Krakowska Ksi¹ ka Miesi¹ca

Transkrypt

1 ISSN ŒRÓDMIEJSKI OŒRODEK KULTURY INFORMATOR paÿdziernik 2007 nr 10 (46) R. IV Krakowska Ksi¹ ka Miesi¹ca Leszek Mazan Polska Praga czyli dlaczego Matejko lubi³ knedle Oficyna Wydawnicza Anabasis Praga le y tak daleko na po³udniu, jak Kraków. I tak daleko na zachodzie, jak Szczecin. Polacy coraz liczniej zaczêli siê tu pojawiaæ w czasach Mieszka i Chrobrego, potem na dworach polskich on Przemyœlidów. Jeszcze potem do Pragi wêdrowali studenci po tytu³y naukowe, ksiê a z potrzeby ducha, wielmo e po kochanki, alchemicy po kamieñ filozoficzny, poeci po iskrê bo ¹, politycy po maria e i intrygi. Leszek Mazan, wieloletni korespondent PAP w Pradze, napisa³ ksi¹ kê o nadwe³tawskich polonikach, o polskim rodowodzie wielu wydarzeñ przysparzaj¹cych na przestrzeni wieków s³awy i chwa³y piêknej stolicy Czechów, ale tak e o rzeczach, które my zawdziêczamy potomkom praojca Czecha. I o tym, e modelowo dobre, ale ch³odne polsko-czeskie s¹siedztwo warto by wreszcie bli ej poznaæ, polubiæ, zaprzyjaÿniæ. A jeœli autorowi nie uda siê do owej prostej prawdy przekonaæ Czytelnika, niech e potraktuje On tê ksi¹ kê jako antidotum na nasze narodowe kompleksy. Jako niekonwencjonalny przewodnik prowadz¹cy po Pradze drog¹ przetart¹ przez polskie koronowane g³owy, naukowców, artystów, niepodleg³oœciowych dzia³aczy i ludzi zwyk³ych o niezwyk³ych yciorysach. Czechy to jeden z najbardziej zmitologizowanych krajów œwiata i czeskie mity s¹ jak czeskie buty: niezgrabne i niezniszczalne. Zatem: pisz¹c o czeskim filmie wystarczy rzuciæ uwagê o czeskiej nowej fali i ju siê uchodzi za eksperta. Pisz¹c o literaturze, aden fachowiec nie zapomni wytrz¹sn¹æ z rêkawa Hrabala, Haszka i Kafki. Gazety przed wakacjami publikuj¹ przewodniki, które tandetne knajpy dla turystów zachwalaj¹ jako rzekome uroki starej Pragi. Leszek Mazan, dziennikarz od lat zajmuj¹cy siê Czechami, napisa³ ksi¹ kê Polska Praga, która te mity pozwala obejœæ naoko³o, przy okazji funduj¹c czytelnikowi pasjonuj¹c¹ wycieczkê krajoznawcz¹. Nie wchodz¹c w konflikt z przekonaniami przeciêtnego inteligenta ani pó³inteligenta, Polska Praga Mazana jednoczeœnie przynosi ogromn¹ dawkê wiedzy na temat Czech, ich historii, kultury, a przede wszystkim na temat zwi¹zków polsko-czeskich. Nie ma w ksi¹ ce uogólnienia czy jakiejœ jasnej tezy: Mazan w kolejnych rozdzia³ach opisuje po prostu i w rzeczowym stylu setki, mo e i tysi¹ce wydarzeñ, faktów, ksi¹ ek, osób, które ³¹cz¹ oba kraje. Ze szczególn¹ pasj¹ do szczegó³ów. Wszystko jedno, czy opisuje losy matki Boles³awa Chrobrego, czy dzieje nieznanej opery Antonina Dvoraka o krakowskiej Wandzie. Mazan, dot¹d znany jako facecjonista, pokazuje now¹ twarz: historyka, dokumentalisty... Z dokumentów, wspomnieñ, z nagrobków zabytkowych nekropolii wyczytuje nie dête frazesy, ale yw¹ i interesuj¹c¹ historiê. Trudno o lepsz¹ odtrutkê na zatêch³e bana³y o Hrabalu i piwie. (Tomasz Maækowiak Polityka ) Na wrêczenie Nagrody i spotkanie z Autorem zapraszamy 16 X o godz do Œródmiejskiego Oœrodka Kultury Program paÿdziernik X, godz Polsko-esperancka Scena Areno Aktualnoœci w œwiatowym ruchu esperanckim. Spotkanie z przewodnicz¹cym Polskiego Zwi¹zku Esperantystów, Stanis³awem Mandrakiem. 2 X, godz ,, Krakowski Klub Wegetarian yj i pozwól yæ innym Jubileusz 15-lecia istnienia klubu. Pokaz przeÿroczy One te czuj¹ o zwierzêtach hodowanych na miêso. Komentarz: Katarzyna Biernacka. Prowadzenie: Renata Fia³kowska 2 X, godz Promocja ksi¹ ki El biety Dziwisz i Teresy Bêtkowskiej Uczeni przed lustrem. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielloñskiego. Prowadzenie: Stanis³aw Dziedzic Dobrze jest czasem stan¹æ przed lustrem i spojrzeæ na swoje odbicie. To w³aœnie obie autorki zaproponowa³y profesorom Uniwersytetu Jagielloñskiego wybitnym uczonym, postaciom wyrazistym, z niebywa³ym uporem i pasj¹ realizuj¹cym swój yciowy plan. Czytaj¹c tê ksi¹ kê warto zatrzymaæ siê przed takim lustrem na d³u sz¹ chwilê, by nabraæ przekonania, e w naszej swarliwej, czêsto byle jakiej rzeczywistoœci, mo na znaleÿæ g³êbokie wartoœci i m¹droœæ ycia. Powiedzmy wiêcej, nale y szukaæ owych m¹drych ludzi, bo jeœli by ich nie by³o to co wtedy?. 3 X, godz Salonik Pani Ewy Spotkanie jubileuszowe z Januszem e³obowskim z okazji 50-lecia pracy artystycznej. Akompaniament i prowadzenie: Renata e³obowska-orzechowska 4 X, godz Muzyczne powitanie jesieni Koncert uczniów Szko³y Wokalno-Aktorskiej. Prowadzenie: Bogdan Kalarus, przy fortepianie: Anna Wrona. 5 X, godz Reduta eromskiego Wernisa widowisko wystawy autorstwa Barbary Wachowicz. Wiêcej na str X, od godz Dzieñ otwarty Szko³y Flamenco Almoraima dzia³aj¹cej przy ŒOK. W programie: bezp³atne lekcje flamenco i tañca brzucha, pokaz tañca brzucha i tañca indyjskiego, koncert flamenco 8 X, godz Oszala³e z mi³oœci etiudy monodramatyczne I. Nie przestaniesz mnie kochaæ na motywach powieœci Katarzyny Grocholi zatytu³owanej PrzegryŸæ d d ownicê. Scenariusz, opracowanie muzyczne, wykonanie: Katarzyna Dzia³o, uczennica III Liceum w Zabrzu Scenografia, re yseria: Katarzyna Boroñ Katarzyna Dzia³o jest uczennic¹ III Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Zabrzu i aktork¹ Teatru Prawdziwego (teatr integracyjny). Spektakl pt. Nie przestaniesz mnie kochaæ to kola tekstów pierwszej powieœci Katarzyny Grocholi pt. PrzegryŸæ d d ownicê. By³ wystawiany na wielu przegl¹dach, gdzie zdobywa³ nagrody i wyró nienia. Nie przestaniesz mnie kochaæ to opowieœæ o dramacie zdradzonej kobiety. Mi³oœæ, która winna wype³niaæ jej ycie szczêœciem, sta³a siê przekleñstwem i doprowadzi³a do tragedii. Bohaterka traci rozum, powoli zatraca siê w szaleñstwie i chorej mi³oœci. (Martyna Kapuœciñska dziennikarz Ogniska Pracy Pozaszkolnej nr 2 w Zabrzu) II. Niegdyœ Ofelia na motywach monodramu Stanis³awa Wyspiañskiego Œmieræ Ofelii. Projekt i wykonanie: Nina Repetowska 1

2 ŒRÓDMIEJSKI OŒRODEK KULTURY INFORMATOR paÿdziernik 2007 Etiuda dedykowana pamiêci Stanis³awa Wyspiañskiego w 100. rocznicê œmierci. Po wykonaniu etiud odbêdzie siê spotkanie z publicznoœci¹ prowadzone przez teatrologa, Ma³gorzatê Lech. 9 X, godz Wieczór z teatrem offowym. Lament paranoika Wystêpuje: Justyna Guga³a Re yseria: Bart³omiej Piotrowski Producent: Stanis³aw Grzybowski Spektakl dramatyczny na kanwie scenariusza Adama Piekarzewskiego inspirowanego utworem Stephena Kinga Paranoid: A Chant. Akcja spektaklu pozornie toczy siê w œwiecie urojeñ chorego cz³owieka. Tak naprawdê opowiada ona o toksycznej rzeczywistoœci, z któr¹ spotykamy siê na co dzieñ: fa³szywi demagodzy, lêk przed drugim cz³owiekiem, chorobliwa podejrzliwoœæ, zw¹tpienie w jakiekolwiek wartoœci itd. Point¹ sztuki jest fakt, e uœwiadomienie sobie prawdy o tym, co nas boli i dotyka mo e staæ siê pierwszym krokiem do odkrycia w sobie nadziei. 10 X, godz Joanna Rawik promocja ksi¹ ki Epitafium dla wróbla wraz z koncertem najpiêkniejszych pieœni. Joanna Rawik urodzi³a siê w Rumunii. Od dziecka kocha³a Pary i kulturê Francji. W wieku trzynastu lat przyje d a do Polski. Porzuca naukê gry na skrzypcach dla studiów aktorskich. Po dwóch sezonach teatralnych zajmuje siê wy³¹cznie piosenk¹, zdobywaj¹c liczne nagrody na Festiwalach Piosenki Polskiej w Opolu. Trzykrotnie reprezentuje Polskê na Miêdzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie. Koncertuje za granic¹ w Pary u, Berlinie, Pradze i Budapeszcie a tak e w ZSRR, USA i Australii. W latach 70-tych prowadzi cykliczne audycje radiowe o piosence francuskiej. W 1991 roku wychodzi jej debiutancka ksi¹ ka Edith Piaf Hymn ycia i mi³oœci. Najchêtniej œpiewa recitale z orkiestrami symfonicznymi. Od 1999 r. (premiera na Festiwalu im. J. Kiepury w Krynicy) gra i œpiewa monodram o Edith Piaf. Od trzech lat wyk³ada w Szkole Wy szej im. Paw³a W³odkowica w P³ocku, gdzie sprawuje opiekê artystyczn¹ cyklu Muzyka w auli'. 