Świadczenia emerytalne dla pracowników migrujących do Polski z państw trzecich. Przykład Ukrainy

Transkrypt

1 Warszawa, r. Świadczenia emerytalne dla pracowników migrujących do Polski z państw trzecich. Przykład Ukrainy Retirement benefits for migrant workers to Poland from third countries. Case Ukraine Dr Beata Samoraj-Charitonow Gabinet Prezesa

2 2 Treść wystąpienia Umowy bilateralne dot. zabezpieczenia społecznego Aspekty prawne dostępu do rynku pracy Liczba ubezpieczonych, którzy w zgłoszeniu do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych podali obywatelstwo inne, niż Polskie Liczebność imigrantów z państw trzecich w Polsce Rynek pracy otwarty czy zamknięty? Czy Potrzebujemy imigrantów z państw trzecich? Podsumowanie

3 3 Umowy bilateralne Państwo, z którym Rzeczpospolitą Polską wiąże umowa o zabezpieczeniu społecznym Data podpisania Umowy Data wejścia w życie Umowy Dziennik Ustaw, w którym ogłoszono tekst Umowy JUGOSŁAWIA Obecnie dotyczy: Czarnogóry, Serbii, Bośni i Hercegowiny r r. Dz.U. z 1959 r. nr 19, poz.114 MACEDONIA r r. Dz.U. z 2007 r., nr 229, poz STANY ZJEDNOCZONE AMERYKI r r. Dz.U. z 2009 r., nr 46, poz. 374, KANADA r r. Dz.U. z 2009 r., nr 133, poz. 1095, KOREA PŁD r r. Dz. U. z 2010r., nr 35, poz.192 AUSTRALIA r r. Dz.U. z 2010r., nr 172, poz UKRAINA r r. Dz.U. z 2013 r., poz. 1373, poz MOŁDAWIA r r. Dz.U. z 2014 r. poz. 1460, poz. 1462

4 4 Dlaczego Ukraina? Największa liczba pracujących cudzoziemców z państw trzecich w Polsce Największa liczba ubezpieczonych Największa dynamika wzrostu zgłoszeń do ubezpieczenia emerytalnego i rentowych

5 5 Liczba ubezpieczonych, którzy w zgłoszeniu do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych podali obywatelstwo inne, niż Polskie Obywatele Ukrainy: Każdego roku najwięcej Prawie 6-krotny wzrost zgłoszonych do ubezpieczenia emerytalnego w stosunku do 2013 r. Prawie 12-krotny wzrost zgłoszonych do ubezpieczenia emerytalnego w stosunku do 2008 r. Prawie 40-krotnie więcej zgłoszeń, niż z Mołdawii, która też wykazuje dynamikę wzrostu zgłoszeń od podpisania umowy, która weszła w życie w tym samym roku 2014 Mołdawia wzrost 4-krotny w stosunku do 2013 r USA Kanada Mołdawia Ukraina

6 6 Dynamika wzrostu liczby ubezpieczonych Kolumna1 Mołdawia USA Kanada

7 7 Dynamika wzrostu liczby ubezpieczonych Ukraina Mołdawia USA Kanada

8 8 Emerytura w Polsce związana z pracą podleganie ubezpieczeniom zgłoszenie do ubezpieczenia i opłacanie składki (od dochodu z pracy zarobkowej) osiągnięcie wieku emerytalnego podleganie ubezpieczeniom zgłoszenie do ubezpieczenia i opłacanie składki (od dochodu z pracy zarobkowej) osiągnięcie wieku emerytalnego zebranie kapitału zebrania odpowiedniej proporcji okresów składkowych i nieskładkowych (3:1) i odpowiednim czasie w biografii zawodowej (20/25)

9 9 Dostęp cudzoziemców z państw trzecich do polskiego rynku pracy ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 roku, poz. 674, z późn. zm.) oraz rozporządzenia wykonawcze

10 10 Katalog wyłączeń dla osób z państw trzecich (spoza UE, EOG) Status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej; Ochrona uzupełniająca w Rzeczypospolitej Polskiej; Zgoda na pobyt ze względów humanitarnych; Zgoda na pobyt tolerowany w Rzeczypospolitej Polskiej; Ochrona czasowa w Rzeczypospolitej Polskiej; Studenci studiów stacjonarnych Nauczyciele akademiccy Inne ( Polska jako kraj Tranzytowy, brak wpływów do FUS

