Pedagog Szkolny Gimnazjum mgr Zuzanna Ciesielczuk RODZICU NAUCZYCIELU

Transkrypt

1 Pedagog Szkolny Gimnazjum mgr Zuzanna Ciesielczuk RODZICU NAUCZYCIELU Pamiętaj o tym, że na autorytet trzeba zapracować. Autorytet budujemy od pierwszego kontaktu z drugą osobą. Rodzice od momentu narodzin dziecka. Nauczyciel od pierwszego spotkania z wychowankiem. Oto kilkanaście rad w budowaniu własnego autorytetu. 1.Zawsze traktuj dzieci z należytym szacunkiem niezależnie od ich wieku. 2.Pokazuj swoje mocne strony, swoje umiejętności, wiedzę. 3.Nie walcz o utrzymanie autorytetu za wszelką cenę. 4.Bądź autentyczny. 5.Bądź przewidywalny. 6.Dotrzymuj obietnicy. 7.Nie wymagaj okazywania wdzięczności. 8.Nie wykorzystuj swojej pozycji. 9.Przyjmuj odpowiedzialność za relacje z dziećmi. 10.Okazuj ciepło. 11.Pomagaj dzieciom. 12.Wybaczaj. 13.Daj sobie prawo do błędu. 14.Dostrzegaj w dziecku to, co najlepsze. 15.Bądź spójny.

2 Zadania pedagoga szkolnego Pedagog szkolny - to (wg "Encyklopedii pedagogicznej") osoba zatrudniona w szkole w celu uzupełniania, pogłębiania i rozszerzania działalności dydaktyczno-wychowawczej prowadzonej przez nauczycieli. Definicja ta ustala niejako obszary działania i zakresy obowiązków pedagoga szkolnego, ale aby odpowiedzieć na zadane w tytule pytanie, należy skupić się na oczekiwaniach jakie w stosunku do niego mają osoby, z którymi współpracuje. Organizuje w szkołach i placówkach pomoc psychologiczną i pedagogiczną dla dzieci i młodzieży, której celem jest wspomaganie rozwoju psychicznego i efektywności uczenia się poprzez pomoc wychowawcom klas i współdziałanie z nauczycielami, rodzicami (opiekunami prawnymi), pielęgniarką szkolną, organami szkoły oraz instytucjami pozaszkolnymi zwracając uwagę na przestrzeganie postanowień Konwencji Praw Dziecka. Ale głównym partnerem w pracy pedagoga szkolnego jest UCZEŃ. Czego masz prawo oczekiwać decydując się na rozmowę z pedagogiem szkolnym? Całkowitej dyskrecji, wszystko o czym powiesz zostanie na zawsze Twoje, nawet jeżeli czasem pedagog będzie cię namawiał do poszerzenia grona wtajemniczonych to decyzja będzie i tak należała tylko do Ciebie. Życzliwej uwagi, niezależnie od tego z jaką sprawą zwrócisz się do pedagoga. Zostaniesz bardzo uważnie wysłuchana/y i na pewno ominą cię: pouczanie, moralizowanie, krytykowanie i wszystkie te rzeczy których nie cierpimy u naszych rodziców. Otrzymasz za to informację na temat swojej sytuacji i propozycję porady oraz pomocy. Wśród poruszanych problemów znajdują się: 1. Pomoc wychowawcom klas w rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb uczniów oraz analizowaniu przyczyn niepowodzeń szkolnych i trudności wychowawczych poprzez obserwację zachowania pojedynczych uczniów i klasy, rozmowy indywidualne i uczestnictwo w godzinach wychowawczych oraz innych spotkaniach z klasą, analizowanie wyników nauczania i ocen zachowania, rozmowy z rodzicami (opiekunami prawnymi), wywiady środowiskowe, udział w wywiadówkach i radach pedagogicznych, porady wychowawcze, prowadzenie lub organizowanie prelekcji i dyskusji na tematy ważne i interesujące młodzież;

3 2. Określenie form i sposobów udzielania pomocy uczniom, w tym uczniom poprzez wydawanie opinii i zaleceń dotyczących stymulowania rozwoju lub pokonywania przez uczniów trudności rozwojowych, wyrównywania braków i luk w nauce; 3. Zorganizowanie zajęć kompensacyjno-korekcyjnych dla dzieci wymagających takiej pomocy; 4. Współorganizowanie zajęć dydaktycznych prowadzonych przez nauczycieli nauczania specjalnego dla uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych, w tym: klas specjalnych, form integracyjnych, nauczania indywidualnego; 5. Udzielanie pomocy psychologicznej i pedagogicznej uczniom realizującym indywidualny program lub tok nauki poprzez konsultacje dla uczniów, rodziców i nauczycieli; 6. Koordynację działań podejmowanych na terenie szkoły z zakresu orientacji zawodowej, tj. organizowanie w odpowiednim czasie informacji (spotkania, prelekcje, wycieczki) ułatwiającej młodzieży wybór dalszego kierunku kształcenia i zawodu; 7. Działanie na rzecz zorganizowania opieki i pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej poprzez informowanie rodziców i uczniów o możliwościach i procedurze uzyskania zasiłków, stypendiów i innych form pomocy materialnej oraz współdziałanie z instytucjami i organizacjami pozaszkolnymi udzielającymi wsparcia materialnego; 8. Współpracę z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi poradniami specjalistycznymi w zakresie konsultacji metod i form pomocy udzielanej uczniom oraz w zakresie specjalistycznej diagnozy w indywidualnych przypadkach; 9. Współdziałanie z organami szkoły, policją, sądami w przypadkach wykroczeń uczniów (naruszenie regulaminu szkoły lub prawa); 10. Prowadzenie dokumentacji, tj. dziennika pedagoga oraz teczek indywidualnych dzieci i młodzieży zawierających dokumentację prowadzonych badań i czynności uzupełniających; 11. Doskonalenia swoich kwalifikacji poprzez uczestnictwo w różnych formach doskonalenia i samokształcenia.

