SPIS ZAWARTOŚCI OPRACOWANIA

Transkrypt

1 INSTAL-BUD Henryk Stachula ====================================================== Kraśnik ul. Graniczna 147c tel/fax P R O J E K T B U D O W L A N O - W Y K O N A W C Z Y OBIEKT: Przyłącze gazowe ś.c. dla projektowanego budynku Ośrodka Zdrowia w Stróży na działce nr 124/3 w obrębie geodezyjnym: Stróża, gm. Kraśnik. ADRES: działka nr ewid. 124/3, obręb geodezyjny Stróża, gm. Kraśnik INWESTOR: Gmina Kraśnik ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik BRANŻA: Instalacyjna Funkcja Imię i nazwisko Nr upr. bud. Data Podpis Projektant: mgr inż. Henryk Stachula 368/Lb/ r. Asystent: mgr inż. Anna Smyl r. Sprawdzający: inż. Janusz Jagiełło LUB/0169/PWOS/ r. Kraśnik r. INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 1

2 SPIS ZAWARTOŚCI OPRACOWANIA A. CZĘŚĆ OPISOWA I. Oświadczenie projektanta, zaświadczenie o przynależności do LOIIB i uprawnienia budowlane 3-5 II. Opis techniczny 6-18 B. ZAŁĄCZNIKI 1. Warunki przyłączenia do sieci gazowej, znak: 429/O/WP1/55/11 z dnia r Załącznik do warunków przyłączenia do sieci gazowej, znak KSGIV/459/19/370/1/11 z dnia r Opinia ZUD nr 181/2011 z dnia r Wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego znak: BD /23/2011 z dnia r Wykaz materiałów 35 C. CZĘŚĆ RYSUNKOWA 1. Projekt zagospodarowania terenu, skala l: rys. nr 1 2. Profil podłużny przyłącza gazowego, skala 1:100/250 - rys. nr 2 3. Punkt red-pomiarowy szafka naścienna /rys. adapt./ - rys. nr 3 4. Szafka gazowa 60x60x25 półwnękowa /rys. adapt./ - rys. nr 4 5. Podejście przyłączem PE do szafki gazowej /rys. adapt./ - rys. nr 5 6. Przekrój wykopu dla gazociągów z PE /rys. adapt./ - rys. nr 6 7. Rura ochronna na skrzyżowaniu z kanalizacją /rys. adapt./ - rys. nr 7 8. Sączek węchowy liniowy /rys. adapt./ - rys. nr 8 INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 2

3 Oświadczenie projektanta, zaświadczenie o przynależności do LOIIB i uprawnienia budowlane (kopie) Henryk Stachula ul. Graniczna 147c Kraśnik Kraśnik r. OŚWIADCZENIE PROJEKTANT/SPRAWDZAJĄCY Zgodnie z art. 20 ust.4 prawa budowlanego ( Dz. U. Nr 207 poz.2016 z 2003r z późn. zmian. ) oświadczam, że opracowany przeze mnie projekt branży sanitarnej wchodzący w skład projektu budowlanego: Przyłącze gazowe ś.c. dla projektowanego budynku Ośrodka Zdrowia w Stróży oraz lokalizacja sączka węchowego liniowego na sieci gazowej ś.c. na działce nr 124/3 w obrębie geodezyjnym: Stróża, gm. Kraśnik. Dla: Gmina Kraśnik Ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Sprawdzający: inż. Janusz Jagiełło nr upr. bud. LUB/0169/PWOS/05 Projektant: mgr inż. Henryk Stachula nr upr. bud. 368/Lb/2001 INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 3

4 INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 4

5 INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 5

6 INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 6

7 OPIS TECHNICZNY 1.0. Podstawa opracowania 1.1. Zlecenie Zamawiającego Mapa sytuacyjno- wysokościowa terenu opracowania w skali 1: Warunki przyłączenia do sieci gazowej, znak: 459/O/WP1/55/11 z dnia r Wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego znak: BD /23/2011 z dnia r Opinia ZUD nr 181/2011 z dnia r Obowiązujące przepisy i normy Przedmiot i zakres opracowania Przedmiotem opracowania jest projekt przyłącza gazowego ś.c. dla projektowanego budynku Ośrodka Zdrowia w Stróży na działce nr ewid. 124/3, obręb geodezyjny Stróża, gm. Kraśnik. Inwestorem jest Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Opis istniejącego zagospodarowania i uzbrojenia terenu 3.1. Zagospodarowanie terenu opracowania Przyłącze gazowe ś.c. /G1-G3/ wykonane z rur PE100 SDR11 Dn25x3,0mm włączone zostanie do istniejącej sieci gazowej ś.c. stal 80 znajdującej się na działce inwestora. Długość przyłącza L=19m+1,5m. Punkt redukcyjno-pomiarowy /G3/ w szafce półwnękowej na ścianie projektowanego budynku wym. 60x60x25cm (rys. nr 3). Szczegółowe dane o zagłębieniu przewodów podane są w części rysunkowej na profilu podłużnym (rys. nr 2) Warunki gruntowo- wodne Warunki gruntowo-wodne są korzystne do posadowienia rurociągów i nie zachodzi konieczność wzmocnienia gruntu. Poziom wód gruntowych poniżej posadowienia Istniejące uzbrojenie terenu opracowania Wzdłuż istniejącej zabudowy zlokalizowana jest: - sieć wodociągowa - sieć gazowa - sieć telefoniczna - sieć energetyczna enn 4.0. Przyłącze gazowe ś.c 4.1. Część szczegółowa opracowania a. Trasa i długość przewodów Przyłącze gazowe budowane będzie na terenach zaliczanych do pierwszej klasy lokalizacji. Szerokość strefy kontrolowanej, której linia środkowa pokrywa się z osią gazociągu dla gazociągu ś.c. wynosi 1,0m. Projektowany przebieg trasy przyłącza gazowego ś.c. przedstawiono na planie sytuacyjno - wysokościowym w skali 1: 500-rys. nr 1. Średnica projektowanego przyłącza PE100 SDR11 Dn25x3,0mm. Długość projektowanego przyłącza: L=20,5 mb. b. Miejsce włączenia Zgodnie z warunkami przyłączenia miejscem włączenia jest istniejąca sieć gazowa ś.c. stal Dn80 za pomocą wspawania. Łączenie przewodów PE za pomocą kształtek elektrooporowych. INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 7

