JAN SEBASTIAN BACH ( )

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "JAN SEBASTIAN BACH (1685-1750)"

Zdzisław Czarnecki
8 lat temu
Przeglądów:

1 JAN SEBASTIAN BACH ( )

2 Jan Sebastian Bach urodził się 21 marca 1685 r. w Eisenach, małym mieście w Turyngii, w środkowych Niemczech. Był ósmym, ostatnim dzieckiem Johanna Ambrosiusa Bacha, muzyka miejskiego i Marii Elisabeth Lammershirt. Praktycznie nic nie wiadomo o wczesnych latach jego życia z wyjątkiem tego, że uczył się w lokalnej szkole łacińskiej (1692r.). Śpiewał także w kościele.

Był ósmym, ostatnim dzieckiem Johanna Ambrosiusa Bacha, muzyka miejskiego i Marii Elisabeth

3 Bach był raczej dobrym niż wybijającym się uczniem, a częste nieobecności spowodowane były chorobą, a potem śmiercią matki, która nastąpiła 1 maja 1694 r. i oznaczała jednocześnie koniec dla rodziny. W listopadzie ojciec ponownie się ożenił, ale niedługo potem, bo 20 lutego 1695 r. umarł zostawiając wdowę bez grosza. Gdy jej apele do rady miejskiej okazały się bezowocne, rodzina rozpadła się.

i oznaczała jednocześnie koniec dla rodziny.

4 Bach w wieku dziesięciu lat został wysłany do pobliskiego miasta Ohrdruf, gdzie zamieszkał u starszego brata, Christopha, organisty miejskiego. W jego domu Bach kontynuował kopiowanie muzyki, naukę i grę na różnych instrumentach. Właśnie w Ohrdruf Bach zaczął uczyć się o budowie organów. Organy w kościele w Ohrdruf wymagały, wydaje się, ciągłej naprawy i często posyłano młodego Bacha, by naprawił lub wymienił niektóre części. Organy te były najbardziej skomplikowanym instrumentem w całej Europie. Praktyczna wiedza o budowie organów przydała się mu później, kiedy na nich grał.

Organy w kościele w Ohrdruf wymagały, wydaje się, ciągłej naprawy i często posyłano młodego Bacha, by naprawił lub wymienił niektóre części.

5 W marcu 1700 r. 15-letni Bach opuścił Ohrdruf, bowiem u powiększającej się rodziny Christopha nie było już dla niego miejsca i przeprowadził się do Luneburga, 300 km na północ. Znalazł sobie miejsce w szkole przy klasztorze św. Michała, którą opłacałśpiewaniem w chórze aż do szesnastego roku życia, kiedy jego głos zaczął przechodzić mutację w tamtych czasach mutacja w wieku szesnastu lat nie była niczym niezwykłym.

miejsca i przeprowadził się do Luneburga, 300 km na północ.

6 Po skończeniu szkoły (Bach skończył szkołę łacińską w wieku 18 lat, bardzo wcześnie jak na tamte czasy) został organistą w Arnstadt w roku Wkrótce zaczął rozglądać się za lepszą posadą. Dzięki swojej wirtuozerii, niebawem zaoferowano mu pracę w Mühlhausen. Niektóre z jego wcześniejszych, znanych dzieł pochodziły z tamtego okresu (niektórzy twierdzą, że także Toccata i Fuga d-moll), ale dużo z muzyki skomponowanej w tym okresie zaginęło

Dzięki swojej wirtuozerii, niebawem zaoferowano mu pracę w Mühlhausen.

7 Niestety porywczy charakter Bacha sprawił, że nie nadawał się on do pracy z chórzystami. Obrazuje to następujące wydarzenie: Pewnego wieczoru w sierpniu 1705 r. w drodze do domu spotkał sześciu swych uczniów. Jeden z nich, Johann Geyersbach, napadł na Bacha z kijem, twierdząc, że ten go obraził. W odpowiedzi Bach wydobył swą szpadę, lecz na szczęście nikogo nie zranił. Przyznał potem, że rzeczywiście na próbie nazwał Geyersbacha kozim fagocistą".

w drodze do domu spotkał sześciu swych uczniów.

8 Konsystorz w Arnstadt, pracodawca Bacha, nie był rozbawiony tym incydentem. Lecz gorsze miało dopiero nastąpić. 18 października tego samego roku Bach otrzymał czterotygodniowy urlop na przysłuchiwanie się słynnemu organiście Dietrichowi Buxtehudemu, grającemu w Lubece nad Bałtykiem. Odbył tam 420-kilometrową podróż pieszo, gdyż był za biedny na posiadanie konia wynika z tego, że byłświetnym piechurem nie wracał jednak przez 16 tygodni. Prawdopodobnie odwiedzał po drodze przyjaciół w Hamburgu.

Buxtehudemu, grającemu w Lubece nad Bałtykiem.

Okazało się nią stanowisko organisty w kościele św.

9 Pracodawcy byli naprawdę rozgniewani: na przedłużającą się nieobecność; na jego muzykę; i z powodu faktu, że muzykował w kościele z obcą panną" być może swą narzeczoną, Marią Barbarą. Bach zaczął rozglądać się za inną posadą. Okazało się nią stanowisko organisty w kościele św. Błażeja w Muhlhausen, większym mieście oddalonym o 58 km, do którego przeprowadził się w lipcu 1707 r. Ostatecznie w październiku poślubił Marię Barbarę, która również nosiła nazwisko Bach i była jego dalszą kuzynką.

