KALENDARIUM WYDARZEŃ KULTURALNYCH OPERY WROCŁAWSKIEJ KWIECIEŃ 2016

Transkrypt

1 Nazwa instytucji, adres OPERA WROCŁAWSKA strona internetowa osoba do kontaktu: Katarzyna Berbas tel: 71/ adres data impre zy czas trwania (od do) Otello nazwa imprezy Traviata krótki opis imprezy Otello, słynny bohater tragedii Szekspira i jednocześnie tytuł jednej z najwspanialszych oper wszechczasów., niekwestionowany król włoskiej opery XIX wieku, swojego Otella ukończył w 1886 r., dając światu prawdziwe arcydzieło, wykonane po raz pierwszy w następnym roku na scenie mediolańskiej La Scali. Niemały udział w sukcesie utworu miał również librecista Arrigo Boito, utalentowany poeta i kompozytor operowy. Otello to jeden z ostatnich triumfów włoskiego Mistrza, przynoszący zachwycającą syntezę jego stylu, zbliżającego się tutaj do niektórych założeń dramatu muzycznego Wagnera. Porywająca muzyka Verdiego, genialny pierwowzór literacki i świetne libretto pozwalają na nowo ujrzeć tragedię Desdemony i Otella, padających ofiarą intryg podstępnego Jagona. Tytułowa partia tenorowa uchodzi za najtrudniejszą w literaturze operowej, wymaga wielkiego, dramatycznego głosu, ogromne wymagania kompozytor postawił także przed dyrygentem, orkiestrą i pozostałymi śpiewakami. Szczyty późnoromantycznego teatru operowego. Traviata ego to jedna z tych oper, które najbardziej poruszają publiczność na całym świecie. Opowiedziana dźwiękami historia miłości niemożliwej, przekraczającej konwenanse epoki. Opera miała prapremierę w Wenecji w 1853 r., libretto powstało na podstawie Damy Kameliowej Aleksandra Dumasa syna. Aż trudno uwierzyć, ale premierowe przedstawienie sprzed 160 lat zakończyło się niepowodzeniem. Być może na drodze do sukcesu stanął realizm opery i trudne do zaakceptowania dla ówczesnej publiczności uczynienie z kurtyzany głównej bohaterki dzieła. To zaskakiwało i szokowało. Dziś dzieło Verdiego należy do najczęściej wystawianych w świecie oper, a kolejne pokolenia wzrusza historia uczucia Violetty miejsce, dokładny adres

2 Napój miłosny Gaetano Donizetti Joanna d Arc Anna Karenina Rodion Szczedrin SPEKTAKL BALETOWY MUZYKA Z CD i Alfreda. Słynny toast Libiamo z I aktu, wspaniałe arie i duety, a także efektowne sceny zespołowe, przejmująca prawda emocjonalna bijąca z każdej strony partytury to główne walory tego porywającego arcydzieła. Pierwsze dzieło Gaetano Donizettiego, które zdobyło europejską sławę. Dla publiczności znakomita okazja usłyszenia muzyki kompozytora, uznawanego za jednego z największych mistrzów operowego bel canto dziewiętnastego wieku, autora wielu oper zarówno seria, jak i buffa. W fabule został wykorzystany znany od średniowiecza motyw napoju o mocy łączenia kochanków, przeniesiony przez kompozytora na włoską prowincję. Napój miłosny jest komedią liryczną i uczucie przywołane w tytule opery wybrzmiewa w partiach Adiny i Nemorina. Reżyser Michał Znaniecki w swojej wizji postanowił przywołać klimat dawnej Hiszpanii. Joanna d Arc to jeden z wczesnych utworów operowych ego, wystawiony po raz pierwszy w 1845 r. w La Scali. Spektakl już w dniu swojej premiery wzbudził entuzjazm publiczności, zachwyconej majestatycznymi wystąpieniami chóru i głębokimi partiami solowymi. Z biegiem lat dzieło nie straciło nic ze swego doniosłego uroku, wręcz przeciwnie do dziś zaskakuje swoją świeżością. Libretto autorstwa Temistocle Solera opiera się na dramacie Friedricha Schillera Die Jungfrau von Orléans, opisującego