Kwartalnik Otwockiego Towarzystwa Opieki Paliatywnej

Transkrypt

1 HospiCJON1 nr 1(1)/2006 informator bezpłatny ISSN Kwartalnik Otwockiego Towarzystwa Opieki Paliatywnej Powiedziałem, że kiedy ludzie cierpią, kiedy cierpi człowiek, potrzebny jest drugi człowiek przy cierpiącym. Blisko niego. Jan Paweł II

2 2 kwartalnik HospicjoN nr 1(1)/2006 w numerze Od Redakcji Szanowni Czytelnicy! Oddajemy w Wasze ręce pierwszy numer biuletynu Hospicjon kwartalnika Otwockiego Towarzystwa Opieki Paliatywnej. Na łamach naszego czasopisma informować będziemy o naszym stowarzyszeniu, o nas samych, naszych wolontariuszach, darczyńcach, o naszych działaniach. Tu znajdziecie praktyczne porady dotyczące opieki nad osobami chorymi na nowotwory, ale też dowiecie się, jak zostać wolontariuszem. Postaramy się przedstawić Państwu przemyślenia chorych, ich rodzin oraz wolontariuszy i pracowników hospicjów, a tym samym udowodnić, że Hospicjum to też życie. Życie toczące się własnym rytmem. W Hospicjonie znajdziecie także stronę poświęconą duchowości oraz przepisy kulinarne naszej specjalistki od przyjemności dla podniebienia. Zachęcamy do czytania Hospicjona oraz do współtworzenia naszego czasopisma. My nie boimy się trudnych pytań zadawanych przez człowieka chorego i cierpiącego Życzymy ciekawej i przyjemnej lektury. RED OTOP bez tajemnic O nas hospicjum domowe Ludzie jak drzewa... 4 aktualności Dziewiąta edycja Pola Nadziei od ucha do ucha Od Ducha do ucha... 6 ponadto Wspomnienia... 4, 6 Najpierw zapukaj... 6 Nasze dobre serdeuszka... 7 Wydarzenia... 7 Reportaż... 8 Rada programowa: dr Waldemar Saramak Jadwiga Stefanowicz Małgorzata Kobiałka Redaktor naczelna: Angelika Wojtasiewicz Zastępca redaktor naczelnej: Kazimierz Stasiak Redakcja: Ewa Zaborska Dział reklamy: Luiza Krakowiak, tel Projekt graficzny i przygotowanie do druku: Robert Stachowicz Wydawca: Robert Stachowicz, QLCO. Agencja Reklamowo- -Wydawnicza. Quick Lopez Co. tel ul. Hipolitowska Halinów Druk: Drukarnia REGIS Sp. z o.o. ul. Napoleona Kobyłka Redakcja nie zwraca korespondencji. Przy publikacji zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania nadesłanych tekstów. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam. ISSN: Nakład: 1000 egzemplarzy. Czasopismo bezpłatne.