4 W ramach swojej pracy pedagog szkolny współpracuje z takimi placówkami wspierającymi proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły, jak: Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej Punktem Konsultacyjnym ds. Uzależnień Poradnią Zdrowia Psychicznego Sądem Rejonowym - Wydział Rodzinny i Nieletnich Komendą Policji Pedagogami ze szkół podstawowych i ponadgimnazjalnych Informacje dla rodziców: Jak pomóc dziecku w nauce? Każdy rodzic zastanawia się, kim będzie jego pociecha w przyszłości. Szczególne plany i marzenia dotyczą lepszej kariery życiowej dziecka uzależnionej od edukacji. Każdy ma nadzieje, że jego dziecko będzie dobrym uczniem. Tymczasem może przyjść rozczarowanie. Rodzice nie zawsze wiedzą, jak maja ustosunkować się do niepowodzeń szkolnych dzieci, czy mogą ewentualnie pomagać w nauce i w jaki sposób. Często nagradzają swoje dzieci za dobre stopnie, a karcą za złe. Rodzice powinni wiedzieć jak się uczy ich dziecko, jakie czynniki decydują o jego powodzeniach i niepowodzeniach, jak nie dopuścić do trudności szkolnych. O przygotowaniu dziecka do obowiązków szkolnych powinno się zadbać już w momencie urodzenia. Przygotowanie to składa się z kilku etapów:

5 obejmujący okres przedszkolny (korygować wady, wyleczyć ewentualne schorzenia, zadbać o prawidłowy, harmonijny rozwój psychiczny dziecka), czuwanie nad prawidłowym rozwojem umysłowym (uczestnictwo w życiu rodziny, zabawa, zajęcia kształcące, kontakt z rówieśnikami i środowiskiem), troska o prawidłowy rozwój emocjonalno społeczny (unikanie sytuacji sprzyjających napięciom i doznaniom lękowym, unikanie straszenia dziecka szkołą itp.). Co warunkuje powodzenie w nauce? stan zdrowia i rozwój fizyczny dziecka (wszelkie wady dziecka, choroby, jeśli nie są systematycznie leczone utrudniają uzyskiwanie dobrych wyników w nauce), rozwój motoryczny, umysłowy, emocjonalny, rozwój zainteresowań przedmiotami nauki i zajęciami pozaszkolnymi (rodzice powinni ukierunkować zainteresowania dziecka i dbać, by nie stanowiły przeszkody w nauce szkolnej, dziecko musi mieć świadomość, że nauka jest najważniejsza), atmosfera panująca w rodzinie (atmosferę zaburzają: konflikty między rodzicami, alkoholizm, atmosfera pełna nerwowości, pośpiechu, chaosu, czy nieporządku, dziecko musi czuć się potrzebne kochane, traktowane życzliwie, poważnie i konsekwentnie), tryb życia, organizacja codziennych zajęć, przygotowanie zadań domowych (odpowiednia ilość wypoczynku, zwłaszcza snu nocnego, odpoczynek w formie czynnej, pomoc w obowiązkach domowych, kontrolowane oglądanie telewizji, użytkowanie komputera, dobry kontakt z rówieśnikami, regularne, prawidłowe, właściwe pod względem jakościowym odżywianie, przyzwyczajanie do systematyczności). Ważnym elementem codziennego życia dziecka są zadania domowe. Warunki pracy domowej ucznia: stałe miejsce pracy, jeżeli jest kilkoro dzieci należy ustalić godziny pracy, nic należy odrywać dziecka od pracy nad lekcjami, dostosować wysokość biurka i krzesła do wzrostu dziecka, światło powinno padać z lewej strony lub z przodu, na biurku powinny znajdować się tylko potrzebne rzeczy. Wybór kolejności zadań:

6 Dziecko pracujące szybko, ale łatwo męczące się - od przedmiotu najtrudniejszego dla niego. Dziecko, które ma trudności z zabraniem się do pracy powinno rozpoczynać od zadania łatwego, aby się nie zniechęcić. Dziecko mające lepszą pamięć wzrokową powinno uczyć się z podręcznika. Pomocne dla niego będą podkreślenia, ramki itp.. Dziecko o przewadze pamięci słuchowej powinno uczyć się głośno albo słuchać tekstu czytanego przez inna osobę. Kiedy pomagać dziecku w nauce? Dziecko jest mniej zdolne jego rozwój umysłowy jest słabszy Dziecko, które rozwija się nieharmonijnie (wady wymowy, opóźniony rozwój spostrzegania wzrokowego. słuchowego, motoryki) Dziecku, które ma zaległości w nauce spowodowane przejściową choroba, lub z innych powodów. Rodzice! Pamiętajcie, że nadmiar pilnowania i kontroli utrudnia powstawanie poczucia obowiązku i odpowiedzialności. Interesujcie się systematycznie sprawami szkolnymi dziecka. Współpracujcie z nauczycielami i wychowawcą dziecka. Stawiajcie dziecku wymagania stosownie do jego możliwości. Dbajcie o prawidłowe stosunki dziecka z rówieśnikami i nauczycielami. Troszczcie się o życzliwą atmosferę w domu, o zaspokajanie poczucia bezpieczeństwa. Rozwijajcie u dziecka samodzielność, zainteresowania poznawcze i chęć do nauki. Dbajcie o zdrowie fizyczne i psychiczne dziecka. Ten wkład Waszej pracy będzie procentował w postaci aktualnych sukcesów szkolnych dziecka, a także jego przyszłych osiągnięć już w samodzielnym dorosłym życiu.

