1. O globalnej perspektywie analizowania ruchu pracowniczego. Prezentację stworzył Jarosław Urbański

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "1. O globalnej perspektywie analizowania ruchu pracowniczego. Prezentację stworzył Jarosław Urbański"

Karolina Tomczak
8 lat temu
Przeglądów:

1 1. O globalnej perspektywie analizowania ruchu pracowniczego Prezentację stworzył Jarosław Urbański

2 2. Globalizacja i alokacja kapitału

3 Teoria składu klasowego techniczny skład klasowy dekompozycja polityczny skład klasowy rekompozycja przeniesienia ( fix ) siła przetargowa technologicznoorganizacyjne przestrzenne strukturalna organizacyjna dyskursywna produktowe w procesie produkcji na rynku pracy

przetargowa technologicznoorganizacyjne przestrzenne strukturalna

4 Niepokoje pracownicze na świecie (wg Beverly Silver) Poziom konfliktu Dwa łady produkcyjne fordyzm neoliberalizm czas

5 Alokacje przemysłu samochodowego Lata 30 XX w.

6 Alokacje przemysłu samochodowego Lata 50 XX w.

7 Alokacje przemysłu samochodowego Lata 60 XX w.

8 Alokacje przemysłu samochodowego Lata 80 XX w.

9 Alokacje przemysłu samochodowego Rok 2000

10 Przesunięcie lokalne przykład Chin

11 Transformacja w Chinach po 1989 r. GONGREN (PROLETARIAT) MONGONG (CHŁOPOROBOTNICY, PREKARIAT)

12 Transformacja w Polsce po 1989 r. Rok Wydobycie węgla w milionach ton 177,4 135,4 102,2 97,1 76,2 75,7 Liczba kopalń węgla kamiennego Zatrudnienie w tys. osób

13 Zatrudnienie w HCP Zatrudnienie w motoryzacji

25000 20000 15000 Zatrudnienie w motoryzacji

14 Przesunięcie globalne przemysłu włókienniczego

15 Czas pracy w przemyśle włókienniczym i odzieżowym (tygodniowy czas pracy w godzinach) W 1956 R. W 2004 R. 0 Finlandia Francja Niemcy Holandia Wielka Brytania USA źródło: Lee Sangheon, McCann Deirdre and Messenger Jon C., Working Time Around the World. Trends in working hours, laws and policies in a global comparative perspective, International Labour Organization, New York 2007

0 Finlandia Francja Niemcy Holandia Wielka Brytania USA źródło: Lee Sangheon, McCann Deirdre and

16 Czas pracy w przemyśle włókienniczym i odzieżowym (płatny urlop liczony w dniach / roku) W 1956 R. W 2004 R Finlandia Francja Niemcy Holandia Wielka Brytania USA źródło: Lee Sangheon, McCann Deirdre and Messenger Jon C., Working Time Around the World. Trends in working hours, laws and policies in a global comparative perspective, International Labour Organization, New York 2007

40 35 30 25 20 15 10 5 0 Finlandia Francja Niemcy Holandia Wielka Brytania USA źródło: Lee Sangheon,

17 Spadek zatrudnienia w przemyśle włókienniczym i odzieżowym w krajach centrum kapitalizmu w latach i jednoczesny wzrost w tym czasie zatrudnienia na peryferiach Produkcja włókiennicza i tekstylna została przesunięta przede wszystkim do krajów azjatyckich. Między 1970 rokiem, a 1990 liczba pracowników tej branży wzrosła o: procent w Malezji; procent w Bangladeszu; procent w Sri Lance; procent w Indonezji; procent na Filipinach; procent w Korei. Chiny stały się w tym czasie krajem o największym zatrudnieniu w tej branży. W tym samym czasie w krajach Europy i Ameryki Północnej gwałtownie spadła liczba pracowników przemysły włókienniczego np.: - o 58 procent w Niemczech; - o 55 procent w Wielkiej Brytanii; - o 49 procent we Francji; - o 31 procent w Stanach Zjednoczonych.

Między 1970 rokiem, a 1990 liczba pracowników tej branży wzrosła o: - 597 procent w Malezji; - 416 procent w Bangladeszu; - 385 procent w Sri Lance; - 334 procent w Indonezji; - 271 procent na

18 Spadek zatrudnienia w przemyśle włókienniczym i odzieżowym w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych Lata 70. XX wieku Obecnie Wielka Brytania USA źródło: Dane na podstawie publikacji Międzynarodowej Organizacji Pracy i Światowej Organizacji Handlu m.in. Nordås Hildegunn Kyvik, The Global Textile and Clothing Industry post the Agreement on Textiles and Clothing, WTO Publications, Genewa 2004

000 źródło: Dane na podstawie publikacji Międzynarodowej Organizacji Pracy i Światowej Organizacji Handlu m.in.

