Konstytucja 3 maja - scenariusz lekcji wychowawczej

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Konstytucja 3 maja - scenariusz lekcji wychowawczej"

Maksymilian Szymański
6 lat temu
Przeglądów:

1 Literka.pl Konstytucja 3 maja - scenariusz lekcji wychowawczej Data dodania: :26:16 Autor: Emila Musialik Emila Musialik Temat: W walce o wolność i niezależność Konstytucja 3 maja Kl. I C godzina wychowawcza Cel główny: Cele: a) Uczeń zna (wie): Postać Stanisława Poniatowskiego Główne reformy sejmu wielkiego daty: , 3 V 1791, b) rozumie : jak olbrzymie znaczenie miała dla Polski konstytucja 3 maja c) potrafi: przedstawić, ocenić znaczenie Konstytucji w dziejach narodu polskiego ocenić znaczenie działalności wybitnych patriotów i charakteryzować postawę zdrajców Metody: Wykład, praca w grupach, drama meta plan Środki dydaktyczne: Podręcznik, atlasy historyczne, tekst źródłowy, reprodukcja obrazu Jana Matejki

2 TOK LEKCJI: 1. I. Przygotowawcza. Uczniowie wcześniej zostali podzieleni na grupy i przydzielono im konkretne zadania! 2. Czynności organizacyjno porządkowe podanie tematu lekcji Wstęp: nauczyciel przedstawia sytuację Polski po wyborze na króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, opowiada o próbach pierwszych reform, utworzeniu KEN u, pierwszym rozbiorze, sytuacji międzynarodowej przed obradami sejmu czteroletniego. Następnie prosi uczniów aby usiedli w grupach, tak jak ich podzielił na wcześniejszej lekcji ZESPÓŁ I: grupa miała wyszukać informacje na temat przebiegu sejmu czteroletniego i odpowiedzieć na pytania: Kiedy sejm obradowała? Jakie postacie odgrywały na nim najważniejszą rolę? Jakie stronnictwa powstały? Następnie o wiedzę, którą zdobyli przygotowują i przedstawiają scenkę z obrad Sejmu Wielkiego prezentując trzy różne koncepcje reform państwa polskiego (obóz królewski, stronnictwo patriotyczne i obóz hetmański) i, pozostali uczniowie uważnie obserwują swoich kolegów i komentują ich występ ZESPÓŁ II: uczniowie otrzymują tekst Konstytucji 3 Maja i dodatkowe opisy z momentu uchwalenia konstytucji, najważniejsze zapisy notują, a następnie przedstawiają klasie ZESPÓŁ III: miał za zadanie wyszukać informacje na temat postaci: Stanisława Poniatowskiego, Stanisława Staszica, Hugona Kołąttaja, sporządza krótkie notki biograficzne. ZESPÓŁ IV: uczniowie otrzymują obraz Jana Matejki «Uchwalenie Konstytucji 3 Maja 1791» i dokonują interpretacji na forum Jaki jest to typ źródła historycznego?

3 Co ustawa mówi o podziale władzy? Jakie są uprawnienia władzy ustawodawczej, wykonawczej, sądowniczej? Jak został rozwiązany problem następstwa tronu? O jakich prawach obywatelskich i dla jakich grup społecznych mówi ustawa? Jaka religia została uznana za panującą w Rzeczpospolitej? Czy została zachowana zasada tolerancji religijnej? Co konstytucja mówi na temat armii? III rekapitulacja pierwotna Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela: 1. W jakich latach obradował Sejm Wielki? 2. Kto był marszałkiem Sejmu Wielkiego? 3. Kiedy uchwalono pierwszą konstytucję w Rzeczypospolitej? 4. Wymień najważniejsze postanowienia Konstytucji 3 Maja 1791 roku. wykonanie metaplanu (uczniowie otrzymują do wypełnienia pytania) Przykładowy metaplan: JAK BYŁO? słabość władzy ustawodawczej JAK BYĆ POWINNO? sprawna władza ustawodawcza i wykonawcza słabość władzy króla silna armia samowola magnatów pełna suwerenność słaba armia ograniczona suwerenność III. DLACZEGO NIE BYŁO TAK, JAK BYĆ POWINNO IV. zaborcza polityka sąsiadów

4 nieudolne rządy władców kryzys gospodarczy upośledzenie polityczne mieszczan i chłopów prywata magnaterii V. WNIOSKI Chcąc ratować państwo przed zagrożeniem, należało je wzmocnić, przeprowadzając niezbędne reformy wewnętrzne. Najpoważniejszą z nich powinna być konstytucja czyli ustawa zasadnicza określająca zasady ustrojowe państwa i przekształcająca Rzeczpospolitą w nowoczesną monarchię konstytucyjną. Uzasadnij, dlaczego Konstytucja 3 Maja 1791 roku ma znaczenie ponadczasowe? Każda z grup na zakończenie zajęć ma wykonać plakat: 3 maj dniem chwały. załącznik 1 Ustawa Rządowa 3 maja 1791 r. (w: T. Maresz, K. Juszczyk, Historia w tekstach źródłowych. Wypisy, t. 2, Toruń 1994, s. 101). W imię Boga w Trójcy Świętej jedynego. Stanisław August z bożej łaski i woli narodu Król Polski, (...) wraz z Stanami Skonfederowanymi w liczbie podwójnej naród polski reprezentującymi. Uznając, iż los nas wszystkich od ugruntowania i wydoskonalenia konstytucji narodowej jedynie zawisł, (...) dla ocalenia Ojczyzny naszej i jej granic, z największą stałością ducha niniejszą konstytucję uchwalamy i tę całkowicie za świętą, za niewzruszoną deklarujemy (...). I. Religia panująca. Religią narodową panującą jest i będzie wiara święta rzymska katolicka ze wszystkimi jej prawami; (...) wszystkim ludziom jakiegokolwiek bądź wyznania pokój w wierze i opiekę rządową winniśmy. I dlatego wszelkich obrządków i religii wolność w krajach polskich podług ustawa krajowych warujemy. II. Szlachta i ziemianie. (...) Wszystką szlachtę równymi być między sobą uznajemy, nie tylko co do starania się o

