SYSTEMY, KINo DOMOWE. Infoprodukt.pl AGD RTV IT FOTO LIGHT. Pobierz numer! Wzmacniacze i amplitunery stereo i wielokanałowe. Str.

Transkrypt

1 Indeks Ruch: Infoprodukt.pl AGD RTV IT FOTO LIGHT Numer 07/2015 lipiec ISSN: Cena: 2,99 (cena zawiera 8% VAT) wieże Pobierz numer! SYSTEMY, KINo DOMOWE KOMPONENTY, KOLUMNY, AKCESORIA ISSN Odtwarzacz sieciowy niemal nieograniczone źródło muzyki. Str. 28 Kolumny głośnikowe w systemach audio. Str. 36 Wzmacniacze i amplitunery stereo i wielokanałowe. Str. 30

2 Amplituner o mocy 2x30W z napędem CD // Wbudowany tuner FM // Tuner DAB / DAB+ (tylko w wersji D-M40DAB) // 2 optyczne wejścia cyfrowe dla wzmocnienia odtwarzania dźwięku telewizora lub innego sprzętu cyfrowego // Wyjście przedwzmacniacza dla subwoofera // Odtwarzanie plików MP3 i WMA, ale także plików bezstratnych FLAC, WAV i AAC // Cyfrowe odtwarzanie z urządzeń Apple poprzez USB // Ładowanie urządzeń mobilnych, nawet w trybie stand-by.

3

4 Roboty sprzątające od redakcji... Dom pełen muzyki Czym byłby świat bez muzyki. Jej rodzajów i gatunków jest wiele, a każdy z nas ma swoje ulubione, których mógłby słuchać bez przerwy. Aby jednak móc w pełni cieszyć się dobrej jakości brzmieniem, niezbędny jest odpowiedni sprzęt. Nie zawsze musi to być drogi i rozbudowany system audio. Niekiedy świetnie sprawdzą się mniejsze urządzenia, np. głośniki przenośne czy stacje dokujące. Niezmienną popularnością cieszą się również różnego rodzaju radioodtwarzacze i radioodbiorniki. Stale rozwija się też rynek systemów multiroom, zarówno tych przewodowych, jak i bezprzewodowych. Z kolei do odtwarzania dźwięku z filmów niezastąpione wydają się zestawy kina domowego. W tym segmencie rynku audio można dostrzec wiele Dlaczego my? Przede wszystkim dlatego, że InfoProdukt (Grupa imes) zrzesza ponad 50 najlepszych w kraju fachowców i dziennikarzy zajmujących się tematyką sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Działamy nieprzerwanie na rynku medialnym, informacyjnym i szkoleniowym od 20 lat i we wszystkich niemal jego kanałach a na pewno wszystkich najważniejszych prasie, radio, telewizji i Internecie. Byliśmy nie tylko twórcami pierwszego w Polsce czasopisma dla branży AGD-RTV, ale i e-marketplace (1998 rok, kiedy WWW raczkowało ). Opracowaliśmy i wykonaliśmy też pierwsze w Polsce fachowe testy (dziś testy to parodia). To do nas też należy największy w Polsce magazyn handlowy InfoMarket, a przy okazji jesteśmy też czołowym dostawcą treści i informacji dla większości sieci handlowych i sklepów w Polsce (e-kontent). Wiele z nich także szkolimy. ciekawych zmian. Pojawiają się m.in. nowe wielokanałowe formaty audio, które z powodzeniem wprowadzane są na rynek wraz z nowymi urządzeniami. Do odtwarzania dźwięku z telewizora można wykorzystać także soundbary lub specjalne, płaskie systemy audio, które można ustawić pod telewizorem zamontowanym w fabrycznej podstawie. Do współpracy z telewizorem można, oczywiście, wykorzystać także klasyczny zestaw stereofoniczny, czy to w postaci jednosegmentowej mikrowieży, czy rozbudowanego systemu wielosegmentowego. W takich stereofonicznych zestawach audio, obok odtwarzaczy CD, mogą znajdować się gramofony, na które, mimo ery Internetu i cyfrowej muzyki, moda wciąż nie przemija. Różnorodność urządzeń audio pozwala dobrać ten najodpowiedniejszy dla nas sprzęt, czy to pod względem funkcjonalności, czy wzornictwa. Podczas zakupu warto mieć na uwadze różnego rodzaju akcesoria, np. kable, a także rozmaite przejściówki i adaptery. W naszym InfoProdukcie poruszamy również kwestię akustyki wnętrz, w których wykorzystywane są systemy audio. Często jest ona pomijana przez użytkowników, którzy niechętnie dostosowują swoje pomieszczenia do systemów odsłuchowych. Tymczasem odpowiednie warunki akustyczne panujące w pomieszczeniu mogą istotnie wpłynąć na to, co i w jaki sposób ostatecznie dotrze z głośników do naszych uszu. Łukasz Sowiński l.sowinski@infomarket.edu.pl Oczywiście, nie jesteśmy najlepsi i najmądrzejsi, ale na pewno jedyni, którzy mogą prosto, szybko (a na pewno wprost) powiedzieć Ci, w którą markę warto inwestować i który jej produkt najlepiej wybrać tak do domu, jak i do handlu. Nasze dane o produktach dotyczą tylko i wyłącznie aktualnych (liniowych) produktów z bieżącej oferty producentów na polski rynek. Jeśli szukasz najlepszej ceny, okazji i taniochy, nasze produkty medialne nie są dla Ciebie. Warto też dodać, ze nie zajmujemy się pisaniem i tworzeniem (pseudo) opinii, recenzji, konkluzji, reminiscencji czy testów (zwykle pod reklamkę). Nie stawiamy też gwiazdek z nieba i nie jesteśmy uwiązani na jakimkolwiek sznurku. Oczywiście, żyjemy też z reklam, ale mamy ten komfort, że w ciągu 20 lat wystąpiły u nas wszystkie najważniejsze firmy nad Wisłą. To jest nasza gwarancja i zarazem rękojmia (o tej prawnej przeczytaj obok). Gwarancja i rękojmia (a jeszcze do niedawna niezgodność towaru z umową) W odniesieniu do aspektów prawnych na rynku bardzo często używane są niezrozumiałe określenia, nazwy czy definicje. Warto wiedzieć, że w Polsce funkcjonuje naprawdę dobre, efektywne prawo konsumenckie. To jego nieznajomość i brak wiedzy praktycznej sprawiają, że postrzegamy je na co dzień zgoła odmiennie. Inaczej bowiem odniesiemy się, kiedy ktoś (sprzedawca czy klient) mówi o gwarancji, a inaczej, kiedy użyje zwrotu gwarancja normatywna. Oczywiście, wszelkie przedrostki czy dopełnienia, i w ogóle zabawa słowem prawnym, ma na celu zwykle wzrost prestiżu i próbę postawienia się ponad innymi czy ponad prawem. Tymczasem pamiętajmy, że litera prawa jest tylko jedna i nakłada określone prawa i obowiązki zarówno na konsumenta, jak i sprzedawcę. Rodzaj i tryb transakcji (na odległość przez Intermet, na firmę) jest zagadnieniem drugoplanowym. Pamiętaj: z umową sprzedaży, a więc ze wszelkiego rodzaju reklamacjami, które miały miejsce do 24 grudnia 2014 roku, wiążą się trzy instytucje prawne. Są nimi: obowiązek zgodności towaru z umową, rękojmia oraz gwarancja; do transakcji i umów, które miały miejsce po 24 grudnia 2014 roku, stosuje się już tylko dwie instytucje prawne. Są nimi rękojmia oraz gwarancja, przy czym rękojmia dla przedsiębiorców jest inna od rękojmi dla konsumentów; podstawową różnicą w rękojmi dla konsumentów jest termin do odstąpienia od umowy z powodu wady rzeczy. Przedsiębiorca ma na to rok od nabycia, zaś klient indywidualny 2 lata od nabycia rzeczy; instytucja rękojmi oraz gwarancja konsumencka obowiązują niezależnie od siebie. To klient decyduje, z którego prawa chce skorzystać. Należy jedynie pamiętać, że gwarancja jest dobrowolna, a rękojmia przysługuje z mocy prawa; należy wiedzieć, że słynne zapisy po odejściu od kasy reklamacje nie będą uwzględniane są w sektorze produktów elektrycznych, elektronicznych oraz pokrewnych niezgodne z prawem. Więcej porad prawnych znajdziesz tutaj: Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny jak z nim postępować? Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny określany też jako elektrośmieci lub elektroodpady to zepsute lub nieużywane urządzenia AGD-RTV, sprzęt komputerowy, świetlówki, a także zasilane prądem stałym lub zmiennym zabawki, sprzęt sportowy, czy medyczny. Zgodnie z ustawą o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, zarówno na konsumentach, jak i na tzw. wprowadzających sprzęt elektryczny i elektroniczny, spoczywają określone obowiązki. Pierwsi są zobowiązani do właściwego postępowania z elektrośmieciami, a drudzy do zorganizowania systemu zbiórki i przetwarzania tego sprzętu. Warto pamiętać, że wyrzucanie elektrośmieci wraz z innymi odpadami jest zakazane i grozi karą grzywny. Pamiętaj! klient może oddać w sklepie zużyty sprzęt, jeśli kupuje nowy na zasadzie jeden za jeden. Kupuje lodówkę oddaje starą, w ilości bez ograniczeń elektrośmieci można oddać bezpłatnie do specjalnych punktów zbierania w każdej gminie, lista punktów gdzie można oddać zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny znajduje się na stronie urzędów gmin, za transport zużytego sprzętu do sklepu czy punktu zbiórki odpowiada prawnie jego właściciel, konsument może zostawić zużyty sprzęt w punkcie serwisowym, w sytuacji, gdy jego naprawa jest niemożliwa lub nieopłacalna. W cenę sprzętu elektrycznego i elektronicznego wliczany jest koszt gospodarowania odpadami (KGO). Opłata jest w całości przeznaczana na proces zbiórki elektroodpadów przez producentów lub organizacje odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego. W zależności od rodzaju sprzętu i organizacji może być ona różna. Partnerem ekologicznym przewodnika jest: Więcej informacji o ZSEiE znajdziesz tutaj: 4 nr 1, styczeń 2015

5 Roboty sprzątające Szanowny kliencie indywidualny! Dziękujemy za kupno naszego magazynu i wizytę na naszej stronie. Pozostań z nami dłużej i spokojne zapoznaj się z przygotowanymi informacjami. Dzięki nim wybierzesz nie tylko sprawdzoną, uznaną w swoim segmencie markę, ale i dobry jakościowo i funkcjonalnie produkt. Pamiętaj, że powinien on służyć przez wiele lat. W dobie permanentnego chaosu informacyjnego i wszechobecnej tandety szczególnie zalecamy starą dewizę: lepiej dwa razy sprawdzić, niż raz za błąd zapłacić. Dzięki naszemu doświadczeniu oraz informacjom przygotowanym przez najlepszych Internet strony, linki, łączenia Lokalna strona WWW w kraju specjalistów poznasz zupełnie inny obraz rynku. Do tej pory być może kojarzył Ci się on z wieczną promocją, niską ceną i niezrozumiałymi pojęciami. My to zmienimy. Pamiętaj jedynie, że: nie ma niepsujących się produktów katastrofie uległ nawet najdoskonalszy technicznie i technologicznie na naszej planecie prom Challenger. Ważne jest jednak to, kto daje maksymalne z możliwych bezpieczeństwo produktu oraz zapewnia jakość, przyjemność i komfort jego użytkowania; kupowanie czegokolwiek przez pryzmat ceny to najgorszy z możliwych scenariuszy. Ważniejsze są choćby doświadczenie marki, jej specjalizacja oraz to, czy produkt znajduje się w regularnej, liniowej ofercie danego Dane słowniki, alfabety, informacje Przekierowanie producenta. Podobnych, o wiele ważniejszych od ceny przymiotów, jest wiele. Jeśli jednak wolisz kupić najtaniej, podstawionego generała albo słynny promocyjny mock up, a więc ogołocony ze wszystkiego produkt, który ma tylko jedną zaletę w pełni nadaje się do cenowej, promocyjnej rzezi nie trać czasu i od razu wybierz porównywarkę cenową albo pchli targ opinii i tam szukaj produktu dla siebie. Jeśli masz jednak inne zdanie, zapoznaj się z naszym dekalogiem zakupowym świadomego konsumenta (patrz obok) i przejdź do innych stron i sekcji naszych magazynów i stron WWW. Dane i zapytania prosimy kierować na adres: instytucje@elektrospecjalisci.pl. Struktura dystrybucji przewodnika konsumenckiego InfoProdukt Wieże Wydanie drukowane kanał dystrybucyjny (trade) Wydanie drukowane kanał konsumencki (salony prasowe) Wydanie drukowane salony hi-fi, instalatorzy, architekci Subskrypcje i pobrania cyfrowe Subskrypcje i pobrania kontentowe Newsletter własny (trade) Newsletter własny (konsument) Mailing ogólnopolski (Onet.pl, Wp.pl, Interia.pl, inni) Targi, imprezy wystawiennicze Łączna wysyłka: 463 tys.! Magazyn w wersji cyfrowej Przed korzystaniem z wersji cyfrowej zapoznaj się z ważnymi ikonkami z interaktywnego menu sterowania. Aby przenieść magazyn do smartfona lub tabletu, musisz zeskanować kod QR. Sterowanie filmy, zdjęcia, programy Pokaż prezentację InfoMarket Sp. z o.o. Ul. Trylogii 2/ Warszawa Tel. (22) redakcja@infomarket.edu.pl W przygotowaniu numeru wykorzystano materiały i opracowania prasowe firm. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść oraz przekaz reklam. Wydawnictwa InfoMarket mają charakter informacyjny i nie są ofertą handlową w rozumieniu prawa. Redakcja zastrzega sobie prawo do błędów wynikających z opracowania, interpretacji technicznej oraz składu i druku. InfoMarket nie ponosi odpowiedzialności za szkody wynikające z niewłaściwego wykorzystania danych, opracowań oraz materiałów zamieszczonych w wydawnictwach spółki. Kupuj głową, nie ceną! (dekalog świadomego konsumenta i sprzedawcy) Nigdy nie wyszukuj produktów z najniższą ceną w Internecie lub w cenowej promocji. Nigdy i nikomu też ich nie polecaj. Wybieraj produkty tylko i wyłącznie z aktualnej oferty oficjalnego przedstawiciela na dany rok i dany kraj. Odróżniaj prawa i obowiązki związane z kupnem/sprzedażą przysługujące do 24 grudnia 2014 r. i całkiem inne obowiązujące po tej dacie (patrz ramka obok). Nie wybieraj produktów na bazie lakonicznych porad, krótkich zestawień czy przypadkowych artykułów na zasadzie zapchajdziury. Unikaj speców i guru od wszelkiego typu gwiazdek, Globalna strona WWW Inne informacje Wyświetl film rankingów, konkluzji, recenzji i pseudotestów. W prasie, radio, Internecie i telewizji też. Wyślij Przypomnienie daty Pokaz slajdów Trzymaj siebie, kupiony sprzęt, a także bliskich z daleka od amatorów, nieznających się na sprzęcie i prze- Linkowanie do Facebooka Akcja, promocja Powiększenie znaczonych do niego akcesoriach. Uważaj na tzw. wolny rynek oraz zakres i obszar działania eurogwarancji. Produkt kupiony za grani- Linkowanie do Twittera Porady prawne Badanie konsumenta* cą wcale nie musi być zawsze w Polsce naprawiony. Pytaj o radę doświadczonych ekspertów i spraw- Ściągnij plik Alfabet marek Benchmark* dzonych sprzedawców. Kupuj od uznanych specjalistów z tradycją i doświadczeniem w handlu. Dane teleadresowe Słownik pojęć Statystyki* Korzystaj z systemów ratalnych, poszerzaj gwarancje i ubezpieczaj siebie i sprzęt od ryzyka. Ale wcześniej policz, ile dokładnie to kosztuje. Gdzie kupić Almanach jednostek E-learning* Podatek VAT zawsze trzeba płacić, podobnie jak płaci się za niewiedzę. Nie słuchaj więc, nie lansuj *Aplikacje dostępne na zamówienie i nie powtarzaj handlowych frazesów. 5 5

6 Fot. Monitor Audio Różnorodność domowych systemów audio Ulubionej muzyki możemy słuchać w domowym zaciszu, wykorzystując do tego różnorodne urządzenia od prostych, pojedynczych głośników monofonicznych aż po rozbudowane systemy kina domowego i multiroom. ybór tego najodpowiedniejszego systemu audio spośród W całej gamy różnorodnych urządzeń zależy m.in. od jego późniejszego zastosowania. Nie zawsze będzie potrzebny drogi i rozbudowany zestaw urządzeń. W wielu wypadkach świetnie sprawdzą się nawet małe, przenośne modele. Wśród domowych systemów audio możemy wyróżnić m.in.: i miniwieże. Taki jednosegmentowy system audio nie ma najczęściej możliwości dalszej rozbudowy o kolejne elementy toru audio (np. dodatkowe odtwarzacze czy wzmacniacze), może być ewentualnie możliwość podłączenia zewnętrznego subwoofera aktywnego, który nie znajduje się w zestawie; 2 wielosegmentowe stereofoniczne systemy audio w tego typu zestawach poszczególne urządzenia stanowią odrębny, osobno zasilany sprzęt. W segmentowym zestawie stereo wykorzystuje się np. wzmacniacz zintegrowany, odtwarzacz CD i parę kolumn 1 jednosegmentowe stereofoniczne systemy audio w zestawach określanych jako jednosegmentowe cały zestaw (napęd optyczny, wzmacniacz, kolumny głośnikowe) zasilany jest z jednego zasilacza. Urządzenia te często popularnie określane są jako mikro- Fot. Arcam 2 4 Fot. Sonus faber Fot. Kruger&Matz 1 3 Fot. Samsung 6 nr 7, lipiec 2015

7 Wieże Fot. Lenco Fot. Pioneer złącze USB. Stacjami dokującymi określamy również dodatkowe moduły, które składają się jedynie ze złącza dokującego i odpowiedniego wtyku przystosowanego do innego urządzenia audio danej marki, np. amplitunera. Często sprzedawane są jako dodatkowe akcesoria. Wykorzystanie tego typu konstrukcji zwiększa funkcjonalność systemu audio pod kątem współpracy z urządzeniami mobilnymi marki Apple; 8 radioodtwarzacze CD są to stosunkowo niewielkie urządzenia, zwykle z wygodnym uchwytem ułatwiającym ich przenoszenie. Mają najczęściej, oprócz zasilania sieciowego, również zasilanie bateryjne. Są wyposażone w tuner radiowy, odtwarzacz płyt CD i ewentualnie różnorodne złącza, np. USB, czytnik kart pamięci. Fot. Armour Home Kolumny głośnikowe w zestawach Fot. Samsung soundbary to urządzenia stworzone przede wszystkim z myślą o nagłośnieniu odbiornika telewizyjnego. Oprócz różnorodnych złączy audio-wideo mogą być wyposażone w napęd optyczny Blu-ray lub DVD, a nawet funkcje znane z telewizorów smart, a więc np. dostęp do aplikacji i serwisów internetowych. Soundbar może mieć też wbudowany tuner radiowy. Możemy wyróżnić soundbary aktywne (zintegrowane ze wzmacniaczem) i pasywne (wymagające podłączenia zewnętrznego wzmacniacza sygnału audio). Pokrewnymi urządzeniami do soundbarów aktywnych i speakerbarów są płaskie systemy audio, na których można ustawić telewizor zamontowany w fabrycznej podstawie; Fot. Kruger&Matz 6 systemy multiroom są to zestawy różnorodnych urządzeń, umożliwiające tzw. nagłośnienie wielostrefowe, które pozwala na wygodne odtwarzanie dźwięku i obrazu w poszczególnych pomieszczeniach domu lub mieszkania, a co najistotniejsze w sposób niezależny. Najprostszy system multiroom umożliwia niezależne nagłośnienie przynajmniej dwóch pomieszczeń. Systemy multiroom możemy podzielić na tzw. zcentralizowane i zdecentralizowane; 7 stacje dokujące to stosunkowo niewielkie, ale samodzielne urządzenia do odtwarzania muzyki. Wyposażone są w system głośników (najczęściej stereofoniczny) oraz złącze dokujące do urządzeń z systemem ios. Mogą mieć również wbudowany tuner radiowy, moduł Bluetooth, a nawet złącze LAN lub (i) moduł Wi-Fi. Często mają także Fot. Pioneer głośnikowych. Popularne w tych systemach są także multimedialne odtwarzacze sieciowe. Dodatkowo w takim zestawie można zastosować tuner radiowy, a także gramofon. Zamiast dwukanałowego wzmacniacza można użyć osobnych urządzeń w postaci przedwzmacniacza i końcówki mocy. Z kolei zamiast wzmacniacza i tunera radiowego można zastosować amplituner stereofoniczny; 3 jednokomponentowe zestawy kina domowego składają się z kolumn głośnikowych oraz zamkniętych w jedną obudowę: wzmacniacza, tunera radiowego i odtwarzacza płyt DVD lub Blu-ray z odpowiednimi dekoderami dźwięku przestrzennego. Zestawy jednokomponentowe, zwłaszcza te najtańsze, zwykle nie charakteryzują się zbyt wygórowanymi parametrami technicznymi, np. jeśli chodzi o moc wykorzystywanych wzmacniaczy; 4 wielokomponentowe zestawy kina domowego mają odtwarzacz płyt (DVD lub Blu-ray) niezintegrowany z amplitunerem, do którego podłączone są kolumny głośnikowe. Co więcej, zamiast amplitunera wielokanałowego w takim systemie można wykorzystać np. wielokanałowy przedwzmacniacz i końcówkę mocy. Różnorodność urządzeń do wielokomponentowych systemów kina domowego pozwala skonfigurować zestaw urządzeń doskonale dopasowany do potrzeb użytkownika; Niektóre modele radioodtwarzaczy pozwalają na odtwarzanie plików MP3 zapisanych na płytach CD; 9 głośniki przenośne niewielkie, mobilne konstrukcje, które można wykorzystać do odtwarzania muzyki głównie ze smartfonów i tabletów, zarówno w domu, jak i w plenerze. Mają zwykle wbudowany akumulator, który pozwala na wiele godzin odtwarzania muzyki. Wśród różnorodnych konstrukcji głośników przenośnych można znaleźć również modele o wzmocnionej obudowie, odporne na upadek, zachlapanie czy zapiaszczenie; 10 radioodbiorniki przenośne urządzenia audio, których główną funkcją jest odtwarzanie stacji radiowych, najczęściej tych wykorzystujących modulacje FM i AM, ale niekiedy również stacji radiowych nadawanych w standardzie DAB+ lub internetowych. Zwykle wyposażone są w podwójne źródło zasilania sieciowe i bateryjne. W sprzedaży dostępne są także kieszonkowe wersje radioodbiorników. Przypominają one popularne odtwarzacze MP3. Zasilane są bateryjnie lub przez wbudowany akumulator. Przy doborze systemu audio nie należy zapominać o decydującym wpływie kolumn głośnikowych na jego brzmienie. Kolumny głośnikowe są ostatnim ogniwem w całym łańcuchu przetwarzania dźwięku, niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z zestawem stereo czy wielokanałowym. W wypadku stereofonicznych modeli jednosegmentowych, zwłaszcza tych najtańszych, a także jednokomponentowych systemów kina domowego często nie mamy możliwości doboru kolumn głośnikowych. Są one najczęściej integralną częścią takiego zestawu i sprzedawane razem z jednostką centralną. Ewentualnie dopiero po zakupie, o ile terminale głośnikowe jednostki centralnej są uniwersalne (zaciskowe bądź zakręcane) i wbudowany w nią wzmacniacz ma odpowiednie parametry (np. pod względem mocy i impedancji), możemy pomyśleć o wymianie zawartych w zestawie kolumn na inne. Znacznie więcej możliwości, oczywiście kosztem całkowitej ceny zestawu, mamy, nabywając zestaw stereo wielosegmentowy lub wielokomponentowe kino domowe, w którym każdy element można dobrać oddzielnie. Niektóre systemy, zarówno te jedno-, jak i wielosegmentowe, pozwalają na podłączenie do zestawu subwoofera, który poprawia odtwarzanie najniższych częstotliwości. Więcej o subwooferach piszemy w innym rozdziale InfoProduktu, poświęconym kolumnom głośnikowym. 7