historię życia tytułowej Dziewicy Orleańskiej, prostej dziewczyny, która stanęła na czele francuskiej rebelii przeciw Anglikom. Burzliwy okres w dziejach średniowiecznej Francji staje się tłem dla ukazania uniwersalnych ludzkich dramatów. Anna Karenina wybitnego kompozytora i pianisty Rodiona Szczedrina to dzieło wyjątkowe. To jedna z najbardziej znanych i przejmujących historii o miłości, wielokrotnie adaptowana na potrzeby opery, baletu, filmu, teatru. Libretto powstało na podstawie powieści Lwa Tołstoja o tym samym tytule. Anna Karenina wiedzie u boku męża spokojne, dostatnie życie jako przedstawicielka rosyjskiej elity. Przypadkowe spotkanie w czasie zamieci śnieżnej zmienia jej życie. Od tej chwili jest rozdarta pomiędzy poczuciem obowiązku wobec męża i oczekiwaniami społeczeństwa a wielką, gwałtowną miłością do Wrońskiego. Kierując się sercem, łamie wszystkie normy społeczne i moralne. Wybierając kochanka, skazuje samą siebie na wykluczenie, potępienie arystokratycznego środowiska, z którego wyrosła, na wyrzuty

3 Alicja w Krainie Czarów Robert Chalus TAJEMNICZE KRÓLESTWO OPERA DLA DZIECI Wesele Figara Makbet Wolfgang Amadeusz Mozart sumienia i tęsknotę za rodziną. Premiera spektaklu odbyła się w lutym br. i spotkała się z dużym aplauzem publiczności i krytyków. Zespół Opery Wrocławskiej kilka swych artystycznych propozycji kieruje specjalnie do najmłodszej widowni, pragnąc zapoznać dzieci z bogactwem świata opery. Alicja w Krainie Czarów skomponowana została specjalnie dla dziecięcej publiczności. Libretto, które napisał autor muzyki, oparte jest na fantastycznej powieści Lewisa Carolla pod tym samym tytułem. Na scenie zobaczymy postacie znane z książki w wyjątkowo atrakcyjnych, kolorowych kostiumach autorstwa Małgorzaty Słoniowskiej: Susła, Szyderczego Kota, Króla i Królową Kier, Królika, Kapelusznika, Gąsienicę, Marcowego Zająca i Fałszywego Żółwia. Wesele Figara to mozartowska opera buffa z librettem Lorenzo da Ponte, opartym na komedii Beaumarchais ego pod tym samym tytułem. Inscenizacja Marka Weissa, chwalona przez krytyków za czystość form i emocji, opiera się na konwencji baśni. Reżyser uniknął odwoływania się do politycznych i społecznych kontekstów dzieła, zaakcentował natomiast jego uniwersalne przesłanie i humor. Okazja do ujrzenia na scenie nieśmiertelnych postaci, wykreowanych przez Mozarta i jego librecistę: sprytnego Figara i jego narzeczonej Zuzanny, Hrabiego i Hrabiny oraz Cherubina z całą galerią dalszych postaci. Genialna muzyka Mozarta, która wzrusza głęboko i jednocześnie przynosi uśmiech. Makbet to kolejna z kolekcji oper Verdiego, inspirowanych twórczością Williama Szekspira. Sztuka uwielbianego przez kompozytora Szekspira wyzwoliła dramatyczny geniusz Verdiego. Prapremiera Makbeta Verdiego miała miejsce 14 marca 1847 r. we Florencji, ale to stosunkowo wczesne dzieło kompozytor poddał gruntownej przeróbce osiemnaście lat później dla potrzeb premiery w Paryżu 19 kwietnia 1865 r. Właśnie ta druga wersja od niemal stu lat nie schodzi ze scen teatrów operowych całego świata. Makbet Verdiego od początku spotykał się z entuzjastycznym przyjęciem publiczności. Kierownictwa muzycznego nowej inscenizacji podjęła się Ewa Michnik, reżyserii podjął się wybitny twórca teatralny z Niemiec Bruno Berger-Gorski. Pełna dramatycznego rozmachu, nowatorska muzyka Verdiego, sugestywna wizja żądzy władzy i efektowne sceny zbiorowe z elementami fantastyki zapewnią niezapomniane wrażenia.

