MISJA I STRATEGIA ROZWOJU WSZECHNICY POLSKIEJ SZKOŁY WYŻSZEJ W WARSZAWIE

Transkrypt

1 W S Z E C H N I C A P O L S K A S Z K O Ł A W Y Ż SZ A w W A R S Z A W I E Załącznik do uchwały nr 21/2012 Senatu Wszechnicy Polskiej Szkoły Wyższej w Warszawie z dnia 18 grudnia 2012 r. Aktualizacja strategii Wszechnicy Polskiej SW TWP przyjętej uchwałą Senatu nr 11/2011 r. dn r. MISJA I STRATEGIA ROZWOJU WSZECHNICY POLSKIEJ SZKOŁY WYŻSZEJ W WARSZAWIE na lata W a r s z a w a

2 SPIS TREŚCI 1. Misja Uczelni Wyzwania stojące przed Uczelnią Uwarunkowania rozwoju Uczelni Doświadczenia Uczelni i założenia strategii rozwoju Cele Uczelni Realizacja strategii Uczelni

3 1. Misja Uczelni Misję polskich uczelni wyższych określa Ustawa z dnia 27 lipca2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym (art.4 ust.3), stanowiąc że: Uczelnie, pełniąc misję odkrywania i przekazywania prawdy poprzez prowadzenie badań i kształcenie studentów stanowią integralna część narodowego systemu edukacji i nauki. Misja Wszechnicy Polskiej Szkoły Wyższej nakreślona została zgodnie z duchem tego prawa oraz celami rozwoju szkolnictwa wyższego przyjętymi w Strategii Rozwoju Kapitału Ludzkiego (SRKL) i Strategii rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce do 2020 roku, a uznającymi współcześnie za kluczową potrzebę poprawę jakości kształcenia postrzegając proces kształcenia jako zintegrowane działanie na rzecz wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych. Misją Wszechnicy jest więc przyczynianie się do kreowania sylwetki współczesnego obywatela - studenta i absolwenta przez tworzenie, poszerzanie i upowszechnianie wiedzy, kształcenie umiejętności wykorzystywania wiedzy ku pożytkowi indywidualnemu i ogólnemu w ramach dobrego wykonywania swoich funkcji i obowiązków. Misją Uczelni jest także rozwijanie jej powiązań z wspólnotą akademicką i intelektualną, a także z krajowym i regionalnym otoczeniem gospodarczym i społecznym. Osiągnięcia nauczycieli akademickich pracujących we Wszechnicy Polskiej Szkole Wyższej powinny pozytywnie wpływać na jej wizerunek. Wobec powyższego misją Uczelni czynimy stałe systematyczne starania zmierzające do wspomagania rozwoju młodych ludzi poprzez podnoszenie ich wiedzy umiejętności i kompetencji dyktowanych wymogami Krajowych Ram Kwalifikacji. Konkludując, misja Wszechnicy Polskiej to: kształcenie na wysokim poziomie studentów na potrzeby regionalnego, krajowego i europejskiego rynku pracy; przygotowanie światłych obywateli demokratycznego państwa, aktywnie dbających o swój ciągły rozwój, w tym edukacyjny; promowanie wysokiej mobilności studentów i pracowników oraz wspieranie kształcenia ustawicznego 1. Misja ta osadzona jest w bogatych tradycjach Wolnej Wszechnicy Polskiej i dorobku Towarzystwa Wiedzy Powszechnej i przyświeca jej : 1 Wskazówki do nakreślenia misji zgodnej z wytycznymi Procesu bolońskiego oraz reformą szkolnictwa wyższego zob. J. M. Pawlikowski, Proces boloński co warto o nim wiedzieć? 15 maja 2010 r. Zespół Ekspertów Bolońskich, Także: E. Chmielecka, Rozwijanie i weryfikacja kompetencji personalnych i społecznych, Seminarium Bolońskie, 26 czerwca 2012 r. 3

4 - dążenie do prawdy; - szacunek dla wiedzy i umiejętności oraz rzetelność w jej upowszechnieniu; - otwartość na nowe idee oraz poszanowanie podmiotowości człowieka i dążenie do wykształcenie kompetencji społecznych absolwentów, które pozwolą im na zawodową aktywność w złożonym i zmiennym współczesnym środowisku społecznym. 2. Wyzwania stojące przed Uczelnią Strategia rozwoju Wszechnicy Polskiej Szkoły Wyższej w Warszawie uwzględnia wyniki analizy i oceny dotychczasowych osiągnięć Uczelni, starań by sprostać głównym wyzwaniom stojącym przed edukacją na poziomie wyższym określonym w następujących aktach prawnych i opracowaniach: 1) Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym ( DZ.U. z dn z późn. zm.); 2) Rozporządzenie MN i SW z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia; 3) Strategii rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce do 2020 r. 2 ; 4) Strategii Rozwoju Kapitału Ludzkiego 3, 5) Opracowanie Departamentu Strategii MN i SW: Kapitał intelektualny dla zrównoważonego wzrostu. Kapitał intelektualny jako długookresowy priorytet Polski z perspektywy członkostwa w UE oraz prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej w 2011 r. oraz założeniom i ustaleniom podjętym w ramach wdrażania Krajowych Ram Kwalifikacji i procesu bolońskiego 4. Z badań prowadzonych przez organizacje pracodawców w odniesieniu do absolwentów szkół wyższych wynika, że słabo oceniane są umiejętności praktyczne absolwentów w porównaniu z teoretycznymi oraz tzw. kwalifikacje miękkie, których nauczanie w polskich uczelniach wyższych jest śladowe. Najczęściej wskazywanymi deficytowymi kompetencjami są: umiejętność łączenia teorii z praktyką, umiejętność 2 Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce do 2020 roku, marzec Raport przygotowany przez konsorcjum: Ernst & Young Business Advisory i Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, dalej jako SRSW. 3 Strategia Rozwoju Kapitału Ludzkiego, Warszawa, 15 listopada 2011 r. dalej jako SRKL. 4 Zob. J. M. Pawlikowski, Proces boloński co warto o nim wiedzieć? 15 maja 2010 r. Zespół Ekspertów Bolońskich, 4

