PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

Transkrypt

1 GMINA OLEŚNICA PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWIKO PROJEKTU PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWIKA DLA GMINY OLEŚNICA NA LATA Z PERPEKTYWĄNA LATA

2 Tytuł: PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWIKO PROJEKTU PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWIKA DLA GMINY OLEŚNICA NA LATA Z PERPEKTYWĄNA LATA Zleceniodawca: Urząd Gminy Oleśnica ul 11 Listopada Oleśnica Autorzy: mgr Marta telmach-orzechowska mgr Mariusz Orzechowski Data wykonania: listopad 2016r. biuro@e-ekologika.pl trona 2

3 PI TREŚCI 1. PODTAWA PRAWNA I CEL PORZĄDZENIA PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWIKO INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU POWIĄZANIE PROJEKTU DOKUMENTU Z CELAMI OCHRONY ŚRODOWIKA UTANOWIONYMI W DOKUMENTACH WYŻZEGO ZCZEBLA ORAZ POÓB ICH UWAGLĘDNIENIA W PROJEKCIE DOKUMENTU Powiązania projektu Programu z celami strategicznymi na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym Powiązania projektu Programu z celami strategicznymi na szczeblu regionalnym METODYKA PORZĄDZANIA PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWIKO TAN ŚRODOWIKA, W TYM TAN ŚRODOWIKA NA OBZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM Położenie administracyjne i geograficzne Budowa geologiczna, rzeźba terenu i sposób użytkowania terenu Gleby Złoża kopalin Wody podziemne Jednolite części wód podziemnych Główne zbiorniki wód podziemnych Wody powierzchniowe Jednolite części wód powierzchniowych (rzecznych) Zagrożenie powodziowe Walory przyrodnicze i krajobrazowe Flora Fauna iedliska przyrodnicze Formy ochrony przyrody Zalecenia w ramach ochrony przyrody Powietrze atmosferyczne Klimat akustyczny Promieniowanie elektromagnetyczne Adaptacja do zmian klimatu POTENCJALNE ZMIANY TANU ŚRODOWIKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ITNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWIKA ITOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, W ZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODTAWIE UTAWY O OCHRONIE PRZYRODY PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIA, W TYM ODDZIAŁYWANIA BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, KUMULOWANE, KRÓTKOTERMINOWE, ŚREDNIOTERMINOWE I DŁUGOTERMINOWE, TAŁE I CHWILOWE ORAZ POZYTYWNE I NEGATYWNE LUB BRAK ODDZIAŁYWANIA, NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBZARU, A TAKŻE NA ŚRODOWIKO Oddziaływanie na powierzchnię ziemi i krajobraz Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne, w tym jednolite części wód Oddziaływanie na różnorodność biologiczną, rośliny i zwierzęta Oddziaływanie na obszary chronione, w tym obszary Natura2000 oraz ich integralność Oddziaływanie na zasoby naturalne Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne Oddziaływanie na zmiany klimatu Oddziaływanie na klimat akustyczny Oddziaływanie na krajobraz kulturowy i zabytki Oddziaływanie na zdrowie i warunki życia ludzi oraz dobra materialne INFORMACJE O MOŻLIWYM TRANGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWIKO ROZWIĄZNIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZENIE LUB KOMPENACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA RODOWIKO, WYNIKAJĄCYCH Z REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, W ZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBZARU Ochrona powierzchni ziemi i krajobrazu Ochrona wód powierzchniowych i podziemnych Ochrona różnorodności biologicznej, roślin i zwierząt oraz obszarów podlegających ochronie na podstawie Ustawy o ochronie przyrody Ochrona zasobów naturalnych Ochrona powietrza atmosferycznego i zapobieganie zmianom klimatu Ochrona klimatu akustycznego biuro@e-ekologika.pl trona 3

4 10.7. Ochrona krajobrazu kulturowego i zabytków Ochrona zdrowia i warunków życia ludzi i dóbr materialnych METODY ANALIZY KUTÓW REALIZACJI POTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ CZĘTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE TREZCZENIE W JĘZYKU NIEPECJALITYCZNYM WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH BIBLIGRAFIA PI TABEL Tabela 1. Zestawienie zadań własnych przyjętych w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Oleśnica na lata z perspektywą na lata Tabela 2. Zestawienie zadań monitorowanych przyjętych w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Oleśnica na lata z perspektywą na lata Tabela 3. Analiza zgodności z celami strategicznymi na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym.. 16 Tabela 4. Analiza zgodności z celami strategicznymi na szczeblu regionalnym (powiatowym i wojewódzkim) Tabela 5. truktura użytkowania terenu Gminy Oleśnica Tabela 6. Wyniki badań prób gleb pobranych na terenie obszaru Natura 2000 Dolina Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego Tabela 7. Wyniki badań prób gleb pobranych na terenie wokół składowiska odpadów w m. molna Gręboszyce Tabela 8. Charakterystyka udokumentowanych złóż kopalin na terenie Gminy Oleśnica Tabela 9. Charakterystyka i ocena stanu JCWPd na obszarze Gminy Oleśnica Tabela 10. Wyniki monitoringu diagnostycznego na terenie JCWPd 93 w 2015r Tabela 11. Klasyfikacja jakości wód podziemnych w punktach pomiarowych zlokalizowanych na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych w 2015 rok na terenie JCWPd Tabela 12. Charakterystyka i ocena stanu JCWPrz na obszarze gminy Oleśnica Tabela 13. Aktualna ocena stanu JCWPrz na obszarze gminy Oleśnica Tabela 14. Zinwentaryzowane gatunki zwierząt występujące na terenie gminy Oleśnica Tabela 15. Zinwentaryzowane siedliska przyrodnicze występujące na terenie gminy Oleśnica Tabela 16. Korytarze ekologiczne występujące na terenie gminy Oleśnica Tabela 17. Formy ochrony przyrody na terenie gminy Oleśnica Tabela 18. Wyniki pomiarów na stanowisku pomiarowym Oleśnica ul. Brzozowa za rok 2014 i Tabela 19. Klasyfikacja stref w ramach oceny jakości powietrza w strefie dolnośląskiej za rok 2014 i Tabela 20. Generalny Pomiar Ruchu na odcinkach dróg krajowych i wojewódzkich w obrębie punktów pomiarowych na terenie gminy Oleśnica Tabela 21. Identyfikacja obszarów, na których występują przekroczenia wartości dopuszczalnych hałasu samochodowego i kolejowego Tabela 22. Urządzenia radiokomunikacyjne zlokalizowane na terenie gminy Oleśnica, będące źródłem promieniowania elektromagnetycznego Tabela 23. Wyniki pomiarów PEM na terenie miasta Oleśnica przy ul. Klonowej za rok Tabela 24. Problemy w zakresie ochrony klimatu i jakości powietrza na terenie gminy Oleśnica Tabela 25. Problemy w zakresie zagrożenia hałasem na terenie gminy Oleśnica Tabela 26. Problemy w zakresie promieniowania elektromagnetycznego na terenie gminy Oleśnica Tabela 27. Problemy w zakresie gospodarowania wodami na terenie gminy Oleśnica Tabela 28. Problemy w zakresie gospodarki wodno-ściekowej na terenie gminy Oleśnica Tabela 29. Problemy w zakresie zasobów geologicznych i gleb na terenie gminy Oleśnica Tabela 30. Problemy w zakresie gospodarki odpadami na terenie gminy Oleśnica Tabela 31. Problemy w zakresie zasobów przyrodniczych na terenie gminy Oleśnica Tabela 32. Potencjalne oddziaływania zadań wyznaczonych w Programie Ochrony Środowiska dla gminy Oleśnica na poszczególne komponenty środowiska PI RYUNKÓW Rysunek 1. Położenie Gminy Oleśnica na tle podziału administracyjnego Polski Rysunek 2. Lokalizacja gminy Oleśnica względem gmin sąsiednich Rysunek 3. Zasięg występowania GZWP względem gminy Oleśnica Rysunek 4. Zasięg występowania JCWPrz względem obszaru gminy Oleśnica biuro@e-ekologika.pl trona 4

5 1. PODTAWA PRAWNA I CEL PORZĄDZENIA PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWIKO Przedmiotem strategicznej oceny oddziaływania na środowisko jest projekt Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Oleśnica na lata z perspektywą na lata Podstawą prawną przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko jest Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko [1], która implementuje obowiązki wynikające z dokumentów tj. m.in. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/42/WE z 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko, Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/52/UE z 16 kwietnia 2014 r. w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko, Dyrektywa Rady nr 92/43/EWG z 21 maja 1992 r. nr 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, Dyrektywa Rady nr 2009/147/WE z 30 listopada 2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa, stanowiąca wersję skonsolidowaną wcześniejszej dyrektywy EWG 79/409/EWG z 2 kwietnia 1979 o ochronie dziko żyjących ptaków (Directive on the Conservation of Wild Birds). W nawiązaniu do powyższego, zgodnie z art. 46 i 47 Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko [1] organ opracowujący projekt Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Oleśnica na lata z perspektywą na lata jest zobligowany do przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, czego wynikiem jest sporządzenie Prognozy oddziaływania na środowisko. Zakres Prognozy oddziaływania na środowisko wynika z art. 51 Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko [1]. W ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko organ opracowujący projekt dokumentu wraz z prognozą oddziaływania na środowiska ma obowiązek przekazania ww. dokumentów do opiniowania właściwym organom oraz zapewnić możliwość udziału społecznego w postępowaniu zgodnie z art. 54 Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko [1]. Celem prognozy oddziaływania na środowisko sporządzanej w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko jest wskazanie potencjalnych zmian w środowisku wynikających z realizacji działań zawartych w projekcie dokumentu. W Prognozie wskazuje się na charakter i zasięg potencjalnego oddziaływania, oraz wyznacza działania mające na celu zapobieganie/minimalizację potencjalnych negatywnych oddziaływań na środowisko, w tym na zdrowie ludzi. biuro@e-ekologika.pl trona 5

6 2. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU Prognoza oddziaływania na środowisko została sporządzona dla projektu Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Oleśnica na lata z perspektywą na lata zwanego w dalszej części POŚ dla Gminy Oleśnica. Podstawowym celem sporządzenia i uchwalenia POŚ dla Gminy Oleśnica jest realizacja przez Gminę polityki ochrony środowiska zbieżnej z założeniami najważniejszych dokumentów strategicznych i programowych. Celem strategicznym POŚ dla Gminy Oleśnica jest przedstawienie wytycznych do racjonalnych działań programowych na dalsze lata i poprawa stanu środowiska przyrodniczego gminy Oleśnica, bądź utrzymanie dobrego poziomu tam gdzie został on osiągnięty w wyniku realizacji założeń poprzednich projektów. Zawarte w POŚ dla Gminy Oleśnica rozwiązania inwestycyjne oraz organizacyjno-informacyjne przyczynią się do właściwego, zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju gospodarowania zasobami przyrodniczymi. POŚ dla Gminy Oleśnica jest wypełnieniem obowiązku Gminy w zakresie sporządzania strategicznych dokumentów gminnych, co pozwala na bieżąco kontrolować stan środowiska oraz planować na tej podstawie działania służące ochronie środowiska. Przyjęte w POŚ rozwiązania uwzględniają w pierwszej kolejności działania prowadzące do zrównoważonego gospodarowania zasobami środowiska, poprawy stanu środowiska, poprawy stanu jakości powietrza, zapewnienia racjonalnej gospodarki odpadami i gospodarki wodno-ściekowej, przeciwdziałania zmianom klimatu i adaptacji do nich, zapobiegania klęskom żywiołowym oraz do zwiększenia bezpieczeństwa powodziowego mieszkańców. POŚ dla Gminy Oleśnica zawiera: 1) omówienie i powiązanie celów zawartych w strategiach i programach wynikających z Ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju [11] 2) charakterystykę ogólną gminy Oleśnica 3) ocenę stanu środowiska na terenie gminy Oleśnica z uwzględnieniem jedenastu obszarów przyszłej interwencji: (1) ochrona klimatu i jakości powietrza, (2) zagrożenia hałasem, (3) pola elektromagnetyczne, (4) gospodarowanie wodami, (5) gospodarka wodno-ściekowa, (6) zasoby geologiczne, (7) gleby, (8) gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów, (9) zasoby przyrodnicze, (10) zagrożenia poważnymi awariami oraz dodatkowym obszarem (11) edukacja ekologiczna. 4) wyznaczenie celów, kierunków interwencji i zadań wynikających z oceny stanu środowiska i przeprowadzonej analizy WOT dla każdego obszaru interwencji 5) harmonogram rzeczowo-finansowy zadań własnych i monitorowanych 6) omówienie systemu realizacji POŚ dla Gminy Oleśnica w zakresie prawidłowego zarządzania, monitorowania i finansowania 7) koncepcję wdrażania i prowadzenia edukacji ekologicznej w gminie Oleśnica W POŚ dla Gminy Oleśnica wyznaczono następujące cele i kierunki interwencji: 1) Obszar interwencji: Ochrona klimatu i jakości powietrza Cel: Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych i osiągnięcie wymaganych standardów jakości powietrza Kierunek interwencji: Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez termomodernizację/zwiększenie efektywności energetycznej Rozbudowa systemów energooszczędnych Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez wymianę/modernizację źródeł ciepła Ograniczenie emisji ze źródeł komunikacyjnych biuro@e-ekologika.pl trona 6

7 Rozwój odnawialnych źródeł energii Ograniczenie emisji komunalno-bytowej (powierzchniowej) Ocena stanu jakości powietrza Działalność kontrolna i programowa 2) Obszar interwencji: Zagrożenia hałasem Cel: Zmniejszenie oddziaływania hałasu i ochrona przed hałasem Kierunek interwencji: Poprawa stanu układu komunikacyjnego Ocena stanu klimatu akustycznego Działalność kontrolna i programowa Zmniejszenie uciążliwości hałasu komunikacyjnego, zwłaszcza na terenach zabudowanych 3) Obszar interwencji: Pola elektromagnetyczne Cel: Ochrona przed ponadnormatywnym promieniowaniem elektromagnetycznym Kierunek interwencji: Minimalizacja oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego na zdrowie człowieka i środowisko Ocena oddziaływania pól elektro-magnetycznych Działalność kontrolna i programowa 4) Obszar interwencji: Gospodarowanie wodami Cel: Ochrona i zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi Kierunek interwencji: Minimalizacja ryzyka powodziowego Porządkowanie systemów melioracyjnych Ocena jakości wód powierzchniowych i podziemnych Gospodarowanie wodami dla ochrony przed powodzią, suszą i deficytem wody Minimalizacja ryzyka powodziowego Kształtowanie i racjonalizacja wykorzystania zasobów wodnych Ograniczenie rozprzestrzeniania zanieczyszczeń Konserwacja systemu melioracyjnego 5) Obszar interwencji: Gospodarka wodno-ściekowa Cel: Poprawa gospodarki wodno-ściekowej Kierunek interwencji: Rozbudowa infrastruktury wodociągowej z zapewnieniem dostępu do czystej wody dla społeczeństwa i gospodarki Rozbudowa infrastruktury odprowadzania i oczyszczania ścieków z uwzględnieniem zabudowy rozproszonej Zapewnienie dostępu do czystej wody dla społeczeństwa i gospodarki Rozbudowa infrastruktury oczyszczania ścieków oraz ograniczenie ładunku zanieczyszczeń w ściekach 6) Obszar interwencji: Zasoby geologiczne Cel: Racjonalne i efektywne gospodarowanie zasobami naturalnymi Kierunek interwencji: Poprawa dostosowania działań w zakresie planowania przestrzennego Ochrona zasobów naturalnych Zmniejszenie oddziaływania w zakresie wydobycia kopalin 7) Obszar interwencji: Gleby Cel: Ochrona gleb i racjonalne wykorzystanie terenu Kierunek interwencji: biuro@e-ekologika.pl trona 7

