EKOINNOWACJE Jan Bocian ul. Organizacji WiN 75/77 m.21, Łódź tel ekoinnowacje@neostrada.pl RAPORT Z REALIZACJI

Transkrypt

1 EKOINNOWACJE Jan Bocian ul. Organizacji WiN 75/77 m.21, Łódź tel ekoinnowacje@neostrada.pl RAPORT Z REALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY KLESZCZÓW ZA LATA Wykonawca opracowania: Mgr Jan Bocian Opracowanie wykonane na zlecenie: Międzynarodowego Centrum Ekologii PAN w Łodzi Kleszczów, styczeń

2 RAPORT Z REALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY KLESZCZÓW 1. WPROWADZENIE MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE: HARMONOGRAM REALIZACJI ZADAŃ INWESTYCYJNYCH GMINNEGO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA PODSUMOWANIE I WNIOSKI

3 1. WPROWADZENIE Celem niniejszego opracowania jest Raport z realizacji Programu Ochrony Środowiska Gminy Kleszczów za lata , który zostanie przedstawiony Radzie Gminy Kleszczów. Głównym załoŝeniem programu jest poprawa stanu środowiska, efektywne zarządzanie środowiskiem oraz zapewnienie skutecznych mechanizmów chroniących środowisko przed degradacją. Celem realizowanego programu jest równieŝ stworzenie warunków dla wdroŝenia obowiązującego w tym zakresie prawa Unii Europejskiej. Program Ochrony Środowiska określa politykę środowiskową, ustala cele i zadania środowiskowe oraz szczegółowe programy zarządzania środowiskowego, odnoszące się do aspektów środowiskowych, usystematyzowanych według priorytetów. Program Ochrony Środowiska Gminy Kleszczów został przyjęty Uchwałą Rady Gminy nr r XL/413/05 z dnia 30.VI.2005 r. Przy tworzeniu Programu przyjęto załoŝenie, iŝ powinien on spełniać rolę narzędzia pracy przyszłych uŝytkowników, ułatwiającego i przyśpieszającego rozwiązywanie zagadnień techniczno-ekonomicznych związanych z przyszłymi projektami. Ponadto celami Programu Ochrony Środowiska są: - rozpoznanie stanu istniejącego i przedstawienie propozycji zadań niezbędnych do kompleksowego rozwiązania problemów ochrony środowiska (zadania te w większości stanowią zadania własne poszczególnych gmin), - wyznaczenie hierarchii waŝności poszczególnych inwestycji (ustalenie priorytetów), - przedstawienie rozwiązań technicznych, analiz ekonomicznych, formalno-prawnych dla proponowanych działań proekologicznych, - wyznaczenie optymalnych harmonogramów realizacji całości zamierzeń inwestycyjnych na poziomie gminy ze wskazaniem źródeł ich finansowania. Program wspomaga dąŝenie do uzyskania w sukcesywnego ograniczania negatywnego wpływu na środowisko źródeł zanieczyszczeń; ochronę i rozwijanie walorów środowiska oraz racjonalne gospodarowanie z uwzględnieniem aspektów ochrony środowiska. Stan docelowy w tym zakresie nakreśla Program Ochrony Środowiska, 3

4 a dowodów jego osiągania dostarcza ocena efektów działalności środowiskowej, dokonywana okresowo co 2 lata. Niniejszy Raport z realizacji Programu Ochrony Środowiska Gminy Kleszczów opracowano zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. Nr 62 poz. 627) z późniejszymi zmianami, czyli zgodnie z przepisami nowego prawa o ochronie środowiska, a w szczególności: Art Polityka ekologiczna państwa, na podstawie aktualnego stanu środowiska, określa w szczególności: - cele ekologiczne, - priorytety ekologiczne, - rodzaj i harmonogram działań proekologicznych, - środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i środki finansowe. 2. Politykę ekologiczną państwa przyjmuje się na 4 lata, z tym Ŝe przewidziane w niej działania w perspektywie obejmują kolejne 4 lata. Art Zarząd województwa, powiatu i gminy, w celu realizacji polityki ekologicznej państwa, sporządza odpowiednio wojewódzkie, powiatowe i gminne programu ochrony środowiska, uwzględniając wymagania, o których mowa w art Projekty programów ochrony środowiska są opiniowane odpowiednio przez zarząd jednostki wyŝszego szczebla lub ministra właściwego do spraw środowiska. 3. W miastach, w których funkcje organów powiatu sprawują organy Gminy, program ochrony środowiska obejmuje działania powiatu i Gminy. Art Programy, o których mowa w art. 17 ust. 1, uchwala odpowiednio sejmik województwa, rada powiatu albo rada Gminy. 2. Z wykonania programów zarząd województwa, powiatu i Gminy sporządza co 2 lata raporty, które przedstawia się odpowiednio sejmikowi województwa, radzie powiatu lub radzie Gminy. 4