5 organizacji pracy, zdolność samodzielnego rozwiązywania problemów zawodowych, kreatywność 5. Liczba młodych osób poszukujących pracy wciąż szybko rośnie, w związku z czym coraz ważniejsze staje się dbałość o to, by potrafili oni nabywać wiedzę, umiejętności i kompetencje niezbędne do płynnego wchodzenia na rynek pracy (krajowy i międzynarodowy, zwłaszcza unijny) oraz do dalszego poszerzania możliwości rozwoju w toku kariery zawodowej 6. Wśród wskazanych w Strategii Rozwoju Kapitału Ludzkiego problemów uniemożliwiających pełne wykorzystanie kapitału ludzkiego znajdujemy: system edukacji w zbyt małym stopniu nastawiony na kształcenie kluczowych kompetencji koniecznych w życiu społecznym, obywatelskim i na rynku pracy; niedostosowany do potrzeb rynku pracy, anachroniczny i charakteryzujący się niskim prestiżem model kształcenia zawodowego; słabe upowszechnienie potrzeby ciągłej edukacji i nieefektywność uczenia się dorosłych, co powoduje trudności w dostosowywaniu się pracowników do ciągle zmieniających się wyzwań rynku pracy; luki w kompetencjach i kwalifikacjach osób dorosłych w zakresach decydujących o dalszym rozwoju kraju, których nie wyrównuje edukacja formalna i boom edukacyjny 7. Przeprowadzona analiza strategiczna otoczenia, w którym funkcjonuje Uczelnia, pozwoliła zdefiniować następujące kluczowe wyzwania stojące przed Wszechnicą Polską: 1) Przestrzeganie wartości akademickich. Uczelnia musi dbać o powszechne przestrzeganie wartości akademickich, które znajdują swoje odzwierciedlenie w jakości kształcenia, jakości krytyki naukowej oraz postawach pracowników i studentów, wyrażających się w przestrzeganiu zasad etyki, kreowaniu etosu nauczyciela akademickiego i kierowaniu się dobrymi praktykami. 2) Wysoka jakość procesu kształcenia i badań naukowych. W kontekście trendów zaobserwowanych w nauce należy zwiększyć internacjonalizację i interdyscyplinarność badań naukowych i kształcenia. Uczelnia powinna systematycznie dokonywać wyborów i 5 Badanie PKPP Lewiatan z 2011 r. Cyt. za: M. Domańska, Zatrudnialność i rynek pracy. Co pomaga w znalezieniu i utrzymaniu pracy po studiach? Bielsko-Biała 12 maja 2011 r., Zespół Ekspertów Bolońskich, 6 Zob. Konkluzje Rady Unii Europejskiej w sprawie zatrudnialności absolwentów szkół i uczelni, Bruksela z 1 maja 2012 r. Dok. (2012/C 169/04). 7 Strategia Rozwoju.. op. cit. 5

6 rozstrzygać, czy wybrać formułę wąskiej specjalizacji naukowej, czy rozwijać badania w nowych dziedzinach i dyscyplinach naukowych. W odniesieniu do dydaktyki doskonalić jakość kształcenia na poziomie studiów pierwszego stopnia, traktując je jako podstawowy poziom studiów wyższych, umożliwiający rozwój zawodowy absolwentów i zajmowanie adekwatnych do wykształcenia stanowisk. Bazując na studiach pierwszego stopnia należy rozwijać prestiżowe formy kształcenia II stopnia i podyplomowego, zwiększać postrzeganą atrakcyjność studiów przez modyfikowanie i poszerzanie oferty kierunkowej i specjalizacyjnej (w tym w językach obcych) oraz zwiększać poziom wykorzystania technologii informacyjnych. Konieczne jest rozwijanie uczelnianej działalności wydawniczej publikacji skryptów i przedmiotowych zeszytów naukowych. 3) Sprawność organizacyjna. Osiągnięcie wysokiego poziomu działalności dydaktycznej i naukowej jest uwarunkowane sprawnością organizacyjną Uczelni. Istotnymi warunkami podniesienia sprawności organizacyjnej Uczelni są: system generowania informacji zarządczej, nowoczesne metody zarządzania, efektywne wykorzystanie zasobów oraz odpowiednia struktura organizacyjna. 4) Współpraca z otoczeniem społecznym i gospodarczym. Uczelnia powinna jeszcze intensywniej współpracować z interesariuszami (media, absolwenci, szkoły średnie, biznes, władze, ośrodki naukowe), co wymaga systemowego i profesjonalnego podejścia do budowania relacji z otoczeniem. 3. Uwarunkowania rozwoju Uczelni Wszechnica Polska Szkoła Wyższa w Warszawie ma ugruntowaną pozycję na edukacyjnej mapie Mazowsza i kraju. Swoją obecną pozycję zawdzięcza wysiłkom całej społeczności nauczycielom akademickim, ale też studentom, pracownikom biblioteki, administracji i obsługi, których działania, często reformatorskie, zaowocowały wysokim poziomem dydaktyki i intensywnym rozwojem działalności naukowej. Dyplom Wszechnicy Polskiej jest ceniony. Wysoka opinia absolwentów o Uczelni potwierdzana jest w cyklicznie przeprowadzanych przez Zakład Badań Społecznych Wszechnicy Polskiej badaniach p.t.: Absolwenci Wszechnicy Polskiej o swoich studiach, pracy i warunkach życia 8. Respondenci, którzy wyrazili zadowolenie z ukończonego kierunku stanowili w ostatnich badaniach 85,5% badanej próby, zadowolenie z ukończonej specjalności deklarowało zaś 78,9% próby. 8 Wyniki badań są ogólnodostępne, archiwizowane jako dokumenty Uczelni. 6

