JAN PAWEŁ II PATRON RODZINY

Transkrypt

1 JAN PAWEŁ II PATRON RODZINY Dzień Papieski 11 X 2015 KONSPEKT LEKCJI RELIGII DLA KLAS I-III PONADGIMNAZJALNA Temat lekcji: Przyjaciel zakochanych, przewodnik narzeczonych, ekspert od spraw małżeńskich, obrońca rodziny Kontekst egzystencjalny bądź treściowy, do którego nawiązujemy: Lekcja jest związana z przeżywanym w kościele, 11 października 2015 roku, XV Dniem Papieskim. Uczniowie zapoznają się z nauczaniem Św. Jana Pawła II. Lekcja ma pomóc uczniom w przeżyciu tego dnia, a także zachęcić do zaangażowania się w różne inicjatywy lokalne związane z Dniem Papieskim. Cel lekcji: Cele katechetyczne - wymagania ogólne: odkrywanie nauczania św. Jana Pawła II na temat rodziny przygotowanie uczniów do przeżycia XV Dnia Papieskiego. Cele szczegółowe Uczeń: po lekcji opowiada o rodzicach i bracie św. Jana Pawła II na podstawie wiadomości zaczerpniętych z Internetu przedstawia najważniejsze rysy nauczania Św. Jana Pawła II odnoszące się do rodziny wyjaśnia, dlaczego Św. Jana Pawła II możemy nazywać Patronem rodziny własnymi słowami uzasadnia, że rodzina stanowi fundament życia ludzkiego po lekcji przekazuje innym czym jest Dzień Papieski i sam angażuje się w różne inicjatywy lokalne z nim związane po lekcji opowiada jak tworzyć szczęśliwą rodzinę po lekcji próbuje uzasadnić jaki wpływ na nauczanie papieża o rodzinie miały jego własne doświadczenia rodzinne. Metody Elementy wykładu, Rozmowa kierowana, Analiza tekstu, Poszukiwanie informacji w Internecie, Formułowanie wniosków, Organizacyjne formy pracy uczniów zbiorowa w grupach indywidualna Środki i pomoce dydaktyczne:

2 Tablica, kreda, zeszyt ucznia, Plakat informujący o XV Dniu Papieskim, Tekst modlitwy Św. Jana Pawła II za rodziny, Teksty opowiadające o rodzinie papieża, Wydruki z tekstami do pracy w grupach, Karta pracy - Tabelki do podsumowania pracy w grupach, Zdania do zapisania: Notatkę stanowi wnioski zapisywane podczas lekcji, uzupełniona tabelka jako podsumowanie pracy w grupach.

3 Przebieg zajęć Treści i zadania metodyczno-dydaktyczne Pomoce dydaktyczne Czas Część organizacyjna Nauczyciel wraz z uczniami wchodzą do klasy. Następuje sprawdzenie listy obecności. Modlitwa Wprowadzenie w temat zajęć Św. Jan Paweł II naucza o rodzinie Lekcje tradycyjnie nauczyciel zaczyna od modlitwy. Prosi uczniów o podanie intencji. Do intencji podanych przez uczniów dołącza modlitwę za rodziny. Prosimy uczniów by w chwili ciszy pomyśleli jakie sprawy swoich rodzin chcą w tej modlitwie szczególnie otoczyć. Na zakończenie odmawiamy jedną ze znanych uczniom modlitw z pacierza. Może być Ojcze Nasz lub Zdrowaś Mario Na początku nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy. Mogą to być grupy tak jak trzy rzędy ławek w sali. Następnie wręcza osobom w ławkach teksty by pracowali parami. Grupy otrzymują kilka słów charakterystyki osób z najbliższej rodziny św. Jana Pawła II. Zadaniem młodzieży jest dokonać charakterystyki: taty, mamy i brata papieża. Mogą w tym pomóc pytania: Co możesz powiedzieć o danej osobie? Jak Ci się wydaje jaka więź łączyła papieża z tą bliską osobą? Uczniowie pracują w parach, wypisując na kartkach odpowiedzi na wyżej postawione pytania. Następnie nauczyciel rozpoczyna dyskusję a uczniowie włączają się w nią. W trakcie uczniowie wypełniają tabelkę z karty pracy. Tworzą charakterystykę osób bliskich rodziny papieża. Następnie nauczyciel na tablicy przyczepia plakat reklamujący XV Dzień Papieski i podaje temat lekcji. Nauczyciel we wstępie podaje hasło kolejnego już Dnia Papieskiego: Św. Jan Paweł II - Patron rodziny. Nauczyciel mówi, że postaramy się dziś zobaczyć jak doświadczenie życia w rodzinie kształtowało Św. Jana Pawła II. Jak doświadczenia osobiste wpłynęły później na nauczanie Św. Jana Pawła II nt. rodziny. Po części wprowadzającej nauczyciel prosi by uczniowie przy pomocy Internetu (dziś w szkole ponadgimnazjalnej praktycznie każdy ma dostęp w swojej komórce) wynotowali najważniejsze kierunki nauczania św. Jana Pawła II odnoszące się do rodziny. Uczniowie - Dziennik 4 minuty - Załącznik 1, - Załącznik 2, - Plakat informujący o XV Dniu Papieskim, Dostęp do Internetu 4 minuty 12 minut 8 minut