7 GIMNAZJALISTO!!!!!!!!!! Zwróć się do pedagoga szkolnego gdy: 1. Czujesz, że nikt Cię nie rozumie, jesteś samotny. 2. Nie potrafisz porozumieć się z nauczycielem. 3. Masz problemy rodzinne, znajdujesz się w trudnej sytuacji materialnej. 4. Masz problem i nie wiesz jak go rozwiązać. 5. Chcesz podzielić się swoją radością, sukcesem. 6. Chciałbyś z kimś porozmawiać. 7. Chciałbyś pomóc innym, nie wiesz w jaki sposób. 8. Masz ciekawe pomysły, którymi chcesz się podzielić. Przyjdź także z każdą sprawą, z którą sam nie potrafisz sobie poradzić.

8 Garść sprawdzonych rad dla uczniów w nowej szkole. Zostałeś przyjęty. Gratuluję!!! Widzisz, że nie było to trudne. Najłatwiejsze za Tobą. Teraz za to czeka Cię ciężka praca, inne przyjemności oraz moc wrażeń. 1. W pierwszym miesiącu nie dostawałeś jedynek, ale miałeś dużo klasówek sprawdzających Twoje wiadomości. Pozwoliło to nauczycielom zorientować się, co już wiesz. 2. Musisz nauczyć się uważnego słuchania i robienia notatek. Większość nauczycieli nie będzie już dyktowała. Sam powinieneś wyłapywać rzeczy najważniejsze i zapisywać je najlepiej czytelnie i w punktach. 3. Będą wymagać od Ciebie większej samodzielności i aktywności. Czeka Cię dużo więcej nauki niż w podstawówce. 4. Nie bój się pytać, jeżeli czegoś nie wiesz. Pamiętaj, że nie ma głupich pytań. 5. Ucz się systematycznie, żeby nie narobić zaległości, szybko poprawiaj jedynki. 6. Tutaj nie zaniżają ocen. To w podstawówce je zawyżali. Nie załamuj się niższymi ocenami. 7. Picie i palenie nie przysporzy Ci dobrych przyjaźni. Teraz taki szpan jest tępiony. Nie jesteś osobą gorszą od innych, żebyś w ten sposób musiał zwracać na siebie uwagę. 8. Staraj się nie spóźniać na lekcje i bądź kulturalny. Twoje zachowanie w szkole jest tak samo ważne, jak oceny. 9. Pamiętaj, że aktywność na początku zapewni Ci spokój pod koniec roku. 10. Staraj się nie zwracać na siebie uwagi, noś strój czysty, schludny, nie wyzywający. 11. Szanuj siebie, nie daj się poniżać. O pomoc zwracaj się do wychowawcy lub pedagoga. 12. Zdarza się tak, że stare przyjaźnie kończą się w gimnazjum. Nie zrażaj się tym, szukaj nowych przyjaciół.

9 13. Dystans między Tobą, a nauczycielem nie jest taki duży, jak Ci się wydaje. Staraj się go zrozumieć tak, jak chciałbyś żeby on zrozumiał Ciebie. Nie poddawaj się pierwszym niepowodzeniom. Nie bądź pesymistą, myśl POZYTYWNIE. Odwiedziło nas: osób Do końca roku: 111 d 288 dni Agresja i przemoc Zmiany ustrojowe, jakich doświadczamy w ciągu ostatnich kilkunastu lat stwarzają wielkie wyzwania i zagrożenia dla jednostek jak i całego społeczeństwa. Olbrzymim kontrastom materialnym towarzyszy ogólna dostępność różnorodnych dóbr sprzyjająca narastaniu postaw konsumpcyjnych. Duże rozmiary bezrobocia i trudności w osiągnięciu sukcesu wywołują frustrację jednostek, którym się nie powiodło, a także poczucie zagrożenia i agresję. Przemoc i agresja jest stale obecna w życiu codziennym, a także w środkach masowego przekazu. Obecnie, kiedy przemoc staje się nagminna, kiedy lękamy się wyjść na ulicę, kiedy społeczeństwo zostało zalane falą przemocy, konieczne wydaje się pogłębienie wiedzy na temat źródeł zagrożenia oraz zapobieganie wyżej wymienionym negatywnym zjawiskom. Agresja według definicji Władysława Szewczyka to, Wszelkie działanie (fizyczne lub słowne), którego celem jest wyrządzenie krzywdy fizycznej lub psychicznej rzeczywistej lub symbolicznej jakiejś osobie lub czemuś, co ją zastępuje. Agresja może być: emocjonalna, instrumentalna, fizyczna, społeczna, aspołeczna, bezpośrednia, przemieszczona, słowna. PRZYCZYNY POWSTAWANIA AGRESJI Czynniki biologiczne: Do nich zalicza się przede wszystkim zaburzenia neurologiczne i zaburzenia równowagi chemicznej organizmu.ważną rolę w powstawaniu zachowań agresywnych może odgrywać czynnik związany z temperamentem dziecka. Dzieci o większym temperamencie (ruchliwe, szybko reagujące itp.) maja większe prawdopodobieństwo wytworzenia i utrwalenia wzorów reakcji niż te, które w swojej naturze są spokojniejsze. Warto