7 Działalność Wszechnicy Polskiej w dużym stopniu zdeterminowana jest przez otoczenie społeczno-gospodarcze w którym funkcjonuje. Obejmuje ono elementy o charakterze społecznym, demograficznym, prawnym, ekonomicznym i politycznym, wpisując się ale i tworząc lokalne ( warszawsko-mazowieckie ), ale też krajowe oraz unijne a nawet globalne środowisko dydaktyczno-naukowe. Otoczenie unijne cechuje integracja rynku edukacyjnego i rosnąca swoboda przepływu studentów i nauczycieli akademickich, dążenie do utworzenia wspólnej, europejskiej przestrzeni edukacyjnej i badawczej. Środowisko krajowe to zmieniające się potrzeby społeczeństwa i polskiej gospodarki, ewoluujący rynek pracy, nasilająca się konkurencja na rynku edukacyjnym potęgowana negatywnymi trendami demograficznymi, a także wdrażane zmiany systemów finansowania nauki i szkolnictwa wyższego. Warunki regionalne tworzą: równoważenie rozwoju społeczno-gospodarczego Mazowsza, uwarunkowania demograficzne, środowiskowe i stan relacji Uczelni z interesariuszami zewnętrznymi. Analiza funkcjonowania Uczelni, przeprowadzona z wykorzystaniem metody SWOT wskazuje następujące determinanty rozwoju Uczelni: zalety: wieloletni dorobek naukowo-dydaktyczny, czerpiący doświadczenia z działalności Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, ugruntowana pozycja w regionie, duża aktywność zawodowa pracowników Uczelni; dobre, ugruntowane warunki materiałowo-techniczne; powszechne przekonanie pracowników Uczelni o konieczności zmian i doskonalenia procesu naukowo-dydaktycznego; słabości: stosunkowo wysoki średni wiek pracowników naukowo-dydaktycznych; niedostatki w jednoznacznym wykreowaniu specyfiki Uczelni, słabość strategii promocyjnej Uczelni; niedostatki w działalności integracyjnej środowisk Uczelni i spójności działań jej jednostek organizacyjnych na rzecz wizerunku Uczelni; zbyt wąskie i nie ugruntowane więzi z otoczeniem społeczno-gospodarczym; 7

8 okoliczności sprzyjające rozwojowi: nowe możliwości związane z procesem wdrażania rozwiązań stanowiących istotę Krajowych Ram Kwalifikacji; duże zaangażowanie zarówno pracowników naukowo-dydaktycznych, jak personelu zabezpieczającego proces kształcenia; położenie Uczelni; stabilna sytuacja finansowa; możliwość czerpania z dobrych doświadczeń i praktyk i rozszerzenia dotychczasowej oferty edukacyjnej; wysoka świadomość występowania i istoty współczesnych wyzwań edukacyjnych; potencjalne zagrożenia: brak właściwej reakcji na zjawisko niżu demograficznego i jego wpływu na rekrutację; mało wnikliwa ocena konkurencyjnych ofert innych ośrodków naukowobadawczych i opóźnione działania zaradcze; nie nadążanie za zmiennością polityki w stosunku do uczelni niepublicznych; niedostateczne przywiązywanie uwagi do potrzeby zmian w procesie kształcenia, dbałości o jego jakość i ciągłe doskonalenie; zaniechania w dbałości o systematyczny rozwój naukowy kadry; mało wnikliwa ocena potrzeb rynku pracy i nietrafne decyzje odnośnie do oferty edukacyjnej, zbyt mały związek teorii z praktyką. Członkostwo Polski w Unii Europejskiej, wyzwania związane z wdrażaniem rozwiązań, składających się na proces boloński, głębokie zmiany w regulacjach odnoszących się do szkolnictwa wyższego stanowią szansę rozwoju Uczelni, ale też niosą nowe wyzwania. 4. Doświadczenia Uczelni i założenia strategii rozwoju Wszechnica Polska Szkoła Wyższa jest dojrzałą, posiadającą własne zasoby, dokonania i doświadczenia Uczelnią. Jej liczącym się dorobkiem jest między innymi bogactwo i różnorodność solidnie realizowanych studiów na ośmiu kierunkach i w ponad dwudziestu specjalnościach. Nadaje to Uczelni dostrzegalną w regionie tożsamość i wyróżnia ją wśród innych. Oferta dydaktyczna Wszechnicy Polskiej obejmuje różne kierunki, formy i tryby studiowania oraz usługi edukacyjne z szerokim zakresem indywidualizacji i elastyczności 8