8 Właściwe gospodarowanie gruntami najwyższych klas Ochrona gleb przed negatywnym wpływem transportu i infrastruktury transportowej Ocena jakości gleb Rekultywacja gruntów Działalność kontrolna i programowa 8) Obszar interwencji: Gospodarowanie odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów Cel: Racjonalna gospodarka odpadami Kierunek interwencji: Ograniczenie ilości odpadów kierowanych na składowisko oraz zmniejszenie oddziaływania odpadów na środowisko Gospodarowanie odpadami innymi niż komunalne Osiągnięcie wymaganych poziomów recyklingu i odzysku odpadów oraz ograniczenia składowania odpadów ulegających biodegradacji Właściwe gospodarowanie odpadami poprzez realizację działań systemowych i programowych 9) Obszar interwencji: Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe Cel: Zachowanie i wzbogacanie walorów przyrodniczo-krajobrazowych Kierunek interwencji: Ochrona i utrzymanie zieleni urządzonej i nieurządzonej Cel: Ochrona różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemów Kierunek interwencji: Uporządkowanie i rewitalizacja obszarów zdegradowanych Rozwój ekoturystyki Zrównoważona gospodarka leśna Przeciwdziałanie fragmentacji przestrzeni przyrodniczej, utrzymanie i odtworzenie ekosystemów i ich funkcji Ochrona gatunkowa Cel: Ochrona dziedzictwa kulturowego Rewaloryzacja dziedzictwa kulturowego, jako elementu rozwoju społeczno - gospodarczego miasta i gminy Monitorowanie stanu zachowania zabytków oraz opracowanie programów jego poprawy 10) Obszar interwencji: Zagrożenia poważnymi awariami Cel: Przeciwdziałanie wystąpieniu awarii oraz ekstremalnych zagrożeń dla środowiska Kierunek interwencji: Zapewnienie bezpieczeństwa publicznego Minimalizacja potencjalnych negatywnych skutków dla ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego, działalności gospodarczej poprzez działania prewencyjne 11) Obszar interwencji: Edukacja ekologiczna Cel: Podniesienie świadomości ekologicznej Kierunek interwencji: Pobudzenie u mieszkańców odpowiedzialności za otaczające środowisko i wyeliminowanie negatywnych zachowań zczegółowe zestawienie zadań inwestycyjnych i nie inwestycyjnych ujętych w POŚ dla Gminy Oleśnica w podziale na zadania własne i monitorowane przedstawiono w poniższych tabelach. biuro@e-ekologika.pl trona 8

9 ZAGROŻENIA HAŁAEM OCHRONA KLIMATU I JAKOŚCI POWIETRZA Tabela 1. Zestawienie zadań własnych przyjętych w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Oleśnica na lata z perspektywą na lata L.p. Obszar interwencji Cel Kierunek interwencji Zadanie A B C D E 1. Redukcja emisji Ograniczenia strat ciepła poprzez realizację i wspieranie działań termomodernizacyjnych 2. zanieczyszczeń Przebudowa budynku komunalnego w m. Boguszyce Osiedle 3. atmosferycznych poprzez Termomodernizacja budynku Gimnazjum Gminy Oleśnica, zkoły Podstawowej Gminy Oleśnica w Oleśnicy oraz siedziby termomodernizację/zwiększenie Urzędu Gminy Oleśnica 4. efektywności energetycznej Przebudowa i rozbudowa remizy strażackiej w m. Ligota Mała. Zakup doposażenia OP z terenu Gminy Oleśnica 5. Rozbudowa systemów Budowa oświetlenia drogowego na terenie gminy Oleśnica - dokumentacja 6. energooszczędnych Rozbudowa systemu oświetlenia ulicznego w gminie Oleśnica 7. Redukcja emisji Modernizacja gminnych lokalnych źródeł ciepła, z uwzględnieniem OZE 8. zanieczyszczeń atmosferycznych Instalacja kogeneracyjnego źródła ciepła na terenie gminy Oleśnica 9. poprzez wymianę/modernizację Przebudowa sieci ciepłowniczej na terenie gminy Oleśnica Zmniejszenie emisji 10. źródeł ciepła Wyeliminowanie węgla w gospodarstwach domowych zanieczyszczeń pyłowych i 11. Budowa ścieżek rowerowych w pasie dróg wojewódzkich gazowych i osiągnięcie 12. wymaganych standardów Ograniczenie emisji ze źródeł Budowa ścieżek rowerowych w pasie dróg gminnych jakości powietrza komunikacyjnych Budowa drogi rowerowej od granicy z Miastem Oleśnica do granicy z Gminą Długołęka w pasie byłej drogi DK8 oraz 13. częściowo w pasie drogi technicznej 14. Dotacja celowa na zakup i montaż kolektorów słonecznych i pomp ciepła, zgodnie z uchwałą Nr V/17/11 Rady Gminy Rozwój odnawialnych źródeł energii Oleśnica z dnia 27 stycznia 2011 r. 15. Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii 16. Ograniczenie emisji komunalno-bytowej (powierzchniowej) tosowanie odpowiednich zapisów umożliwiających ograniczenie emisji pyłu PM10 i PM2,5 w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego dotyczące np. układu zabudowy zapewniającego przewietrzanie miast, wprowadzania zieleni ochronnej, zagospodarowania przestrzeni publicznej oraz ustaleniu sposobu zaopatrzenia w ciepło tam, gdzie to możliwe oraz w zabudowie nowo planowanej kuteczne egzekwowanie zakazu wypalania łąk, ściernisk i pól oraz zakazu spalania odpadów poza instalacjami do tego przeznaczonymi Przebudowa drogi gminnej G102148D w m. Jenkowice (osiedle)-asfalt Budowa drogi wewnętrznej wraz z kanalizacją deszczową , ,00 0, ,00 0,00 0,00 w m. Bystre(Osada) ul. Wrzosowa, torczykowa, Kwiatowa- dokumentacja 20. Przebudowa drogi wewnętrznej dz.nr 248 w m. Ligota Wielka(za świetlicą) podbudowa+destrukt 21. Przebudowa drogi wraz z odwodnieniem w palicach ul. osnowa etap III 22. Przebudowa drogi dz.nr 143 w m. Wszechświęte Zmniejszenie 23. Poprawa stanu układu Budowa zatoki parkingowej dla komunikacji zbiorowej na dzialkach nr 26/1, 26/2 i 54 w m. Osada Leśna oddziaływania hałasu i 24. komunikacyjnego Przebudowa drogi dz.nr 228/1 w m. Ostrowina ochrona przed hałasem 25. Przebudowa drogi wewnętrznej perzy posesji 30j-36f w m. Bogusławice 26. Przebudowa drogi wewnętrznej ul. Kasztanowa m. palice -asfalt 27. Przebudowa mostu w pasie drogi wew. w m. Wyszogród dokumentacja 28. Budowa drogi wewnętrznej wraz z kanalizacją deszczową w m. Bystre(Osada) etap III 29. Przebudowa drogi dz.nr 425 w m. molna (podbudowa 100mb) 30. Przebudowa drogi wewnętrznej w dz.nr 163/2,164 w m. Brzezinka - asfalt biuro@e-ekologika.pl trona 9

10 GOPODARKA ODPADAMI I ZAPOBIEGANIE POWTAWANIU ODPADÓW GLEBY ZAOBY GEOLOG ICZNE GOPODARKA WODNO-ŚCIEKOWA GOPODA ROWANIE WODAMI POLA ELEKTRO MAGNET YCZNE Obszar L.p. Cel Kierunek interwencji Zadanie interwencji A B C D E Ochrona przed ponadnoramatywnym promieniowaniem elektromagnetycznym Ochrona i zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi Minimalizacja oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego na zdrowie człowieka i środowisko. Minimalizacja ryzyka powodziowego Porządkowanie systemów melioracyjnych Uwzględnianie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego ochrony środowiska i zdrowia ludzi przed promieniowaniem elektromagnetycznym poprzez wyznaczenie stref ograniczenia użytkowania lub zakazu zabudowy Wprowadzeniu do dokumentów strategicznych zasięgów obszarów wynikających z map zagrożenia powodziowego i map ryzyka powodziowego oraz ustaleń planów zarządzania ryzykiem powodziowym Przebudowa przepustów w pasie dróg wewnętrznych na terenie gminy Oleśnica 34. Rozbudowa infrastruktury Rozbudowa sieci wodociągowej w m. Boguszyce Osiedle wodociągowej z zapewnieniem 35. dostępu do czystej wody dla Zakup urządzeń sieci wodociągowej i kanalizacyjnej społeczeństwa i gospodarki 36. Budowa sieci kanalizacyjnej 37. Poprawa gospodarki Finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji i zakupów inwestycyjnych jednostek niezaliczonych do wodno-ściekowej Rozbudowa infrastruktury sektora finansów publicznych montaż przydomowych oczyszczalni ścieków 38. odprowadzania i oczyszczania Budowa kanalizacji sanitarnej w m. Ligota Wielka przygotowanie dokumentacji 39. ścieków z uwzględnieniem Budowa kanalizacji ściekowej Jenkowice (wieś) 40. zabudowy rozproszonej Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków lub zbiorników bezodpływowych na terenach nieskanalizowanych 41. Dotacja ceowa na budowę oczyszczalni ścieków oraz likwidację szamba bezodpływowego i budowę oczyszczalni ścieków w miejsce zlikwidowanego szamba, zgodnie z uchwałą Nr V/17/11 Rady Gminy Oleśnica z dnia 27 stycznia 2011 r. 42. Racjonalne i efektywne gospodarowanie zasobami naturalnymi Poprawa dostosowania działań w zakresie planowania przestrzennego Uwzględnianie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego wszystkich udokumentowanych złóż wraz z zapisami uniemożliwiającymi ich trwałe zainwestowanie 43. Ochrona zasobów naturalnych Rekultywacja dzikich wyrobisk oraz obszarów zdegradowanych Ochrona gleb i racjonalne wykorzystanie terenu Właściwe gospodarowanie gruntami najwyższych klas Ochrona gleb przed negatywnym wpływem transportu i infrastruktury transportowej Minimalizowanie przeznaczenia gruntów ornych o najwyższych klasach bonitacyjnych na cele nierolnicze i nieleśne Tworzenie przeciwwietrznych pasów zieleni oraz zieleni izolacyjnej wzdłuż dróg 46. Ograniczenie ilości odpadów Odbieranie i zagospodarowanie odpadówkomunalnych z terenu Gminy Oleśnica 47. kierowanych na składowisko oraz Likwidacja nielegalnych miejsc składowania odpadów komunalnych 48. zmniejszenie oddziaływania Objęcie zorganizowanym systemem odbierania oraz selektywnego zbierania odpadów komunalnych wszystkich odpadów na środowisko mieszkańców 49. Racjonalna gospodarka Zadania związane z unieszkodliwianiem azbestu Gospodarowanie odpadami innymi odpadami Udzielanie pomocy finansowej w formie dotacji na przedsięwzięcia zgodnie z gminnymi programami usuwania azbestu i 50. niż komunalne wyrobów zawierających azbest Osiągnięcie wymaganych poziomów Osiągnięcie określonych w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach poziomów recyklingu i przygotowania do 51. recyklingu i odzysku odpadów oraz ponownego użycia następujących frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła 52. ograniczenia składowania odpadów Osiągnięcie określonych w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach poziomów recyklingu, przygotowania do biuro@e-ekologika.pl trona 10

11 EDUKACJA EKOLOGICZNA ZAGROŻENIE POWAŻNYMI AWARIAMI ZAOBY PRZYRODNICZE I DZIEDZICTWO KULTUROWE Obszar L.p. Cel Kierunek interwencji Zadanie interwencji A B C D E 53. ulegających biodegradacji ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych Osiągnięcie określonych w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach poziomów ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania 54. porządzanie rocznych sprawozdań z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi przekazywane marszałkowi województwa oraz wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska 55. Właściwe gospodarowanie Przeprowadzenie przetargów w gminach na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości odpadami poprzez realizację działań 56. systemowych i programowych Coroczna aktualizacja bazy danych o obiektach zawierających azbest aktualizacja Bazy Azbestowej 57. Dostosowanie regulaminów utrzymania czystości i porządku na terenie gminy do zapisów Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla województwa dolnośląskiego Zachowanie i wzbogacanie Dokonywanie regularnych nasadzeń zieleni na terenach komunalnych Ochrona i utrzymanie zieleni walorów przyrodniczo- 59. urządzonej i nieurządzonej Opracowanie i wdrożenie gminnego programu zalesień krajobrazowych 60. Ochrona różnorodności Uporządkowanie i rewitalizacja biologicznej i funkcji obszarów zdegradowanych Rewitalizacja terenu po byłym cmentarzu ewangelickim w Nieciszowie - projekt 61. ekosystemów Rozwój ekoturystyki Modernizacja i budowa infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej będącej własnością gminy Rewaloryzacja dziedzictwa kulturowego, jako elementu rozwoju Remonty i restaurowanie obiektów zabytkowych będących własnością gminy, w sposób zgodny 62. społeczno - gospodarczego miasta i z zaleceniami konserwatorskimi Ochrona dziedzictwa gminy kulturowego 63. Monitorowanie stanu zachowania Opracowanie/aktualizacja Gminnej Ewidencji Zabytków 64. zabytków oraz opracowanie programów jego poprawy porządzenie Programu opieki nad zabytkami 65. Przeciwdziałanie wystąpieniu awarii oraz ekstremalnych zagrożeń dla środowiska Zapewnienie bezpieczeństwa publicznego Budowa i modernizacja infrastruktury oraz zakup wyposażenia wykorzystywanego przez Ochotniczą traż Pożarną 66. Podniesienie świadomości ekologicznej Pobudzenie u mieszkańców odpowiedzialności za otaczające środowisko i wyeliminowanie negatywnych zachowań Realizacja programów edukacyjnych propagujących zachowania ekologiczne w szkołach biuro@e-ekologika.pl trona 11