8 c. Wytyczne prowadzenia trasy gazociągu Trasę projektowanego przyłącza gazowego należy wytyczyć zgodnie z planem sytuacyjnym w skali l: 500 uwzględniając specyfikę terenu, przez który będzie prowadzony gazociąg. Podane w pkt zasady uściślają zapis graficzny na mapach w przypadku występowania przeszkód terenowych. Rozwiązanie istniejących kolizji powinno być poprzedzone dokładnymi pomiarami niwelacyjnymi istniejącego uzbrojenia. Usytuowanie przewodów gazowych w terenie względem istniejącego i projektowanego uzbrojenia terenu winno odpowiadać warunkom wynikającym z Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia w sprawie Warunków technicznych jakich powinny odpowiadać sieci gazowe (Dz.U.Nr.97 poz.1055). W miejscu skrzyżowania projektowanego przyłącza gazowego z kanalizacją sanitarną, na gazociągu projektuje się rurę osłonową PE SDR 17,6 Ø90x5,2 i długości L=4,0 zakończoną sączkiem węchowym /rys. adapt. nr 7/. Szczegółowe dane o zagłębieniu przewodów podane są w części rysunkowej na profilu podłużnym /rys. nr 2/. Wykonanie skrzyżowań gazociągów średniego ciśnienia z przeszkodami terenowymi oraz elementami uzbrojenia podziemnego zgodnie z PN-91/M Obliczenie zapotrzebowania na gaz ziemny, symbol E, wg PN-C Zapotrzebowanie mocy grzewczej do ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz przygotowania posiłków wynosi: - kuchenka 4 palnikowa z piekarnikiem gazowym - 1 szt., moc 11 kw - kocioł dwufunkcyjny (c.o.+c.w.u.) - 1 szt., moc 23kW W celu redukcji ciśnienia projektuje się reduktor MIX-10G, a do pomiaru ilości gazu gazomierz miechowy G4 1 szt.. Wszystkie urządzenia zasilane gazem powinny mieć znak bezpieczeństwa "B" lub aprobatę techniczną albo znak dozoru technicznego (DT), oraz oznaczenie CE Materiały do budowy przyłącza gazowego Rury z polietylenu Przewody gazowe wykonać z rur z polietylenu o określonych właściwościach mechanicznych. Należy stosować rury PE100 szeregu SDR 11 o następujących grubościach ścianek: d nom grubość 3,0 3,0 3,7 4,6 5,8 4,3 5,2 6,3 0 7,1 8,0 9,1 ścianki [mm] Na rurach z PE powinny być naniesione w odstępach nie większych niż 1,0m następujące informacje: - nazwa, lub symbol producenta - wymiar rur (średnica zewnętrzna x grubość ścianki) - numer normy zgodnie z którą wyprodukowano rurę (ZN-G-3150) - nazwę i typ surowca(klasa PE) - słowo GAZ" - datę produkcji - kod wyrobu (nr wytłaczarki, oznaczenie partii itp.) - grupa wskaźnika płynięcia MFR - znak bezpieczeństwa B Rury polietylenowe powinny być oznakowane Znakiem Budowlanym lub w przypadku, gdy przepisy prawa będą tego wymagały oznakowaniem CE oraz posiadać Deklarację Zgodności wystawioną przez producenta (zgodnie z przepisami Rozporządzeniem Ministra INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 8