9 kształcenia. Uczelnia umożliwia powszechny dostęp do wiedzy i wysoką jakość kształcenia zapewniającą absolwentom konkurencyjność na rynku pracy. Rozwija i aktualizuje treści kształcenia oraz programy badań naukowych, poszerzając stopień ich umiędzynarodowienia i interdyscyplinarności. Rozszerza ponadregionalne związki naukowe oraz edukacyjne kształcąc na potrzeby regionu przedsiębiorczych, kompetentnych, zdolnych do działania w warunkach globalizacji absolwentów. Staramy się, by Wszechnica w ramach swojej nadrzędnej misji wypełniała ją w sferze edukacyjnej, obywatelskiej, społecznej i kulturotwórczej. Naszym najwyższym celem jest wszechstronne przygotowanie studentów do pracy w dynamicznie zmieniających się warunkach zatrudnienia, do kontynuowania kształcenia, do aktywnego uczestnictwa w życiu obywatelskim Polski i Unii Europejskiej. Organizując swoją działalność naukowo-badawczą i dydaktyczną kierujemy się przede wszystkim potrzebami aktualnych i potencjalnych kandydatów na studentów w perspektywie ich aktualnych i przyszłych karier zawodowych. Wielką wagę przywiązujemy do sytuacji na rynku pracy Mazowsza, a także całego kraju. Uwzględniamy również dynamikę europejskiego rynku pracy. Dążymy do celu, kształcąc specjalistów niezbędnych w różnych dziedzinach życia społecznego i gospodarczego, prowadząc studia stacjonarne i niestacjonarne pierwszego i drugiego stopnia, podyplomowe, kursy doszkalające (specjalistyczne) i inne formy kształcenia. Nieustannie dążymy do osiągnięcia jak najwyższego poziomu naszej działalności oraz nauczania, do unowocześnienia procesu dydaktycznego, zapewnienia studentom jak najlepszej kadry nauczycieli akademickich. Ważne jest dla nas nie tylko wykształcenie kierunkowe i specjalistyczne, ale i zdobycie przez naszych studentów jak najwyższych kompetencji w zakresie języków obcych, w dziedzinie technik informacyjnych i komunikacyjnych, a także rozwijania pożądanych wartości etycznych. Mamy świadomość, że zadaniem uczelni akademickiej jest wytyczanie nowych kierunków rozwoju ludzkiej myśli oraz nauczanie młodzieży w atmosferze tolerancji i wolności z poszanowaniem godności człowieka i dla jego dobra. Stworzenie jak najlepszych warunków kształcenia oraz dbałość o jak najwyższy poziom zajęć dydaktycznych pozostanie wspólnym celem działania wszystkich pracowników Uczelni. Wszechnica Polska realizuje swoją misję rozwijając współpracę z innymi wyższymi uczelniami krajowymi i zagranicznymi, ośrodkami naukowymi i gospodarczymi. Odpowiada w ten sposób na szczególne zapotrzebowanie społeczne, zapewnia szeroki dostęp do wiedzy, 9

10 także dla kandydatów pochodzących z rodzin cywilizacyjnie zapóźnionych i potwierdza swoją silną pozycję dydaktyczną i naukową na mazowieckim i warszawskim rynku edukacyjnym. Zakładamy, że wciąż będzie rozpoznawalna i nowoczesna, zapewni dogodne warunki zarówno do kształcenia studentów, jak i do prowadzenia badań naukowych. Priorytet będą miały te badania naukowe oraz kierunki i formy aktywności edukacyjnej, które umacniają prestiż Uczelni i zapewnią wysokie szanse pozyskiwania zdywersyfikowanych źródeł finansowania. Będąc Uczelnią poważaną za wysoką jakość prowadzonej działalności edukacyjnej i naukowej, Wszechnica Polska będzie dążyła do wzmocnienia swojej roli opiniotwórczej i doradczej, przede wszystkim w wymiarze lokalnym i regionalnym. Pozostanie instytucją sprawnie zarządzaną, wyznaczającą sobie takie cele, które umożliwią jak najlepsze uwzględnienie potrzeb społecznych i gospodarki. Będzie także tworzyć warunki realizacji aspiracji pracowników i studentów Uczelni, a pracownicy będą działali w poczuciu wspólnoty na rzecz wysokiej pozycji konkurencyjnej Uczelni. Rozwój Uczelni zagwarantuje systematyczny wzrost poziomu jakości świadczonych usług edukacyjnych zarówno dla studentów, jak i otoczenia zewnętrznego. Chcemy zapewnić im ogólne i zawodowe wykształcenie, wyposażyć w umiejętności samodzielnego, twórczego myślenia, tak by posiedli zdolność zarządzania własną przyszłością oraz planowania swojej ścieżki zawodowej. Szczególnie koncentrujemy się na dostosowaniu kompetencji absolwentów do wymagań rynku pracy, a dzięki temu umożliwieniu im nabycia kompetencji kluczowych dla zatrudnialności rozumianej jako zestaw cech i umiejętności, dających zdolność do otrzymania i utrzymania satysfakcjonującej pracy oraz jako zdolność do samodzielnego poruszania się po rynku pracy, tak by właściwie wykorzystać swój potencjał i uzyskać trwałe zatrudnienie 9. Staramy się zapewnić zróżnicowaną ofertę usług edukacyjnych o wysokiej jakości odpowiadającą na zapotrzebowanie społeczne i rynku pracy oraz dostosowaną do potrzeb młodych osób kończących edukację na poziomie szkół licealnych, jak i tych już pracujących, a pragnących uzupełnić i poszerzyć wiedzę zawodową. 9 Zob. pojęcie zatrudnialności : M. Domańska, Zatrudnialność i rynek pracy. Co pomaga w znalezieniu i utrzymaniu pracy po studiach, Zespół Ekspertów Bolońskich, Także Konkluzje Rady Unii Europejskiej z 1maja 2012r. w sprawie zatrudnialności absolwentów szkół i uczelni (2012/C 169/04). 10