11 X, godz Kultura Missisipi. Klub Ani-yun-wiya zaprasza na wyk³ad i pokaz multimedialny Rados³awa Palonki Rados³aw Palonka doktorant w Instytucie Archeologii UJ, specjalizuje siê w archeologii Nowego Œwiata, szczególnie osiad³ych kultur Po³udniowego Zachodu Stanów Zjednoczonych. Mówi¹c o Indianach Ameryki Pó³nocnej mamy zwykle przed oczyma dumnych wojowników w pióropuszach, pomalowanych w barwy wojenne i pêdz¹cych przez preriê na mustangach. Taki obraz z jednej strony kolorowych dzikusów zdzieraj¹cych skalpy, z drugiej zaœ szlachetnych, yj¹cych w zgodzie z natur¹ Indian - zosta³ utrwalony przez westerny i ksi¹ ki przygodowe. To wszystko daje nam jednak niepe³ny i czêsto niezgodny z prawd¹ wizerunek rdzennych mieszkañców Ameryki. Spróbujmy siê wiêc cofn¹æ trochê w czasie, gdy Ameryka by³a w Europie jeszcze mitem, wspominanym tylko w wikiñskich sagach, a dumni wojownicy chodzili na piechotê (jako, e konie zosta³y przywiezione do Ameryki przez pierwszych Europejczyków). Poznajmy jedn¹ z najbardziej rozwiniêtych kultur Ameryki Pó³nocnej, o wielkoœci której œwiadcz¹ do dziœ monumentalne ziemne kopce, przywodz¹ce na myœl piramidy z Mezoameryki.Rados³aw Palonka 11 X, godz Promocja ksi¹ ki Teresy Siedlar-Ko³yszko Byli, s¹ czy bêd¹...?. Wydawnictwo Impuls Przetrwali wszystko wywozili ich do Kazachstanu, na Ko³ymê i Sybir. Wracali na ziemiê przodków, na Inflanty i mudÿ, Wileñszczyznê, na Polesie, ytomierszczyznê, na ukochane Podole. Niszczeni, wynaradawiani, odradzali siê od korzeni. Przetrwali. Œwiadomi swojego dziedzictwa, s¹ ywym dowodem istnienia i spadkobiercami wielkiej królewskiej Rzeczypospolitej. Byli, s¹ i bêd¹. Tak im dopomó Bóg i Œwiêty Krzy. Tak pisa³a Autorka przed prawie dwudziestu laty, kiedy wêdrowa³a po dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej, przezwyciê aj¹c ogromne trudy, a nawet niebezpieczeñstwa. Wtedy na w³asne oczy widzia³a spontaniczne odradzanie siê polskoœci, entuzjazm i upór kresowiaków w walce o ruiny koœcio³ów, ponad wszystko ofiarn¹ pracê przy przywracaniu ich Bogu i sobie. Jak jest teraz? Ró nie...kiedy po latach Autorka przeje d a³a przez Brac³aw, niegdyœ stolicê województwa brac³awskiego, wst¹pi³a do koœcio³a, a zauwa ywszy tylko ukraiñskie napisy, spyta³a m³od¹ siostrê, czy s¹ tak e msze œwiête po polsku? Popatrzy³a okr¹g³ymi oczami i spyta³a: A po co?. 13 X, godz Klub Przyjació³ Kota Filemon Otwórz okienko dla kota zaprasza Renata Fia³kowska. 15 X, godz Promocja ksi¹ ki Jana Pieszczachowicza Wirówka wartoœci Jan Pieszczachowicz ( ur. 1940) jest znanym krytykiem literackim, historykiem literatury, publicyst¹ i wydawc¹. Absolwent polonistyki UJ, by³ wspó³za- ³o ycielem i redaktorem naczelnym czasopism Student i Pismo, za- 2 Marek Cienkiewicz Ze wspomnieñ podró nika Gdzie czas biegnie wolniej Wsie w tej krainie to ulicówki zagrody ciasno przytulaj¹ siê do obydwu stron drogi. W centrum wsi jest koœció³, niedaleko od niego sklep spo ywczoprzemys³owy, z ³aweczkami przed wejœciem, które wieczorem okupuj¹ niebieskoocy przedstawiciele m³odego pokolenia. W sklepie mo na kupiæ wczorajszy chleb (dzisiaj nie dowieÿli), du o artyku³ów przemys³owych, jest niewielki wybór alkoholi: piwa, wina i wódki, s¹ ciastka i s³odycze na wagê. Nasz¹ uwagê przykuwa tara do prania. To nie art j¹ mo na ca³kiem normalnie kupiæ! Wystrój sklepu jak z wczesnych lat 80-tych ubieg³ego stulecia. Zagrody sk³adaj¹ siê z domu mieszkalnego, stodo³y i stajni. Czasem dochodz¹ do tego inne budynki gospodarcze. Domy s¹ w wiêkszoœci drewniane, oszalowane. Dachy co ciekawe czêsto gontowe! Zabudowania u³o one s¹ w kszta³t mniejszej lub wiêkszej podkowy, co przywodzi na myœl motywy obronne, którymi kierowali siê budowniczy. Podwórze od otwartej strony os³ania brama, nierzadko równie drewniana, ozdobiona motywami roœlinnymi. Centrum ycia wsi stanowi droga. Trzech ch³opców ci¹gnie ma³y wózek, zape³niony workami. Obok ich rówieœnik przeje d a na rowerze bez hamulców, jako hamulce s³u ¹ mu podeszwy butów. G³oœno krzycz¹. Przez betonow¹ drogê przechodzi stadko gêsi. Gospodarze prowadz¹ krowy do zagród. Inni jad¹ konn¹ fur¹ wy³adowan¹ sianem to drugie sianokosy tego roku. Gdzieniegdzie na p³ocie wygrzewa siê w promieniach póÿnosierpniowego s³oñca kocur. Niedaleko szczeka pies. Starsze panie przechadzaj¹ siê dwójkami lub trójkami (jest sobota wieczór), wszystkie w kolorowych spódnicach, zapaskach i obowi¹zkowych trójk¹tnych chustach na g³owie.uderza du a liczba siedmio- lub dziesiêcioletnich dzieci, osób w wieku œrednim i podesz³ym i bardzo ma³o nasto- i dwudziestokilkulatków. Jak siê dowiadujemy, ci ostatni wyjechali studiowaæ lub wyprowadzili siê. Gdy przymykam oczy, widzê siebie kilku- i kilkunastoletniego, gdy jeÿdzi³em do rodziny na wieœ i spêdza³em tam s³oneczne lata, bior¹c udzia³ w codziennych gospodarskich obowi¹zkach, niwach i sianokosach. O takich spokojnych, wzorcowych, wiejskich krainach napisano tyle ksi¹ ek. Gdy otwieram oczy widzê, e w³aœnie jestem w jednej z nich! Idziemy przez wieœ i ka dy pozdrawia nas polskim dzieñ dobry. Odpowiadamy z dziwnym uczuciem przecie to nie Polska. Jesteœmy bowiem w Rumunii na Bukowinie. O Bukowinie powsta³o ju kilka przewodników (po polsku), kolejne s¹ w przygotowaniu, w Internecie znaleÿæ mo na setki

3 stron na jej temat. Kraina ³agodnoœci, lat dzieciêcych, zielona kraina wszystkie okreœlenia tchn¹ tak¹ sielank¹ i s³odycz¹, e robi siê md³o i nabiera siê podejrzeñ, e coœ jest nie tak. Dlatego najwiêkszym zdziwieniem po przyjeÿdzie napawa fakt, e to wszystko, co siê o Bukowinie mówi to prawda! Politycznie Bukowina nale y w po³owie do Ukrainy, w po³owie do Rumunii. Stolic¹ ukraiñskiej czêœci s¹ Czerniowce, rumuñskiej zaœ Suczawa. Taki podzia³ ukszta³towa³ siê po wielu zawieruchach dziejowych i d³ugotrwa³ych sporach, a czêsto i wojnach. Geograficznie jest to teren pogórzy, krajobrazowo niemal e bliÿniaczo podobny do naszego Pogórza Strzy- owskiego czy Dynowskiego, z niewiele wy szymi wzgórzami. Nic dziwnego jest to równie karpackie pogórze, po³o one na obrze u tego miejsca, gdzie ³uk Karpat ju wyraÿnie zakrêca na po³udnie. Niedaleko koñcz¹ siê Karpaty Wschodnie i zaczynaj¹ Po³udniowe. Miejscowoœci miasteczka i wioski le ¹ przewa nie w dolinach, jest jednak kilka wyj¹tków po³o onych na dzia³ach wodnych. Bukowinê mo na zwiedzaæ wiele dni, jest tu kilkanaœcie zabytków czêsto œwiatowej klasy, dla Polaków Bukowina ma jednak szczególne znaczenie: yje tu liczna Polonia, jedna z najbardziej ciekawych grup naszych rodaków za granic¹ s¹ to bezpoœredni potomkowie emigrantów z II po³owy XVIII oraz XIX wieku. Pierwsi rodacy pojawili siê w tych stronach ju pod koniec XVIII wieku. W 1792 grupa górników z Bochni i Ka³usza osiedli³a siê w miejscowoœci Kaczyka, aby pracowaæ w tutejszej kopalni soli (dzisiaj muzeum). Jedenaœcie lat póÿniej, w 1803 roku, na Bukowinê przyby³a znacznie wiêksza fala osadników górale z Czadeckiego (rejon niedaleko Zwardonia, obecnie na S³owacji, wtedy by³y to Wêgry), którzy tam z kolei mieszkali ju od dwóch stuleci, a pierwotne pochodzili miêdzy innymi z ywiecczyzny. Trudna sytuacja materialna tych ludzi sk³oni³a ich do migracji na tereny, które pojawi³y siê niedawno na mapie habsburskiego imperium: Bukowina zosta³a przy³¹czona do Austrii w 1775 roku. Ostatnia grupa emigrantów przyby³a na Bukowinê w po³owie XIX w. z okolica Rzeszowa i Tarnowa. W tym przypadku motywacj¹ do wyjazdu by³y grasuj¹ce po ojczystych terenach epidemie chorób i klêski ywio- ³owe, np. plagi szarañczy. Polacy osiedlali siê pocz¹tkowo w istniej¹cych miejscowoœciach, potem, gdy zaczê³o robiæ siê ciasno, otrzymali nowe tereny i tak powsta³ Nowy So³oniec (Soloneþu Nou) (1834), Plesza (Pleºa) (1836) oraz Pojana Mikuli (Poiana Micului). Goœcinnoœæ na Bukowinie jest wprost osza³amiaj¹ca. Ju powszechne dzieñ dobry, którymi pozdrawia siê ka dy z ka dym na ulicy, wprawia w zdziwienie. Prawdziwy szok kulturowy nadchodzi jednak wówczas, gdy po pó³godzinnej przechadzce wiemy ju, gdzie zanocowaæ, kiedy jest msza, kto ma œwie e jajka, mleko, mas³o i jab³ka, kto mo e wynaj¹æ nam busa i obwieÿæ po okolicy. Nowy So³oniec jest pe³en ycia, tu co rusz ktoœ przechodzi ulic¹, gdzieœ spieszy lub wrêcz przeciwnie stoi przy bramie i rozmawia. Nieco inna na pewno geograficznie jest Plesza, która rozsiad³a siê na dziale wodnym. Za³o- ycielami Pleszy byli górale Polacy z Terebleszty i Kaliczanki (obecnie na Ukrainie, niedaleko Czerniowiec), którzy naturalnie chcieli mieszkaæ na górze, a nie w dolinie. W Pleszy by³o cicho, spokojnie, od czasu do czasu gdzieœ trzasnê³y drzwi. Ruchu doda³a tylko francuska wycieczka piechurów, podnosz¹c swoim przejœciem ob³oczki kurzu Plesza dalej ma kamienist¹, jedynie utwardzon¹ drogê. Krajobraz ³agodne wzgórza tzw. Obczyn Bukowiñskich (Obcinele Bucovinei) nie przekraczaj¹ce 1250 metrów n.p.m., gêste lasy, pola uprawne, a tak e tryb ycia ludzi tu mieszkaj¹cych (g³ównym zajêciem jest hodowla zwierz¹t i uprawa) sprawiaj¹, e ycie biegnie tu wolniej, co przybysz z naszego œwiata natychmiast zauwa a. Dlatego najlepsz¹ metod¹ jest przyjechaæ tu w³asnym samochodem (przez S³owacjê i Wêgry) i pozostaæ kilka dni w bukowiñskiej oazie spokoju. stêpc¹ redaktora naczelnego Wydawnictwa Literackiego, redaktorem naczelnym Oficyny Wydawniczej Fogra, kierowa³ m.in. wydaniem 10-tomowej Wielkiej historii Polski (pod auspicjami UJ) i 12-tomowej Wielkiej historii œwiata (pod patronatem PAU). Autor wielu ksi¹ ek, m.in. Na widnokrêgu historii, Pegaz na rozdro u, Wygnaniec w labiryncie XX w., Koniec wieku, Smutek miêdzyepoki. Wœród jego wyró nieñ warto wymieniæ nagrodê ycia Literackiego, nagrodê im. Kazimierza Wyki i Nagrodê Honorow¹ Fundacji Kultury Polskiej. Obecnie jest redaktorem naczelnym miesiêcznika Kraków. 