4 Król Roger Halka Karol Szymanowski Stanisław Moniuszko Alicja w Krainie Czarów Robert Chalus TAJEMNICZE KRÓLESTWO OPERA DLA DZIECI Madame Butterfly Giacomo Puccini Król Roger jest operą niezwykłą. Niezwykły był już sam poczęty w wyobraźni kompozytora i z mistrzostwem przez Jarosława Iwaszkiewicza zrealizowany pomysł libretta, które czyniąc miejscem akcji średniowieczną Sycylię, splata atmosferę surowego ascetyzmu wczesnego chrześcijaństwa z barwnym i tajemniczym światem kultury arabsko-bizantyjskiej oraz z kultem wysublimowanego erotyzmu i radości życia (ucieleśnionej w postaci Pasterza, przemieniającego się następnie w greckiego boga Dionizosa). Nie znalazł Król Roger kontynuatorów wśród polskich twórców, trudno też znaleźć dlań bezpośrednich prekursorów w muzyce europejskiej; pozostał dziełem wspaniałym i samotnym. Kierownictwo muzyczne nad spektaklem objęła Ewa Michnik, a reżyserią zajął się wybitny Mariusz Treliński. Najsłynniejsza i najpopularniejsza polska opera, inaugurująca polską scenę operową we Wrocławiu, należy bez wątpienia do najczęściej wystawianych dzieł w tym teatrze. W 1990 roku, na 45-lecie Opery Wrocławskiej i 20. rocznicę śmierci Stanisława Drabika zapowiadano 1300 Halkę. Reżyser spektaklu, Laco Adamik, o obecnej inscenizacji mówi: Zależy mi, ażeby przy tej inscenizacji, którą zrealizowaliśmy razem z panią dyrektor Ewą Michnik, panią Barbarą Kędzierską, scenografem i z panią Iriną Mazur, choreografem spróbować spojrzeć na tę historię w taki sposób, żeby na nowo przeżyć losy bohaterów. Zespół Opery Wrocławskiej kilka swych artystycznych propozycji kieruje specjalnie do najmłodszej widowni, pragnąc zapoznać dzieci z bogactwem świata opery. Alicja w Krainie Czarów skomponowana została specjalnie dla dziecięcej publiczności. Libretto, które napisał autor muzyki, oparte jest na fantastycznej powieści Lewisa Carolla pod tym samym tytułem. Na scenie zobaczymy postacie znane z książki w wyjątkowo atrakcyjnych, kolorowych kostiumach autorstwa Małgorzaty Słoniowskiej: Susła, Szyderczego Kota, Króla i Królową Kier, Królika, Kapelusznika, Gąsienicę, Marcowego Zająca i Fałszywego Żółwia. Opera Madame Butterfly jest wystawiana z niesłabnącym powodzeniem na największych scenach operowych świata. Po latach nieobecności powraca na wrocławską scenę w nowej odsłonie, pod kierownictwem muzycznym Ewy Michnik, ze scenografią i kostiumami Williama Orlandiego i w reżyserii słynnego Giancarlo del Monaco, jednego z najważniejszych i najbardziej rozchwytywanych reżyserów swego

5 Czerwony Kapturek Jiří Pauer TAJEMNICZE KRÓLESTWO OPERA DLA DZIECI Straszny dwór Stanisław Moniuszko Borys Godunow Modest Musorgski pokolenia. Madame Butterfly opowiada historię młodej gejszy Cio-Cio-San, która bez pamięci zakochuje się w oficerze amerykańskiej marynarki. Swoje uczucie, przypieczętowane przysięgą małżeńską, traktuje niezwykle dojrzale, w przeciwieństwie do wybranka jej serca. Porucznik Pinkerton postrzega swoje małżeństwo jako egzotyczny żart. Gdy musi opuścić Japonię, obiecuje Cio-Cio-San, że powróci. Wraca, ale na swoich warunkach. Temat uwiedzenia i