11 Wszechnica Polska Szkoła Wyższa swoją misję wypełnia realizując zadania w trzech obszarach: kształcenia, badań naukowych, współpracy z otoczeniem społecznym. 1) Kształcenie W obszarze pierwszym do zadań priorytetowych należą: rozwijanie osobowości studentów, wyposażanie ich w wiedzę i umiejętności niezbędne w pracy zawodowej i funkcjonowaniu w złożonym świecie, wyrabianie umiejętności samodzielnego zdobywania i uzupełniania wiedzy przez całe życie oraz krytycznego myślenia; wyrabianie umiejętności współpracy opartej na wzajemnym zaufaniu oraz umiejętności pracy zespołowej; wyrabianie umiejętności dostosowywania się do zmian zachodzących na rynku pracy; kształtowanie racjonalnych, etycznych i zaangażowanych postaw obywatelskich; przełamywanie barier i uprzedzeń etnicznych, budowanie pozytywnych relacji między ludźmi różnych narodowości, religii i poglądów; wyrabianie otwartości na świat i wrażliwości na kulturę; wyrabianie wrażliwości na środowisko naturalne 2) Badania naukowe W obszarze drugim do zadań priorytetowych należą: tworzenie nowej wiedzy przez prowadzenie badań naukowych zarówno motywowanych ciekawością poznawczą, jak i myślą o dobru wspólnym; przyswajanie wyników badań prowadzonych w Polsce; popularyzowanie nauki i upowszechnianie świadomości jej znaczenia dla społeczeństwa wiedzy; rozwijanie kontaktów z otoczeniem społecznym i gospodarczym, także w zakresie komercjalizacji wyników badań. 3) Współpraca z otoczeniem społeczno-gospodarczym W obszarze trzecim do zadań priorytetowych należą: wspomaganie wiedzą ekspercką administracji publicznej; wykorzystywanie uwag, wniosków i propozycji interesariuszy zewnętrznych w celu doskonalenia jakości procesu kształcenia; wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego oraz debaty i komunikacji społecznej; pielęgnowanie i rozwijanie języka polskiego i kultury polskiej. 11

12 5. Cele Uczelni Cele rozwoju Wszechnicy Polskiej wytycza z jednej strony związany z misją charakter jej działalności jako uczelni niepublicznej, a z drugiej implikacje wynikające z obecnego stanu otoczenia i zachodzących w nim zmian. Strategicznym celem Wszechnicy Polskiej jest utrzymanie wysokiej pozycji na rynku edukacyjnym, konsekwentna realizacja strategii Uczelni we wszystkich obszarach jej działalności oraz stałe i systematyczne doskonalenie jakości procesu kształcenia. Aby zrealizować przyjęte założenia i osiągnąć główny cel strategiczny wytyczono następujące cele operacyjne: 1) Stałe wzbogacanie i uaktualnianie oferty edukacyjnej poprzez tworzenie nowych specjalności w ramach istniejących kierunków. 2) Wdrożenie skutecznego systemu zapewniania jakości kształcenia opartego na ocenie efektów kształcenia (narzędzie 22 SRKL). 3) Doskonalenie jakości nauczania i systematyczne podnoszenie poziomu dotychczasowej oferty edukacyjnej. 4) Upowszechnianie studiów I stopnia i ich promocję jako ważnych i liczących się współcześnie studiów kończących się uzyskaniem pożądanych na rynku pracy kwalifikacji (zgodnie z narzędziem 29 SRKL). 5) Wdrażanie na poziomie studiów I stopnia modelu studiów interdyscyplinarnych, kształcących kompetencje kluczowe poszukiwane na rynku pracy lub umożliwiające dostęp do szerokiej gamy studiów II stopnia (zgodnie z narzędziem 30 SRKL). 6) Poprawa poziomu kształcenia na studiach niestacjonarnych i dostosowywanie ich form organizacyjnych do potrzeb studentów łączących naukę z pracą lub opieką. (zgodnie z narzędziem 32 SRKL). 7) Promowanie mobilności studentów i pracowników. 8) Rozbudowa i doskonalenie technicznej i organizacyjnej bazy kształcenia. 9) Rozwój działalności naukowo-badawczej w ramach Uczelni. 12

13 10) Wzmacnianie więzi Uczelni z otoczeniem społecznym i gospodarczym. Doskonalenie współpracy z interesariuszamii zewnętrznymi w celu ciągłego doskonalenia procesu kształcenia (zgodnie z narzędziem 35 SRKL). 11) Doskonalenie procesu zarządzania Uczelnią. Pomyślna realizacja tych celów stanie się możliwa, kiedy Wszechnica, jako uczelnia odpowiadająca na szczególne zapotrzebowanie społeczne: będzie uczelnią sprawnie zarządzaną, wytyczającą sobie ambitne cele, uwzględniające potrzeby społeczne i gospodarcze kraju i regionu; zapewniać będzie szeroki dostęp do wiedzy, potwierdzając silną pozycję dydaktyczną i naukową na warszawskim i mazowieckim rynku edukacyjnym; będzie rozpoznawalna dzięki swojej nowoczesności i adekwatności kształcenia w odniesieniu do potrzeb rynku pracy; będzie uczelnią sprzyjającą realizacji aspiracji zawodowych, naukowych i społecznych pracowników, studentów i absolwentów; będzie uczelnią poszukującą nowych sposobów finansowania swojej działalności i zabezpieczenia procesu naukowo-dydaktycznego. 6. Realizacja strategii Uczelni 1) Stałe wzbogacanie i uaktualnianie oferty edukacyjnej poprzez tworzenie nowych specjalności w ramach istniejących kierunków Realizacja: a) uruchomienie studiów II stopnia na kierunku Bezpieczeństwo wewnętrzne (odpowiedź na zapotrzebowanie rynku pracy woj. mazowieckiego i m. st. Warszawy), b) uruchomienie studiów II stopnia na kierunku Finanse i rachunkowość, w dwóch specjalnościach: Finanse publiczne, Rachunkowość i finanse przedsiębiorstw, c) uruchomienie studiów III stopnia na kierunku Filologia, d) powołanie Międzywydziałowego Studium Pedagogicznego dającego uprawnienia nauczycielskie na studiach filologicznych drugiego stopnia, e) uruchomienie na kierunku Bezpieczeństwo wewnętrzne specjalności: Detektywistyka (rekomendowana przez Polskie Stowarzyszenie Licencjonowanych Detektywów), Wywiad gospodarczy, Zarządzanie kryzysowe, Ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego, 13

