 5 razy. VI. Opis postępowania analitycznego Podczas wykonywania oznaczeń i wszelkich czynności towarzyszących należy postępować zgodnie z instrukcją obsługi analizatora. Kalibracja: Metoda standaryzowana jest wobec wewnętrznych standardów referencyjnych, które stanowi OC w wolnym od oznaczanej substancji środowisku surowicy ludzkiej. Do każdego zestawu odczynnikowego N-MID Osteocalcin dołączona jest wzorcowa krzywa kalibracyjna zapisana w postaci kodu kreskowego, którą analizator wprowadza automatycznie wraz z innymi danymi po każdym jego uruchomieniu. Wzorcową krzywą kalibracyjną należy dostosować do danego analizatora i warunków pracy danego laboratorium wykonując kalibrację przy użyciu kalibratorów N-MID Osteocalcin CalSet. Do zestawu kalibratorów dołączona jest karta z kodem kreskowym zawierająca dane kalibracyjne dla danej serii kalibratorów. Dane te analizator pobiera poprzez odpowiednie zeskanowanie karty z kodem kreskowym. Kalibrację należy wykonywać: Zawsze dla nowej serii odczynnika N-MID Osteocalcin (w ciągu 24 godz. od umieszczenia go w analizatorze);

16 Po 1 miesiącu (28 dni), jeżeli stosowana jest ta sama seria odczynnika; Po 7 dniach ponownie, jeżeli w analizatorze stosowany jest ten sam zestaw odczynnikowy; Zawsze, jeśli to konieczne, np. wyniki kontroli jakości wykraczają poza ustalone zakresy. Częstotliwość i zakres przeprowadzania kalibracji muszą być dostosowane do indywidualnych wymogów i specyfiki pracy danego laboratorium. Sposób przygotowania kalibratorów do kalibracji opisany został w III punkcie głównym - Wykaz wyrobów medycznych do diagnostyki In vitro; w punkcie 2 - Wykaz kalibratorów i materiałów kontrolnych wraz z warunkami ich przechowywania; podpunkcie A - Zestaw kalibratorów N-MID Osteocalcin CalSet (nr kat.: , Roche Diagnostics); w części - Przygotowanie i postępowanie z odczynnikiem. Kontrola jakości: Do kontroli jakości należy stosować zestaw kontroli PreciControl Varia. Dodatkowo można stosować inny odpowiedni materiał kontrolny. Uzyskane wartości winny zawierać się w wyznaczonych granicach. Dane dotyczące zakresu wartości oczekiwanych dla danej serii kontroli PreciControl Varia zapisane są na karcie z kodem kreskowym, którą należy odpowiednio zeskanować dla wprowadzenia tych informacji do systemu analizatora przed pierwszym użyciem danej serii kontroli. Kontrolę jakości należy wykonywać: Równolegle do próbek badanych, co najmniej co 24 godziny; Co najmniej raz dla każdego zestawu odczynnikowego; Po każdej kalibracji. Częstotliwość i zakres przeprowadzania kontroli muszą być dostosowane do indywidualnych wymogów i specyfiki pracy danego laboratorium. Sposób przygotowania kontroli do oznaczeń kontrolnych opisany został w III punkcie głównym - Wykaz wyrobów medycznych do diagnostyki In vitro; w punkcie 2 - Wykaz kalibratorów i materiałów kontrolnych wraz z warunkami ich przechowywania; podpunkcie B - Zestaw kontroli PreciControl Varia (nr kat.: lub zestaw biorący udział w systemie kontroli jakości QCS, Roche Diagnostics); w części - Przygotowanie i postępowanie z odczynnikiem. Oznaczenie: Odczynnik Total P1NP jest gotowy do użycia (szczegóły: III punkt główny - Wykaz wyrobów medycznych do diagnostyki In vitro; w punkt 1 - Wykaz odczynników wraz z warunkami ich przechowywania; podpunkt A - Zestaw odczynnikowy Total P1NP (nr kat.: , Roche Diagnostics); część - Przygotowanie i postępowanie z odczynnikiem). Odczynnik wyjęty z lodówki (temp. 2-8 C) należy doprowadzić do temp.