3 kwartalnik Hospicjon nr 1(1)/ Otwockie Towarzystwo Opieki Paliatywnej zostało założone w czerwcu 2002 roku. O nas OTOP bez tajemnic Na początku miało ono jeden podstawowy cel: pomoc pacjentom Hospicjum św. Patryka w Otwocku. Dziś stowarzyszenie wygląda zupełnie inaczej. Działacze wraz z wolontariuszami realizują kilka podstawowych założeń zapisanych w statucie: propagowanie idei opieki hospicyjnej wśród społeczeństwa; pomoc pacjentom Hospicjum św. Patryka i ich rodzinom; prowadzenie i finansowanie Hospicjum Domowego Empatia ; propagowanie wolontariatu, przede wszystkim wśród młodzieży powiatu otwockiego. Na tym polu udało nam się wiele osiągnąć: odnowiliśmy oddział Hospicjum św. Patryka w Otwocku oraz stworzyliśmy w nim namiastkę domowej atmosfery. zakupiliśmy wiele sprzętu medycznego ułatwiającego chorym z hospicjum godne życie. Fot. Małgorzata Kobiałka organizowaliśmy szkolenia dla wolontariuszy. od stycznia tego roku prowadzimy hospicjum domowe, działające na terenie powiatu otwockiego. Wszystkie te sukcesy zawdzięczamy naszym darczyńcom, ale nie tylko Obecnie w stowarzyszeniu aktywnie pracuje wiele osób, które poświęcają swój czas i energię dla pacjentów naszych hospicjów. Angelika Wojtasiewicz Zespół Krystyna Haniecka prezes OTOP, najważniejszy reprezentant naszego stowarzyszenia, pielęgniarka Hospicjum św. Patryka oraz Hospicjum Domowego Empatia Jadwiga Stefanowicz wiceprezes OTOP, osoba odpowiedzialna za działalność stowarzyszenia na terenie oddziału stacjonarnego, pielęgniarka oddziałowa Hospicjum św. Patryka ks. Kazimierz Stasiak sekretarz OTOP, były kapelan Hospicjum św. Patryka, służy nam swą pomocą w każdej sytuacji, fotografuje, pisze Ewa Szczepańska skarbnik OTOP, wolontariuszka Hospicjum św. Patryka, koordynator wolontariuszy, kontaktuje się z osobami chcącymi pomóc, uczniami otwockich szkół Małgorzata Szwed członek zarządu OTOP, koordynator wolontariuszy, pielęgniarka koordynująca w Hospicjum Domowym Empatia, pielęgniarka w Hospicjum św. Patryka w Otwocku Małgorzata Kobiałka wolontariuszka pełniąca funkcję kierownika administracyjnego biura OTOP, zajmuje się ogarnianiem wszystkich problematycznych spraw stowarzyszenia oraz kontaktami ze sponsorami Angelika Wojtasiewicz wolontariuszka, pracownik biura OTOP ds. marketingu i reklamy dr n. med. Waldemar Saramak członek OTOP, kierownik i lekarz Hospicjum Domowego Empatia, pomoc w szukaniu darczyńców

4 4 kwartalnik HospicjoN nr 1(1)/2006 hospicjum domowe Ludzie jak drzewa Każdy z nas wie, że starych drzew się nie przesadza Dlaczego? Dojrzałe drzewa nie potrafią na nowo zapuścić korzeni. Nie znajdują dla siebie miejsca w nowym otoczeniu Z myślą tą ludzie związani z opieką hospicyjną tworzą hospicja domowe. Dom dla każdego z nas znaczy wiele. Dom to nie budynek czy mieszkanie w bloku, ale rodzina, bezpieczeństwo, ciepło, to zaplecze naszej codzienności, nasz ulubiony fotel, zapach niedzielnego obiadu, zdjęcia na ścianach. Każdy człowiek mały czy duży chce się czuć kochany, bezpieczny. Kiedy dopada nas smutek, ból czy zwykła przykrość szukamy pocieszenia, oparcia. Takim azylem jest właśnie dom, rodzina. Na co dzień nie myślimy o tym w ten sposób. Uczymy się, pracujemy, gromadzimy dobra materialne, walcząc o przetrwanie. Często zapominamy, co jest tak naprawdę ważne. Dziś, w rzeczywistości tego świata liczy się przede wszystkim