8 Akustyka pomieszczenia Nie tylko rozstawienie kolumn w pomieszczeniu, ale i akustyka wnętrza, w którym będą one wykorzystywane, mają dla właściwego odsłuchu duże znaczenie. Brak optymalnych warunków odsłuchowych może być przyczyną nie najlepszej jakości brzmienia odtwarzanego dźwięku, nawet przy wykorzystaniu drogiego systemu audio. omieszczenie odsłuchowe nie P może być ani nadmiernie wytłumione, ani też zbyt mocno rozpraszać dźwięku wytwarzanego przez kolumny głośnikowe. Duże rozpraszanie powoduje, że do ucha słuchacza dociera zbyt dużo fal dźwiękowych odbitych, co ma wpływ m.in. na postrzeganie głośności i przestrzenności odtwarzanego sygnału audio. Parametrem, który określa optymalne warunki akustyczne, jest czas pogłosu. Określa on czas, po upływie którego natężenie dźwięku docierającego do słuchacza zmaleje o 60 db. W domowym pomieszczeniu odsłuchowym czas ten powinien wynosić od 0,4 do ok. 0,8 s. Wpływ akustyki pomieszczenia na brzmienie dźwięku Na sposób rozchodzenia się dźwięku wytwarzanego przez kolumny głośnikowe wpływ mają m.in. wymiary i proporcje wymiarów pomieszczenia. Dźwięk będzie inaczej docierał do odbiorcy, jeśli pomieszczenie będzie miało szerokość o wiele większą niż długość, a inaczej, gdy sytuacja będzie odwrotna, tzn. długość pomieszczenia będzie znacznie większa niż szerokość. Istotna jest również odległość słuchacza od systemu głośnikowego. Im jest ona większa, tym istotniejszą rolę zaczynają odgrywać fale odbite od ścian, podłogi i sufitu aniżeli fala bezpośrednia, docierająca do słuchacza z kolumn głośnikowych bez dodatkowych odbić. Jak zmodyfikować akustykę? Na wartość czasu pogłosu można wpłynąć przez instalowanie w pomieszczeniu rozmaitych dodatkowych elementów. Jedne powodują rozpraszanie sygnału audio (tzw. dyfuzory), a inne pochłaniają go (np. tzw. pułapki basowe). Przydatnym elementem wystroju wnętrza pochłaniającym dźwięk może być np. duży regał wypełniony książkami. Dzięki różnorodnym, dobrze dobranym ustrojom akustycznym można odpowiednio ukształtować dźwięk odbity, Przykładowe rozmieszczenie punktów pomiarowych dla systemu Audyssey MultEQ. FL głośnik główny (frontowy) lewy, FR głośnik główny (frontowy) prawy, C głośnik centralny, SW subwoofer, SL głośnik lewy dźwięku przestrzennego (surround), SR głośnik prawy dźwięku przestrzennego (surround). zanim ten dotrze do odbiorcy znajdującego się w miejscu odsłuchu. Użytkownicy często jednak nie decydują się na wprowadzenie dodatkowych rozwiązań modyfikujących akustykę wnętrza, a więc np. na wyłożenia ścian czy sufitu materiałami dźwiękochłonnymi lub rozpraszającymi (w zależności od tego, jaką wartość czasu pogłosu SL FL SW C Pozycja pomiaru Pozycja słuchacza trzeba uzyskać). Wówczas jedynym ratunkiem są systemy automatycznej korekcji akustyki. Systemy automatycznej korekcji Aby niwelować niedoskonałości akustyki pomieszczenia odsłuchowego i niedokładnego FR SR 8 nr 7, lipiec 2015

9 Im większe pomieszczenie odsłuchowe, a tym samym większa odległość kolumn od słuchacza, tym większa rola akustyki pomieszczenia w poprawnym odsłuchu odtwarzanego przez kolumny dźwięku. Fot. Dynaudio rozstawienia kolumn głośnikowych, producenci w swoich urządzeniach stosują rozmaite systemy automatycznej korekcji akustyki. Tego typu systemy zwykle dostępne są w amplitunerach i przedwzmacniaczach wielokanałowych, a więc urządzeniach do wielokomponentowych systemów kina domowego. Rzadziej są w nią wyposażane zestawy jednokomponentowe. Skuteczność i jakość działania korekcji jest różna i zależy m.in. od wykorzystywanych w niej algorytmów cyfrowego przetwarzania sygnału. W związku z tym jedne z nich lepiej spełniają swoje zadanie niż inne. W zależności od marki amplitunera może być wykorzystywany inny system korekcji akustyki. W urządzeniach firmy Harman Kardon jest to system EzSet/EQ, z kolei w urządzeniach Pioneera popularnym rozwiązaniem jest system MCACC (Multi-Channel Acoustic Calibration System). Firma Onkyo wykorzystuje natomiast autorskie rozwiązanie AccuEQ. W modelach marki Anthem stosowany jest również autorski system ARC (Anthem Room Correction) lub jego ulepszona wersja ARC 1M. Firma Yamaha stosuje natomiast system YPAO R.S.C. (Yamaha Parametric Room Acoustic Optimizer Reflected Sound Control). Z kolei inżynierowie firmy Sony opracowali system DCAC (Digital Cinema Auto Calibration). System Audyssey MultEQ Jednym z popularniejszych rozwiązań wśród systemów automatycznej korekcji akustyki jest Audyssey MultEQ. Jest on stosowany m.in. w amplitunerach marek takich jak Denon, Marantz czy Cambridge Audio. Możemy wyróżnić kilka rodzajów systemu Audyssey, różniących się m.in. złożonością przeprowadzanych pomiarów, a co za tym idzie ich dokładnością i skutecznością procesu korekcji. Możemy wyróżnić np. Audyssey 2EQ, MultEQ, MultEQ XT oraz MultEQ XT32. Na uwagę zasługują ponadto systemy Audyssey Dynamic Volume i Audyssey Dynamic EQ. Pierwszy z nich umożliwia słuchanie dźwięku z danego źródła na określonym poziomie głośności. Pozwala w czasie rzeczywistym na zmniejszenie poziomu bardzo głośnych nagrań, a zwiększenie głośności cichych. Z kolei Audyssey Dynamic EQ to technika polegająca na zwiększaniu poziomu głośności podczas cichego odtwarzania ścieżki filmowej. Poziom dźwięku jest zwiększany w kanale subwoofera oraz w kanałach surround. Zapobiega to zafałszowaniu barwy dźwięku i zwiększa słyszalność nawet najdrobniejszych niuansów dźwiękowych. Pomiary kalibracyjne W pomiarach kalibracyjnych wykorzystywany jest mikrofon dookólny, który w jednakowym stopniu rejestruje sygnały wytwarzane przez poszczególne kolumny sytemu kina domowego. Najczęściej jest on już w zestawie z urządzeniem obsługującym system automatycznej kalibracji akustyki. Podłącza się go do odpowiedniego wejścia audio (zwykle jest to jack 3,5 lub 6,3 mm). Podczas pomiarów kalibracyjnych bardzo ważne jest, aby w pomieszczeniu było możliwie jak najciszej. Hałas, szum w tle mogą spowodować zafałszowania w dokonywanych pomiarach. Jeżeli w pomieszczeniu odsłuchowym znajdują się okna, powinny być szczelnie zamknięte na czas kalibracji. Należy wyłączyć ponadto wszelkie hałaśliwe urządzenia elektroniczne, np. klimatyzatory. Jeśli system kalibracyjny wykryje zniekształcenia, wówczas, zależnie od jego możliwości, może zostać automatycznie zwiększona głośność sygnałów testowych. Niemniej jednak, aby ustrzec się błędów, warto zapewnić jak najlepsze warunki akustyczne podczas pomiarów kalibracyjnych. Mikrofon pomiarowy powinien zostać umieszczony mniej więcej na wysokości głowy użytkownika siedzącego w miejscu odsłuchu. Należy go skierować w górę, w kierunku sufitu. Sygnałami wykorzystywanymi podczas kalibracji są często krótkotrwałe szumy o różnych częstotliwościach. Po podłączeniu mikrofonu na początku procesu kalibracji system identyfikuje podłączone do amplitunera (lub przedwzmacniacza) kolumny głośnikowe, a następnie odtwarza sygnały testowe. W zależności od złożoności systemu automatycznej kalibracji podczas konfiguracji zestawu kina domowego uwzględnia się od 1 do nawet 32 punktów pomiaru. Podstawowym miejscem, w którym ustawia się mikrofon kalibracyjny, jest to, w którym ma znajdować się słuchacz. Oczywiście, im więcej punktów pomiarowych, tym dokładniej zostanie przeprowadzony proces kalibracji, a tym samy uzyskamy lepsze wyniki. Bardzo ważne jest również to, aby pomiędzy mikrofonem kalibracyjnym a kolumnami głośnikowymi nie znajdowały się żadne przeszkody. Mogłoby to spowodować znaczne zniekształcenia sygnału docierającego ostatecznie do mikrofonu, a tym samym sprawiłoby, że pomiary będą niemiarodajne. Na dokładność pomiarów ma także wpływ odległość mikrofonu kalibracyjnego od ściany. Nie powinna ona być mniejsza niż 0,5 m, ponieważ mikrofon mógłby zbierać w znacznym stopniu nie tylko sygnał bezpośredni z kolumny głośnikowej, ale też odbity od ścian pomieszczenia. Należy też pamiętać, aby podczas przeprowadzania procesu kalibracyjnego do amplitunera nie były podłączone słuchawki. Fot. Dali Na akustykę pomieszczenia ma ogromny wpływ jego umeblowanie. Odpowiednio ukształtować czas pogłosu pomagają różnego rodzaju zasłony, dywany, a także same meble, np. sofa. Skutecznym elementem wystroju wnętrza w kształtowaniu akustyki mogą być także półki nieregularnie wypełnione książkami. Fot. Taga Harmony 9

10 Fot. Pioneer Funkcje dostępne w systemach audio Zestawy audio, czy to te stereofoniczne, czy wielokanałowe, potrafią być bardzo funkcjonalne. Wśród popularnych rozwiązań dostępne są m.in. łączność Bluetooth czy obsługa standardu AirPlay, ale to tylko pojedyncze przykłady. Dostępnych funkcji jest znacznie więcej. Wszystko zależy, oczywiście, od konkretnej marki i konkretnego modelu. oraz trudniej sobie wyobrazić, C by nowe, wprowadzane na rynek multimedialne urządzenie audio nie pozwalało na łączność z Internetem, niezależnie od tego, czy będzie ona przewodowa (przez złącze Ethernet) czy bezprzewodowa (z wykorzystaniem modułu Wi-Fi, który może być wbudowany w urządzenie lub zewnętrzny, niekiedy sprzedawany jako opcja). Łączność z siecią internetową pozwala na wykorzystanie wielu różnorodnych funkcji i rozwiązań technicznych. Oprócz tego w sprzęcie audio popularny jest standard Bluetooth, a w wypadku modeli współpracujących ze sprzętem marki Apple standard AirPlay. Obsługa aplikacji i serwisów internetowych W niektórych systemach audio, np. soundbarach aktywnych czy zestawach kina domowego, użytkownik po podłączeniu urządzenia do Internetu może uzyskać dostęp do aplikacji i serwisów internetowych. Ich różnorodność zależna jest od marki i modelu systemu audio. Internetowe stacje radiowe mogą być amatorskie lub profesjonalne, komercyjne. Format, w jakim transmitują sygnał audio, to najczęściej MP3, WMA, a niekiedy Ogg i AAC+. Przykładem jednego z często dostępnych w urządzeniach audio serwisów, który pozwala na odtwarzanie internetowych stacji radiowych, jest vtuner (dostępny m.in. w zestawach wieżowych firmy Pioneer). Stacji można szukać nie tylko po nazwie, języku, w jakim jest nadawana, czy gatunku muzyki, który jest w niej odtwarzany. Internetowe radiostacje z reguły zapewniają lepszą jakość dźwięku niż ta znana z analogowego radia FM. Natomiast wśród internetowych serwisów muzycznych dostępne mogą być np. Spotify i Last.fm. Część popularnych serwisów muzycznych oferuje płatne subskrypcje, ograniczone czasowo. Po wykupieniu dostępu do takiego rozwiązania użytkownik może np. odtwarzać pliki audio w lepszej jakości. Współpraca z urządzeniami mobilnymi Popularność urządzeń mobilnych sprawiła, że coraz częściej współpracują one z systemami audio od prostych głośników bezprzewodowych po rozbudowane, wielosegmentowe zestawy kina domowego i systemu multiroom. Smartfon lub tablet w takim systemie audio może być zarówno urządzeniem źródłowym, z którego odtwarzane będą rozmaite pliki multimedialne, jak i sterownikiem, pozwalającym (z wykorzystaniem odpowiedniej aplikacji mobilnej) na obsługę sprzętu audio. Niektóre aplikacje do sterowania dostępne są wyłącznie na tablety, Łączność Bluetooth pozwala na wygodne, bezprzewodowe odtwarzanie muzyki z urządzenia mobilnego na systemie audio obsługującym ten standard komunikacji. m.in. ze względu na rozbudowany interfejs użytkownika, którego nie obsługiwałoby się zbyt komfortowo na niewielkim ekranie smartfona. Zależnie od aplikacji możliwe jest np. sterowanie odtwarzaniem plików audio, przeszukiwanie internetowych stacji radiowych oraz przeglądanie zdjęć. Aplikacja i smartfon czy tablet z pewnością nie zastąpią tradycyjnego pilota zdalnego sterowania, ale są dla niego świetną alternatywą, ciekawym i przydatnym dodatkiem wspomagającym odtwarzanie multimediów. Obsługiwane standardy komunikacji Systemy audio umożliwiają obsługę różnorodnych standardów komunikacji bezprzewodowej, technik i kodeków. Wśród nich wyróżniamy przede wszystkim: DLNA, AirPlay i Bluetooth. Urządzenia zgodne ze standardem DLNA mogą wymieniać między sobą zasoby multimedialne w ramach domowej sieci internetowej. Dzięki temu z wykorzystaniem np. stacji dokującej możemy odtwarzać muzykę m.in. z komputera lub smartfona znajdującego się w lokalnej sieci. AirPlay to standard opracowany przez inżynierów firmy Apple. Pozwala na bezprzewodowe przesyłanie sygnału audio z przenośnych urządzeń tej marki, a także komputerów Mac i PC np. do urządzenia zgodnego z tym standardem. Wystarczy np. z ipada połączyć się z bezprzewodową siecią Wi-Fi, w której znajduje się odpowiednio skonfigurowane urządzenie zgodne Fot. ION Audio 10 nr 7, lipiec 2015

11 z AirPlay (np. stacja dokująca). Jest ono wówczas w stanie odebrać także informacje dotyczące odtwarzanego utworu. Bardzo popularnym rozwiązaniem jest obsługa standardu Bluetooth. Jest on wykorzystywany już nawet w niewielkich głośnikach przenośnych do odtwarzania muzyki z urządzeń mobilnych. Bluetooth to system bliskiej bezprzewodowej łączności szerokopasmowej. Pozwala na transmisję sygnału w odległości do ok. 10 m w przestrzeni otwartej. Modele wyposażone w moduł Bluetooth mogą dodatkowo obsługiwać kodek aptx. Podczas bezprzewodowego odtwarzania dźwięku umożliwia on uzyskanie jakości zbliżonej do tej znanej z płyt CD, ponieważ częstotliwość próbkowania tego kodeka wynosi 44,1 khz, przetwarzanie jest 16-bitowe, natomiast współczynnik zniekształceń harmonicznych THD+N jest na poziomie 68,8 db. Aby możliwe było wykorzystanie kodeka aptx podczas transmisji przez Bluetooth, nie tylko głośnik bezprzewodowy, ale także urządzenie wysyłające dźwięk musi go obsługiwać. Oprócz kodeka aptx, urządzenia z modułem Bluetooth mogą obsługiwać funkcję NFC (Near Field Communication). Jest to technika umożliwiająca szybkie nawiązywanie połączenia między dwoma urządzeniami ją obsługującymi. Korekcja akustyki pomieszczenia Wśród systemów audio wyróżnia się model M1X-DJ, który stanowi połączenie systemu audio z prostą w obsłudze DJ-ską konsoletą mikserską. Obsługa radia FM/AM i DAB+ Popularną funkcją wielu systemów audio jest obsługa radia FM/AM. Z technicznego punktu widzenia jest to radio analogowe wykorzystujące modulację częstotliwości (FM) lub amplitudy (AM). Powszechność radiofonii analogowej sprawia, że użytkownicy chętnie korzystają z dostępu do niej i w naszym kraju na razie nic nie zapowiada rychłego końca tego typu nadawania stacji radiowych. Stopniowo zwiększający się zasięg radia cyfrowego DAB+ powoduje jednak, że na rynku pojawia się też coraz więcej modeli umożliwiających odtwarzanie również tego standardu radiofonii. W porównaniu z radiofonią analogową nadawanie w standardzie DAB+ przynosi wiele dodatkowych funkcji i możliwości dla użytkowników. Radio nadawane w standardzie DAB+ może stanowić konkurencję dla rozgłośni internetowych. Internet jest przecież medium płatnym, a przy tym charakteryzuje się ograniczonym dostępem. Użytkownik posiadający odpowiednie urządzenie pozwalające na odbiór stacji radiowych nadawanych naziemnie i cyfrowo może bezpłatnie odtwarzać dostępne rozgłośnie, swobodnie przemieszczając się po obszarze objętym zasięgiem DAB+, który docelowo ma pokryć cały kraj. Oczywiście, wiele stacji radiowych, także tych nadawanych analogowo, ma swoje odpowiedniki w Internecie, a niektóre również nadają w DAB+. Daje to więc ogromną swobodę użytkownikowi w odtwarzaniu ulubionych stacji w najlepszy dostępny w danej chwili sposób. Odtwarzane formaty audio Sprzęt audio pozwala na obsługę różnorodnych formatów plików muzycznych. Możemy wyróżnić formaty wykorzystujące kodowanie stratne lub bezstratne. Kodowanie stratne korzysta z tzw. modeli psychoakustycznych, bazujących m.in. na właściwościach ludzkiego słuchu. Z sygnału audio wycinane są te składowe, które są dla przeciętnego słuchacza niezauważalne, a więc nie powodują znacznej utraty jakości odtwarzanego sygnału. Z kolei kompresja bezstratna polega na przekształceniu sposobu zapisu sygnału audio do postaci zawierającej mniejszą liczbę bitów, Fot. Philips Wieże ale jednocześnie zachowuje pełną informację o jego przebiegu. Wykorzystuje np. pojawiające się w sygnale obszary ciszy oraz nieznaczne różnice występujące między kanałami stereo. Wśród obsługiwanych formatów audio bardzo popularny jest format MP3. Oprócz tego często obsługiwane są pliki audio w formatach WMA, AAC i AAC+. Dobrą jakość odtwarzanej muzyki zapewniają formaty WAV, FLAC (Free Lossless Audio Codec), ALAC (Apple Lossless Audio Codec), AIFF i coraz popularniejszy format DSD. Amplituner kina domowego może być wyposażony w system korekcji akustyki. Jego zadaniem jest dopasowanie parametrów sygnału audio odtwarzanego przez poszczególne kolumny głośnikowe zestawu do warunków akustycznych panujących w pomieszczeniu i miejsca osłuchu. Producenci często stosują w swoich urządzeniach autorskie systemy korekcji. W amplitunerach MRX 310, MRX 510 i MRX 710 oraz przedwzmacniaczach wielokanałowych D2V i AVM-50V marki Anthem jest to system ARC (Anthem Room Correction). Nawet wykorzystując bardzo dobrej jakości kolumny głośnikowe, nie mamy pewności, że w danym pomieszczeniu odsłuchowym zapewnione będą odpowiednie warunki akustyczne. Na jakość odtwarzanego dźwięku mają wpływ różnorodne czynniki, m.in. wymiary pomieszczenia czy rozmieszczenie mebli. Wyrównanie pasma przenoszenia w pomieszczeniu dla osiągnięcia pewnej charakterystyki przenoszenia (np. płaskiej) jest standardowym podejściem w rozwiązywaniu tego typu problemów. Często skutkuje to jednak nienaturalnym balansem, ponieważ cały proces nie jest naturalny dla ludzkiego ucha. System firmy Anthem jest jednak prawdziwie audiofilskim rozwiązaniem, które zadowoli nawet najbardziej wymagającego użytkownika. ARC dostosowuje indywidualnie i niezależnie brzmienie każdego z głośników do warunków akustycznych pomieszczenia tak, aby uzyskać optymalne dla niego brzmienie. Regulowane są m.in. takie parametry jak poziom wyjściowy sygnału audio, częstotliwość podziału zwrotnicy oraz parametry korekcji brzmienia. W trybie zaawansowanym parametry te możemy też regulować ręcznie. Do systemu ARC dołączone jest oprogramowanie do obsługi mikrofonu kalibracyjnego oraz wbudowanych w urządzenia marki Anthem procesorów dźwięku. System ARC obsługuje korekcję do 8 kanałów audio (z subwooferem włącznie). Wykorzystywane są w nim efektywne filtry o nieskończonej odpowiedzi impulsowej (IIR), co pozwala zminimalizować opóźnienia sygnałów i zredukować zakłócenia i zniekształcenia dźwięku. Korekcja opiera się na maksimach (modach) i minimach (antymodach). Zniwelowanie obu pozwala osiągnąć dokładną i naturalną odpowiedź impulsową pomieszczenia. Proces kalibracji rozpoczyna się wysłaniem sygnału z procesora urządzenia Anthem do każdego podłączonego głośnika i odebra- wzdłuż pomieszczenia odsłuchowego. Dobór punktów pomiarowych jest bardzo ważny, ponieważ umożliwia zniwelowanie efektu fal stojących i zapewnienie optymalnego brzmienia dźwięku w całym pomieszczeniu. W systemie kalibracyjnym firmy Anthem wykorzystywane są procesory o dużej mocy obliczeniowej (150 mln instrukcji na sekundę). Możliwa jest niezależna konfiguracja dla muzyki i filmów. Fot. Anthem Fot. Anthem niem go przez mikrofon kalibracyjny. System przepuszcza przez każdy głośnik pełne pasmo częstotliwości, aby wykryć problematyczne miejsca i wymusić odpowiednie ustawienia. Konfiguracja zostaje zapisana na komputerze, co pozwala użytkownikowi odpowiednio zoptymalizować system. System ARC umożliwia pomiar z wielu punktów pomiarowych wybranych przez użytkownika (inżynierowie firmy Anthem zalecają wykorzystanie co najmniej 5 takich punktów). Pomiary należy rozpoczynać od głównej pozycji odsłuchowej, a następnie Podobny do ARC system jest stosowany w subwooferach firmy Paradigm w celu poprawy charakterystyki przetwarzania niskich tonów w pomieszczeniu odsłuchowym. Nosi on nazwę PBK (Perfect Bass Kit). Od systemu ARC różni go to, iż do przeprowadzenia kalibracji nie potrzebujemy w tym wypadku podłączać komputera i instalować odpowiedniego oprogramowania. System w połączeniu z procesorem sygnałowym subwoofera samodzielnie ustawia odpowiednio dopasowaną do akustyki pomieszczenia charakterystykę głośnika niskotonowego. 11

