Geografia przemysłu poziom rozszerzony

Transkrypt

1 Geografia przemysłu poziom rozszerzony Zadanie 1. (4 pkt) Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 57. ś ż ą ę ą ł ł ś ą ę ł Zadanie 2. (4 pkt) załączniki str. 2 Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 58. ą łą (zał. ł 1 i 1a) ś ś ś ś ń ń ź ń ą ł 1

2 Załącznik 1 i 1a łą Kraje Produkcja energii elektrycznej w wybranych państwach świata W terawatogodzinach (TWh) 2000 r. Udział w świecie w % w 1960 r. Udział w świecie w % w 1998 r. Produkcja na 1 mieszkańca w 2000 r. w kwh USA ,6 26, Chiny ,5 8,1 930 Japonia ,9 7, Rosja 877 5, Kanada 562 4,9 3, Niemcy 552 6,3 3, Norwegia 117 1,7 0, Źródło: Mały Rocznik Statystyczny 2002, GUS, Warszawa Załącznik 24 Obszary ekologicznego zagrożenia w Polsce Źródło: Atlas geograficzny, Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, Wrocław

3 Zadanie 3. (1 pkt) Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 68. ż ł ń ś ł żą ź ł ą ż ę ś ź ł ł żą ę ś Zadanie 4. (4 pkt) załącznik str. 2 Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 71. (zał. ł 2) ż ż ż ę ś łąź ł ą ę ł ł Zadanie (3 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 52. (3 pkt) Oznacz znakiem (+) trzy czynniki lokalizacji przemysłu, których rola wzrosła w wyniku postępu technologicznego. A. zasoby wykwalifikowanej siły roboczej... B. baza surowcowa i zasoby energii... C. zasoby wodne... D. rynek zbytu E. zaplecze naukowo-badawcze... F. jakość środowiska przyrodniczego... 3

4 Zadanie 6. (4 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 53. Wykres przedstawia wydobycie węgla kamiennego w Polsce w latach mln t Rok a) Przedstaw tendencję zmian wielkości wydobycia węgla kamiennego w Polsce po 1989 roku.... b) Podaj trzy przyczyny, które wpłynęły na zmiany wielkości wydobycia węgla kamiennego w Polsce po 1989 roku Zadanie (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 54. (2 pkt Wymień dwie konsekwencje zmian w wydobyciu węgla kamiennego po 1989 roku dla stanu środowiska przyrodniczego na Górnym Śląsku

5 Zadanie 8. (3 pkt) Mapa przedstawia rozmieszczenie głównych elektrowni w Polsce. Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 55. Przedstaw trzy prawidłowości wyjaśniające rozmieszczenie elektrowni w Polsce Zadanie (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 56. (2 pkt) Przedstaw dwie wady elektrowni cieplnych bazujących na węglu brunatnym, wynikające z ich lokalizacji i funkcjonowania Zadanie 10. (4 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 57. Oceń, uwzględniając czynniki lokalizacji hutnictwa, która z hut żelaza, w Szczecinie czy w Krakowie, została korzystniej zlokalizowana. Przedstaw trzy zalety lokalizacji wybranej huty. Korzystniej zlokalizowana została huta... Zalety lokalizacji huty 5

6 Zalety lokalizacji huty Zadanie 58. (4 pkt) Zadanie 11. (4 pkt) Uzupełnij tabelę, dobierając do podanych kontynentów po dwa okręgi przemysłowe. 1) Damodar, 2) Doniecko-Nadnieprzański, 3) Kuźniecki, 4) Minas Gerais, 5) Moskiewski, 6) Nadatlantycki, 7) Przyjeziorny, 8) Shaba, 9) Witwatersrand. Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 59. Kontynent Azja Afryka Ameryka Północna Europa Okręgi przemysłowe Zadanie 12. (3 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 41. a) Do podanych gałęzi lub branż przemysłu (1 3) dobierz główny czynnik, który decyduje o lokalizacji zakładów przemysłowych (A D). 1. przemysł cukrowniczy i cementowy, A. wykwalifikowana siła robocza 2. przemysł odzieżowy i kosmetyczny, B. baza energetyczna 3. przemysł celulozowo-papierniczy i włókienniczy. C. baza surowcowa D. zasoby wody Odpowiedź: 1...., 2...., b) Z podanych zakładów przemysłowych wypisz dwa o lokalizacji związanej. Cukrownia w Łapach, Elektrownia Kozienice, Kopalnia Węgla Brunatnego w Bełchatowie, Huta Miedzi w Legnicy, 6