17 ok. 20 C i umieścić w rotorze odczynnikowym analizatora. Informacje niezbędne do przeprowadzenia oznaczenia wczytywane są automatycznie z kodu kreskowego odczynnika. W przypadku trudności z odczytem kodu kreskowego można wprowadzić manualnie 15-cyfrowy numer podany na opakowaniu testu. Jeśli to konieczne należy przeprowadzić kalibrację i kontrolę jakości. Następnie odpowiednio przygotowany materiał do badań (patrz: V punkt główny - Instrukcja przygotowania materiału do badań) należy umieścić w rotorze na próbki. Zgodnie z instrukcją analizatora należy zlecić wykonanie odpowiednich oznaczeń i wystartować analizator. Po skończonych oznaczeniach wyniki należy zbiorczo wydrukować i wydać zgodnie z obowiązującymi wymogami i procedurą. Rozcieńczenie: Próbki o stężeniu P1NP powyżej zakresu pomiarowego można rozcieńczyć za pomocą rozcieńczalnika Diluent Universal. Zalecane rozcieńczenie to 1:2. Stężenie rozcieńczonej próbki musi być > 100 ng/ml. Analizator Cobas e411 rozcieńczenie wykonuje w sposób automatyczny po odpowiednim zleceniu, a wydany przez analizator wynik uwzględnia wielkość rozcieńczenia. Dopuszcza się rozcieńczenie manualne przy użyciu Diluent Universal lub surowicy bądź osocza (w zależności od stosowanego materiału do oznaczeń) nie zawierających P1NP, przy czym wynik wydany przez analizator należy przemnożyć przez współczynnik rozcieńczenia. Uwaga: Surowice pochodzące od pacjentów z niewydolnością nerek mogą wykazywać nieliniowość rozcieńczenia. Sposób przygotowania rozcieńczalnika próbek opisany został w III punkcie głównym - Wykaz wyrobów medycznych do diagnostyki In vitro; w punkcie 1 - Wykaz odczynników wraz z warunkami ich przechowywania; podpunkcie B - Rozcieńczalnik próbek Diluent Universal (nr kat.: x 16 ml; x 36 ml, Roche Diagnostics); w części - Przygotowanie i postępowanie z odczynnikiem. VII. Opis charakterystyki parametrów analitycznych metody zwalidowanej przez laboratorium 1. Dane producenta testu ( Roche Diagnostics) Zakres pomiarowy: ng/ml Zakres pomiarowy określono jako dolna granica wykrywalności oraz najwyższy punkt krzywej wzorcowej. Wartości poniżej dolnej granicy wykrywalności podaje się jako < 5 ng/ml. Wartości powyżej zakresu pomiarowego podaje się jako > 1200 ng/ml. Dolna granica wykrywalności: 5 ng/ml

18 Za dolną granicę wykrywalności przyjęto najniższe mierzalne stężenie P1NP, które można odróżnić od zera. Obliczono je jako wartość powyżej 2SD najniższego wzorca (kalibrator wzorcowy 1 + 2SD, badanie powtarzalności, n = 21). Precyzja: Próbka Wartość Powtarzalność* Precyzja pośrednia średnia (ng/ml) SD (ng/ml) CV (%) SD (ng/ml) CV (%) Surowica ludzka 1 12,8 0,340 2,6 0,531 4,1 Surowica ludzka 2 57,2 1,040 1,8 1,340 2,3 Surowica ludzka 3 527,0 6,930 1,3 11,700 2,2 Surowica ludzka 4 33,4 0,891 2,7 0,960 2,9 Surowica ludzka ,0 34,100 3,0 37,600 3,3 PreciControl Varia 1 30,5 0,488 1,6 0,629 2,1 PreciControl Varia 2 166,0 2,060 1,2 2,830 1,7 *Powtarzalność = precyzja w serii SD - odchylenie standardowe (ang. standard deviation) CV - współczynnik zmienności (ang. coefficient of variation) Precyzję określono w oparciu o odczynniki Roche Diagnostics do systemu Cobas e411, porcjowaną surowicę ludzką oraz próbki kontrolne zgodnie z protokołem EP5-A2 CLSI (Clinical and Laboratory Standards Institute): 2 serie dziennie w duplikatach każda przez 21 dni (n = 84). Porównanie metod: W wyniku porównania metody Total P1NP Roche Diagnostics (y) z inną dostępną na rynku metodą oznaczania P1NP (x) przy zastosowaniu próbek klinicznych uzyskano następującą korelację (ng/ml; liczba oznaczanych próbek: 76): Passing/Bablok: y = 1,01x + 1,73; T = 0,879 Regresja liniowa: y = 1,02x - 5,55; r = 0,981 Swoistość analityczna: Dla następujących substancji zaobserwowano reakcje krzyżowe: β-crosslaps, N- MID osteokalcyna, parathormon, 25(OH)D - wszystkie < 1%. 