14 f) uruchomienie na kierunku Administracja specjalności: Administracja sądowa (przygotowanie do pracy w administracji organów wymiaru sprawiedliwości i ochrony prawnej absolwentów o kwalifikacjach spełniających standardy określone w ustawie z dnia 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury (Dz. z 2011r. Nr109, z późn. zm.), Administracja w przedsiębiorstwie (program kształcenia przygotowany z udziałem interesariuszy zewnętrznych w ramach współpracy z Główną Biblioteką Publiczną m. st. Warszawy), g) uruchomienie na kierunku Pedagogika specjalności Edukacja dla bezpieczeństwa; h) uruchomienie na kierunku Pedagogika specjalności Edukacja małego dziecka (przygotowanie absolwentów do pracy z dziećmi w wieku 0-3 lata, jako odpowiedź na zapotrzebowanie społeczne oraz rosnące zainteresowanie edukacją na tym szczeblu opieki); i) uruchomienie na kierunku Pedagogika specjalności Terapia pedagogiczna (odpowiedź na wzrastające systematycznie zapotrzebowanie społeczne); j) uruchomienie studiów podyplomowych: Detektywistyka (efekty kształcenia w przygotowanym programie uwzględniają skutki podjętych przez Radę Ministrów działań w zakresie deregulacji zawodów), Wywiad gospodarczy, Zarządzanie nieruchomościami (efekty kształcenia w przygotowanym programie uwzględniają skutki podjętych przez Radę Ministrów działań w zakresie deregulacji zawodów), Administrowanie zasobami łowieckimi i środowiskiem (program kształcenia przygotowany z udziałem interesariuszy zewnętrznych w ramach współpracy z Przedsiębiorstwem Lasy Państwowe), Zarządzanie ochroną środowiska; k) nowelizacja programu studiów drugiego stopnia w zakresie Edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej z ukierunkowaniem go na absolwentów studiów licencjackich o tej specjalności. 2) Wdrożenie skutecznego systemu zapewniania jakości kształcenia opartego na ocenie efektów kształcenia (narzędzie 22 SRKL). Realizacja: a) ocena stopnia realizacji efektów kształcenia, zdefiniowanych dla prowadzonych przez jednostkę studiów; 14

15 b) udział pracodawców i innych przedstawicieli rynku pracy w określaniu i ocenie efektów kształcenia; c) monitorowanie losów absolwentów w celu oceny efektów kształcenia na rynku pracy; d) monitorowanie i okresowe przeglądy programów kształcenia; e) ocena jakości kadry prowadzącej i wspierającej proces kształcenia oraz realizowanej polityki kadrowej; f) ocena poziomu naukowego podstawowych jednostek organizacyjnych Uczelni; g) ocena zasobów materialnych, w tym infrastruktury dydaktycznej i naukowej, a także środków wsparcia dla studentów; h) ocena funkcjonowania systemu informacyjnego (sposobu gromadzenia, analizowania i wykorzystywania stosownych informacji w zapewnieniu jakości kształcenia; i) systematyczna ocena efektywności wewnętrznego systemu zapewnienia jakości oraz doskonalenie polityki zapewnienia jakości i budowy kultury jakości kształcenia. 3) Doskonalenie jakości nauczania i systematyczne podnoszenie poziomu dotychczasowej oferty edukacyjnej. Realizacja: a) kształtowanie zgodnie z wytycznymi procesu bolońskiego kultury jakości rozumianej jako zbiorowa odpowiedzialność za kształcenie (uczenie się), wzorce zachowań i działań związanych z dbałością o jakość 10 ; b) skonstruowanie programów kształcenia w języku efektów kształcenia zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji (Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2011 r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego (Dz. U. Nr 253, poz. 1520); c) ewaluacja procesu kształcenia poprzez weryfikację efektów kształcenia, analizę ocen dokonywanych przez studentów, analizę wniosków z monitorowania kariery absolwentów (zgodnie z 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia 10 Zob. M. Ziółek, Zarządzanie jakością kształcenia nowe wyzwania w świetle wdrażania KRK, czerwca 2012 r. Seminarium Bolońskie, 15

16 studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. Nr 243, poz. 1445); d) doskonalenie programu kształcenia poprzez aktualizację planu poprawienia jego jakości konsekwentnie dokonywanej ewaluacji (zgodnie z 11 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. Nr 243, poz. 1445) e) wprowadzenie rygoru egzaminacyjnego, pozwalającego rzetelnie ocenić poziom przygotowania absolwentów w zakresie wiedzy teoretycznej, umiejętności praktycznych, kompetencji społecznych, tj. czy rzeczywiście osiągnęli wszystkie zakładane w programie studiów efekty kształcenia (zgodnie z 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. Nr 243, poz. 1445); f) wypracowanie jednolitych zasad/wymogów odnośnie do prac licencjackich i magisterskich, a także ujednolicenie i konsekwentne przestrzeganie kryteriów stosowanych w trakcie egzaminów dyplomowych. 4) Upowszechnianie studiów I stopnia i ich promocję jako ważnych i liczących się współcześnie studiów kończących się uzyskaniem pożądanych na rynku pracy kwalifikacji (zgodnie z narzędziem 29 SRKL). Nadanie studiom I stopnia i tytułowi licencjata odpowiedniego statusu jest kluczowe dla procesu wyrównywania szans edukacyjnych i efektywnego wykorzystania kapitału ludzkiego w gospodarce. Osoby pochodzące z grup o niższym statusie społecznym i ekonomicznym mogą uznawać perspektywę studiów dwustopniowych za zbyt długą. Zwłaszcza, że kompetencje zdobywane na pierwszym stopniu studiów są często wystarczające do podjęcia pracy w wielu zawodach bazujących na pracy umysłowej 11. 5) Wdrażanie na poziomie studiów I stopnia modelu studiów interdyscyplinarnych, kształcących kompetencje kluczowe poszukiwane na rynku pracy lub umożliwiające dostęp do szerokiej gamy studiów II stopnia (zgodnie z narzędziem 30 SRKL). 11 Zob. pkt 7.44 SRSW, s