9 Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004r. Dz. U 04/198 poz.2041) uzyskana na podstawie Certyfikatu Zgodności z wymogami normy PN-EN :2005, :2004 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do przesyłania paliw gazowych. Polietylen (PE).Cz 1: Wymagania ogólne, Cz 2: Rury. Winny także posiadać zabezpieczone końce wymóg dotyczy wszystkich średnic. Powyższe dotyczy także kształtek PE- wymagana deklarowana zgodność z normą PN-EN :2004- Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do przesyłania paliw gazowych. Polietylen (PE) Cz.3: Kształtki. W przypadku aktualnej Aprobaty Technicznej dopuszcza się deklarowanie zgodności z wydaną aprobatą. Zastosowane rury PE mogą być tylko koloru żółtego, kształtki żółte lub czarne z PE Realizacja przyłączy z PE może się odbywać tylko z rur i kształtek dopuszczonych do stosowania przez Instytut Górnictwa Naftowego i Gazownictwa w Krakowie. Zastosowanie rur klasy PE 100 SDR11 przy pierwszej klasie lokalizacji powinny spełniać wymogi wytrzymałościowe: Maksymalne ciśnienie robocze w sieci (MOP)=0,5MPa Uwaga: Dla gazociągu polietylenowego o maksymalnym ciśnieniu roboczym do 0,5MPa nie jest wymagane wykonywanie obliczeń wytrzymałościowych. Obliczenia dla gazociągu z polietylenu naprężenia obwodowe w ściance rury wyraża wzór: = 1 2 σ naprężenia obwodowe, MPa MOP- maksymalne ciśnienie robocze, MPa MOP = 10kPa 0,01MPa włącznie dla gazociągu niskiego ciśnienia MOP = 10kPa 0,5MPa włącznie dla gazociągu średniego ciśnienia MOP = 0,5MPa 1,6MPa włącznie dla gazociągu podwyższonego ciśnienia MOP = 1,6MPa 10MPa - dla gazociągu wysokiego ciśnienia SDR (Standard Dimension Ratio) jest to stosunek zewnętrznej średnicy rury d e, do grubości jej ścianek e - dla gazociągu średniego ciśnienia MOP=0,5MPa, przewody PE100 SDR11 Dn25x3,0mm = 1 2 = 0, = 2,5 W/w wymogi spełniają wyroby producentów WAVIN i GAMRAT dla których σ= 4,0MPa Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia r. (Dz. U. Nr 97 poz z 2001r.) naprężenia obwodowe gazociągu z tworzyw sztucznych w warunkach statycznych wywołane maksymalnym ciśnieniem roboczym nie powinny przekraczać iloczynu minimalnej wartości granicy plastyczności R t 0,5 i współczynnika projektowego wynoszącego dla pierwszej klasy lokalizacji -0,4. Minimalna wartość żądanej wytrzymałości dla rur PE100 MRS wynosi 10MPa, dla rur PE80 MRS wynosi 8MPa zgodnie z danymi uzyskanymi od producenta rur PE: Zakład Tworzyw Sztucznych GAMRAT S.A., JASŁO, ul. Mickiewicza 108, tel , fax , oraz PHS Kraków, czyli: σ MRSx0,5 2,5MPa<<10,0x0,5 2,5MPa<<5,0MPa Zgodnie z w/w Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i na podstawie wykonanych obliczeń odległości pomiędzy powierzchnią zewnętrzną gazociągu i skrajnymi elementami INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 9

10 uzbrojenia powinna wynosić min. 40cm, a przy skrzyżowaniach lub zbliżeniach min. 20cm, jeżeli gazociąg jest układany w I klasie lokalizacji równolegle do podziemnego uzbrojenia. określenie ciśnienia krytycznego szybkiej propagacji pęknięć - dla gazociągu wykonanego z polietylenu klasy PE100 ciśnienie krytyczne szybkiej propagacji pęknięć wyznaczamy, korzystając z wzoru Irwina i Courtena: = [MPa] w którym: d n średnica nominalna (zewnętrzna) rury PE [m] = [MPa ] gdzie: E -moduł Younga [MPa] G D - wielkość dynamiczna na pękanie [MJ/m 2 ] k D dla rur PE100 wynosi 13,3 = 13, = 1,21 101,91 = 12,22 3,14 0,025 Gazociąg po dostatecznym utwardzeniu połączeń powinien być poddany próbie wytrzymałości i szczelności o ciśnieniu nie mniejszym niż iloczyn współczynnika 1,5 i maksymalnego ciśnienia roboczego, lecz nieprzekraczającego iloczynu współczynnika 0,9 i ciśnienia krytycznego szybkiej propagacji pęknięć p RCP. -warunek został spełniony 1,5 MOP 0,9 p RCP 1,5x0,5 0,9x12,22 0,75 < 11,0 dopuszczalne ciśnienie gazu w gazociągu p [bar] jest to ciśnienie robocze gazu, które może być utrzymywane w sposób ciągły, przy uwzględnieniu ciśnień roboczych pozostałych elementów wyposażenia sieci: = 2 1 c - współczynnik bezpieczeństwa, jest określany jako stosunek MRS do maksymalnych przewidywanych naprężeń w ściance rury (dla gazu przyjmuje wartość >2) MRS- minimalna żądana wytrzymałość, jest to prognozowana wytrzymałość hydrostatyczna rury polietylenowej po 50 latach użytkowania w temp. 20ºC, MRS dla rur PE80 wynosi 8MPa, a dla rur PE100 wynosi 10MPa SDR (Standard Dimension Ratio) jest to stosunek zewnętrznej średnicy rury de, do grubości jej ścianek e = 2 1 = = 10,0 INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 10