12 Systemy stereofoniczne Stereofoniczne systemy audio są bardzo popularne wśród entuzjastów dobrego brzmienia. Pokazują to chociażby różnego rodzaju targi sprzętu audio, zarówno te krajowe, jak i zagraniczne, na których nie brakuje zarówno wystawców, jak i odwiedzających. obrej klasy zestaw stereo D sprawdzi się przede wszystkim w odtwarzaniu muzyki, np. z płyt CD czy gramofonów. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby wykorzystać go również do odtwarzania dźwięku z filmów. Charakterystyka zestawów stereofonicznych Jak już wspomnieliśmy w pierwszym rozdziale InfoProduktu, wśród zestawów stereo możemy wyróżnić przede wszystkim jednoi wielosegmentowe. Modele jednosegmentowe to kompletne zestawy stereofoniczne złożone z pary kolumn głośnikowych (zwykle o niewielkich gabarytach) i funkcjonalnej jednostki centralnej. W wypadku modeli wielosegmentowych, oprócz kolumn głośnikowych, zamiast jednego urządzenia, które jednocześnie jest wzmacniaczem sygnału audio i odtwarzaczem płyt, stosuje się odrębne moduły. Zestawy wielosegmentowe dają więc użytkownikowi większą swobodę w doborze sprzętu, a tym samym funkcji i parametrów takiego systemu audio. To właśnie w wypadku konfiguracji wielosegmentowej mówimy najczęściej o systemie hi-endowym. Na uwagę zasługuje również kolorystyka poszczególnych zestawów. Modele do systemów wielosegmentowych (np. wzmacniacze, tunery radiowe czy odtwarzacze CD) dostępne są najczęściej w kolorze srebrnym lub czarnym, podczas gdy systemy jednosegmentowe charakteryzują się znacznie bardziej zróżnicowaną kolorystyką. Tutaj również dominują kolory czarny i srebrny, ale możemy też spotkać zestawy wieżowe w kolorach takich jak biały, brązowy, a nawet niebieski czy czerwony, włączając w to kolorystykę kolumn głośnikowych, które w takim zestawie się znajdują. Złącza audio Zestawy jednosegmentowe, ze względu na prostszą konstrukcję, mają, oczywiście, mniej różnorodnych złączy audio-wideo od swoich wielosegmentowych braci. Niemniej jednak są one wyposażane we wszystkie najpotrzebniejsze złącza. Zależnie od modelu mogą być to m.in. wyjście słuchawkowe, a także wejście liniowe 2 RCA lub jack 3,5 mm (oznaczane np. jako Aux in). W droższych konstrukcjach możemy spotkać ponadto cyfrowe złącze optyczne lub (i) koaksjalne. W droższych zestawach wieżowych może być dostępne wyjście Pre Out na zewnętrzny subwoofer aktywny. Złącza wideo Jeżeli stereofoniczny zestaw wieżowy pozwala na przetwarzanie sygnału wideo, wówczas Odtwarzacz CD i wzmacniacz zintegrowany to bardzo często wykorzystywany zestaw urządzeń w wielosegmentowym stereofonicznym systemie audio. Fot. Denon Fot. Cambridge Audio Fot. Denon Fot. Dynaudio 12 nr 7, lipiec 2015

13 Fot. Polk Audio mogą być dostępne również złącza HDMI, komponentowe i/lub kompozytowe wideo. Tego typu urządzenie można wykorzystać w połączeniu z odbiornikiem telewizyjnym, nie tylko do odtwarzania dźwięku z telewizora, ale również oglądania filmów na jego ekranie, z wykorzystaniem np. napędu Płyty winylowe to wciąż chętnie wykorzystywany nośnik materiału audio przez entuzjastów dobrego, analogowego brzmienia. DVD lub Blu-ray zintegrowanego z takim zestawem wieżowym. Dobór urządzeń do zestawu wielosegmentowego Sprzęt wykorzystywany w zestawie wielosegmentowym powinien być do siebie odpowiednio dopasowany, nie tylko pod względem wzornictwa, ale przede wszystkim funkcji i parametrów technicznych. Producenci urządzeń do systemów wielosegmentowych mają w ofercie różnorodne serie, w których modele charakteryzują się jednakowym wzornictwem. Dzięki temu w zestawie można wykorzystać kilka modeli, np. wzmacniacz, odtwarzacz CD tej samej marki. W stereofonicznym zestawie wielosegmentowym można wykorzystać m.in. odtwarzacz lub transport CD oraz wzmacniacz stereofoniczny lub amplituner. Źródłem muzyki w takim systemie może być również gramofon, tuner radiowy czy odtwarzacz sieciowy. Całość musi być, oczywiście, wsparta odpowiedniej jakości kolumnami głośnikowymi. W skompletowaniu zestawu stereofonicznego, wyborze liczby i rodzaju urządzeń wchodzących w jego skład wiele zależeć będzie od potrzeb użytkownika, ale także od zasobności jego portfela. Wielosegmentowy, a do tego funkcjonalny Mała wieża, duże możliwości Nie zawsze małe gabaryty zestawu wieżowego muszą oznaczać jego małą funkcjonalność czy kiepskie brzmienie. Potwierdza to najnowszy model D-M40 marki Denon, w skład którego wchodzą jednostka centralna RCD-M40 zintegrowana z odtwarzaczem CD i tunerem radiowym FM (dostępna również w wersji z dodatkowym tunerem DAB+) oraz para kolumn głośnikowych SC-M40. Jednostka centralna zestawu została wykonana zgodnie z koncepcją inżynierów Denona simple and straight, która oznacza, że wszystkie obwody mają nieskomplikowaną konstrukcję i możliwie najkrótsze ścieżki sygnałowe. Na tylnym panelu ma ona dwa cyfrowe wejścia optyczne i jedno analogowe wejście 2 RCA oraz, oczywiście, solidnie wykonane terminale głośnikowe. Dostępne jest również wyjście na aktywny subwoofer, dzięki któremu możemy podłączyć do zestawu dodatkowy głośnik niskotonowy. Przedni panel jednostki centralnej został wyposażony w złącze USB, które można wykorzystać do współpracy z przenośnymi pamięciami flash, a także do podłączenia urządzeń mobilnych marki Apple. Z wykorzystaniem złącza USB można odtwarzać pliki audio w takich formatach jak MP3 i WMA, a także AAC, FLAC i WAV. Model D-M40 został wyposażony w nową, w odróżnieniu do poprzedniego modelu D-M39, sekcję wzmacniacza słuchawkowego. Kolumny głośnikowe wchodzące w skład zestawu to 2-drożne konstrukcje z 12-centymetrowym przetwornikiem średnio- -niskotonowym i 2,5-centrymetrowym przetwornikiem wysokotonowym z miękką kopułką. Są one dostępne w dwóch wersjach kolorystycznych: czarnej i brązowej. Jednostka centralna może mieć natomiast kolor czarny lub srebrny. Model D-M40 charakteryzuje się mocą 2 30 W. Dobrze sprawdzi się nie tylko w nagłośnieniu odbiornika telewizyjnego (dzięki cyfrowym złączom optycznym), ale również odtwarzaniu muzyki z cyfrowych źródeł, np. w sypialni czy domowym salonie. W zestawie znajdziemy pilot zdalnego sterowania. Zalecane marki stereofonicznych systemów audio AAAA AAA AA AAe Segment najwyższy (premium) Segment wysoki Segment średniowyższy Segment średni Segment ekonomiczny Inne marki występujące na rynku (patrz alfabet marek). 13

14 i dobrze brzmiący zestaw może naprawdę sporo kosztować. Jednakże w zamian za wysokie koszty zakupu otrzymujemy zwykle odpowiednio dobrą jakość dźwięku. Dobierając sprzęt audio, warto wziąć pod uwagę różnorodność złączy w poszczególnych urządzeniach. Im będzie ich więcej, tym z większą liczbą urządzeń zewnętrznych będzie mógł współpracować skompletowany system audio. Przydatne są złącza analogowe, które umożliwią współpracę zestawu z urządzeniami starszego typu. Z kolei cyfrowe złącza audio, np. optyczne czy koaksjalne, zapewnią najlepszą możliwą jakość przetwarzania dźwięku. Urządzenia wyposażone w złącza wideo, np. HDMI, można wykorzystać do współpracy z odbiornikiem telewizyjnym i oglądania filmów wideo. Wielosegmentowy system audio można złożyć, samodzielnie dobierając poszczególne elementy, lub zakupić gotowy, dopasowany przez producenta komplet urządzeń. To drugie rozwiązanie zwalnia użytkownika z rozmyślania nad doborem urządzeń, chociażby pod względem dopasowania mocy i impedancji kolumn do wykorzystywanego wzmacniacza czy amplitunera. O poszczególnych urządzeniach, które mogą być źródłem sygnału w systemie stereo lub Nawet niewielkich rozmiarów jednosegmentowe zestawy wieżowe potrafią być bardzo funkcjonalne. Dzięki dostępowi do Internetu, z wykorzystaniem niektórych modeli można odtwarzać muzykę z internetowych serwisów muzycznych i stacji radiowych. wielokanałowym, a także o wzmacniaczach i amplitunerach, piszemy w kolejnych rozdziałach InfoProduktu. Moc wzmacniaczy w modelach jednosegmentowych Wzmacniacze zintegrowane w jednosegmentowych zestawach wieżowych mają zwykle mniejszą moc od tych stosowanych w oddzielnych wzmacniaczach do systemów wielosegmentowych. Sporym dylematem dla kupującego może być moc Optymalne odległości dla odsłuchu stereofonicznego Odległość pomiędzy kolumnami [m] Odległość od linii łączącej kolumny do słuchacza [m] 1,0 1,4 1,5 2,1 2,0 2,8 2,5 3,5 3,0 4,2 3,4 4,9 4,0 5,5 zestawów wieżowych, która podawana jest w najróżniejszy sposób, nie do końca jasno określony przez producenta. Dlatego też trudno jest porównywać dwie wartości poziomu mocy podawane dla zestawów wieżowych przez różnych producentów, ponieważ każdy z nich może stosować inne Fot. Denon kryteria pomiarowe (np. przyjąć inny próg dopuszczalnego poziomu zniekształceń harmonicznych lub dokonywać pomiaru przy innej częstotliwości). Co więcej, przez producentów eksponowana jest często najwyższa możliwa do zmierzenia wartość mocy całego zestawu, która z rzeczywistymi jego możliwościami nie ma zbyt wiele wspólnego. Należy więc zwracać uwagę, jaki typ mocy podaje producent, gdyż nie każdy z nich jest miarodajny i odzwierciedla faktyczne możliwości zestawu wieżowego. Najczęściej podawana jest wartość mocy PMPO (Peak Music Power Output) lub RMS (Root Mean Square). Nie należy zwracać uwagi na moc PMPO. Jest to chwilowa moc muzyczna, podawana dla krótkiego czasu, przy której poziom zniekształceń harmonicznych jest zwykle wysoki, niepodawany przez producentów zestawów wieżowych. Znacznie bardziej wiarygodna jest wartość RMS, która zwykle podawana jest przy określonym, stosunkowo niewielkim poziomie zniekształceń harmonicznych. Zestawy klasy hi-end W sprzęcie audio mamy do czynienia ze sprzętem określanym jako hi-fi i hi-end. Określenie hi-fi w odniesieniu do stereofonicznych systemów audio funkcjonuje dziś już raczej jako utarty slogan, ponieważ parametry techniczne normy hi-fi spełnia obecnie nawet tani zestaw wieżowy. Z kolei określenie hi-end, często wykorzystywane marketingowo, nie jest podparte żadnymi normami. Oznacza jedynie sprzęt wysokiej klasy, o parametrach znacznie przewyższających normę hi-fi. Sprzęt hi-endowy wykorzystuje najnowsze i najbardziej zaawansowane rozwiązania techniczne oraz bardzo dobrej jakości podzespoły. Przekłada się to, niestety, na wysoką cenę sprzętu audio. Najczęściej koszty, jakie ponosi klient, są jednak adekwatne do jakości dźwięku wytwarzanego przez takie urządzenie. Różnorodne zastosowania Zestawy stereo, dzięki prostocie instalacji i konfiguracji, są często i chętnie stosowane w domowym zaciszu. Chociaż ich głównym przeznaczeniem jest odtwarzanie muzyki w trybie stereofonicznym, to można wykorzystać je np. do nagłośnienia dźwięku z telewizora czy nawet komputera. Wiele modeli ma nawet wbudowane złącze USB-B i przetwornik DAC, dzięki czemu mogą być one wykorzystane jako zewnętrzna karta dźwiękowa komputera stacjonarnego lub laptopa, co w połączeniu z odpowiedniej klasy kolumnami głośnikowymi stworzy świetnie brzmiący, a do tego uniwersalny system audio. Zestaw wieżowy wyposażony w napęd DVD lub Blu-ray może być świetnym zamiennikiem zestawu kina domowego. Co prawda, dźwięk będzie odtwarzany w trybie stereo, niemniej jednak taki system audio może okazać się przydatny, zwłaszcza w wypadku niewielkich pomieszczeń. Fot. Pioneer Serwer muzyczny wchodzący w skład zestawu audio daje znacznie więcej możliwości użytkownikowi, jeśli chodzi o dostęp do różnorodnych źródeł muzyki. 14 nr 7, lipiec 2015

15

16 System 2.0-kanałowy System 2.1-kanałowy System 5.0-kanałowy kino W DOMU System 5.1-kanałowy System 7.1-kanałowy iestety, w tym wypadku oprócz n odpowiedniego sprzętu liczą się także możliwości finansowe potencjalnego użytkownika. Z reguły im droższy i bardziej rozbudowany system kina domowego, tym ma on więcej funkcji i możliwości technicznych. Lepsze jest też jego brzmienie. Oczywiście, im więcej kanałów surround wykorzystywanych jest w systemie kina domowego, tym wrażenie przestrzenności dźwięku w nim odtwarzanego będzie lepsze. Charakterystyka zestawów jednoi wielokomponentowych Do odtwarzania dźwięku surround możemy wykorzystać zestawy jedno- lub wielokomponentowe. Zestawy jednokomponentowe, które najczęściej wszystkie niezbędne elementy mają zamknięte w jednym pudełku, są z reguły znacznie tańsze. Łatwiej jest też zainstalować je w pomieszczeniu. Mają one w zestawie nawet kable głośnikowe, które w dodatku są często zakończone końcówkami w odpowiednim kolorze lub oznakowane odpowiednim kolorem, zgodnym z oznaczeniem na kolumnach, aby podczas montażu użytkownik mógł samodzielnie podłączyć kolumny do jednostki centralnej (odtwarzacza, tunera i wzmacniacza zamkniętego w jednym urządzeniu). Kolumny głośnikowe w takim jednokomponentowym zestawie są najczęściej wykonane z tworzywa sztucznego i mają z tyłu obudowy otwory montażowe, dzięki którym możliwe jest zamocowanie ich na ścianie. Warto skorzystać z takiego rozwiązania, ponieważ nie tylko zaoszczędzimy miejsce w pomieszczeniu, ale również zadbamy o to, aby zawsze były one ulokowane w jednym, tym najbardziej odpowiednim miejscu. Dobór urządzeń do systemu wielokomponentowego O doborze urządzeń mówimy, oczywiście, w kontekście rozbudowanych zestawów wielokomponentowych, gdzie użytkownik ma dużą dowolność w wyborze poszczególnych 16 nr 7, lipiec 2015

17 System 9.1-kanałowy System Dolby ProLogic IIz (7.1-kanałowy) Fot. Dynaudio System Dolby ProLogic IIz (9.1-kanałowy) Wykorzystując jedno- lub wielokomponentowy zestaw kina domowego, można w domowym salonie czy też w specjalnie zaaranżowanej domowej sali kinowej stworzyć namiastkę prawdziwego kina. urządzeń. Zaawansowane systemy kina domowego wymagają ponadto odpowiedniego zaprojektowania oraz przystosowania (np. pod względem akustyki) samego pomieszczenia. Warto o tym pomyśleć już na etapie wykończenia wnętrza, a najlepiej zadbać o wszystko (np. wyprowadzenia na poszczególne przewody) już na etapie budowy, aby później nie narazić się na dodatkowe remonty. Dobierając do wielokomponentowego zestawu kina domowego poszczególne urządzenia, należy zwrócić szczególną uwagę na to, aby po instalacji mogły one ze sobą właściwie współpracować i spełniać wymagania użytkownika. Należy więc uwzględnić funkcje, jakie mają mieć poszczególne wykorzystywane urządzenia, oraz to, jakie formaty plików i dekodery dźwięku przestrzennego mają obsługiwać. Ważny jest też dobór sprzętu pod względem mocy wykorzystywanych wzmacniaczy. Musi ona być odpowiednio dopasowana do wielkości pomieszczenia i kolumn głośnikowych, które będą użyte do jego nagłośnienia. Zapewni to odpowiednio wysoki poziom głośności odtwarzanego dźwięku, a jednocześnie dobre brzmienie (bez przesterowań sygnału i niepotrzebnych zniekształceń). Systemy dźwięku przestrzennego Wśród firm opracowujących najróżniejsze systemy dźwięku przestrzennego głównymi graczami są Dolby Laboratories i DTS Inc., a opatentowane przez nie rozwiązania na dobre zadomowiły się w sprzęcie do kina domowego. Podstawowym systemem opracowanym przez firmę Dolby Laboratories jest Dolby Digital. Jego następcą jest system Dolby Digital Plus, który wykorzystuje kodowanie w formacie E-AC-3 (Enhanced Audio Compression-3). Charakteryzuje się większą od AC-3 przepływnością bitową, co wpływa na poprawę jakości dźwięku i umożliwia przesyłanie większej liczby kanałów audio (w tym obsługę systemu 7.1-kanałowego). Następcą podstawowego systemu Dolby Laboratories jest Dolby ProLogic IIz, który do standardowego układu kolumn 5.1 i 7.1 dodaje dwie dodatkowe kolumny, które umieszcza się System DTS Neo:X (11.1-kanałowy) System Audyssey DSX (11.2-kanałowy) 17

18 System Dolby Atmos 9.1-kanałowy (konfiguracja 7.1.2) System Dolby Atmos 11.1-kanałowy (konfiguracja 7.1.4) System Dolby Atmos 11.1-kanałowy (z 4 głośnikami emitującymi dźwięk także ku górze) System Auro-3D (9.1-kanałowy) wysoko nad kolumnami frontowymi.dobrej jakości wielokanałowy sygnał audio zapewnia system Dolby TrueHD. Pozwala on na obsługę formatu 7.1-kanałowego przy częstotliwości próbkowania 96 khz i rozdzielczości 24 bity. W wypadku ścieżki dźwiękowej w formacie 5.1 możliwa jest transmisja z jakością nawet do 192 khz/24 bit. Pierwszym i najpopularniejszym rozwiązaniem konkurencyjnej firmy DTS Inc. jest system DTS Digital Surround. Charakteryzuje się on mniejszym niż Dolby Digital stopniem kompresji. Dlatego uważa się często, że DTS Digital Surround oferuje lepszą jakość dźwięku, a jego charakterystyczną cechą jest podbicie wysokich Amplituner wielokanałowy w połączeniu z odtwarzaczem Blu-ray i oczywiście odpowiednim zestawem kolumn głośnikowych jest doskonałym źródłem domowej rozrywki. częstotliwości. Rozszerzeniem tego systemu jest DTS-ES, umożliwiający odtwarzanie dźwięku maksymalnie w formacie 6.1-kanałowym. Możemy wyróżnić dwie odmiany systemu DTS-ES: Matrix oraz Discrete. Pierwsza z nich bazuje na dekodowaniu matrycowym, a dodatkowy (trzeci) kanał surround jest generowany podobnie jak w systemie Dolby Digital EX, a więc może być to wygenerowany sygnał różnicowy z dwóch standardowych kanałów tylnych (surround). Z kolei DTS-ES Discrete daje możliwość uzyskania pełnego, a nie sztucznie wytworzonego sygnału 6.1-kanałowego. Dodatkowy, trzeci sygnał surround jest w tym wypadku zapisany jako odrębny kanał. Zapis w formacie DTS-ES jest w pełni kompatybilny z DTS 5.1. Możemy ponadto wyróżnić system DTS 96/24, w którym, jak sama nazwa wskazuje, dźwięk zapisywany jest z częstotliwością próbkowania 96 khz i rozdzielczością 24 bity. Na potrzeby standardu Blu-ray został opracowany standard DTS-HD. Występuje on w dwóch odmianach: DTS-HD Master Audio oraz DTS-HD High Resolution System Auro-3D (11.1-kanałowy) Fot. Pioneer 18 nr 7, lipiec 2015