porzucenia jest obecny w operze nie od dziś. Madame Butterffly wpisuje się świetnie w tę tradycję, pozostając w czołówce najpiękniejszych oper o zawiedzionej miłości. Opera dziecięca Czerwony Kapturek, oparta na motywach ulubionej bajki braci Grimm, zachwyca piękną muzyką, poetyckimi obrazami i pełną fantazji scenografią. Pojawiają się bajkowe postaci, bliskie dzieciom, znane ze współczesnych bajek telewizyjnych i gier komputerowych. Tajemnicze królestwo zostało pomyślane jako projekt cykliczny, którego celem jest oswojenie dzieci z operą, a edukacja najmłodszej widowni po to, aby zasiać w ich sercach ziarenko, które w przyszłości, być może, przerodzi się w miłość do muzyki, do opery, trwające całe życie. Straszny dwór od strony muzycznej jest z pewnością najdoskonalszym spośród operowych dzieł Moniuszki, a tym samym wysuwa się na czoło całej polskiej twórczości operowej XIX w. Główne jego walory to pomysłowość harmoniczna, świetna konstrukcja scen zespołowych, subtelna i zarazem barwna instrumentacja, przede wszystkim zaś inwencja melodyczna o wyjątkowej szlachetności, logika wypracowanego przez Moniuszkę indywidualnego stylu dramaturgii operowej i wreszcie urzekająca atmosfera polskości, osiągana nie tylko przez taneczne rytmy i intonacje zbliżone do rodzimego folkloru. Spektakl w reżyserii Laco Adamika, pod kierownictwem muzycznych Tomasza Szredera. Modest Musorgski to, obok Piotra Czajkowskiego, czołowy kompozytor rosyjski XIX w., a zarazem najwybitniejsza postać z kręgu twórców tzw. Potężnej Gromadki. Śmiały nowator, muzyczny wizjoner o doskonałym wyczuciu dramaturgii. Jego Borys Godunow w instrumentacji Nikołaja Rimskiego-Korsakowa jest operą o szczególnym znaczeniu w historii muzyki europejskiej, a także w twórczości samego kompozytora. Jako gatunek stanowi dzieło przełomowe, zarówno pod względem treści libretta, tematu jak i formy muzycznej. Utwór jest dramatem historycznym, opisującym

6 Kawaler srebrnej róży Richard Strauss Rycerskość wieśniacza/pajace Chopin Pietro Mascagni/Ruggero Leoncavallo Giacomo Orefice mechanizmy władzy w XVII-wiecznej Rosji, choć jego przesłanie los rządzonego ludu i poczynania władzy pozostaje uniwersalne. Obecna inscenizacja została wyreżyserowana przez Waldemara Zawodzińskiego, a kierownictwem muzycznym zajęła się Ewa Michnik. Jedna z najznakomitszych oper Richarda Straussa, której prapremiera miała miejsce w drezdeńskiej Semperoper (1911). Owoc współpracy kompozytora z wybitnym austriackim poetą i dramaturgiem Hugonem von Hofmannsthalem, który stworzył libretta do szeregu oper Straussa. Der Rosenkavalier to niezwykła, wyrafinowana komedia muzyczna z olśniewającą wirtuozerią partii orkiestrowej i wieloma ciekawymi postaciami na scenie. Premierę w Operze Wrocławskiej przygotowało międzynarodowe grono realizatorów: spektakl wyreżyserował Georg Rootering, kierownictwo muzyczne sprawowała Ewa Michnik. Kostiumy są dziełem Małgorzaty Słoniowskiej, a dekoracje stworzył Lukas Noll. Repertuarowy włoski tandem: słynne opery Pajace i Rycerskość wieśniacza. Zwyczajowo od ponad stu lat wystawiane na wielu scenach