12 GOPODAROWANIE WODAMI POLA ELEKTRO MAGNETY CZNE ZAGROŻENIE HAŁAEM OCHRONA KLIMATU I JAKOŚCI POWIETRZA Tabela 2. Zestawienie zadań monitorowanych przyjętych w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Oleśnica na lata z perspektywą na lata L.p. Obszar interwencji Cel Kierunek interwencji Zadanie A B C D E Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych i osiągnięcie wymaganych standardów jakości powietrza Ocena stanu jakości powietrza Monitoring jakości powietrza na terenie województwa dolnośląskiego Prowadzenie kontroli przestrzegania prawa w zakresie emisji substancji do powietrza 3. Działalność kontrolna i programowa Przygotowywanie, wdrażanie i monitorowanie programów ochrony powietrza 4. Kontrola podmiotów gospodarczych w zakresie dotrzymywania przepisów prawa (np. standardów emisyjnych) i warunków decyzji administracyjnych w zakresie wprowadzania gazów i pyłów do powietrza 5. Ocena stanu klimatu akustycznego Monitoring jakości hałasu na terenie województwa dolnośląskiego 6. Rejestr obszarów, na których występuje przekroczenie norm poziomu hałasu pochodzącego z węzłów komunikacyjnych 7. Kontrole przestrzegania dopuszczalnej emisji hałasu przemysłowego, wprowadzanie urządzeń ograniczających emisję hałasu 8. Działalność kontrolna i programowa porządzenie i monitorowanie programów ochrony środowiska przed hałasem Zmniejszenie oddziaływania hałasu i ochrona przed hałasem Opracowanie map akustycznych dla obszarów położonych wzdłuż dróg, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie na środowisko Przebudowa dróg powiatowych mających istotne znaczenia dla zwiększenia atrakcyjności inwestycyjnej powiatu oraz poprawy bezpieczeństwa na drogach lokalnych Zmniejszenie uciążliwości hałasu 11. Przebudowa drogi powiatowej nr 1473D w miejscowości Boguszyce (do skrzyżowania z drogą powiatową nr 1470D) komunikacyjnego, zwłaszcza na 12. Przebudowa drogi powiatowej nr 1465D w miejscowości Ligota Polska terenach zabudowanych 13. Wykonanie nakładki bitumicznej i chodnika na drodze powiatowej nr 1473D w miejscowości Boguszyce. 14. Wykonanie nakładki bitumicznej i chodnika na drodze powiatowej nr 1474D w miejscowości okołowice etap III 15. Ochrona przed ponadnomatywnym promieniowaniem elektromagnetycznym Ocena oddziaływania pól elektromagnetycznych Monitoring pól elektromagnetycznych na terenie województwa dolnośląskiego 16. Tworzenie baz danych oraz rejestru zawierającego informacje o terenach na których stwierdzono przekroczenia Działalność kontrolna i programowa 17. dopuszczalnych poziomów pól w środowisku 18. Ocena jakości wód powierzchniowych i podziemnych Monitoring jakości wód na terenie województwa dolnośląskiego Opracowanie Planu przeciwdziałania skutkom suszy w regionie Środkowej Odry wraz z Prognozą oddziaływania na 19. Gospodarowanie wodami dla ochrony środowisko przed powodzią, suszą i deficytem 20. Realizacja i monitoring Programu małej retencji w województwie dolnośląskim wody 21. Ustanawianie obszarów ochronnych dla GZWP oraz stref ochronnych ujęć wody 22. Ochrona i zrównoważone Poprawa stanu istniejącej infrastruktury przeciwpowodziowej gospodarowanie Minimalizacja ryzyka powodziowego 23. Zarządzanie ryzykiem powodziowym zasobami wodnymi 24. Kształtowanie i racjonalizacja Budowa zbiornika molna na rzece molna w m. molna i Gręboszyce 25. wykorzystania zasobów wodnych Budowa zbiornika okołowice na rzece Oleśnica w m. okołowice 26. Ograniczenie rozprzestrzeniania zanieczyszczeń Ochrona wód i brzegów przed zanieczyszczeniem i zwalczanie kłusownictwa wodnego wód Powiatu 27. Konserwacja systemu melioracyjnego Bieżąca konserwacja systemu melioracyjnego biuro@e-ekologika.pl trona 12

13 ZAOBY PRZYRODNICZE I DZIEDZICTWO KULTUROWE GOPODARKA ODPADAMI I ZAPOBIEGANIE POWTAWANIU ODPADÓW GLEBY ZAOBY GEOLOGICZNE GOPODARKA WODNO- ŚCIEKOWA L.p. Obszar interwencji Cel Kierunek interwencji Zadanie A B C D E 28. Zapewnienie dostępu do czystej wody dla społeczeństwa i gospodarki 29. Poprawa gospodarki Rozbudowa infrastruktury wodno-ściekowej oczyszczania ścieków oraz 30. ograniczenie ładunku zanieczyszczeń w ściekach 31. Objęcie nadzorem sanitarnym wody w kąpielisku oraz wody wykorzystywanej do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczonej do spożycia i wykonanie oceny jakości Budowa płyt obornikowych Kontrola postępowania w zakresie gromadzenia i oczyszczania ścieków przez użytkowników prywatnych i przedsiębiorstwa z częstotliwością raz w roku Kontrole w zakresie wykonywania postanowień udzielonych koncesji oraz eliminacja nielegalnych eksploatacji Racjonalne i efektywne 32. Zmniejszenie oddziaływania w Racjonalne i efektywne gospodarowanie zasobami kopalin, eliminacja nielegalnej eksploatacji kopalin gospodarowanie zakresie wydobycia kopalin zasobami naturalnymi 33. Ograniczenie presji środowiskowej wywieranej przez sektor górniczy, w tym rekultywacja terenów poeksploatacyjnych 34. Ocena jakości gleb Monitoring jakości gleb na terenie województwa dolnośląskiego 35. Rekultywacja gruntów Rekultywacja gleb zdewastowanych i zdegradowanych, przywracająca im funkcje przyrodnicze, rekreacyjne lub rolne Ochrona gleb 36. Upowszechnianie dobrych praktyk rolniczych Działalność kontrolna i programowa 37. Realizacja programu rolnośrodowiskowego 38. Racjonalna gospodarka odpadami Właściwe gospodarowanie odpadami poprzez realizację działań systemowych i programowych Prowadzenie kontroli likwidacji mogilników w celu oceny realizacji zadania Likwidacja mogilników środków chemicznych ochrony roślin i magazynów 39. Prowadzenie kontroli przestrzegania prawa w zakresie gospodarowania odpadami 40. Realizacja ochrony lasów w oparciu o Plany urządzenia lasów i Programy ochrony przyrody 41. Zwiększanie lesistości i ochrona istniejących lasów 42. Zrównoważona gospodarka leśna Ochrona, pielęgnacja i utrzymanie terenów leśnych 43. Wykonywanie planów urządzenia lasów gminnych i prywatnych 44. Odtwarzanie populacji zanikających gatunków zwierząt leśnych Ochrona różnorodności 45. biologicznej i funkcji Hodowla rodzimych gatunków zwierząt łownych szczególnie pożytecznych w biocenozach leśnych w celu zasiedlenia łowisk 46. ekosystemów Przeciwdziałanie fragmentacji Realizacja projektu pn. Rekultywacja na cele przyrodnicze terenów zdegradowanych, popoligonowych i powojskowych przestrzeni przyrodniczej, utrzymanie zarządzanych przez PGL LP" 47. i odtworzenie ekosystemów i ich Realizacja projektu Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na funkcji terenach nizinnych" 48. Monitoring stanu ochrony środowiska i gatunków, w tym ptaków na poziomie siedlisk i regionów Ochrona gatunkowa 49. Opracowanie Planów zadań ochronnych i Planów ochrony biuro@e-ekologika.pl trona 13

14 EDUKACJA EKOLOGICZNA ZAGROŻENIE POWAŻNYMI AWARIAMI L.p. Obszar interwencji Cel Kierunek interwencji Zadanie A B C D E 50. Wspieranie doskonalenia systemu wczesnego ostrzegania przez zagrożeniami naturalnymi 51. Kontrola podmiotów, których działalność może stanowić przyczynę powstania poważnej awarii Minimalizacja potencjalnych Prowadzenie rejestru zakładów, których działalność może być przyczyną wystąpienia poważnej awarii, w tym zakładów o Przeciwdziałanie negatywnych skutków dla ludzi, 52. zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii (ZZR) i o dużym ryzyku wystąpienia awarii (ZDR), w tym rejestru wystąpienia wystąpieniu awarii oraz środowiska, dziedzictwa poważnej awarii ekstremalnych zagrożeń kulturowego, działalności Poprawa technicznego wyposażenia służb inspekcji ochrony środowiska, inspekcji sanitarnej oraz straży pożarnej (m.in. 53. dla środowiska gospodarczej poprzez działania sprzęt ratownictwa chemiczno-ekologicznego) prewencyjne 54. Wykonywanie systematycznej kontroli pojazdów przewożących ładunki niebezpieczne przez patrole drogowe policji 55. Informowanie i ostrzeganie społeczeństwa o wystąpieniu poważnych awarii 56. Podniesienie świadomości ekologicznej Pobudzenie u mieszkańców odpowiedzialności za otaczające środowisko i wyeliminowanie negatywnych zachowań Edukacja ekologiczna społeczeństwa realizowana poprzez: kampanie informacyjno-edukacyjne, imprezy o tematyce ekologicznej konferencje, konkursy, zajęcia pozalekcyjne dla społeczeństwa biuro@e-ekologika.pl trona 14

15 3. POWIĄZANIE PROJEKTU DOKUMENTU Z CELAMI OCHRONY ŚRODOWIKA UTANOWIONYMI W DOKUMENTACH WYŻZEGO ZCZEBLA ORAZ POÓB ICH UWAGLĘDNIENIA W PROJEKCIE DOKUMENTU POŚ dla Gminy Oleśnica realizując lokalną politykę ochrony środowiska sporządzony został z uwzględnieniem celów zawartych w strategiach i programach wynikających z Ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju [11]. Ponadto wpisuje się w szereg dokumentów strategicznych poziomu krajowego, regionalnego i lokalnego. Zgodność założeń POŚ dla Gminy Oleśnica z dokumentami wyższego szczebla gwarantuje, że podejmowane działania będą uporządkowane i spójne na poziomie lokalnym i regionalnym. Nawiązanie do celów strategicznych wyższego poziomu powoduje, że zaplanowane w POŚ działania nie są przypadkowe, lecz służą osiągnięciu celów długoterminowych będących kontynuacją jednorodnej polityki strategicznej i ekologicznej Powiązania projektu Programu z celami strategicznymi na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym Na potrzeby Prognozy oddziaływania na środowisko przeprowadzono analizę zgodności celów i kierunków interwencji wyznaczonych w POŚ dla Gminy Oleśnica z celami innych dokumentów strategicznych na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym. Dokumenty zostały przeanalizowane pod kątem zgodności z celami w zakresie ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju. Przedstawiono jedynie te cele strategiczne, które związane są z szeroko rozumianym systemem ochrony środowiska. Analizie zgodności poddano cele i kierunki interwencji wyznaczone zarówno w ramach zadań własnych gminy jak i zadań monitorowanych. biuro@e-ekologika.pl trona 15

16 Tabela 3. Analiza zgodności z celami strategicznymi na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym LP CELE WYZNACZONE W MIĘDZYNARODOWYCH, WPÓLNOTOWYCH I KRAJOWYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ DOKUMENTY MIĘDZYNARODOWE I WPÓLNOTOWE Agenda Agenda 21 jest dokumentem programowym, który przedstawia sposób opracowania i wdrażania programów zrównoważonego rozwoju w życie lokalne. Globalny Program Działań, czyli Agenda 21, prezentuje cele i kierunki rozwiązań światowych problemów ochrony środowiska u progu XXI wieku. Zawiera również zalecenia dla wszystkich uczestników procesu realizacji celów zrównoważonego rozwoju. Agenda 21 składa się z czterech części: zagadnienia społeczne i ekonomiczne. problemy ochrony i gospodarowania zasobami naturalnymi w ujęciu ekorozwoju rola głównych grup społecznych i konieczności wzmocnienia ich roli w realizacji Agendy 21 możliwości realizacyjne poszczególnych zadań i zaleceń. Wszystkie wyznaczone cele i kierunki interwencji są zgodne z celami nadrzędnymi Agendy 21. Wyznaczone w POŚ dla Gminy Oleśnica cele i kierunki interwencji wskazują w jaki sposób należy równoważyć rozwój gospodarczy i społeczny z poszanowaniem środowiska. Założenia POŚ dla Gminy Oleśnica opierają się na zasadzie Myśl globalnie, działaj lokalnie. 2. Celem konwencji jest ochrona różnorodności biologicznej, zrównoważone użytkowanie jej elementów oraz uczciwy i sprawiedliwy podział korzyści wynikających z wykorzystywania zasobów genetycznych, w tym przez odpowiedni dostęp do zasobów genetycznych i odpowiedni transfer właściwych technologii, z uwzględnieniem wszystkich praw do tych zasobów i technologii, a także odpowiednie finansowanie. Według postanowień Konwencji konieczne jest zachowanie całego środowiska przyrodniczego, na wszystkich jego poziomach organizacji, czyli zarówno ekosystemów bogatych i zróżnicowanych, jak i ubogich, a także tych elementów, które do tej pory były niedocenione lub nawet świadomie niszczone. Należy zachować bogactwo ekosystemów użytkowanych gospodarczo, w tym tradycyjnych ras i odmian zwierząt hodowlanych oraz roślin użytkowych. Konwencja o różnorodności biologicznej Obszar interwencji: Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe Cel: Zachowanie i wzbogacanie walorów przyrodniczo-krajobrazowych Kierunek interwencji: Ochrona i utrzymanie zieleni urządzonej i nieurządzonej Cel: Ochrona różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemów Kierunek interwencji: Uporządkowanie i rewitalizacja obszarów zdegradowanych Rozwój ekoturystyki Zrównoważona gospodarka leśna Przeciwdziałanie fragmentacji przestrzeni przyrodniczej, utrzymanie i odtworzenie ekosystemów i ich funkcji Ochrona gatunkowa Europa trategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu 3. Priorytety trategii Europa 2020: 1) Rozwój inteligentny: rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji; 2) Rozwój zrównoważony: wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej; 3) Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu: wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i Wyznaczone cele i kierunki interwencji zapewniają zrównoważony wzrost społecznogospodarczy z poszanowaniem zasad ochrony środowiska. Przedstawione w POŚ dla Gminy Oleśnica założenia wspierają gospodarkę bardziej przyjazną środowisku. Osiągnięcie założonego priorytetu 20/20/20 będzie możliwe w szczególności poprzez realizację zadań następujących obszarów interwencji: Obszar interwencji: Ochrona klimatu i jakości powietrza biuro@e-ekologika.pl trona 16