2. Dane własne - zamieszczone w rozprawie mgr Edyty Kryśkiewicz na stopień doktora Precyzja: nauk medycznych w zakresie biologii medycznej pod redakcją prof. dr hab. n. med. Romana S. Lorenca p.t. Ocena metabolizmu kostnego u dzieci w wieku przedpokwitaniowym przed i po przeszczepieniu wątroby Próbka Wartość średnia (ng/ml) SD (ng/ml) CV (%) Powtarzalność Surowica ludzka A 4438,60 163,08 3,7

19 Surowica ludzka B 595,85 13,14 2,2 Surowica ludzka C 79,89 1,33 1,7 Odtwarzalność Surowica ludzka A 4236,60 212,60 5,0 Surowica ludzka B 574,46 8,95 1,6 Surowica ludzka C 77,83 2,93 3,8 SD - odchylenie standardowe (ang. standard deviation) CV - współczynnik zmienności (ang. coefficient of variation) W ramach precyzji określono powtarzalność - na podstawie 10 kolejnych oznaczeń stężeń P1NP w surowicach pediatrycznych wykonanych w jednym cyklu pracy analizatora dla 3 różnych jej stężeń, oraz odtwarzalność - na podstawie 10 oznaczeń stężeń P1NP w surowicach pediatrycznych wykonanych w ciągu 21 dni pracy analizatora z 1 rekalibarcją dla 3 różnych jej stężeń. Odzysk: Stężenie przewidywane Stężenie zmierzone Próba (ng/ml) (ng/ml) Odzysk (%) Surowica ludzka A 824,83 797,40 96,7 Surowica ludzka A 823,69 821,10 99,7 Surowica ludzka B 673,50 658,80 97,8 Surowica ludzka B 653,44 657,20 100,6 Surowica ludzka C 211,77 199,60 94,2 Surowica ludzka C 133,99 130,10 97,1 Test odzysku wykonano na podstawie oznaczeń stężeń P1NP w surowicach pediatrycznych, do których dodano 2 różne ilości egzogennego P1NP pochodzącego z materiałów kalibracyjnych Total P1NP CalSet do 3 różnych endogennych jego stężeń. Test rozcieńczeń Próbka Stężenie wyjściowe Odzysk po rozcieńczeniu (%) (ng/ml) 2-krotne 5-krotne 10-krotne 20-krotne Surowica ludzka A 823,00 90,1 86,5 83,1 81,1 Surowica ludzka B 641,40 99,4 97,2 101,0 - Surowica ludzka C 87,32 97,6 91,1 - - Test rozcieńczeń wykonano na podstawie oznaczeń stężeń P1NP w surowicach pediatrycznych dla 3 różnych jego stężeń w stanie nie rozcieńczonym oraz po 2-, 5-, 10- i 20-krotnym rozcieńczeniu dla najwyższego stężenia parametru, po 2-, 5- i 10-krotnym rozcieńczeniu dla średniego stężenia parametru i po 2- i 5-krotnym rozcieńczeniu dla najniższego stężenia parametru. Rozcieńczenia dobrano tak, aby mierzone stężenie po rozcieńczeniu nie wykraczało poza zakres pomiarowy. Rozcieńczenia wykonywane były automatycznie przez analizator przy pomocy rozcieńczalnika Diluent Universal. Wpływ rozmrażania: Próbka Stężenie wyjściowe (ng/ml) Odzysk względem stężenia wyjściowego po kolejnym rozmrożeniu z temp. -20 C (%) Surowica ludzka A 327,60-1,1-2,8-2,8 +5,0 +5,4

