ŚRODKI PSYCHOAKTYWNE A MŁODZIEŻ

Transkrypt

1 ŚRODKI PSYCHOAKTYWNE A MŁODZIEŻ Broszura informacyjna dla RODZICÓW ROK 2016

2 SUBSTANCJE PSYCHOAKTYWNE oddziałują na ośrodkowy układ nerwowy przez bezpośredni wpływ na funkcje mózgu, czego efektem są czasowe zmiany postrzegania, nastroju, świadomości i zachowania. JEST TO SZKODLIWE I NIEBEZPIECZNE DLA ZDROWIA Jeżeli Twoje dziecko ma mniej niż 18 lat, a pali papierosy, pije alkohol, zażywa narkotyki jest to przejaw demoralizacji. ZACHOWANIA TEGO RODZAJU STAJĄ SIĘ PRZEDMIOTEM SĄDU RODZINNEGO SUBSTANCJE PSYCHOAKTYWNE TO PAPIEROSY, ALKOHOL, NARKOTYKI, DOPALACZE

3 PALENIE TYTONIU Opis zjawiska nikotyna to alkaloid o cierpkim zapachu i drażniącym smaku papieros zawiera przeciętnie od 15 do 20 mg nikotyny, podczas palenia do krwi przenika około 1 mg tej substancji psychoaktywnej najpopularniejszą formą przyjmowania nikotyny jest palenie tytoniu (papierosy, fajki, cygara), ale tytoń może być również żuty lub wciągany do nosa (tabaka) podejście do palenia papierosów zmieniało się na przestrzeni lat - społeczeństwo uważało tę praktykę albo za wulgarny nawyk, albo za wysublimowany rodzaj rozrywki, obecnie coraz częściej za źródło wielu niebezpiecznych chorób i zagrożeń dla zdrowia podczas palenia papierosów i innych wyrobów tytoniowych, uzależniająca nikotyna niemal natychmiast trafia do mózgu - dzieje się to mniej więcej tak szybko i skutecznie, jak gdyby była podawana dożylnie w każdym papierosie znajduje się 250 szkodliwych substancji, a 69 z nich może spowodować nowotwór, w tym m. in. arsen, chrom i nikiel tytoń jest jedynym legalnym produktem konsumpcyjnym, który szkodzi każdemu, kto jest narażony na jego działanie OKOŁO POŁOWA OSÓB STOSUJĄCYCH TYTOŃ ZGODNIE Z PRZEZNACZENIEM UMIERA PRZEDWCZEŚNIE. Mimo to, tytoń cieszy się popularnością na całym świecie głównie za sprawą niskich cen, agresywnej i powszechnej kampanii marketingowej, małej wiedzy na temat zagrożeń i braku spójnej antytytoniowej polityki społecznej (Światowa Epidemia Palenia Tytoniu raport WHO 2008)

4 PALENIE TYTONIU Trzeba wiedzieć palenie papierosów przez dzieci i młodzież w wieku szkolnym wywołuje jeszcze większe szkody niż palenie przez dorosłych uczniowie palący mają o 25% gorsze wyniki w nauce - na odrabianie zadań potrzebują więcej czasu, gorzej uczą się na pamięć, w badaniach testowych popełniają więcej błędów dzieci palące papierosy mają niższy wzrost, mniejszą wagę ciała, mniejszy obwód klatki piersiowej, osiągają gorsze wyniki w sporcie wyniki badań HBSC (Health Behaviour in School-aged Children) z 2014 roku dowodzą, że w Polsce wśród dziewcząt w wieku 15 lat, 12% pali papierosy, a co druga uczennica w wieku lat kiedykolwiek próbowała palić tytoń dla większości dzieci eksperymentowanie z paleniem staje się drogą do regularnego palenia, a nawet uzależnienia od tytoniu im niższy wiek dzieci sięgających po swój pierwszy papieros, tym większe prawdopodobieństwo, że zostaną one nałogowymi palaczami jednocześnie zmniejsza się prawdopodobieństwo, że kiedykolwiek uda im się rzucić palenie SAMI PALACZE NIE SĄ JEDYNYMI OFIARAMI PALENIA TYTONIU Dym papierosowy wdychany przez osoby niepalące jest również groźny dla zdrowia, a często nawet śmiertelny. Biernie wdychany dym tytoniowy zawiera 35 razy więcej dwutlenku węgla i 4 razy więcej nikotyny niż dym trafiający do płuc aktywnych palaczy. DLATEGO NIE POZWÓL, BY TWOJE DZIECKO WDYCHAŁO DYM POPIEROSOWY! JEŻELI TWOJE DZIECKO PALI, TO WIEDZ, ŻE UZALEŻNIENIE OD PALENIA TYTONIU JEST CHOROBĄ, KTÓRĄ MOŻNA WYLECZYD!!!