16 X, godz Wyk³ad i pokaz zdjêæ Przemys³awa W³odka Lwów Rynek Przemys³aw W³odek, z zawodu lekarz, z zami³owania pasjonat Kresów, wielki popularyzator dawnej Wschodniej Polski, autor licznych prezentacji i wyk³adów w Œródmiejskim Oœrodku Kultury, ale przede wszystkim autor dwóch przewodników Wilno oraz Lwów wydanych nak³adem Wydawnictwa Rewasz. 16 X, godz Krakowska Ksi¹ ka Miesi¹ca Leszek Mazan Polska Praga czyli dlaczego Matejko lubi³ knedle. Spotkanie z Autorem i wrêczenie Nagrody. Prowadzenie: Wac³aw Krupiñski. Oficyna Wydawnicza Anabasis 17 X, godz Tea-time (dawniej Five o'clock) Spotkanie z warszawsk¹ œpiewaczk¹ i pedagogiem sopranistk¹ Ewelin¹ Chrobak-Hañsk¹. Prowadzenie: Ewa Warta-Œmietana i Jacek Chodorowski Przed spotkaniem zapraszamy na fili ankê herbaty w Galerii Lamelli 18 X, godz Recital skrzypcowy w wykonaniu uczniów Pañstwowej Ogólnokszta³c¹cej Szko³y Muzycznej II Stopnia: B³a eja Kociubana i Aleksandra Daszkiewicza. Przy fortepianie: Agnieszka Kociuban. W programie utwory J.S. Bacha, H. Wieniawskiego, J. Spohra i i E. Lalo. 18 X, godz Promocja ksi¹ ki Mariusza Wollnego Kacper Ryx. Wydawnictwo Otwarte Mariusz Wollny Œl¹zak z urodzenia, krakowianin z wyboru, etnograf z wykszta³cenia, z zawodu nauczyciel historii, a z zami³owania amerykanistaindianista. Akcja powieœci rozgrywa siê w Krakowie w latach 60-tych XVI wieku, w okresie panowania ostatniego z Jagiellonów, w czasach Kochanowskiego, Zamojskiego, Radziwi³a. Przedstawiciele dworu zlecaj¹ bohaterowi, Kacprowi Ryksie, odzyskanie skradzionej pieczêci królewskiej, ale ta sprawa to dopiero pocz¹tek zawi³ej intrygi. Aby dowiedzieæ siê, kim jest np. Inwestygator Jego Królewskiej Moœci, zapraszamy na spotkanie z autorem. 19 X, godz Zza porannych mgie³ Anna Kajtochowa Spotkanie z jedn¹ z najwa niejszych poetek w Krakowie. W swoim dorobku ma dwie powieœci oraz kilkanaœcie tomików literackich. Podczas spotkania bêd¹ prezentowane wiersze z najnowszego tomiku Zza porannych mgie³ (Kraków 2007). Wiêcej na str X, godz Salon Polski Jana Sêka Salon Polski jest instytucj¹ powo³an¹ w 2001 roku przez dra Jana Sêka. Inauguracja odby³a siê w Teatrze Stanis³awowskim w azienkach Królewskich z udzia³em Juliana Kawalca i Boles³awa Farona. Scenariusz wieczoru jest ustalony, zawsze podobny. Jan Sêk jako gospodarz zaprasza wybitn¹ postaæ z polskiego i zagranicznego ycia intelektualnego. Tym razem Jan Sêk zaprosi³ do Krakowa na spotkanie poœwiêcone teatrowi studenckiemu. Niedawno minê³o 50 lat od za³o enia Teatru 38, w Krakowie organizowany jest najstarszy festiwal teatru otwartego i awangardowego, Krakowskie Reminiscencje Teatralne. W Œródmiejskim Oœrodku Kultury odbêdzie siê dyskusja o historii tej wa nej dziedziny naszej kultury narodowej. Goœciem honorowym bêdzie Tadeusz Skoczek, autor publikacji o teatrze studenckim Krakowa. Laudacje wyg³osi znany krakowski dziennikarz Wac³aw Krupiñski. Wyst¹pi zespó³ akademicki Bia³oruskiej Wy szej Szko³y Muzycznej w repertuarze muzyki klasycznej, polskiej i bia³oruskiej. 20 X, godz Samotna mi³oœæ czyli smut z ciarami Recital piosenki kabaretowej w wykonaniu Agnieszki Rösner-Zawiliñskiej. Na program koncertu z³o ¹ siê kompozycje Edwarda Zawiliñskiego, który bêdzie te akompaniowa³ artystce. Ca³oœæ poprowadzi Kazimierz Madej. Agnieszka Rösner-Zawiliñska piosenkarka niezwykle pracowita i urokliwa, co docenia i nagradza publicznoœæ, dodatkowo prawnik. Koncertuje najchêtniej w Wiedniu tam ma swoj¹ publicznoœæ. Laureatka III Festiwalu Piosenki Kabaretowej O.B.O.R.A w Poznaniu 3

4 ŒRÓDMIEJSKI OŒRODEK KULTURY INFORMATOR paÿdziernik X, godz Oblicza Syberii. Promocja 13 tomu z serii Tak by³o... Sybiracy. Prowadzenie: Aleksandra Szemioth, fragmenty ksi¹ ki zaprezentuje Maria Przybylska. Najnowszy, 13 ju tom z serii Tak by³o... Sybiracy, wydawanej przez Komisjê Historyczn¹ Krakowskiego Oddzia³u Zwi¹zku Sybiraków, zawiera wspomnienia z deportacji w g³¹b ZSRR i pobytu w sowieckich ³agrach napisane przez siedem osób, które by³y ofiarami represji na Wschodzie podczas II wojny œwiatowej i po jej zakoñczeniu. 23 X, godz Filmowy Klub Historyczny Œródmiejski Oœrodek Kultury i Muzeum Armii Krajowej zapraszaj¹ na pokaz filmu pt.: Puziowe do³y, re. H. Jantos TVP 1996 Film porusza jedn¹ z kwestii konfliktu bratobójczego pomiêdzy formacjami zbrojnymi w okresie II wojny œwiatowej. 23 X, godz Lucjan Zuzia Wêdrówki Promocja ksi¹ ki, po³¹czona z jubileuszem 80-lecia urodzin i 50-lecia pracy twórczej. Prowadzenie: prof. dr hab. Jagoda Cieszyñska Lucjan Zuzia prozaik, eseista i publicysta, autor opowiadañ, esejów, szkiców literackich oraz publikacji z zakresu tematyki kulturalno-spo³ecznej. Laureat wielu konkursów literackich. Wêdrówki to pi¹ta ksi¹ ka autora. Na jej stronach czytelnik bêdzie wêdrowa³ przez trzy œwiaty przesz³y, wspó³czesny i wirtualny. 24 X, godz Promocja ksi¹ ki prof. Boles³awa Farona z podró y. Wydawnictwo Edukacyjne Prowadzenie: dr Zbigniew Bauer. W czasie spotkania odbêdzie siê prezentacja zdjêæ z Australii (do tekstów Listy z krainy kangurów ). Prof. Boles³aw Faron znany jest w œrodowisku jako wspó³w³aœciciel Wydawnictwa Edukacyjnego z Krakowa i jego dyrektor naukowy. Przez jedn¹ kadencjê by³ te cz³onkiem Rady Polskiej Izby Ksi¹ ki. Podsumowaniem jednego z gatunków jego twórczoœci jest wydany w³aœnie przez jego macierzyste wydawnictwo tom z podró y. Ta szczególna opowieœæ o podró ach do Wiednia, Brukseli, Kresów Wschodnich i Australii jest równie form¹ autobiografii. 25 X, godz Promocja ksi¹ ki El biety Wojnarowskiej Okularnica El bieta Wojnarowska absolwentka Wydzia³u Biologii UJ, doktor nauk leœnych Instytutu Botaniki PAN w Krakowie. Ukoñczy³a Wy sze Zawodowe Studium Scenariuszowe przy PWSFTViT w odzi w 1994 r. Opublikowa³a tomik poetycki pt. Tyle we mnie kobiet oraz Kosmogonia mi³osna. Laureatka licznych ogólnopolskich konkursów poetyckich. Autorka powieœci: Pajêczyna, Anemony, Niekochani, Wygnañcy Raju. Od 2003 roku nale y do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, oddzia³ w Krakowie. 25 X, godz Poprzez Kresy. Przez Przemyœl do Tarnopola. Zdjêcia i prelekcja: Piotr Korpanty Tematem paÿdziernikowego spotkania bêdzie relacja z trasy przejazdu wycieczki zorganizowanej przez Ko³o Tarnopolan Krakowskiego Oddzia³u Towarzystwa Mi³oœników Lwowa z Krakowa przez Przemyœl do Tarnopola. Po przekroczeniu granicy, przed osi¹gniêciem g³ównego celu podró y, uczestnicy mieli mo liwoœæ zwiedzenia zabytkowych obiektów w nastêpuj¹cych miejscowoœciach: Stare Sio³o z potê nym zamkiem, Œwirz z koœcio³em i zamkiem malowniczo wznosz¹cym siê nad stawem, Rohatyn z jego rynkiem i po³o onymi przy nim koœcio³em i cerkwi¹ oraz Brze any z XVI-wiecznym zamkiem Sieniawskich. Podczas kolejnych prelekcji omówione zostan¹ nastêpne etapy tej bardzo interesuj¹cej podró y. 25 X, godz Krakowski Klub Podró ników. Anna Szaleñcowa Maroko Anna Szaleñcowa, z wykszta³cenia filolog, z zami³owania historyk kultury i staro ytnoœci oraz podró nik. Organizuje wyprawy trampingowe, g³ównie do krajów basenu Morza Œródziemnego. 