11 Rury stalowe Materiały rur, elementów rurociągów oraz układów rurowych w punkcie red-pom. powinny być zgodne z odpowiednimi normami europejskimi. W przypadku takich norm lub gdy takie normy są niekompletne, skład chemiczny i właściwości mechaniczne, wymiary wyrobów gotowych, technologie wytwarzania lub procedury badań powinny być przedmiotem umowy pomiędzy operatorem sieci gazowej i Wykonawcą. Zaleca się, aby gazociąg stalowy kategorii wymagań jakościowych A (zakres ciśnienia <100 mbar) i B (zakres ciśnienia > 100 mbar <5 bar) był wykonany z rur przewodowych stalowych dla mediów palnych, zgodnie z wymaganiami określonymi w Polskich Normach: rury stalowe przewodowe dla mediów palnych o klasie wymagań A wg PN-EN AC: 2000 lub rury do zastosowań ciśnieniowych wg normy PN-EN dla średnic zewnętrznych równych lub większych od Ø 33,7 mm, rury stalowe bez szwu do zastosowań ciśnieniowych wg normy PN-EN lub wykonanych wg innych norm pod warunkiem spełnienia wymagań wytrzymałościowych oraz za zgodą Projektanta i operatora sieci dla średnic zewnętrznych mniejszych od Ø 33,7 mm. Kształtki stosowane do budowy gazociągu powinny być wykonane z materiałów spawalnych odpowiadających właściwościami materiałów rur, z którymi mają być pospawane. Kształtki powinny mieć dopasowaną grubość ścianki do grubości ścianki rury, do której mają być przyspawane zgodnie z pkt i normy PN-EN 12732:2004. W projekcie należy przyjąć materiał stali oraz dokonać obliczeń wytrzymałościowych wg załączonych przykładów. Dopuszcza się następujące procesy spawania lub ich kombinacje: Łukowe z elektroda otuloną Elektrodą nietopliwą - TIG Pod topnikiem tylko do spawania konstrukcji Elektrodą topliwą w osłonie gazów - MIG/MAG do spawania konstrukcji Wszystkie materiały użyte do budowy gazociągów lub urządzeń gazowniczych muszą posiadać świadectwo odbioru 2.2 wg PN-EN Świadectwa odbioru (wraz z wykazem materiałów) powinny być przedstawione służbom spawalniczym Inwestora w postaci oryginału lub kopii, potwierdzonej imiennie przez upoważnionego przedstawiciela Wykonawcy, przed przystąpieniem do wykonywania gazociągu lub urządzenia gazowniczego. Wykonawca powinien wykazać swoją zdolność do wykonania prac spawalniczych i posiadać system jakości. Wykonawca przed przystąpieniem do wykonania zadania przedstawi służbom spawalniczym Inwestora posiadane świadectwa i certyfikaty świadczące o posiadanych systemach jakości. Wykonawca powinien opracować lub posiadać uznaną (kwalifikowaną) technologię spawania łukowego zgodnie z Polskimi Normami (np. PN-EN /PN-EN / lub PN- EN 288-9). Uznana (kwalifikowana) technologia spawania powinna obejmować swoim zakresem zmiennych zasadniczych zakres określonych w projekcie: rodzajów złączy, grup materiałowych, średnic, grubości ścianek itp. Na Wykonawcy spoczywa obowiązek przedstawienia do uznania służbom spawalniczym Inwestora wszystkich instrukcji spawania WPS wraz z przynależnymi protokołami WPAR, WPQR przed rozpoczęciem wykonania zadania. Spawacze wytypowani przez Wykonawcę do spawania rurociągów i/lub konstrukcji stalowych powinni posiadać uprawnienia wg PN-EN Zakres uprawnień spawaczy powinien pokrywać się z metodami spawania, grupami materiałowymi, geometrią i wymiarami elementów spawanych, materiałami dodatkowymi oraz pozycjami spawania, jakie przewidziane INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 11

12 są w projektowanej sieci. Na Wykonawcy spoczywa obowiązek przedstawienia do uznania służbom spawalniczym Inwestora listę przewidzianych do wykonania zadania spawaczy wraz z zakresem i terminem ważności uprawnień lub kserokopii świadectw egzaminów spawaczy. Wykonawca winien zapewnić nadzór nad procesem spawania zgodnie z normą PN-EN "Systemy dostawy gazu. Spawanie stalowych układów rurowych. Wymagania funkcjonalne". Wykonawca powinien dysponować sprawnym sprzętem w rodzaju i ilości niezbędnej do wykonania gazociągów lub urządzeń gazowniczych przewidzianych w projekcie. Na Wykonawcy spoczywa obowiązek przedstawienia do uznania służbom spawalniczym Inwestora listę posiadanego i przewidzianego do wykonania zadania sprzętu. Wykaz ten powinien obejmować, co najmniej: ilość i rodzaj posiadanych urządzeń spawalniczych, generatorów prądu, urządzeń do cięcia i przygotowania krawędzi do spawania. Przy wykonaniu prac spawalniczych uwzględnić: - Wszystkie czynności obejmujące wykonanie złączy spawanych (przygotowanie krawędzi, centrowanie, wykonanie spoin sczepnych, podgrzewanie wstępne, rodzaj i czas usunięcia centrownika, rodzaj materiałów dodatkowych i gazów osłonowych, obróbka cieplna i inne) powinny być wykonywane zgodnie z zatwierdzoną instrukcją technologiczną spawania WPS Wytwórcy. - Łączenie odcinków rurowych oraz kształtek należy wykonywać zgodnie z wymaganiami norm PN-EN 12732:2004. Dotyczy to przede wszystkim rodzaju złączy, minimalnych długości odcinków oraz sposobu dopasowywania odcinków o różnej grubości ścianek. - Nie dopuszcza się dopasowywania odcinków ze stali obrabianych termo-mechanicznie oraz ulepszanych cieplnie poprzez nagrzewanie i obróbkę plastyczną. W przypadkach gdy występuje przesunięcie krawędzi poza zakresem tolerancji określonym w załączniku C normy PN-EN 12732:2004 zaleca się stosowanie kształtek przejściowych. - Preferowane jest cięcie na wymiar i ukosowanie brzegów rur za pomocą obróbki mechanicznej. Dopuszcza się cięcie tlenowe w przypadku stali niestopowych i niskostopowych oraz plazmowe w przypadku stali austenitycznych. Krawędzie po cięciu termicznym należy wyszlifować na głębokość 1 mm na całym obwodzie rury. - Złącza spawane nie spełniające warunków akceptacji należy naprawić w oparciu o instrukcję technologiczną spawania dotyczącą napraw. - Dopuszcza się wykonanie jednej naprawy złącza spawanego. - Spoiny z pęknięciami powinny być wycięte w całości. - Najniższą temperaturę otoczenia, w jakiej można prowadzić prace spawalnicze ustala się na minus pięć stopni (-5 C), niezależnie od miejsca spawania (prefabrykacja, montaż), metody spawania, gatunku i grubości materiału. - Wykonawca zobowiązany jest do zapewnienia takich środków i metod zaradczych, adekwatnych do występujących zagrożeń, aby spawanie odbywało się w warunkach, które nie wpływają ujemnie na jakość wykonywanych złączy spawanych. Przy kontroli jakości i badań spoin należy uwzględnić: - Właściwa jakość połączeń spawanych powinna być stwierdzona przez kontrolę i nadzór Wykonawcy oraz nadzór Inwestora na miejscu spawania w oparciu o badania nieniszczące oraz próbę ciśnieniową. - Kontrola powinna obejmować sprawdzenie przed, podczas spawania oraz badania końcowe po spawaniu. - Wszystkie badania nieniszczące należy wykonać w oparciu o wymagania określone w normie PN-EN 12732:2004 i należy je przeprowadzić przed próbą ciśnieniową. - Badania wizualne spoin wg normy PN-EN 970:1999 należy wykonać w 100%. - Po uzyskaniu pozytywnego wyniku badań wizualnych spoinę można dopuścić do kolejnych badań nieniszczących (należy określić % spoin i metodę): radiograficznych wg PN-EN 1435:2001, INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 12