20 Surowica ludzka B 275,80 +6,9 +5,4 +4,7-4,3-3,7 Odzysk względem stężenia wyjściowego po kolejnym Stężenie wyjściowe Próbka rozmrożeniu z temp. -80 C (%) (ng/ml) Surowica ludzka C 348,90-5,4-8,9-3,8-5,1-2,8 Surowica ludzka D 181,70-5,1-5,2-5,6-2,8-6,9 Wpływ wielokrotnego rozmrażania określono na podstawie 5 oznaczeń stężeń P1NP (pierwsze oznaczenie w surowicy nie mrożonej, kolejne oznaczenia po kolejnych cyklach zamrażania i rozmrażania) wykonanych w 2 surowicach pediatrycznych rozmrażanych z temperatury -20⁰C oraz w 2 kolejnych - z temperatury -80⁰C. Każda z próbek przebywała w stanie zamrożenia przynajmniej 24 godziny. VIII. Wykaz czynników interferujących A. Wykazano interferencję ze strony: Bardzo wysokiego miana przeciwciał swoistych dla substancji oznaczanej przeciw streptawidynie lub rutenowi (w rzadkich przypadkach); test został przygotowany w taki sposób, aby efekt ten zminimalizować. B. Nie wykazano interferencji ze strony (kryterium: odzysk w granicach ± 10% wartości początkowej): Bilirubiny (bilirubina < 1112 μmol/l lub < 65 mg/dl); Hemolizy (Hb < 0,062 mmol/l lub < 0,1 g/dl); Uwaga: Nie należy poddawać analizie próbek z widocznymi oznakami hemolizy; Lipemii (Intralipid < 2000 mg/dl); Biotyny (< 205 nmol/l lub < 50 ng/ml); Uwaga: Od osób leczonych wysokimi dawkami biotyny (tj. > 5 mg/dzień) materiał do oznaczenia należy pobierać co najmniej po 8 godz. od ostatniego podania biotyny; Czynnika reumatoidalnego (do stężenia 2490 IU/ml); Nadmiaru antygenu do stężenia P1NP wynoszącego 3900 ng/ml; 28 najczęściej stosowanych leków; Leków stosowanych w leczeniu osteoporozy (ibandronian, rizedronian, alendronian, hormonalna terapia zastępcza, wapń, witamina D Uwaga: Stosowanie leków cytotoksycznych może mieć wpływ na metabolizm kostny. Wyniki uzyskane od pacjentów poddanych takiemu leczeniu należy interpretować ze szczególną uwagą.

21 Dla celów diagnostycznych wyniki powinny być interpretowane z uwzględnieniem historii choroby, badań klinicznych oraz innych danych o pacjencie. IX. Zakres biologicznych wartości referencyjnych uzyskiwanych przy stosowaniu danej metody z podaniem źródła informacji 1. Wartości odniesienia dla stężeń Total P1NP dla osób dorosłych - źródło: producent testu (Roche Diagnostics; badanie OFELY) Przedział wiekowy Wartość Mediana percentyl Liczba średnia (ng/ml) (ng/ml) (ng/ml) Kobiety Przed menopauzą ,10 27,80 15,13-58,59 Po menopauzie (niezależnie od 40, HRT) 37,09 16,27-73,87 Po menopauzie (leczone HRT) ,74 28,48 14,28-58,92 Po menopauzie (nie leczone HRT) ,05 42,94 20,25-76,31 Wyniki uzyskane od pacjentów poddanych leczeniu lekami cytotoksycznymi należy interpretować ze szczególną uwagą. Znacznie podwyższone stężenia P1NP w surowicy wiąże się z istniejącymi przerzutami nowotworowymi do kości, może również występować u pacjentów z niewydolnością nerek. 2. Wartości odniesienia dla stężeń Total P1NP dla osób dorosłych - źródło: opracowanie własne w ramach projektu EPOLOS (dane opublikowane: Łukaszkiewicz J, et al. Med Sci Monit 2008; 14: 65-70) Przedział wiekowy Mediana (ng/ml) percentyl (ng/ml) Kobiety (miesiączkujące) 58,6 31,6-104,8 > (miesiączkujące) 49,1 30,8-64,7 > ,1 26,2-74,6 > ,3 27,1-96,9 Mężczyźni lat 77,6 51,5-122,3 > lat 65,4 43,3-89,4 > lat 45,4 25,2-79,9 > lat 51,2 34,7-83,6 3. Wartości odniesienia dla stężeń Total P1NP dla dzieci i młodzieży - źródło: Przedział wiekowy opracowanie własne w ramach projektów 181/07 i S109/2009 (dane w trakcie publikacji) Liczba 2, ,5. percentyl (ng/ml) Dziewczęta 90% CI dla: 2,5. percentyla; 97,5. percentyla (ng/ml) 2-4 lat ,92-927,90 0,00-325,84; 765, ,16 > 4-7 lat ,54-841,94 308,11-460,00; 765,06-910,76 > 7-10 lat 6 339, ,86 0,00-394,40; 757, ,81 > lat ,58-993,94 36,61-428,55; 847, ,91