5 SPOŻYWANIE ALKOHOLU Opis zjawiska alkohol to substancja psychoaktywna, używka alkohole to związki chemiczne, pochodne węglowodorów spośród wielu alkoholi szczególnie popularny jest etanol etanol jest powszechnie używany jako środek odurzający, stanowi składnik napojów zwanych wyskokowymi piwo zawiera kilka procent alkoholu etylowego, wino kilkanaście, a wódka kilkadziesiąt, stąd określenie tych ostatnich jako alkohole wysokoprocentowe uzależnienie od alkoholu (piwa, wina, wódki) to nałóg związany z nadużywaniem etanolu w małych ilościach alkohol powoduje poprawę samopoczucia pijącego, nadmierną wesołość, spowalnia reakcje na bodźce oraz podwyższa ocenę własnych możliwości do chwili obecnej nie ma jasno określonej dawki alkoholu całkowicie bezpiecznej dla organizmu, czyli takiej, która gwarantowałaby zupełny brak negatywnych konsekwencji spożywania napojów alkoholowych dla zdrowia! Wyniki badania ESPAD 2015 (Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach na temat Alkoholu i Narkomanii), dowodzą, że: napoje alkoholowe są najbardziej rozpowszechnioną substancją psychoaktywną wśród młodzieży najpopularniejszym napojem alkoholowym wśród młodzieży jest piwo, najmniej wino

6 SPOŻYWANIE ALKOHOLU Trzeba wiedzieć dziecko o wiele szybciej uzależni się od alkoholu niż osoba dorosła alkohol upośledza kształtowanie się u młodzieży zdrowej i dojrzałej osobowości etanol hamuje rozwój uczuciowości wyższej i sprzyja zachowaniom popędowym im młodsze są dzieci pijące alkohol, tym częściej angażują się w zachowania, które są szkodliwe dla nich i osób z ich otoczenia przed ukończeniem 9 roku życia, dzieci zazwyczaj postrzegają alkohol negatywnie i widzą picie jako złe, wywołujące negatywne skutki w wieku około 13 lat ich oczekiwania zmieniają się na bardziej pozytywne, eksperymentują i naśladują rówieśników eksperymentowanie z alkoholem nie jest bezpieczne, szczególnie w wieku dojrzewania, zezwalanie dzieciom na picie alkoholu niesie ze sobą duże ryzyko CZY WIESZ, ŻE: picie alkoholu jest główną przyczyną zgonów i inwalidztwa osób w wieku lat!?

7 ZAŻYWANIE NARKOTYKÓW Opis zjawiska narkotyki to substancje pochodzenia roślinnego lub syntetycznego oddziałujące na układ nerwowy człowieka narkotykami są: marihuana, haszysz, LSD, grzyby halucynogenne, ecstasy, amfetamina, kokaina, morfina, heroina, metadon, kodeina narkotyki w początkowej fazie traktowane są jako źródło przyjemnych, barwnych chwil, coś ekscytującego, pozwalają na przeżycie ekstremalnych doznań narkotyki wpływają destrukcyjnie na organizm człowieka, powodując w różnym stopniu zmiany psychiczne oraz fizyczne JAKO RODZIC PAMIĘTAJ, ŻE każdy narkotyk może powodować uzależnienie Twojego dziecka. Jedne narkotyki uzależniają szybciej, inne wolniej. Uzależniają wszystkie!

8 ZAŻYWANIE NARKOTYKÓW Trzeba wiedzieć nie każde dziecko, które kiedykolwiek zetknęło się z narkotykami, zaczyna ich przyjmować coraz więcej - nie każdy staje się narkomanem! jednak ryzyko, jakie ze sobą niosą takie eksperymenty jest bardzo wysokie zmiany w psychice dziecka mogą być duże i nieodwracalne, mogą ujawnić się ukryte dotychczas objawy choroby psychicznej z czasem skutki brania środków odurzających kumulują się, a zmiany mogą stać się dostrzegalne dopiero po latach przez młodzież najczęściej używana jest marihuana (95%), następnie amfetamina (53%), ekstazy (35%), halucynogeny (29%), substancje wziewne oraz środki uspokajające i nasenne (po ok. 24%) eksperymentowanie z substancjami nielegalnymi, jak ich okazjonalne używanie jest bardziej rozpowszechnione wśród chłopców niż wśród dziewcząt (wyniki badania ESPAD 2015, Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach na temat Alkoholu i Narkomanii) w polskim prawodawstwie środkiem odurzającym nazywamy substancję pochodzenia naturalnego lub syntetycznego działającą na ośrodkowy układ nerwowy, określoną w wykazie stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (DzU z 2016r. poz.224). Substancje psychotropowe określa załącznik nr 2 ustawy W POLSCE POSIADANIE NARKOTYKÓW, KTÓRE ZNAJDUJĄ SIĘ W ZAŁĄCZNIKU 1 USTAWY O PRZECIWDZIAŁANIU NARKOMANII JEST PRZESTĘPSTWEM! PONADTO NAMAWIANIE DO UŻYCIA ORAZ UDOSTĘPNIANIE NARKOTYKÓW JEST PRZESTĘPSTWEM!