13 ultradźwiękowych wg PN-EN 1714:2002, penetracyjnych wg PN-EN 571-1:1999, magnetyczno - proszkowych wg PN-EN 1290: Zakres i rodzaj badań nie może być mniejszy niż zakres określony w tablicy 4 normy PN-EN 12732: Kryteria akceptacji badanych spoin powinny być zgodne z EN i nie mogą być niższe niż wymagania określone w normie PN-EN 12732:2004. Procedury badań nieniszczących i kryteria akceptacji należy przyjąć zgodnie z pkt. 8.3 oraz rysunkiem 1 normy PN-EN 12732: Jeżeli badania nieniszczące obejmują mniej niż 100% złączy spawanych, a jakość niektórych z nich nie spełnia wymagań, należy zbadać kolejne spoiny w celu oceny rozległości problemu przyjąć zasadę, że na każdą odrzuconą spoinę należy przeprowadzić kontrolę dwóch kolejnych spoin. Obliczenia wytrzymałościowe wg PN-EN : Systemy dostawy gazu. Rurociągi o maksymalnym ciśnieniu roboczym do 16 bar włącznie. Część 3: Szczegółowe zalecenia funkcjonalne dotyczące stali" dla najczęściej stosowanych średnic: DN50, DN80, DN100 przy ciśnieniu MOP = 5,0 bar. Obliczanie grubości ścianki Minimalną grubość ścianki mogącą wytrzymać ciśnienie wewnętrzne oblicza się według następującego wzoru: = [ ] 20 przy zachowaniu warunku:. gdzie: T min -obliczona minimalna grubość ścianki, mm; DP - ciśnienie projektowe, bar; D - średnica zewnętrzna zgodnie z EN , mm (jeżeli D i jest wstępnie przyjęte to zaleca się, aby D było równe D i + 2T min, gdzie Di jest średnicą wewnętrzną, mm); σ p - określone maksymalne naprężenie obwodowe, N/mm 2 ; f 0 - współczynnik projektowy; R t0,5 - określona minimalna granica plastyczności, N/mm 2. Maksymalny współczynnik projektowy (f 0 ) dla ciśnienia wewnętrznego, które ma być zastosowane dla danego odcinka rurociągu wynosi 0,45. UWAGA: Jeżeli jest przyjęty współczynnik bezpieczeństwa to jego wartość jest odwrotnością współczynnika projektowego. - dla rury stalowej DN (25x 2,9mm) gdzie: DP = 5 bar D =25 mm R t0,5 =235 N/mm 2 f 0 = 0,45 σ p =0,45 235=105,75 = = = = 0,06, Zastosowanie rury przewodowej o średnicy 25 i grubości ścianki 2,9 mm spełnia warunek Transport i składowanie rur INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 13