26 X, godz TRANSPOETICA: Indie Kolejne spotkanie z cyklu Transpoetica, którego celem jest mo liwoœæ obcowania z poezj¹ z ró nych kultur i wys³uchania jej nie tylko w t³umaczeniu, ale i w jêzyku oryginalnym. Tym razem zaprezentowana zostanie poezja indyjska, utwory poetów sanskryckich i pisz¹cych w jêzyku hindi. Podkreœlone zostan¹ podobieñstwa miêdzy kulturami takie jak wra liwoœæ na przyrodê, sposób, w jaki jest opisywana, uczucia ludzkie. Obecna bêdzie poezja dawna i wspó³czesna. Goœciem specjalnym bêdzie indyjski poeta Surender Bhutani, mieszkaj¹cy w Polsce. W programie dodatkowym: pokaz tañca indyjskiego, muzyka na instrumentach perkusyjnych w wykonaniu Jana Kubka. Organizatorzy: Indyjsko-Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Kultury (IPCC), Œródmiejski Oœrodek Kultury w Krakowie, Zak³ad Indianistyki Instytutu Filologii Orientalnej UJ. 4 Krakowskie Kalendarium Rocznicowe Sto lat temu, 6 paÿdziernika 1907 r. w Gaju ko³o Sierszy urodzi³ siê Jan Kaczara, zaczarowany doro karz z wiersza Konstantego Ildefonsa Ga³czyñskiego Zaczarowana doro ka. Jego czarny melonik, z którym siê nie rozstawa³, sta³ siê symbolem krakowskich doro karzy. Zmar³ 22 stycznia 1980 r. w Krakowie. Przed stu laty, 8 paÿdziernika 1907 r., urodzi³ siê w Krzeszowicach prof. Wincenty Danek, rektor krakowskiej Wy szej Szko³y Pedagogicznej. W latach 30-tych ukoñczy³ studia na UJ. Znawca biografii i twórczoœci Józefa Ignacego Kraszewskiego. Zmar³ 17 sierpnia 1976 r. w Krakowie. Czterdzieœci lat temu, 10 paÿdziernika 1967 r., zmar³a kompozytorka Anda Kitschman (nazwisko w³aœciwe Anne Weiner Kitschmann) urodzona w Wiedniu 9 grudnia 1895 r. Debiutowa³a operetk¹ PaŸ z³otow³osy w 1912 r. wystawion¹ we Lwowie. Zwi¹zana z teatrami lwowskimi. By³a pierwsz¹ kobiet¹ dyrygentem w Polsce. Po II wojnie œwiatowej w Krakowie zwi¹za³a siê z kabaretem Siedem kotów, Teatrem Weso³a Gromadka i Teatrem M³odego Widza. 11 paÿdziernika 1967 r., czterdzieœci lat temu, w Warszawie zmar³a Halina Poœwiatowska, poetka. Urodzi³a siê 9 maja 1935 r. w Czêstochowie. Wiêkszoœæ ycia spêdzi³a w szpitalach i sanatoriach. W latach 60-tych skoñczy³a filozofiê na UJ. Ostatnie lata jej ycia zwi¹zane by³y z Krakowem i Uniwersytetem Jagielloñskim. Zmar³a ósmego dnia po operacji. Sto osiemdziesi¹t lat temu,15 paÿdziernika 1817 r. w szwajcarskiej Solurze zmar³ Andrzej Tadeusz Bonawentura Koœciuszko, bohater narodowy Polski, Francji i Stanów Zjednoczonych. Przez przysiêgê z³o on¹ Narodowi Polskiemu na krakowskim rynku 24 marca 1794 r. podczas Insurekcji nazwanej przez historyków od jego nazwiska Koœciuszkowsk¹, sta³ siê symbolem Polskiego Czynu Niepodleg³oœciowego. Urodzi³ siê 4 lutego 1746 r. w MereczowszczyŸnie na Polesiu. Przed szeœædziesiêcioma laty, 17 paÿdziernika 1947 r., zmar³ w Krakowie prof. Henryk Hoyer, wybitny biolog, twórca polskiej histologii, rektor Uniwersytetu Jagielloñskiego, cz³onek i wiceprezes Polskiej Akademii Umiejêtnoœci. Urodzi³ siê 13 lipca 1864 r. w Warszawie. W Krakowie, jako profesor nadzwyczajny, zosta³ kierownikiem Katedry Anatomii Porównawczej w 1894 r. We wrzeœniu 1939 r., wraz z innymi pracownikami UJ, aresztowany i wiêziony w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen. Trzydzieœci piêæ lat temu, 20 paÿdziernika 1972 r., zmar³a w Warszawie Magdalena z Kossaków Samozwaniec, pisarka satyryczna, córka Wojciecha Kossaka, siostra Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Jej najpiêkniejsza ksi¹ ka to chyba Maria i Magdalena, w której przewijaj¹ siê wspomnienia z zaczarowanej krakowskiej Kossakówki. Urodzi³a siê w Krakowie 26 lipca 1894 r. Szeœædziesi¹t lat temu, 29 paÿdziernika 1947 r., w Polanicy-Zdroju urodzi³ siê Jerzy Fedorowicz, artysta scen krakowskich, dyrektor Teatru Ludowego w Krakowie, pose³ na Sejm RP V kadencji. Inicjator niekonwencjonalnej wspó³pracy na p³aszczyÿnie teatralnej z m³odzie ¹ z subkultur. Opracowa³: jmp

5 Wiersz poch³aniaj¹cy ycie O poezji Anny Kajtochowej ANNA KAJTOCHOWA nie strzela z armat awangardy, nie naciera liryków maœci¹ postmodernizmu, dziêki której s³abe teksty pêczniej¹, zas³aniaj¹c wiersze najlepsze, czyli skromne, bo bez sterydów sztucznej metafizyki. Chcia³bym tu zaznaczyæ, e przecie czytelnoœæ komunikatu lirycznego nie œwiadczy o jego u³omnoœci i pretensjonalnoœci, ale o m¹droœci artystycznej. Krakowska autorka w swoim najnowszym tomie Zza porannych mgie³ (Kraków, 2007) oferuje poezj¹ œciszon¹, ale nie zduszon¹ ani zdyszan¹, literaturê ³agodnych tonów, a mo e to zwyczajnie twórczoœæ czujnego snu skierowanego ku realizmowi oddechu, widoku, spotkania, wiêc karmi¹ca siê codzienn¹ magi¹ istnienia. W tym znaczeniu powinniœmy mówiæ o pisarstwie œcis³ym, mocnym jak ycie, kongenialnym przek³adzie œwiata pisarki na wartoœæ artystycznego s³owa. Przecie pierwsza czêœæ zbioru nosi tytu³ reporterski, niemal z rubryki dziennika: Co dzieñ niesie.( ) Jeœlibyœmy chcieli skwitowaæ jedn¹ fraz¹ orientacjê krakowskiej autorki, musielibyœmy orzec, e to jednak przede wszystkim œwiadoma i konsekwentna, wierna, mo e nawet obsesyjna poetka przyrody: Najwiêcej we mnie / poluj¹cej wilczycy / W morzu gwiazd / ³owiê metafory / (...) / I ta dal bez koñca / wiatru wody i urody / wschodz¹cego s³oñca (...). Przyrod¹ trzeba siê zachwycaæ prosto, szczerze, bez makija u, wprost: To cudowne / e wœród œniegu / zakwit³a œnie yczka / zapowiedÿ wiosny / i sytego lata. Takie liryki nale y pozostawiæ bez komentarza, by mog³y rozlegaæ siê, p³yn¹æ, stawaæ siê nieskoñczonoœci¹. Z drugiej strony autorka daje siê poznaæ jako znawczyni poszczególnych rodzajów drzew, dokonuj¹c wpisów do poetyckiego zielnika: W oczach na zawsze pozosta³ / jasion / Jasionów jak jasion / ylaste drzewo / jego jasny pieñ / sploty y³ / pl¹tanina arterii. Wiersze Anny Kajtochowej nie s¹ pisane przez mieszczucha-entuzjastê b³awatków, stokrotek i bzu, to nie efekt jednodniowych wycieczek na ³ono natury z kocykiem, koszem z kanapkami oraz butelk¹ chilijskiego wina; wyrastaj¹ one z przeœwiadczenia, e obrazami natury mówi do nas Bóg. Natura to bowiem wieczne trwanie, odradzanie siê: Kiedy w jesieni / obumiera buk wiemy / e zazieleni siê wiosn¹, antidotum na kruchoœæ cz³owiecz¹, œmiertelnoœæ: Kwitn¹ce drzewo œliwy / bia³y uœmiech poranka / przesy³a Wies³aw / z zaœwiatów. Arkadiusz Frania Czereœnia i d¹b (fragmenty) w: AKANT 9(126)2007 Anna Kajtochowa, Zza porannych mgie³, Towarzystwo S³owaków w Polsce, Kraków 2007 Na spotkanie z Poetk¹ serdecznie zapraszamy 19 X o godz do Œródmiejskiego Oœrodka Kultury. Konkurs Zabaw siê w szaradzistê Z wielk¹ przyjemnoœci¹ bêdê Pañstwu w dalszym ci¹gu prezentowa³a w tym k¹ciku ró ne typy zadañ wierszowanych. Na pocz¹tek przypomnê bardzo popularne w szaradziarskiej prasie anagramy, czyli rymowanki, w których wyrazy do odgadniêcia (zast¹pione rzêdami kreseczek) sk³adaj¹ siê z takich samych liter, ale ustawionych w innej kolejnoœci. Np. NOGA, NAGO. A oto zadanie zaczerpniête z wydanej przez Spó³dzielniê Rozrywka mojej ksi¹ eczki Szaradziarskie fraszki : Choæ zniknê³a bohema i _ ju nie ma, jest w artystach coœ, co siê nie zmienia. Malarz lubi _, woli czyst¹ ni sherry i wci¹ chodzi z dziurami w kieszeniach. Barbara Sudo³ Rozwi¹zanie zagdki w nastêpnym numerze. Osoba, która jako pierwsza poda prawidlow¹ odpowiedÿ, otrzyma bilet na spotkanie z cyklu Ludzie estrady. Zapraszamy do zabawy 27 X, godz Teatr absurdu Kabaret KSA Grupa kabaretowo-teatralna KSA dzia³a ju od 1999 r. Obecnie tworzy go czwórka krakowskich studentów: Beata Ziêcik, Konrad Skrzyszewski, Jakub Szatko i Przemys³aw Ziemichód. Zaprezentuj¹ skecze, które obfituj¹ w aluzje do ycia codziennego i stanowi¹ szerok¹ parabolê wspó³czesnoœci. W ich tekstach, grze aktorskiej i piosenkach mo na doszukaæ siê wp³ywów Monty Pythona, Mirona Bia³oszewskiego czy Toma Waitsa; obecnie przenosz¹ akcent w stronê teatru absurdu. Kabaret KSA dzia³a pod patronatem Œródmiejskiego Oœrodka Kultury. Bilety: 5 z³ 28 X, godz Ludzie estrady Rozmowy œpiewane. Goœciem Niny Repetowskiej bêdzie Tadeusz Ross Teatr Groteska, ul. Skarbowa 2 Bilety w cenie 25 z³ do nabycia w ŒOK lub PIM, ul. œw. Jana 2 Projekt zrealizowano przy udziale finansowym Wydzia³u Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzêdu Miasta Krakowa. Klub KAZIMIERZ ul. Krakowska 13, Kraków, tel klub.kazimierz@op.pl 8 X, godz.18.00,,brazylia mój kraj Spotkanie Grupy Kobiet Alternatywnych. O brazylijskiej kulturze, kuchni i tañcu opowie Edineia Caris Lacerda Olechowski. 12 X, godz ,,Wakacyjne reminiscencje Wernisa wystawy malarstwa Ewy Pañpuch. Otwarcie wystawy uœwietni koncert w wykonaniu: Barbary Ostafin sopran, Anny Szyniaroskiej akompaniament (fortepian), Jerzego K³oczowskiego utwory wybrane (fortepian), Joanny Porêbskiej utwory wybrane (flet prosty).,,malujê, bo lubiê. Wystawa moich obrazów to pretekst do spotkania przyjació³ i znajomych, którzy zechc¹ obejrzeæ moje prace, zatrzymaæ przez chwilê czas i mo e rozpoznaæ znane ju miejsce. Jako kobieta dojrza³a mog³am poœwiêciæ wiêcej czasu na doskonalenie swojej pasji, pog³êbiæ umiejêtnoœci rysunku, który nie by³ mi obcy od czasów szkolnych, bo z wykszta³cenia jestem budowlañcem. Ale malarstwo sztalugowe to dopiero wielka przyjemnoœæ, która pozwala bawiæ siê kolorami. St¹d czêsty mój udzia³ w plenerach, gdy pejza to jeden z ulubionych tematów obrazów. Ewa Pañpuch 17 X, godz Przedstawienie s³owno-muzyczne dla przedszkolaków wed³ug sztuki Lidii Bajkowskiej w wykonaniu,,dzieci Kazimierza w sali koncertowej klubu. 16 X, godz Turniej Klubowy Krakowskiego Klubu Szaradzistów,,Agora przygotowany przez Marcina Radonia 22 X, godz Drugie, brazylijskie spotkanie Grupy Kobiet Alternatywnych 26 X, godz Wystêp chóru,,hejna³ dla klubowiczów Dyrygent: Andrzej Korzeniowski Akompaniament: Ewa Zubrzycka ZAJÊCIA STA E: Klub Bryd owy codziennie Klub Szachowy codziennie Klub Seniora codziennie Klub Szaradzistów Krakowskich Agora wtorek, godz Chór Hejna³ œrody i pi¹tki, godz Próby duetu Retro Max czwartki, godz Warsztaty teatralne (Dzieci Kazimierza) œrody, godz Warsztaty teatralne m³odzie y poniedzia³ki, godz , pi¹tki Zajêcia TAI CHI wtorki, czwartki Spotkania fotografików,,grupy 7 poniedzia³ek, godz Grupa Kobiet Alternatywnych poniedzia³ki Biblioteka codziennie Klub Strych ul. Masarska 14, Kraków tel , klubstrych@interia.pl ZAJÊCIA STA E KLUB INTERNETOWY STRYCH czynny: poniedzia³ek czwartek, godz pi¹tek, godz