5 Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska dotychczasowe programy zrównowaŝonego rozwoju oraz ochrony środowiska zastąpiono programami ochrony środowiska, z których realizacji co 2 lata sporządzane będą raporty. Program Ochrony Środowiska Gminy Kleszczów został opracowany mając na celu zrównowaŝony rozwój regionu rozumiany jako rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości i nienaruszalności podstawowych procesów przyrodniczych. Niesie to z sobą konsekwencje w postaci rozpatrywania zagadnień ochrony środowiska całościowo w powiązaniu z regionalnymi uwarunkowaniami społecznymi i gospodarczymi oraz perspektywami ich zmian. 2. MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE: 1. Roczniki statystyczne GUS i bank danych regionalnych GUS. 2. Sprawozdania z gospodarowania powiatowym funduszem ochrony środowiska i gospodarki wodnej za lata 2004 i 2005 wraz z raportem o realizacji przychodów i wydatków. 2. Raport o stanie środowiska w województwie łódzkim w 2004 r. Biblioteka Monitoringu Środowiska Raport o stanie środowiska w województwie łódzkim w 2005 r. Biblioteka Monitoringu Środowiska Karty Informacyjne Przedsięwzięcia opracowane dla gminy Kleszczów przez P. Wojciecha Okonia 5. Sprawozdanie Komitetu Sterującego ds. Programu Regionalnego Warta ze stopnia realizacji zadań zawartych w Programie w okresie od stycznia 2004 do 31 grudnia 2004 r. 5

6 L.P. 3. HARMONOGRAM REALIZACJI ZADAŃ INWESTYCYJNYCH GMINNEGO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA 3.1. Realizacja zadań z zakresu gospodarki wodno ściekowej: Kluczowe działania, które naleŝy wykonać w celu osiągnięcia oczekiwanych rezultatów Planowana realizacja Wykonanie Planowan y budŝet Poniesione wydatki Efekt ekologiczny Źródła finansowania Partnerzy Budowa ujęcia wody dla strefy przemysłowej w Bogumiłowie Ad Ad Ad Opracowano dokumentację dla zadania inwestycyjnego pn. Ujęcie wody w Bogumiłowie zadanie sfinansowane ze środków własnych Budowa oczyszczalni ścieków dla strefy przemysłowej w Bogumiłowie Opracowano dokumentację dla zadania inwestycyjnego pn. Sieć kanalizacyjna odprowadzająca ścieki dla Kleszczowskiej Strefy Przemysłowej nr IV w Bogumiłowie Modernizacja oczyszczalni ścieków w Kleszczowie Budowa i modernizacja kanalizacji deszczowej w obszarach zwartej zabudowy wraz z urządzeniami do oczyszczania wód deszczowych ze szczególnym uwzględnieniem tras komunikacyjnych Budowa sieci kanalizacji sanitarnej przykanaliki w miejscowości Łękińsko , , ,4 Przygotowano dokumentację umoŝliwiającą realizację zadania Przygotowano dokumentację umoŝliwiającą realizację zadania wykonano 5 przykanaliki o łącznej długości 150 mb Uwagi 6

7 Ad. 4.2 Ad. 4.3 Ad. 4.4 Ad. 4.5 Ad. 4.6 Ad Budowa sieci kanalizacji sanitarnej przykanaliki w miejscowości Łuszczanowice Budowa sieci kanalizacji sanitarnej przykanaliki w miejscowości śłobnica Budowa sieci kanalizacyjnej rozdzielczej odprowadzającej ścieki bytowe i wody opadowe w Kleszczowie Budowa sieci kanalizacyjnej odprowadzającej ścieki bytowe w Kleszczowie Budowa sieci kanalizacyjnej odprowadzającej wody opadowe w Kleszczowie Budowa sieci kanalizacji sanitarnej przykanaliki w miejscowości Kleszczów Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków , , , , , ,5 wykonano 9 przykanalików o łącznej długości 200 mb wykonano 4 przykanaliki o łącznej długości 140 mb wykonano 800 mb kanalizacji odprowadzającej wody opadowe i 600 mb kanalizacji sanitarnej wykonano 900 mb kanalizacji sanitarnej wykonano 900 mb kanalizacji odprowadzającej wody opadowe wykonano 31 przykanalików o łącznej długości 500 mb Ad. 5.1 Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków w miejscowości Dębina ,7 Wykonano 3 przydomowe oczyszczalnie ścieków o przepustowości 6 m3/dobę 7