10 jednak zaznaczyć, że czynniki związane z temperamentem dziecka mają raczej drugorzędne znaczenie dla występowania agresywnych wzorców zachowania. Wpływ środowiska rodzinnego: Rodzina jest kluczowym miejscem, gdzie przebiega proces socjalizacji dzieci, w znaczący sposób modelujący różne formy zachowania. Rodzina wywiera głęboki wpływ na dziecko od chwili jej narodzin do adolescencji. Często to dom obwinia się za złe zachowanie dzieci, ale jak zaznaczono wyżej, istnieje wiele podejrzeń, że część czynników znajduje się poza kontrola rodziny. Jaką rolę odgrywa rodzina? Wolff (1985 za: Pearce 1997) doszedł do wniosku, że następujące czynniki rodzinne są związane z agresywnymi dziećmi: o Nieobecność ojca, o Małżeńska niezgoda, o Depresyjna matka, o Złoszczący się rodzice, o Niekorzystne warunki ekonomiczne rodziny, o Wielodzietna rodzina. Sprzyjające powstaniu zachowań agresywnych dzieci w szczególności znaczenie ma styl i relacji i nastawienie rodziców do dziecka. Wśród nich za najważniejsze uznaje się: o Negatywne emocjonalne nastawienie rodziców w pierwszych latach życia dziecka, charakteryzuje się brakiem ciepła i bliskich więzi. o Przyzwalanie przez opiekuna na agresywne zachowania dziecka. Tolerowanie i nie ograniczanie agresywnego zachowania wobec rodzeństwa, kolegów, dorosłych prowadzi do wzrostu agresji. o Stosowanie przez rodziców metod wychowawczych opartych na sile: kary cielesne, którym towarzyszą wybuch złości i agresja. Dysfunkcyjne rodziny mogą nie rozwijać w dzieciach zdolności empatycznych. Rodzice mogą nie opiekować się dziećmi, nie akceptować takimi jakie są, nie szanować ich uczuć. Dziecko wychowane w takich warunkach może mieć trudności z odczuwaniem empatii i być niewrażliwe na krzywdę dziejącą się innym ludziom. Rodzina nie wspiera działań w kierunku współdziałania z innymi lub są to działania incydentalne. Poszczególni członkowie rodziny kroczą swoją drogą, nie pomagają sobie wzajemnie. Brak tych umiejętności jest jedną z cech charakterystycznych dla agresorów. W źle funkcjonujących rodzinach może występować tendencja do lekceważenia dzieci przez rodziców, inne starsze osoby, rodzeństwo. W takich rodzinach używa się np. : Dzieci i ryby głosu nie mają - może to powodować niższe poczucie niższości, mniejszej wartości. Dziecko, aby rekompensować sobie te przykre emocje, dąży więc niekiedy do znalezienia szacunku dla siebie poprzez dominację nad innymi,

11 najczęściej słabszymi i młodszymi. Może się okazać, że rodziny nie zachęcają do rozwijania pozytywnych społecznych wartości jak np. uczciwość, szczerość. Zamiast tego prezentują cyniczne stanowisko wobec relacji międzyludzkich. ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA NIELETNICH. Odpowiedzialność cywilna osoby nieletniej. Nadzór wykonywany przez rodziców lub opiekunów. Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom stąd też są oni solidarnie odpowiedzialni za szkodę wyrządzoną przez dziecko. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wyraźnie określa obowiązki nadzorcze rodziców. Zgodnie z nim : władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka. ( art. 95 l k.r.o ) władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny ( 3 art. 95 k.r.o.) rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim (art. 96 k.r.o.). Z unormowań tych wynika, że działalność wychowawcza rodziców ma wpływ na zachowanie się dziecka. W szczególności może ona zapobiegać wyrządzaniu szkód osobom trzecim przez stosowanie w ramach procesów wychowawczych : odpowiednich pouczeń zaleceń zakazów sankcji. Okoliczności konkretnego przypadku będą decydować o tym, jak zostanie ocenione postępowanie rodziców, którzy tych środków w ogóle nie stosowali albo mimo ich stosowania, okazały się one niewystarczające. Z reguły chodzi o ustalenie, czy rodzice uczynili wszystko, co było możliwe - w ramach ich obowiązków zawodowych, możliwości materialnych i rodzinnych - aby dziecku stworzyć odpowiednie warunki wychowawcze, możliwości kształcenia, spędzania wolnego czasu, czy interesowali się środowiskiem, w jakim dziecko się obraca itp. Za szkodę wyrządzoną w sposób zawiniony przez małoletniego powyżej 13 lat rodzice odpowiadają z tytułu nadzoru wtedy, gdy zostanie im