17 Realizacja: a) program studiów I stopnia zapewni im interdyscyplinarność (choć z dominantą w zakresie określonej dyscypliny). Zostanie zidentyfikowany zasób kluczowych umiejętności, które powinni zdobyć wszyscy absolwenci studiów I stopnia niezależnie od kierunku; b) zdefiniowanie programowych minimów kierunkowych/wydziałowych oraz części programowych minimów ogólnouczelnianych w sposób kompatybilny dla wszystkich kierunków prowadzonych w ramach Wydziałów, ale także w Uczelni (zgodnie z 5 ust. 1 pkt. 9 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. Nr 243, poz. 1445); c) wdrożenie większej elastyczności w doborze przedmiotów przez studentów (zgodnie z 5 ust. 2 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. Nr 243, poz. 1445), d) ułatwienie zmiany specjalizacji podczas studiów (pod warunkiem zaliczenia minimum programowego dla określonej specjalizacji). 6) Poprawa poziomu kształcenia na studiach niestacjonarnych i dostosowywanie ich form organizacyjnych do potrzeb studentów łączących naukę z pracą lub opieką. Stwarzanie szansy podjęcia edukacji w późniejszym wieku (zgodnie z narzędziem 32 SRKL). Realizacja: a) ustalenie jednakowych efektów kształcenia dla studiów stacjonarnych i niestacjonarnych (zgodnie z 4 ust. 4 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. Nr 243, poz. 1445); b) uelastycznienie czasu trwania studiów niestacjonarnych, odejście od intensywnych zjazdów weekendowych, stopniowe wprowadzanie semestru wakacyjnego; 17

18 c) wprowadzenie i rozwijanie kursów wyrównawczych ułatwiających podejmowanie studiów I i II stopnia osobom, które miały dłuższą przerwę w edukacji. Kursy wyrównawcze są niezbędnym elementem drożności pomiędzy poszczególnymi typami programów i dziedzinami studiów na kolejnych stopniach kształcenia. Drożność ta jest rozumiana jako możliwość ubiegania się przez absolwenta dowolnego typu programu o przyjęcie na dowolny program studiów wyższego stopnia 12. Kursy pozwolą uzupełnić braki w zakresie wiedzy i kompetencji wymaganych do podjęcia studiów na wybranym kierunku i stopniu. Kursy prowadzone będą w formie tradycyjnej i elektronicznej (e-learning). 7) Promowanie mobilności studentów i pracowników Mobilność pozwala uzyskać większe doświadczenie, wzbogaca wiedzę nauczycieli akademickich i studentów, ułatwia budowanie kapitału relacyjnego, uczy otwartości na nowe idee i ludzi. Zatrudnianie osób spoza lokalnego środowiska przeciwdziała powstawaniu skostniałości zespołów, zamkniętych struktur, wzbogaca indywidualności, pobudza do konkurowania podejmowania wyzwań. Pojęcie mobilności obejmuje zmianę: uczelni przez nauczycieli akademickich na kolejnych etapach kariery zawodowej (mobilność międzyuczelniana); sektora zatrudnienia z uczelni do sektora przedsiębiorstw lub sektora publicznego i odwrotnie (mobilność międzysektorowa); krótkoterminowa wymiana kadry i studentów z uczelniami krajowymi i zagranicznymi 13. Realizacja: a) wzrost liczby nauczycieli akademickich Wszechnicy Polskiej Szkoły Wyższej, będących jednocześnie lub w przeszłości, wykładowcami uczelni publicznych i niepublicznych z terenu całej Polski oraz nauczycieli akademickich z uczelni zagranicznych; 12 Zob. pkt 7.46 i 7.49 SRSW, s Zob. pkt 9.1, 9.2 SRSW, s

19 b) wzrost liczby nauczycieli akademickich Wszechnicy Polskiej Szkoły Wyższej, będących jednocześnie lub w przeszłości pracownikami administracji publicznej oraz sektora przedsiębiorstw prywatnych; c) rozwój idei umiędzynarodowienia procesu kształcenia poprzez udział w Programie ERASMUS. We Wszechnicy Polskiej powołane jest specjalne stanowisko Koordynatora Programu ERASMUS, którego zadaniem jest upowszechnienie i organizacja wyjazdów studentów w ramach Programu. Stopniowo poszerzane są możliwości wyjazdów nauczycieli akademickich. Wyjazd studenta w ramach Programu stanowi integralną część procesu jego kształcenia 14. Mobilność studenta pozwala: poszerzyć znajomość studiowanej dyscypliny naukowej w innym systemie kształcenia, innym otoczeniu kulturowym, innym języku; budować świadomość międzynarodowego wymiaru i charakteru wiedzy; rozwijać kompetencje językowe w innym języku niż ojczysty; zapewnić warunki sprzyjające rozwojowi umiejętności krytycznego myślenia i samodzielnej nauki; rozwijać zaradność, pewność siebie oraz umiejętności przystosowawcze; uczyć szacunku i zrozumienia dla różnorodności kulturowej; przygotować do pracy w środowisku wielokulturowym i odmiennych społecznie warunkach 15. 8) Rozbudowa i doskonalenie technicznej i organizacyjnej bazy kształcenia. Realizacja: a) wzbogacenie wyposażenia pracowni informatycznych; b) dostosowanie pracowni językowych do potrzeb poszczególnych kierunków filologicznych; c) zwiększanie zasobów bibliotecznych; d) budowa pracowni na potrzeby kierunku Bezpieczeństwo wewnętrzne i Zdrowie publiczne ; e) przygotowanie kolejnych miejsc pracy dla nauczycieli akademickich; f) przygotowanie miejsc przechowywania opracowań studentów. 14 Zob. B. Skibińska, Program ERASMUS, Zasady programu ERASMUS odnoszące się do zaliczenia okresu studiów zrealizowanego poza uczelnią macierzystą, Gdańsk, r Zob.R.Rasiński, Mobilność studentów i internacjonalizacja kształcenia, r. 19