6 KRAKOWSKI KLUB KOMIKSU * porady dla tworz¹cych komiksy * dyskusje o komiksach z innymi fanami spotkania: wtorek, godz KO O MANGA ANIME YOKAI * pokazy anime, co miesi¹c program pokazów * przygotowanie programu i wyjazdy na konwenty i imprezy mangowe spotkania: œroda, godz , pi¹tek, godz KO O FANTASTYKI DRAMA * gra fabularna na ywo spotkania: poniedzia³ek, godz KO O GIER STRATEGICZNYCH * rozgrywanie bitew, kampanii i specjalnych scenariuszy klubowych do Warhammera, Warzone, Main Panzera, Mordheima, Konfrontacji i Warmachine: Hordes * dysponujemy gotowymi sto³ami do gry i szerokim asortymentem makiet * spotkania: wtorek, czwartek godz IMPREZY: 2 30 X Liga gry strategicznej Warhammer Fantasy Battle 2 30 X Liga gry strategicznej Warmachine: Hordes Klub Muzyki Wspó³czesnej Malwa ul. Dobrego Pasterza 6, Kraków tel./faks , klubmw@poczta.onet.pl Klub czynny jest od poniedzia³ku do pi¹tku w godz X, godz Koncert Muzyka Witra y Stanis³awa Wyspiañskiego w koœciele oo. Franciszkanów Bilety w cenie 25 z³ do nabycia: PIM ul. œw. Jana 2, Wie a Ratuszowa, Pawilon Wyspiañski, Informacja Turystyczna Cracow for You, ul. Floriañska 21 oraz na godzinê przed koncertem. 19 X, godz Audycja muzyczna Wykonawcy: Uczniowie klasy saksofonu Krzysztofa W³odarczyka 25 X,, godz Muzykolandia Spotkania w Muzykolandii koncert dla dzieci Wstêp 5 z³. Bilety do nabycia przed koncertem Wykonawcy: Katarzyna S³ota-Marciniec œpiew, prowadzenie Uczniowie Studium Muzyki KMW Malwa Jak w latach poprzednich tak i w tym roku spotykaæ siê bêdziemy raz w miesi¹cu w krainie zwanej Muzykolandia. Goœæmi naszymi bêd¹ m.in. re yser, choreograf, sufler, akustyk, kompozytor. Bêd¹ tak e konkursy i ciekawe nagrody. Zapraszamy wszystkie dzieci od lat 5 do X,, godz Salon Artystyczny Dettloffów. Sztuka Dalekiego Wschodu Goœæmi Salonu bêd¹: Bogna Dziechciaruk-Maj dyrektor Centrum Sztuki i Techniki Japoñskiej Manggha, Andrzej Jajszczyk Fundacja Kyoto, Bogdan Zemanek Instytut Konfucjusza. Goœci podejmowaæ bêdzie Ma³gorzata Perkowska-Waszek. Podczas Salonu odbêdzie siê wernisa wystawy Li Kacai'a Zakazane Miasto-Pa³ac Cesarzy. Krystyna Man Li Szczepañska fortepian ZAJÊCIA STA E Studium Muzyki kursy gry na instrumentach (dla dzieci): fortepianie, skrzypcach, flecie, gitarze, saksofonie, keyboardzie). Zajêcia indywidualne, zajêcia umuzykalniaj¹c, koncerty umuzykalniaj¹ce Muzykolandia. Taniec dla dzieci œroda, (grupa m³odsza pocz¹tkuj¹ca), (grupa m³odsza), (grupa starsza) Gimnastyka dla pañ - œroda, godz Ko³o historyczne IV pi¹tek miesi¹ca, godz Klub Seniora I czwartek miesi¹ca, godz Klub Zau³ek ul. Poselska 9, Kraków tel X, godz Prze³om Medycyny Komórkowej w chorobach nowotworowych i infekcyjnych dr Aleksandra NiedŸwiecka, dyrektor badawczy Instytutu Medycyny Komórkowej w Kalifornii. 2 X, godz Szlakiem przez Lwów, Stanis³awów i Zakarpacie Krystyna Stafiñska 4 X, godz Wp³ywy renesansowe w sztuce moskiewskiej za panowania ostatnich Rurykowiczów wyk³ad dra Piotra Krasnego Festiwal Wyspiañski 2007 MUZYKA WITRA Y STANIS AWA WYSPIAÑSKIEGO Klub Muzyki Wspó³czesnej Malwa, dzia³aj¹cy przy Œródmiejskim Oœrodku Kultury, ma zaszczyt uczestniczyæ w obchodach Roku Wyspiañskiego poprzez przygotowanie projektu pt. Muzyka Witra y Stanis³awa Wyspiañskiego. Zamys³em by³o stworzenie programu koncertu muzycznego, inspirowanego witra ami Stanis³awa Wyspiañskiego, z wykorzystaniem jego tekstów. Do uczestnictwa w obchodach zostaliœmy zaproszeni przez prof. Jacka Popiela dyrektora artystycznego Festiwalu Wyspiañski Pierwotnym zamys³em by³o umiejscowienie koncertu w projektowanym wówczas Pawilonie Wyspiañski. Okaza³o siê jednak, i architektura Pawilonu nie pozwala na umiejscowienie orkiestry przed znajduj¹cymi siê w nim witra ami. St¹d przeniesienie koncertu do Koœcio³a Franciszkanów, gdzie spotkaliœmy siê z du ¹ yczliwoœci¹ i pomoc¹ Ks. Andrzeja Zaj¹ca Przeora klasztoru Franciszkanów. Zaprosiliœmy czterech kompozytorów do napisania muzyki do czterech ró nych witra y Stanis³awa Wyspiañskiego: Henryka Jana Botora do witra u Bóg Ojciec Stañ siê umiejscowionego nad organami klasztoru Franciszkanów, Jana Kantego Pawluœkiewicza do witra u Henryk Pobo ny, Nathana Shirley'a (USA) do witra u Œwiêty Stanis³aw oraz Krzesimira Dêbskiego, który skomponowa³ muzykê do witra u Kazimierz Wielki. Kompozycje te z³o ¹ siê na koncert, który odbêdzie siê w dniu 14 paÿdziernika o godz w koœciele Franciszkanów w Krakowie, pl. Wszystkich Œwiêtych 5. Wykonawcami koncertu bêd¹: Agnieszka Monasterska (mezzosopran), Andrzej Biegun (baryton), Marcin Wolak (baryton), Ryszard Haba (perkusja), Tadeusz Malak recytacja oraz Orkiestra Orfeusz Klubu Muzyki Wspó³czesnej Malwa pod dyrekcj¹ Jana Bary³y, który jest te pomys³odawc¹ koncertu. M. M. Oszala³e z mi³oœci Dwie etiudy monodramatyczne Zestawiæ Katarzynê Grocholê ze Stanis³awem Wyspiañskim, to chyba trzeba oszaleæ! A mo e nie? Przecie zawsze, w ka dym wieku, sytuacji i czasie mo na z mi³oœci oszaleæ. To kwestia wra liwoœci. W czasie Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskjego w Katowicach zachwyci³a mnie licealistka z Zabrza, Katarzyna Dzia³o, która na motywach powieœci Grocholi stworzy³a niezwykle interesuj¹c¹ i wzruszaj¹c¹ etiudê monodramatyczn¹, mówi¹c¹ o porzuconej kobiecie. Nie jestem entuzjastk¹ Grocholi, ale w propozycji artystycznej uczennicy nie czu³am piêtna bana³u pisarki. Zaprosi³am Kasiê do udzia³u w Przegl¹dzie Teatrów Jednego Aktora Krakowski Teatr Faktu i Jego Goœcie w ramach promocji m³odych talentów. Dla wype³nienia czasu scenicznego, jaki jest wymogiem oczywistym w teatrze, poszukiwa³am jeszcze jednej propozycji krótkiego monodramu. Niestety nie znalaz³am. Przypomnia- ³am sobie, e sama, jako debiutuj¹ca aktorka, gra³am u Jerzego Ronarda Bujañskiego w Estradzie Problemu monolog Wyspiañskiego Œmieræ Ofelii. Uœwiadomi³am sobie, e œwiêtujemy w³aœnie Rok Wyspiañskiego, postanowi³am zatem zagraæ Ofeliê i dedykowaæ moj¹ propozycjê sceniczn¹ Wyspiañskiemu w setn¹ rocznicê jego œmierci. Moja Ofelia jest czarna, ponadczasowa, zawsze Ofelia. B³¹ka siê po ³¹kach nad strumieniem, wœród wierzb i kwiatów: kwiatuszki duszyczek ywych ³o e, ja patrzê wœród kwiatów. Pocz¹tkowa wersja mojej propozycji oparta by³a w minimalnym stopniu na tekœcie Wyspiañskiego. Chcia³am raczej pokazaæ formê, to, co dzieje siê z cz³owiekem w sytuacji Ofelii, jak siê zachowuje, co czyni cia³o, które oszala³o z mi³oœci i z nieszczêœcia. Ojca Ofelii zabi³ Hamlet, jej ukochany, j¹ natomiast porzuci³ i nakaza³ jej pójœæ do klasztoru. We wianeczku dziewczyna, do wianeczka wierzbina, we wianeczku z wierzbiny najprzestojniej mi bêdzie koniec mojej kolêdzie poniechanej dziewczyny. Przywróci³am do swej propozycji artystycznej niemal ca³y tekst Wyspiañskiego, zmieniaj¹c tylko kolejnoœæ zaznaczon¹ przez autora i dodaj¹c coœ od siebie. Zrozumia³am, e ten tekst porywa, unosi, jest wrêcz œpiewem. Poka ê wam moj¹ Ofeliê na scenie KrakowskiegoTeatru Faktu. Razem z Kasi¹ Dzia³o zapraszamy na spektakl Oszala³e z mi³oœci 8 paÿdziernika o godz do Œródmiejskiego Oœrodka Kultury. Pragniemy po spektaklu spotkaæ siê z publicznoœci¹. Przez ten wieczór poprowadzi nas teatrolog, Ma³gorzata Lech. Nina Repetowska 9 8