7 Zadanie 13. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 42. Wisła jest osią przemysłową Polski. Wzdłuż jej doliny zlokalizowano liczne ośrodki przemysłowe, których przykłady i rozmieszczenie ilustruje załączona mapa. Uzupełnij tabelkę, wpisując po dwa przykłady ośrodków przemysłowych reprezentujących wskazane w tabeli gałęzie lub branże przemysłu. Przemysł metalurgiczny Przemysł nawozów sztucznych Zadanie 14. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 44. Tabela: Wydobycie ropy naftowej na Bliskim Wschodzie w 2002 r. Lp Kraj Arabia Saudyjska Iran Irak Kuwejt Zjednoczone Emiraty Arabskie Libia Egipt Katar Wielkość wydobycia w mln ton Udział w światowym wydobyciu w % 12,3 5,5 3,6 3,1 3,0 2,0 1,3 1,0 Razem ,8 Świat ,0 7

8 Wykorzystując własną wiedzę oraz dane z tabeli wyjaśnij, dlaczego konflikt zbrojny w regionie Zatoki Perskiej może być niebezpieczny dla światowej gospodarki. Uwzględnij w wyjaśnieniu dwa argumenty Zadanie 15. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 30. W poniższym tekście źródłowym przedstawiono informacje o Leeds, mieście położonym w Wielkiej Brytanii. Kiedyś nudna stolica przemysłowa północnej Anglii, dziś modne i dynamicznie rozwijające się miasto. Pierwsza wzmianka o Leeds sięga VIII wieku n.e. W XIX wieku stało się ważnym ośrodkiem produkcyjno-handlowym i centrum edukacyjnym. W 1904 r. powstał Uniwersytet Leeds, dziś jeden z najlepszych w Anglii, i Politechnika. W 1819 r. wybudowano kanał łączący Leeds z portem w Liverpoolu. Dzięki dogodnemu położeniu Leeds stało się stolicą przemysłu ciężkiego i lekkiego. W czasie wojny zbiedniało i podupadło, ale potem przeszło kolejną transformację slumsy zastąpiono nowoczesnymi dzielnicami. To najbardziej ekologiczne miasto w Wielkiej Brytanii. Manufaktury, fabryki i stare warsztaty przerobiono na restauracje, kluby, biura i banki. Ponury krajobraz szeregowych domków znany z filmów o bezrobociu i górniczych strajkach odchodzi w przeszłość, a Londynowi rośnie poważna konkurencja. Być może w przyszłości na pytanie : Gdzie jest Londyn?, będziemy odpowiadać: Na południe od Leeds. Po londyńskiej Oxford Street tu jest największe centrum handlowe Wielkiej Brytanii. Około 1000 sklepów, 250 barów i restauracji mieści na 4 km² pasażu handlowego. W starej fabryce jest sławny klub jazzowy Wardrobe... Na podstawie tekstu źródłowego i własnej wiedzy: a) podkreśl nazwę procesu dotyczącego gospodarki, który wystąpił w II połowie XX w. w Leeds A. Industrializacja B. Restrukturyzacja C. Globalizacja D. Decentralizacja b) wymień dwa zjawiska w Leeds, charakterystyczne dla tego procesu

9 Zadanie 16. (1 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 32. Zmiany strukturalne w przemyśle, zapoczątkowane na przełomie lat 70. i 80. XX w., określa się mianem współczesnej rewolucji przemysłowej. Podkreśl jej trzy charakterystyczne cechy. A. Znaczący wzrost roli przemysłów wysokiej techniki, zwłaszcza przemysłu elektronicznego. B. Znaczący wzrost roli przemysłu wydobywczego. C. Telekomunikacja jako istotny sektor produkcji przemysłowej i równocześnie sektor usług (telefonia komórkowa, Internet). D. Mniejsze zużycie energii i surowców na jednostkę produkcji. E. Większe zużycie energii i surowców na jednostkę produkcji. Zadanie 17. (2 pkt) mapa str. 10 Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 8. Na południowo-wschodnim brzegu Jeziora Żarnowieckiego, na terenach przemysłowych nieukończonej elektrowni atomowej (pole E2-E3) działalność gospodarczą obecnie rozwija kilkanaście firm różnych branż przemysłu m.in. tworzyw sztucznych, przemysłu spożywczego, materiałów budowlanych. Pojawiły się również firmy, które pragną tu stworzyć zakłady wysokiej technologii. Wykorzystaj mapę i podaj trzy czynniki, które mogą zachęcać inwestorów do podjęcia działalności gospodarczej na tym obszarze Zadanie 18. (1 pkt) Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 9. Elektrownia szczytowo-pompowa Żarnowiec (pole F2) składa się z dwóch zbiorników. Dolnym zbiornikiem jest Jezioro Żarnowieckie, zbiornik górny został wybudowany nieopodal. Wykorzystaj mapę oraz własną wiedzę i oznacz zdania prawdziwe odnoszące się do elektrowni szczytowo-pompowej literą P, a zdania fałszywe literą F. Elektrownia szczytowo-pompowa Żarnowiec jest jedną z kilku tego typu elektrowni funkcjonujących w Polsce. Woda ze zbiornika górnego spuszczana jest w późnych godzinach nocnych do zbiornika dolnego. Górny zbiornik elektrowni zasilany jest wodą przepompowywaną ze zbiornika dolnego. 9