4 Św. Jan Paweł II Patron rodziny pracują indywidualnie. Niech każdy przeczyta jakiś artykuł. Następnie na środku tablicy nauczyciel zapisuje zdanie: św. Jan Paweł II naucza o rodzinie. Za pomocą metody burzy mózgów uczniowie podają wyszukane informacje. Następnie nauczyciel podsumowuje powyższe ćwiczenie podając informację na temat Św. Jana Pawła II jako patrona rodziny. Więcej informacji można zaczerpnąć na ten temat z tekstu ks. Dariusza Kowalczyka wyjaśniającego hasło kolejnego dnia papieskiego. Chodzi o uświadomienie uczniom tego nauczania. Nauczyciel pokazuje, że w nauczaniu papieża możemy znaleźć odpowiedzi na nurtujące nas pytania odnoszące się do rodziny. XV Dzień Papieski Po zapoznaniu uczniów z hasłem dnia papieskiego. Przypominamy uczniom czym jest Dzień Papieski. Mówimy o różnego rodzaju inicjatywach jakie tego dnia są podejmowane. Zachęcamy uczniów do podjęcia takich inicjatyw także w swoich środowiskach. Mówimy o konieczności propagowania nauczania Św. Jana Pawła II. Należy także powiedzieć o ogólnopolskiej zbiórce na stypendia dla uzdolnionej młodzieży. Warto zachęcić młodzież do wolontariatu związanego z Fundacją Dzieła Nowego Tysiąclecia. Zachęcamy uczniów do czynnego uczestnictwa w Dniu Papieskim. Eucharystia w tej intencji, okolicznościowe imprezy, pomoc w przygotowaniu tego dnia w szkole lub własnej parafii, pogłębianie nauczania Jana Pawła II przez osobistą lekturę. Warto także zaproponować, by uczniowie dbali o swoją modlitwę na wzór tej, którą wskazał nam Św. Jan Paweł II. Rodzina Papieża a nauczanie na temat rodziny Wraz z uczniami staramy się znaleźć odpowiedź na pytanie: Jak życie w konkretnej rodzinie, wśród konkretnych problemów i sytuacji życiowych mogło wpłynąć na nauczanie papieża o rodzinie?: Czego papież nauczył się od swoich bliskich? Co dały Mu rodzinne doświadczenia życiowe? - Teksty ks. Dariusza Kowalczyka wyjaśniający hasło XV Dnia Papieskiego. Plakat na XV Dzień Papieski 5 minut 5 minut 5 minut Modlitwa na zakończenie Jeden z uczniów odczytuje modlitwę za rodziny św. Jana Pawła II. Tekst modlitwy za rodziny Załącznik 3. 2 minuty.