5 urzędy i o sprawowanie posług Ojczyźnie, honor, sławę, pożytek przynoszących, ale oraz co do równego używania przywilejów i prerogatyw stanowi szlacheckiemu służących. Nade wszystko zaś prawa bezpieczeństwa osobistego, wolności osobistej i własności gruntowej i ruchomej, tak jak od wieków każdemu służyły, świętobliwie nienaruszenie zachowane mieć chcemy i zachowujemy (...). Szlachtę za najpierwszych obrońców wolności i niniejszej konstytucji uznajemy. III. Miasta i mieszczanie. Prawo na teraźniejszym sejmie zapadłe pod tytułem,, Miasta nasze królewskie wolne w państwach Rz(eczy)p(ospo)l(i)tej«w zupełności utrzymane mieć chcemy i za część niniejszej konstytucji deklarujemy ( ). IV. Chłopi włościanie. Lud rolniczy, spod którego ręki płynie najobfitsze bogactw krajowych źródło, który najliczniejszą w narodzie stanowi ludność, (...) pod opiekę prawa i rządu krajowego przyjmujemy (...). V. Rząd, czyli oznaczenie władz publicznych. Wszelka władza społeczności ludzkiej początek swój bierze z woli narodu, (...) trzy władze rząd narodu polskiego składać powinny i z woli prawa niniejszego na zawsze składać będą, to jest: władza prawodawcza w Stanach zgromadzonych, władza najwyższa w królu i Straży, i władza sądownicza w jurysdykcjach na ten koniec ustanowionych lub ustanowić się mających. VI. Sejm, czyli władza prawodawcza. Sejm czyli Stany zgromadzone na dwie Izby dzielić się będą: na Izbę Poselską pod prezydencją króla. (...) Wszystko i wszędzie większością głosów zdecydowane być powinno. Przeto liberum veto, konferencje wszelkiego gatunku i sejmy konfederackie jako duchowi niniejszej konstytucji przeciwne, rząd obalające, społeczność niszczące, na zawsze znosimy. Zapobiegając z jednej strony gwałtownym i częstym odmianom konstytucji narodowej, z drugiej uznając potrzebę wydoskonalenia onej po doświadczeniu jej skutków co do pomyślności publicznej, porę i czas rewizji i poprawy konstytucji co lat dwadzieścia pięć naznaczamy (...). VII. Król, władza wykonawcza. (...) Zawarowawszy przeto wolnemu narodowi polskiemu władzę praw sobie stanowienia i moc baczności nad wszelką wykonawczą władzą oraz wybierania urzędników do magistratur, władzę najwyższego wykonywania praw królowi w radzie jego oddajemy, która to rada Strażą Praw zwać się będzie. (...) Władza wykonawcza nie będzie mogła praw stanowić ani tłumaczyć, podatków i poborów

6 pod jakimkolwiek imieniem nakładać, długów publicznych zaciągać, rozkładu dochodów skarbowych przez sejm zrobionego odmieniać, wojny wydawać, pokoju ani traktatu i żadnego aktu dyplomatycznego definitive zwierać. (...) Stanowimy przeto, iż po życiu jakiego nam dobierać łaska pozwoli, elektor dzisiejszy saski w Polszcze królować będzie. Dynastia przyszłych królów polskich zacznie się na osobie Fryderyka Augusta (...). VIII. Władza sądownicza. Władza sądownicza nie może być wykonywana ani przez władzę prawodawczą, ani przez króla, lecz przez magistratury na ten koniec ustanowione i wybierane. (...) IX. Regencja. Straż będzie oraz regencja, mając na czele królową albo jej nieprzytomności prymasa. W tych trzech tylko przypadkach miejsce mieć może regencja: 1. w czasie małoletności króla, 2. w czasie niemocy trwale pomieszania zmysłów sprawującej, 3. w przypadku gdyby król był wzięty na wojnie. Małoletność trwać tylko będzie do lat 18 zupełnych (...). X. Edukacja dzieci królewskich. Synowie królewscy, których do następstwa tronu konstytucja przeznacza, są pierwszymi dziećmi Ojczyzny, przeto baczność o dobre ich wychowanie do narodu należy, bez uwłoczenia jednak prawom rodzicielskim (...). XI. Siła zbrojna narodowa. (...) Wszyscy przeto obywatele są obrońcami całości i swobód narodowych. Wojsko nic innego nie jest tylko wyciągnięta siła obronna i porządna z ogólnej siły narodu. Naród winien wojsku swemu nagrodę i poważanie za to, iż się poświęca jedynie dla jego obrony. (...) Załącznik nr 2 Literka.pl Literka.pl

Podobne dokumenty

Konstytucja 3 Maja - najstarsza ustawa zasadnicza w Europie i druga na świecie

Konstytucja 3 Maja - najstarsza ustawa zasadnicza w Europie i druga na świecie Majowe święto dla wszystkich POLAKÓW JEST DNIEM SZCZEGÓLNYM. Dzień 3 maja ustanowiono świętem narodowym w dowód pamięci o