12 udowodniona konkretna wina (art. 415), pozostająca w związku przyczynowym ze szkodą (Sąd Najwyższy w wyroku z 27 stycznia 1971 r., III CRN 448/70). Art Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Odpowiedzialność karna. Odpowiedzialność karna nieletnich, a ściślej odpowiedzialność za popełnienie czynu zabronionego pod groźbą kary, została w polskim prawie uregulowana dwutorowo. Z jednej strony przepisy kodeksu karnego przewidują w pewnych wyjątkowych wypadkach możliwość zastosowania do nieletniego ogólnych zasad odpowiedzialności karnej, z drugiej natomiast obowiązująca ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich reguluje, między innymi, także postępowanie wobec nieletniego dopuszczającego się czynu zabronionego. Wspomniana ustawa ma na celu przeciwdziałanie wszelkim przejawom demoralizacji i przestępczości nieletnich. Zgodnie z art. 4 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich jednym z przejawów demoralizacji jest właśnie popełnienie czynu zabronionego. Biorąc pod uwagę obie wspomniane regulacje prawne (ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz kodeks karny) należy rozróżnić następujące sytuacje: nieletni dopuszcza się czynu zabronionego przed ukończeniem 13 roku życia - sąd traktuje popełnienie takiego czynu wyłącznie jako przejaw demoralizacji nieletniego i może zastosować środki przewidziane w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich nieletni dopuszcza się czynu zabronionego między 13 a 17 rokiem życia - co do zasady sąd stosuje środki przewidziane w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich; jeżeli jednak nieletni ukończył lat 15 i dopuścił się czynu zabronionego: o zamach na życie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o zabójstwa i morderstwa o umyślne ciężkie uszkodzenie ciała o umyślne sprowadzenie katastrofy godzącej w bezpieczeństwo powszechne o przejęcie kontroli nad statkiem wodnym lub powietrznym przez sprawcę stosującego podstęp, gwałt na osobie lub groźbę bezpośredniego użycia takiego gwałtu o umyślne sprowadzenie katastrofy w komunikacji o zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem lub wspólnie z inną osobą o wzięcie lub przetrzymanie zakładnika o rozboje może odpowiadać na zasadach określonych w kodeksie karnym, o ile sąd uzna, że okoliczności sprawy, stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności wcześniej stosowane środki

13 wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne; sprawca dopuszcza się czynu zabronionego między 17 a 18 rokiem życia - co do zasady sąd stosuje przepisy kodeksu karnego (sprawca nie jest już nieletni, ponieważ skończył lat 17); wyjątkowo jednak sąd zastosuje zamiast kary środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli popełniony czyn jest występkiem, a okoliczności sprawy, stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają. W sprawie nieletniego należy kierować się przede wszystkim jego dobrem, dążąc do osiągnięcia korzystnych zmian w osobowości i zachowaniu się nieletniego oraz zmierzając w miarę potrzeby do prawidłowego spełniania przez rodziców lub opiekunów ich obowiązków wobec nieletniego uwzględniając przy tym interes społeczny. W postępowaniu z nieletnimi bierze się pod uwagę osobowość nieletniego, a w szczególności wiek, stan zdrowia, stopień rozwoju psychicznego i fizycznego, cechy charakteru a także zachowanie się oraz przyczyny i stopień demoralizacji charakter środowiska oraz warunki wychowania nieletniego. Zawsze zamiast postępowania przed sądem może być zastosowane postępowanie mediacyjne, prowadzone przez instytucję lub osobę godną zaufania. Wobec nieletniego sąd rodzinny może : 1. udzielić upomnienia, 2. zobowiązać do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzania się w stan odurzenia, 3. ustanowić nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekunów, 4. ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania - udzielających poręczenia za nieletniego, 5. zastosować nadzór kuratora, 6. skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji lub instytucji zajmujących pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją, 7. orzec zakaz prowadzenia pojazdów, 8. orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego, 9. orzec umieszczenie w rodzinie zastępczej, w młodzieżowym ośrodku

14 wychowawczym albo w młodzieżowym ośrodku socjoterapii, 10. orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym - ale w zasadzie tylko wtedy, gdy nieletni dopuścił się czynu karalnego, jeżeli dodatkowo przemawiają za tym wysoki stopień demoralizacji nieletniego okoliczności i charakter czynu, zwłaszcza gdy inne środki okazały się nieskuteczne lub nie rokują resocjalizacji nieletniego. 11. zastosować inne środki zastrzeżone w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich do właściwości sądu rodzinnego, jak również zastosować środki przewidziane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Przedstawione środki wychowawcze można podzielić na: pozostawiające nieletniego w jego dotychczasowym środowisku wychowawczym (ppkt. 1, 2, 3, 4, 5); kierujące nieletniego do placówki lub instytucji przejmującej od rodziców lub opiekunów część obowiązków związanych z wychowaniem (ppkt. 6); całkowicie zmieniające jego środowisko wychowawcze (ppkt. 9). Upomnienie jest najmniej drastycznym środkiem. Odnosi ono skutek, jeżeli nieletniego cechuje pewna wrażliwość, a stopień demoralizacji jest nieznaczny. Upomnienie można stosować również wobec nieletniego, który nieumyślnie popełnił czyn karalny, a jego dotychczasowy tryb życia nie budzi zastrzeżeń. Nadzór odpowiedzialny rodziców jest stosowany wówczas, gdy sąd uzna, że prezentowane przez nich postawy wychowawcze, chęć współpracy z sądem i pragnienie ratowania dziecka, którego prawidłowy dotychczas rozwój. Nadzór kuratora jest środkiem najczęściej i najchętniej orzekanym przez sądy rodzinne. Pozwala on na pozostawienie nieletniego w środowisku rodzinnym, a jednocześnie na ingerencję osoby obcej, wspomagającej pracę wychowawczą rodziców.kuratorski ośrodek pracy z młodzieżą, do którego sąd może skierować nieletniego, pełni rolę polegającą na wdrażaniu podopiecznych do przestrzegania zasad współżycia społecznego, kształtowania właściwego stosunku do nauki i pracy oraz rozwijania uzdolnień. Rodzina zastępcza, w której nieletni może zostać umieszczony jest instytucją prawną. Jej celem jest opieka nad dzieckiem trwale lub przejściowo pozbawionym opieki rodzicielskiej, opartej na modelu wychowania rodzinnego. Umieszczenie w placówce opiekuńczo - wychowawczej jest najbardziej surowym środkiem wychowawczym. Stosuje się go w przypadku stwierdzenia u nieletniego zaawansowanego stopnia demoralizacji, co powoduje, że koniecznym staje się otoczenie go szczególną opieką i wzmożonym nadzorem wychowawczym przez specjalnie w tym celu powołaną placówkę. Nieletni zdobywa tam wykształcenie i uczy się zawodu. Wykonanie takich środków, jak: zobowiązanie do określonego postępowania, nadzór odpowiedzialny rodziców, zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych,