8 Ad. 5.2 Ad. 5.3 Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków w miejscowości Rogowiec Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków w miejscowości CzyŜów 6 Budowa sieci wodociągowych Ad. 6.1 Budowa sieci wodociągowej w miejscowości Kleszczów , , ,3 Ogółem ,1 Wykonano 5 przydomowych oczyszczalni ścieków o przepustowości 10 m3/dobę Wykonano 2 przydomowe oczyszczalnie ścieków o przepustowości 4 m3/dobę wykonano 1700 mb sieci wodociągowej 8

9 3.2. Realizacja zadań z zakresu ochrony gleb: L.P. Kluczowe działania, które naleŝy wykonać w celu osiągnięcia oczekiwanych rezultatów Planowana realizacja Wykonanie Planowan y budŝet Poniesione wydatki Efekt ekologiczny Źródła finansowania Partnerzy Aktualizacja map glebowo rolniczych co 1 pomoŝe w ustalaniu dawek nawozowych i ilości wapnowania 2 3 Organizacja lekcji wychowania ekologicznego dla dzieci i młodzieŝy Zalesienie gleb marginalnych Kl. VI (ok. 630 ha) b.d Ad. 3.1 Zalesienia 2004 Zalesiono 2,1 ha Ad. 3.2 Zalesienia 2005 Zalesiono 16,1ha 4 Organizacja w gospodarstwach rolniczych oferty dla turystów, urządzanie bazy noclegowej dla letników 5 Upowszechnianie zasad dobrych praktyk rolniczych Cele średnio i długookresowe 144 Starostwo powiatowe, Szkoły, RCEE ARiMR, Ośrodki Doradztwa Rolniczego ARiMR, Ośrodki Doradztwa Rolniczego Uwagi Nie zrealizowane ze względu na brak środków Realizowane w ramach zadań edukacji ekologicznej Realizowane przez rolników indywidualnych w ramach programu zalesiania 1,1 ha sarb państwa 1 ha zalesienia prywatne 16,6 ha zalesienia prywatne Ze względu na ograniczone środki 9

10 Ogółem 349 Niezbędna jest kontynuacja rekultywacji terenów zdegradowanych przez KWB Bełchatów i opracowanie strategii rekultywacji dla całego regionu. 10

11 3.3. Realizacja zadań z zakresu ochrona powietrza L.P. Kluczowe działania, które naleŝy wykonać w celu osiągnięcia oczekiwanych rezultatów Planowana realizacja Wykonanie Planowan y budŝet Poniesione wydatki Efekt ekologiczny Źródła finansowania Partnerzy Prowadzenie edukacji ekologicznej w zakresie ochrony powietrza. Oraz promocja energooszczendnych sytemów grzewczych Zmiana ogrzewania i termomodernizacja budynków komunalnych i uŝyteczności publicznej. Zmiana systemów grzejnych Stosowanie układów regulacji automatycznej systemów grzejnych Modernizacja istniejących niskosprawnych kotłowni węglowych w budynkach szkolnych, uŝyteczności publicznej i komunalnych, zamiana indywidualnych systemów grzewczych (pieców) na ogrzewanie gazowe etaŝowe Opracowanie strategii wykorzystania alternatywnych źródeł energii w tym szczegółowej analizy moŝliwości wykorzystania i produkcji biomasy na cele energetyczne Opracowanie Programu przeciwdziałania emisjom niezorganizowanym Zmiana ogrzewania i termomodernizacja budynków komunalnych i uŝyteczności publicznej. Zmiana systemów grzejnych Stosowanie układów regulacji b. d b.d bd Uwagi 11

12 7 8 automatycznej systemów grzejnych Kontynuacja modernizacji istniejących niskosprawnych kotłowni węglowych w budynkach szkolnych, uŝyteczności publicznej i komunalnych, zamiana bd indywidualnych systemów grzewczych (pieców) na ogrzewanie gazowe etaŝowe WdraŜanie strategii wykorzystania alternatywnych źródeł energii w tym szczegółowej analizy moŝliwości bd wykorzystania i produkcji biomasy na cele energetyczne Ogólem 78 Elektrownia Bełchatów S.A. powinna realizować program Ograniczenia imisji i emisji gazów - Spełnienie wymogów Dyrektywy LCP UE 2001/80/EC oraz ograniczenie zuŝycia zasobów naturalnych: węgla i wody 12

13 3.4. Realizacja zadań z zakresy ochrony przed hałasem zadania koordynowane z Powiatem (planowane nakłady ogółem dla całego Powiatu) L.P. Kluczowe działania, które naleŝy wykonać w celu osiągnięcia oczekiwanych rezultatów Planowana realizacja Wykonanie Planowan y budŝet Poniesione wydatki Efekt ekologiczny Źródła finansowania Partnerzy Opracowanie programów edukacyjnych 1 uświadamiających problemy ochrony przed hałasem 24, Powołanie NiezaleŜnej Komisji Ekspertów w dziedzinie ochrony przed hałasem jako zespołu doradczego Stworzenie bazy danych o obiektach przemysłowych stwarzających zagroŝenie akustyczne dla środowiska Opracowanie wspólnego programu ochrony przed hałasem z Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska , , ,0 5 Opracowanie map akustycznych ,0 6 Opracowanie koncepcji zmian ruchu samochodowego w centrach miejscowości (np. poprzez jego skanalizowanie), co wpłynie na poprawę klimatu akustycznego terenów przyległych ,0 Ogólem 1 215,0 Uwagi 13