14 Środki transportu służące do przewożenia rur muszą być do tego celu specjalnie przystosowane. W czasie transportu rury powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniem. Powierzchnia ładunkowa pojazdów przewożących rury powinna być równa i pozbawiona ostrych lub wystających krawędzi a dno pozbawione gwoździ, blachy, śrub oraz innych przedmiotów mogących uszkodzić rury podczas transportu lub rozładunku. Nie jest dopuszczalne rzucanie rur z powierzchni ładunkowej oraz przesuwanie po podłożu. Długość skrzyni musi być dobrana do długości transportowanych rur, gdyż niedopuszczalne jest wożenie rur na dłużycach. Rozładunek winny przeprowadzać osoby wykwalifikowane. Do przenoszenia i zabezpieczenia ładunku nie dopuszcza się stosowania lin stalowych lub łańcuchów należy używać taśm o odpowiedniej wytrzymałości, nie powodujących uszkodzeń powierzchni rur. W czasie transportu i magazynowania, rury powinny być zabezpieczone przed wewnętrznym zanieczyszczeniem przez zaślepki o odpowiedniej średnicy umieszczone na końcach odcinków. Zaślepki należy usuwać dopiero bezpośrednio przed montażem. Temperatura miejsca składowania rur nie powinna przekraczać 35ºC. Rury powinny być chronione przed bezpośrednim działaniem słońca i opadami atmosferycznymi. Rury poddane bezpośredniemu działaniu słońca i opadów atmosferycznych nie mogą być przechowywane dłużej niż 1 rok. Do budowy sieci dla KSG dopuszcza się, za zgodą użytkownika, usuwanie rur i kształtek PE odpowiednio przechowywanych (w wentylowanych wiatach chroniących przed działaniem słońca oraz opadami atmosferycznymi) jednak data produkcji materiałów nie może przekroczyć dwóch lat. Transport rur powinien odbywać się tak, aby uniknąć uszkodzeń mechanicznych i owacji rur Roboty budowlano-montażowe Roboty ziemne należy wykonywać zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami a w szczególności: normą PN-B-06050:1999, Geotechnika - Roboty ziemne - Wymagania ogólne, Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47 poz. 401), Instrukcje wewnętrzne. Łączenie przewodów z polietylenu polegające na elektrooporowym zgrzewaniu rur wykonuje się na zewnątrz wykopu. Stanowisko zgrzewania wyznacza się w miejscu zabezpieczonym przed wpływami atmosferycznymi, najlepiej pod namiotem. Nie należy układać gazociągów w wysokiej temperaturze otoczenia powyżej 20 C. Należy układać rury w dni chłodniejsze lub w godzinach rannych. Zabronione jest także układanie rur w temperaturze poniżej 0 C, ze względu na małą w tych warunkach elastyczność. Po oczyszczeniu i wyrównaniu dna wykopu, dokonaniu podsypki, ułożeniu przewodu i ułożeniu taśmy lokalizacyjnej szerokości 6cm z wtopioną wkładką identyfikacyjną w odległości 5cm od przewodu, należy częściowo zasypać wykop do wysokości 40 cm nad przewodem. Grunt ubić i ułożyć na nim (nad gazociągiem) żółtą folię ostrzegawczą o szerokości minimum 0,2 m, a następnie zasypywać wykop do końca, ubijając (zagęszczając) warstwami gruntu. Wkładkę metaliczną taśmy lokalizacyjnej trwale umocować w szafce, bez połączeń z elementami metalowymi. Trasę sieci oznakować za pomocą słupków oznacznikowych (SO). Oznakowanie gazociągu zgodnie z normą ZN-G-3001do3004: Zasady ogólne Budowę sieci gazowej wykonuje się w oparciu o projekt budowlany i projekt wykonawczy (jeżeli był wymagany) uzgodniony przez Operatora sieci. Przed uzgodnieniem branżowym, trasę przebiegu sieci gazowej należy uzgodnić w Zespole Uzgodnień Dokumentacji Projektowych (lub jego odpowiedniku). Przystąpienie do wykonywania robót uwarunkowane jest uzyskaniem wszelkich niezbędnych, wymaganych prawem budowlanym dokumentów. Całość robót winna być przeprowadzona z zachowaniem wymogów Prawa budowlanego. INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 14

15 Wytyczenie trasy gazociągu Wytyczenie trasy gazociągu w terenie powinno być wykonane przez uprawnionego geodetę na podstawie uzgodnionego projektu budowlanego. Równolegle z wytyczeniem trasy gazociągu powinien być wyznaczony pas terenu czasowo zajęty pod budowę. Wszelkie uzbrojenia nadziemne i podziemne znajdujące się w pasie terenu zajętym pod budowę powinny być dokładnie oznakowane w terenie. Wytyczenie trasy gazociągu powinno odbywać się przy udziale kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestora (jeżeli taki został powołany). Na tę okoliczność należy sporządzić protokół zawierający szkice wytyczenia trasy gazociągu podpisany przez geodetę, inspektora nadzoru, kierownika budowy. W uzasadnionych przypadkach, w uzgodnieniu z wykonawcą robót dopuszcza się wytyczenie trasy gazociągu odcinkami. W przypadku prowadzenia budowy gazociągów na terenach miejskich o dużym natężeniu ruchu lub wzdłuż dróg krajowych i wojewódzkich, w miejscach gdzie mogą występować znaczące utrudnienia w ruchu kołowym oraz wymogu określonego przez zarządcę drogi, należy opracować projekt organizacji ruchu i uzgodnić go ze służbami drogowymi Roboty ziemne-wykonanie wykopów Przed przystąpieniem do robót ziemnych należy oznakować pas robót oraz ustawić znaki drogowe i zabezpieczenia miejsca robót zgodnie z projektem organizacji ruchu. W trakcie robót wykopy powinny być na bieżąco zabezpieczane i oznakowane. Prace te można wykonywać w zespole co najmniej dwuosobowym. Dla prac przy których przewidziane jest zabezpieczenie ścian szalunkiem należy stosować typowe pełne szalunki, a jeżeli jest to niemożliwe, należy opracować projekt konstrukcyjno wytrzymałościowy szalunku lub zastosować typowe rozwiązanie. W zależności od wymiarów wykopy można sklasyfikować jako: - wąsko przestrzenne o szerokości dna do 1,5 m i nieograniczonej długości, - szerokoprzestrzenne o szerokości dna ponad 1,5 m i nieograniczonej długości, - doły monterskie o szerokości i długości dna lub średnicy do 1,5 m. W przypadku ręcznego wykonywania robót ziemnych szerokość dna wykopu winna być na prostych odcinkach większa o co najmniej 0,3m. od zewnętrznej średnicy rury i nie może być mniejsza od 0,5 m. Głębokość górnej krawędzi gazociągu w wykopie musi wynosić min 0,8m. Dno wykopu powinno dokładnie oczyszczone być z kamieni, korzeni i podobnych stałych części. Pod przewód powinna być wykonana podsypka z piasku grubości 0,1m, a nad gazociąg - obsypka z piasku grubości min. 0,1m. Obsypka powinna zapewniać rurze właściwe podparcie ze wszystkich stron i zabezpieczyć przed obciążeniami zewnętrznymi. Materiał do wykonania obsypki powinien spełniać te same cechy co materiał dla podsypki. Do wypełnienia przestrzeni po bokach i powyżej rury może być również wykorzystany grunt z wykopu, jeżeli spełnia on wymagania jak dla podsypki. Wszystkie prace związane z montowaniem i układaniem dopływu gazowego w wykopie powinny być prowadzone w taki sposób, aby nie spowodowały zanieczyszczenia wnętrza rur, uszkodzenia powłok izolacyjnych oraz występowania nadmiernych naprężeń w odcinkach przewodów rurowych. Na łukach szerokość wykopu powinna być o 50% większa od szerokości wykopu na prostych odcinkach. Roboty ziemne wykonać zgodnie z Dz.U (Rozporządzenie Ministra Infrastruktury). Po zasypaniu wykopu cały pas terenu tymczasowo zajęty pod budowę należy doprowadzić do stanu pierwotnego. INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 15