9 ZAŻYWANIE DOPALACZY Opis zjawiska dopalacz to popularna nazwa niektórych substancji odurzających, pochodzenia roślinnego lub syntetycznego dopalacze to nowe narkotyki - produkty o zróżnicowanym składzie, które zawierają substancje działające w podobny sposób na układ nerwowy człowieka jak narkotyki bardzo łatwo można je przedawkować - prowadzi to do poważnych konsekwencji dla zdrowia fizycznego i psychicznego, a nawet śmierci dopalacze już w niewielkich dawkach działają na ośrodkowy układ nerwowy, czyli na mózg CZY ZAŻYWANIE DOPALCZY JEST MNIEJ GROŹNE NIŻ INNYCH NARKOTYKÓW? NIEPRAWDA! Dopalacze nie są mniej groźne niż narkotyki. Może być wręcz przeciwnie. Mogą okazać się szczególnie niebezpieczne dla zdrowia i życia, gdyż ich skład jest nieznany użytkownikowi (a czasami również osobom oferującym te produkty). Znajdują się w nich nowo wytwarzane substancje toksyczne, o niezbadanym ryzyku zdrowotnym. Ponadto, nigdy nie wiadomo, co tak naprawdę się w nich znajduje. Produkty o takiej samej nazwie mogą bowiem różnić się rodzajem i stężeniem zawartych substancji psychoaktywnych. W przypadku zatrucia lekarze mogą nie wiedzieć jak pomóc. CZY JEDNORAZOWE ZAŻYCIE DOPALACZA JEST GROŹNE? PRAWDA! Nawet jednorazowe użycie może doprowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych, a niekiedy nawet do śmierci. DLACZEGO UŻYWANIE DOPALACZY JEST TAK RYZYKOWNE? Producenci dopalaczy stosują do ich wytworzenia niebezpieczne, toksyczne substancje. Zawarte w dopalaczach związki chemiczne mogą na siebie wzajemnie oddziaływać potęgując toksyczny wpływ na organizm Twojego dziecka. Źródło: Pytania i odpowiedzi o dopalaczach (dopalaczeinfo.pl)

10 OD PAPIEROSÓW, ALKOHOLU, NARKOTYKÓW, DOPALACZY TWOJE DZIECKO MOŻE SIĘ UZALEŻNIĆ KAŻDE UZALEŻNIENIE PROWADZI DO PROBLEMÓW BEZ WZGLĘDU NA TO CZY TWOJE DZIECKO PALI PAPIEROSY, PIJE ALKOHOL, ZAŻYWA NARKOTYKI LUB DOPALACZE - NALEŻY MU POMOC W KAŻDEJ SYTUACJI!

11 OBJAWY SPOŻYWANIA ALKOHOLU, ZAŻYWANIA NARKOTYKÓW, DOPALACZY, PALENIA TYTONIU Jak rozpoznać, że dziecko ma kontakt z substancjami psychoaktywnymi? Jak rozpoznać substancje psychoaktywne? SYMPTOMY, KTÓRE MOGĄ ŚWIADCZYĆ, ŻE TWOJE DZIECKO PALI PAPIEROSY Zwróć uwagę na Kontakt jednorazowy Kontakt długotrwały zapałki lub zapalniczki w kieszeniach ubrań dziecka lub w pokoju resztki tytoniu w szufladzie, w kieszeniach lub plecaku zapach dymu papierosowego na ubraniach dziecka pachnące papierosami włosy dziecka nieświeży oddech - dziecko często żuje gumy lub kupuje różne pastylki zapachowe szukanie przez dziecko pretekstów, żeby na chwilę wyjść z domu, przewietrzyć się często jest otwarte okno w pokoju dziecka nawet wtedy, gdy na zewnątrz panuje niska temperatura słabsza kondycja częstsze choroby intensywny kaszel, zwłaszcza o poranku płytki oddech SYMPTOMY, KTÓRE MOGĄ ŚWIADCZYĆ, ŻE TWOJE DZIECKO PIJE ALKOHOL Zwróć uwagę na Kontakt jednorazowy Kontakt długotrwały butelki po alkoholu w pokoju dziecka, w plecaku zapach alkoholu wymioty, nudności zaniedbywanie wyglądu i stroju zachowania aspołeczne, w tym w stosunku do rodziny, zmiany nastroju zwiększenie poziomu frustracji, stresu i rozdrażnienia problemy w szkole z nauką i zachowaniem zmiany zwyczajów związanych z jedzeniem i zasypianiem wzrost potrzeb finansowych i ukrywanie sposobu wydatkowania posiadanych przez dziecko pieniędzy znikanie pieniędzy z domu