łącznie-jednoaktową Rycerskość wieśniaczą (Cavalleria rusticana) skomponował Pietro Mascagni, autorem dwuaktowej opery Pajace (Pagliacci) jest Ruggero Leoncavallo. Oba dzieła uważane są za reprezentatywne dla gatunku opery werystycznej, stawiającej sobie za cel służenie prawdzie psychologicznej, to przykłady swoistego operowego realizmu. Rycerskość wieśniacza i Pajace, w reżyserii i ze scenografią Waldemara Zawodzińskiego, to południowy włoski pejzaż, to historie zwykłych ludzi i przede wszystkim wielkie ludzkie emocje, zrodzone przez miłość i zazdrość, prowadzące do tragicznego finału. Dzieło wyreżyserowane przez Laco Adamika, pod kierownictwem muzycznym Ewy Michnik, z dekoracjami Barbary Kędzierskiej, zrealizowane zostało przez Operę Wrocławską w ramach obchodzonej w 2010 r rocznicy urodzin Fryderyka Chopina. Oparte jest w całości na utworach polskiego mistrza, które Orefice zinstrumentował. Opera nawiązuje do różnych wydarzeń z życia autora ballad i mazurków. To z pewnością jedna z najambitniejszych i zarazem najciekawszych prób zaaranżowania genialnej muzyki Chopina, która na ogół bardzo źle znosi tego typu transkrypcje. Orefice uważany jest za kontynuatora tradycji opery werystycznej, był

7 Cyrulik sewilski Gioacchino Rossini Makbet Kwartet Ronald Harwood ponadto pianistą i krytykiem muzycznym. Sceniczne dzieło Włocha to lektura obowiązkowa dla każdego miłośnika twórczości Chopina. Cyrulik sewilski z jego włoską melodyjnością, temperamentem, młodzieńczą werwą i nieodpartym humorem to jedno z najwspanialszych arcydzieł opery komicznej. Powodzenie zawdzięcza zarówno świetnemu librettu jak i muzyce Rossiniego. Każda strona partytury dowodzi kompozytorskiego mistrzostwa i zachwyca muzycznym dowcipem. Wrocławską inscenizację, wyreżyserowaną przez Igora Przegrodzkiego i pod kierownictwem muzycznym Tadeusza Zathey a, cechuje wartka i dynamiczna reżyseria, sytuacje dramaturgiczne potraktowane są z lekkim dystansem, a scenografia nawiązuje do stylu epoki. Makbet to kolejna z kolekcji oper Verdiego, inspirowanych twórczością Williama Szekspira. Sztuka uwielbianego przez kompozytora Szekspira wyzwoliła dramatyczny geniusz Verdiego. Prapremiera Makbeta Verdiego miała miejsce 14 marca 1847 r. we Florencji, ale to stosunkowo wczesne dzieło kompozytor poddał gruntownej przeróbce osiemnaście lat później dla potrzeb premiery w Paryżu 19 kwietnia 1865 r. Właśnie ta druga wersja od niemal stu lat nie schodzi ze scen teatrów operowych całego świata. Makbet Verdiego od początku spotykał się z entuzjastycznym przyjęciem publiczności. Kierownictwa muzycznego nowej inscenizacji podjęła się Ewa Michnik, reżyserii podjął się wybitny twórca teatralny z Niemiec Bruno Berger-Gorski. Pełna dramatycznego rozmachu, nowatorska muzyka Verdiego, sugestywna wizja żądzy władzy i efektowne sceny zbiorowe z elementami fantastyki zapewnią niezapomniane wrażenia. Kwartet Ronalda Harwooda to spektakl, w którym główne role grają cztery wielkie gwiazdy opery po latach spotykające się w domu spokojnej starości. Z okazji urodzin Verdiego dyrekcja placówki proponuje bohaterom występ w ich