młodość, sprawność, sukces Kiedy w rodzinie pojawia się nieuleczalna choroba, wpadamy w panikę. Nagle nie wiemy, co robić, jak się zachować, co mówić Dopada nas bezradność, strach Ludzie szukają wtedy wsparcia, pomocy. Chcą walczyć, buntują się. Ale kiedy diagnoza jest jednoznaczna, wpadają w rozpacz, w czarną dziurę. Jeśli taka rodzina doświadczona przez los nieuleczalną chorobą trafi do hospicjum domowego, ma szczęście. Zespół hospicyjny istnieje po to, by pomóc. Pomoc ta nie polega tylko na opiece medycznej nad chorym. Pielęgniarki i lekarze nie tylko walczą z objawami choroby nowotworowej: dusznościami, ranami, bólem. Hospicjum domowe to także pomoc w poprawie jakości życia chorego i jego rodziny w jego własnym domu. To walka z lękiem, samotnością, poczuciem odrzucenia. To pomoc w zapewnieniu chorym godnego życia w chorobie, ale też godnej śmierci. To pomoc psychologiczna polegająca na rozmowie, zrozumieniu. Wolontariusze i pracownicy hospicjum nie uciekają od trudnych rozmów i jeszcze trudniejszych pytań. Opieka nad terminalnie chorymi sprawowana w ich domach wiele ułatwia. Chory czuje się bardziej bezpieczny wśród rodziny. Tu ma swoje własne łóżko, ulubione przedmioty, znane kąty W domu nie czuje się odizolowany od rodziny, odrzucony, nie omijają go ważne wydarzenia Łatwiej mu się pogodzić ze sobą, łatwiej stanąć oko w oko z nieuleczalną chorobą, ze świadomością zbliżającej się śmierci. Z myślą o tych ludziach Otwockie Towarzystwo Opieki Paliatywnej powołało Hospicjum Domowe Empatia. Osoby w nim pracujące pomagają nie tylko zwalczyć ból i objawy choroby występujące u chorych. Pomagają przede wszystkim pokonać lęk, niepewność chorego i bezradność jego najbliższych. Pomagają rodzinie chorego w najtrudniejszych chwilach w czasie trwania choroby i po jego odejściu. MS Wspomnienie Idąc do hospicjum, byłem pełen obaw. Wyobrażałem sobie, że to umieralnia. Miejsce, gdzie ludzie, oczekując na śmierć, leżą w bezruchu na łóżkach pozbawieni kontaktu ze światem. Myślałem, że króluje tam smutek, rozpacz, po prostu kostucha. Jednak kiedy spędziłem tu kilka chwil pośród tych osób, przekonałem się, że to nieprawda Uśmiechnięci, żartujący pacjenci uświadomili mi, iż pomimo choroby jest tu więcej życia niż gdzie indziej. Adrian Wojciechowski wolontariusz Hospicjum św. Patryka w Otwocku

5 kwartalnik Hospicjon nr 1(1)/ Dziewiąta edycja Pola Nadziei 2006 Pola Nadziei to coroczna kampania zbierania funduszy na rzecz hospicjów, której inicjatorem była w 1998 roku, brytyjska organizacja Marie Curie Cancer Care. aktualności Fot. ks. Kazimierz Stasiak Pierwsze żółte żonkile zostały posadzone w parkach i na rabatach Krakowa jesienią 1997 roku. Tamtejsze Hospicjum św. Łazarza otrzymało wtedy w darze 350 tys. cebulek od organizacji MCCC z Edynburga, która na swoje 50-lecie postanowiła wspomóc krakowskie hospicjum. Pomoc ta polegała na przeniesieniu na polski grunt idei akcji zbierania funduszy dla terminalnie chorych Pola Nadziei (Field sof Hope) ( Stałym elementem kampanii są kwesty pod kościołami, występy chórów oraz koncerty. Wiosną, kiedy zakwitną żonkile, zbierane są fundusze dla hospicjów. Za każdy datek ofiarodawca otrzymuje żonkilową pamiątkę. Dlaczego ten kwiat? Żonkile są międzynarodowym symbolem nadziei. Przypominają o ludziach cierpiących, oczekujących naszej pomocy i opieki w trudnym okresie odchodzenia z tego świata. W 2004 roku do akcji prowadzonej przez Hospicjum św. Łazarza w Krakowie zaczęły przyłączać się hospicja i organizacje hospicyjne z całej Polski. W tym też roku do ogólnopolskich Pól Nadziei przystąpiło Otwockie Towarzystwo Opieki Paliatywnej. 