12 SYMPTOMY, KTÓRE MOGĄ ŚWIADCZYĆ, ŻE TWOJE DZIECKO ZAŻYWA NARKOTYKI OBJAWY ZAŻYWANIA MARIHUANY Marihuana - narkotyk pochodzenia roślinnego Zwróć uwagę na Kontakt jednorazowy Kontakt długotrwały fajki lub bibułki w kieszeniach ubrań dziecka lub w pokoju resztki brązowozielonych listków lub nasionka w szufladzie, w kieszeniach lub plecaku charakterystyczny słodkawy oddech słodkawa woń ubrania i włosów napady śmiechu przekrwione spojówki zaburzenia koordynacji ruchowej skłonność do łakomstwa rozszerzone źrenice, słabo reagujące na światło zaburzenia snu przewlekłe zapalenie krtani i oskrzeli apatia trudności z koncentracją zmiany nastroju OBJAWY ZAŻYWANIA AMFETAMINY Amfetamina - narkotyk syntetyczny Zwróć uwagę na Kontakt jednorazowy Kontakt długotrwały w kieszeniach ubrań dziecka lub w pokoju biały proszek, tabletki, małe foliowe torebki, strzykawki, igły wzmożona aktywność rozszerzone źrenice brak apetytu brak potrzeby snu słowotok ostre krwotoki z nosa bezsenność zmiany nastroju drżenie kończyn wymioty wysypka halucynacje OBJAWY ZAŻYWANIA KOKAINY Kokaina - narkotyk roślinny Zwróć uwagę na Kontakt jednorazowy Kontakt długotrwały w kieszeniach ubrań dziecka lub w pokoju biały proszek, małe foliowe torebki, strzykawki, igły rozszerzone źrenice katar ból gardła pociąganie nosem bezsenność gadatliwość zwiększony popęd seksualny bezsenność wzmożona aktywność utrata wagi problemy z oddychaniem depresja urojenia OBJAWY ZAŻYWANIA HERIONY Heroina - organiczny związek chemiczny Zwróć uwagę na Kontakt jednorazowy Kontakt długotrwały igły, strzykawki, nakłucia na ciele, ślady krwi na bieliźnie euforia osłabiona reakcja na światło brak apetytu zwężone źrenice senność niepokój ruchowy zaparcia zapalenie skóry próchnica zębów depresja