popisowym kwartecie z Rigoletta. Wrocławska inscenizacja, przygotowana przez Zbigniewa Lesienia, skupia się właśnie na tym fragmencie. Jest to wyjątkowy spektakl, gdyż po praz pierwszy w historii teatru realizowany jest przez śpiewaków operowych. Kwartet przeznaczony jest dla wielkich osobowości sceny. I taka jest też obsada spektaklu w Operze Wrocławskiej. W roli Gildy zobaczymy Jolantę Żmurko (sopran), w roli Magdaleny Elżbietę Kaczmarzyk-Janczak (mezzosopran), w roli Księcia Mantui Tomasz Janczak

8 (tenor), a w roli Rigoletta Bogusława Szynalskiego (baryton) Anna Karenina Rodion Szczedrin SPEKTAKL BALETOWY MUZYKA Z CD Poławiacze pereł Georges Bizet PREMIERA Anna Karenina wybitnego kompozytora i pianisty Rodiona Szczedrina to dzieło wyjątkowe. To jedna z najbardziej znanych i przejmujących historii o miłości, wielokrotnie adaptowana na potrzeby opery, baletu, filmu, teatru. Libretto powstało na podstawie powieści Lwa Tołstoja o tym samym tytule. Anna Karenina wiedzie u boku męża spokojne, dostatnie życie jako przedstawicielka rosyjskiej elity. Przypadkowe spotkanie w czasie zamieci śnieżnej zmienia jej życie. Od tej chwili jest rozdarta pomiędzy poczuciem obowiązku wobec męża i oczekiwaniami społeczeństwa a wielką, gwałtowną miłością do Wrońskiego. Kierując się sercem, łamie wszystkie normy społeczne i moralne. Wybierając kochanka, skazuje samą siebie na wykluczenie, potępienie arystokratycznego środowiska, z którego wyrosła, na wyrzuty sumienia i tęsknotę za rodziną. Premiera spektaklu odbyła się w lutym br. i spotkała się z dużym aplauzem publiczności i krytyków. Poławiacze pereł stanowią jedną z najpiękniejszych kompozycji Georgesa Bizeta. Pisząc to dzieło późniejszy autor nieśmiertelnej Carmen nie miał jeszcze 25 lat. Stworzył jednak operę, która mimo nieprzychylnych komentarzy ówczesnych krytyków przetrwała próbę czasu i doczekała się wielu nagrań płytowych. W Polsce Poławiacze pereł znani są od ponad stu lat, nie schodzą również z afiszy najlepszych teatrów operowych świata. Ewa Michnik po raz trzeci zmierzy się z partyturą tego dzieła. 1 marca 1981 r. w Operze Krakowskiej odbyła się premiera Poławiaczy pereł właśnie pod jej dyrekcją. Po raz drugi, również pod kierownictwem Ewy Michnik, w listopadzie 2013 r. dzieło wystawione zostało we wrocławskiej Hali Stulecia. Na deskach Opery Wrocławskiej najbliższy spektakl ujrzymy w nowej odsłonie. Autor upodobał sobie dla swych oper egzotyczne tło. Akcja Poławiaczy pereł, określanych jako opera liryczna, rozgrywa się w malowniczej scenerii wioski rybackiej na Cejlonie. Historia opowiada o miłosnym trójkącie: wódz wioski Zurga oraz myśliwy Nadir zakochują się w pięknej kapłance Leili. W imię swej przyjaźni wyrzekają się tej miłości. Jednak los jest przewrotny. Po długiej nieobecności Leila przybywa do wioski i sprzeniewierza się swemu powołaniu kapłanki - wbrew złożonej obietnicy czystości, między nią a

9 Nadirem wybucha gwałtowna namiętność. Gdy romans wychodzi na jaw, wódz wioski zmuszony jest wydać na kochanków wyrok śmierci. Czy Zurga poświęci swą miłość w imię przyjaźni i dobra kochanych osób?