10 10

11 Zadanie 19. (1 pkt) Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 26. Większość surowcowych okręgów przemysłowych w Europie rozwija się według charakterystycznych etapów. Na przykładzie Okręgu Reńsko-Westfalskiego uzupełnij schemat tak, aby przedstawiał kolejne etapy powstawania okręgu surowcowego oraz zmiany struktury gałęziowej przemysłu wynikające z restrukturyzacji A Etapy: A. rozwój karbochemii B. rozwój przemysłu maszynowego (ciężkie maszyny, urządzenia górnicze i hutnicze) C. rozwój przemysłu zaawansowanych technologii D. rozwój górnictwa węglowego i hutnictwa żelaza E. zapoczątkowanie restrukturyzacji Zadanie 20. (2 pkt) Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 27. Uzasadnij, podając po jednym argumencie, korzystny wpływ restrukturyzacji przemysłu na gospodarkę oraz na stan środowiska przyrodniczego. Uzasadnienie korzystnego wpływu na gospodarkę Uzasadnienie korzystnego wpływu na stan środowiska przyrodniczego Zadanie 21. (1 pkt) Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 28. W 2005 roku minister nauki oraz prezydent Warszawy podpisali porozumienie o współpracy przy tworzeniu Warszawskiego Parku Technologicznego. Podaj trzy czynniki lokalizacji parku naukowo-technologicznego w regionie warszawskim

12 Zadanie 22. (2 pkt) Podaj po dwa przykłady zalet i wad elektrowni wiatrowych, wynikających z ich rozmieszczenia i funkcjonowania. Przykłady zalet Źródło: CKE 2007 (PR), zad Przykłady wad Zadanie 23. (2 pkt) Źródło: CKE 2008 (PR), zad. 27. Przyporządkuj podanym surowcom mineralnym wybrane obszary ich eksploatacji. A. gaz ziemny B. ropa naftowa 1. Zagłębie Appalaskie, Zagłębie Donieckie, Nizina Chińska 2. basen Zatoki Gwinejskiej, basen Jez. Maracaibo, Zatoka Meksykańska C. węgiel kamienny 3. Nadrenia, Zagłębie Podmoskiewskie, Sudety D. węgiel brunatny 4. Ziemia Arnhema w Australii, Masyw Centralny we Francji, rejon Jez. Huron i Athabaska 5. południowy Ural, Półwysep Jamał, szelf Morza Północnego u wybrzeży Holandii A.... B.... C.... D

13 Zadanie 24. (2 pkt) Źródło: CKE 2008 (PR), zad. 28. Mapa przedstawia rozmieszczenie głównych jednostek tektonicznych Polski. a) Uzupełnij tabelę, wpisując obok każdego z podanych surowców nazwę jednostki tektonicznej, na obszarze której dany surowiec jest eksploatowany. Nazwy jednostek dobierz z podanych. niecka brzeżna, zapadlisko przedkarpackie, monoklina przedsudecka, zapadlisko śląsko-krakowskie b) Podaj numery, którymi jednostki te oznaczono na mapie. Surowiec mineralny Nazwa jednostki tektonicznej Numer jednostki na mapie Rudy miedzi Siarka 13

14 Zadanie 25. (2 pkt) Źródło: CKE 2009 (PR), zad. 26. W II połowie XX w. przedsiębiorstwa przemysłowe zaczęły przenosić produkcję z krajów wysoko rozwiniętych do krajów rozwijających się. Podaj trzy główne przyczyny tego zjawiska Zadanie 26. (2 pkt) Źródło: CKE 2009 (PR), zad. 27. Na mapie przedstawiono rozmieszczenie wybranych ośrodków przemysłu hutniczego w Polsce. Opracowanie własne na podstawie: Atlas Polski, Opres, Kraków 2001 Podaj główny czynnik lokalizacji dla każdego z zaznaczonych na mapie ośrodków przemysłu hutniczego. Konin... Głogów... Bukowno... 14