11 11 Procedura zezwolenia na zatrudnienie

12 12 Zezwolenie na zatrudnienie Dla cudzoziemca który wykonuje pracę w Polsce na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej z pracodawcą, który ma siedzibę /miejsce zamieszkania w Polsce - w tym wypadku cudzoziemiec otrzymuje zezwolenie na pracę typu A; w związku z pełnieniem funkcji członka zarządu przedsiębiorcy wpisanego do KRS/spółki kapitałowej w organizacji przebywa w Polsce przez okres przekraczający łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy - cudzoziemiec otrzymuje wtedy zezwolenie na pracę typu B; wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego i jest delegowany do Polski na okres dłuższy niż 30 dni w roku kalendarzowym do Polski do pracy w oddziale lub zakładzie pracodawcy zagranicznego lub w podmiocie powiązanym z pracodawcą zagranicznym - cudzoziemiec otrzymuje wtedy zezwolenie na pracę typu C; wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego, nieposiadającego zorganizowanej działalności w Polsce (m.in. ani oddziału ani zakładu) i jest delegowany do Polski w celu realizacji usługi eksportowej, czyli usługi o charakterze tymczasowym i okazjonalnym - cudzoziemiec otrzymuje wtedy zezwolenie na pracę typu D. wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego i delegowany na terytorium Polski na okres przekraczający 3 miesiące w ciągu kolejnych 6 miesięcy w celu innym niż objęty zezwoleniami typu B, C, D- cudzoziemiec otrzymuje w takim wypadku zezwolenie typu E.

13 13 Dokumenty Pracodawca musi złożyć Oryginały lub potwierdzone urzędowo za zgodność z oryginałami (z wyjątkiem dowodu osobistego i paszportu); Tłumaczenia przysięgła dla dokumentów sporządzonych w języku obcym; Niezależnie od typu zezwolenia pracodawca musi złożyć: wniosek o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca kopię dokumentu podróży cudzoziemca, którego dotyczy wniosek (wypełnione strony z danymi); kopię dokumentów potwierdzających spełnienie przez cudzoziemca wymagań koniecznych do wykonywania zawodu, do którego potrzebna jest zgoda właściwego organu (dotyczy to m.in. zawodów regulowanych); jeśli cudzoziemiec: w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę ukończył szkołę lub uczelnię wyższą z siedzibą w Polsce, innym państwie EOG i Szwajcarii lub przez 3 lata poprzedzające złożenie wniosku przebywał legalnie w Polsce; musi złożyć dokumenty potwierdzające spełnienie tych punktów (w przypadku zezwolenia typu A i B) w wypadku gdy pracodawca nie składa wniosku osobiście oryginał pełnomocnictwa lub upoważnienia dla składającego wniosek; kopię dowodu opłaty skarbowej za wydanie zezwolenia

14 14 Dokumenty Pracodawca musi złożyć w zależności od rodzaju zezwolenia Zezwolenie na pracę typu A W wypadku gdy pracodawca jest: osobą prawną, należy przedstawić odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS), ewidencji działalności gospodarczej lub innego właściwego rejestru (zawierający aktualne dane na dzień składania wniosku); osobą fizyczną, należy przedstawić kopię jego dowodu osobistego lub kopię wypełnionych stron z danymi z jego dokumentu podróży; spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) w organizacji, należy przedstawić kopię umowy spółki; spółką akcyjną (SA) w organizacji, należy przedstawić kopie aktów notarialnych o zawiązaniu spółki Informacja starosty dotycząca wyniku testu rynku pracy

15 15 Wysokość wynagrodzenia dla cudzoziemca wysokość wynagrodzenia, która będzie określona w umowie z cudzoziemcem, nie może niższa od wynagrodzenia innych pracowników wykonujących pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku; W przypadku zatrudnienia cudzoziemca na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy wynagrodzenie nie może być niższe niż wynagrodzenie minimalne; W wypadku gdy pracodawca zamierza zatrudniać cudzoziemca na innej podstawie niż umowa o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, wysokość wynagrodzenia: w wypadku umów o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy musi zostać określona proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy lub w wypadku umów cywilnoprawnych musi zostać określona proporcjonalnie do przewidywanego okresu wykonywania zobowiązań wynikających z umowy