7 7 ŒRÓDMIEJSKI OŒRODEK KULTURY INFORMATOR paÿdziernik 2007 LUDZIE ESTRADY ROZMOWY ŒPIEWANE 28 X Tadeusz Ross bêdzie goœciem Niny Repetowskiej Po raz 25 pop³yn¹ ze sceny niezapomniane przeboje, a wraz z nimi ³ezka wspomnieñ œwiata dobrej rozrywki i niepowtarzalnej atmosfery XX w. W paÿdziernikowy, jubileuszowy wieczór, na estradzie pojawi siê d entelmen sceny, który i zaœpiewa, i zatañczy, a przede wszystkim satyrycznie opowie o otaczaj¹cej nas rzeczywistoœci. Tadeusz Ross, aktor, piosenkarz, parodysta, absolwent Wydzia³u Estradowego warszawskiej PWST. Najwiêksz¹ popularnoœæ przynios³y mu: telewizyjny show Zulugula oraz radiowa audycja 60 minut na godzinê. Pamiêtamy jego kreacje na du ym ekranie Milion za Laurê i Pejza z bohaterem. Ross jest ulubieñcem publicznoœci tak e teatralnej. Obecnie mo emy go podziwiaæ w Teatrze Sabat w Warszawie, w którym jest jednym z filarów wielkiej roztañczonej i rozœpiewanej rewii Ma³gorzaty Potockiej; a tak e na scenach innych sto³ecznych teatrów Komedii i Syreny. W tym roku wyst¹pi³ na Opolskim Festiwalu Piosenki, gdzie w 1971 r. otrzyma³ specjalne wyró nienie za prowadzenie maratonu kabaretowego. Wylansowa³ wiele przebojów rewiowych. Do niezapomnianych nale ¹: S³oñce w kapeluszu, Do cz³owieka, Coœ we mnie gra. Od paÿdziernika zagoœci w naszych domach za spraw¹ nowego programu telewizyjnego Randez-vous z Sabatem. Zapraszamy do Teatru Groteska, nieprzypadkowo 28 paÿdziernika, kiedy to uroczyœcie swoje imieniny obchodziæ bêdzie Tadeusz Ross, jak równie bêdzie to dzieñ 25. urodzin naszego cyklu Ludzie Estrady Przed koncertem zapraszamy na lampkê wina. Nina Repetowska Patronat honorowy Ksi¹dz Infu³at Jerzy Bry³a Patroni medialni: TVP 3 Kraków, Dziennik Polski, Radio Kraków Ma³opolska, Karnet, Echo miasta, Miasto kobiet. Sponsorzy: Hotel Campanile, Towarzystwo S³owaków w Polsce, Kuchnia Staropolska UBabci Maliny, Aryton Salon Firmowy, Studium Relaksu i Piêkna Helena Krakowski Klub Wegetarian Jubileusz 15-lecia istnienia klubu Krakowski Klub Wegetarian yj i pozwól yæ innym powsta³ 4 paÿdziernika 1992 r. z inicjatywy Renaty Fia³kowskiej. W tym roku obchodzimy jubileusz 15-lecia klubu. Celem naszych spotkañ jest propagowanie wegetarianizmu z powodów: etycznych, zdrowotnych i ekologicznych. Wydajemy ulotki uœwiadamiaj¹ce na czym polega wiwisekcja, jaka jest prawdziwa cena futra, namawiaj¹ce do u ywania kosmetyków nietestowanych na zwierzêtach. Wspó³pracujemy z Zielonymi Brygadami, z Empati¹, z Towarzystwem Opieki nad Zwierzêtami, z Fundacj¹ Zwierzêta Krakowa, z ICPPC Miêdzynarodow¹ Koalicj¹ dla Ochrony Polskiej Wsi ze Stryszowa Oprócz przyjemnoœci przebywania z osobami podobnie myœl¹cymi, wymiany przepisów wegetariañskich i ró nych doœwiadczeñ, pog³êbiamy swoj¹ wiedzê organizuj¹c spotkania z ciekawymi ludÿmi. Renata Fia³kowska 8 X, godz Konsultacje plastyczne Ma³gorzata Jagie³³o 9 X, godz Wzd³u Zbrucza prelekcja z przeÿroczami Witolda Zieliñskiego 9 X, godz Pocz¹tków fotografii ci¹g dalszy prezentacja multimedialna i komentarz Miros³aw Dylski 10 X, godz Promocja ksi¹ ki Dzieje rodu Moszyñskich dr Piotr Biliñski 11 X, godz Renesans i manieryzm w sztuce Czech wyk³ad dra Piotra Krasnego 15 X, godz Spotkanie z autork¹ wystawy malarstwa, Ann¹ Jonarsk¹ 18 X, godz Sztuka Œl¹ska w okresie renesansu i manieryzmu wyk³ad dra Piotra Krasnego 19 X, godz Osi¹gniêcia dra Anatola Rybczyñskiego w profilaktyce i leczeniu chorób nowotworowych Wies³awa Tomczak 25 X, godz Sztuka Mo³dawii i Wo³oszczyzny oko³o roku 1600 wyk³ad dra Piotra Krasnego Koncerty 21 X, godz Koncert ku czci œw. Szymona z Lipnicy Zespó³ Muzyki Dawnej Canticum Novum, koœció³ w Lipnicy 25 X, godz Koncert poœwiêcony b³. Szymonowi z Lipnicy na zakoñczenie uroczystoœci Jego kanonizacji Zespó³ Muzyki Dawnej Canticum Novum œpiew, Andrzej Nikorowicz komentarz s³owny, koœció³ oo. Bernardynów, ul. Bernardyñska 2 wystawy 1-12 X, godz Wystawa malarstwa Wies³awy Stefañskiej Moje podró e X, godz Wystawa malarstwa Anny Jonarskiej spotkania klubowe poniedzia³ki godz nauka gry na fortepianie godz Stowarzyszenie Plastyków Nieprofesjonalnych Ziemi Krakowskiej godz Bractwo Rycerskie Zakon Soko³a nauka tañca dawnego wtorki godz próby zespo³u Espana œrody godz Polskie Towarzystwo Ziemiañskie godz próby i nabór do Zespo³u Canticum Novum godz grupa fotografików KontraZ czwartki godz spotkania bryd a towarzyskiego pi¹tki godz rozmówki angielskie godz próby i nabór do Zespo³u Canticum Novum 2 X, godz Towarzystwo Mi³oœników Lwowa i Kresów P³d.-Wsch. 5 X, godz Klub Z³oczowski 9 X, godz Ko³o TML-Tarnopol i Ko³o TML-Stryj 16 X, godz Stowarzyszenie Mi³oœników Jaros³awia 19 X, godz spotkanie sympatyków diety niskowêglowodanowej 23 X, godz Macierz Ziemi Cieszyñskiej Oœrodek Dokumentacji i Inicjatyw Artystycznych Piwnica pod Baranami ul. œw. Tomasza 26, tel , 19, 26 X, godz Kabaret Piwnica pod Baranami Jazz w Piwnicy: 4 X, godz Paulina Kujawska and Friends 18 X, godz Beale Street Band 25 X, godz Artyœci Piwniczni Œpiewaj¹ Jazz wydanie II rozszerzone 7

8 Kiedy zacz¹³ Pan tworzyæ? W którym momencie poczu³ Pan ten impuls, tê koniecznoœæ? Tak naprawdê to rozrysowa³em siê dopiero w szkole podstawowej, zw³aszcza w tzw. tematach dowolnych, ale moja równie dowolna kolorystyka wzbudza³a sprzeciw nauczycielki (polonistki prowadz¹cej zajêcia plastyczne). Moje fantazje zacz¹- ³em sprowadzaæ do czerni i rozdawaæ je kolegom. Czyli sprawa impulsu to nie tylko wypowiadanie siê rysunkiem, ale chêæ dzielenia siê tym co robiê i to mi pozosta³o do dzisiaj. Ma Pan olbrzymi dorobek, który by³ dotychczas prezentowany w Polsce i na œwiecie na 650 wystawach, z czego 58 to by³y wystawy indywidualne. Która wystawa by³a dotychczas t¹ najwa niejsz¹, daj¹c¹ najwiêcej satysfakcji? Przy moim rozproszonym, ró norodnym i kiepsko inwentaryzowanym dorobku, ba³bym siê u ywaæ s³owa olbrzymi. Poza tym podziwianie prawdziwych wielkoœci w sztuce uczy pokory! Po prostu du o pracujê, staram siê byæ samokrytyczny, a ostatnio prowadzê wyœcig z moim pogarszaj¹cym siê stanem zdrowia (oczy, krêgos³up). Wystawa? Mo e to moja retrospektywa z roku 1988 w Biurze Wystaw Artystycznych w Krakowie w dzieñ Œwiêta Wolnoœci (ponad 1000 prac i 300 goœci na wielogodzinnym wernisa u), a mo e bie ¹ca skromna wystawa w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Sanoku p.t. Kobieta w grafice i malarstwie Jerzego Napieracza (150 grafik, ilustracji, ekslibrisów, obrazów i plakatów). W Internecie mo na przeczytaæ, e jest Pan twórc¹ ponad dwustu plakatów, piêciuset ekslibrisów, osiemdziesiêciu obrazów Co mo na jeszcze dodaæ do tego wyliczenia, aby by³ to chocia w przybli eniu obraz Pana dorobku artystycznego? Nie ja dawa³em te informacje do Internetu, ale s¹ raczej wiarygodne, chocia liczby rosn¹, bo siê uwijam jak tylko mogê, a nawet zdoby³em za tê aktywnoœæ 33 nagrody i 21 wyró nieñ. Dodaæ mo na by sporo, bo mój czynny udzia³ w yciu artystycznym nie ogranicza³ siê do pracy w atelier Ju w latach 60-tych i 70-tych w ramach wspó³pracy spo- ³ecznej z organizacjami studenckimi, zaprojektowa- ³em oprawy plastyczne pierwszych Festiwali Piosenki Studenckiej, Juvenalii, obchodów 600-lecia U.J. by³em wieloletnim pracownikiem Domu Kultury Pod Baranami i MDK. Nastêpnie w latach jako G³ówny Plastyk Miasta Krakowa 8 prowadzi³em akcje uestetyczniania miasta i województwa, przygotowywa³em kon- RYSOWANIE MOJA MI OŒÆ z Jerzym Napieraczem rozmawia Jurata Bogna Serafiñska cepcje oprawy plastycznej plenerowych imprez kulturalnych, patriotycznych i religijnych na rynku krakowskim, czy konkursów Kapel Ludowych w Niepo³omicach. Zainicjowa³em zagospodarowanie placów zabaw na nowych osiedlach i w Parku Jordana, projektowanie elementów przestrzennych przy wlotach do Krakowa, Nowego Targu, Kroœcienka. Bezinteresownie projektowa³em tablice pami¹tkowe, obeliski oraz plakietki okolicznoœciowe. S³ysza³am, e zajmuje siê Pan równie fotografi¹? Jako namiêtny fotografik (tysi¹ce slajdów) posiadam materia³ do wyk³adów o estetyce, reklamie czy ciekawych miejscach turystycznych. Osobny rozdzia³ to mój k¹cik w kabaretach. A jak uk³ada siê wspó³praca z Dziennikiem Polskim? Ponad 50 lat nieprzerwanie rysujê tzw. kompozycje okolicznoœciowe na pierwsz¹ stronê Dziennika Polskiego. Mogê jeszcze dodaæ moje funkcje w Zwi¹zku Polskich Artystów Plastyków, komisarstwa wystaw, uczestnictwo w pracach Sacro Artu czy Œwiatowego Stowarzyszenia Kultury Chrzeœcijañskiej oraz Stowarzyszenia Marynistów Polskich. Która dziedzina z tak wielu przez Pana uprawianych jest dla Pana najwa niejsza? Albo