17 LP CELE WYZNACZONE W MIĘDZYNARODOWYCH, WPÓLNOTOWYCH I KRAJOWYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH terytorialną. Efektem realizacji priorytetów Europy 2020 będzie osiągnięcie wymiernych, współzależnych celów przedstawionych w strategii i dotyczących m.in: na ograniczenia emisji CO2 i osiągnięcia celów 20/20/20 w zakresie klimatu i energii: należy ograniczyć emisje gazów cieplarnianych o 20 proc. w stosunku do poziomu z 1990 r. (lub nawet o 30 proc., jeśli warunki będą sprzyjające), 20 proc. energii powinno pochodzić ze źródeł odnawialnych, efektywność energetyczna powinna wzrosnąć o 20 proc. CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ Cel: Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych i osiągnięcie wymaganych standardów jakości powietrza Kierunek interwencji: Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez termomodernizację/zwiększenie efektywności energetycznej Rozbudowa systemów energooszczędnych Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez wymianę/modernizację źródeł ciepła Ograniczenie emisji ze źródeł komunikacyjnych Rozwój odnawialnych źródeł energii Ograniczenie emisji komunalno-bytowej (powierzchniowej) Ocena stanu jakości powietrza Działalność kontrolna i programowa Zrównoważona Europa dla Lepszego Świata: trategia zrównoważonego rozwoju Unii Europejskiej 4. Cel nadrzędny (globalny): Rozwój zrównoważony. Osiągnięcie celu poprzez realizację celów szczegółowych i działań głównie w aspektach tj.: 1) Ograniczenie zmian klimatycznych oraz wzrostu zużycia energii 2) Bardziej odpowiedzialne zarządzanie zasobami naturalnymi 3) Poprawa systemu transportowego oraz systemu zarządzania gruntami Obszar interwencji: Ochrona klimatu i jakości powietrza Cel: Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych i osiągnięcie wymaganych standardów jakości powietrza Kierunek interwencji: Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez termomodernizację/zwiększenie efektywności energetycznej Rozbudowa systemów energooszczędnych Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez wymianę/modernizację źródeł ciepła Ograniczenie emisji ze źródeł komunikacyjnych Rozwój odnawialnych źródeł energii Ograniczenie emisji komunalno-bytowej (powierzchniowej) Ocena stanu jakości powietrza Działalność kontrolna i programowa Obszar interwencji: Zagrożenia hałasem Cel: Zmniejszenie oddziaływania hałasu i ochrona przed hałasem Kierunek interwencji: Poprawa stanu układu komunikacyjnego Ocena stanu klimatu akustycznego Działalność kontrolna i programowa Zmniejszenie uciążliwości hałasu komunikacyjnego, zwłaszcza na terenach zabudowanych biuro@e-ekologika.pl trona 17

18 LP CELE WYZNACZONE W MIĘDZYNARODOWYCH, WPÓLNOTOWYCH I KRAJOWYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ Obszar interwencji: Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe Cel: Zachowanie i wzbogacanie walorów przyrodniczo-krajobrazowych Kierunek interwencji: Ochrona i utrzymanie zieleni urządzonej i nieurządzonej 5. Cel główny: osiągnięcie w UE takiej zdolności adaptacji, by mogła ona stawić czoła skutkom zmian klimatu. Działania: 1) Tworzenie trwałych podstaw wiedzy na temat oddziaływania i skutków zmian klimatu w UE, 2) Włączenie adaptacji do kluczowych dziedzin politycznych UE, 3) tosowanie kombinacji instrumentów politycznych (instrumenty rynkowe, wytyczne, partnerstwa publiczno-prywatne) celem zapewnienia skutecznej realizacji procesu adaptacji, 4) Nasilenie międzynarodowej współpracy w zakresie adaptacji. Biała Księga: Adaptacja do zmian klimatu: europejskie ramy działania Cel: Ochrona różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemów Kierunek interwencji: Uporządkowanie i rewitalizacja obszarów zdegradowanych Rozwój ekoturystyki Zrównoważona gospodarka leśna Przeciwdziałanie fragmentacji przestrzeni przyrodniczej, utrzymanie i odtworzenie ekosystemów i ich funkcji Ochrona gatunkowa Wyznaczone cele i kierunki interwencji w ramach poszczególnych obszarów uwzględniają zagadnienia horyzontalne w tym adaptacje do zmian klimatu. Wyznaczone cele i kierunki interwencji zapewniają poprawę warunków klimatycznych oraz dbałość o jakość powietrza atmosferycznego poprzez zmniejszenie ilości zanieczyszczeń, stosowanie rozwiązań energooszczędnych, przeciwdziałanie zagrożeniom nadzwyczajnym (suszom, powodziom itp.) oraz rozwój odnawialnych źródeł energii. VII Program działań na rzecz środowiska (7EAP) priorytety polityki ochrony środowiska w UE do roku 2020 (projekt) 6. Cele główne: Cel 1: Ochrona, zachowanie i poprawa kapitału naturalnego UE Cel 2: Przekształcenie UE w zasobooszczędną, zieloną i konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną Cel 3: Ochrona obywateli UE przed związanymi ze środowiskiem naciskami i zagrożeniami dla zdrowia i dobrostanu Cel 4: Zabezpieczenie inwestycji na rzecz polityki OŚ i przeciwdziałania zmianom klimatu Cel 5: Lepsze uwzględnianie problematyki środowiska i większa spójność polityki we wszystkich dziedzinach Cel 6: Wspieranie zrównoważonego charakteru miast UE Wszystkie cele i kierunki interwencji wyznaczone dla poszczególnych obszarów. POŚ dla Gminy Oleśnica wyznacza cele i kierunki dotyczące ochrony przyrody, bardziej efektywnego wykorzystywania zasobów i przejścia na gospodarkę niskoemisyjną oraz ochrony zdrowia ludzi przed zagrożeniami środowiskowymi, w tym poważnymi awariami. Założenia przyjęte w POŚ dla Gminy Oleśnica zapewniają rozwój gospodarczy regionu z pełnym poszanowaniem bioróżnorodności. Zostają spełnione więc wszystkie cele strategiczne wyznaczone w VII Programie działań na rzecz ochrony środowiska (7EAP). Nasze ubezpieczenie na życie nasz kapitał naturalny - trategia różnorodności biologicznej UE do 2020 r. 7. Cel: Powstrzymanie utraty różnorodności biologicznej i degradacji funkcji ekosystemu w UE do 2020 r. oraz przywrócenie ich w możliwie największym Obszar interwencji: Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe Cel: Zachowanie i wzbogacanie walorów przyrodniczo-krajobrazowych biuro@e-ekologika.pl trona 18

19 LP CELE WYZNACZONE W MIĘDZYNARODOWYCH, WPÓLNOTOWYCH I KRAJOWYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH stopniu, a także zwiększenie wkładu UE w zapobieganie utracie różnorodności biologicznej na świecie. CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ Kierunek interwencji: Ochrona i utrzymanie zieleni urządzonej i nieurządzonej 8. Cel 7: Zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego oraz ochrona i poprawa stanu środowiska : Kierunek interwencji Modernizacja infrastruktury i bezpieczeństwo energetyczne, Kierunek interwencji Modernizacja sieci elektroenergetycznych i ciepłowniczych, Kierunek interwencji Realizacja programu inteligentnych sieci w elektroenergetyce, Kierunek interwencji Wzmocnienie roli odbiorców finalnych w zarządzaniu zużyciem energii, Kierunek interwencji tworzenie zachęt przyspieszających rozwój zielonej gospodarki, Kierunek interwencji Zwiększenie poziomu ochrony środowiska. Cel 8: Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równoważenia rozwoju dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów regionalnych : Kierunek interwencji Rewitalizacja obszarów problemowych w miastach, Kierunek interwencji tworzenie warunków sprzyjających tworzeniu pozarolniczych miejsc pracy na wsi i zwiększaniu mobilności zawodowej na linii obszary wiejskie miasta, Kierunek interwencji Zrównoważony wzrost produktywności i konkurencyjności sektora rolno-spożywczego zapewniający bezpieczeństwo żywnościowe oraz stymulujący wzrost pozarolniczego zatrudnienia i przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, Cel: Ochrona różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemów Kierunek interwencji: Uporządkowanie i rewitalizacja obszarów zdegradowanych Rozwój ekoturystyki Zrównoważona gospodarka leśna Przeciwdziałanie fragmentacji przestrzeni przyrodniczej, utrzymanie i odtworzenie ekosystemów i ich funkcji Ochrona gatunkowa DOKUMENTY KRAJOWE Długookresowa trategia Rozwoju Kraju. Polska Fala Nowoczesności Obszar interwencji: Ochrona klimatu i jakości powietrza Cel: Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych i osiągnięcie wymaganych standardów jakości powietrza Kierunek interwencji: Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez termomodernizację/zwiększenie efektywności energetycznej Rozbudowa systemów energooszczędnych Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez wymianę/modernizację źródeł ciepła Ograniczenie emisji ze źródeł komunikacyjnych Rozwój odnawialnych źródeł energii Ograniczenie emisji komunalno-bytowej (powierzchniowej) Ocena stanu jakości powietrza Działalność kontrolna i programowa Obszar interwencji: Zagrożenia hałasem Cel: Zmniejszenie oddziaływania hałasu i ochrona przed hałasem Kierunek interwencji: Poprawa stanu układu komunikacyjnego Ocena stanu klimatu akustycznego Działalność kontrolna i programowa Zmniejszenie uciążliwości hałasu komunikacyjnego, zwłaszcza na terenach zabudowanych Obszar interwencji: Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe biuro@e-ekologika.pl trona 19

20 LP CELE WYZNACZONE W MIĘDZYNARODOWYCH, WPÓLNOTOWYCH I KRAJOWYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH Kierunek interwencji Wprowadzenie rozwiązań prawnoorganizacyjnych stymulujących rozwój miast. Cel 9: Zwiększenie dostępności terytorialnej Polski : Udrożnienie obszarów miejskich i metropolitarnych poprzez utworzenie zrównoważonego, spójnego i przyjaznego użytkownikom systemu transportowego. 9. Cel 1. Zrównoważone gospodarowanie zasobami środowiska Kierunek interwencji 1.1. Racjonalne i efektywne gospodarowanie zasobami kopalin, Kierunek interwencji 1.2. Gospodarowanie wodami dla ochrony przed powodzią, suszą i deficytem wody, Kierunek interwencji 1.3. Zachowanie bogactwa różnorodności biologicznej, w tym wielofunkcyjna gospodarka leśna, Kierunek interwencji 1.4. Uporządkowanie zarządzania przestrzenią, Cel 2. Zapewnienie gospodarce krajowej bezpiecznego i konkurencyjnego zaopatrzenia w energię Kierunek interwencji 2.1. Lepsze wykorzystanie krajowych zasobów energii, Kierunek interwencji 2.2. Poprawa efektywności energetycznej, Kierunek interwencji 2.6. Wzrost znaczenia rozproszonych, odnawialnych źródeł energii, Kierunek interwencji 2.7. Rozwój energetyczny obszarów podmiejskich i wiejskich, Kierunek interwencji 2.8. Rozwój systemu zaopatrywania nowej generacji pojazdów wykorzystujących paliwa alternatywne, Cel 3. Poprawa stanu środowiska Kierunek interwencji 3.1. Zapewnienie dostępu do czystej wody dla społeczeństwa i gospodarki, Kierunek interwencji 3.2. Racjonalne gospodarowanie odpadami, w tym wykorzystanie ich na cele energetyczne, Kierunek interwencji 3.3. Ochrona powietrza, w tym ograniczenie trategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ Cel: Zachowanie i wzbogacanie walorów przyrodniczo-krajobrazowych Kierunek interwencji: Ochrona i utrzymanie zieleni urządzonej i nieurządzonej Cel: Ochrona różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemów Kierunek interwencji: Uporządkowanie i rewitalizacja obszarów zdegradowanych Rozwój ekoturystyki Zrównoważona gospodarka leśna Przeciwdziałanie fragmentacji przestrzeni przyrodniczej, utrzymanie i odtworzenie ekosystemów i ich funkcji Ochrona gatunkowa Wszystkie wyznaczone cele i kierunki interwencji są zgodne z celami środowiskowymi trategii Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko. Założenia wskazane w POŚ dla Gminy Oleśnica są zgodne z celem głównym strategii jakim jest zapewnienie wysokiej jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń z uwzględnieniem ochrony środowiska oraz stworzenie warunków do zrównoważonego rozwoju nowoczesnego sektora energetycznego, zdolnego zapewnić Polsce bezpieczeństwo energetyczne oraz konkurencyjną i efektywną gospodarkę. Wyznaczone cele i kierunki interwencji zakładają dbałość o środowisko przyrodnicze poprzez uporządkowanie, pielęgnację, ochronę i efektywne wykorzystanie walorów przyrodniczych gminy Oleśnica. Ponadto przyjęte założenia zapewniają poprawę stanu środowiska oraz poprawę efektywności energetycznej na terenie gminy Oleśnica. biuro@e-ekologika.pl trona 20