19 Zatrudnienie w przemyśle włókienniczym i odzieżowym na świecie 1970

20 Zatrudnienie w przemyśle włókienniczym i odzieżowym na świecie 1975

21 Zatrudnienie w przemyśle włókienniczym i odzieżowym na świecie 1980

22 Zatrudnienie w przemyśle włókienniczym i odzieżowym na świecie 1985

23 Zatrudnienie w przemyśle włókienniczym i odzieżowym na świecie 1990

24 Zatrudnienie w przemyśle włókienniczym i odzieżowym na świecie 1995

25 Zatrudnienie w przemyśle włókienniczym i odzieżowym na świecie 2000

26 Zatrudnienie w przemyśle włókienniczym i odzieżowym na świecie 2005

27 Zatrudnienie w przemyśle włókienniczym i odzieżowym na świecie 2010

28 Minimalna płaca szwaczki w Bangladeszu wynosi niecałe 30 dolarów miesięcznie ( ) W Hondurasie pracownik firmy eksportowej zarabia miesięcznie 139 dolarów. W Kantonie płaca minimalna to niewiele ponad 60 dolarów. Jeżeli porównać to z minimalna płacą w Ameryce sięgającą 900 dolarów, trudno się dziwić, że np. Levi Strauss [producent znanych dżinsów Levis] zamknął w ubiegłym roku swój ostatni zakład w Stanach Zjednoczonych. A całkiem niedawno, bo w latach 80, miał w tym kraju ponad 60 fabryk The Economist, 2005

29 W skali globalnej, czas pracy w ostatnich 50 latach w przemyśle włókienniczym i odzieżowym nie tylko nie uległ skróceniu, ale nawet prawdopodobnie się wydłużył. Skróceniu długości dnia roboczego na Zachodzie towarzyszyło masowe zamykanie fabryk i przenoszenie produkcji na Wschód, gdzie europejskie normy czasu pracy nie obowiązywały i nadal nie obowiązują. Dobrodziejstwo skróconego czasu pracy obejmowało zatem coraz mniejszą część pracowników tej, jak i wielu innych branż, podczas gdy w Azji zaczęto zatrudniać na zasadach, które dziś określilibyśmy mianem maksymalnie pod tym względem skrajnie sprekaryzowanych, uelastycznionych.

30 Meksyk Korea Chile Grecja Rosja Wegry Polska Estonia Turcja Słow acja Stany Zjednoczone Włochy + 63% Czech Islandia Japonia Portugalia Kanada Hiszpania Finlandia Słow enia Szw ecja Szw ajcaria Wielka Brytania Belgia Irlandia Dania Francja Norw egia Niemcy Holandia Przepracowane godziny w roku (źródło:

31 Zakładowy czas pracy i nadgodziny Zakładowy czas pracy w Europie był w połowie lat 80. o 50% dłuższy od czasu pracy zatrudnionych w zakładzie; w 1996 roku był dwukrotnie dłuższy, a obecnie jest już nawet ponad dwukrotnie dłuższy; Coraz większego znaczenia nabiera praca w nadgodzinach, a zatem także ustawowe limity nadgodzin, okresy rozliczeń, wysokość wynagrodzenia za godziny nadliczbowe.

32 3. Globalna restrukturyzacja rynku pracy, uelastycznienie podaży pracy i dekompozycja klasy pracowniczej

33 W 2006 roku w 14 istniejących w Polsce strefach (i licznych podstrefach) istniało ok. 145 tys. miejsce pracy, a w 2012 było ich już ok. 250 tys. Około 20% pracowników do fabryk rekrutowana jest poprzez agencje pracy tymczasowej.

34 Destabilizacja zatrudnienia Elastyczność czasu pracy (czas pracy pracownika a zakładowy czas pracy) Elastyczność płac (układy taryfowe i zuzp) Elastyczność zatrudnienia (kontrakty) Elastyczność w podaży pracy (pośrednictwo pracy)

35 Agencje pośrednictwa pracy - ramy prawne funkcjonowania ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ustawa o zatrudnianiu pracowników tymczasowych

36 Agencje pracy agencje pracy tymczasowej agencja pośrednictwa pracy

37 Agencje pracy - struktura zatrudnienia w 2011 r. Pracownicy call center 2% Inni 38% Magazynier i pokrewni 11% Pracownicy obsługi biurowej 3% Sprzedawcy sklepowi 3% Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji 6% Pakowacze 6% Kasjerzy i sprzedawcy biletów 5% Robotnicy do prac prostych 26%

38 Agencje pracy - struktura zatrudnienia 2011 r 25,6% Robotnicy do prac prostych 11,3% Magazynierzy i pokrewni 6,5% Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji 6,3% Pakowacze 5,1% Kasjerzy i sprzedawcy biletów 3,1% Sprzedawcy sklepowi 2,7% Pracownicy obsługi biurowej 1,7% Pracownicy call center 37,7% Inni

39 Agencja pracy - rodzaje zawartych umów w Polsce (przepracowane godziny) r umowy o pracę 42,7% umowy cywilnoprawne 57,3% 2011 r umowy o pracę 39,5% umowy cywilnoprawne 60,5%

40 4. Nowe formy oporu i walki pracowników

41 Liczba protestów społecznych w Chinach GONGREN (PROLETARIAT) MONGONG (CHŁOPO- ROBOTNICY)

42 Protesty społeczne w Polsce PPROLETARIAT (FORDYZM) strajki (w tys. osób) PREKARIAT (NEOLIBERALIZM) demonstracje i blokady (ilość zdarzeń) brak danych za 2006 r

Podobne dokumenty

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Biuletyn Informacyjny. Warszawa 2007

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Biuletyn Informacyjny. Warszawa 2007 INSTYTUT TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w krajach OECD Biuletyn Informacyjny Warszawa 2007 Spis treści Wstęp... 3 I. Dane ogólne... 4 II. Wypadki drogowe... 11 III. Zabici