mo e inaczej co odpowie Pan na zadane mu w œrodku nocy pytanie Kim Pan jest przede wszystkim? Rysownikiem! Te setki szkiców to mój materia³ do grafik, ilustracji, obrazów, reklamowych elementów przestrzennych, to pamiêtnik pomys³ów. Dosta³am w prezencie tomik wierszy Renaty Fia³kowskiej z Pañskimi ilustracjami. Ilustracje œwiadcz¹ o tym, e zna Pan bardzo dobrze poetkê - autorkê. Proszê powiedzieæ, czy ³atwiej jest ilustrowaæ ksi¹ ki osób znanych czy te mo e paradoksalnie jest w³aœnie na odwrót? Trudnoœæ ilustrowania przy moim zaciêciu realistycznym polega raczej na trudnoœci zobrazowania tekstów, które w swym za³o eniu uciekaj¹ od elementów konkretnych. Przy pracy dla osób znanych nam osobiœcie czêsto kierujemy siê ich oczekiwaniami odnoœnie formy jak¹ znajdziemy w naszym arsenale œrodków. Przy osobach nieznanych istnieje wiêksza swoboda twórcza, dochodzi jednak równoczeœnie doping, aby w ich tekstach odkryæ coœ, co nie tylko pisarza zaskoczy ale pozwoli, ba, zmusi nas do udoskonalenia œrodków wyrazu. Powstaje tu jakby równoleg³a œcie ka wypowiedzi twórczej. Interesuje mnie bardzo, jakie warunki musz¹ byæ spe³nione przez tomik wierszy, prozy, utworów dla dzieci, eby podj¹³ siê Pan zrobienia do nich ilustracji? Czy mo e to raczej kwestia nastroju, fantazji..? Praca dla dzieci to du a odpowiedzialnoœæ. Wchodzimy tu w rolê przewodnika po sztuce i kszta³towania gustów. Sami te zostajemy wci¹gniêci w œwiat wyobraÿni autora tomiku i jego rozumienia m³odego odbiorcy. Jest to du e wyzwanie ale mo e te dostarczyæ wiele radoœci twórczej, s¹dzê, e podobnej do tej, jak¹ mia³em prowadz¹c zajêcia malarskie z maluchami. A zatem dobra treœæ pobudzi fantazjê wizualn¹, a nastrój? To ju sprawa ilustratora, jego sposobu pracy: ywio³ czy dyscyplina czy mo e nawet zanurzenie siê w sztuce dzieciêcej. Na zakoñczenie pytanie osobiste Jakie ma Pan plany na najbli sz¹ przysz³oœæ artystyczne i prywatne? W tym roku uczestniczê w kilku Miêdzynarodowych Wystawach Ekslibrisu. Poziom prac, iloœæ nadsy³anych prac i surowoœæ jury wzrasta lawinowo. W najbli szych ekspozycjach chcê dotrzymaæ kroku w tej dziedzinie miniatur. To plan, ale jest te marzenie o wykorzystaniu moich doœwiadczeñ w temacie ANIO Y i zrobienie ekspozycji wielkoformatowej. Na to trzeba czasu, zdrowia i jednak sponsora. W moim przypadku plany artystyczne s¹ równoczeœnie prywatnymi rodzinnymi gdy przymusowa przeprowadzka po³¹czona z ukoñczeniem remontu nowej siedziby zapewni mi odpowiednie warunki do twórczoœci. yczê Panu spe³nienia siê tych planów i marzeñ w jak najwiêkszym zakresie. Warszawa, dnia 21 VIII 2007 r. Jerzy Napieracz malarz, grafik, twórca plakatów, ekslibrisów, kola y, ilustracji, laureat trzydziestu nagród i dwudziestu wyró nieñ, d³ugoletni g³ówny plastyk miasta Krakowa

9 1 9 9 ŒRÓDMIEJSKI OŒRODEK KULTURY INFORMATOR paÿdziernik 2007 XV Ogólnopolski Konkurs Poetycki Daæ œwiadectwo Kacper Tekieli god³o KWRTT LKSDRJSK W chwilach spokoju uciekam przed Hrabalem Chowa³em siê przed panem po mieœcie lecz nie mia³em szans z b³êdnikiem bujaj¹cym siê od gospody do gospody a potem po bramach i zakamarkach Chowa³em siê przed gawêdami lecz wszêdzie dogania³y mnie kufle pilsnerowskie i ludzie o œmiesznych czeskich imionach A przecie mówi³em, e to nie dla mnie e przecie nie przystoi p³akaæ z powodu wytatuowanej na piersi syrenki albo metra z³ocistych w³osów obciêtych dr ¹c¹ rêk¹ fryzjera a nawet worka kociaków rozbitego o pieñ drzewa Kacper Tekieli urodzi³ siê w Gdañsku, studiuje filozofiê na Uniwersytecie Gdañskim. Obecnie mieszka w górach, gdzie pisze swoj¹ pracê magistersk¹. W literackim dorobku posiada publikacjê w zbiorczym tomiku pokonkursowym Cz³owiek i prawda (Kraków 2006) oraz dwukrotn¹ publikacjê w kwartalniku literacko-filozoficznym fo:pa. Sukces Krzysztofa Konopy - wyró nieni - Z prawdziw¹ satysfakcj¹ dowiedzieliœmy siê, i ksi¹ ka Krzysztofa Konopy Sierpieñ z deszczem, wydana przez Œródmiejski Oœrodek Kultury, jako G³ówna Nagroda w XIV Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim Daæ Œwiadectwo, otrzyma³a Laur im. Anny Kamieñskiej za rok 2006 (jest to Nagroda G³ówna) w XIII Konkursie Poetyckim im. Anny Kamieñskiej na tomik wierszy wydanych w 2006 r. Konkurs organizowany jest przez Dom Kultury w Krasnymstawie. W jury konkursu zasiadali: Marian Janusz Kawa³ko (literat i regionalista), Stanis³aw Popek (poeta, pracownik naukowy UMCS) i Henryk Radej (polonista i literat, przewodnicz¹cy jury). W protokole stwierdzono, i t¹ niewielk¹ ksi¹ eczk¹ Konopa zaœwiadcza o swojej dojrza³oœci twórczej jako poeta. ( ) Tytu³owy Sierpieñ z deszczem oraz kilka innych wierszy pejza owych, to zaskakuj¹ce konstrukcje metaforyczne, budowane ze znajomoœci¹ sztuki poetyckiej, w których od czasu do czasu zabrzmi Czechowiczowska nuta Jak mi³o siê czyta taki protokó³! Jako wydawcy ksi¹ ki dziêkujemy organizatorom tak wspania³ego konkursu, jakim od lat jest Konkurs Poetycki im. Anny Kamieñskiej, za wyró nienie ksi¹ ki Sierpieñ z deszczem. Autorowi tomiku Panu Krzysztofowi Konopie sk³adamy gratulacje i yczymy dalszych poetyckich sukcesów! Adam Boles³aw Wierzbicki god³o X Zepsuty przez otaczaj¹c¹ mnie ze wszystkich stron mi³oœæ do której dojrzewa³em niczym szczep œródziemnomorskiej latoroœli posadzony na smaganym pó³nocnymi wiatrami norweskim fiordzie Zepsuty urojon¹ megalomani¹ wynikaj¹c¹ z przygniecenia ciê arem zbyt licznych pochlebstw które sprawi³y e poczu³em siê jak oœmiolatek przymierzaj¹cy œlubny garnitur swojego ojca w dniu wrêczenia nagrody za celuj¹ce oceny otrzymane na œwiadectwie ukoñczenia pierwszej klasy szko³y podstawowej Zepsuty brakiem obowi¹zków które da³yby mi uczucie wype³nienia wewnêtrznej pustki i sprawi³y e pozby³bym siê kompleksów peerelowskiej z³otówki w³o onej do jednej przegrody portfela wraz z amerykañskim dolarem Zepsuty przeœwiadczeniem o w³asnej impotencji twórczej w wyniku którego zab³¹dzi³em w ciemnym lesie w³asnej œwiadomoœci i zwiedziony œwiate³kiem nadziei trafi³em prosto do domku Baby Jagi Zepsuty na w³asne yczenie niczym pajacyk z pourywanymi koñczynami le ê bezu yteczny i bezw³adny w k¹cie nale ¹cego do Pana Bogu wielkiego pokoju z zabawkami Adam Boles³aw Wierzbicki Kilkakrotny laureat I miejsca w konkursach literackich w Gubinie w 1998r., 2000r., 2004r., a tak e w Konstantynowie ódzkim w 2003r. Zaj¹³ III miejsce w XIV Ostro³êckiem Konkursie Literackim im. Dionizego Maliszewskiego (2006), otrzyma³ te kilka wyró nieñ. Jest autorem dwóch tomików poetyckich: W pogoni za s³oñcem (1997), Trzy s³owa krwi¹ pisane (1997). Obecnie przygotowuje tomik 429/01. Publikuje na ³amach pracy lokalnej i regionalnej. Swoje wiersze prezentowa³ równie na antenie Radia Zachód. 9

10 XV Ogólnopolski Konkurs Poetycki Daæ œwiadectwo - wyró nieni - LESZEK WÓJCIK god³o Regulus Drugi brzeg Na drugim brzegu rzeki pada deszcz to dziwne e pada tylko tam Na drugim brzegu rzeki siedzi cz³owiek bez parasola patrzy na mnie przemokniêtym wzrokiem Na drugim brzegu rzeki nie ma s³oñca tak jak byæ powinno cia³o kurczy siê w dreszczach pod witkami starej wierzby zamiast w cieniu palmy Drugi brzeg nie jest w porz¹dku tyle tam mg³y która wlecze za sob¹ wilgoæ smutku Cz³owiek na drugim brzegu nie umie rozpaliæ ogniska ogrzaæ siê wysuszyæ tylko patrzy bezsilnie na mnie Stojê na drugim brzegu rzeki OLGERD DZIECHCIARZ god³o Humbug Z cyklu Dzie³a nieistniej¹ce Paul Jackson, Obraz nr 44, 1950 r., olej, 280x170 cm, obraz w zbiorach prywatnych w tej kakofonii barw i kszta³tów jest metoda jak w plamach zaciekach i esach-floresach po wnikliwym wejrzeniu ods³aniaj¹ siê nieoczekiwane sensy stado czerwonych królików czarne ba³wany na autostradach zwymiotowana sa³atka warzywna po LSD heroinie i litrach szampana szczyny w wiktoriañskim kominku nienawiœæ œrodowiska niezrozumienie i niepewnoœæ tego co jest i by³o to widaæ na oka rzut pierwszy nie ma drugiego i dalszych planów nie ma t³a nie ma szczegó³u w którym skupilibyœmy rozwichrzon¹ uwagê nie ma punktu ciê koœci bo ca³oœæ jest syntez¹ jakby na przyk³adzie globalnych wydarzeñ odtwarzaæ k³ótniê w kuchni zimn¹ kolacjê obopólne policzkowanie i mokr¹ od ³ez poduszkê ciemne plamy na pysku s³oñca ksiê yc w fazie rozk³adu zmasowany nalot œwietlików na przypadkowo rozchlapan¹ farbê jestem tym co widzê jeœli nic nie widzê jestem nikim niczym ponad to co widaæ Leszek Wójcik ur. w 1960r. w Krakowie. Wœród ostatnich osi¹gniêæ nale y wymieniæ: II miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Literackim w P³ocku (1995r.), II miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Literackim w Czêstochowie (1992r.), I miejsce w Konkursie im. M. Stryjewskiego w Lêborku (1991). Wyda³ nastêpuj¹ce tomiki wierszy: Zmiana wymiaru (1992), Nazywanie (1994), Cokolwiek dalej (1999), obecnie przygotowuje Naprawiaj¹cego dzwony. Olgerd Dziechciarz ma 39 lat, mieszka w Olkuszu. Ukoñczy³ Uniwersytet Œl¹ski w Katowicach, na kierunku nauczyciel historii. Pracuje jako dziennikarz i instruktor ds. wystawienniczych w Galerii Ma³opolskiego BiuraWystaw Artystycznych w Olkuszu. Autor trzech tomów poetyckich: Ubyt (1996), Podmioty codziennego u ytku (1999) i Autoœwiat (2007); trzech tomów felietonów i kilku ksi¹ ek na temat historii ziemi olkuskiej. Pisze te prozê. Wiersze, reporta e i recenzje publikowa³ na ³amach Tygodnika Powszechnego, Wiêzi, Frazy, Dziennika Polskiego i Gazety Krakowskiej. Jest laureatem wielu konkursów literackich