21 LP CELE WYZNACZONE W MIĘDZYNARODOWYCH, WPÓLNOTOWYCH I KRAJOWYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH oddziaływania energetyki, Kierunek interwencji 3.4. Wspieranie nowych i promocja polskich technologii energetycznych i środowiskowych, Kierunek interwencji 3.5. Promowanie zachowań ekologicznych oraz tworzenie warunków do powstawania zielonych miejsc pracy, CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ 10. Cel główny: zwiększenie dostępności transportowej, poprawa bezpieczeństwa uczestników ruchu i efektywności sektora transportowego, poprzez tworzenie spójnego, zrównoważonego i przyjaznego użytkownikowi systemu transportowego w wymiarze krajowym, europejskim i globalnym. Cel strategiczny 1. - tworzenie zintegrowanego systemu transportowego Cel szczegółowy 1. tworzenie nowoczesnej i spójnej sieci infrastruktury transportowej, Cel szczegółowy 4. Ograniczanie negatywnego wpływu transportu na środowisko. trategia Rozwoju Transportu do 2020 (z perspektywą do 2030) Obszar interwencji: Ochrona klimatu i jakości powietrza Cel: Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych i osiągnięcie wymaganych standardów jakości powietrza Kierunek interwencji: Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez termomodernizację/zwiększenie efektywności energetycznej Rozbudowa systemów energooszczędnych Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez wymianę/modernizację źródeł ciepła Ograniczenie emisji ze źródeł komunikacyjnych Rozwój odnawialnych źródeł energii Ograniczenie emisji komunalno-bytowej (powierzchniowej) Ocena stanu jakości powietrza Działalność kontrolna i programowa Obszar interwencji: Zagrożenia hałasem Cel: Zmniejszenie oddziaływania hałasu i ochrona przed hałasem Kierunek interwencji: Poprawa stanu układu komunikacyjnego Ocena stanu klimatu akustycznego Działalność kontrolna i programowa Zmniejszenie uciążliwości hałasu komunikacyjnego, zwłaszcza na terenach zabudowanych trategia zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa na lata Głównym celem opracowania trategii jest określenie kluczowych kierunków rozwoju obszarów wiejskich, rolnictwa i rybactwa w perspektywie do 2020 r., co pozwoli właściwie zaadresować zakres interwencji publicznych finansowanych ze środków krajowych i wspólnotowych. W trategii tej określono cel główny, którym jest poprawa jakości życia na obszarach wiejskich oraz efektywne wykorzystanie ich zasobów i potencjałów, w tym rolnictwa i rybactwa, dla zrównoważonego rozwoju kraju. Celami Wszystkie wyznaczone cele i kierunki interwencji są zgodne z celami środowiskowymi trategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa na lata Założenia wskazane w POŚ dla Gminy Oleśnica są zgodne z celem głównym strategii jakim jest poprawa jakości życia na obszarach wiejskich oraz efektywne wykorzystanie ich zasobów i potencjałów, w tym rolnictwa i rybactwa, dla zrównoważonego rozwoju gminy. Wyznaczone cele i kierunki interwencji zakładają dbałość o środowisko przyrodnicze poprzez uporządkowanie, pielęgnację, ochronę i efektywne wykorzystanie walorów biuro@e-ekologika.pl trona 21

22 LP CELE WYZNACZONE W MIĘDZYNARODOWYCH, WPÓLNOTOWYCH I CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ KRAJOWYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH środoiwskowymi trategii są: Cel szczegółowy 2: Poprawa warunków życia na obszarach wiejskich oraz poprawa ich dostępności przestrzennej Cel szczegółowy 3: Bezpieczeństwo żywnościowe Cel szczegółowy 5: Ochrona środowiska i adaptacja do zmian klimatu na obszarach wiejskich przyrodniczych gminy. Ponadto przyjęte założenia zapewniają prawidłowy i efektowny rozwój rolnictwa oraz zwiększają potencjał rozwoju gminy w tym kierunku. Polityka Energetyczna Polski do 2030r. 12. Brak jasno zdefiniowanego celu głównego. Podstawowe kierunki: Główne cele i kierunki interwencji związane z racjonalną polityką energetyczną gminy oraz ograniczaniem negatywnych oddziaływań na środowisko z energetyki zostały zawarte w poprawa efektywności energetycznej, obszarze Ochrona klimatu i jakości powietrza. Wyznaczone cele i kierunki w tym obszarze wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii, wpisują się w podstawowe kierunki Polityki Energetycznej Polski. W POŚ dla Gminy Oleśnica dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej, wyznaczono: Cel: Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych i osiągnięcie wymaganych rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw, standardów jakości powietrza rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii, Kierunek interwencji: ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko. Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez termomodernizację/zwiększenie efektywności energetycznej Rozbudowa systemów energooszczędnych Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez wymianę/modernizację źródeł ciepła Ograniczenie emisji ze źródeł komunikacyjnych Rozwój odnawialnych źródeł energii Ograniczenie emisji komunalno-bytowej (powierzchniowej) Ocena stanu jakości powietrza Działalność kontrolna i programowa Polityka klimatyczna Polski 13. Celem strategicznym polityki klimatycznej jest włączenie się Polski do wysiłków społeczności międzynarodowej na rzecz ochrony klimatu globalnego poprzez wdrażanie zasad zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza w zakresie poprawy wykorzystania energii, zwiększania zasobów leśnych i glebowych kraju, racjonalizacji wykorzystania surowców i produktów przemysłu oraz racjonalizacji zagospodarowania odpadów, w sposób zapewniający osiągnięcie maksymalnych, długoterminowych korzyści gospodarczych, społecznych i politycznych. trategie redukcji emisji gazów cieplarnianych w Polsce do roku 2020 Obszar interwencji: Ochrona klimatu i jakości powietrza Cel: Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych i osiągnięcie wymaganych standardów jakości powietrza Kierunek interwencji: Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez termomodernizację/zwiększenie efektywności energetycznej Rozbudowa systemów energooszczędnych Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez wymianę/modernizację źródeł ciepła Ograniczenie emisji ze źródeł komunikacyjnych Rozwój odnawialnych źródeł energii biuro@e-ekologika.pl trona 22

23 LP CELE WYZNACZONE W MIĘDZYNARODOWYCH, WPÓLNOTOWYCH I KRAJOWYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ Ograniczenie emisji komunalno-bytowej (powierzchniowej) Ocena stanu jakości powietrza Działalność kontrolna i programowa Obszar interwencji: Gospodarowanie wodami Cel: Ochrona i zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi Kierunek interwencji: Minimalizacja ryzyka powodziowego Porządkowanie systemów melioracyjnych Ocena jakości wód powierzchniowych i podziemnych Gospodarowanie wodami dla ochrony przed powodzią, suszą i deficytem wody Minimalizacja ryzyka powodziowego Kształtowanie i racjonalizacja wykorzystania zasobów wodnych Ograniczenie rozprzestrzeniania zanieczyszczeń Konserwacja systemu melioracyjnego Obszar interwencji: Zasoby geologiczne Cel: Racjonalne i efektywne gospodarowanie zasobami naturalnymi Kierunek interwencji: Poprawa dostosowania działań w zakresie planowania przestrzennego Ochrona zasobów naturalnych Zmniejszenie oddziaływania w zakresie wydobycia kopalin Obszar interwencji: Gleby Cel: Ochrona gleb i racjonalne wykorzystanie terenu Kierunek interwencji: Właściwe gospodarowanie gruntami najwyższych klas Ochrona gleb przed negatywnym wpływem transportu i infrastruktury transportowej Ocena jakości gleb Rekultywacja gruntów Działalność kontrolna i programowa Obszar interwencji: Gospodarowanie odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów Cel: Racjonalna gospodarka odpadami Kierunek interwencji: Ograniczenie ilości odpadów kierowanych na składowisko oraz zmniejszenie oddziaływania odpadów na środowisko biuro@e-ekologika.pl trona 23

24 LP CELE WYZNACZONE W MIĘDZYNARODOWYCH, WPÓLNOTOWYCH I KRAJOWYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ Gospodarowanie odpadami innymi niż komunalne Osiągnięcie wymaganych poziomów recyklingu i odzysku odpadów oraz ograniczenia składowania odpadów ulegających biodegradacji Właściwe gospodarowanie odpadami poprzez realizację działań systemowych i programowych Obszar interwencji: Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe Cel: Zachowanie i wzbogacanie walorów przyrodniczo-krajobrazowych Kierunek interwencji: Ochrona i utrzymanie zieleni urządzonej i nieurządzonej Cel: Ochrona różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemów Kierunek interwencji: Uporządkowanie i rewitalizacja obszarów zdegradowanych Rozwój ekoturystyki Zrównoważona gospodarka leśna Przeciwdziałanie fragmentacji przestrzeni przyrodniczej, utrzymanie i odtworzenie ekosystemów i ich funkcji Ochrona gatunkowa Cel: Ochrona dziedzictwa kulturowego Rewaloryzacja dziedzictwa kulturowego, jako elementu rozwoju społeczno - gospodarczego miasta i gminy Monitorowanie stanu zachowania zabytków oraz opracowanie programów jego poprawy Krajowy Plan Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych w latach Plan określa krajowe cele dotyczące udziału energii ze źródeł odnawialnych (OZE) w sektorach: transportowym, energii elektrycznej oraz ogrzewania i chłodzenia w 2020 r. z uwzględnieniem wpływu innych środków polityki efektywności energetycznej na końcowe zużycie energii. Określa ponadto środki, które należy podjąć dla osiągnięcia krajowych celów ogólnych w zakresie udziału OZE w wykorzystaniu energii finalnej. Obszar interwencji: Ochrona klimatu i jakości powietrza Cel: Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych i osiągnięcie wymaganych standardów jakości powietrza Kierunek interwencji: Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez termomodernizację/zwiększenie efektywności energetycznej Rozbudowa systemów energooszczędnych Redukcja emisji zanieczyszczeń atmosferycznych poprzez wymianę/modernizację źródeł ciepła Ograniczenie emisji ze źródeł komunikacyjnych Rozwój odnawialnych źródeł energii biuro@e-ekologika.pl trona 24

25 LP CELE WYZNACZONE W MIĘDZYNARODOWYCH, WPÓLNOTOWYCH I KRAJOWYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH 15. Cel główny: Efektywne wykorzystanie przestrzeni kraju i jej terytorialnie zróżnicowanych potencjałów rozwojowych dla osiągania ogólnych celów rozwojowych - konkurencyjności, zwiększenia zatrudnienia, sprawności funkcjonowania państwa oraz spójności w wymiarze społecznym, gospodarczym i terytorialnym w długim okresie. 16. Cel główny: Dojście do systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju, w którym w pełni realizowane są zasady gospodarki odpadami, a w szczególności zasada postępowania z odpadami zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami, czyli po pierwsze zapobieganie powstawaniu odpadów, a następnie kolejno przygotowanie do ponownego użycia, recykling, inne metody odzysku (czyli wykorzystanie odpadów), unieszkodliwienie, przy czym najmniej pożądanym sposobem ich zagospodarowania jest składowanie. CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ Ograniczenie emisji komunalno-bytowej (powierzchniowej) Ocena stanu jakości powietrza Działalność kontrolna i programowa Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK 2030) Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2014 Wszystkie wyznaczone cele i kierunki interwencji muszą być realizowane zgodnie przyjętymi zasadami kształtowania przestrzeni w gminie Oleśnica. Wyznaczone zadania (w szczególności inwestycyjne) powinny być zgodne z obowiązującą polityką przestrzenną gminy i województwa, w szczególności z aktami prawa miejscowego, które wyznaczają ramy kształtowania i wykorzystania przestrzeni w poszczególnych regionach gminy. Ważnym jest zatem osiągnięcie wyznaczonego efektu ekologicznego nakreślonego w celu i kierunki interwencji przy jednoczesnym zachowaniu dbałości o walory przestrzenno-krajobrazowe. Obszar interwencji: Gospodarowanie odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów Cel: Racjonalna gospodarka odpadami Kierunek interwencji: Ograniczenie ilości odpadów kierowanych na składowisko oraz zmniejszenie oddziaływania odpadów na środowisko Gospodarowanie odpadami innymi niż komunalne Osiągnięcie wymaganych poziomów recyklingu i odzysku odpadów oraz ograniczenia składowania odpadów ulegających biodegradacji Właściwe gospodarowanie odpadami poprzez realizację działań systemowych i programowych Aktualizacja Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych - AKPOŚK Cel główny: Ograniczenie zrzutów niedostatecznie oczyszczanych ścieków, a co za tym idzie ochrona środowiska wodnego przed ich niekorzystnymi skutkami 18. Projekt Polityki Wodnej Państwa do roku 2030 (z uwzględnieniem etapu 2016) został przygotowany przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej na podstawie opracowania pt. Projekt Narodowej trategii Gospodarowania Projekt Polityki Wodnej Państwa do roku 2030 Obszar interwencji: Gospodarka wodno-ściekowa Cel: Poprawa gospodarki wodno-ściekowej Kierunek interwencji: Rozbudowa infrastruktury wodociągowej z zapewnieniem dostępu do czystej wody dla społeczeństwa i gospodarki Rozbudowa infrastruktury odprowadzania i oczyszczania ścieków z uwzględnieniem zabudowy rozproszonej Zapewnienie dostępu do czystej wody dla społeczeństwa i gospodarki Rozbudowa infrastruktury oczyszczania ścieków oraz ograniczenie ładunku zanieczyszczeń w ściekach Obszar interwencji: Gospodarowanie wodami Cel: Ochrona i zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi Kierunek interwencji: biuro@e-ekologika.pl trona 25

26 LP CELE WYZNACZONE W MIĘDZYNARODOWYCH, WPÓLNOTOWYCH I CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ KRAJOWYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH Wodami 2030 (z uwzględnieniem etapu 2015). Celem nadrzędnym PWP 2030 jest zapewnienie powszechnego dostępu ludności do czystej i zdrowej wody oraz istotne ograniczenie zagrożeń Minimalizacja ryzyka powodziowego Porządkowanie systemów melioracyjnych Ocena jakości wód powierzchniowych i podziemnych wywoływanych przez powodzie i susze w połączeniu z utrzymaniem dobrego Gospodarowanie wodami dla ochrony przed powodzią, suszą i deficytem wody stanu wód i związanych z nimi ekosystemów, przy zaspokojeniu Minimalizacja ryzyka powodziowego uzasadnionych potrzeb wodnych gospodarki, poprawie spójności Kształtowanie i racjonalizacja wykorzystania zasobów wodnych terytorialnej i dążeniu do wyrównywania dysproporcji regionalnych. Ograniczenie rozprzestrzeniania zanieczyszczeń Cele strategiczne: Konserwacja systemu melioracyjnego Cel strategiczny1: Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu wód i związanych z nimi ekosystemów, Cel strategiczny2: Zaspokojenie potrzeb ludności w zakresie zaopatrzenia w wodę, Cel strategiczny3: Zaspokojenie społecznie i ekonomicznie uzasadnionych potrzeb wodnych gospodarki, Cel strategiczny4: Ograniczenie wystąpienia negatywnych sutków powodzi i susz, Cel strategiczny5: Reforma systemu zarządzania i finansowania gospodarki wodnej. Aktualizacja Krajowego Programu Zwiększania Lesistości 19. Cel główny: Zapewnienie zwiększenia lesistości kraju do 30% w roku 2020 i 33% po roku Obszar interwencji: Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe Cel: Zachowanie i wzbogacanie walorów przyrodniczo-krajobrazowych Kierunek interwencji: Ochrona i utrzymanie zieleni urządzonej i nieurządzonej Cel: Ochrona różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemów Kierunek interwencji: Uporządkowanie i rewitalizacja obszarów zdegradowanych Rozwój ekoturystyki Zrównoważona gospodarka leśna Przeciwdziałanie fragmentacji przestrzeni przyrodniczej, utrzymanie i odtworzenie ekosystemów i ich funkcji Ochrona gatunkowa W POŚ dla Gminy Oleśnica wyznaczono zadania zapewniające zwiększenie lesistości w granicach gminy, poprzez zrównoważoną gospodarkę leśną i realizację zadań programowych wyznaczonych dla jednostek i podmiotów gospodarki leśnej. Program ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz Plan działań na lata tanowi kontynuację Krajowej trategii ochrony i zrównoważonego Obszar interwencji: Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe biuro@e-ekologika.pl trona 26