10 Wciąż niezadowolony z pracy w Mühlhausen, w 1708 roku Bach podjął pracę jako nadworny organista i koncertmistrz na dworze książęcym w Weimarze. Tutaj miał możliwość nie tylko gry na organach, ale również komponowania i grania bardziej różnorodnego repertuaru muzyki koncertowej z zespołem książęcym. Jak można było oczekiwać, na książęcym dworze kompozytor był lepiej opłacany. Potrzebował pieniędzy, ponieważ w latach urodziło mu się sześcioro dzieci, między innymi dwóch przyszłych muzyków: Wilhelm Friedemann w 1710 r. i Carl Philipp Emanuel w 1714 r.

Tutaj miał możliwość nie tylko gry na organach, ale również komponowania i grania bardziej różnorodnego repertuaru muzyki koncertowej z

11 Bach w towarzystwie trzech synów: kompozytorów Wilhelma Friedemanna (pierwszy z prawej) i Carla Philippa Emanuela (drugi z prawej) z pierwszego małżeństwa oraz Gottfrieda Heinricha (drugi z lewej) z drugiego małżeństwa.

Philippa Emanuela (drugi z prawej) z pierwszego

12 Wyczuwając wzmożone napięcie na dworze książęcym w Weimarze, Bach ponownie rozpoczął poszukiwanie bardziej stałej pracy zgodnej z jego zainteresowaniami muzycznymi. Książę Leopold z Köthen zatrudnił Bacha jako kapelmistrza. Książę Leopold, sam będąc muzykiem, doceniał talent Bacha, dobrze go wynagradzał i dał mu znaczną swobodę w komponowaniu i graniu. Jednak książę był kalwinistą i nie chciał skomplikowanych dzieł kościelnych, więc w tym czasie większość dzieł Bacha jest z natury świecka. Wiele z dzieł instrumentalnych, między innymi Koncerty brandenburskie, pochodzi z tego okresu.

Książę Leopold, sam będąc muzykiem, doceniał talent Bacha, dobrze go wynagradzał i dał mu znaczną swobodę w komponowaniu i graniu.

13 W 1720 r. podczas jednej z podróży u boku księcia Bach otrzymał informację o nagłej śmierci żony. Szybko jednak znalazł pocieszenie w osobie Anny Magdaleny Wilcken, dwudziestoletniej córki nadwornego trębacza, którą poślubił w grudniu 1721 r. Drugie małżeństwo kompozytora okazało się bardzo szczęśliwe. Anna Magdalena wydała na świat 13 dzieci. To dla niej Bach skomponował proste i czarujące utwory na instrumenty klawiszowe, grywane do dzisiaj jako wprawki przez początkujących pianistów.

poślubił w grudniu 1721 r. Drugie małżeństwo kompozytora okazało się bardzo szczęśliwe.

W 1723 roku, Jan Sebastian Bach został kantorem w kościele św. Tomasza w Lipsku, a w 1730 r. został mianowany dyrektorem muzyki w Collegium Musicum. Bach wycofał się z życia publicznego w 1741 r.

14 W 1723 roku, Jan Sebastian Bach został kantorem w kościele św. Tomasza w Lipsku, a w 1730 r. został mianowany dyrektorem muzyki w Collegium Musicum. Bach wycofał się z życia publicznego w 1741 r. Miarą jego zdobytej w Lipsku pozycji społecznej i materialnej może być liczba kompozycji, które wówczas stworzył. Wymienić należy przede wszystkim wielkie arcydzieła kościelne: Pasje według św. Jana, Pasję według św. Mateusza, Oratorium na Boże Narodzenie, Oratorium wielkanocne, Msze h-moll oraz blisko trzysta kantat.

Miarą jego zdobytej w Lipsku pozycji społecznej i materialnej może być liczba kompozycji, które wówczas stworzył.

15 Ostatnie lata życia to dla Bacha przede wszystkim walka z postępującąślepotą. W tym trudnym okresie kompozytor znalazł pociechę wśród swej licznej i uzdolnionej rodziny. Już niebawem jego czterech synów miało stać się uznanymi, samodzielnymi muzykami i kompozytorami.

16 Bach zmarł 28 lipca 1750 r. Jego muzyka poszła w zapomnienie na niemal 80 lat. Nieliczni kompozytorzy m.in. Mozart i Beethoven wspominali go z uwielbieniem, ale dopiero Mendelssohn w 1829 r. rozpoczął prawdziwą krucjatę na rzecz wskrzeszenia jego muzyki. Od tej pory skromny organista z Turyngii, określany jako najwybitniejszy muzyk wszechczasów, został w pełni doceniony przez melomanów całego świata.

Mozart i Beethoven wspominali go z uwielbieniem, ale dopiero Mendelssohn w 1829 r.

17 Muzyka w tle - utwór Jana Sebastiana Bacha: Toccata and Fugue D-moll, BWV 538

Podobne dokumenty

Najwa niejsze dzieła Pasja według w. Mateusza Pasja według w. Jana Wielka msza h-moll Kantaty- około 201 kantat ko cielnych i kilkana cie wieckich

Najwa niejsze dzieła Pasja według w. Mateusza Pasja według w. Jana Wielka msza h-moll Kantaty- około 201 kantat ko cielnych i kilkana cie wieckich Jan Sebastian Bach Jan Sebastian Bach (ur. 21 marca 16855 w Eisenach - zm. 28 lipca 1750r. w Lipsku), właściwie Johann Sebastian Bach kompozytor niemiecki muzycznej epokibaroku. Był ósmym, ostatnim dzieckiem