19 Płaski amplituner Fot. Cambridge Audio Jeżeli w systemie kina domowego wykorzystujemy niewielkie głośniki lub kolumny głośnikowe, wówczas aby zapewnić im odpowiednie rozmieszczenie, warto wykorzystać odpowiednie statywy. Wśród amplitunerów kina domowego dostępnych na rynku możemy znaleźć płaskie konstrukcje, które z łatwością zmieścimy w szafce RTV. Takim modelem jest np. 6.2-kanałowy amplituner VSX-S510 Pioneera, który ma zaledwie 85 mm wysokości i 317 mm głębokości. Mimo niewielkich gabarytów urządzenia jego tylny panel skrywa wszystko, co niezbędne w amplitunerze wielokanałowym 5 wejść i jedno wyjście HDMI, wejścia audio cyfrowe optyczne i koaksjalne oraz analogowe 2 RCA. Dostępne są również złącza Ethernet i USB host, a także wyjście Pre out 2 RCA dla kanałów surround i dwa wyjścia na aktywny suboower. Na tylnym panelu znajduje się ponadto złącze do podłączenia opcjonalnego adaptera Wi-Fi, co pozwoli na bezprzewodowe podłączenie amplitunera do domowej sieci internetowej. Dodatkowe wejście HDMI znajduje się na przednim panelu. Obsługuje ono standard MHL. Obok niego umieszczono złącze USB, z wykorzystaniem którego można odtwarzać pliki multimedialne z przenośnych pamięci flash. Przedni panel tego smukłego amplitunera ma ponadto wyjście słuchawkowe i wejście na mikrofon kalibracyjny dla systemu MCACC. Model VSX-S510 wyposażono w najnowsze rozwiązania techniczne, w tym możliwość obsługi przetwarzania wideo w rozdzielczości Ultra HD oraz tryb oszczędzania energii Eco. Obsługuje on m.in. takie dekodery dźwięku przestrzennego, takie jak Dolby TrueHD i DTS-HD Master Audio. Dostępna jest aplikacja vtuner, dzięki której użytkownik uzyskuje dostęp do ogromnej liczby internetowych stacji radiowych. Dzięki funkcji Spotify Connect można również korzystać z dobrodziejstw internetowego serwisu muzycznego Spotify. Aplituner jest zgodny ze standardami DLNA i Air- Play, co pozwala na współpracę z innymi urządzeniami znajdującymi się w lokalnej sieci internetowej. Urządzenie charakteryzuje się mocą 110 W na kanał (przy impedancji 4 Ω). Jest dostępne w aż trzech wersjach kolorystycznych: czarnej, srebrnej i rzadko spotykanej w systemach wielokomponentowych białej. Fot. Pioneer Audio. DTS-HD Master Audio jest to odpowiednik sytemu Dolby TrueHD. Umożliwia zapis do 8 kanałów (niekoniecznie w standardzie 7.1) z częstotliwością próbkowania 96 khz i rozdzielczością 24 bity. Kolejny z formatów DTS-HD High Resolution Audio podobnie jak DTS-HD Master Audio umożliwia zapis do 8 kanałów dźwiękowych z taką samą częstotliwością próbkowania i rozdzielczością (96kHz i 24 bity). Maksymalna przepływność dla dysków Blu-ray jest w tym wypadku mniejsza niż dla DTS-HD Master Audio i wynosi 6 Mbit/s. Nowe rozwiązania Na rynku pojawiają się także nowe rozwiązania do systemów wielokanałowych, w tym m.in. system Auro-3D firmy Auro Technologies. Swoje nowe systemy zaproponowały także wspomniane już firmy Dolby Laboratories i DTS Inc. Są to odpowiednio Dolby Atmos i DTS:X, poniekąd konkurencyjne dla siebie formaty. Ich zadaniem jest zwiększenie przestrzenności odtwarzanego sygnału audio nie tylko w płaszczyźnie poziomej, ale też pionowej. Dolby Atmos System Dolby Atmos wykorzystuje dwie warstwy zapisu dźwięku. Pierwsza to warstwa tradycyjna, jak w klasycznym układzie kina domowego, np Drugą warstwą są właśnie dźwięki charakterystyczne dla systemu Dolby Atmos. Warstwa ta uwzględnia lokalizację i sposób przemieszczania się poszczególnych źródeł Zalecane marki systemów kina domowego AAAA AAA Segment najwyższy (premium) Segment wysoki sygnału audio w trójwymiarowej przestrzeni zależnie od akcji widocznej na ekranie. Podczas odtwarzania sygnału audio system Atmos łączy wszystkie ścieżki (z obydwu warstw) w czasie rzeczywistym, tworząc wrażenie, że każdy dźwięk pochodzi z miejsca, które zostało wyznaczone wcześniej, na etapie realizacji dźwięku. Wszystko odbywa się w sposób AA Segment średniowyższy AAe Segment średni Segment ekonomiczny Inne marki występujące na rynku (patrz alfabet marek). 19

20 W systemie Dolby Atmos, zamiast podsufitowych kolumn głośnikowych, można wykorzystać głośniki modułowe A60 Definitive Technology, które montuje się na kolumnach podłogowych BP ST tej marki. dostosowany do konkretnej konfiguracji i liczby głośników w danej sali kinowej. Z uwagi na dodatkową warstwę kolumn głośnikowych w systemie Dolby Atmos stosuje się nieco inne oznaczenie niż w klasycznym systemie kina domowego. Do standardowego oznaczenia, np. 5.1 czy 7.1, dodaje się po kropce kolejną cyfrę, która oznacza liczbę głośników wykorzystywanych do przetwarzania dźwięku dla systemu Atmos, np Taka konfiguracja oznacza system 7.1 (z subwooferem, kolumną centralną, dwiema frontowymi i czterema kolumnami surround dwiema lewymi i dwiema prawymi) wzbogacony o dwie kolumny przetwarzające sygnał systemu Dolby Atmos, które montowane są najczęściej pod sufitem i skierowane w stronę miejsca odsłuchowego. Amplituner obsługujący system Atmos musi być przynajmniej 7.1-kanałowy, nie wspominając już o tym, że musi mieć zaimplementowane odpowiednie dekodery dźwięku przestrzennego, które umożliwią korzystanie z dobrodziejstw nowego systemu. Wówczas oprócz obsługi zestawu surround 5.1 dodatkowe kanały można wykorzystać do zasilenia kolumn przyporządkowanych do Dolby Atmos (montowanych pod sufitem lub wykorzystujących specjalną konstrukcję, przystosowaną do systemu Atmos). W wypadku modeli 9.1-kanałowych można zbudować jeszcze bardziej złożone konfiguracje głośników, wykorzystujące nie dwa, ale nawet cztery kanały na potrzeby systemu Atmos. Auro-3D Funkcjonowanie Auro-3D, opracowanego przez Auro Technologies, opiera się na trzech warstwach akustycznych związanych z wysokością. Są to: lower layer, height layer i top layer. Kolumny głośnikowe w pomieszczeniu odsłuchowym Fot. Definitive Technology powinny być więc zawieszone na trzech różnych wysokościach, nazywanych warstwami. Warstwą lower layer nazywany jest klasyczny układ głośników systemu kina domowego, np. 5.1-kanałowy. Warstwa height layer to natomiast kolumny głośnikowe umieszczone niemal pod sufitem, nad głośnikami warstwy podstawowej. Warstwa najwyższa, czyli top layer, to głośnik umieszczony na suficie nad miejscem odsłuchowym i skierowany w dół. Jest on określany jako Voice of God, a więc w wolnym tłumaczeniu Głos Boga. W systemie Auro-3D, zwłaszcza w wypadku mniejszych pomieszczeń, nie ma konieczności korzystania z ostatniej warstwy, ponieważ sygnały audio generowane przez nią nie są aż tak znaczące dla percepcji dźwięku przestrzennego jak dwie pozostałe. W systemie Auro-3D najpopularniejszymi konfiguracjami są: 9.1, 10.1, 11.1, 11.1b i Pierwsze trzy z nich są kompatybilne z systemem 5.1. Konfigurację 9.1-kanałową tworzą kolumny systemu 5.1 i cztery dodatkowe należące do warstwy height layer, które umieszczone są bezpośrednio nad dwiema kolumnami surround i dwiema kolumnami frontowymi. W systemie 10.1 dodatkowym elementem jest głośnik warstwy top layer, a więc Voice of God. System 11.1 oprócz konfiguracji 10.1 wykorzystuje dodatkowy głośnik w warstwie height layer, Fot. Pioneer który umieszcza się nad głośnikiem centralnym, na tej samej wysokości co pozostałe kolumny z tej warstwy. Konfiguracje 11.1b i 13.1 bazują na standardzie 7.1-kanałowym i są z nim kompatybilne. Standard 11.1b do klasycznego systemu 7.1 dodaje cztery kolumny w warstwie height layer. Na system 13.1-kanałowy składa się natomiast 7 kolumn głośnikowych warstwy lower layer, subwoofer oraz 5 tworzących warstwę height layer (z kolumną centralną w tej warstwie) i głośnikiem Voice of God (w warstwie top). DTS:X Jednym z nowszych systemów czy też technik wielokanałowego przetwarzania dźwięku jest opracowany przez DTS Inc. system DTS:X. Po raz pierwszy został on zaprezentowany w styczniu 2015 r. na targach CES. Pierwszą salą kinową, w której zainstalowano system DTS:X, jest Brenden Theater, zlokalizowany w Palm Hotel w Las Vegas. DTS:X jest to poniekąd następca systemu DTS- -HD. Podobnie jak Dolby Atmos czy Auro-3D tworzy on, z wykorzystaniem odpowiedniej liczby odpowiednio rozmieszczonych głośników, trójwymiarowy dźwięk wokół miejsca odsłuchowego. System ten, w przeciwieństwie do Dolby Atmos, nie wymaga dodania do istniejącego już systemu 5.1- lub 7.1-kanałowego dodatkowych kanałów czy kolumn głośnikowych zamocowanych wysoko pod sufitem (jak dla Dolby Atmos), choć z pewnością zwiększą wrażenie przestrzenności i trójwymiarowości dźwięku. DTS:X może bowiem pracować ze standardową konfiguracją głośników, aż do 11.2-kanałowej. Można w nim zastosować do 32 różnych miejsc usytuowania głośników, przyporządkowanych do poszczególnych kanałów (w wypadku Dolby Atmos liczba ta wynosi 64). Obsługa rozdzielczości 4K to już standard w nowych modelach amplitunerów. Dzięki temu na ekranie odpowiedniego telewizora możemy cieszyć się bardzo dobrej jakości, pełnym szczegółów obrazem. System DTS:X jest przeznaczony zarówno do zastosowań w kinach profesjonalnych, jak i domowych. Tym, co odróżnia DTS:X od Dolby Atmos, jest ujednolicenie formatu dla sal kinowych i zestawów kina domowego. Standard Dolby Atmos wciąż wymaga osobnych miksów dla tych dwóch lokalizacji. Wielu producentów sprzętu audio zapowiedziało zaimplementowanie tego sustemu w swoich urządzeniach. Wśród nich są m.in. Denon, Marantz, Onkyo, Pioneer czy Yamaha. W niektórych modelach system DTS:X będzie dostępny fabrycznie, a w niektórych (np. w modelu AVR- -X7200W Denona czy AV8802 Marantza) po przeprowadzeniu aktualizacji. Przetwarzanie do trybu surround Dźwięk przestrzenny może być wytwarzany sztucznie za pomocą odpowiednich algorytmów i procesorów DSP, wykorzystujących m.in. zjawisko psychoakustyki i postrzegania dźwięku przez człowieka. Wówczas sygnał dźwiękowy jest odpowiednio dzielony (panoramowany) do poszczególnych kanałów surround. Przykładami tego typu rozwiązań są ProLogic II i ProLogic IIx firmy Dolby Digital oraz Neo:6 i Neo:X firmy DTS Inc. Pierwszy z nich, czyli Dolby ProLogic II, pozwala na uzyskanie pełnozakresowego dźwięku w formacie 5.1 z dowolnego sygnału stereofonicznego przy zapewnieniu dobrej separacji poszczególnych kanałów. Dolby ProLogic IIx, a więc jego następca, umożliwia przekształcenie dźwięku zarejestrowanego w 5.1, a także w stereo do formatu 6.1, a nawet 7.1 przy zachowaniu wszelkich informacji zawartych w źródle. System DTS Neo:6 firmy DTS Inc. wykorzystuje złożone algorytmy obliczeniowe i umożliwia zamianę sygnałów stereofonicznych w dźwięk przestrzenny maksymalnie do formatu 6.1. System ten oferuje dwa różne tryby, dostosowane do dwóch odmiennych typów sygnału audio, a więc dla dźwięku filmowego i muzyki. Niejako rozwinięciem koncepcji DTS Neo:6 jest system DTS Neo:X. Zastosowane w nim algorytmy cyfrowego przetwarzania sygnału audio są w stanie przetworzyć dźwięk stereofoniczny nawet do formatu 11.1-kanałowego. 20 nr 7, lipiec 2015

21

22 Listwy soundbarowe i systemy audio pod telewizor Zamiast rozbudowanego zestawu kolumn głośnikowych do odtwarzania dźwięku z telewizora można wykorzystać soundbar, speakerbar lub specjalne, płaskie systemy audio, które umożliwiają ustawienie ich pod telewizorem zamocowanym w fabrycznej podstawie. rządzenia te są doskonałym U rozwiązaniem dla tych użytkowników, którzy w swoim pomieszczeniu odsłuchowym nie mają zbyt wiele miejsca na rozbudowane zestawy kina domowego czy nawet parę klasycznych podłogowych kolumn głośnikowych. Soundbar czy speakerbar? Soundbar to kolumna głośnikowa o charakterystycznej płaskiej i podłużnej konstrukcji, która może być wyposażona w napęd optyczny, co pozwala na odtwarzanie płyt DVD czy Blu-ray (zależnie od wbudowanego napędu). Wśród tego typu modeli możemy spotkać się też z określeniem speakerbar. Takim mianem określane są przez niektórych producentów modele soundbarów, które nie mają zintegrowanego odtwarzacza płyt, czy to DVD czy Blu-ray. Dzięki temu charakteryzują się smukłą, niekiedy wręcz kompaktową obudową. Niektóre tego typu modele mają grubość zaledwie kilku centymetrów, co sprawia, że W ofercie producentów sprzętu audio pojawiają się coraz częściej płaskie systemy audio, które można ustawić pod telewizorem zamocowanym w fabrycznej podstawie. doskonale prezentują się zawieszone na ścianie wraz z płaskimi telewizorami LCD LED. Nowością na rynku i jednocześnie nietypowym rozwiązaniem są zakrzywione modele soundbarów. Ich pojawienie się wynika z rosnącej popularności zakrzywionych odbiorników telewizyjnych. Taki dodatek do telewizora o zakrzywionym ekranie nie tylko jest funkcjonalny i poprawia brzmienie dźwięku płynącego z telewizora, ale również pod względem wyglądu doskonale z nim współgra. Niektóre modele można zamontować bezpośrednio do zakrzywionego odbiornika telewizyjnego, co pozwala uniknąć wiercenia dodatkowych otworów w ścianie. Modele aktywne i pasywne Wśród dostępnych na rynku modeli możemy wyróżnić soundbary aktywne i pasywne. Pierwsze z nich mają wbudowany wzmacniacz i stanowią samodzielne urządzenia. Oprócz tego mają one zaimplementowane odpowiednie procesory dźwięku (najczęściej firm Dolby, DTS i ewentualnie autorskie rozwiązania zwiększające przestrzenność odtwarzanego dźwięku), jak również złącza audio-wideo. Modele aktywne wykorzystują zwykle wzmacniacze klasy D o dużej sprawności i niewielkich zniekształceniach harmonicznych. Modele pasywne są niczym klasyczne kolumny głośnikowe do poprawnego działania wymagają podłączenia do zewnętrznego wzmacniacza lub amplitunera wielokanałowego. Soundbar pasywny jest więc tylko odtwarzaczem sygnału audio, wszelkie przetwarzanie i dekodowanie odbywa się np. w amplitunerze, od którego będzie zależało, jakie formaty i dekodery dźwięku obsłuży taki zestaw. Zarówno pasywna, jak i aktywna konstrukcja soundbara mają swoje wady i zalety. W modelach aktywnych wzmacniacze i wykorzystywane głośniki nie zawsze muszą być dobrej jakości. Zamknięcie głośników i układów wzmacniających w jednej obudowie może wpływać na pojawianie się niekorzystnych dla brzmienia Fot. Denon Fot. Polk Audio 22 nr 7, lipiec 2015

23 Fot. Pioneer zakłóceń. Zaletą modeli aktywnych jest jednak ich uniwersalność. Brak konieczności kupowania dodatkowego urządzenia wzmacniającego, a dodatkowo zintegrowany (w niektórych modelach) odtwarzacz płyt Blu-ray czy DVD oraz złącze USB czynią z takiego aktywnego urządzenia wielofunkcyjny odtwarzacz multimedialny. Zaletą konstrukcji pasywnych jest z pewnością lepsze brzmienie, które będzie jednak zależne od zastosowanego w takim systemie audio Dobrze wyposażony soundbar może być świetną alternatywą dla rozbudowanego zestawu kina domowego, zwłaszcza jeśli w pomieszczeniu nie ma zbyt wiele miejsca na rozstawienie zestawu kolumn. wzmacniacza czy amplitunera, z którymi tego typu modele muszą współpracować. Płaskie systemy audio pod telewizor Na popularności zyskują, oprócz soundbarów i speakerbarów, płaskie systemy audio, które również doskonale sprawdzą się w połączeniu z telewizorem. Tego typu konstrukcje są najczęściej aktywne, a więc można je podłączyć bezpośrednio do odbiornika telewizyjnego. Obudowy tych płaskich systemów audio są wytrzymałe do tego stopnia, że można na nich stawiać zamocowany w fabrycznej podstawie telewizor, bez obawy o ich uszkodzenie. Płaskie systemy audio, podobnie jak soundbary, są wyposażone w dekodery dźwięku przestrzennego i różnorodne złącza, dzięki którym mogą współpracować z zewnętrznymi urządzeniami audio-wideo. odtwarzanych wyłącznie przez listwę soundbarową mógłby być niewystarczający Subwoofer dołączony do zestawu może być przewodowy lub bezprzewodowy. Bezprzewodowe konstrukcje subwooferów zapewniają większy komfort użytkowania i wygodę przy ustawianiu w pomieszczeniu. Użytkownik nie jest wówczas ograniczony długością zastosowanego okablowania. Subwoofer, podobnie jak soundbar, może być aktywny lub pasywny. Pasywne mogą być modele znajdujące się w zestawie z listwą soundbarową, która ma wbudowany wzmacniacz. Znacznie popularniejsza jest jednak aktywna odmiana subwoofera. Niektóre modele listew soundbarowych, mimo że nie mają subwoofera w zestawie, mogą być wyposażone w złącze Pre out, które pozwala na opcjonalne podłączenie zewnętrznego subwoofera aktywnego, praktycznie dowolnego producenta. Dzięki takiemu rozwiązaniu użytkownik może w razie potrzeby nabyć dodatkowy subwoofer i dołączyć go do istniejącego już systemu audio. Złącza dostępne w soundbarach Zależnie od tego, czy soundbar jest aktywny czy pasywny, ma inne złącza na tylnym panelu urządzenia. Modele pasywne mają jedynie terminale głośnikowe. Są one najczęściej zakręcane. Soundbar pasywny może mieć nawet 5 par takich terminali. W soundbarach aktywnych terminale głośnikowe są często zaciskowe. Modele aktywne mogą mieć ponadto różnorodne złącza wejściowe audio zarówno cyfrowe (optyczne i koaksjalne), Zamiast kina W pomieszczeniach, w których nie można sobie pozwolić na rozbudowany zestaw kina domowego, warto pomyśleć o soundbarze. Dobrej jakości, funkcjonalne urządzenie może świetnie się sprawdzić w domowej sali kinowej. Przykładem funkcjonalnego soundbara jest model Soundscape firmy Paradigm. W urządzeniu zastosowano aż 7 przetworników elektroakustycznych, a każdy z nich zasilany jest przez osobny kanał wzmacniacza klasy D o mocy 7 25 W RMS. Cztery z nich są 4-calowe, nisko-średniotonowe z membranami kompozytowymi o niewielkiej masie i dużej sztywności, a trzy pozostałe to 1-calowe głośniki wysokotonowe z cewkami chłodzonymi ferrofluidem. Na tylnym panelu listwy soundbarowej dostępne są różnorodne złącza audio cyfrowe optyczne i koaksjalne, a także wejście analogowe 2 RCA. Jest również wyjście na zewnętrzny subwoofer aktywny. Subwoofer jest sprzedawany jako opcja. W zestawie z soundbarem znajduje się jedynie bezprzewodowy odbiornik sygnału dla subwoofera. jak i analogowe (jack i cinch). Zaawansowane modele mogą mieć nawet gramofonowe wejście audio (2 RCA), a także wyjście na zewnętrzny subwoofer aktywny. Dostępne może być też wyjście analogowe audio, np. na zewnętrzny wzmacniacz. Jednym z podstawowych złączy dostępnych obecnie w niemal każdym soundbarze aktywnym jest HDMI wejściowe (przynajmniej jedno) i wyjściowe. Wyjście HDMI może być wyposażone w tzw. zwrotny kanał audio (ARC), dzięki któremu nie ma konieczności stosowania dodatkowego połączenia kablowego do przesyłania dźwięku z telewizora do soundbara. Soundbar może wykorzystywać funkcję CEC (Consumer Electronic Control), która umożliwia obsługę za pomocą jednego pilota dwóch urządzeń połączonych kablem HDMI (np. soundbara i odbiornika telewizyjnego). Soundbary aktywne mogą być też wyposażone Fot. Paradigm Brzmienie soundbara można dopasować do własnych preferencji dzięki dostępnym trybom equalizera. Dla materiałów wideo z dźwiękiem w Dolby Digital można uruchomić tryb przetwarzania z efektem Virtual Surround, co znacznie zwiększy przestrzenność ścieżki dźwiękowej. Specjalny 2-kanałowy tryb przygotowano natomiast do odtwarzania muzyki. Model Soundscape obsługuje standard Bluetooth, a także kodek aptx. Zapewnia to bardzo dobrej jakości dźwięk podczas bezprzewodowego odtwarzania muzyki z urządzeń mobilnych również obsługujących wspomniany kodek. w złącze USB, a nawet czytnik kart pamięci, co pozwala na odtwarzanie plików audio z przenośnych pamięci flash. Montaż i ustawienie soundbara Listwę soundbarową można ustawić bezpośrednio na szafce RTV tuż pod telewizorem zamontowanym w fabrycznej podstawie lub zamontować ją nad lub pod odbiornikiem telewizyjnym zawieszonym na ścianie. Zwykle wymaga to zastosowania odpowiedniego uchwytu. W niektórych modelach uchwyt może być zawarty w zestawie, a do niektórych dostępny jest jako dodatkowe akcesorium. W końcu nie każdy użytkownik decyduje się na ścienny montaż soundbara. Listwa soundbarowa może mieć też otwory z tyłu obudowy, umożliwiające jej instalację na ścianie, np. z wykorzystaniem popularnych kołków rozporowych. Modele z subwooferem w zestawie W zestawie z listwą soundbarową może znajdować się subwoofer. Przyda się on zwłaszcza w pomieszczeniach o większej kubaturze, w których poziom niskich tonów Odpowiednie rozstawienie głośników w listwie soundbarowej pomaga uzyskać większą przestrzenność odtwarzanego dźwięku. Fot. Polk Audio 23