27 LP CELE WYZNACZONE W MIĘDZYNARODOWYCH, WPÓLNOTOWYCH I KRAJOWYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH użytkowania różnorodności biologicznej wraz z Programem Działań na lata Cel nadrzędny Poprawa stanu różnorodności biologicznej i pełniejsze powiązanie jej ochrony z rozwojem społeczno-gospodarczym kraju. Cele strategiczne i cele operacyjne: Cel strategiczny A: Podniesienie poziomu wiedzy oraz kształtowanie postaw społeczeństwa związanych z włączaniem się do działań na rzecz różnorodności biologicznej. Cel strategiczny B: Włączenie wybranych sektorów gospodarki w działania na rzecz różnorodności biologicznej Cel strategiczny C: Zachowanie i przywracanie populacji zagrożonych gatunków i siedlisk Cel strategiczny D: Efektywne zarządzanie zasobami przyrodniczymi Cel strategiczny E: Utrzymanie i odbudowa ekosystemów oraz ich usług Cel strategiczny F: Ograniczenie presji gatunków inwazyjnych i konfliktowych Cel strategiczny G: Ograniczenie i łagodzenie skutków zmian klimatycznych Cel strategiczny H: Ochrona różnorodności biologicznej poprzez rozwój współpracy międzynarodowej CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ Cel: Zachowanie i wzbogacanie walorów przyrodniczo-krajobrazowych Kierunek interwencji: Ochrona i utrzymanie zieleni urządzonej i nieurządzonej Cel: Ochrona różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemów Kierunek interwencji: Uporządkowanie i rewitalizacja obszarów zdegradowanych Rozwój ekoturystyki Zrównoważona gospodarka leśna Przeciwdziałanie fragmentacji przestrzeni przyrodniczej, utrzymanie i odtworzenie ekosystemów i ich funkcji Ochrona gatunkowa Obszar interwencji: Edukacja ekologiczna Cel: Podniesienie świadomości ekologicznej Kierunek interwencji: Pobudzenie u mieszkańców odpowiedzialności za otaczające środowisko i wyeliminowanie negatywnych zachowań biuro@e-ekologika.pl trona 27

28 3.2. Powiązania projektu Programu z celami strategicznymi na szczeblu regionalnym Na potrzeby Prognozy oddziaływania na środowisko przeprowadzono analizę zgodności celów i kierunków interwencji wyznaczonych w POŚ dla Gminy Oleśnica z celami innych dokumentów strategicznych na szczeblu regionalnym (wojewódzkim, powiatowym). Dokumenty zostały przeanalizowane pod kątem zgodności z celami w zakresie ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju. Przedstawiono jedynie te cele strategiczne, które związane są z szeroko rozumianym systemem ochrony środowiska. Analizie zgodności poddano cele i kierunki interwencji wyznaczone zarówno w ramach zadań własnych gminy jak i zadań monitorowanych. biuro@e-ekologika.pl trona 28

29 Tabela 4. Analiza zgodności z celami strategicznymi na szczeblu regionalnym (powiatowym i wojewódzkim) LP CELE WYZNACZONE W REGIONALNYCH I LOKALNYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ DOKUMENTY REGIONALNE Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego (RPO WD ) 1. W ramach WRPO możliwe będzie uzyskanie dofinansowania tzw. projektów twardych wspieranych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) oraz tzw. projektów miękkich, przeznaczonych na inwestycje w zasoby ludzkie, wspieranych z Europejskiego Funduszu połecznego (EF). WRPO realizowany będzie w dziesięciu Osiach Priorytetowych (OP) w tym dziweięciuosiach tematycznych i jednej osi dedykowanej pomocy technicznej: RPO WD realizowany będzie poprzez 11 Osi Priorytetowych (OP) z czego 10 będą to osie tematyczne i jedna oś dedykowana pomocy technicznej: Oś priorytetowa 1 Przedsiębiorstwa i innowacje Oś priorytetowa 2 Technologie informacyjno-komunikacyjne Oś priorytetowa 3 Gospodarka niskoemisyjna Oś priorytetowa 4 Środowisko i zasoby Oś priorytetowa 5 Transport Oś priorytetowa 6 Infrastruktura spójności społecznej Oś priorytetowa 7 Infrastruktura edukacyjna Oś priorytetowa 8 Rynek pracy Oś priorytetowa 9 Włączenie społeczne Oś priorytetowa 10 Edukacja Oś priorytetowa 11 Pomoc techniczna Plan zagospodarowania przestrzennego województwa dolnośląskiego 2. W PZPWD zapisano cele strategiczne służące ochronie środowiska: zachowanie i odtwarzanie zasobów przyrodniczo-krajobrazowych rozszerzenie i umocnienie regionalnego systemu obszarów chronionych i jego zintegrowanie z systemami krajowymi i europejskimi harmonijne kształtowanie krajobrazu kulturowego oraz poprawę stanu i wykorzystania zespołów zabytkowych ochrona oraz poprawa stanu i wykorzystania zespołów zabytkowych ochrona dóbr kultury współczesnej, ochrona powierzchni ziemi zachowanie i racjonalne wykorzystanie zasobów glebowych racjonalna gospodarka zasobami kopalin zachowanie zasobów i zapewnienie wysokiej jakości wód poprawa stanu powietrza atmosferycznego, ochrona i powiększenie zasobów leśnych ochrona przed hałasem Większość wyznaczonych zadań w ramach poszczególnych celów i kierunków interwencji wpisuje się w osie priorytetowe RPO WD , stąd też możliwe będzie pozyskanie środków finansowych na realizację niektórych zadań. Wsparcie finansowe ze środków unijnych odciąży budżet Gminy oraz zwiększy prawdopodobieństwo realizacji założonych zadań w okresie obowiązywania POŚ dla Gminy Oleśnica. Cele i kierunki interwencji zostały dobrane w taki sposób aby zapewnić zgodność z głównymi osiami priorytetowymi i działaniami nakreślonymi w zczegółowym Opisie Osi Priorytetowych RPO WD POŚ dla Gminy Oleśnica uwzględnia kierunki rozwoju i zagospodarowania województwa dolnośląskiego, jakie zostały nakreślone w przyjętych politykach przestrzennych. Przyjęte cele, kierunki interwencji oraz zadania wynikają bezpośrednio lub pośrednio z przyjętych założeń i są zgodne z Planem zagospodarowania przestrzennego województwa dolnośląskiego. trategia rozwoju Województwa Dolnośląskiego do 2020 r. 3. W trategii określono 8 celów szczegółowych. Wyzwaniem i celem strategicznym odnoszącym się Wszystkie określone w POŚ dla gminy Oleśnica cele i kierunki są zgodne ze biuro@e-ekologika.pl trona 29

30 LP CELE WYZNACZONE W REGIONALNYCH I LOKALNYCH DOKUMENTACH TRATEGICZNYCH CELE I KIERUNKI INTERWENCJI WYZNACZONE W POŚ do ochrony środowiska jest: CEL: 4 - Ochrona środowiska naturalnego, efektywne wykorzystanie zasobów oraz dostosowanie do zmian klimatu i poprawa poziomu bezpieczeństwa. trategią rozwoju województwa dolnośląskiego. Określone w POŚ dla Gminy Oleśnica cele wpisują się w strategię województwa i uwzględniają wieloletnią prognozę rozwoju województwa dolnośląskiego. Wojewódzki Program Ochrony Środowiska Województwa Dolnośląskiego na lata z perspektywą do 2021 r 4. W Programie Ochrony Środowiska Województwa Dolnośląskiego sformułowano następujący Cel nadrzędny: "Nowoczesna gospodarka (efektywne wykorzystanie zasobów), harmonijny, zintegrowany rozwój przestrzenny oraz społeczno-gospodarczy w atrakcyjnym środowisku naturalnym" W ramach celu nadrzędnego wyznaczono 6 obszarów strategicznych, dla których określono następujące priorytety ekologiczne: Obszar strategiczny I - Zadania o charakterze systemowym: Obszar strategiczny II - Poprawa jakości środowiska: Obszar strategiczny III - Racjonalne korzystanie z zasobów naturalnych: Obszar strategiczny IV - Ochrona przyrody i krajobrazu: Obszar strategiczny V - Kształtowanie postaw ekologicznych: Obszar strategiczny VI - Poprawa bezpieczeństwa ekologicznego Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Oleśnickiego 5. W Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Oleśnickiego zdefiniowane zostały następujące długoterminowe cele i kierunki działań w zakresie ochrony środowiska powiatu do 2015 roku: 1) Ochrona powietrza atmosferycznego, 2) Ochrona przed hałasem, 3) Ochrona zasobów wodnych i gospodarka ściekowa, 4) Racjonalna gospodarka surowcami mineralnymi, 5) Gospodarka odpadami, 6) Ochrona walorów przyrodniczych i funkcji układów przyrodniczych. trategia Rozwoju Powiatu Oleśnickiego na lata z perspektywą do roku W trategii Rozwoju Powiatu Oleśnickiego na lata z perspektywą do roku 2022 określono następujące cele środowiskowe, do których nawiązuje niniejszy POŚ: Cel szczegółowy: Rozwój funkcji turystycznej Cel szczegółowy: Rozwój i modernizacja infrastruktury służącej społeczności lokalnej Cel szczegółowy: Czyste środowisko oraz zdrowy styl życia Cel szczegółowy: Czyste środowisko oraz zdrowy styl życia Wszystkie wyznaczone cele i kierunki interwencji są zgodne z celami środowiskowymi Wojewódzkiego Programu Ochrony Środowiska województwa dolnośląskiego. Wyznaczone cele i kierunki interwencji zakładają dbałość o środowisko przyrodnicze poprzez uporządkowanie, pielęgnację, ochronę i efektywne wykorzystanie walorów przyrodniczych gminy Oleśnica. Ponadto przyjęte założenia zapewniają poprawę infrastruktury transportowej i uporządkowania przestrzeni publicznej w gminie. Przyjęte założenia w POŚ dla Gminy Oleśnica zakładają m.in. podnoszenie świadomości ekologicznej, przeciwdziałanie emisji zanieczyszczeń do powietrza oraz rozwój ekoturystyki na terenie gminy Oleśnica. Z uwagi na lata programowania Programu ochrony środowiska dla Powiatu Oleśnickiego tj stał się on dokumentem nieaktualnym w zakresie wyznaczonych celów i zadań środowiskowych. Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1101) zmieniła zasady sporządzania programów ochrony środowiska. Przestała obowiązywać Polityka ekologiczna państwa, na której opierały się dotychczasowe programy. Reasumując, niezbędne jest Uchwalenie nowego Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Oleśnickiego na nowy okres programowania w oparciu o cele, kierunki i działania wskazane w aktualnych politykach i strategiach rozwoju kraju. Brak jest zatem możliwości analizy powiązań pomiędzy Programem Ochrony Środowiska dla Powiatu Oleśnickiego a POŚ dla Gminy Oleśnica. Wszystkie wyznaczone cele i kierunki interwencji są zgodne z celami środowiskowymi trategii Rozwoju Powiatu Oleśnickiego na lata z perspektywą do roku Wyznaczone cele i kierunki interwencji zakładają dbałość o środowisko przyrodnicze poprzez uporządkowanie, pielęgnację, ochronę i efektywne wykorzystanie walorów przyrodniczych gminy Oleśnica. Ponadto przyjęte założenia zapewniają poprawę infrastruktury transportowej i uporządkowania przestrzeni publicznej w gminie. Przyjęte założenia w POŚ dla Gminy Oleśnica zakładają m.in. podnoszenie świadomości ekologicznej, przeciwdziałanie emisji zanieczyszczeń do powietrza oraz rozwój ekoturystyki. biuro@e-ekologika.pl trona 30

31 4. METODYKA PORZĄDZANIA PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWIKO porządzenie Prognozy oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Oleśnica na lata z perspektywą na lata przebiegało wieloetapowo i obejmowało kolejno: - ocenę aktualnego stanu środowiska na obszarze objętym dokumentem, zawierającą analizę zasobów i walorów środowiska oraz jakości środowiska; - ocenę potencjalnego wpływu ustaleń dokumentu na środowisko przyrodnicze, w tym na zdrowie ludzi; - opracowanie propozycji minimalizacji negatywnych skutków realizacji ustaleń dokumentu w obszarach, w których zidentyfikowano znaczące negatywne oddziaływania; - opracowanie systemu monitorowania środowiskowych skutków wdrażania dokumentu strategicznego. Opracowując Prognozę zastosowano metodę indukcyjno-opisową oraz metodę analogii środowiskowych. Ocenę stanu środowiska przyrodniczego oraz analizę jakości jego poszczególnych elementów sporządzono przy wykorzystaniu dostępnych danych na temat obszaru gminy Oleśnica tj. studium literatury, informacji pozostających w zasobach administracji rządowej i samorządowej, danych statystyki publicznej oraz państwowego monitoringu środowiska. zczegółową analizę wpływu ustaleń projektu POŚ dla Gminy Oleśnica na środowisko opracowano wykorzystując metodę macierzy interakcji. Zakres Prognozy oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Oleśnica na lata z perspektywą na lata wynika z art. 51 Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko [1]. Ponadto zakres i stopień szczegółowości Prognozy oddziaływania na środowisko został uzgodniony z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska we Wrocławiu (pismo znak: WI DK z dnia 4 listopada 2016r.) patrz załącznik tekstowy nr 1 oraz Dolnośląskim Państwowym Wojewódzkim Inspektorem anitarnym we Wrocławiu (pismo znak: ZN DG z dnia 19 października 2016r.) patrz załącznik tekstowy nr 2. biuro@e-ekologika.pl trona 31