15 przepadek rzeczy, umieszczenie w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej, zakładzie społecznym służby zdrowia albo pomocy społecznej, ustaje z chwilą ukończenia przez nieletniego 18 lat. Wykonywanie pozostałych środków, tj. nadzór kuratora, organizacji, zakładu pracy lub osoby godnej zaufania, uczęszczanie do kuratoryjnego ośrodka pracy z młodzieżą, pobyt w instytucji lub organizacji powołanej do przygotowania zawodowego, ustaje z chwilą ukończenia przez nieletniego 21 lat. Umieszczenie w zakładzie poprawczym jest jedynym środkiem poprawczym przewidzianym w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. Środek ten jest możliwy jedynie wobec nieletniego, który dopuścił się czynu karalnego, zabronionego przez ustawę jak przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, jeżeli przemawiają za tym wysoki stopień demoralizacji oraz okoliczności i charakter czynu, zwłaszcza, gdy inne środki wychowawcze okazały się nieskuteczne lub nie rokują nadziei na resocjalizację nieletniego Umieszczenie nieletniego w zakładzie poprawczym sąd rodzinny można warunkowo zawiesić, jeżeli jednocześnie spełnione są następujące przesłanki: o podmiotowe - dotyczące osoby sprawcy (właściwości i warunków osobistych); o przedmiotowe - związane z czynem (okoliczności i charakter czynu); o środowiskowe - odnoszące się do otoczenia sprawcy (właściwości i warunki otoczenia, uzasadniają przypuszczenie, że pomimo niewykonania środka poprawczego cele wychowawcze zostaną osiągnięte). Warunkowe zawieszenie następuje na okres próby, wynoszący od roku do lat trzech w których sąd stosuje wobec nieletniego środki wychowawcze. Odwołanie zawieszenia i umieszczenie nieletniego w zakładzie poprawczym może nastąpić w przypadku, gdy w okresie zawieszenia zachowanie nieletniego wskazuje na dalszą demoralizację albo nieletni uchyla się od wykonania nałożonych na niego obowiązków lub nadzoru. DZIAŁANIA INTERWENCYJNE W przypadku uzyskania informacji, że uczeń który, nie ukończył 18 lat, używa alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawia nierząd, bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji, nauczyciel powinien podjąć następujące kroki 1. Przekazać uzyskaną informację wychowawcy klasy. 2. Wychowawca informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora szkoły. 3. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców (prawnych opiekunów) ucznia i przekazuje im uzyskaną informację. Przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz z uczniem, w ich obecności. W przypadku potwierdzenia informacji, zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji profilaktycznej

16 może zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i udział dziecka w programie terapeutycznym. 4. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji ich dziecka, szkoła pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję (specjalistę ds. nieletnich). 5. Podobnie, szkoła powiadamia sąd lub policję, jeżeli wykorzysta wszystkie dostępne jej środki oddziaływań wychowawczych, (rozmowa z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, spotkania z pedagogiem, psychologiem, itp.), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji. 6. Jeżeli zachowania świadczące o demoralizacji przejawia uczeń który ukończył 18 lat, a nie jest to udział w działalności grup przestępczych czy popełnienie przestępstwa, to postępowanie nauczyciela powinno być określone przez wewnętrzny regulamin szkoły. 7. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia, który ukończył 17 lat, przestępstwa ściganego z urzędu lub jego udziału w działalności grup przestępczych, zgodnie z art kodeksu postępowania karnego, szkoła jako instytucja jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub policję.

17 JAK UNIKAĆ KONFLIKTÓW? 1. Dotrzymuj złożonych obietnic. 2. Wypełniaj swoje obowiązki. 3. Mów prawdę. 4. Pracuj nad swoim charakterem. 5. Panuj nad formami wyrażania gniewu (staraj się zachowywać spokój). 6. Zawsze szukaj porozumienia i nie odwracaj się od ludzi proponujących Ci dialog - rozmawiaj. 7. Nie żałuj swojego czasu dla innych. 8. Kiedy coś zrobiłeś lub wyrządziłeś komuś krzywdę, przyznaj się, przeproś i napraw. 9. Kiedy ktoś wyrządził Ci krzywdę, wybaczaj. 10. Nie ulegaj zniechęceniu, frustracji i poczuciu bezsensu. 11. Nie zniechęcaj się poczuciem winy z powodu własnych niepowodzeń i błędów. 12. Nie potępiaj ludzi. 13. Miej "zdrowe" poczucie humoru. Naucz się żartować z samego siebie. Co to jest stres? Stres to,,eksploatowanie naszego ciała wtedy, gdy dostosowujemy się do ciągle zmieniającego się otoczenia; Wywiera on na nas fizyczne i emocjonalne skutki. Może także wzbudzać w nas pozytywne, albo negatywne uczucia. Pozytywne oddziaływanie stresu może nas zmusić do działania, a rezultatem tego może być nowa świadomość i nowe ekscytujące perspektywy. Negatywny wpływ stresu może spowodować uczucie nieufności, odrzucenia, złości lub depresji, co w konsekwencji może doprowadzić do takich problemów zdrowotnych jak bóle głowy, rozstroje żołądka, wysypki, bezsenność, wrzody, wysokie ciśnienie, choroby serca, czy wylew. Wraz ze śmiercią kogoś bliskiego, narodzinami dziecka, awansem w pracy, czy nową znajomością doświadczamy stresu, ponieważ musimy na nowo poukładać nasze życie. W chwilach, w których dostosowujemy się do różnych sytuacji, stres może nam pomóc lub