16 16 Dodatkowe obostrzenia W toku postępowania urząd może wezwać wnioskodawcę (pracodawcę), do przedstawienia dodatkowych dokumentów lub informacji=wydłużenie procedury Sankcje dla pracodawcy, jeśli czegoś nie dopełni Kolejki do urzędów = handel numerkami Czas oczekiwania na wydanie decyzji (wliczając czas kolejek, żeby się dostać do urzędu) powoduje, że znika przyczyna, dla której chciano zatrudnić cudzoziemca Zatrudnienie dla cudzoziemców załatwiają głównie BARDZO zdeterminowani pracodawcy

17 17 Procedura uproszczona

18 18 Procedura uproszczona

19 19 Fikcja oświadczeń Urząd Pracy w Warszawie komunikaty na stronie W Urzędzie Pracy m. st. Warszawy rejestrowane są tylko i wyłącznie oświadczenia wypełnione na stronie następnie wydrukowane wraz z pouczeniem w 2 egzemplarzach i złożone osobiście przez pracodawcę, upoważnionego pisemnie pracownika, bądź pełnomocnika z pełnomocnictwem notarialnym w siedzibie urzędu przy ul. Grochowskiej 171 B, na stanowisku nr 20 i 19. Obsługa interesantów składających i odbierających oświadczenia odbywa się od poniedziałku do piątku w godzinach , według kolejności pobieranych numerków. W związku z poważnymi wątpliwościami związanymi z faktycznym zatrudnianiem cudzoziemców zgłaszanymi przez placówki Straży Granicznej, oddziały ZUS, Inspekcję Pracy oraz Urzędy Skarbowe, Urząd Pracy m. st. Warszawy informuje, że nie będą rejestrowane oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom ani oferty pracy mające na celu wykazanie braku możliwości zaspokojenia braków kadrowych w oparciu o lokalny rynek pracy przez podmioty gospodarcze deklarujące siedzibę jak i miejsce wykonywania pracy pod adresem tzw. wirtualnego biura (podmiot nie posiada fizycznie siedziby).

20 20 Liczba wydanych indywidualnych zezwoleń na pracę według kraju pochodzenia cudzoziemców Liczba zezwoleń Ogółem Ukraina 76% Niemcy Francja Białoruś USA Rosja Wietnam WB Szwecja Chiny b/d * 110* b/d b/d b/d b/d

21 21 Ukraina w 2016 r. W 2016 r. wydano 2-krotnie więcej zezwoleń na pracę, niż w 2015 r. Liczba wydanych zezwoleń na pracę: , z czego typ A zezwolenia to (97% wszystkich rodzajów zezwoleń wydanych dla Ukraińców) zgłoszeń do ubezpieczenia, czyli zgłoszeń do ubezpieczenia na podstawie oświadczeń, których wydano w (+pobyt stały)

22 22 Liczba wydanych oświadczeń indywidualnych zezwoleń na pracę według kraju pochodzenia cudzoziemców Liczba oświadczeń Białoruś Rosja Ukraina Mołdowa Gruzja Armenia Razem 2007*

23 23 Wnioski uchodźcze Obywatelstwo Ukraina Pozostałe Razem

24 24 Transpozycja Dyrektywy UE Transpozycja do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/36/UE z dnia 26 lutego 2014 roku w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia w charakterze pracownika sezonowego. Termin: od 1 stycznia 2018 Dyrektywa sezonowa dotyczy przede wszystkim zatrudnienia w rolnictwie, ogrodnictwie i turystyce Pozwolenie na pracę sezonową w Polsce (daje prawo do pracy na terenie Polski przez 9 miesięcy) Pozwolenie na pracę krótkoterminową w Polsce (daje prawo do pracy na terenie Polski przez 6 miesięcy) dla państw, których dotyczyło oświadczenie uproszczenie procedury dla pracodawców, którzy już przynajmniej raz legalnie zatrudniali danego pracownika. szybkiemu rozpatrzeniu wniosków i rozładunkowi administracyjnemu ma sprzyjać fakt, że pozwolenia na pracę sezonową w Polsce będą wydawane przez starostę.

25 25 Podsumowanie

26 26 Podsumowanie

27 Warszawa, r. Dziękuję za uwagę Thank you for your attention Dr Beata Samoraj-Charitonow Gabinet Prezesa