32 5. TAN ŚRODOWIKA, W TYM TAN ŚRODOWIKA NA OBZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM 5.1. Położenie administracyjne i geograficzne Gmina Oleśnica o powierzchni 242 km 2 (stan na , GU) położona jest w północnowschodniej części województwa dolnośląskiego i południowo-zachodniej części powiatu oleśnickiego, ok. 30 km na północny-wschód od Wrocławia. Gmina od północy graniczy z gminą Twardogóra (powiat oleśnicki), od strony północno - wschodniej z gminą yców (powiat oleśnicki), od wschodu z gminą Dziadowa Kłoda (powiat oleśnicki), od strony południowo - wschodniej z gminą Bierutów (powiat oleśnicki), od południa z gminami Jelcz Laskowice (powiat oławski) i Czernica (powiat wrocławski), od strony zachodniej z gminą Długołęka (powiat wrocławski), a od północnego-zachodu z gminą Dobroszyce (powiat oleśnicki). W skład gminy Oleśnica wchodzi 29 sołectw: Bogusławice, Boguszyce-wieś, Brzezinka, Bystre, Cieśle, Dąbrowa, Gręboszyce, Jenkowice, Krzeczyn, Ligota Mała, Ligota Polska, Ligota Wielka, Nieciszów, Nowa Ligota, Nowoszyce, Osada Leśna, Boguszyce-Osiedle, Ostrowina, Piszkawa, Poniatowice, mardzów, molna, okołowice, palice, Świerzna, Wszechświęte, Wyszogród, Zarzysko, Zimnica. Rysunek 1. Położenie Gminy Oleśnica na tle podziału administracyjnego Polski Źródło: opracowanie własne biuro@e-ekologika.pl trona 32

33 Rysunek 2. Lokalizacja gminy Oleśnica względem gmin sąsiednich Źródło: opracowanie własne Pod względem regionalizacji fizyczno-geograficznej Polski, Gmina Oleśnica umiejscowiona jest w następujących jednostkach: megaregion Europa Środkowa (3); prowincja Niż Środkowoeuropejski (31); podprowincja Niziny Środkowopolskie (318); makroregion Nizina Śląska (318.5); mezoregion Równina Oleśnicka (318.56) 95% gminy mezoregion Wzgórza Twardogórskie (318.45) 5% gminy (północna część) 5.2. Budowa geologiczna, rzeźba terenu i sposób użytkowania terenu Pod względem tektonicznym gmina Oleśnica znajduje się w zasięgu monokliny przedsudeckiej (basen sedymentacyjny) powstałej pod koniec karbonu i wypełnionej osadami karbońskimi, permskimi (facji lądowej i morskiej) oraz skałami triasowymi. Warstwy te zostały ścięte erozyjnie i dźwignięte lub zrzucone wzdłuż systemu uskoków. Ponad monokliną zalegają niespoiste osady kenozoiczne, których dolną część stanowią mioceńskie utwory trzeciorzędowe, przykrywające prawie całą monoklinę. Utwory te mają zmienną miąższość, zależną częściowo od ukształtowania podłoża przedkenozoicznego. Osady trzeciorzędowe wykształcone są w postaci serii poznańskiej. Ich dolne kompleksy zbudowane są z iłów, mułków z warstwami piasków głównie drobnoziarnistych, często zailonych. Występują w nich dwa nieciągłe poziomy węgla brunatnego oraz towarzyszące im iły węgliste. W obrębie tych utworów występują również przewarstwienia piaszczyste lub piaszczysto-mułkowe w części spągowej biuro@e-ekologika.pl trona 33

34 i środkowej. W okolicach miasta Oleśnicy stwierdzono głęboką formę dolinną, o nieregularnym, nierównym dnie. Rozpoczyna się ona ok. 2 km na południowy wschód od miasta Oleśnica i przebiega równoleżnikowo do miejscowości mardzów. Miąższość trzeciorzędu zmienia się od około 110 m w rejonie Wrocławia do około 200 m w kierunku Trzebnicy. Trzeciorzęd niemal w obrębie całej gminy tworzy powierzchnię ciągłą. Ku północy, w rejonie Wzgórz Trzebnickich, powierzchnia trzeciorzędu jest zaburzona glacitektonicznie i przemieszana z utworami czwartorzędowymi. Utwory trzeciorzędowe pokryte są, osadami czwartorzędowymi o zmiennej grubości, które powstały głównie w okresie plejstocenu, podczas zlodowaceń południowopolskiego i środkowopolskiego. Osady te składają się z glin morenowych, piasków i żwirów wodnolodowcowych, mułków i iłów zastoiskowych, piasków i żwirów akumulacji rzecznej, mułków i piasków jeziornych, piasków, żwirów i głazów rozmytych moren czołowych oraz iłów, mułków, piasków i żwirów krzemowych. Występują one od powierzchni w postaci dość regularnych płatów. W środkowej i zachodniej części gminy największe obszary zajmują piaski wodnolodowcowe. Na terenach piaszczystych występują piaski eoliczne, przeważnie w postaci utrwalonych wydm. W obrębie dolin rzecznych występują miejscami terasy nadzalewowe związane z zlodowaceniem północno-polskim zbudowane z piasków i żwirów rzecznych. Dno dolin rzecznych Oleśnicy, Widawy i jej dopływów wyścielają współczesne utwory rzeczne - głównie mułki, piaski i żwiry oraz sporadycznie zachowane namuły rzeczne. Towarzyszą im torfy i namuły torfiaste. Łączna miąższość osadów czwartorzędowych na obszarze Równiny Oleśnickiej osiąga przeciętnie m. Pod względem geomorfologicznym na obszarze gminy wyróżnia się zdenudowaną wysoczyznę sandrową przechodzącą ku północy w wał moren spiętrzonych. Do niej przylega od południa zdenudowana wysoczyzna morenowa rozcięta dolinami rzecznymi z wąskimi terenami zalewowymi. Rzeźba terenu jest tu zróżnicowana pod względem występujących form, gdyż została uformowana w wyniku działalności glacjalnej, fluwioglacjalnej, rzecznej oraz w wyniku działalności człowieka (system sieci rowów melioracyjnych i sztucznych zbiorników wodnych stawów). Powierzchnia terenu jest prawie płaska, głównie w części centralnej, miejscami falista, a w części północnej na niewielkich obszarach pagórkowata. Wznosi się ona od 124m n.p.m. w południowej części gminy (w rejonie kolonii Leśny Młyn) do 203,2m w części północno-zachodniej (w rejonie wsi Ostrowina). Ponad powierzchnią wysoczyznową wznoszą się niewielkie pagóry o deniwelacjach około 5m, tylko miejscami o deniwelacjach większych - powyżej 10m, zwłaszcza w północno-zachodniej części gminy. Powierzchnię rozcinają liczne cieki naturalne (największe: Oleśnica, Dobra, Widawa, Świerzyna, molna) i sztuczne - rowy melioracyjne. Dolina rzeki Oleśnicy w górnym biegu jest wąska, o szerokości dochodzącej od 50 do 100m, stromych zboczach i wyraźnie zaznaczających się miejscami krawędziach koryta rzeki. Dalej, w środkowym i dolnym biegu, rozszerza się do 700m. W dnie doliny, w jej górnym biegu, spotyka się niewielkie zbiorniki wodne. Obszar Gminy Oleśnica to krajobraz typowo rolniczy. W strukturze użytkowania dominują użytki rolne 68,4% powierzchni gminy, z czego 79,3% stanowią grunty orne. Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione stanowią 23,8% powierzchni gminy, tereny zabudowane 5,4% powierzchni gminy, tereny pod wodami - 0,6% powierzchni gminy, a tereny inne 1,8% powierzchni gminy. Tabela 5. truktura użytkowania terenu Gminy Oleśnica posób użytkowania Powierzchnia [ha] Powierzchnia ogólna Użytki rolne, w tym: grunty orne sady 65 biuro@e-ekologika.pl trona 34

35 łąki trwałe 1641 pastwiska trwałe 1013 grunty rolne zabudowane 461 grunty pod stawami 138 rowy 125 Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione 5793 lasy 5594 grunty zadrzewione i zakrzewione 199 Grunty zabudowane i zurbanizowane 1306 tereny mieszkaniowe 96 tereny przemysłowe 14 inne tereny zabudowane 54 zurbanizowane tereny niezabudowane 14 tereny rekreacyjno-wypoczynkowe 35 tereny komunikacyjne - drogi 1010 tereny komunikacyjne - tereny kolejowe 70 tereny komunikacyjne - inne tereny komunikacyjne 6 użytki kopalne 7 Grunty pod wodami 137 powierzchniowymi płynącymi 96 powierzchniowymi stojącymi 41 Nieużytki 59 Użytki ekologiczne 70 Tereny różne 312 Źródło: Urząd Gminy Oleśnica, październik 2016r Gleby Gmina Oleśnica posiada dobre warunki do prowadzenia produkcji roślinnej i zwierzęcej, jednak w poszczególnych obrębach występuje duże zróżnicowanie pod względem klas bonitacyjnych. Gruntów bardzo dobrych i dobrych najwięcej jest w obrębach bezpośrednio przylegających do miasta Oleśnica, natomiast najsłabsze znajdują się na północy, wschodzie i południu gmin. Północną i centralną część gminy pokrywają gleby płowe. Płaty gleb brunatnych kwaśnych leżą między Ligotą Wielką a Wyszogrodem oraz na wschód od Krzeczyna. Przy dolinie rzeki Oleśnicy, w rejonie mardzowa i na południowym krańcu miasta Oleśnica, występują czarne ziemie. Południową część gminy pokrywają gleby bielicowe. W dolinie rzeki Widawy oraz w dolinach miejscowych małych rzek występują natomiast mady/ Pod względem klasyfikacji bonitacyjnej gruntów ornych można zauważyć, że na obszarze gminy dominują gleby średnie (klasa IV a i IV b), które stanowią 44,0% powierzchni wszystkich gruntów ornych. Występują one w każdym obrębie, przy czym najwięcej jest ich we wsi Boguszyce, gdzie zajmują aż 78,2% areału. Ziem słabych (klasa V, VI i VIz) jest mniej. tanowią one 27,9% powierzchni gruntów ornych, jednak w obrębach Ostrowina i Brzezinka ich udział przekracza 80,0% powierzchni ornej. Podobną powierzchnię, co gleby słabe, zajmują gleby dobre (klasa III a i III b) 25,9%. Najwięcej jest ich we wsiach Świerzna i Gręboszyce, gdzie stanowią odpowiednio 79,2% i 75,8% areału gruntów ornych. Oprócz wyżej wymienionych gruntów w gminie Oleśnica występują również gleby bardzo dobre II klasy bonitacyjnej, jednak ich powierzchnia stanowi tylko 2,2% obszaru gruntów ornych. Znajdują się one tylko w kilku obrębach, a ich powierzchnia mieści się w przedziale od 0,2% (Ligota Polska) do 4,8% (Dąbrowa). Wyjątkiem jest wieś mardzów gdzie gleb tych jest aż 32.1 %. Na przestrzeni ostatnich 3 lat WIOŚ we Wrocławiu wykonał badania monitoringowe gleb na terenie gminy Oleśnica w punktach na terenach uprzemysłowionych i obszarach chronionych. W 2013r. WIOŚ we Wrocławiu wyznaczył 6 punktów pomiarowo-kontrolnych gleb w granicach Obszaru Natura 2000 PLH Dolina Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego. Zakres badań objął analizę: odczynu, C org., G, Zn, biuro@e-ekologika.pl trona 35

36 Pb, Cd, Ni, Cu, Cr, As, Hg, -O4, B(a)P. Badania prowadzono łącznie w 6 punktach pomiarowo - kontrolnych rozmieszczonych na polach uprawnych i łąkach, położonych na terenie obszaru i w jego otoczeniu. Próbki gleb pobrane z pól uprawnych i łąk analizowanego obszaru wykazały zróżnicowany skład granulometryczny od piasku słabogliniastego pylastego w ppk nr 5, poprzez piasek gliniasty lekki w ppk nr 4, piasek gliniasty mocny w ppk nr 2,3 i 6 oraz glinę lekka pylastą w ppk nr 1. Analizowane próbki charakteryzowały się odczynem od bardzo kwaśnego w ppk nr 4 i 6 (ph 3,8-4,2) do kwaśnego w pozostałych punktach pomiarowych (ph 4,7-5,1). Zawartość próchnicy wahała sięod 0,88% (ppk nr 6) do 12,24% (ppk nr 5). W glebach, pobranych na terenie obszaru Dolina Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego i w jego otoczeniu, stwierdzono naturalną zawartość (stopień 0) cynku, ołowiu, chromu, miedzi i niklu (skala IUNG). Zawartość kadmu była naturalna we wszystkich punktach pomiarowych za wyjątkiem punktu nr 5, gdzie stwierdzono zawartość podwyższoną (stopień I). Wg obowiązującego rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi, teren obszaru winien być zaliczony do grupy gruntów A ze względu na objęcie go ochroną na mocy ustawy o ochronie przyrody. Jednak wobec braku wyników badań potwierdzających szkodliwe oddziaływanie stwierdzonych ilości metali ciężkich na organizmy żywe oraz wobec braku wizualnych objawów szkodliwości stwierdzonych zawartości metali na rośliny i środowisko, występujące na terenie objętym badaniami zawartości metali ciężkich uznaje się za zgodne ze standardami jakości, pod warunkiem, że nie przekraczają wartości określonych dla grupy gruntów B. W odniesieniu do wartości dopuszczalnych dla gruntów grupy B, zawartych w rozporządzeniu w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi, w glebach pobranych na terenie analizowanego obszaru i w jego otoczeniu nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych wartości metali ciężkich, w tym rtęci, arsenu oraz benzo(a)pirenu. Zawartość siarki siarczanowej w skali IUNG była niska (I stopień) we wszystkich punktach pomiarowych. Poniżej w tabeli przedstawiono lokalizację punktów pomiarowo-kontrolnych oraz wyniki badań jakości gleb na terenie obszaru Natura 2000 Dolina Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego. Tabela 6. Wyniki badań prób gleb pobranych na terenie obszaru Natura 2000 Dolina Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego pp k Lokalizacja 1 m. Boguszyce, vis a vis budynku przy ul.jesionowej 13 pole uprawne 2 pomiędzy m. Boguszyce a okołowice pole uprawne 3 na wysokości m. Damnik pole uprawne 4 m. Brzezinka pole uprawne 5 m. Miodry, za fermą 0 - łąka 6 za kolonią okołowice pole uprawne Odc zyn C- org Zawartość próchnicy Metale mg/kg gleby Zn Pb Cd Cr Cu Ni Hg As iarka siarcza nowa ph % % mg/100 g mg/ kg 4,9 0,73 1,26 30,0 15,9 <0,250 10,7 6,50 <0,050 7,7 5,0 0,40 0, ,1 0,53 0,91 34,0 14,1 <0,250 8,1 <5,0 <5,00 <0,050 3,2 0,59 0, ,7 0,49 0,84 29,0 16,2 <0,250 <5,0 <0,50 7,7 <0,050 2,5 0,31 <0, ,8 0,89 1,53 21,0 20,0 <0,250 6,7 <5,0 <5,00 <0,050 3,3 0,54 0, ,7 7,10 12,24 21,0 31,0 0,310 10,6 <5,0 <5,00 0,154 8,2 1,13 0, ,2 0,51 0,88 26,0 13,6 <0,250 6,3 <5,0 <5,00 <0,050 2,1 0,64 0,0 054 Źródło: Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb w województwie dolnośląskim w 2013 roku - obszary bezpośrednio zagrożone zanieczyszczeniami, WIOŚ Wrocław, 2013 B(a )P biuro@e-ekologika.pl trona 36