24 Fot. Samsung Systemy Multiroom Wśród domowych systemów audio coraz większą popularność zyskują systemy multiroom, zarówno te przewodowe, jak i bezprzewodowe. Dzięki nim można w wygodny sposób odtwarzać muzykę w wielu pomieszczeniach, a w dodatku niezależnie. ożemy wyróżnić systemy multiroom zcentralizowane i zde- M centralizowane. Pierwsze z nich mają większość podzespołów zamkniętych w jednym, specjalnie wyznaczonym pomieszczeniu w domu. W takim systemie głównym elementem jest kontroler jednostka centralna, za pomocą której dźwięk dystrybuowany jest do poszczególnych pomieszczeń z wykorzystaniem wzmacniaczy i głośników przyporządkowanych każdej ze stref. W systemach zdecentralizowanych poszczególne wzmacniacze strefowe znajdują się najczęściej w każdym z nagłaśnianych pomieszczeń. W takiej konfiguracji oprócz głównego kontrolera w każdej strefie występują więc lokalne kontrolery zintegrowane ze wzmacniaczem. Źródłem sygnału w takim systemie mogą być np. radio internetowe czy serwery multimedialne zgodne Jednym z bezprzewodowych systemów multiroom jest Denon Heos. Oprócz głośników bezprzewodowych (odtwarzaczy strefowych) znajdziemy w nim wzmacniacz i przedwzmacniacz strefowy oraz urządzenie zwiększające zasięg sieci bezprzewodowej. Ostatnio do oferty dołączyły m.in.także soundbar z subwooferem i przystawka do modelu Heos 1. ze standardem upnp. Do systemów zdecentralizowanych, łatwiejszych w instalacji i konfiguracji, zaliczamy bezprzewodowe systemy multiroom takie jak np. Sonos, czy Denon Heos. Dobór systemu multiroom Konfiguracja i instalacja multiroom powinna być dobrze przemyślana i umiejętnie zrealizowana. Wiele zależy tutaj od planu mieszkania, jak również preferencji użytkownika. Na początku należy dokonać podziału funkcjonalnego domu czy mieszkania, co pozwoli wyznaczyć, ile niezależnych stref i podstref ma być wykorzystywanych w systemie multiroom. Podstrefa jest strefą zależną od innej strefy. Jej wykorzystanie pozwala np. na odtwarzanie tego samego źródła dźwięku zarówno w strefie, jak i jej podstrefie, ale z różnym poziomem głośności dźwięku. Należy uwzględnić, do których pomieszczeń ma być doprowadzony sygnał audio i wideo, a do których wyłącznie audio. Wiąże się to późniejszym wykonaniem odpowiedniej instalacji kablowej. Od tego, czy w danym pomieszczeniu odtwarzany będzie także obraz, zależeć będzie rozmieszczenie głośników. Nieco inaczej (w innych miejscach) instaluje się głośniki do odtwarzania wyłączenie muzyki, a inaczej do systemów audio-wideo wykorzystujących w strefie telewizor lub projektor z ekranem. Przy projektowaniu połączeń kablowych pomiędzy poszczególnymi urządzeniami Fot. Denon należy uwzględnić już istniejące instalacje, w tym instalację elektryczną i centralnego ogrzewania. Po ustaleniu ogólnej struktury systemu multiroom należy zdefiniować liczbę i rodzaj urządzeń w nim wykorzystywanych. Sprzęt wykorzystywany w systemie multiroom powinien charakteryzować się nie tylko odpowiednimi funkcjami, ale też trwałością i jakością wykonania, co ma związek z jego niezawodnym działaniem. W każdej ze stref należy przewidzieć miejsce na sterownik naścienny, za pomocą którego będzie obsługiwana dana strefa. Oczywiście, do obsługi można wykorzystać różnego rodzaju programowalne piloty uniwersalne, a także urządzenia mobilne takie jak smartfony i tablety. Multiroom przewodowy i bezprzewodowy Jeżeli już zastanawiamy się nad tym, czy wybrać przewodowy czy bezprzewodowy system multiroom, warto rozważyć wady i zalety tego typu rozwiązań. Oczywiście, każdy system czy też urządzenie w nim wykorzystywane można by rozpatrywać osobno. Chcemy jednak zwrócić uwagę na ogólne cechy obydwu systemów. Każdy z nich ma bowiem swoje plusy i minusy. Do zalet bezprzewodowych systemów multiroom należą z pewnością ich duża skalowalność i łatwość konfiguracji. Można w prosty sposób rozbudować taki system o kolejną 24 nr 7, lipiec 2015

25 Multiroom dla każdego Fot. Definitve Technology Fot. Anthem W scentralizowanych systemach multiroom, wzmacniacze i urządzenia źródłowe zlokalizowane są w jednym miejscu, instalowane zwykle w specjalnej szafie Rack. strefę, a także kolejny moduł czy urządzenie w danej podstrefie. Wystarczy tylko zakupić odpowiedni model i poprawnie go skonfigurować. W przewodowym systemie multiroom rozbudowa o kolejną strefę może się wiązać ze znacznie większymi problemami, np. z poprowadzeniem dodatkowego okablowania, które najlepiej, aby było niewidoczne, co przekłada się niejednokrotnie na solidny remont mieszkania. Ze skalowalnością wiąże się też swoboda doboru poszczególnych urządzeń do systemu bezprzewodowego. Nie zawsze trzeba w danym pomieszczeniu wykorzystywać dużej mocy nagłośnienie. Dlatego w ofercie producentów bezprzewodowych systemów multiroom często mamy do wyboru kilka modeli, np. głośników bezprzewodowych, które różnią się wielkością i mocą wbudowanych wzmacniaczy audio. W niektórych systemach mulitiroom dostępne są specjalne adaptery, które pozwalają wykorzystać w nich dodatkowe urządzenia, nawet te klasyczne przewodowe i stacjonarne jak np. amplituner. W bezprzewodowych systemach multiroom nie trzeba wykorzystywać (choć również może być taka opcja) klawiatur sterujących, znanych z klasycznych scentralizowanych systemów multiroom. W tym wypadku do obsługi można wykorzystać praktycznie dowolne urządzenie mobilne z systemem ios lub Android z zainstalowaną odpowiednią aplikacją. Rozwiązanie to jest nie tylko prostsze w instalacji, ale też przede wszystkim tańsze. Nie ma bowiem konieczności zakupu takiej dodatkowej klawiatury sterującej, a smartfon lub tablet, który może służyć jako sterownik w bezprzewodowym multiroomie, jest dziś w niemal każdym domu. Do wad tego typu rozwiązania możemy zaliczyć natomiast brak najczęściej aplikacji mobilnych na systemy operacyjne inne niż ios i Android. Mamy tu na myśli przede wszystkim posiadaczy smartfonów z systemem operacyjnym Microsoftu. Kolejnym minusem, zależnym jednak już od konkretnego systemu danej marki, jest obsługa różnej liczby źródeł muzyki. Nie każdy producent ma obszerną ofertę, jeśli chodzi o dostęp do różnorodnych serwisów muzycznych czy internetowych stacji radiowych. Wadą z punktu widzenia statystycznego Kowalskiego jest też mimo wszystko cena takiego bezprzewodowego systemu multiroom, choć i tak najprawdopodobniej będzie to tańsza opcja niż w wypadku klasycznej, scentralizowanej i przewodowej instalacji multiroom (oczywiście, przy założeniu tej samej liczby stref odtwarzania). Oprócz klasycznych, przewodowych, scentralizowanych systemów multiroom, coraz bardziej popularne stają się urządzenia, z wykorzystaniem których można stworzyć prosty w konfiguracji i instalacji bezprzewodowy system multiroom. Takim jest właśnie system Omni marki Polk Audio. Do jego obsługi można wykorzystać aplikację mobilną Polk Omni dostępną za darmo w serwisach Google Play i App Store. System Omni obsługuje innowacyjną technikę DTS Play-Fi, która wykorzystuje łączność bezprzewodową Wi-Fi do transmisji sygnału audio w bardzo dobrej jakości, bez opóźnień. Pozwala to na odtwarzanie bezstratnych plików audio i łatwe strumieniowanie muzyki z urządzeń mobilnych do systemu audio obsługującego wspomniany standard. DTS Play-Fi został opracowany, jak sama nazwa wskazuje, przez firmę DTS Inc. Umożliwia przetwarzanie sygnału audio z częstotliwością próbkowania nawet 192 khz i rozdzielczością 24 bity, a więc znacznie lepiej niż w wypadku płyty CD. Play-Fi jest otwartym standardem, co oznacza, że możemy w nim łączyć urządzenia różnych producentów i obsługiwać je z wykorzystaniem tej samej aplikacji mobilnej DTS Play-Fi, dzięki której użytkownik ma dostęp do różnorodnych źródeł sygnału audio, m.in. serwerów multimedialnych, internetowych stacji radiowych i serwisów muzycznych (np. Spotify lub Deezer). Jest ona dostępna bezpłatnie dla systemów Apple i Android. Możliwe jest odtwarzanie tego samego utworu we wszystkich strefach systemu multiroom lub innego w każdej ze stref. W skład tego bezprzewodowego systemu multiroom wchodzą: głośnik bezprzewodowy Omni S2 (w dwóch wersjach ze zintegrowaną baterią litową i bez niej), Omni SB1 soundbar z subwooferem, wzmacniacz bezprzewodowy Omni A1, a także Omni P1 bezprzewodowy adapter. Głośnik bezprzewodowy Omni S2 to jeden z podstawowych elementów systemu multiroom Polk Audio. Zastosowano w nim dwa 2-calowe głośniki szerokopasmowe oraz dwie membrany pasywne. Wykorzystując aplikację Polk Omni możemy tak skonfigurować wykorzystywane w systemie głośniki Omni S2, aby każdy z nich odtwarzał tę samą muzykę lub na każdym odtwarzany był inny utwór. Bezprzewodowy wzmacniacz Omni A1 pozwala na wykorzystanie w domowym systemie multiroom klasycznych, pasywnych kolumn głośnikowych, np. podłogowych. Taki zestaw może wówczas stanowić jedną ze stref bezprzewodowego systemu multiroom. Urządzenie to charakteryzuje się mocą szczytową 2 75 W. Fot. Polk Audio Dzięki bezprzewodowemu odtwarzaczowi strumieniowemu Omni P1 można do bezprzewodowego systemu multiroom dołączyć praktycznie dowolny sprzęt audio, np. zestaw wieżowy lub kina domowego. Model ten został wyposażony w wyjścia cyfrowe optyczne i koaksjalne, a także analogowe 2 RCA. Ma również wejście jack 3,5 mm oraz USB. Do nagłośnienia dźwięku z telewizora możemy wykorzystać zestaw SB1 złożony z soundbara i subwoofera. Zastosowana w listwie soundbarowej technika VoiceAdjust wykorzystuje 3 przetworniki elektroakustyczne. Dzięki niej dialogi i partie wokalne są czyste i precyzyjnie umiejscowione w scenie dźwiękowej. 8-calowy bezprzewodowy głośnik niskotonowy subwoofera zapewnia głęboki bas, a wszystko to bez plątaniny niepotrzebnych kabli. 25

26 Fot. Cambridge Audio Głośniki bezprzewodowe i nie tylko Oprócz rozbudowanych systemów do odtwarzania sygnału audio wykorzystuje się również mniejszy sprzęt, taki jak stacje dokujące czy głośniki bezprzewodowe. Dzięki tego typu urządzeniom możemy wygodnie odtwarzać muzykę nie tylko w domu, ale w razie potrzeby również w plenerze. ie we wszystkich pomieszczeniach w domu muszą być N zainstalowane rozbudowane systemy głośnikowe. W niektórych, np. w domowej kuchni czy sypialni, może wystarczyć niewielki radioodtwarzacz czy radioodbiornik. Świetnie sprawdzą się też stacje dokujące (polecamy je zwłaszcza posiadaczom urządzeń mobilnych marki Apple) oraz głośniki przenośne. Wszystko zależy od potrzeb i wymagań użytkownika. Rodzaje złączy dokujących W stacjach dokujących do urządzeń mobilnych firmy Apple możemy wyróżnić dwa rodzaje złączy dokujących: 30-pinowe oraz 8-pinowe (tzw. złącze Lightning). To pierwsze dostępne jest w starszej generacji ipodach, iphone ach i ipadach. Złącze Lightning występuje natomiast w urządzeniach mobilnych firmy Apple opartych na systemie ios w wersji 6 i 7. Po raz pierwszy Dzięki stacjom dokującym, urządzenia mobline mogą być różnorodnym, a do tego wygodnym w obsłudze, źródłem muzyki w domowym systemie audio. pojawiło się wraz z premierą iphone a 5. Jak już wspomnieliśmy, złącze Lightning ma 8 pinów i jest złączem dwustronnym, co oznacza, że nie da się go błędnie podłączyć. Wykorzystuje układ elektroniczny, który wykrywa odwrotne podłączenie urządzenia i odpowiednio zamienia sygnały, aby zapewnić ich poprawną transmisję. W sprzedaży dostępne są również specjalne przejściówki ze złącza 8-pinowego na starsze 30-pinowe. Można również nabyć przejściówki ze złączy 30- i 8-pinowych na USB i mikro-usb np. przejściówka ze złącza Lightning na złącze mikro-usb umożliwia podłączenie iphone a, ipada lub ipoda ze złączem Lightning do kabla mikro-usb lub ładowarki w celu synchronizacji lub naładowania urządzenia. Zasilanie stacji i głośników przenośnych Stacje dokujące są najczęściej zasilane sieciowo. Z kolei głośniki przenośne mają zwykle wbudowany akumulator, np. litowo-jonowy, który pozwala na kilkugodzinne odtwarzanie muzyki z ich wykorzystaniem bez podłączania do zewnętrznego zasilania. Głośniki przenośne mogą być też zasilane tradycyjnymi bateriami, np. typu AA lub AAA. W zależności od modelu i wykorzystywanej baterii maksymalny czas działania urządzenia jest, oczywiście, inny. Jeżeli głośnik przenośny ma być często użytkowany poza domem, wówczas przy wyborze odpowiedniego modelu warto zwrócić uwagę na pojemność zintegrowanej baterii. Niektóre modele głośników przenośnych oprócz zasilania Fot. Dynaudio bateryjnego mogą mieć możliwość podłączenia zewnętrznego zasilacza sieciowego. Jest to przydatne zwłaszcza wtedy, gdy korzystamy z urządzenia w domu. Wówczas nie zużywamy zintegrowanej z urządzeniem baterii. Głośniki przenośne i przetwarzanie basów Głośniki przenośne, z uwagi na niewielkie rozmiary, a tym samym wielkość wykorzystywanych przetworników, nie zawsze dobrze sobie radzą z przetwarzaniem niskich częstotliwości pasma akustycznego. Aby temu zaradzić, często zamiast otworu bass-reflex stosuje się membranę bierną. Dzięki temu uzyskuje się mniejsze gabaryty urządzenia, a jednocześnie poprawia przetwarzanie niskich tonów. Producenci tego typu sprzętu audio często stosują też rozmaite autorskie rozwiązania techniczne, które umożliwiają poprawę przetwarzania basów. Przykładem popularnego rozwiązania jest np. funkcja dynamicznego podbicia basów DBB (Dynamic Bass Boost), stosowana w sprzęcie marki Philips. Często wykorzystywane są też techniki poprawiające brzmienie skompresowanych plików audio. Rozwiązanie tego typu ASR (Advanced Sound Retriever) stosuje w niektórych swoich modelach firma Pioneer. 26 nr 7, lipiec 2015

27 Fot. Mass Fidelity Nawet z pojedynczego głośnika bezprzewodowego możemy uzyskać bardzo dobrej jakości dźwięk stereo. Dużo zależy m.in. od tego, jakie przetworniki elektroakustyczne są w nim wykorzystywane i jak zostały w nim rozstawione. Funkcja zestawu głośnomówiącego w głośnikach przenośnych Wbrew pozorom, te stosunkowo niewielkie konstrukcje, jakimi są głośniki przenośne i stacje dokujące, wyposażone są w wiele przydatnych funkcji. Umożliwiają one większe zastosowanie tego typu urządzeń niż tylko do odtwarzania muzyki (przewodowego, jak i bezprzewodowego). W głośnikach przenośnych coraz częściej pojawia się również funkcja zestawu głośnomówiącego. Modele w nią wyposażone mają wbudowany mikrofon, który po nawiązaniu połączenia bezprzewodowego z wykorzystaniem standardu Bluetooth stosowany jest podczas połączenia do zbierania sygnału audio w zastępstwie mikrofonu wbudowanego w smartfon. Umożliwia to wygodne prowadzenie rozmów telefonicznych. Użytkownik może swobodnie poruszać się w pobliżu głośnika, bez konieczności trzymania smartfona tuż przy uchu. Modele z tunerem radiowym Głośniki przenośne zwykle nie mają wbudowanego tunera radiowego, choć i w tej grupie produktowej zdarzają się pod tym względem wyjątki. Takie rozwiązanie jest jednak wykorzystywane często w stacjach dokujących. Urządzenia te mogą odtwarzać nie tylko analogowe stacje radiowe korzystające z modulacji FM i AM, ale również cyfrowe w standardzie DAB+, który jest stopniowo wprowadzany również w Polsce. Dzięki stacjom dokującym, smartfonom i tabletom użytkownik może również odtwarzać internetowe rozgłośnie radiowe. Różnorodność dostępnych stacji, z jaką mamy do czynienia, zwłaszcza w Internecie, umożliwi użytkownikowi łatwe znalezienie tej odpowiedniej, emitującej odpowiadające mu gatunki muzyczne. Konstrukcje odporne na uszkodzenia W wypadku głośników przenośnych, które często używane są w plenerze, istotna jest również ich odporność mechaniczna, np. na upadek, zachlapanie czy zapiaszczenie. Wśród modeli dostępnych na rynku możemy spotkać konstrukcje wyposażone w specjalnie wzmocnione gumowane obudowy czy też solidne metalowe maskownice głośników. Do niektórych modeli możemy też nabyć dodatkowe akcesoria pomagające chronić głośnik przed uszkodzeniem. Jeżeli często zabieramy W głośnikach bezprzewodowych ważna jest nie tylko jakość brzmienia, ale też odpowiednia konstrukcja obudowy i rozmieszczenie przetworników. Mały, ale głośny Do odtwarzania muzyki możemy wykorzystać przenośne głośniki Bluetooth. Dzięki wbudowanej baterii świetnie sprawdzą się one nie tylko w domu, ale również w plenerze. Niektóre z tych niewielkich, przenośnych konstrukcji potrafią bardzo pozytywnie zaskoczyć jakością swojego brzmienia. Pod tym względem na uwagę zasługuje m.in. model G2 firmy Cambridge Audio, wyposażony we wzmacniacz klasy D. Oprócz możliwości bezprzewodowego odtwarzania muzyki z urządzeń mobilnych ma on wbudowane złącze jack 3,5 mm, co pozwala na przewodowe podłączenie np. odtwarzacza osobistego. Głośnik ma też poręczne złącze USB, z wykorzystaniem którego można w podróży ładować baterię smartfona. Model G2 możne służyć także jako zestaw głośnomówiący. Ma wbudowany mikrofon i może być używany do prowadzenia rozmów telefonicznych przy współpracy ze smartfonami. Dostępna jest także funkcja NFC, z wykorzystaniem której nawiązywanie połączenia między smartfonem a głośnikiem ze sobą urządzenie, warto zaopatrzyć się w odpowiedniej wielkości pokrowiec lub etui ochronne. Fot. Polk Audio będzie wyjątkowo szybkie i wygodne. Wystarczy tylko zbliżyć smartfon z aktywną funkcją NFC do odpowiedniego miejsca na obudowie głośnika. Model G2 zapamiętuje do czterech różnych urządzeń Bluetooth, z którymi był sparowany, zatem po każdym włączeniu zasilania może automatycznie połączyć się z dowolnym z ostatnich czterech. Użytkownik ma też możliwość zsynchronizowania dwóch głośników G2, aby równocześnie odtwarzały dźwięk, co pozwala zwiększyć głośność odtwarzanej muzyki. Głośnik został wyposażony w funkcję Auto Power Down. W celu oszczędzania energii akumulatora urządzenie przechodzi w tryb uśpienia po upływie 30 minut, jeśli w tym czasie nic nie będzie odtwarzane. Model G2 dostępny jest w aż 5 wersjach kolorystycznych: srebrno-czarnej oraz czarno-białej, niebiesko-białej, czerwono-białej i szampańsko-białej. Zintegrowana bateria litowo-jonowa pozwala na około 10 godzin pracy urządzenia. Fot. Cambridge Audio Radioodtwarzacze CD i radioodbiorniki Do odtwarzania muzyki, również mobilnie, można wykorzystać radioodtwarzacze CD lub radioodbiorniki. Urządzenia te wyposażane są w tuner analogowy lub cyfrowy (z automatycznym wyszukiwaniem stacji). Zwykle obsługiwane są dwa rodzaje modulacji FM (modulacja częstotliwości) i AM (modulacja amplitudy). Niektóre modele mogą odtwarzać cyfrowe radio w standardzie DAB+. Wybór modelu z tunerem DAB+ będzie szczególnie istotny dla użytkowników mieszkających na tych terenach, które są objęte zasięgiem cyfrowego radia. Radioodtwarzacze CD obsługują nie tylko odtwarzanie stacji radiowych i płyt audio, ale mogą mieć również wbudowane złącze USB lub (i) czytnik kart pamięci, co pozwala na odtwarzanie plików audio (najczęściej w formacie MP3) z przenośnych pamięci flash. Radioodtwarzacze mogą mieć też wbudowany moduł Bluetooth. Radioodtwarzacze CD i radioodbiorniki są zwykle wyposażone są w podwójne źródło zasilania sieciowe i bateryjne. Zasilanie sieciowe z pewnością przyda się w domu, gdy nie zabieramy ze sobą urządzenia, a bateryjne w plenerze. Baterii (np. typu AA) zwykle nie ma w komplecie z urządzeniem, ponieważ ten sposób zasilania traktuje się jako opcjonalny. Jeżeli jednak są one niezbędne, przed zakupem należy sprawdzić, np. na opakowaniu lub w instrukcji obsługi, ile i jaki ich rodzaj będzie trzeba zakupić. 27