13 SYMPTOMY, KTÓRE MOGĄ ŚWIADCZYĆ, ŻE TWOJE DZIECKO ZAŻYWA NARKOTYKI OBJAWY ZAŻYWANIA LSD LSD - organiczny związek chemiczny Zwróć uwagę na Kontakt jednorazowy Kontakt długotrwały w pokoju, w kieszeniach, w plecaku bibułki nasączone płynem wyglądające jak np. małe znaczki pocztowe z kolorowymi nadrukami, cukier w kostkach rozszerzone źrenice ślinotok suchość w ustach drżenie mięśni nudności, zawroty głowy bezsenność wiotkość mięśni omamy z napadami lęku agresja lub depresja zanik zainteresowań OBJAWY ZAŻYWANIA ECSTASY Ecstasy - organiczny związek chemiczny Zwróć uwagę na Kontakt jednorazowy Kontakt długotrwały w kieszeniach, w plecaku lub w pokoju dziecka białe lub kolorowe pastylki z wytłoczonymi wzorami popękane naczynka krwionośne, zwłaszcza na twarzy dziecka, głównie po pobycie na imprezach ból głowy przyspieszony puls kołatanie serca zwężenie źrenic szczękościsk lub/i zgrzytanie zębami wzrost ciśnienia krwi wzrost temperatury ciała uderzenia krwi do głowy wzmożona potliwość mdłości, torsje obniżenie sprawności intelektualnej kruszenie się zębów (na skutek zgrzytania zębami) ciężkie stany depresyjne psychozy zespoły urojeniowe OBJAWY ZAŻYWANIA KLEJÓW, ROZPUSZCZALNIKÓW, SUBSTANCJI WZIEWNYCH Zwróć uwagę na Kontakt jednorazowy Kontakt długotrwały foliowe torby, tuby kleju, smary w pokoju dziecka, w plecaku zapach chemikaliów we włosach, na ubraniu charakterystyczny zapach z ust wyraźne podniecenie gadatliwość wymioty mdłości biegunki krosty, owrzodzenia, pęknięcia w okolicach nosa częsty katar krwawienie z nosa zaburzenia pamięci osłabienie mięśni zaburzenia snu niepokój przygnębienie OBJAWY ZAŻYWANIA DOPALACZY Zwróć uwagę na Kontakt jednorazowy Kontakt długotrwały susz roślinny, chemia gospodarcza, środki ochrony roślin, tabletki, proszek w pokoju dziecka, w plecaku bóle głowy bóle w klatce piersiowej zaburzenia rytmu serca nadmierna potliwość omamy słuchowe oczopląs, szczękościsk bezsenność stany lękowe problemy z koncentracją stany agresji

14 SKUTECZNE SPOSOBY PROFILAKTYKI Trzeba wiedzieć dorastanie jest szczególnym czasem nie tylko dla dziecka, ale także dla jego rodziców, opiekunów pojawiają się emocje: obawa, złość, poczucie winy, bezsilność, gdy dziecko zaczyna wymykać się spod kontroli, buntuje się, poszukuje nowych doświadczeń, a rodzice tylko z pozoru stają się mniej ważni dla dziecka niż jego rówieśnicy niejednokrotnie dorośli czują się prowokowani, wręcz zachęcani do wchodzenia w konfrontację i stosowanie rozwiązań, które często pogarszają sytuację być rodzicami nastolatka nie jest łatwo. Jeżeli jednak rozumie się i pamięta, że okres dorastania jest tak samo trudny dla rodziców, jak i dla dziecka to połowa sukcesu! skuteczne i sprawdzone strategie profilaktyczne są jednym z trzech podstawowych elementów, na których powinna opierać się współczesna profilaktyka uzależnień strategie profilaktyczne, czyli sposoby postępowania, mające istotny wpływ na osiągnięcie założonych w programach celów, wywodzą się z modeli teoretycznych wyjaśniających, dlaczego ludzie sięgają po substancje psychoaktywne lub podejmują inne ryzykowne zachowania jedną z kluczowych strategii, z punktu widzenia profilaktyki uzależnień, jest strategia rozwijania umiejętności wychowawczych, która polega na uczeniu i wzmacnianiu umiejętności wychowawczych w grupie rodziców i opiekunów, a w konsekwencji wzmacnianiu więzi rodzinnych KAŻDE DZIECKO POTRZEBUJE MĄDREJ I DYSKRETNEJ OBECNOŚCI RODZICA, DOSTĘPNOŚCI I GOTOWOŚCI DO UDZIELENIA POMOCY. DZIECI WIERZĄ, ŻE RODZICE W PORĘ ZAREAGUJĄ, GDY DZIEJE SIĘ COŚ NIEDOBREGO, ZNAJDĄ SPOSÓB, ABY ROZWIĄZAD PROBLEM!