37 W 2015r. WIOŚ we Wrocławiu wyznaczył 5 punktów pomiarowo-kontrolnych gleb wokół składowiska odpadów w m. molna Gręboszyce. Zakres badań objął analizę: odczynu, C org., G, Zn, Pb, Cd, Ni, Cu, Cr, As, Hg, -O4, B(a)P. Próbki gleb pobrane zostały z 5 punktów pomiarowych z pól uprawnych, przylegających do składowiska odpadów. Badane próbki gleb wykazały skład granulometryczny od pyłu gliniastego w ppk nr 1,2,5 do glin lekkich pylastych (ppk nr 3 i 4). Odczyn badanych gleb był zróżnicowany od bardzo kwaśnego w ppk nr 3 i 4 (ph 4,1), poprzez kwaśny w ppk nr 2 i 5 (ph 4,6-5,1), do lekko kwaśnego w ppk 1 (ph 6,1). Zawartość próchnicy mieściła się w zakresie od 1,19% (ppk 3 i 5) do 1,48% (ppk 1).] W próbach gleb pobranych wokół składowiska odpadów w molnej stwierdzono naturalną zawartość cynku, ołowiu, kadmu, miedzi, chromu i niklu. W badanych próbkach gleb nie stwierdzono przekroczenia wartości dopuszczalnych stężeń badanych metali w tym arsenu i rtęci, w stosunku do wartości określonych w rozporządzeniu w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. tężenia benzo(a)pirenu mieściły się w zakresie od 0,0153 mg/kg do 0,047 mg/kg, przekraczając wartość dopuszczalnego stężenia w ppk nr 1,2 i 3. Zawartość siarki siarczanowej była niska (I stopień). Poniżej w tabeli przedstawiono lokalizację punktów pomiarowo-kontrolnych oraz wyniki badań jakości gleb na terenie wokół składowiska odpadów w m. molna Gręboszyce. Tabela 7. Wyniki badań prób gleb pobranych na terenie wokół składowiska odpadów w m. molna Gręboszyce. p p k Lokalizacja 1 vis a vis wjazdu na składowisko 2 w pobliżu kontenera, na północnyzachód od obiektu. 3 na północ od obiektu 4 na północnywschód od obiektu 5 na południowywschód od obiektu Od czy n C- org Zawartość próchnicy Metale mg/kg gleby Zn Pb Cd Cr Cu Ni Hg As iarka siarcza nowa ph % % mg/10 0g 6,1 0,86 1,48 38,1 18,5 <0,25 10,9 8,65 6,16 0,028 4,2 7 5,1 0,83 1,43 35,8 18,9 <0,25 8,3 7,00 5,21 0,027 3,6 4 4,1 0,69 1,19 35,6 15,9 <0,25 9,65 8,85 5,61 0,022 3,9 4 4,1 0,8 1,38 31,8 16,4 <0,25 9,01 8,28 5,24 0,025 3,4 9 B(a )P mg /kg 0,74 0,0 47 0,44 0,0 33 0,91 0,0 31 0,53 0, ,6 0,69 1,19 30,4 16,3 <0, ,68 5,44 0,035 4,5 0,58 0,0 153 Źródło: Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb w województwie dolnośląskim w 2015 roku - obszary bezpośrednio zagrożone zanieczyszczeniami, WIOŚ Wrocław, Złoża kopalin Pod względem tektonicznym gmina Oleśnica znajduje się w zasięgu monokliny przedsudeckiej (basen sedymentacyjny) powstałej pod koniec karbonu i wypełnionej osadami karbońskimi, permskimi (facji lądowej i morskiej) oraz skałami triasowymi. Warstwy te zostały ścięte erozyjnie i dźwignięte lub zrzucone wzdłuż systemu uskoków. Ponad monokliną zalegają niespoiste osady kenozoiczne, których dolną część stanowią mioceńskie utwory trzeciorzędowe, przykrywające prawie całą monoklinę. Utwory te mają zmienną miąższość, zależną częściowo od ukształtowania podłoża przedkenozoicznego. biuro@e-ekologika.pl trona 37

38 Na obszarze gminy Oleśnica zlokalizowane są złoża surowców mineralnych, jednakże nie są one wystarczające by podjąć eksploatację na skalę przemysłową. Zgodnie z Bilansem zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce wg stanu na 31 XII 2015r. na terenie gminy Oleśnica znajdują się następujące udokumentowane złoża surowców mineralnych: złoże kruszyw naturalnych Boguszyce, złoże zagospodarowane; złoże kruszyw naturalnych Brzezinka, złoże rozpoznane szczegółowo; złoże kruszyw naturalnych Ligota Mała, złoże zagospodarowane; złoże kruszyw naturalnych Ligota Polska, eksploatacja zaniechana ustalono rolniczy kierunek eksploatacji; złoże kruszyw naturalnych 6521 Ostrowina, złoże rozpoznane szczegółowo Tabela 8. Charakterystyka udokumentowanych złóż kopalin na terenie Gminy Oleśnica L.p. Nazwa złoża tan zagospodarowania złoża Zasoby (tys. ton) wg. stanu na 31.XII.2015r. Geologiczne bilansowe 1. Boguszyce E , ,22 Wydobycie (tys. ton) geologiczne / przemysłowe Przemysłowe ,83 / 3,10 96,67 / - 2. Brzezinka R 3 483, ,83 - / - - / - - / - 3. Ligota Mała E 982,54 982,54 74,70 / - 89,57 / 0,88 188,51 / - 90,08 / 27,86 4. Ligota Polska Z 918,28 0,00 - / - - / - - / - 5. Ostrowina R 64,25 0,00 - / - - / - - / - Źródło: Bazy danych Państwowego Instytutu Geologicznego, Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce wg. stanu na 31.XII.2013r., 31.XII.2014r., 31.XII.2015r. Objaśnienia: - - brak wydobycia Z - złoże, z którego wydobycie zostało zaniechane T - złoże zagospodarowane, eksploatowane okresowo R - złoże o zasobach rozpoznanych szczegółowo E - złoże zagospodarowane (eksploatowane) Według informacji uzyskanych z baz danych Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie (MIDA, Infogeoskarb), na terenie gminy Oleśnica występuje teren górniczy wyznaczony dla złoża Boguszyce, Brzezinka i Ligota Mała Wody podziemne Jednolite części wód podziemnych Obszar gminy Oleśnica położony jest w granicy Jednolitej Części Wód Podziemnych (JCWPd) PLGW o numerze 93. Poniżej przedstawiono zasięg występowania JCWPd względem gminy Oleśnica oraz charakterystykę stanu JCWPd, ocenę stanu wraz z celami środowiskowymi zgodnie z Planem gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry. biuro@e-ekologika.pl trona 38

39 Tabela 9. Charakterystyka i ocena stanu JCWPd na obszarze Gminy Oleśnica L. p. Jednolita część wód podziemnych (JCWPd) Europejski kod JCWPd Nazwa JCWPd 1. PLGW Region wodny Środkowa Odra Lokalizacja Nazwa dorzecza Źródło: Plan Gospodarowania Wodami na obszarze dorzecza Odry RZGW Ocena stanu z PGW ilość. chem. Ocena nieosiągnięcia celów środowiskow ych Odra Wrocław dobry dobry niezagrożona Wyznaczony cel środowiskowy oraz termin osiągnięcia utrzymanie dobrego stanu ilościowego i dobrego stanu chemicznego Derogac je [symbol] brak Ostatnie wyniki monitoringu jakości śródlądowych wód podziemnych zostały opublikowane przez WIOŚ Wrocław za rok W ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego wyznaczono 5 punktów pomiarowo-kontrolnych (ppk). Żaden z punktów nie był zlokalizowany na terenie gminy Oleśnica. Ocena wyników badań wykazała. że w trzech punktach wody podziemne reprezentowały dobry stan chemiczny, natomiast w pozostałych dwóch słaby stan chemiczny. zczegółowe wyniki przedstawia poniższa tabela. Tabela 10. Wyniki monitoringu diagnostycznego na terenie JCWPd 93 w 2015r. LP Monito ring Nr ppk Miejscowoś ć Azotany Klasa Wskaźniki w klasie III Wskaźniki w klasie IV Wskaźniki w klasie V Ocena stanu chemicz nego 1. D 9 Grędzina <0,5 I dobry NO3-48,71 mg/l, 2. D 57 Piekary 48,71 III Ca - 121,0 mg/l, - - dobry 3. D 11 tronia <0,5 I dobry NO3 39,41 mg/l, 4. O 66 Wabienice 39,41 III Ca 152,0 mg/l, - - słaby NO3 54,91 mg/l, 5. O 69 Wójcice 54,91 IV - K 15,1 mg/l, - słaby D diagnostyczny; O - operacyjny Źródło: Ocena jakości wód podziemnych województwa dolnośląskiego za rok 2015, WIOŚ Wrocław W ramach monitoringu operacyjnego PIG PIB (Państwowy Instytut Geologiczny -Państwowy Instytut Badawczy) nie wyznaczył w granicach JCWPd93 punktów pomiarowych stanu jednolitych części wód podziemnych. Dodatkowo WIOŚ we Wrocławiu wyznaczył jeden punkt monitoringu operacyjnego płytkich wód podziemnych zlokalizowanych na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych w granicach JCWPd 93. Według Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz.U. z 2008 r. Nr 143, poz. 896), wody podziemne w granicach JCWPd 93 narażone na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych zaklasyfikowane zostały w 2015 r. do wód charakteryzujących się dobrym stanem chemicznym. Wskaźnikiem obniżającym jakość w punkcie pomiarowo-kontrolnym był jon amonowy. zczegółowe wyniki przedstawia poniższa tabela. Tabela 11. Klasyfikacja jakości wód podziemnych w punktach pomiarowych zlokalizowanych na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych w 2015 rok na terenie JCWPd 93 LP Nr ppk Miejscowość I pobór II pobór Azotany Klasa Azotany Klasa Świerzna <0,5 I <0,5 I Źródło: Ocena jakości wód podziemnych województwa dolnośląskiego za rok 2015, WIOŚ Wrocław Biorąc pod uwagę powyższe celem środowiskowym dla JCWPd 93 jest w dalszym ciągu utrzymanie dobrego stanu ilościowego i chemicznego. Badania monitoringowe dowodzą, że analizowana JCWPd 93 odznacza się dobrym stanem chemicznym, co niewątpliwie korzystnie wpływa na zasoby użytkowe wód podziemnych. biuro@e-ekologika.pl trona 39

40 Główne zbiorniki wód podziemnych Według regionalizacji przedstawionej w Atlasie hydrogeologicznym Polski obszar gminy Oleśnica leży w obrębie regionu XV wrocławskiego. Na omawianym obszarze znaczenie użytkowe mają wody podziemne piętra czwartorzędowego i trzeciorzędowego. Głównym poziomem użytkowym jest poziom czwartorzędowy. Piętro trzeciorzędowe stanowią wody w piaszczystych, bądź żwirowych utworach miocenu. Mają one charakter soczew o zróżnicowanej miąższości i rozciągłości w obrębie dominującego kompleksu ilastego. Wydajności otworów studziennych czerpiących z piętra trzeciorzędowego wynoszą ok. 0,28 m 3 /h (studnia w Ligocie Polskiej). Piętro czwartorzędowe związane jest ze strukturą doliny kopalnej pra-odry w południowej i centralnej części gminy, a na pozostałym obszarze z wysoczyznami, głównie fluwioglacjalnymi. Wody podziemne występują w utworach piaszczysto-żwirowych tworzących warstwy o zróżnicowanej miąższości. Poziomy wód czwartorzędowych charakteryzują się zróżnicowanymi wydajnościami: od kilku m 3 /d do ponad 800 m 3 /d. ą one zasilanie przez infiltrację wód opadowych (warstwy wodonośne w obrębie obszarów wysoczyznowych) oraz na drodze dopływów wód naporowych z podłoża z wodonośnych utworów trzeciorzędu. W zasięgu gminy Oleśnica występuje Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 322 (GZWP), który podlega szczególnej ochronie jakościowej i ilościowej. tanowi on 82% powierzchni gminy (199,9 km 2 ). GZWP-322 Zbiornik Oleśnica obejmuje swym zasięgiem północną, wschodnią i centralną część gminy. Wody zbiornika występują w ośrodku porowym utworów czwartorzędowych. Zbiornik ma powierzchnię 246 km 2, średnia głębokość piętra waha się w granicach m. p.p.t., natomiast zasoby dyspozycyjne są równe 60 tys. m 3 /d. Rysunek 3. Zasięg występowania GZWP względem gminy Oleśnica Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Centralnej Bazy Danych Geologicznych Państwowego Instytutu Geologicznego biuro@e-ekologika.pl trona 40

41 5.6. Wody powierzchniowe Jednolite części wód powierzchniowych (rzecznych) Gmina Oleśnica leży w dorzeczu Widawy. Gminną sieć hydrograficzną tworzą rzeki: Oleśnica z dopływami, Leniwka, Świerzna, molna, stanowiące prawobrzeżne dopływy Widawy. Na obszarze gminy znajdują się również liczne małe cieki i rowy melioracyjne. Wśród cieków melioracji podstawowych, będących w Zarządzie Dolnośląskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych we Wrocławiu, wyróżnić można: Ciesielską Wodę, Potok Boguszycki, Chełstówkę, Ostrówkę, Cherbotkę, Protwę 1 i 2, Potok Rzeczysko, Parafkę, Powroźnik, Boguszkę, Potok Tor, Potok Długi, Świerzynkę, tupną, Msznik 1 i 2, Leniwkę Kanał Topór Oleśnica, do których wpływają liczne rowy melioracji szczegółowej odwadniające użytki rolne. Wśród wód stojących dominują przede wszystkim niewielkie zbiorniki powstałe na dnach wyrobisk poeksploatacyjnych oraz stawy hodowlane zasilane z lokalnych cieków wodnych. W obrębie den dolinnych występują natomiast stałe i okresowe podmokłości powierzchniowe. Obszar gminy Oleśnica położony jest w granicach 10 Jednolitych części wód powierzchniowych (JCWPrz). Poniżej przedstawiono zasięg występowania JCWPrz względem gminy Oleśnica oraz charakterystykę stanu JCWPrz wraz z celami środowiskowymi zgodnie z Planem gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry. Rysunek 4. Zasięg występowania JCWPrz względem obszaru gminy Oleśnica Źródło: opracowanie własne na podstawie danych portalu Krajowego Zarządu Gospodarki wodnej: biuro@e-ekologika.pl trona 41