15 Zadanie 27. (2 pkt) Źródło: CKE 2009 (PR), zad. 28. Podaj trzy przykłady działań składających się na proces restrukturyzacji hutnictwa żelaza w naszym kraju Zadanie 28. (2 pkt) Źródło: CKE 2009 (PR), zad. 29. Na mapie przedstawiono rozmieszczenie wybranych ośrodków przemysłu rafineryjnego w Europie Zachodniej. Opracowanie własne na podstawie: Atlas świata, Opres, Kraków 2001 Na podstawie mapy sformułuj i wyjaśnij prawidłowość dotyczącą rozmieszczenia wielkich i dużych ośrodków przemysłu rafineryjnego w Europie Zachodniej. Prawidłowość: 15

16 Wyjaśnienie: Zadanie 29. (2 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 24. Na wykresie przedstawiono wielkość produkcji stali w Polsce w latach Źródło: Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej 2008, GUS, Warszawa 2008 r. Na podstawie wykresu i własnej wiedzy podaj: a) dekadę o największym wzroście produkcji stali oraz jego przyczynę. Dekada... Przyczyna b) przyczynę wzrostu produkcji stali po 2000 r. 16

17 Zadanie 30. (2 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 25. Skreśl w każdej z grup województw Polski nazwę tego, które nie spełnia kryterium dotyczącego lokalizacji opisanych zakładów przemysłowych. Opisy lokalizacji zakładów przemysłowych Województwa, w których zlokalizowano cementownie i zakłady wapiennicze ze względu na występowanie tam złóż wapieni. Województwa, w których zlokalizowano cukrownie w pobliżu obszarów uprawy buraka cukrowego na bardzo dobrych i dobrych glebach. Województwa, w których zlokalizowano fabryki celulozy i papieru ze względu na dostęp do wody i bliskość zasobów leśnych. Grupy województw lubelskie opolskie podlaskie świętokrzyskie dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie pomorskie Zadanie 31. (1 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 26. Rozpoznaj opisane poniżej okręgi przemysłowe Polski i wpisz we właściwe miejsca ich nazwy. A. Okręg położony w centralnej części Polski. Został założony na początku XIX w. Specjalizował się w przemyśle włókienniczym. Charakteryzuje się wysokim współczynnikiem feminizacji. Ze względu na kryzys przemysłu lekkiego okręg jest restrukturyzowany.... B. Okręg położony w pobliżu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego i powiązany z zakładami na jego obszarze. Przemysł jest skoncentrowany w głównym mieście, w którym wybudowano na przełomie lat 40. i 50. XX w. jedną z największych hut żelaza w Polsce. W tym okręgu funkcjonowała huta aluminium, w której zaprzestano wytopu na początku lat 80. XX w.... C. Jeden z okręgów przemysłowych położonych na północy Polski. Specjalizuje się w przemyśle stoczniowym i rafineryjnym

18 Zadanie 32. (2 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 27. Na mapie zaznaczono literami A F położenie wybranych okręgów przemysłowych. Wpisz do tabeli nazwy trzech okręgów przemysłowych, które rozwinęły się głównie dzięki wydobyciu miejscowych rud metali, oraz litery, którymi na mapie oznaczono te okręgi przemysłowe. Nazwy okręgów wybierz spośród podanych poniżej. Okręgi przemysłowe: Doniecki, Minas Gerais, Północny, Shaba, Tokijski, Uralski. Nazwa okręgu przemysłowego Litera na mapie Zadanie 33. (1 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 28. Na świecie technopolia są często lokalizowane w największych metropoliach o zrestrukturyzowanym przemyśle lub poza strefami zurbanizowanymi. Uzasadnij lokalizację technopolii na poniżej wymienionych obszarach. Lokalizacja w wielkich metropoliach Lokalizacja poza strefami zurbanizowanymi 18

19 Zadanie 34. (2 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 29. Zasoby węgla brunatnego w istniejących kopalniach w Polsce pozwolą na utrzymanie wydobycia na obecnym poziomie tylko do około 2020 roku. Rozważa się uruchomienie eksploatacji węgla brunatnego w nowym złożu Legnica. Na wykresie przedstawiono wielkość przewidywanego wydobycia węgla brunatnego w czynnych zagłębiach: bełchatowskim, konińsko-adamowskim i turoszowskim oraz w zagłębiu legnickim, w którym planuje się rozpoczęcie eksploatacji. Na podstawie: Grudziński Z., Lorenz U., Olkuski T., Stan górnictwa węgla brunatnego w Polsce w 2007 roku, a) Na podstawie wykresu i własnej wiedzy przedstaw dwie zmiany społeczne lub gospodarcze, które mogą nastąpić w zagłębiu bełchatowskim w latach b) Na podstawie wykresu i własnej wiedzy przedstaw dwie zmiany przyrodnicze, które mogą nastąpić w zagłębiu legnickim w latach