16 Roboty ziemne-układanie gazociągu w wykopie Przed opuszczeniem gazociągu do wykopu należy zwrócić szczególną uwagę na przygotowanie dna wykopu (oczyszczenie z kamieni, korzeni itp.). Podczas odcinania rur i zgrzewania należy zwrócić uwagę na wydłużalność liniową rur. Wzrost temperatury o 1º powoduje wydłużenie 1m rury o 0,2mm - o taką samą wartość rura ulegnie skróceniu w przypadku spadku temperatury o 1º. Stąd przy wysokich temperaturach zewnętrznych w czasie budowy gazociągu, w celu kompensacji ruchów termicznych należy: - rury w wykopie układać luźno, - ostatni zgrzew wykonać w godzinach porannych, przy niższych, dodatnich temperaturach zewnętrznych, - przed ostatecznym zasypaniem wykopu, przykryć gazociąg warstwą piasku w celu ograniczenia naprężeń do minimum Wykonanie przyłącza gazowego Przyłącze gazowe /G1-G3/ powinno być w miarę możliwości prowadzone w linii prostej, prostopadle do granicy działek, możliwie najkrótszą droga z zachowaniem bezpiecznych odległości od innych elementów uzbrojenia terenu. Przyłącze projektuje się z rur PE100 SDR- 11 Dn25x3,0 długość przyłącza L=20,5 m. Odcinek końcowy dopływu gazowego do układu redukcyjno - pomiarowego wykonać z rury stalowej czarnej bez szwu wg PN-EN o grubości ścianki nie mniejszej niż 2,6 mm (rury stalowe przewodowe dla mediów palnych, rury klasy A)- podejście prefabrykowane. Jako połączenie stal - PE należy zastosować typową kształtkę nierozłączną. Połączenie PE/stal oraz wszystkie kształtki z PE muszą być dopuszczone do stosowania w gazownictwie przez INiG. Punkt redukcyjno-pomiarowy /G3/ zlokalizowany będzie w szafce półwnękowej 60x60x25cm na ścianie projektowanego budynku Ośrodka Zdrowia Lokalizacja sączka węchowego liniowego na sieci gazowej ś.c. Na odcinku projektowanego utwardzenia nad gazociągiem umieścić sączek węchowy liniowy Sw wg rys. nr 1. Sączek węchowy liniowy / rys. adapt. nr 8/ składa się z rurek drenarskich ułożonych nad gazociągiem na podłożu z kruszywa, z osłony z papy asfaltowej na osnowie z włókien szklanych i rury odprowadzających gaz zamkniętym korkiem Roboty ziemne - zasypywanie Minimalne przykrycie gazociągów wykonanych z PE powinno wynosić: - 0,8 m dla gazociągów na terenie zabudowanym, - 1,1 m w gruntach ornych. Gazociąg należy układać na wyrównanym podłożu. Pod gazociąg należy wykonać podsypkę o grubości warstwy 0,1 m, a nad nim obsypkę o grubości warstwy 0,1 m powyżej powierzchni rury z piasku lub przesianego gruntu rodzimego. Obsypka powinna zapewniać rurze właściwe podparcie ze wszystkich stron i zabezpieczyć przed obciążeniami zewnętrznymi. Materiał do wykonania obsypki rury powinien spełniać te same cechy co materiał dla podsypki. Do wypełnienia przestrzeni po bokach i powyżej rury może być również wykorzystany grunt z wykopu, jeżeli spełnia on wymagania jak dla podsypki. Biorąc pod uwagę niską sztywność obwodową rur z PE, bardzo istotne jest dokładne warstwowe zagęszczenie obsypki i nasypki, zapobiegające nadmiernemu spłaszczeniu gazociągu. Jest to szczególnie ważne w przypadku szerokich i płytkich wykopów. Należy zwrócić uwagę, aby przy zagęszczaniu gruntu rura nie została wypchnięta w górę. Po zasypaniu wykopu cały pas terenu tymczasowo zajęty pod budowę należy doprowadzić do stanu pierwotnego. INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 16