28 Źródła sygnału audio W systemach audio źródłem sygnału mogą być rozmaite urządzenia. Funkcjonalny system audio umożliwia wykorzystanie dużej liczby różnorodnych źródeł dźwięku, przez co odtwarzanie muzyki jest wygodne i daje dużą swobodę użytkownikowi. ednymi z najpopularniejszych J urządzeń źródłowych są odtwarzacze CD, a dla miłośników analogowego brzmienia wciąż na topie pozostają gramofony. Jeżeli wykorzystywane w zestawie komponenty są pozbawione tunera radiowego, wówczas taki moduł możemy również nabyć jako odrębne urządzenie. Do odtwarzania materiałów audio-wideo można wykorzystać odtwarzacze DVD i Blu-ray. W multimedialnych systemach audio często korzysta się także z komputerów, pamięci przenośnych i dysków NAS, a także odtwarzaczy sieciowych. Odtwarzacze CD, DVD i Blu-ray Trudno sobie wyobrazić stereofoniczny system audio bez możliwości odtwarzania płyt CD. To właśnie ten nośnik optyczny jest podstawowym elementem wielu systemów audio, zarówno tych jedno-, jak i wielosegmentowych. Obecnie płyta CD to wciąż jedno z najpopularniejszych źródeł dobrej jakości materiału audio, choć coraz popularniejsze stają się cyfrowe formaty audio przewyższające jakością ten nośnik optyczny. Częstotliwość próbkowania w wypadku płyty CD to dobrze znane 44,1 khz, a rozdzielczość wynosi 16 bitów na pojedynczą próbkę. W systemie wielosegmentowym zamiast odtwarzacza CD można wykorzystać odtwarzacz płyt DVD lub Blu-ray. Można je zastosować nie tylko do oglądania filmów nagranych na tych nośnikach, ale także do odtwarzania płyt CD. Odtwarzacze te mogą mieć wbudowane złącze USB, co umożliwi współpracę z przenośnymi nośnikami pamięci dyskami i pendrive ami. Pamiętajmy jednak, że odtwarzacze wideo mogą być zbudowane w oparciu o gorszej jakości układy elektroniczne, jeśli chodzi o przetwarzanie sygnału audio, niż odtwarzacze CD, np. gorszej jakości przetworniki cyfrowo-analogowe. Komputery, pamięci przenośne i dyski NAS Coraz częściej wykorzystywanym źródłem cyfrowej muzyki są komputery stacjonarne, W domowym systemie audio-wideo bardzo popularnymi urządzeniami są odtwarzacze Blu-ray. Mogą one nie tylko odtwarzać płyty Blu- -ray, DVD i CD-Audio, ale pozwalać też na dostęp do różnorodnych internetowych serwisów multimedialnych. laptopy, a także pamięci przenośne i dyski NAS. Tego typu nośniki są wyjątkowe przede wszystkim ze względu na ogromną pojemność na dane. Dzięki nim w domowym systemie audio możemy stworzyć pokaźnych rozmiarów bibliotekę multimedialną, włączając to pliki muzyczne bardzo dobrej jakości w formatach takich jak WAV, FLAC czy ALAC, a nawet pliki wideo w rozdzielczości Ultra HD. Po podłączeniu komputera czy dysku NAS do lokalnej siecią internetowej możemy korzystać z zasobów multimedialnych na nich przechowywanych z poziomu systemu audio, który również podłączony jest do tej sieci. Dzięki temu użytkownik może korzystać z ogromnej, łatwo dostępnej bazy plików. Sieciowe odtwarzacze multimedialne W systemach audio-wideo odtwarzacz sieciowy to prawdziwa skarbnica plików multimedialnych. Urządzenia te mogą mieć wbudowany dysk twardy. Niektóre pozwalają na łatwą wymianę dysku na inny dzięki specjalnej kieszeni. Sprawia Fot. Denon Fot. Cambridge Audio 28 nr 7, lipiec 2015

29 to, że użytkownik nie musi ograniczać się do korzystania wyłącznie z jednego dysku w takim systemie audio, lecz w razie potrzeby może wymienić go na ten, na którym ma akurat ma zgromadzone odpowiednie pliki, które chce w danym momencie odtwarzać. Zaleca się korzystanie z dysków, które charakteryzują się niewielkim zużyciem energii. Oprócz tego odtwarzacz multimedialny może mieć czytnik kart pamięci lub (i) złącze USB. Pozwoli to na odtwarzanie multimediów również z przenośnych pamięci. Odtwarzacz multimedialny może ponadto pozwalać na dostęp do rozmaitych serwisów internetowych, a nawet przeglądarki internetowej. Niektóre urządzenia mają nawet własne sklepy z aplikacjami. Odtwarzacze sieciowe mogą działać jako osobne serwery multimedialne, zwalniając tym samym komputer z tego zadania. Obsługują wiele różnorodnych protokołów komunikacji, co sprawia, że są uniwersalnymi i funkcjonalnymi urządzeniami. Odtwarzacz multimedialny może współpracować z innym sprzętem audio-wideo znajdującym się w lokalnej sieci internetowej, np. telewizorem, laptopem, amplitunerem czy urządzeniem mobilnym (np. smartfonem). W odtwarzaczach multimedialnych ważny Odtwarzacz z funkcją DAC jest interfejs użytkownika, który powinien być prosty w obsłudze, czytelny i intuicyjny. Odtwarzaczami multimedialnymi możemy sterować nie tylko przy użyciu pilota zdalnego sterowania, który znajdziemy w zestawie, ale też z wykorzystaniem odpowiedniej aplikacji na smartfony i tablety. Gramofony Odtwarzacze winyli wciąż są popularne wśród miłośników dobrego, analogowego brzmienia. Wielu klientów regularnie nabywa nowe albumy nie tylko na płytach CD, ale też na winylach. Wśród gramofonów można spotkać modele za kilka, jak i kilkadziesiąt tysięcy złotych. Cenę kształtuje bardzo wiele czynników, które przekładają się m.in. na brzmienie dźwięku wytwarzanego przez urządzenie i możliwość manipulowania nim, jak i trwałość konstrukcji urządzenia jako całości. Niektóre z gramofonów mają już zintegrowany przedwzmacniacz. Droższe, hi-endowe konstrukcje są zwykle jednak go pozbawione i wymagają zastosowania zewnętrznego przedwzmacniacza. Gramofon może mieć też stroboskop niewielką, zwykle diodową, kontrolkę na obudowie, która pozwala monitorować, czy urządzenie Nowa generacja odtwarzaczy Odtwarzacze sieciowe, z uwagi na ogromną popularność medium publicznego, jakim jest Internet, to prężnie rozwijający się segment rynku audio. Producenci wprowadzają więc do oferty wciąż nowe, coraz lepiej wyposażone modele. W ofercie firmy Cambrige Audio, w nowej serii CX, pojawił się model CXN wydajny i łatwy w obsłudze odtwarzacz sieciowy. Urządzenie ma 4,3-calowy ekran, który znacznie ułatwia obsługę urządzenia. Model CXN pozwala na odtwarzanie różnorodnych formatów audio od skompresowanych plików MP3 i WMA po studyjnej jakości pliki WAV, AIFF, ALAC i FLAC (nawet z częstotliwością próbkowania 196 khz i rozdzielczością 24 bity). Dostępny jest także tzw. upsampling, czyli zwiększenie częstotliwości próbkowania oraz rozszerzenie długości słowa bitowego odpowiednio do 384 khz i 24 bitów. Oprócz tego model CXN pozwala na odtwarzanie internetowych stacji radiowych, a także muzyki z serwisu Spotify. Obsługuje także standardy komunikacji bezprzewodowej takie jak AirPlay czy Bluetooth (po zastosowaniu opcjonalnego adaptera BT100). Nietypowym rozwiązaniem w odtwarzaczu sieciowym Cambridge Audio jest magistrala sterująca. Połączenie kompatybilnych modeli z jej wykorzystaniem pozwala na wspólne sterowanie poziomem głośności i zasilaniem dla wszystkich urządzeń. Do obsługi odtwarzacza sieciowego, oprócz klasycznego pilota zdalnego sterowania, który znajduje się w zestawie, można wykorzystać aplikację Cambridge Connect (dostępną dla urządzeń z systemem Android i ios). Umożliwia ona m.in. łatwe przeglądanie dostępnych utworów wg różnych kryteriów, np. nazwy albumu, wykonawcy, czy tytułu utworów. Na tylnym panelu znajdują się złącza USB do podłączenia adapterów Wi-Fi i Bluetooth oraz USB-B, które umożliwia podłączenie odtwarzacza do komputera i wykorzystanie go jako zewnętrznej karty dźwiękowej. Dostępne są także złącze Ethernet oraz wejścia cyfrowe audio optyczne i koaksjalne, a także wyjścia analogowe XLR i 2 RCA. Oprócz modelu CXN w nowej linii produktowej znalazły się CXC transport CD, CXA60 i CXA80 stereofoniczne wzmacniacze zintegrowane oraz CXR120 i CXR200 amplitunery wielokanałowe. Odtwarzacze sieciowe to nie tylko źródło cyfrowej muzyki bardzo dobrej jakości. To również funkcjonalne urządzenia wyposażone w wiele przydatnych rozwiązań technicznych. Mogą np. pełnić funkcję przetwornika cyfrowo-analogowego. W rozwiązanie to wyposażony został model N-70A-K firmy Pioneer. Ma on na tylnym panelu asynchroniczne złącze USB typu B. Dzięki temu możliwe jest podłączenie urządzenia do komputera i wykorzystanie odtwarzacza sieciowego jako zewnętrznej karty dźwiękowej. Zapewni to znaczną poprawę jakości odtwarzania cyfrowej muzyki, zwłaszcza w porównaniu ze zintegrowanymi kartami dźwiękowymi w komputerach stacjonarnych czy laptopach. Dodatkowo model N-70A-K ma funkcję ASR (Auto Sound Retriever), z wykorzystaniem której poprawiana jest jakość dźwięku podczas odtwarzania plików audio wykorzystujących kompresję stratną. Odtwarzacz sieciowy Pioneera może łączyć się z wieloma różnymi urządzeniami źródłowymi z wykorzystaniem przewodowej lub bezprzewodowej (przy wykorzystaniu opcjonalnego adaptera AS-WL300) łączności z Internetem. Dzięki temu możliwe jest strumieniowe odtwarzanie muzyki z komputerów czy dysków sieciowych NAS, a także odtwarzanie internetowych stacji muzycznych dostępnych w serwisie vtuner lub korzystanie z funkcji Spotify Connect. Dostępna jest także funkcja AirPlay. Pliki audio w formatach takich jak MP3, WMA, WAV oraz AAC, FLAC, ALAC i AIFF można odtwarzać z sieci lub przenośnych pamięci podłączonych do złącza USB typu A (jedno znajduje się na przednim, drugie na tylnym panelu urządzenia). Dodatkowo z wykorzystaniem przewodowej łączności z lokalną siecią internetową można odtwarzać pliki w formacie DSD. Na tylnym panelu odtwarzacza, oprócz złączy USB i Ethernet dostępne są wejścia i wyjścia cyfrowe optyczne i koaksjalne, a także wyjścia analogowe RCA i XLR. Odtwarzacz jest dostępny nie tylko w czarnej, ale również srebrnej wersji kolorystycznej. Fot. Pioneer zachowuje ustawioną prędkość obrotów. Dzięki temu w razie potrzeby, korzystając z płynnej regulacji prędkości obrotowej, możemy lekko skorygować ten parametr. Sporo zatem zależy od zasobności portfela użytkownika tego, na jaki model się zdecyduje i tym samym jakie brzmienie i funkcje będzie miał wybrany przez niego gramofon. Konstrukcje do stereofonicznych systemów audio wykorzystują zwykle napęd paskowy. Są ubogie w różnorodne złącza audio. Często mają jedynie wyjście analogowe 2 RCA. Mogą mieć złącze USB, dzięki któremu można zgrać zawartość winyla do plików MP3 na podłączony do gramofonu pendrive. Tunery radiowe Tego typu urządzenia jako osobne komponenty w systemie audio są obecnie wykorzystywane stosunkowo rzadko. Częściej korzysta się z tunera radiowego wbudowanego w amplituner lub odtwarza internetowe stacje radiowe. Niemniej jednak tunery radiowe wciąż są dostępne w ofercie wielu producentów sprzętu audio. Co Fot. Cambridge Audio więcej, coraz lepsza dostępność na terenie naszego kraju cyfrowego radia w standardzie DAB+ spowodowała, że pojawiają się coraz częściej modele obsługujące ten standard. Urządzenia mobilne Popularność smartfonów i tabletów sprawiła, że również one mogą być jednymi z urządzeń źródłowych w domowym systemie audio. Można je podłączyć np. do zestawu wieżowego z wykorzystaniem odpowiedniego przewodu (np. jack 3,5 mm jack 3,5 mm) lub o ile system audio ma taką możliwość odtwarzać muzykę bezprzewodowo z wykorzystaniem standardu Bluetooth. Smartfon lub tablet to bardzo uniwersalne urządzenia. Dzięki dostępowi do sklepu z aplikacjami mobilnymi (Google Play dla Androida, App Store dla modeli z systemem ios i Windows Phone Store w wypadku smartfonów i tabletów, w których zainstalowany jest system Microsoftu) można na nich instalować różnorodne oprogramowanie, które pozwoli na dostęp m.in. do różnorodnych serwisów muzycznych i internetowych stacji radiowych. 29

30 Fot. Pioneer Wzmacniacze i amplitunery Jednym z głównych urządzeń w systemie stereo lub wielokanałowym jest wzmacniacz lub amplituner. Odpowiada on za wzmocnienie sygnału, który ostatecznie trafia do kolumn głośnikowych. Bez wzmacniacza czy to zintegrowanego, czy stanowiącego odrębne urządzenie nie może obyć się praktycznie żaden system audio. śród najczęściej spotykanych W w sprzęcie audio rodzajów wzmacniaczy mocy wyróżnić możemy modele tranzystorowe i lampowe. Każda z tych konstrukcji ma zarówno swoje zalety, jak i wady, a tym samym swoich przeciwników, jak i zwolenników. Wzmacniacze tranzystorowe, jak sama nazwa wskazuje, wykorzystują tranzystory, np. polowe tranzystory mocy MOSFET, natomiast we wzmacniaczu lampowym wykorzystuje się lampy elektronowe, składające się z elektrod umieszczonych w bańce próżniowej lub wypełnionej gazem. We wzmacniaczach lampowych istotną cechą jest m.in. trwałość lamp, zależna od technologii produkcji, a także od warunków pracy lampy. Wzmacniacze lampowe są znacznie wrażliwsze na drgania niż modele tranzystorowe. Wpływ konstrukcji wzmacniacza na brzmienie dźwięku jest niezwykle istotnym czynnikiem przy wyborze odpowiedniego modelu. Zupełnie inna konstrukcja obu typów wzmacniaczy sprawia, że brzmią one inaczej. Powszechnie panuje opinia, że modele lampowe oferują charakterystyczne, cieplejsze brzmienie w porównaniu z modelami tranzystorowymi, co nie oznacza, że jest ono lepsze od tranzystorowego, jest po prostu nieco inne. We wzmacniaczach lampowych pojawia się często również kwestia trwałości wykorzystywanych lamp. Trudno jest jednak jednoznacznie ją określić. Zależy ona m.in. od sposobu ich wytwarzania, a także napięć, z którymi mają pracować, oraz od warunków pracy samego urządzenia. Trwałość lamp może skrócić np. brak odpowiedniej wentylacji. W sprzęcie audio możemy spotkać ponadto tzw. konstrukcje hybrydowe, które wykorzystują lampy w przedwzmacniaczu, a tranzystory w końcówce mocy. Pozwala to uzyskać lampowy charakter brzmienia, a jednocześnie zapewnia dużą moc urządzenia. Urządzeń wykorzystujących to rozwiązanie jest jednak niewiele na rynku. Najważniejsze parametry wzmacniaczy i amplitunerów Przy wyborze wzmacniacza lub amplitunera do zestawu audio nie sposób nie zwracać Przedni panel wzmacniacza zintegrowanego ma zwykle wyjście słuchawkowe, przyciski lub pokrętło wyboru źródła sygnału i pokrętła korekcji tonów niskich, wysokich oraz balansu. uwagi na parametry techniczne tych urządzeń. Producenci w specyfikacji podają najczęściej moc urządzenia, zniekształcenia harmoniczne, pasmo przenoszenia oraz stosunek sygnału do szumu. Moc urządzenia to parametr, od którego zależy, jak głośno i jednocześnie czysto jest w stanie zagrać system audio, w którym wykorzystywany jest wzmacniacz lub amplituner. Parametr ten może być różnie podawany przez producentów, np. jako moc RMS, PMPO czy też moc znamionowa. Najczęściej podawana jest wartość RMS (Root Mean Square). Z matematycznego punktu widzenia jest to wartość średniokwadratowa. Wartość RMS zwana jest także wartością skuteczną. Moc RMS powinna być podawana dla określonego dopuszczalnego poziomu Fot. Anthem 30 nr 7, lipiec 2015

31 Bluetooth i lampy Fot. Definitive Technology W systemach multiroom dostępne są bezprzewodowe sieciowe wzmacniacze stereofoniczne, które mogą współpracować z klasycznymi pasywnymi kolumnami głośnikowymi, tworząc wraz z nimi jedną ze stref systemu multiroom. Przykładem takiego urządzenia jest model W Amp marki Definitive Technology. zniekształceń harmonicznych, np. 10 proc. THD, oraz dla określonej wartości impedancji obciążenia, np. 4 Ω lub 8 Ω, i liczby jednocześnie wysterowanych kanałów. Zniekształcenia harmoniczne są to niepożądane składowe pojawiające się w wyjściowym sygnale audio. Są one wynikiem przetwarzania sygnału przez wzmacniacz. Wartość całkowitych zniekształceń harmonicznych (THD, z ang. Total Harmonic Distortion) podawana jest w procentach. Im mniejsza wartość, tym, oczywiście, lepiej pod względem jakości dźwięku. Pasmo przenoszenia to zakres częstotliwości przetwarzanych przez urządzenie, w którym wzmacniacz oddaje moc przy określonym poziomie zniekształceń harmonicznych. Wartość pasma przenoszenia określana jest zwykle dla spadku mocy o 3 db (czyli o połowę) od wartości nominalnej. Nie oznacza to jednak, że wzmacniacz czy amplituner nie przetwarza częstotliwości poza pasmem podanym w specyfikacji, ale to, że poziom sygnału poza podanym pasmem będzie mniejszy o więcej niż 3 db od poziomu nominalnego. Stosunek poziomu sygnału użytecznego (sygnału audio) do poziomu szumu podaje się dwojako. Może być to wartość nieważona, czyli mierzona w skali liniowej, lub ważona, wykorzystująca przy pomiarach tzw. krzywe korekcyjne, wśród których najpopularniejsza jest tzw. krzywa korekcyjna A. Sygnałami niepożądanymi mogą być różnego rodzaju przydźwięki i szumy wytwarzane podczas pracy wzmacniacza czy amplitunera. W wypadku wzmacniaczy i amplitunerów warto zwrócić uwagę na pobór mocy. Jest on ściśle związany ze sprawnością wzmacniaczy i ich klasą. W tego typu sprzęcie trudno o uzyskanie 100-procentowej sprawności, ponieważ tylko pewna część mocy uzyskiwanej ze źródła energii trafia do obciążenia. W zależności od konstrukcji mniejszy lub większy procent mocy zamieniany jest na energię cieplną (stąd nagrzewanie się wzmacniaczy). Wśród wzmacniaczy audio możemy znaleźć wyjątkowe modele łączące dwa światy analogowy i cyfrowy. Taki jest stereofoniczny model HTA-200B firmy Taga Harmony o mocy 100 W na kanał (przy impedancji 8 Ω) i pracujący w klasie AB. W modelu tym w sekcji przedwzmacniacza wykorzystano dwie lampy elektronowe 12AX7 z katodowym obwodem wzmocnienia oraz układ SRPP (Shunt Regulated Push Pull, z tzw. obciążeniem aktywnym) skonstruowany w oparciu o dwie lampy 12AU7 w drugim stopniu wzmocnienia. Obwód lampowy połączony jest krzyżowo z audiofilskiej klasy kondensatorami MKP, co zapewnia stabilność odtwarzania i poprawia tonalność oraz głębię brzmienia. Wydajne lampy i precyzyjne wysokonapięciowe tranzystorowe zasilanie zapewniają napięciową stabilizację i bardzo niski prąd tętniący z sieci. Dzięki temu uzyskano charakterystyczne, ocieplone, dynamiczne brzmienie, o charakterystyce zbliżonej do liniowej. W modelu HTA-200B zastosowano audiofilski potencjometr głośności firmy Alps Electric, który zapewnia minimalne szumy i przesłuchy międzykanałowe oraz precyzyjną obsługę. We wzmacniaczu zastosowano powiększony system radiatorów aluminiowych, który pomaga odprowadzać z urządzenia generowane ciepło i pozwala na długotrwałą pracę wzmacniacza przy wysokich poziomach głośności z ograniczonymi zniekształceniami. Na tylnym panelu wzmacniacza znajdują się pozłacane terminale głośnikowe, wejścia Fot. Taga Harmony (x3) cyfrowe audio optyczne i koaksjalne, a także trzy analogowe wejścia audio 2 RCA, oznaczone jako CD, Line i Aux. Wzmacniacz ma wbudowany przetwornik cyfrowo-analogowy firmy Texas Instruments, pozwalający na przetwarzanie sygnału audio z częstotliwością próbkowania do 192 khz i rozdzielczością 24 bity. Urządzenie pozwala na strumieniowe odtwarzanie muzyki z wykorzystaniem standardu Bluetooth. Obsługuje także kodek aptx, co pozwala na odtwarzanie sygnału audio w jakości porównywalnej z tą znaną z płyt CD. Do wzmacniacza dołączony jest prosty w obsłudze pilot zdalnego sterowania, który umożliwia łatwy wybór źródła sygnału audio i regulację poziomu głośności. Wszystkie te operacje możemy wykonać również z poziomu przedniego panelu wzmacniacza przy użyciu odpowiednich pokręteł, przycisków i przełączników. Stylowa aluminiowa obudowa z górnym i dolnym panelem wykonanym z MDF i wykończonym na wysoki połysk zapewnia stylowy wygląd wzmacniacza, który dostępny jest w kolorze czarnym lub srebrno-białym. 31