11 PIOTR MACIERZYÑSKI god³o Wieloryb Po ataku terrorystycznym na szko³ê dzieci z Bies³anu mówi¹ wierszem wiedzia³am kim s¹ bandyci i narkomani ale o terrorystach nic nie s³ysza³am wiêc spyta³am mamê kazali oddaæ telefony komórkowe jedna dziewczynka nie odda³a i telefon zadzwoni³ terroryœci od razu j¹ zastrzelili mama kaza³a mi zdj¹æ fartuszek eby wytrzeæ krew nie chcia³am go oddaæ bo ca³y by³ z koronek i kosztowa³ trzysta rubli ale mama powiedzia³a e jak wytrzemy krew to bêdziemy mia³y wiêcej miejsca do siedzenia myœla³em e mo e przyleci Harry Potter i okryje mnie peleryn¹ babcia mówi³a eby siê nie baæ e krêc¹ film ale gdyby to by³ film to daliby nam napiæ siê wody mama polewa³a sobie g³owê moczem eby siê odœwie yæ ludzie gadali e nie ma co piæ a ona marnuje mocz cieszy³em siê gdy strzelali w sufit bo marnowali naboje Bóg uratowa³ tych których móg³ a tych których nie da³ rady wzi¹³ do siebie nie ma Boga jest tylko przewaga militarna mój kolega zgin¹³ gdyby mo na by³o zmierzyæ jak mi go brakuje to tak na dziewiêæ milionów woltów kiedyœ na komputerze gra³em terrorystami teraz gram policjantami chocia maj¹ s³absze uzbrojenie marzê by pojechaæ do Czeczeni i zabiæ terrorystów na ka dym dachu w Bies³anie powinno byæ dzia³o do obrony przed kolejnym atakiem teraz Bies³an jest bogaty ka de dziecko które prze y³ dosta³o piêtnaœcie tysiêcy rubli a doros³y dwadzieœcia codziennie rysujê terrorystów i zaraz ich palê ale powinno siê przed tym jeszcze ich podrzeæ STANIS AW SZA APAK god³o Bia³a Dama Ostatnia szar a pegazów Piotr Macierzyñski (ur. 1971). Wiersze publikowa³ m.in. w Studium, Kwartalniku Artystycznym, Lampie, Akcencie, Ha!arcie. Wyda³ tomiki Danse macabre i inne sposoby spêdzania wolnego czasu (Kraków 2001), tfu, tfu (Kraków 2004), Odrzuty (Kraków 2007). Dzisiaj postanowi³em, e nie bêdê marzy³, ale stado zbuntowanych pegazów nagle wybieg³o spod mojego wiecznego pióra (a podobno tylko gêsie pióra s¹ niebezpieczne) i pocwa³owa³o na autostradê. Zbuntowa³y siê moje myœli. Dyscyplinowane przez lata liczby i wartoœci oraz s³owa honoru rozsypa³y siê w manko, w debet we wstyd racjonalisty. Moja zapobiegliwoœæ okaza³a siê bez sensu. Kalkulator zacz¹³ potêgowaæ z si³¹ metafory. To mo e byæ niebezpieczne bo jeszcze udzieli siê samochodom. Osobowe ju tr¹bi¹, machaj¹ wycieraczkami, jakby mia³y rzêsy i wdziêcz¹ siê do ciê arówek. Dlatego pewnie coraz g³oœniej wyj¹ silniki na pe³nych obrotach i piszcz¹ hamulce Stanis³aw Sza³apak (ur r.). Dziennikarz i redaktor. Publikowa³ na ³amach Sztandaru M³odych, magazynu Technologie i Przemys³ (by³ redaktorem naczelnym), Poezji, Akantu, adnego Domu, Kulis Expressie Wieczornego, a tak e w czasopismach specjalistycznych oraz lokalnych. Ukoñczy³ polonistykê na Uniwersytecie Warszawskim. Jest cz³onkiem-za³o ycielem Konsorcjum Rozwoju Systemów Transakcyjnych Polski e-rynek. Bra³ udzia³ w zebraniach Klubu na Rzecz Europy Œrodkowo-Wschodniej dzia³aj¹cym przy Uniwersytecie Warszawskim. Intensywnie pracowa³ na rzecz lokalnej spo- ³ecznoœci jako przewodnicz¹cy Rady Osiedla Micha³owice

12 Œródmiejski Oœrodek Kultury, Kraków, ul. Miko³ajska 2 tel. (+12) , , fax , lamelli@lamelli.com.pl; Numer przygotowali: Magdalena Jankosz, Teresa Feliks, Anna Koœciuszko (red. str. 8-11), Agnieszka Kwiecieñ, Janusz M. Paluch. Drukarnia Towarzystwa S³owaków w Polsce, ul. œw. Filipa 7, Kraków, tel.: (+12) ISSN Galeria Lamelli 6-30 X Reduta eromskiego Wystawa autorstwa Barbary Wachowicz Pierwsza tego typu ekspozycja ikonograficzna, ukazuj¹ca ycie, twórczoœæ, pejza e autora Syzyfowych prac. Demonstrujemy wszystkie najwybitniejsze zdjêcia i portrety Stefana eromskiego, od ucznia kieleckiego gimnazjum po kres ywota. Prezentujemy portrety ludzi mu bliskich, rodziny, przyjació³, pierwowzorów postaci bohaterów powieœci i autorytetów m³odoœci, takich jak: Koœciuszko, Mickiewicz, Chopin, Sienkiewicz, Prus. Przedstawiamy pejza e utrwalone w twórczoœci eromskiego, od najœciœlejszej ojczyzny w Górach Œwiêtokrzyskich poprzez Kielecczyznê, Warszawê, Sandomierskie, Podlasie, po wybrze e morskie, a tak e pejza e i znaki pamiêci z W³och i Szwajcarii. Zamieszczamy karty tytu³owe unikatowych wydañ, reprodukcje rêkopisów, ilustracje do utworów. Komentarzem do ikonografii s¹ cytaty z listów, Dzienników, utworów pisarza. Wystawê wzbogacaj¹ cenne edycje ze zbiorów Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, którego wystawa jest w³asnoœci¹. Organizatorzy: Œródmiejski Oœrodek Kultury w Krakowie, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, Muzeum Historyczne miasta sto³ecznego Warszawy Wernisa : 5 X, godz Widowisko o Stefanie eromskim, z udzia³em hm. Krzysztofa Jakubca w roli autora Syzyfowych prac ; m³odzie y IV Liceum im. Tadeusza Koœciuszki w Krakowie, dzieci ze Szko³y im. eromskiego w Górach Œwiêtokrzyskich, harcerek i harcerzy ZHP i ZHR Mini-Galeria X Wystawa prac uczestników Kursu Fotografii Artystycznej pod kierunkiem Zbigniewa Pozarzyckiego. Kolejna wystawa Kursu Fotografii Artystycznej stanowi wybór fotografii powsta³ych w trakcie semestru wiosennego 2007 oraz lipcowego Letniego Kursu Fotografii i jest w za³o eniu prezentacj¹ indywidualnych zainteresowañ uczestników. Przygotowuj¹c wystawê celowo unikamy narzucania jednego wspólnego tematu-has³a. Próbujemy raczej wskazaæ na specyfikê prac poszczególnych fotografików, ich wra liwoœæ i oryginalnoœæ. Program kursu obejmuje szereg wspólnych dla wszystkich tematów (np. portret, reporta, pejza, abstrakcja), co równie znajduje pewne odzwierciedlenie w wystawie; staramy siê jednak pracowaæ jak najbardziej indywidualnie odnajduj¹c i rozwijaj¹c oryginalny styl ka dego z uczestników. Prezentowane fotografie zrealizowano zarówno w technice klasycznej jak i cyfrowej. Zbigniew Pozarzycki Wernisa : 18 X 2007, godz X Andrzej Kochan Arcydzie³a Pana Boga na obszarach Amerykañskiego Zachodu Zapraszam do obejrzenia garstki moich fotografii, spoœród tysiêcy wykonanych w latach Wtedy to wêdrowa³em po drogach i bezdro ach Amerykañskiego Zachodu. Podró owa³em sam, z rodzin¹ lub prowadzonymi przez siebie wycieczkami. Pod rêk¹ mia³em aparat i notes, a w g³owie wielki entuzjazm i fascynacjê tym, co ujrza³em oraz pokorê, niemoc i bezradnoœæ przy próbach sfotografowania / opisania tych zjawiskowych arcydzie³. Szalony! - próbowa³em œlizgaæ siê obiektywem po cudach nie do odmalowania; opisywaæ zjawiska nie do opisania. Nie wierzcie Pañstwo tym, którzy prezentuj¹ Wam obrazki dobrze zrobione i ocenione - dumnie wyprê aj¹c pierœ artysty. Nie wierzcie i tym, którzy operuj¹c piórem i czcionk¹ powiadaj¹, e... opisali. Nie wierzcie, gdy dotyczy to tak donios³ych arcydzie³, jak te, które penetrowa³em. Wernisa : 1 X 2007, godz W paÿdzierniku, w Œródmiejskim Oœrodku Kultury, rozpoczynaj¹ siê nastêpuj¹ce zajêcia tematyczne: * kurs fotografii artystycznej * studium aran acji wnêtrz, projektowania wystaw i form reklamowych * warsztaty plastyczne dla dzieci * kurs rysunku i malarstwa * warsztaty emisji g³osu *choreoterapia * warsztaty flamenco * kurs tañca brzucha * kurs tanga argentyñskiego * kurs tañca nowoczesnego Zapisy od poniedzia³ku do pi¹tku w sekretariacie ŒOK, ul. Miko³ajska 2. Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych. Salsa 1X 21 X * koszt: 4 zajêcia po 1,5 h 80 zl * poniedzialek gr. poczatkujaca * poniedzialek gr. kontynuujaca * œroda grupa pocz¹tkuj¹ca * prowadzenie: Ewa Tauroginska i Marcin Tokarczyk Szkola Salsy Krambo Dance FOTOGRAFIA MIESI CA Fot. Freyja Schmikus (Kurs Fotografii Artystycznej) 6