19 marca 2006 r. rozpoczęła się kolejna edycja kampanii Pola Nadziei Będzie ona trwać aż do 21 maja br. Program tegorocznej akcji będzie zawierał takie elementy, jak: szerzenie idei hospicyjnej oraz przekazywanie informacji o niesionej przez hospicja opiece dla osób terminalnie chorych i ich rodzin społeczeństwu; pozyskiwanie funduszy dla pełnienia opieki hospicyjnej; współpracę ze szkołami, której celem jest uwrażliwienie ludzi młodych na potrzeby ludzi chorych i niepełnosprawnych; tworzenie żonkilowych kwietników będących symbolem akcji. Jak co roku akcję Pola Nadziei na terenie powiatu otwockiego OTOP przeprowadza pod hasłem Żonkil za nadzieję. Tą edycję rozpoczęliśmy 8 marca (Dzień Kobiet) akcją informacyjną. Wolontariusze (uczniowie liceów ogólnokształcących) wyszli na ulice Otwocka i każdemu napotkanemu przechodniowi (przede wszystkim kobietom) wręczali kwiat żonkila i ulotkę informacyjną o akcji. Był to pierwszy wiosenny akcent mam nadzieję miły naszej kampanii. 8 kwietnia w Auli L.O. im. K.I. Gałczyńskiego o godz. 15 odbędzie się Charytatywny Koncert Wiosenny pod patronatem Prezydenta Miasta Otwocka, na który serdecznie wszystkich mieszkańców powiatu zapraszamy. Celem koncertu jest przede wszystkim zebranie pieniędzy na zakup sprzętu medycznego dla Hospicjum Domowego Empatia, ale nie tylko Poprzez Charytatywny Koncert Wiosenny chcemy zachęcić młodzież do pomocy, czyli wolontariatu, oraz przekazać społeczeństwu prawdę o hospicjach. W tym dniu zaśpiewa dla nas Zbigniew Wodecki oraz zagrają takie zespoły, jak 3XR Sound System, grupa Okazjonalna Zalesia, Luftmatratze. Imprezę urozmaicą także uczniowie L.O. im. K.I. Gałczyńskiego, którzy zadeklarowali swój wkład w postaci a to już niespodzianka! Akcję Żonkil za nadzieję zamknie 23 kwietnia zbiórka pieniędzy pod kościołami w całym powiecie otwockim. Nasi wolontariusze będą dzielnie od rana do wieczora wręczać żonkilową pamiątkę za każdy wrzucony do puszki datek. Pieniądze z tej akcji przeznaczone będą na bieżącą działalność hospicjum. Pamiętaj Hospicjum to też życie! Możemy pomóc tym, którzy potrzebują wsparcia w swym cierpieniu Angelika Wojtasiewicz

6 6 kwartalnik HospicjoN nr 1(1)/2006 od ucha do ucha Od Ducha do ucha Chcę poświęcić ten zwiastun cyklu Od Ducha do ucha kwestii słuchania. Sam tytuł sugeruje nam dwie płaszczyzny duchową i radosną. Inaczej mówiąc o duchowości z radością w parze. Zatem co słychać? Czy też co lub kogo słuchać? Zagadnienie słuchania jest stare jak świat. Moja znajoma czasami, gdy się spotykamy, mówi mi: Wiesz, Kazik, że kształt ucha człowieka jest dziedziczny? Odpowiadam: Wiem, wiem. Już to słyszałem. Tak więc słuchanie powinno być cechą dziedziczną. Czasem jednak spotykamy takich, którzy nie umieją słuchać albo słuchają jednym uchem. To, że posiadamy dwoje uszu i jedne usta, mówi samo za siebie i słusznie twierdzi ten, kto mówi, że więcej słuchać, niż mówić trzeba. Nasze uszy pozwalają nam odbierać dźwięki i głosy stereofonicznie. Wiele godzin spędzam na słuchaniu ludzi, z racji mojego powołania. W konfesjonale słucham jak najbardziej stereofonicznie: z jednej strony penitenta, z drugiej Ducha Świętego. Po czyjej jestem stronie? Przecież się nie rozerwę. Na całe szczęście mam jedno serce i nim mogę słuchać niepodzielnie. Miałem też kilka, a może nawet kilkanaście takich rozmów, kiedy po półgodzinnym monologu rozmówca nagle przerywa i mówi: Ale mi się z księdzem miło rozmawia. Tymczasem ja zdołałem tylko kilka razy zamruczeć sakramentalne uchy lub słabo wyartykułowane tak. Moim szczęściem jest to, kiedy ludzie zaczynają rozumieć siebie, kiedy do mnie mówią. Moim nieszczęściem jest to, kiedy mną manipulują. Wtedy przechodzę na zerowy stopień słuchania. Patrzę w oczy, ale już nie potakuję, nie potwierdzam, nie zwracam informacji. Ale za to zwracam uwagę rozmówcy, aby usłyszał sam siebie. Aby nie stracić wątku duchowego, przywołam małe zawołanie, które jak refren powtarza się na kartach Pisma Świętego: Słuchaj, Izraelu! Szema, Israel. To brzmi w moich uszach jak pierwsze przykazanie, tak potrzebne aby usłyszeć te największe o miłości. Słuchaj swego serca. W nim mieszka Bóg. Natomiast aby potwierdzić wątek radosny, przywołam jedną anegdotę z życia mnichów. W pewnym klasztorze przy kolacji wybuchła zażarta dyskusja teologiczna, taka że już nikt nie słuchał drugiego. Jeden z braci, skromny mnich, z dramatem w głosie zawołał: Bracia! Przestańcie! Bo już nie można rozumieć, co się je. A tak z mojego podwórka to zawsze, gdy czyta się Ewangelię według św. Mateusza, chce mi się dopowiedzieć: Mate usza to słuchajta. Oby tylko jakiś przełożony tego nie usłyszał, bo mnie wytarga za uszy. Do usłyszenia. Ks. Kazimierz Stasiak SAC Najpierw zapukaj! Poczekaj na odpowiedź, Jeśli cię nie chcą poczekaj. Nie zniechęcaj się próbuj jeszcze; Próbuj do skutku. Wejdź tyle, na ile ci otworzą. Jeśli zostaniesz wpuszczony nie próbuj przestawiać to życie już trwa. Nie ma czasu na twoje zmiany. Wystarczy, że będziesz, podtrzymasz, Posłuchasz skargi, pomilczysz Twoja uwaga, skupienie, Twój dotyk, uśmiech to to, czego teraz trzeba. Nie ma czasu na zmiany, Ale jeśli chce, pomóż mu coś zmienić. Po prostu bądź i ciesz się, że mogłeś towarzyszyć, Że ten ktoś nie był sam. MS Coś smacznego Sałatka z porów Składniki: 30 dag piersi z kurczaka 40 dag porów sałatkowych 1 torebka orzechów nerkowców 1 mały kubek jogurtu naturalnego 5 łyżek stołowych majonezu sól, pieprz, curry (1 łyżeczka), odrobina cukru Przygotowanie: Kurczaka pokroić w kostkę, obsmażyć. Pory pokroić w krążki i lekko posolić. Orzechy obsmażyć bez tłuszczu (lekko, żeby nie zbrązowiały). Jogurt wymieszać z majonezem. Dodać sól, pieprz, curry i cukier. Mięso wymieszać z porem, orzechami i sosem jogurtowo-majonezowym. Przed podaniem sałatkę schłodzić. Ewa Szczepańska Wspomnienie Jedna z pacjentek hospicjum po wylewie miała sparaliżowaną połowę ciała. Żaliła mi się, że marzy o tym, aby znów chodzić i pisać. Spędziłem z nią wiele godzin, ucząc ją tych czynności. Byłem dumny i szczęśliwy, gdy po jakimś czasie chodziła o lasce. Byłem wniebowzięty, kiedy zaczęła pisać wiersze Fabian Kocięcki wolontariusz Hospicjum św. Patryka w Otwocku