32 Fot. Pioneer Wyjście słuchawkowe w amplitunerze pozwala na dyskretne odtwarzanie sygnału audio w domowym zaciszu. Dzięki temu możemy słuchać muzyki w trybie stereo, nie przeszkadzając pozostałym domownikom. Zjawiskiem istotnym, zwłaszcza w wypadku modeli stereofonicznych, są tzw. przesłuchy oraz odpowiednia separacja kanałów. Wartość przesłuchów określa liczbowo wielkość przecieków sygnału między kanałami wzmacniacza lub amplitunera. Przesłuchy związane są z sygnałami niezależnymi od siebie (nieskorelowanymi). Natomiast separacja dotyczy sygnałów skorelowanych, a więc m.in. właśnie stereofonicznego sygnału audio. Najpopularniejsze klasy pracy wzmacniaczy Wzmacniacze różnią się między sobą tzw. klasami pracy. Są one oznaczane literami alfabetu. To, do jakiej klasy zaliczamy wzmacniacz, zależeć będzie od tego, przez jaką część okresu sygnału sinusoidalnego wykorzystywany we wzmacniaczu tranzystor lub lampa przewodzi prąd. O klasie pracy wzmacniacza decyduje tzw. punkt pracy. Jest to stan, w którym znajduje się lampa lub tranzystor wówczas, gdy na wejście wzmacniacza nie jest podawany sygnał. Wyróżnia się m.in. klasy A, B, AB, C i D. Najpopularniejszą obecnie klasą wzmacniaczy jest klasa D. Tego typu konstrukcje charakteryzują się dużą sprawnością i niewielkim poziomem zniekształceń harmonicznych. Są to tzw. wzmacniacze impulsowe. Ich praca jest dwustanowa, tzn. wzmacniacz w pełni przewodzi prąd albo nie przewodzi w ogóle. Modele klasy D nazywane są potocznie wzmacniaczami cyfrowymi, właśnie z uwagi na charakter pracy takiego wzmacniacza. Mylące może być także oznaczenie literowe D, które kojarzy się z angielskim digital, co oznacza cyfrowy. Konstrukcje dual mono Wśród wzmacniaczy dwukanałowych dostępne są konstrukcje tzw. dual mono. Różnią się one od klasycznego modelu stereofonicznego tym, że obydwa kanały są od siebie odpowiednio odizolowane. Chodzi tu przede wszystkim o ich zasilanie. Znacznie zmniejszają się wówczas przesłuchy międzykanałowe. Konstrukcja dual mono to poniekąd dwa wzmacniacze monofoniczne zamknięte w jednej obudowie. Odprowadzanie wytwarzanego ciepła W wypadku urządzeń wzmacniających sygnał audio ważne jest zapewnienie właściwego odprowadzania wytwarzanego przez nie ciepła, a więc prawidłowej wentylacji. Brak odpowiedniego przepływu powietrza może znacznie skrócić trwałość urządzenia wzmacniającego. Wydzielana energia cieplna to efekt uboczny ich funkcjonowania i zależy w dużej mierze od parametrów technicznych danego modelu, obciążenia urządzenia i klasy pracy wzmacniacza. Nie powinno się więc na wzmacniaczu czy amplitunerze ustawiać dodatkowych urządzeń, np. odtwarzaczy CD Przydatnym urządzeniem, które można wykorzystać w domowym systemie audio, jest wzmacniacz bezprzewodowy, który można podłączyć do klasycznych głośników pasywnych, by stworzyć funkcjonalny bezprzewodowy system audio. Przykładem takiego urządzenia jest model Omni A1 marki Polk Audio. Ma on dodatkowo wejście gramofonowe. lub Blu-ray, i zastawiać otworów wentylacyjnych w obudowie urządzenia. Jeżeli będziemy chcieli umieścić komponenty audio na szafce RTV, powinna ona mieć odpowiednią wysokość półek, aby ciepłe powietrze ze wzmacniacza mogło być swobodnie wyprowadzane. Podobnie przedstawia się sytuacja w wypadku szaf typu rack, w których często jedno urządzenie montowane jest tuż nad innym. Wówczas pomieszczenie, w którym znajduje się taka szafa, powinno być odpowiednio klimatyzowane. Niektóre modele wzmacniaczy i amplitunerów wyposażone są w specjalne układy zabezpieczające przed przegrzaniem. Wówczas urządzenie wyłącza się automatycznie, jeżeli jego temperatura będzie zbyt wysoka. Jest to bardzo korzystne rozwiązanie z punktu widzenia użytkownika, ponieważ urządzenie samo wie, kiedy jego temperatura jest zbyt wysoka, i wstrzymuje wtedy pracę. Przykłady autorskich rozwiązań technicznych Producenci wzmacniaczy i amplitunerów stosują w swoich urządzeniach rozmaite opatentowane techniki, które zapewniają nie tylko stabilną pracę urządzenia, ale również dobrą jakość dźwięku. W niektórych urządzeniach Pioneera stosowane są np. konstrukcje wzmacniaczy Direct Energy HD. Na uwagę zasługuje także rozwiązanie stosowane z powodzeniem przez inżynierów Marantza HDAM (z ang. Hyper Dynamic Amplifier Modules). Firma Marantz opracowała ponadto technikę ADDC (Adaptive Double Differential Control). W sprzęcie tej marki stosowane są też układy z CFA (Current Feedback Amplification). Przykładem autorskiego rozwiązania jest obudowa Precision Direct Mechanical Ground Construction, wykorzystywana w niektórych urządzeniach Denona. Wymienione powyżej różnorodne układy i rozwiązania techniczne to tylko pojedyncze przykłady patentów stosowanych przez producentów wielosegmentowego sprzętu audio-wideo. Pokazują one jednak, jak bardzo zaawansowane techniczne mogą być urządzenia takie jak wzmacniacze czy amplitunery, co w konsekwencji przekłada się na bardzo dobrą jakość przetwarzania przez nie sygnału audio. Przedwzmacniacze Tego typu modele jako osobne urządzenia wykorzystywane są w droższych, bardziej rozbudowanych systemach audio. Przedwzmacniacz do zestawu stereofonicznego lub wielokanałowego wyposażony jest w różnorodne wejścia audio, dekodery i przetworniki. Współpracuje on z końcówką mocy, której zadaniem jest ostateczne wzmocnienie sygnału i przesłanie go do kolumn głośnikowych. W systemach audio, w których przedwzmacniacz i końcówka mocy stanowią odrębne urządzenia, umożliwia on dokonanie wyboru źródła odtwarzanego dźwięku i regulację poziomu sygnału podawanego do układu ostatecznego wzmocnienia. Przedwzmacniacz może być wyposażony w różnorodne filtry i korektory dźwięku. Niektóre urządzenia mogą nie mieć nawet regulatora balansu, nie wspominając już o bardziej zaawansowanych rozwiązaniach. Wśród dostępnych na rynku modeli do systemów stereofonicznych i wielokanałowych możemy więc spotkać zarówno proste konstrukcyjnie modele, jak i prawdziwe kombajny multimedialne, wyposażone w różnorodne złącza, a także moduły bezprzewodowe i dekodery obsługujące rozmaite formaty plików. Tego typu modele pozwalają nie tylko na współpracę z wieloma urządzeniami audio-wideo, ale także na dostęp do plików multimedialnych z Internetu, np. z internetowych rozgłośni radiowych lub serwisów strumieniujących muzykę. Zaawansowane przedwzmacniacze audio mogą pozwalać na obsługę kilku stref odtwarzania dźwięku. Dzięki temu z wykorzystaniem jednego przedwzmacniacza i odpowiedniej liczby końcówek mocy możemy nagłośnić kilka pomieszczeń w sposób niezależny, tzn. w każdym z nich możliwe będzie odtwarzanie innej muzyki w innym czasie. Fot. Polk Audio 32 nr 7, lipiec 2015

33

34 Sprzęt chłodniczy Budowa amplitunera na przykładzie modelu Budowa amplitunera wielokanałowego 1 Przyciski nawigacyjne 8 Zmiana poziomu sygnału audio 14 Transformator toroidalny 2 Wyjście słuchawkowe 9 Przycisk wyboru strefy odtwarzania 15 Radiator 3 Wejście HDMI 10 Wybór źródła odtwarzania sygnału audio-wideo 16 Moduł przetwarzania sygnału audio-wideo 4 Wyświetlacz dwusegmentowy 11 Czujnik podczerwieni dla pilota zdalnego sterowania 17 Układ chłodzenia końcówki mocy amplitunera 5 Przycisk menu ustawień 6 Zmiana jasności podświetlenia wyświetlacza 7 Wybór trybu odtwarzania dźwięku 12 Włączniki zasilania: główny i oddzielny dla drugiej strefy 13 Zależnie od trybu pracy: pokrętło regulacji głośności lub wspomagające obsługę urządzenia i dostęp do różnorodnych opcji 18 Płytki drukowane odpowiedzialne za przetwarzanie różnorodnych sygnałów analogowych i cyfrowych 34 nr 7, lipiec 2015

35 Sprzęt chłodniczy wielokanałowego MRX 710 marki Anthem Złącza amplitunera wielokanałowego 1 Złącza antenowe FM i AM 9 Cyfrowe koaksjalne wyjście audio 17 Wejście na zewnętrzny moduł podczerwieni 2 Wejścia HDMI 10 Cyfrowe optyczne wejścia audio 18 Wyjście IR do sterowania innymi urządzeniami 3 Wejście HDMI z obsługą rozdzielczości 4K 11 Cyfrowe koaksjalne wejścia audio 19 Złącze wyzwalacza 12 V 4 Wyjścia HDMI ze zwrotnym kanałem audio (ARC) 5 Wejścia analogowe audio 2 RCA 6 Wyjście audio do urządzenia rejestrującego 7 Wyjście audio dla drugiej strefy odtwarzania 12 Wejście kompozytowe wideo 13 Wejścia komponentowe wideo 14 Złącze USB do aktualizacji oprogramowania 15 Złącze Ethernet 20 Złącze RS-232 do podłączenia zewnętrznych urządzeń sterujących 21 Wyjścia na zewnętrzne wzmacniacze dla poszczególnych kanałów 22 Terminale głośnikowe 8 Cyfrowe optyczne wyjście audio 16 Uziemienie obudowy amplitunera 23 Złącze na przewód zasilający 35

36 Fot. Cambridge Audio Kolumny w domowym systemie audio W zestawach audio nie należy zapominać o kolumnach głośnikowych. To one są końcowym ogniwem całego łańcucha przetwarzania dźwięku i od nich w znacznej mierze zależy brzmienie całego zestawu. Nawet najdroższe wzmacniacze i odtwarzacze na nic się zdadzą, jeżeli w zestawie będziemy korzystać z kiepsko brzmiących kolumn głośnikowych. śród kolumn głośnikowych W możemy wyróżnić modele aktywne i pasywne. Konstrukcje aktywne są wyposażone we wzmacniacz (zamknięty zwykle wewnątrz obudowy takiej kolumny). Aby wykorzystać tego typu modele w systemie audio, wystarczy jedynie podłączyć je do urządzenia źródłowego. Kolumny pasywne nie mają wzmacniacza, a więc trzeba im go zapewnić i nabyć dopasowane do nich odpowiednie urządzenie wzmacniające często jest to wzmacniacz zintegrowany lub amplituner (stereo lub wielokanałowy). W zależności od systemu audio wykorzystywana jest nieco inna konstrukcja kolumn głośnikowych. Kolumny w zestawach stereo W zależności od tego, czy system stereofoniczny jest jedno- czy wielosegmentowy, zwykle wykorzystuje się nieco inne konstrukcje kolumn głośnikowych. W wypadku modeli jednosegmentowych, zwłaszcza tych najtańszych, często nie mamy możliwości wyboru kolumn głośnikowych. Są one najczęściej integralną częścią zestawu. Ewentualnie dopiero po zakupie, o ile terminale głośnikowe jednostki centralnej są uniwersalne (zaciskowe bądź zakręcane) i wbudowany wzmacniacz ma odpowiednie parametry (np. pod względem mocy i impedancji), możemy pomyśleć o wymianie zawartych w zestawie kolumn na inne. Dowolność w doborze kolumn głośnikowych do zestawu wieżowego jednosegmentowego mamy np. wówczas, gdy wybierzemy jednostkę centralną, która w zestawie nie ma głośników, lub zdecydujemy się na system wielosegmentowy, do którego kolumny głośnikowe będziemy dobierać oddzielnie. Kolumny w zestawach kina domowego W systemach wielokanałowych wykorzystuje się przynajmniej 5 kolumn głośnikowych. Wyróżniamy wówczas kolumny: frontowe (dwie), efektowe/ surround (dwie w najprostszej konfiguracji) oraz kolumnę centralną i subwoofer (zwykle aktywny; w niektórych systemach może być wykorzystywany więcej niż jeden). Kolumny surround w systemie kina domowego odpowiadają za odtwarzanie efektów dźwiękowych i różnorodnych odgłosów zwiększających przestrzenność odtwarzanego dźwięku. Kolumna centralna to zwykle pozioma, a nie pionowa konstrukcja, która umieszczona jest najczęściej pod odbiornikiem telewizyjnym. Głównie odtwarza ona dialogi, głos lektora Fot. Samsung oraz wokal podczas wielokanałowego odtwarzania muzyki. Kolumny frontowe sytemu kina domowego, odtwarzające lewy i prawy kanał zrealizowanego wielokanałowego dźwięku, można wykorzystać również do odtwarzania materiału audio w trybie stereo. Kolumny w zestawach stereo i kina domowego nie przenoszą liniowo wszystkich częstotliwości pasma akustycznego, lecz niektóre z nich wzmacniają, a niektóre tłumią. Dzięki temu uzyskujemy charakterystyczne dla danej konstrukcji brzmienie. Modele naścienne i do zabudowy Oprócz klasycznych modeli podłogowych czy podstawkowych w domowym systemie audio możemy wykorzystać także konstrukcje naścienne i do zabudowy w ścianie lub suficie. Są one często wykorzystywane np. W jednokomponentowych zestawach kina domowego mamy najczęściej do czynienia ze smukłymi kolumnami głośnikowymi wykorzystującymi obudowę z tworzywa sztucznego. 36 nr 7, lipiec 2015

37 w zaawansowanych instalacjach multiroom. Modele do zabudowy nie zajmują dodatkowej przestrzeni w mieszkaniu, często pozostają niemal niewidoczne. Konstrukcje te charakteryzują się płaską budową, o niewielkiej głębokości montażowej. Maskownice w modelach do zabudowy są zwykle odporniejsze na uszkodzenia niż te stosowane w klasycznych, np. podłogowych, konstrukcjach. Mogą być np. wykonane z metalu, a nawet pozwalać na pomalowanie ich na dowolny kolor, zgodny z aranżacją wnętrza. Konstrukcje montowane w ścianie, patrząc od frontu, przypominają układem wykorzystywanych głośników klasyczne konstrukcje wolnostojące (np. podstawkowe). Jako głośniki sufitowe często wykorzystuje się modele koaksjalne, np. dwudrożne (składające się z głośnika nisko-średniotonowego i umieszczonego w jego centralnym punkcie tweetera). Dzięki temu całkowita powierzchnia głośnika jest stosunkowo niewielka, a przy tym przetwarza szeroki zakres częstotliwości pasma akustycznego. Modele naścienne stanowią pewnego rodzaju kompromis między klasycznymi kolumnami głośnikowymi a modelami do zabudowy. Charakteryzują się one znacznie bardziej płaską konstrukcją niż klasyczne kolumny, ale do instalacji nie potrzebują wnęki w ścianie, inaczej niż modele do zabudowy. Instaluje się je więc tam, gdzie nie ma możliwości wbudowania głośników w suficie czy ścianie, a nadal ważna jest oszczędność miejsca. Terminale głośnikowe Każda pasywna kolumna głośnikowa ma specjalne terminale, które pozwalają na podłączenie jej do urządzenia wzmacniającego. W kolumnach głośnikowych najczęściej spotykane są terminale zaciskowe lub zakręcane. Te pierwsze występują najczęściej w tańszych modelach. Drugie pozwalają na wykorzystanie tzw. złączy bananowych, a także tych zakończonych widełkami, co gwarantuje dobre i stabilne połączenie między kolumną a wzmacniaczem. Kolumna głośnikowa może mieć więcej niż jedną parę terminali głośnikowych. Wówczas oprócz połączenia typu single wire możliwe jest podłączenie kolumny np. w tzw. bi-ampingu lub bi-wiringu. W niektórych kolumnach głośnikowych zamiast terminali zaciskowych i zakręcanych można spotkać wtyki symetryczne typu TRS lub XLR. Wykorzystanie symetrycznego połączenia TRS umożliwia przesyłanie sygnału na stosunkowo dużą odległość przy zachowaniu dużej odporności na zakłócenia. Złącze XLR wykorzystywane jest w rozwiązaniach profesjonalnych. Bi-wiring i bi-amping Bi-amping pozwala wykorzystać dodatkowy wzmacniacz do zasilania odrębnej sekcji głośników, tzn. jeden podłączamy Subwoofer przydaje się zwłaszcza w większych pomieszczeniach, w których poziom niskich tonów wytwarzanych przez pozostałe kolumny głośnikowe zestawu może okazać się niewystarczający. kablem głośnikowym do gniazd powiązanych z głośnikami odpowiedzialnymi za tony wyższe, a drugi wzmacniacz do gniazd odpowiedzialnych za tony niższe. W ten sposób pasmo podzielone jest na dwa zakresy, obsługiwane przez osobne wzmacniacze. Najlepiej, aby miały one taką samą moc, w innym wypadku mogą występować różnice w głośności poszczególnych podpasm. W wypadku kolumn trójdrożnych jeden ze wzmacniaczy może zasilać głośnik niskotonowy, a drugi średnio- i wysokotonowy. Taki podział nie tylko zwiększa moc przeznaczoną do napędzenia głośnika, ale także separację między poszczególnymi pasmami częstotliwości. Bi-wiring polega na tym, że z jednego wyjścia wzmacniacza prowadzimy dwa dwużyłowe kable głośnikowe. Jeden podłączamy do jednej pary gniazd na kolumnie (odpowiedzialnych najczęściej za głośniki wysokotonowe), drugi podłączamy do drugiej pary (przeznaczonej dla sekcji niskotonowej). W wypadku większej liczby wejść, a więc najczęściej w kolumnach trójdrożnych, wykorzystuje się dodatkowy kabel głośnikowy, podłączany analogicznie jak w opisywanym przypadku, a więc z tego samego wyjścia wzmacniacza do terminali głośnikowych odpowiedzialnych za kolejne pasmo częstotliwości. Zaletą tego rozwiązania jest możliwość wykorzystania kabla o innych parametrach (np. przekroju) do zasilenia innych głośników w kolumnie. Subwoofer w domowym systemie audio Subwoofery, czyli niskotonowe kolumny głośnikowe, pojawiły się, jeszcze zanim na rynku na dobre zadomowiły się systemy kina domowego. Obecnie są z powodzeniem stosowane m.in. w profesjonalnych salach kinowych czy domowych zestawach nagłośnieniowych. Głównym zadaniem subwoofera jest poprawa przetwarzania niskich częstotliwości przez system audio. W zestawach kina domowego subwoofery odpowiedzialne są również za przetwarzanie efektów dźwiękowych, tak chętnie stosowanych przez realizatorów i reżyserów dźwięku filmowego. Tym samym Zalecane marki kolumn głośnikowych AAAA AAA AA AAe Segment najwyższy (premium) Segment wysoki Segment średniowyższy Segment średni Segment ekonomiczny Inne marki występujące na rynku (patrz alfabet marek). przetwarzają specyficzne niskie dźwięki, często nawet nienaturalne, celowo wyolbrzymione, stosowane po to, aby zwiększyć ekspresję warstwy akustycznej w filmie. Od subwoofera, a przede wszystkim od wykorzystywanego w nim głośnika niskotonowego (lub głośników), wymaga to więc ekstremalnej wytrzymałości i wydajności. Wytwarzane przez subwoofer niskie tony są praktycznie bezkierunkowe, co oznacza, że taki niskotonowy zestaw głośnikowy wytwarzane fale akustyczne promieniuje w sposób dookólny, a więc nie tylko do przodu, ale również do tyłu i na boki. Może to powodować interferencje generowanej fali bezpośredniej i fal odbitych, a w konsekwencji podbicia jednych i osłabienia innych częstotliwości z odtwarzanego zakresu. Na to, jak fale akustyczne będą rozchodziły się w pomieszczeniu, będzie miało wpływ m.in. Fot. Dynaudio 37