15 SKUTECZNE SPOSOBY PROFILAKTYKI Co warto wiedzieć i robić, aby chronić dziecko przed sięganiem po substancje psychoaktywne? ZNAD PRAWA RZĄDZĄCE ROZWOJEM DZIECKA o okres dojrzewania jest czasem, w którym młody człowiek poszukuje własnej tożsamości, szuka celów życiowych, weryfikuje różnice pomiędzy ideałami, a rzeczywistością, dąży do ustabilizowania własnej wartości o następują zmiany w mózgu, ale nie jest to proces harmonijny jak formatowanie dysku o są obszary mózgu odpowiedzialne za analizowanie i racjonalne podejmowanie decyzji, które rozwijają się, a są obszary mózgu (tzw. układ nagrody), odpowiedzialne za wzbudzenie i przeżywanie emocji, w tym przyjemności, które są już rozwinięte bardzo dobrze o dlatego bardziej zależy młodym ludziom na przyjemnościach i podekscytowaniu, a nie na spokoju, czyli przemyślanych rozsądnych decyzjach pozbawionych ryzyka o dziecko w okresie dorastania chce być traktowane jak dorosłe i nie godzi się z zakazami i ograniczeniami stosowanymi przez rodziców o taka postawa jest wyrazem naturalnego w tym wieku dążenia do wyodrębnienia się i uzyskania niezależności, ale najczęściej rodzi konflikty o dlatego niezwykle ważne jest, aby nastolatek posiadał miejsce, w którym spotka się jako człowiek z pełną akceptacją i zrozumieniem o akceptowanie osoby nie oznacza akceptacji jego zachowań MIED ŚWIADOMOŚD SWOICH MOCNYCH I SŁABYCH METOD WYCHOWANIA o każda rodzina preferuje inny styl wychowania o styl wychowania - wyraża się w określonym stałym stosunku rodzica do dziecka, w metodach postępowania i sposobie egzekwowania nałożonych obowiązków o jego wybór zależy od wielu czynników m.in. od fazy rozwoju dziecka, jego potrzeb, możliwości, stanu zdrowia, osobowości, ale przede wszystkim od poglądów rodziców o rodzice kształtują swój pogląd na wychowanie potomstwa głównie na bazie własnych doświadczeń wyniesionych ze swoich macierzystych rodzin, ale także na bazie obserwacji stosunku rodzice dzieci, w innych rodzinach czy odpowiedniej prasie i literaturze o są różne style wychowawcze: styl autokratyczny (autokratywny) występuje w rodzinach, gdzie dominuje ojciec (rodzina patriarchalna) lub matka (rodzina matriarchalna), ma charakter konserwatywny. Opiera się na autorytecie przemocy i siły

16 styl liberalny - charakteryzujący się daleko idącą swobodą dawaną dziecku. Rodzice uważają, że nie należy hamować jego aktywności i spontaniczności. Rola rodziców ogranicza się tylko do zaspokojenia potrzeb materialnych i emocjonalnych oraz warunków do zabawy i nauki dziecka styl demokratyczny jego podstawową jest współdziałanie rodziców z dzieckiem z poszanowaniem jego praw. Styl ten sprzyja rozwijaniu inicjatywy i sprzyja wzrostowi zaangażowania dzieci, pobudza ich do refleksji i zwiększa ich odpowiedzialność. Stwarza korzystne warunki do samodzielnego dojrzałego działania, jak również dzieci nie są tak bardzo podatne na manipulacje z zewnątrz o każdy z wymienionych stylów ma jakieś braki, choć najbliższy ideałowi wydaje się być styl demokratyczny BYD GOTOWYM DO ZMIANY SWOJEGO POSTĘPOWANIA, A NIE DZIECKA o dojrzała emocjonalnie dorosła osoba może stanowić w trudnej dla młodego człowieka sytuacji realne wsparcie o dojrzałość emocjonalna oznacza integrację różnych aspektów własnej osoby, przyjęcie własnych ograniczeń, słabości, tolerowanie odmiennych opinii, zdolność do uznania własnych błędów, podejmowanie odpowiedzialności za siebie i innych o czyli jest to cel, do którego zmierza nastolatek, cel który stanowi o pomyślnym przejściu tego (okresu dojrzewania) etapu rozwoju o osoba dojrzała emocjonalnie: ma umiejętność wyrażania opinii, krytyki, potrzeb ma umiejętność odmawiania w sposób nieuległy i nieraniący innych posiada umiejętność przyjmowania krytyki, ocen i pochwał posiada świadomość samej siebie jest wrażliwa na innych WIEDZIED, JAKIE SĄ ZASADY DOBREJ KOMUNIKACJI o w okresie dorastania dzieci dokonuje się zasadnicza zmiana w zakresie komunikacji rodziców i dzieci o wiąże się ona z przekształcaniem niesymetrycznej, jak dotąd relacji, na bardziej symetryczną, partnerską o przekształcanie się relacji między rodzicami, a dzieckiem, a tym samym i komunikacji, jest procesem trudnym (niekiedy nawet bolesnym) dla obu stron i wymaga ze strony rodziców wysiłku, modyfikacji postawy wobec dorastającego dziecka, która umożliwia mu osiągnięcie wspomnianej symetrycznej z nimi relacji o modyfikacja ta dotyczy dwóch poziomów: zmian w zakresie wzorców rozmów i przekazywania uczuć zmian w zakresie postaw wobec dorastającego o rozmowa jest podstawą dobrych kontaktów z dzieckiem, a podstawą rozmowy jest uważne słuchanie! o Podstawą komunikacji między ludźmi jest umiejętność słuchania, aktywne słuchanie daje możliwość wzajemnego zrozumienia. Cechuje je:

17 motywacja do słuchania jest się ciekawym, co dziecko chce powiedzieć cierpliwość nie przerywa się wypowiedzi dziecka obiektywizm szanuje się odmienny styl myślenia dziecka, nawet gdy się z nim nie zgadza wnikliwość chce się zrozumieć sens wypowiedzi wrażliwość jest się wrażliwym na emocje dziecka wsparcie okazuje się dziecku akceptację jego osoby, pomimo braku aprobaty treści komunikatu o podstawę komunikacji dziecko-rodzic determinuje jakość komunikacji między rodzicami o dominujący styl porozumiewania się między małżonkami/partnerami zaznacza się również w zachowaniach komunikacyjnych rodziców wobec dzieci (np. skłonność do niepartnerskiego traktowania małżonka czy partnera sprzyja podobnemu odnoszeniu się do dziecka i przejawia się w rozmowie z nim) o prezentowany przez rodziców model komunikacji stanowi wzorzec dziedziczony społecznie przez dzieci, z tendencją do jego powielania w założonych przez nie rodzinach BYD KONSEKWENTNYM W PRZESTRZEGANIU ZASAD o konsekwencja oznacza kierowanie się przyjętymi zasadami i logiką o brak konsekwencji to jedna z najczęstszych przyczyn powstawania wielu problemów wychowawczych o najważniejszym czynnikiem jest to, czy ustalone zasady postępowania dają się przewidzieć i czy są egzekwowane o przyczyny niekonsekwencji rodziców: brak czasu stres roztargnienie brak cierpliwości brak jedności pomiędzy rodzicami w wyrażanych wobec dziecka stanowiskach gdy rodzice są konsekwentni i postępują zgodnie z tym, co powiedzieli, budują strukturę, do której dzieci dążą i której bardzo potrzebują o konsekwentna struktura daje dziecku poczucie bezpieczeństwa, przewidywalności i kontroli o jeśli ustalasz jakąś zasadę lub grozisz następstwami jej nieprzestrzegania, postępuj zgodnie z tym, co powiedziałeś o dzieci bardzo szybko uczą się sprawdzać, gdzie leży granica, szczególnie gdy rodzice składają oświadczenia i nie wywiązują się z nich o ważne jest by rodzice konsekwentnie dotrzymywali obietnic oraz nagradzali o rodzice powinni być również świadomi tego, jak ważne jest, by oboje byli zgodni co do zasad i konsekwencji zachowania oraz by wspólnie je stosowali o dzieci mogą próbować rozdzielić swoich rodziców, nastawiając jednego przeciw drugiemu o także sami rodzice, którzy rywalizują pomiędzy sobą mogą powodować łamanie wcześniej ustalonych wspólnie zasad

18 o rodzice powinni omówić kwestie sporne pod nieobecność dzieci oraz ustalić takie zasady, które oboje będą akceptować o bycie konsekwentnym może być najtrudniejszym z wyzwań, jakie stoją przed rodzicami o nasze życie podlega nieustannym presjom, a utrzymanie porządku i przewidywalności, czyli respektowanie zasad może okazać się zadaniem wymagającym sporego wysiłku, którego efekty mogą być widoczne nie od razu POŚWIĘCAD CZAS SWOJEMU DZIECKU o więź z dzieckiem buduje się od chwili jego narodzin o bliskość, zaufanie, szczerość to efekty wieloletniej pracy o jeżeli jesteśmy na co dzień blisko z dzieckiem, łatwiej nam zauważyć, co je cieszy, co martwi i z czym sobie nie radzi o kiedy dziecko dorasta, zwykle trudniej nam znaleźć wspólny język, pomimo to starajmy się poznawać, rozumieć i akceptować jego świat o niejednokrotnie wystarczy zmodyfikować plan dnia, by nie rezygnując z dotychczasowych zajęć, wygospodarować więcej czasu dla dziecka o w każdym dniu są trzy najważniejsze momenty: ranek, popołudnie i wieczór, kiedy rodzice szczególnie potrzebni są dzieciom o warto zapewnić im w tych trzech momentach czas i szczególną uwagę NIE MA PROSTYCH I SKUTECZNYCH SPOSOBÓW NA TO, JAK SKUTECZNIE UCHRONID DZIECKO PRZED SUBSTANCJAMI PSYCHOAKTYWNYMI JEDNO JEST PEWNE: IM LEPSZY MAMY KONTAKT Z DZIECKIEM, TYM ŁATWIEJ USTRZEŻEMY JE PRZED TYMI NIEBEZPIECZEOSTWAMI!