5 Załączniki: Załącznik 1. Grupa I Rodzina Karol Wojtyła, ojciec przyszłego papieża, ukończył szkołę podstawową i trzy klasy gimnazjum. Przez dłuższy czas pracował jako krawiec. W 1900 r. został powołany do austriackiego wojska i służył w 56 pułku piechoty hr. Dauna stacjonującym w Wadowicach. Po roku awansował na starszego szeregowca, a w 1904 r. na podoficera rachunkowego. Ożenił się wówczas w Wadowicach z Emilią Kaczorowską. Według wspomnień przyrodniej siostry Karola, Stefanii Wojtyły, ślub Karola z Emilią miał miejsce w Krakowie, gdzie Karol mieszkał i pracował w kwatermistrzowie. Do Wadowic zaś przeprowadzili się dopiero w 1919 r. W wiedeńskim archiwum wojskowym odnotowane zostały następujące zapiski na temat Karola Wojtyły: włada językiem polskim i niemieckim w mowie i piśmie, bardzo dobrze redaguje koncepty, ma bardzo poprawne czystopisy, szybko pisze na maszynie, nadzwyczaj dobrze rozwinięty, prawego charakteru, poważny, dobrze ułożony, skromny, dbały o honor, z silnie rozwiniętym poczuciem obowiązku, bardzo dobroduszny (łagodny) i niezmordowany (pracowity). Kilka lat później przełożony Wojtyły potwierdził powyższą opinię: Pod każdym względem poprawny, całkowicie godny zaufania, podoficer doskonale pełniący kancelaryjną pracę, godny każdego wyróżnienia. Po uzyskaniu przez Polskę niepodległości Karol Wojtyła przeszedł do polskiej armii w stopniu porucznika. Wadowiczanie jednak nadali mu przydomek Kapitan, który zachował także będąc na emeryturze na którą przeszedł w 1927 r. Co możesz powiedzieć o tej osobie? Grupa II Emilia Kaczorowska, matka przyszłego papieża, prawdopodobnie skończyła osiem klas w szkole sióstr Miłości Bożej przy ul. Pędzichów w Krakowie. Okres młodości Emilii naznaczony został stopniowym odchodzeniem bliskich jej osób, jej sióstr i rodziców (matka umarła gdy Emilia miała 13 lat, ojciec zaś gdy miała 24). Życie nie rozpieszczało tej wrażliwej i delikatnej kobiety nawet później, gdy została żoną wojskowego. W 1914 r. osiem lat po urodzeniu pierwszego syna, Edmunda, urodziła córeczkę, Olgę, która niebawem po urodzeniu zmarła. Mimo bólu i cierpienia życie toczyło się dalej, aby niebawem wynagrodzić to co zostało przedwcześnie zabrane. Szczęściem i radością dla Emilii stał się jej drugi syn, Karol Józef, który przyszedł na świat ok. godziny siedemnastej 18 maja 1920 r. Mieszkali wówczas w Wadowicach, w domu należącym do Chaima Bałamutha przy Rynku 2, m. 4 (dziś Kościelna 7). Karol Józef został ochrzczony 20 czerwca 1920 r. w kościele parafialnym przez kapelana wojskowego, przyjaciela ojca, ks. Franciszka Żaka. Jego rodzicami chrzestnymi byli siostra matki, Maria Anna Wiadrowska oraz Józef Kuczmierczyk, szwagier Emilii. Karol to imię zbyt poważne jak dla małego chłopca, dlatego matka nazywała swego syna czułym zdrobnieniem Loluś. Znajomi zaś mówili do niego Lolek. Emilia od początku wychowywała swego synka w atmosferze pobożności. Marzyła, żeby jeden z jej synów został księdzem. Ona chciała mieć dwóch synów: lekarza i księdza; mój brat był lekarzem, a ja mimo wszystko zostałem księdzem po latach w rozmowie z André Frossardem dziecięce swe lata wspominał Jan Paweł II. (A. Frossard, Nie lękajcie się. Rozmowy z Jenem Pawłem II, Kraków 2005, s. 12) Matka przyszłego papieża zmarła 13 kwietnia 1929 r. w wieku czterdziestu pięciu lat. W świadectwie zgonu zostało odnotowane myocarditis, nephritis (zapalenie mięśnia sercowego i niewydolność nerek). Lolek wówczas nie miał jeszcze dziewięciu lat. W maju tego samego roku Lolek przystąpił do Pierwszej Komunii Świętej. Dla ojca Lolka, śmierć żony była dramatem, jednak nie zaskoczeniem. Jej stan zdrowia, który z miesiąca na miesiąc się pogarszał nie napawał nadzieją. Jako człowiek głębokiej wiary, dzień po pogrzebie zabrał swoich dwóch synów do sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej, by tam szukać pocieszenia i sił. Życie