22 > lat 7 73,30-410,10 0,00-153,31; 270,50-528,56 > 15 lat 11 39,19-219,66 0,00-65,30; 174,50-264,81 Chłopcy 2-6 lat ,02-800,13 338,24-450,57; 747,89-849,12 > 6-10 lat ,65-898,30 21,94-333,36; 742, ,01 > lat 8 362,64-838,33 234,72-490,56; 710,41-966,25 > lat , ,00 0,00-382,03; 831, ,86 > 14 lat ,20-969,80 0,00-238,31; 874, ,92 CI - przedział ufności (ang. confidence interval) X. Sposób obliczania i formułowania wyników Analizator automatycznie dokonuje obliczenia stężenia badanej substancji w materiale na podstawie krzywej kalibracyjnej, również po automatycznym rozcieńczeniu próbki, i podaje wynik wyrażony w ng/ml lub μg/l w zależności od ustawień. Po rozcieńczeniu manualnym wydany przez analizator wynik należy przemnożyć przez współczynnik rozcieńczenia. Pacjentowi wynik wydawany jest w jednostkach ng/ml w postaci papierowej zgodnej z aktualnymi wymogami oraz w wersji elektronicznej w systemie Hipokrates (dotyczy zleceniodawców IPCZD). XI. Kontrola jakości A. Kontrola wewnętrzna Rodzaj stosowanych materiałów kontrolnych: Kontrolę wewnętrzną stanowi materiał kontrolny PreciControl Varia dostarczany przez Roche Diagnostics zawierający zestaw kontroli o 2 zakresach stężeń (szczegóły: III punkt główny - Wykaz wyrobów medycznych; punkt 2 - Wykaz kalibratorów i materiałów kontrolnych wraz z warunkami ich przechowywania; podpunkt B - Zestaw kontroli PreciControl Varia (nr kat.: lub zestaw biorący udział w systemie kontroli jakości QCS, Roche Diagnostics); część - Skład odczynnika). Częstotliwość pomiarów kontrolnych: Wg producenta testu kontrole dla różnych zakresów stężeń powinny być oznaczane: Równolegle do próbek badanych, co najmniej co 24 godziny; Raz dla każdego zestawu odczynnikowego; Po każdej kalibracji. Biorąc pod uwagę specyfikę i częstotliwość oznaczeń w laboratorium Zakładu Biochemii, Radioimmunologii i Medycyny Doświadczalnej kontrole dla obu zakresów stężeń P1NP są wykonywane: Po każdej kalibracji - w celu sprawdzenia jej poprawności;

23 Na początku każdego dnia, w którym wykonuje się oznaczenia stężenia P1NP w materiale badanym - dla sprawdzenia stabilności metody i pracy analizatora. Sposób prowadzenia kontroli jakości: Oprogramowanie analizatora umożliwia rejestrację i prowadzi karty kontrolne oraz automatycznie analizuje wyniki kontroli, a raport wydaje w formie automatycznego wydruku. Wszelkie dane dotyczące serii kontroli zapisane są w postaci karty z kodem kreskowym, który należy odpowiednio zeskanować przed pierwszym użyciem nowej serii kontroli w celu wprowadzenia tych danych do oprogramowania analizatora. Wg producenta testu uzyskane wartości stężeń P1NP powinny zawierać się w wyznaczonych granicach, którą stanowi zakres ± 3SD od wyznaczonej dla danej serii kontroli średniej. Należy zawsze sprawdzić, czy do danej kontroli i/lub odczynnika producent nie dołączył ulotki zmieniającej wartości oczekiwane kontroli. Jednocześnie wyniki kontroli nanoszone są na karty kontrolne Shewharta prowadzone przy użyciu programu statystycznego Statistica wersja 8.0. Kryteria akceptacji badań kontrolnych: Niezależnie od sposobu oceny poprawności badań kontrolnych, wynik kontroli musi znajdować się w zakresie ± 2SD od wyznaczonej przez producenta średniej. W przypadku przekroczenia kryteriów