18 przeszkodzić, w zależności od tego, jak na niego reagujemy. Jak mogę wyeliminować stres z mojego życia? Pozytywny stres może dodać radości i ochoty do naszego życia, a pewna ilość stresu nawet nam dobrze służy. Terminy, współzawodnictwo, konfrontacje, a nawet nasze frustracje i smutki wzbogacają naszą egzystencję i dodają jej głębi. Naszym celem nie jest wyeliminowanie stresu, lecz nauczenie jak sobie z nim radzić, i jak go wykorzystać, by nam pomagał. Niedostateczny poziom stresu działać depresyjnie i może doprowadzić nas do stanu znudzenia lub przygnębienia; jednak z drugiej strony, nadmierny stres może wywołać w nas konfuzję. Dlatego musimy znaleźć optymalny poziom stresu, który by nas motywował, a nie przytłaczał. Skąd mam wiedzieć jaki jest dla mnie optymalny poziom stresu? Nie ma jednego, optymalnego poziomu stresu, który odpowiadałby wszystkim ludziom. Każdy człowiek to istota, która ma swoje własne i niepowtarzalne potrzeby. Tak więc, coś co dla jednego jest przykrością, dla drugiego może być zabawą. Ale jeśli nawet zgodzimy się z tym, że dana sytuacja jest przykra, to i tak nasze fizjologiczne i psychiczne reakcje prawdopodobnie będą się różnić. Osoba, która lubi rozstrzygać spory i zmieniać miejsca pracy, byłaby zestresowana mając stałą i rutynową pracę. Natomiast dla osoby, która dobrze się czuje w stabilnych okolicznościach, praca, która wymagałaby od niej różnych obowiązków, byłaby czynnikiem stresującym. Ale także nasze osobiste potrzeby stresu i jego ilości, które jesteśmy w stanie znieść zmieniają się z naszym wiekiem. Nie uzewnętrzniony stres jest przyczyną większości schorzeń. Jeśli doświadczasz symptomów stresu, oznacza to, że przekroczyłeś twój optymalny poziom stresu. Należy więc go wyeliminować z twojego życia i/lub usprawnić zdolność radzenia sobie z nim. Jak mogę sobie lepiej radzić ze stresem? Aby zredukować szkodliwe skutki nie uzewnętrznionego stresu, nie wystarczy tylko go zidentyfikować i sobie uświadomić. Jak wiele jest źródeł stresu, tak wiele jest sposobów radzenia sobie z nim. Jednakże, wszystkie zmiany wymagają wysiłku: należy zmienić źródło stresu i/lub twoje reakcje na niego. Więc jak należy postępować? 1. Uświadom sobie co jest twoim stresorem oraz twoje własne emocjonalne i fizyczne reakcje.

19 Zaobserwuj swoje niepokoje. Nie ignoruj ich. Nie lekceważ ich. Ustal, które wydarzenia wywołują w tobie niepokój. Jak sobie tłumaczysz znaczenie tych wydarzeń? Zaobserwuj jak twoje ciało reaguje na stres. Czy jest to zdenerwowanie, a może fizyczny rozstrój? Jeśli tak, to jak on przebiega? 2. Ustal, co możesz zmienić. Czy możesz zmienić swoje stresory poprzez ich unikanie lub kompletną eliminację? Czy możesz zredukować ich intensywność (próbuj radzić sobie z nimi przez jakiś dłuższy okres czasu, a nie tylko z dnia na dzień)? Czy możesz skrócić czas, w którym jesteś narażony na stres (zrób sobie przerwę, wyjdź na chwilę)? Czy możesz poświęcić odpowiednią ilość czasu i energii potrzebną na zajście zmiany (mogą tu być przydatne: ustalenie celu, techniki gospodarowania czasem, lub strategie odroczonej satysfakcji)? 3. Zredukuj intensywność twoich emocjonalnych reakcji na stres. Reakcja nerwowa wywoływana jest przez to, jak spostrzegasz niebezpieczeństwo, zarówno to fizyczne, jak i emocjonalne. Czy nie jest tak, że spostrzegasz swoje stresory w sposób przerysowany i/lub robisz z sytuacji która jest tylko skomplikowana - tragedię? Czy masz zamiar zrobić komuś przyjemność? Czy nie reagujesz zbyt mocno i spostrzegasz rzeczy jako absolutnie pilne i konieczne? Czy odnosisz wrażenie, że musisz dominować w każdej sytuacji? Popracuj na tym, by wyrobić sobie bardziej umiarkowane poglądy; spróbuj spostrzegać stres jako coś, z czym jesteś w stanie sobie poradzić, a nie jako coś co cię obezwładnia. Postaraj się ograniczyć nadmiar emocji. Patrz na sytuacje z dystansu. Nie trać czasu na negatywne aspekty, nie,,gdybaj. 4. Naucz się łagodzić swoje fizyczne reakcje na stres. Powolne, głębokie oddychanie przywróci pracy serca i oddychaniu normalny tryb. Techniki relaksacyjne mogą zredukować napięcie mięśni. Wykorzystanie technik elektronicznego bio-feedbacku mogą pomóc ci w świadomym przejęciu kontroli nad takimi rzeczami jak napięcie mięśni, praca serca, czy ciśnienie krwi (u nas jeszcze mało znana technika terapeutyczna) Leki przepisane ci przez lekarza mogą pomóc w łagodzeniu twoich reakcji fizycznych, ale tylko na krótką metę. One nie są rozwiązaniem. Najlepszym długoterminowym rozwiązaniem jest nauczenie się łagodzić te reakcje. 5. Zbuduj swoje własne rezerwy. Trzy, cztery razy w tygodniu wykonuj odpowiednie ćwiczenia (spokojne, wydłużone, rytmiczne ćwiczenia są najlepsze, do nich możemy zaliczyć spacerowanie, pływanie, jazdę na rowerze lub jogging). Jedz dobrze zbalansowane i pożywne posiłki.