6 powoli nabierało nowego rytmu. Trzy lata później nagła śmierć pierworodnego syna Edmunda boleśnie doświadczyła Karola po raz drugi. Co możesz powiedzieć o tej osobie? Edmund urodził się 28 sierpnia 1906 r. Był człowiekiem pełnym uroku, niezwykle zdolnym, żywiołowym i wesołym. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie 30 maja 1928 r. otrzymał tytuł Doktora Wszechnauk Lekarskich. Rozpoczął swą praktykę lekarską w jednym z krakowskich dziecięcych szpitali. Wkrótce został przeniesiony do szpitala w Bielsku Białej. Pracował tam z wielkim zaangażowaniem i poświęceniem. Zaraził się szkarlatyną od pacjentki, przy której czuwał całą noc. Mundek, bo tak nazywali go najbliżsi, zmarł 5 grudnia 1932 r. Po latach w rozmowie z André Frossardem Jan Paweł II tak wspominał swego starszego brata: Mój brat Edmund zmarł u progu samodzielności zawodowej, zaraziwszy się jako młody lekarz groźną odmianą szkarlatyny, co wówczas (1932) przy nieznajomości antybiotyków było zakażeniem śmiertelnym. Są to wydarzenia, które głęboko wyryły się w mej pamięci śmierć brata chyba nawet głębiej niż matki, zarówno ze względu na szczególne okoliczności, rzec można tragiczne, jak też i z uwagi na moją większą wówczas dojrzałość. Liczyłem w chwili jego śmierci dwanaście lat. (A. Frossard, Nie lękajcie się. Rozmowy z Jenem Pawłem II, Kraków 2005, s. 12) Co możesz powiedzieć o tej osobie? Opracowane na podstawie: - A. Boniecki, Kalendarium życia Karola Wojtyły, Kraków 1983, s B. Lecomte, Pasterz, Kraków 2006, s Co możesz powiedzieć o danej osobie? Załącznik 2. Tata Charakterystyka bliskich papieża Mama Brat

7 Załącznik 3. MODLITWA JANA PAWŁA II W INTENCJI RODZIN Boże, od którego pochodzi wszelkie ojcostwo w niebie i na ziemi, Ojcze, który jesteś Miłością i Życiem. Spraw, aby każda rodzina na ziemi stawała się przez Twego Syna Jezusa Chrystusa narodzonego z Niewiasty prawdziwym przybytkiem życia i miłości dla coraz to nowych pokoleń. Spraw, aby Twoja łaska kierowała myśli i uczynki małżonków ku dobru ich własnych rodzin i wszystkich rodzin na świecie. Spraw, aby młode pokolenie znajdowało w rodzinach mocne oparcie dla swego człowieczeństwa i jego rozwoju w prawdzie i miłości. Spraw, aby miłość umocniona łaską Sakramentu Małżeństwa okazywała się mocniejsza od wszelkich słabości i kryzysów, przez jakie nieraz przechodzą nasze rodziny. Spraw wreszcie błagamy Cię o to za pośrednictwem Świętej Rodziny z Nazaretu ażeby Kościół wśród wszystkich narodów ziemi mógł owocnie spełniać swe posłannictwo w rodzinach i poprzez rodziny. Ty, który jesteś Życiem, Prawdą i Miłością w jedności Syna i Ducha Świętego. Amen. Ks. Piotr Pierzchała