19 GDZIE SZUKAĆ POMOCY I WSPARCIA? W życiu człowieka są sytuacje, z którymi trudno samemu sobie poradzić - dotyczy to bezwzględnie wszystkich: dzieci, młodzieży i dorosłych. Pomimo, że może nam się wydawać że sytuacja, w której jesteśmy przerasta nas i jesteśmy przekonani, że problemu nie da się rozwiązać to warto zadać sobie pytanie: czy ja chce rozwiązać tą sprawę? Od czego zacząć? Może się to wydawać banalne, ale od rozmowy z drugim człowiekiem! Czasem samo powiedzenie komuś, kto chce nas szczerze wysłuchać i zrozumieć może być momentem, po którym poczujesz się inaczej. Może nie od razu lepiej, ale może pozwoli Tobie spojrzeć na problem inaczej? Do kogo się więc zwrócić, dokąd się udać? Dokonując wyboru zaufaj swojej intuicji! Możesz osobiście pójść porozmawiać z osobą, która w Twoim przekonaniu przede wszystkim wysłucha Ciebie i zechce zrozumieć, a nie od razu skrytykuje i osądzi mówiąc jakim jesteś beznadziejnym rodzicem. I nie będzie to specjalista. Można skorzystać z pomocy osoby, której wiedza i doświadczenie wynika z jej wykształcenia i wykonywanego zawodu, czyli specjalisty: pedagoga, psychologa, psychoterapeuty czy lekarza psychiatry. Pomoc oferowana jest również przez specjalistów indywidualnych lub działających w: ośrodkach terapeutycznych, przychodniach specjalistycznych, poradniach psychologiczno-pedagogicznych, poradniach rodzinnych.

20 Jeżeli ktoś ma opór przed bezpośrednim kontaktem twarzą w twarz ze specjalistą może skorzystać z telefonu zaufania: Bezpłatna i anonimowa pomoc telefoniczna dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci, którzy potrzebują wsparcia i informacji w zakresie przeciwdziałania i pomocy dzieciom przeżywającym kłopoty i trudności wynikające z problemów i zachowań ryzykownych takich jak: agresja i przemoc w szkole, cyberprzemoc i zagrożenia związane z nowymi technologiami, wykorzystywanie seksualne, kontakt z substancjami psychoaktywnymi, uzależnienia, depresja, myśli samobójcze, zaburzenia odżywiania Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka Pomoc skierowana do dzieci i do dorosłych. Można zadzwonić, gdy nie wie się z kim porozmawiać, gdy coś nas bardzo martwi. Telefon jest bezpłatny i jest czynny od poniedziałku do piątku od godziny 8:15 do 20:00. Jeśli zadzwoni się tam w godzinach nocnych i zostawi informację o sobie i swój numer konsultanci oddzwonią Telefon Zaufania dla Osób Dorosłych w Kryzysie Emocjonalnym. Telefon bezpłatny dla osób dorosłych, które przeżywają trudności osobiste, rodziców potrzebujących wsparcia w procesie wychowawczym. Można dzwonić od poniedziałku do piątku od godziny do Ogólnopolski Telefon Zaufania Narkotyki Narkomania. Pomoc skierowana do dzieci i do dorosłych. Można tam uzyskać fachową poradę, a także informację o tym, jak pomóc sobie lub bliskiej osobie. Telefon jest czynny codziennie w godzinach od do Dzwoniąc płaci się tylko za pierwszy impuls połączenia Bezpłatna, całodobowa infolinia Głównego Inspektora Sanitarnego. Pod tym numerem telefonu możemy uzyskać informacje na temat negatywnych skutków zażywania dopalaczy oraz o możliwościach leczenia. Infolinia jest także przeznaczona dla rodziców, którzy mają wątpliwości czy ich dzieci zażywają dopalacze. Pomarańczowa Linia - to program informacyjno konsultacyjny dla rodziców dzieci pijących alkohol i zażywających narkotyki. Program jest formą wsparcia dla rodziców i opiekunów, obawiających się o bezpieczeństwo i zdrowie swoich dzieci, czujących się bezradni wobec faktu sięgania przez nastolatka po alkohol i/lub inne środki psychoaktywne Program zapewnia porady i konsultacje telefoniczne (infolinia ) oraz porady/konsultacje on-line pomoc@pomaranczowalinia.pl