17 4.6. Izolacja rur Rury z polietylenu nie wymagają zabezpieczenie przed korozją. Stalowy odcinek dopływu gazowego ułożony w ziemi ulega korozji. Powoduje to ubytek grubości ścianki, a to z kolei zmniejszenie wytrzymałości rury i w efekcie awarię tego dopływu. Dopływ gazowy ze szczelna powłoką izolacyjną wytrzymuje bezawaryjnie w ziemi kilkadziesiąt lat, podczas gdy gazociągi o złej izolacji mogą posiadać wytrzymałość kilku lat. Do izolacji rur należy stosować taśmy polietylenowe posiadające pozytywna opinię Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa w Krakowie. Izolacja wykonana taśmami PE musi być izolacją wykonaną w klasie dokładności B- 30. Przykładowo może to być powłoka składająca się z: Primer - Polyken 1027 taśma wewnętrzna Polyken , zakładka 1x50% taśma zewnętrzna Polyken , zakładka 1x50% Przed przystąpieniem do izolacji należy powierzchnie rur dokładnie oczyścić przez piaskowanie, śrutowanie lub szczotką drucianą z rdzy, kurzu oraz odtłuścić. Podkład gruntujący Primer jest warstwą pośrednią pomiędzy powierzchnią metalu, a powłoką wytworzonej izolacji. Podkład ten ułatwia przyczepność oraz wstępnie zabezpiecza przed korozją wytworzonej izolacji. Podkład ten ułatwia przyczepność oraz wstępnie zabezpiecza przed korozja powierzchnię przeznaczona do izolacji. Zagłębienia w miejscu połączenia PE/stal wypełnić za pomocą masy bytylmastik. Taśma wewnętrzna antykorozyjna jest taśmą z tworzywa sztucznego z folią nośną. Jest ona nośnikiem jednostronnie nałożonej warstwy klejonej z tworzywa sztucznego (warstwy samoprzylepnej). Jest ona stosowana jako materiał nawojowy służący do wytwarzania powłoki izolacyjnej chroniącej przed korozją powierzchniową rury stalowej układanej w ziemi. Taśma zewnętrzna ochronna z tworzywa sztucznego jest taśmą z plastyfikowanego tworzywa sztucznego. Może być jednostronnie powleczona klejem lub tez może być pozbawiona warstwy klejowej. Chroni właściwa powłokę antykorozyjna wewnętrzna przed uszkodzeniem mechanicznym. Izolowanie taśmami samoprzylepnymi powinno odbywać się w temperaturze powyżej + 1 C. Przy temperaturach niższych można wykonywać izolacje taśmami samoprzylepnymi takimi, które bezpośrednio przed użyciem do izolacji znajdowały się przez dłuższy czas w pomieszczeniu o temperaturze + 20 C. Powłokę izolacyjną sprawdzić na szczelność wysokonapięciowym paroskopem iskrowym przy napięciu nie mniejszym niż 19kV. Wymagania w zakresie ochrony antykorozyjnej gazociągów stalowych reguluje norma DIN lub EN Próba szczelności przyłącza gazowego Próbę szczelności przyłącza gazowego należy wykonać zgodnie z PN-92/M Gazociągi i instalacje gazownicze. Próby gazociągów". Przed wykonaniem próby szczelności dopływ gazowy musi być oczyszczony od wewnątrz poprzez przedmuchanie. Próbę szczelności należy wykonać w obecności Inwestora i dostawcy gazu. Próbę wytrzymałości i szczelności można wykonywać wspólnie dla sieci i przyłączy lub oddzielnie dla sieci i oddzielnie dla przyłączy. W przypadku wykonywania próby dla sieci gazowej/gazociągu (niezależnie czy z przyłączami, czy bez przyłączy), czas trwania próby powinien wynosić 24 godziny (lub być zgodny z Polskimi Normami lub innymi aktami prawnymi) od czasu ustabilizowania się ciśnienia próbnego. W przypadku wykonywania próby wytrzymałości i szczelności pojedynczych przyłączy o średnicach dn 63 i mniejszych oraz odcinków sieci do 100 m, czas próby może być skrócony lecz nie mniej niż do 1 godziny. INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 17

18 Czynnikiem próbnym może być powietrze lub gaz obojętny, wolny od związków tworzących osady. Do wykonywania prób pojedynczych przyłączy można używać butli ze sprężonym powietrzem lub azotem. Stanowisko do próby szczelności powinno zawierać : - manometr tarczowy klasy min. 0,6 - manometr rejestrujący - termometr Mając na uwadze powyższe zapisy oraz doświadczenie eksploatacyjne zaleca się następującą wartość ciśnienia próbnego w czasie wykonywania prób wytrzymałości i szczelności: - dla sieci gazowej i pojedynczych przyłączy - MOP 0,5 MPa p próby = 0,75 MPa, - dla sieci gazowej i pojedynczych przyłączy - MOP 10 kpa dopuszcza się p próby = 0,4 MPa, W zakresie nieustalonym powyżej, przy wykonywaniu prób wytrzymałości i szczelności gazociągów obowiązują ustalenia zawarte w aktualnych przepisach. Dla gazociągów o maksymalnym ciśnieniu roboczym do 0,5 MPa włącznie dopuszcza się przeprowadzanie próby szczelności metodą próżniową w wyniku wytworzenia podciśnienia w gazociągu. W czasie próby nie może wystąpić spadek ciśnienia. Z przeprowadzonej próby należy sporządzić protokół i dołączyć go do dokumentacji powykonawczej Uwagi końcowe i zalecenia 5.1. Na 7 dni przed rozpoczęciem robót zawiadomić dostawcę gazu Rury i kształtki musza posiadać aktualne świadectwo dopuszczenia do stosowania w budownictwie, atest i aprobatę techniczną, oraz oznaczenie CE Roboty prowadzić zgodnie z przepisami BHP Przed przystąpieniem do robót należy zapoznać się z planszą uzbrojenia podziemnego terenu W miejscach kolizji z sieciami podziemnymi roboty ziemne wykonać bezwzględnie sposobem ręcznym Po wykonaniu gazociąg podlega powykonawczej inwentaryzacji geodezyjnej Włączenie wybudowanego przyłącza do czynnej sieci gazowej dokona dostawca gazu Całość robót wykonać i przekazać do eksploatacji zgodnie z: - Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych część II - Instalacje sanitarne i przemysłowe, - Warunkami technicznymi wykonania i odbioru rurociągów z tworzyw sztucznych". Uwaga! Dla projektu przyłącza gazowego ś.c. nie jest wymagany jest Plan BIOZ. Sprawdził: inż. Janusz Jagiełło nr upr. bud. LUB/0169/PWOS/05 Opracował: mgr inż. Henryk Stachula nr upr. bud. 368/Lb/01 INWESTOR: Gmina Kraśnik, ul. Piłsudskiego 1, Kraśnik Strona 18