akceptacji badań kontrolnych wdraża się działania weryfikujące i naprawcze. Działania weryfikujące i naprawcze: W przypadku przekroczenia kryteriów akceptacji badań kontrolnych postępuje się w sposób następujący (po negatywnej weryfikacji działań z danego punktu, należy wykonać działania z punktu następnego w kolejności, jak podano): 1) Sprawdzić, czy producent nie zmienił zakresu wartości oczekiwanych dla danej serii materiałów kontrolnych - ulotka Value Sheet dołączona do odczynnika i/lub zestawu kontroli; 2) Wykonać badania kontrolne przy użyciu nowej pary kontroli; 3) Wykonać ponowną kalibrację, a następnie oznaczenia kontrolne; 4) Zmienić zestaw odczynnikowy, wykonać kalibrację i oznaczenia kontrolne. W przypadku, gdy ostatnie z działań nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, należy skontaktować się z producentem/dystrybutorem testu i/lub analizatora. XII. Zakres stosowania procedury: Procedura dotyczy pracowników Pracowni Badań Radioimmunologicznych i Biochemii Zakładu Biochemii, Radioimmunologii i Medycyny Doświadczalnej IPCZD. XIII.Dokumenty powiązane i przywołane

24 1. PX_ZBR_RR;QP1 Zlecanie badania laboratoryjnego 2. PX_ZBR_RR;QP2 Pobieranie materiału do badań laboratoryjnych 3. PX_ZBR_RR;QP3 Transport materiału do badań laboratoryjnych 4. PX_ ZBR_RR;QP4 Przyjmowanie materiału do badań laboratoryjnych 5. PX_ZBR_RR;QP5 Przechowywanie materiału do badań laboratoryjnych 6. PX_ZBR_RR;QP6 Wydawanie wyników badań laboratoryjnych 7. PX_ZBR;QP7 Wewnętrzna kontrola jakości badań laboratoryjnych 8. PIII;QP3:FP2/II Wykaz substancji niebezpiecznych stosowanych w Pracowni/Zakładzie 9. Karty charakterystyki substancji niebezpiecznych XIV. Wdrożenie procedury do stosowania 1. Pracownicy objęci zakresem stosowania procedury, zobowiązani są do zapoznania z treścią procedury i przestrzegania zawartych w niej zapisów. 2. Fakt zapoznanie z niniejszą procedurą pracownicy potwierdzają podpisem. I. Cel procedury Celem wprowadzenia procedury jest ujednolicenie zasad ilościowego oznaczania stężenia N-końcowego propeptydu prokolagenu typu I w surowicy krwi automatyczną metodą immunochemiczną opartą na chemiluminescencji na analizatorze Cobas e411. II. Zasada wykonania badania Wstęp: Stężenie N-końcowego propeptydu prokolagenu typu I (P1NP) mierzone jest w surowicy krwi metodą automatyczną w immunodiagnostycznym systemie zamkniętym Cobas e411 przy użyciu testu Total P1NP firmy Roche Diagnostics. System ten wykorzystuje zjawisko elektrochemiluminescencji (ECLIA). Ponad 90% organicznej części macierzy kostnej stanowi kolagen typu I składający się z 3 łańcuchów aminokwasowych. Każdy z nich powstaje na terenie osteoblastu jako pre-pro-łańcuch zawierający sekwencję sygnałową oraz amino- (N) i karboksykońcowe (C) propeptydy. Są one odcinane na ostatnim etapie dojrzewania trójniciowej cząsteczki kolagenu i przedostają się do krwioobiegu jako odpowiednio P1NP i P1CP. P1NP jest więc wskaźnikiem syntezy kolagenu typu I w czasie procesu tworzenia tkanki kostnej i może być określony mianem markera kościotworzenia. P1NP do krwioobiegu uwalniany jest w postaci trimeru, lecz ulega szybkiemu rozpadowi do formy monomerycznej. W teście Total P1NP zastosowano przeciwciała monoklonalne rozpoznające zarówno formę trimeryczną, jak i monomeryczną P1NP i dlatego metoda ta pozwala na określenie całkowitego stężenia P1NP.