20 Utrzymuj twoją optymalną wagę ciała. Unikaj nikotyny, nadmiaru kofeiny i innych środków pobudzających. Łącz pracę z przyjemnościami. Rób sobie przerwy i wyrywaj się z pracy, kiedy tylko możesz. Dobrze się wysypiaj. Przestrzegaj tak konsekwentnie twoich godzin snu jak to tylko możliwe. 6. Utrzymuj rezerwy emocjonalne. Nawiąż kilka przyjaźni lub znajomości o charakterze wzajemnej pomocy. Dąż do osiągnięcia realistycznych celów, które mają znaczenie dla ciebie, a nie dla innych. Spodziewaj się frustracji, porażek lub smutków. Zawsze bądź dla siebie miły i łagodny bądź sobie przyjacielem. Tekst udostępniony przez portal AUTYZM.PL ( ) Kultura dnia codziennego - dla każdego UPRZEJMOŚĆ Obowiązuje nas zawsze wszędzie i wobec każdego. Zyskuje nam sympatię i poważanie w stosunkach międzyludzkich, znakomicie ułatwia nam życie. Świadczą o tym: trzy magiczne słowa: proszę, dziękuję, przepraszam; łagodny ton tzn. zawsze rozmawiać łagodnym i ciepłym tonem; uważne słuchanie - przypomina nam o tym stare arabskie przysłowie "Mamy tylko jedne usta i dwoje uszu". PUNKTUALNOŚĆ Zapewnia porządek w naszym życiu i ułatwia wzajemne kontakty międzyludzkie. Dlatego wszyscy chcemy, aby punktualność była cechą wszystkich ludzi.

21 UŚMIECH Odzwierciedla on nastrój człowieka, jego stosunek do innych ludzi. Uśmiech jednak uśmiechowi nie jest równy. Spotykamy się z uśmiechem bezczelnym i fałszywym, ironicznym i obłudnym. Nie ułatwia on kontaktów, wręcz przeciwnie - utrudnia je i komplikuje. Uśmiech sprzyja wytworzeniu dobrej atmosfery, łagodzi nieporozumienia, jeśli jest ciepły, przyjacielski, serdeczny i życzliwy. ŻYCZLIWOŚĆ Jest niezbędnym elementem w układaniu dobrych stosunków między ludźmi. Brak jej uwidocznia się niemal na każdym kroku. Życzliwość to bardzo dobra cecha człowieka, polega ona na wczuciu się w sytuację innych i chęć okazania pomocy. DYSKRECJA Człowiek dyskretny nie wnika w sprawy innych ludzi, gdy jednak zetknie się z nimi, wyczuje, czego nie należy widzieć lub słyszeć i powtarzać innym. JAK SIĘ PODAJE RĘKĘ? Ten symboliczny gest może wyrażać szacunek, przywiązanie, życzliwość, przyjaźń, dumę, obojętność, lekceważenie. Niekiedy kobieta podając mężczyźnie rękę podnosi ją zbyt wysoko, wskazując w ten sposób, że oczekuje ucałowania. Są i tacy mężczyźni, którzy nie całują kobiety w rękę. I jak w takiej sytuacji poczuje się kobieta? A jak mężczyzna? Gdy nasi znajomi lub przyjaciele siedzą po drugiej stronie, np. stołu, nie wyciągamy ręki ponad stołem. W takiej sytuacji przywitanie ograniczamy do skinienia głową. Gdy nasze ręce są brudne i nie nadają się do podania, grzecznie przepraszamy mówiąc: "Przepraszam, ale mam brudne ręce". KTO KOMU PIERWSZY PODAJE RĘKĘ? Kobieta pierwsza podaje rękę mężczyźnie. Starszy podaje rękę młodszemu. ZASADY UBIORU Powinien być staranny, dostosowany do pory dnia i okoliczności. Świadczy on o zamiłowaniu do porządku, estetyki i daje dobre samopoczucie. Jest oznaką poszanowania, godności własnej i innych. JAK SIĘ UBIERAĆ?

22 Wszystkie ubrania powinny być czyste, odprasowane i znajdować się w idealnym porządku. Nie sugerujemy się wyłącznie modą. Przy wyborze ubrań patrzymy na swój wiek, wzrost, kolor skóry, włosów itp. Staramy się dobrać ubiór do każdej okazji. Odpowiednio dobieramy wszystkie dodatki. JAK ZACHOWAĆ SIĘ PRZY STOLE? Zachowanie odpowiedniej kultury przy stole polega na nie sprawianiu brzydkiego, odpychającego widoku, niekorzystnie wpływającego na podstawowe zmysły człowieka - wzrok i słuch. To znaczy, że nie powinniśmy: mlaskać; nakładać zbyt dużych porcji na talerz; nabierać sporych kęsów na widelec; utrzymywać na swoim talerzu nieładu