20 9) Rozwój działalności naukowo-badawczej w ramach Uczelni Realizacja: a) powołanie zespołów badawczych realizujących tematy badawcze związane z co najmniej jednym obszarem wiedzy odpowiadającym obszarowi kształcenia dla danego kierunku (zgodnie z 9 ust. 3 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. Nr 243, poz. 1445) oraz z rozdz. VIII załącznika nr 4 do decyzji nr 3/2012 Przewodniczącego Polskiej Komisji Akredytacyjnej z dnia 28 lutego 2012 r.); b) systematyczne dokumentowanie efektów badań i promocja wyników badań; c) publikacja prac będących wynikiem działalności naukowej Uczelni; d) przyswajanie wyników badań prowadzonych w świecie i przekazywanie ich do użytku społecznego; e) organizacja konferencji naukowych w ramach poszczególnych Wydziałów lub Katedr; f) podejmowanie starań o uzyskanie grantów lub innych środków na finansowanie badań naukowych; g) integrowanie wokół prowadzonych badań pracowników z różnych jednostek organizacyjnych, w tym także z innych uczelni krajowych zagranicznych, h) rozwijanie kontaktów z otoczeniem społecznym i gospodarczym, także w zakresie komercjalizacji wyników badań. 10) Wzmacnianie więzi Uczelni z otoczeniem społecznym i gospodarczym. Doskonalenie współpracy z interesariuszamii zewnętrznymi w celu ciągłego doskonalenia procesu kształcenia (zgodnie z narzędziem 35 SRKL i zapisami w rozdz. II pkt. 4 załącznika nr 4 do decyzji nr 3/2012 Przewodniczącego Polskiej Komisji Akredytacyjnej z dnia r.). Realizacja: a) poszerzanie współpracy Uczelni z otoczeniem społeczno-gospodarczym w celu dostosowania oferty edukacyjnej do potrzeb rynku pracy, b) systematyczne spotkania merytoryczne i okolicznościowe w celu pogłębienia więzi z Uczelnią, zapoznawania interesariuszy z planami, osiągnięciami i problemami Uczelni; 20

21 c) pozyskiwanie opinii o efektach kształcenia WP oraz propozycji zmian w programach kształcenia, mających na celu bardziej trafne dostosowanie programów do oczekiwań przyszłych pracodawców. d) kontynuacja i zawieranie nowych umów o współpracy z jednostkami policji, jednostkami wojskowymi, Straży Granicznej, Straży Miejskich, instytucjami administracji rządowej i samorządowej oraz zakładami pracy (na wzór Porozumienia z dnia 5 stycznia 2011 r. Wszechnicy Polskiej z Komendantem Głównym Policji w sprawie realizacji wybranych treści kształcenia na studiach I stopnia na kierunkach: Administracja, Bezpieczeństwo wewnętrzne, Bezpieczeństwo Narodowe), e) poszukiwanie pomostów pomiędzy nauką a sferami gospodarki, kultury, polityki, w których mogą znaleźć zastosowanie efekty pracy Uczelni, efekty badań oraz aktywność jej studentów i absolwentów, f) nawiązanie współpracy z innymi uczelniami. Wszechnica popierać będzie wszelkie inicjatywy integracyjne płynące ze strony wszystkich pozostałych warszawskich i mazowieckich uczelni, g) opracowanie i wdrażanie propozycji współpracy z Partnerami w poszukiwaniu sposobności i form, które stworzą Uczelni nowe możliwości rozwojowe, w tym działalności naukowej, edukacyjnej, inwestycyjnej, innowacyjnej, infrastrukturalnej, promocyjnej, a także w roli pracodawcy, ośrodka kontaktów międzynarodowych i uczestnika działalności kulturalnej i sportowej, h) rozwijanie powiązań z instytucjami i organizacjami pozauczelnianymi, i) promowanie działalności Uczelni, j) uczestnictwo pracowników Uczelni w miejskich i regionalnych gremiach i zespołach eksperckich i doradczych, k) wspieranie przedsiębiorczości akademickiej, l) wzmocnienie działań Biura Karier uczelni, m) wzmacnianie więzi z absolwentami uczelni, n) nawiązanie współpracy z władzami miasta i regionu, o) pielęgnowanie i rozwijanie języka polskiego i kultury polskiej, p) pielęgnowanie dziedzictwa narodowego. 21

22 11) Doskonalenie procesu zarządzania Uczelnią. Realizacja: a) decentralizacja zarządzania procesem dydaktycznym, usamodzielnienie wydziałów i wzmocnienie kompetencji dziekanów; b) wzmocnienie roli szefów katedr z naciskiem na ich rolę koordynacyjną w procesie określania efektów kształcenia i opracowywania sylabusów (kart przedmiotów); c) utworzenie oddzielnego działu ewaluacji procesu dydaktycznego jako merytorycznej i technicznej komórki wspierającej działania Uczelnianej Rady ds. Jakości; d) sprecyzowanie kompetencji komórek odpowiedzialnych za programowanie, planowanie i koordynację działań w Uczelni; e) dalsze uspołecznianie procesu decyzyjnego w Uczelni, szersze włączenie w ten proces organów samorządu studentów i interesariuszy zewnętrznych; f) Systematyczne doskonalenie systemu obiegu informacji. Przyjęta Strategia traktowana jest jako oparty na misji, otwarty zbiór celów i zadań podlegających ewaluacji, rozumianej jako ciągły proces monitorowania, systematycznej oceny podejmowanych działań i ich efektów oraz podejmowania decyzji, ukierunkowanych na doskonalenie funkcjonowania Uczelni we wszystkich obszarach jej działalności. Służy temu wewnętrzny system zapewniania jakości kształcenia, który równolegle ze strategią również podlegał będzie ewaluacji w trosce o zwiększenie skuteczności i efektywności realizacji misji, celów i zadań Uczelni. 22