7 kwartalnik Hospicjon nr 1(1)/ Nasze Dobre Serduszka Serdeczne podziękowania dla Dyrekcji oraz Pedagogów otwockich szkół: Liceum Ogólnokształcącego im. K.I. Gałczyńskiego Liceum Ogólnokształcącego im. J. Słowackiego Gimnazjum nr 3 im. Tomasza Morusa Zespołu Szkół Ekonomiczno-Gastronomicznych Oficjalni Sponsorzy Charytatywnego Koncertu Wiosennego: Biuro Rachunkowe ANPOL z Warszawy AKCYDENS s.j. Gemis s.c. Druki wielkoformatowe Dziękujemy również Księżom Proboszczom wszystkich Parafii z powiatu otwockiego za wsparcie przeprowadzanych przez nas akcji. Serdeczne podziękowania dla wszystkich Wolontariuszy, którzy śpiewają, tańczą dla chorych, opiekują się nimi bądź po prostu pomagają naszemu stowarzyszeniu, biorąc udział w różnego rodzaju akcjach. Serdecznie dziękujemy Robertowi Stachowiczowi i Wydawnictwu QLCO. Quick Lopez Co. AR-W za naszego Hospicjona. To było wydarzenia 13 lutego obchodziliśmy w Hospicjum św. Patryka Dzień Chorego, dla chorych program przygotowali uczniowie pod kierunkiem pani Agnieszki Solnickiej 26 luty obyła się kwesta, którą z własnej inicjatywy przygotowali i przeprowadzili uczniowie Gimnazjum nr 3 im. Tomasza Morusa pod okiem pani Eweliny Szmyd 8 marca przeprowadziliśmy akcję informacyjną, uczniowie L.O. im. J. Słowackiego i L.O. im. K.I. Gałczyńskiego rozdawali na ulicach Otwocka kwiaty żonkila wraz z ulotkami dot. kampanii Pola Nadziei 11 marca imieniny św. Patryka w hospicjum (reportaż na stronie 8) 19 marca o godz. 12:30 w kościele Zesłania Ducha św. w Otwocku odbyła się msza św. za dusze pacjentów zmarłych w Hospicjum św. Patryka To będzie 8 kwietnia godz. 15, Aula L.O. im. K.I. Gałczyńskiego, Charytatywny Koncert Wiosenny pod patronatem Prezydenta Miasta Otwocka, wstęp wolny, pieniądze zebrane podczas koncertu przeznaczone będą na zakup sprzętu medycznego dla Hospicjum Domowego Empatia 9 kwietnia uczniowie Gimnazjum nr 3 im. T. Morusa kolejny raz z własnej inicjatywy organizują na rzecz hospicjów kwestę w Otwocku. Brawo! 23 kwietnia Pola Nadziei kwestujemy na rzecz hospicjów, za każdy datek ofiarodawca otrzymuje żonkilową pamiątkę 26 maja młodzież organizuje Dzień Matki w Hospicjum św. Patryka 4 czerwca Otwockie Towarzystwo Opieki Paliatywnej zaprasza na mszę św. za dusze zmarłych w Hospicjum św. Patryka, która zostanie odprawiona w kościele Zesłania Ducha św. w Otwocku o godz. 10:30, po mszy zapraszamy na spotkanie do tamtejszej kawiarenki

8 reportaż imieniny Świętego Patryka W tym roku z lekkim wyprzedzeniem obchodziliśmy imieniny św. Patryka. Na ten dzień zaprosiliśmy przedstawicieli władz miasta i powiatu otwockiego, naszych sponsorów, wolontariuszy, przyjaciół. Uroczystość obchodziliśmy 11 marca. Początkiem spotkania była msza św. ku czci naszego patrona, którą odprawił ks. Kazimierz Stasiak SAC. Po niej było zwiedzanie hospicjum z prezentacją nowych inwestycji. Uczestnicy zgromadzili się w sali wypoczynkowej, gdzie pani Krystyna Haniecka, prezes OTOP, i pani Małgorzata Kobiałka przedstawiły w skrócie sprawozdanie z ostatniego roku działalności towarzystwa. Pan dr Jacek Januszko zwrócił się z dobrym słowem podziękowania i zachęty do młodych, aby odkrywali swoje talenty również w angażowaniu się w wolontariat. Był też miły moment wręczenia dyplomów wdzięczności naszym sponsorom i wspaniałym wolontariuszom. Dopełnieniem naszej radości był występ artystyczny młodzieży z Gimnazjum nr 3 w Otwocku. Przybliżyli nam Irlandię przez śpiew, taniec i nadzieję życia, która zawsze ma w sobie kolor zielony. Nie zabrakło też słodkiego poczęstunku, który stał się okazją do porozmawiania, wymiany doświadczeń, ucieszenia się sobą. ks. Kazimierz Stasiak