14 L.P Realizacja zadań z zakresu Ochrona Przyrody Kluczowe działania, które naleŝy wykonać w celu osiągnięcia oczekiwanych rezultatów Planowana realizacja Wykonanie Planowan y budŝet Poniesione wydatki Efekt ekologiczny Źródła finansowania Partnerzy Wykonanie inwentaryzacji i waloryzacji obszarów podmokłych leŝących poza terenem Lasów Państwowych i nie objętych 1 ochroną prawną z uwzględnieniem moŝliwości ich ochrony renaturalizacji oraz 20,0 opracowanie dokumentacji proponowanych form ochrony prawnej Szkolenia pracowników Urzędu Gminy w zakresie ochrony przyrody i róŝnorodności biologicznej Edukacja ekologiczna dla młodzieŝy szkolnej Prowadzenie akcji informacyjnych i szkoleniowych dla rolników w zakresie wdraŝania programów rolnośrodowiskowych Wyznaczenie obszarów i obiektów (np. łąk, muraw, sadów) waŝnych w ochronie bioróŝnorodności i spełniających warunki programów rolno-środowiskowych Inwentaryzacja starych drzew i innych obiektów mogących uzyskać status pomników przyrody oraz uznanie wyznaczonych obiektów za pomniki przyrody , , , , ,0 Ogólem 130,0 Uwagi 14

15 2 L.P Realizacja zadań z zakresu Edukacji Ekologicznej nakłady planowane wspólne dla Powiatu Kluczowe działania, które naleŝy wykonać w celu osiągnięcia oczekiwanych rezultatów Planowana realizacja Wykonanie Planowan y budŝet Poniesione wydatki Efekt ekologiczny Źródła finansowania Partnerzy Tworzenie ścieŝk przyrodniczodydaktycznej: Budowa ścieŝek rowerowych 3 Rozwój działań RCEE w Bełchatowie 4 5 Realizacja programu "Bezpieczny Powiat" w Bełchatowie. Szkolenia i pokazy praktyczne dla rolników i działkowców w zakresie gospodarki ekologicznej b.d Edukacja ekologiczna nauczycieli Inwentaryzacja bibliotek Tworzenie lokalnych ośrodków edukacji ekologicznej Program edukacji ekologicznej dla młodzieŝy szkół podstawowych i gimnazjów / rok x Uwagi Zadanie koordynowane w ramach powiatowe Uczestnictwo w szkoleniach i programach realizowanych przez RCEE Współpraca z ODR Realizowana przez szkoły w ramach środków własnych Realizowana przez szkoły w ramach środków własnych Realizowana przez szkoły oraz we współpracy z RCEE 15

16 (100 osób rocznie) 10 Organizacja wystaw proekologicznych Promocja i pomoc w tworzeniu gospodarstw ekologicznych Utworzenie kół ekologicznych Ogólem Współpraca z RCEE Współpraca z ODR 16

17 4. PODSUMOWANIE I WNIOSKI W raportowanym okresie główna działalność na obszarze gminy Kleszczów skoncentrowana była na realizacji projektów związanych z gospodarką wodno-ściekową. Zrealizowane zostało wiele istotnych przedsięwzięć wpływających na ograniczenia zanieczyszczenie wód powierzchniowych i podziemnych. Realizowano zarówno inwestycji mające na celu wykorzystanie juŝ wcześniej zrealizowanych inwestycji tj. oczyszczalni ścieków poprzez budowę systemów kanalizacji rozdzielczej poprawiającej efektywność oczyszczania ścieków na terenie gminy. Część zadań inwestycyjnych został przesunięta do realizacji w kolejnych latach co spowodowane było bakiem szczegółowych planów zagospodarowania przestrzennego. Nowy okres programowania środków pomocowych z Unii Europejskiej na lata zgodnie z Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (Narodowa Strategia Spójności). Biorąc pod uwagę zapisy zawarte w Narodowej Strategii Spójności za niezbędne naleŝy uznać aktualizacje Programu Ochrony Środowiska w celu dostosowania Programu do strategii pomocy udzielanej w ramach funduszy strukturalnych UE i moŝliwości ich wykorzystania na rzecz realizacji rozwoju gminy i Programu Ochrony Środowiska. 17