38 Fot. Denon Przykładowe wykorzystanie amplitunera do podłączenia w bi-ampingu frontowych kolumn głośnikowych wielokanałowego systemu audio. Głośniki: SW subwoofer, C centralny, SR prawy surround, SL lewy surround, FR frontowy prawy, FL frontowy lewy. usytuowanie subwoofera. Ustawienie tego elementu systemu nagłośnieniowego może więc poprawić lub pogorszyć przetwarzanie niskich tonów przez zestaw stereo lub kina domowego. Zaleca się, aby odległości subwoofera od każdej ze ścian różniły się od siebie. Często subwoofer umieszcza się w rogu pomieszczenia. Oczywiście, poszczególne odległości dobiera się w sposób eksperymentalny, w zależności od akustyki pomieszczenia, jego umeblowania i wykorzystywanego modelu subwoofera. Właściwe usytuowanie niskotonowego zestawu głośnikowego może korzystnie wpłynąć na przetwarzanie basów w domowym systemie audio, nawet w wypadku tańszych konstrukcji subwooferów. W systemach kina domowego, oczywiście tych wielokomponentowych, można wykorzystać niekiedy więcej niż jeden subwoofer. Wszystko zależy od możliwości technicznych i złączy, w jakie wyposażone jest urządzenie wzmacniające sygnał audio w systemie kina domowego, z którym subwoofer bezpośrednio wzmacniacza do zasilenia takiego głośnika. Zastosowanie odpowiedniego subwoofera zapewni poprawne przetwarzanie niskich tonów w systemie audio. Modele aktywne mogą mieć dostępne różnorodne regulatory, np. głośności czy częstotliwości odcięcia. Pierwsze to zwykle pokrętła, drugie mogą mieć postać pokręteł (co pozwala na płynną regulację częstotliwości odcięcia) lub przełączników (z dostępnymi kilkoma wartościami tego parametru). Regulując częstotliwość odcięcia, możemy manipulować pasmem częstotliwości odtwarzanym przez subwoofer. Zakres regulacji tego parametru jest nieco inny w zależności od modelu aktywnego subwoofera. Subwoofer aktywny może mieć ponadto przełącznik fazy sygnału. Faza regulowana jest w zakresie od 0 do 180. Dobór tego parametru pozwala zniwelować różnice fazowe w odtwarzaniu niskich częstotliwości przez subwoofer i pozostałe kolumny w zestawie. Na różnicę faz może mieć wpływ m.in. sposób ustawienia subwoofera w pomieszczeniu. Kolumny niczym z Wenus Duże, drewniane kolumny głośnikowe to jeden z elementów wystroju wnętrza. Oprócz doskonałego brzmienia muszą więc wyróżniać się wyglądem, który powinien być dopasowany do aranżacji pomieszczenia odsłuchowego. Przykładem kolumn ekskluzywnych, doskonale się prezentujących, a przy tym świetnie brzmiących są modele firmy Sonus faber należące do serii Venere, co w języku włoskim, skąd wywodzi się właśnie ta firma, oznacza Wenus. W oparciu o modele należące do serii Venere możemy stworzyć zarówno zestaw stereo, jak i rozbudowany system kina domowego. Znajdują się w niej bowiem modele: Venere Center kolumna centralna, Venere 1.5 i Venere 2.0 kolumny podstawkowe oraz Venere 2.0 i Venere 3.0 kolumny podłogowe. Oprócz tego dostępny jest głośnik instalacyjny Fot. Sonus faber Venere On Wall, który dobrze sprawdzi się zwłaszcza w mniejszych pomieszczeniach. Jest to konstrukcja 2-drożna z 29-milimetrowym kopułkowym głośnikiem wysokotonowym, 15-centrymentrowym głośnikiem średnio-niskotonowym oraz tej samej wielkości membraną bierną. Konstrukcja ta charakteryzuje się pasmem przenoszenia od 50 Hz do 25 khz. Wszystkie modele z serii Venere dostępne są w trzech wersjach kolorystycznych: białej, czarnej i brązowej (drewnopodobnej). Mają maskownicę mocowaną magnetycznie, dzięki czemu można ją łatwo zdemontować i założyć ponownie. Do kolumn Venere 1.5 i Venere 2.0 można nabyć specjalną podstawkę, która ułatwi rozstawienie i montaż kolumn, a przy tym będzie doskonale dopasowana do tych modeli pod względem stylistyki. współpracuje, a więc np. przedwzmacniacz lub amplituner wielokanałowy. Modele subwooferów wykorzystywanych w domowych systemach audio, zarówno tych stereofonicznych, jak i wielokanałowych, mogą być bezprzewodowe. Subwoofery aktywne i pasywne Subwoofer może być aktywny (zintegrowany ze wzmacniaczem) lub pasywny (niemający wewnątrz obudowy własnego wzmacniacza). Obecnie konstrukcje pasywne są stosowane głównie w jednokomponentowych lub profesjonalnych systemach kinowych. Modele pasywne do działania wykorzystują wzmacniacz zewnętrzny lub wbudowany, np. w jednostkę centralną jednokomponentowego zestawu kina domowego. W modelach aktywnych stosowane są najczęściej wzmacniacze klasy D. Są one odpowiednio dobrane do możliwości i parametrów technicznych wykorzystywanych w nich konstrukcji głośników niskotonowych, a więc użytkownik nie musi się już martwić o dobór odpowiedniego Chcąc zaoszczędzić miejsce w pomieszczeniu, można wykorzystać kolumny głośnikowe naścienne lub do zabudowy. Modele elektrostatyczne Do wyjątkowych konstrukcji kolumn głośnikowych możemy zaliczyć modele elektrostatyczne, które zamiast energii magnetycznej wykorzystują elektrostatyczną. Są one jednymi z droższych konstrukcji kolumn głośnikowych dostępnych na rynku. W modelu elektrostatycznym miedzy perforowanymi blachami umieszczona jest folia z tworzywa sztucznego, na którą oddziałują siły elektrostatyczne. Jest to więc pewnego rodzaju kondensator. Przyłożone napięcie wywołuje pomiędzy blachami pole elektryczne, które wprawia w ruch folę, a ta wytwarza słyszalne fale akustyczne. Modele elektrostatyczne bardzo dobrze radzą sobie z przetwarzaniem średnich i wysokich tonów, lecz znacznie gorzej z przetwarzaniem basów. Aby również niskie tony były odpowiedniej jakości, Fot. Monitor Audio 38 nr 7, lipiec 2015

39 powierzchnia głośnika elektrostatycznego musi być odpowiednio duża. Rozstawienie kolumn głośnikowych Poprawne rozstawienie kolumn głośnikowych w pomieszczeniu ma ogromne znaczenie dla ostatecznego brzmienia dźwięku docierającego z nich do uszu użytkownika. Rozstawienie pary kolumn zestawu stereofonicznego jest i tak znacznie prostsze niż rozmieszczenie całego zestawu kina domowego 5.1, a tym bardziej 7.1- czy nawet 11.1-kanałowego. Kolumny zestawu stereo lewa i prawa powinny być zwrócone bezpośrednio w kierunku słuchacza. Wszystkie odległości pomiędzy kolumnami, słuchaczem a kolumną lewą, słuchaczem i kolumną prawą powinny być identyczne. W domowych warunkach zasada ta może być jednak często trudna do zrealizowania, chociażby ze względu na umeblowanie mieszkania. Przyjmuje się więc, że dopuszczalna odległość słuchacza od kolumn głośnikowych może być nieco większa niż szerokość bazy stereofonicznej, czyli odległość między kolumnami głośnikowymi. Dopuszcza się więc, aby słuchacz znajdował się nieco za punktem przecięcia osi promieniowania głośników. Ważna jest ponadto odległość kolumn Wśród kolumn głośnikowych wyjątkową konstrukcją wyróżniają się modele elektrostatyczne. od ściany, zwłaszcza jeśli otwór bass-reflex w kolumnie głośnikowej znajduje się z tyłu obudowy. Zbyt bliskie sąsiedztwo ściany może spowodować, że niskie tony będą nadto wyraziste, a zbyt dalekie odsunięcie kolumn od ścian pomieszczenia sprawi, że niskie tony będą nieco stłumione. Odległość od ściany powinna wynosić ok. 0,5 m. Problem znika, jeśli otwór bass-reflex znajduje się z przodu kolumny, np. u dołu, pod przetwornikami. Przy rozstawieniu kolumn należy pamiętać, że nieco inaczej należy postępować z kolumnami podłogowymi, a inaczej z podstawkowymi. Kolumny podłogowe dobrze jest umieścić nie bezpośrednio na podłodze, a np. na specjalnych kolcach, które odizolują konstrukcję kolumny od drgań podłoża. Modele podstawkowe dobrze jest natomiast ustawić na specjalnych stojakach. Dzięki temu będą one znajdowały się na odpowiedniej wysokości względem słuchacza siedzącego np. na fotelu czy sofie. Częstym błędem popełnianym przez użytkowników jest np. ustawianie kolumn na meblościance. Zaburza to nie tylko brzmienie dźwięku, ale i obraz stereofoniczny odtwarzanego sygnału. System audio może być wspomagany subwooferem, który poprawi przetwarzanie basów. Z rozstawieniem tego typu głośników nie ma jednak zwykle większych problemów. Subwoofer, z uwagi na to, jakie pasmo częstotliwości przetwarza, może znajdować się praktycznie w dowolnym miejscu w pomieszczeniu. Oczywiście, jeśli w systemie audio wykorzystujemy model przewodowy, wówczas użytkownik przy rozstawieniu tego głośnika będzie ograniczony długością kabla, który łączy się najczęściej z wyjściem Pre out w amplitunerze. Tego problemu pozbawieni są natomiast posiadacze subwooferów bezprzewodowych. Fot. Martin Logan r e k l a m a 39

40 Fot. Wadia Design w systemach audio Równie ważny jak funkcjonalność urządzeń, jest ich wygląd. Producenci chcąc spełnić oczekiwania swoich klientów stale wprowadzają do sprzedaży nowe serie produktowe, różniące się nie tylko parametrami technicznymi, ale również wzornictwem. rządzenia audio-wideo stanowią jeden z elementów U wystroju wnętrza. Powinny więc być dopasowane pod względem wzornictwa do aranżacji pomieszczenia odsłuchowego i innego zainstalowanego w nim sprzętu, a także umeblowania. W produkcji sprzętu audio stosowane są więc nie tylko różnorodne materiały, ale też ich rozmaitą kolorystykę. Wśród całej gamy rozmaitych urządzeń możemy zaobserwować kilka ciekawych trendów stylistycznych. Mamy tu na myśli przede wszystkim styl retro, vintage czy też nowoczesną stylistykę, w której projektanci stosują nietuzinkowe, niekiedy wręcz futurystyczne obudowy dla swoich urządzeń. Różnorodność wykorzystywanych materiałów W zależności od tego z jakim sprzętem audio mamy do czynienia różne będą materiały stosowane do jego produkcji. Na obudowy większości komponentów do systemów audio najczęściej stosowane są tworzywa sztuczne, a także stal czy aluminium. Ogromne pole do popisu maja przede wszystkim projektanci kolumn głośnikowych. W tym wypadku wydawałoby się, że drewniane obudowy (np. z płyt MDF) to jedyna możliwa do zastosowania opcja. Nic bardziej mylnego! Pokazuje to wiele modeli dostępnych na rynku. Wśród materiałów stosowanych na obudowy wykorzystywane jest też szkło, wspomniane już aluminium, a nawet beton. Betonowa konstrukcja zapewnia kolumnie głośnikowej przede wszystkim trwałość, umożliwia również skuteczną minimalizację niepożądanych rezonansów akustycznych, a do tego betonowe kolumny świetnie się prezentują w nowoczesnym wnętrzu. Wykonanie szklanych czy betonowych kolumn głośnikowych wymaga jednak ogromnej precyzji i profesjonalizmu. Na kolumny głośnikowe do zastosowań na zewnątrz pomieszczeń przez niektórych producentów wykorzystywany jest też marmur. Z uwagi na wyjątkowość konstrukcji, niektóre modele wykonywane są na specjalne Designerskie kolumny głośnikowe to prawdziwa wizytówka systemów audio. Na uwagę pod tym względem zasługuje m.in. model Merlin marki Musical Fidelity, do którego można nabyć dopasowany kolorystycznie, stylowy gramofon. 40 nr 7, lipiec 2015

41 Głośniki tubowe nie tylko doskonale się prezentują, ale również świetnie brzmią. zamówienie klienta, np. jeśli chodzi o kolor obudowy. Kolorystyka modeli Aby lepiej spełnić wymagania klienta pod względem wzornictwa, producenci sprzętu audio wprowadzają do sprzedaży jeden model, ale dostępny w kilku wersjach kolorystycznych. W wypadku komponentów takich jak odtwarzacze CD, wzmacniacze czy amplitunery często są to zwykle kolory takie jak czarny, czy srebrny, a dla kolumn głośnikowych np. czarny, biały, orzech włoski czy wenge. Oprócz kilku podstawowych wersji kolorystycznych dla swoich modeli producenci mogą oferować również wykonanie obudowy w dowolnym odcieniu z szerokiej palety barw lub wzorów (np. palety RAL lub RGB). Na rynku dostępne są też kolumny głośnikowe, dla których producenci oferują specjalne, różnokolorowe nakładki zmieniające kolorystykę danego modelu, np. na panel frontowy lub boczny. Niektórzy producenci pozwalają nawet na wykonanie, oczywiście na zamówienie, dowolnego nadruku na obudowie kolumny lub na maskownicy głośników w niej wykorzystywanych. Dzięki temu mogą powstać wyjątkowe, spersonalizowane modele, których nie będzie miał żaden inny użytkownik. Stylistyka retro w sprzęcie audio Jednym z niegasnących trendów we wzornictwie sprzętu audio jest stylistyka retro. Olbrzymi wybór sprzętu wykorzystującego wzornictwo retro zachęca do skorzystania właśnie z tego rodzaju stylizacji w domowym wnętrzu. Modele retro, mimo iż zamknięte są w obudowie z minionej epoki, w środku kryją szereg innowacyjnych rozwiązań, jak np. dostęp do serwisów muzycznych czy też internetowych stacji radiowych. Wykończenie w stylu retro to specyfika m.in. gramofonów czy radioodbiorników. Jak przystało na modele w stylu retro, radioodbiorniki Fot. Musical Fidelity takie mają często nie cyfrowy, a tradycyjny, analogowy tuner radiowy i charakterystyczne dla dawnych radioodbiorników pokrętła, za pomocą których należy samodzielnie dostroić częstotliwość po wybraniu odpowiedniego zakresu fal radiowych. Radioodbiorniki retro, choć nie jest to oczywiście regułą, mają często drewnianą obudowę. Gramofony stylizowane na retro często są już zintegrowane z niewielkiej mocy wzmacniaczami i głośnikami. Niektóre z modeli mają nawet wbudowany napęd CD oraz złącze USB i/lub czytnik kart pamięci. Dzięki temu mogą stanowić samodzielne, a do tego funkcjonalne urządzenie. W razie potrzeby zwykle można je podłączyć również do zewnętrznego nagłośnienia. Ze stylistyką retro mogą kojarzyć się także wzmacniacze lampowe, a więc konstrukcje oparte na lampach elektronowych. Modele tego typu były powszechnie wykorzystywane do końca lat 60. ubiegłego wieku. Obecnie jednak przeżywają prawdziwy renesans. Projektanci i producenci sprzętu audio, opracowując nowe modele często wzorują się na modelach jeszcze z ubiegłego wieku. Wśród tego typu urządzeń królują przede wszystkim radioodtwarzacze CD i radioodbiorniki. Niektóre modele czerpią swój wygląd z modeli dostępnych jeszcze w latach 50. XX w. W wypadku kolumn, a także innego typu sprzętu audio możemy się spotkać również z określeniem vintage. Takim mianem można określić m.in. modele, które choć nie są już dostępne u producenta, są niezwykle popularne i sprzedawane w tzw. drugim obiegu. Producenci kolumn głośnikowych niemal co roku wprowadzają do sprzedaży nowe linie produktowe z nowym designem i parametrami technicznymi. Niektórzy mają jednak w swojej ofercie kolumny, których konstrukcja praktycznie niewiele zmienia się przez lata, a mimo to są one doceniane przez użytkowników i wciąż chętnie nabywane. Taka sytuacja na rynku dobrze świadczy nie tylko o samym producencie, ale przede wszystkim o wyjątkowej jakości produktu, który przypadł do gustu użytkownikom mimo zmieniających się trendów. Nowoczesny design urządzeń Nie chcąc wzorować się na innych producentach czy dostępnych na rynku modelach wiele firm ma własne biura projektowe, w których powstają unikalne, nowoczesne projekty sprzętu audio. Urządzenia utrzymane w nowoczesnej stylistyce premium wyróżniają się wyjątkowym, niepowtarzalnym stylem. Do wykonania obudowy tego typu modeli wykorzystuje się bardzo dobrej jakości materiały, które zapewniają urządzeniom trwałość, a przy tym i oryginalny wygląd. O stylistyce premium mówi się bardzo często w odniesieniu do drogich, hi-endowych modeli, które nie tylko wyróżniają się jakością wykonania, ale i brzmienia, przez co zwykle nie należą do najtańszych. Serie urządzeń Wśród sprzętu audio możemy znaleźć całe serie urządzeń, w których należące do nich modele wyglądają podobnie i różnią się jedynie małymi szczegółami pod względem designu (np. kolorystyką) lub funkcjonalności. Tego typu serie powstają przede wszystkim z myślą o klientach, którzy dzięki temu mogą lepiej dobrać dla siebie odpowiedni sprzęt audio. Wówczas klient nie musi przepłacać za funkcje i rozwiązania techniczne, których i tak nie zamierza wykorzystywać. Może tym samym nabyć tańsze, ale podobnie wyglądające urządzenie. Niekiedy jednak nawet kolorystyka modelu ma wpływ na cenę. Wiąże się to m.in. z kosztami produkcji i tym, jakie materiały zostały wykorzystane na obudowę. Front ze szczotkowanego aluminium nadaje urządzeniom audio wyjątkowego uroku. Fot. Avantgarde Acoustic Fot. Kruger&Matz 41

42 Fot. Cabletech Kable i akcesoria Niezbędnym elementem każdego systemu audio są rozmaite kable, w tym głośnikowe. Oprócz tego można w nich wykorzystać różnorodne akcesoria, które nie tylko uczynią zestaw stereo czy kina domowego bardziej funkcjonalnym, ale też zwiększą komfort jego użytkowania. ednymi z najpopularniejszych J akcesoriów są m.in. różnorodne przejściówki na kable. Przydatne są również różnego rodzaju stojaki i uchwyty do kolumn głośnikowych wykorzystywanych w systemie audio. W wypadku kolumn podłogowych, jeżeli mamy taką możliwość, warto jest zastosować specjalne metalowe kolce, montowane u podstawy kolumny. Popularnym dodatkiem do systemu audio są też adaptery Bluetooth, dzięki którym zestaw pozbawiony tego modułu może zyskać dodatkową funkcjonalność. Rodzaje kabli audio-wideo Różnorodność okablowania wykorzystywanego w domowych systemach audio-wideo jest ogromna. Wszystko zależy od tego, jak bardzo zaawansowany technicznie jest system audio i tego, z jakimi urządzeniami będzie on współpracował. Do najpopularniejszych możemy zaliczyć kable: głośnikowe typowy kabel głośnikowy składa się z dwóch oddzielonych izolatorem żył, zawierających cienkie druciki wykonane z materiału przewodzącego. Izolacja wykonywana jest często z PCW. Kable głośnikowe mogą mieć różnorodne zakończenia (np. bananowe, widełkowe), a tym samym sposób mocowania kabla do kolumny głośnikowej i urządzenia wzmacniającego; subwooferowe przewody o specjalnej konstrukcji, zapewniające stabilne przesyłanie sygnału audio z urządzenia wzmacniającego do głośnika niskotonowego wykorzystywanego w systemie stereo lub wielokanałowym; HDMI standard ten pozwala na cyfrową transmisję sygnału audio-wideo. Najnowsza wersja standardu HDMI obsługuje rozdzielczość Ultra HD i przesyłanie obrazu 3D oraz nieskompresowanych sygnałów audio aż do 7.1 kanałów. Typowy kabel HDMI zakończony jest płaskim 19-stykowym wtykiem; komponentowe wideo zapewniają najlepszą jakość obrazu spośród popularnych złączy analogowych. Połączenie komponentowe wideo zalecane jest jako jedyne analogowe nadające się do podłączenia sygnału o rozdzielczości pikseli. Przesyłany w tym standardzie sygnał wideo jest podzielony na trzy składowe: luminancję oraz dwie składowe różnicowe chrominancji; kompozytowe wideo jedne z podstawowych i najpopularniejszych przewodów do transmisji obrazu, tzw. zespolonego sygnału wizji. Kabel kompozytowy zakończony jest wtykiem RCA, najczęściej oznaczonym żółtym kolorem. Oferuje gorszą jakość transmisji niż połączenie komponentowe; cyfrowe optyczne do transmisji sygnału audio wykorzystuje światłowód zakończony wtykiem Toslink (od Toshiba Link). Zaletami tego typu kabli są odporność na zakłócenia Adapter Bluetooth podłączany przewodowo do dowolnego sprzętu audio, np. zestawu wieżowego, pozwoli na bezprzewodowe odtwarzanie muzyki z urządzenia mobilnego na głośnikach takiego zestawu. elektromagnetyczne oraz bezstratna transmisja na duże odległości; cyfrowe koaksjalne podobnie jak kabel Fot. QED 42 nr 7, lipiec 2015

43 optyczny pozwala na transmitowanie sygnału audio bez konieczności konwersji do postaci analogowej, co zmniejsza powstawanie zniekształceń na drodze transmisji. Kabel koaksjalny pozwala na przesyłanie większej ilości danych niż optyczny. Choć w wypadku sygnałów w Dolby Digital (format AC-3), z uwagi na znaczną kompresję, nie ma to większego znaczenia, to w wypadku standardu DTS oraz nagrań dobrej jakości mogą wystąpić zauważalne różnice; analogowe 2 RCA popularne czincze. RCA jest skrótem od Radio Corporation of America firmy, która jako pierwsza wprowadziła ten standard na rynek. Stereofoniczny analogowy kabel audio wykorzystujący ten typ złącza ma po dwa wtyki RCA z każdej strony. Jedna z nich służy do przesyłania sygnału kanału prawego. Ma ona zwykle kolor czerwony. Druga, najczęściej w kolorze białym lub czarnym, transmituje lewy kanał audio. Może ona służyć także do transmisji sygnału monofonicznego. Najprostszy kabel audio wykonywany jest z dwóch miedzianych przewodników. Są one podatne na zakłócenia elektromagnetyczne, zwłaszcza przy większych długościach kabli; XLR standard ten stworzył James H. Cannon, założyciel firmy Cannon Electric. Najpopularniejsza odmiana kabla XLR składa się z trzech pinów, odpowiednio ponumerowanych: 1 oznacza masę, 2 to sygnał (tzw. plus), natomiast 3 to ten sam sygnał odwrócony w fazie (tzw. minus). Kable XLR dzięki swojej konstrukcji są odporne na straty i zakłócenia elektromagnetyczne przesyłanego sygnału audio. Z tego względu kable XLR wykorzystywane są w profesjonalnym i hi-endowym sprzęcie audio; ethernetowe pozwalają na stabilne, przewodowe podłączenie urządzenia do Internetu. Wykorzystanie kabla ethernetowego jest wymagane do odtwarzania plików w formacie DSD. Na rynku dostępne są również systemy audio, w których przewody ethernetowe służą do przesyłania sygnału z komponentów zestawu do kolumn głośnikowych. Kable głośnikowe w zestawie? W jednosegmentowych zestawach wieżowych kable głośnikowe mogą być dostępne w zestawie. Często są to jednak podstawowe konstrukcje o niezbyt wygórowanych parametrach technicznych, a przede wszystkim o niewielkim przekroju. Jeżeli jest to kabel z odizolowanymi końcówkami, wówczas bez problemu będziemy mogli wymienić go na nowy, o pożądanej długości. W niektórych zestawach wieżowych kabli głośnikowych może jednak nie być w komplecie. Może to jednak stanowić dużą zaletę, daje bowiem użytkownikowi swobodę w doborze kabli, zarówno jeśli chodzi o jakość wykonania, długość, jak i przekrój kabla. Długie przewody głośnikowe powinny mieć przekrój co najmniej 2 2,5 mm 2. Wśród dostępnych na rynku kabli głośnikowych znajdziemy zarówno tańsze, jak i droższe konstrukcje. Cena kabla rośnie wraz z rodzajem materiałów wykorzystanych do jego budowy, np. domieszek srebra lub złota. Na cenę kabla wpływ ma również skomplikowanie procesu jego wytwarzania, co ma związek z jego budową oraz kosztem badań, jakie muszą zostać przeprowadzone, zanim kabel trafi do sprzedaży. Należy się jednak zastanowić, czy jednak warto inwestować w drogie przewody głośnikowe. Wiele zależy od tego, do jakiego zestawu audio mają one zostać wykorzystane. Nie ma sensu kupować drogich kabli głośnikowych do taniego systemu nagłośnieniowego. Nawet najlepszej jakości kabel nie będzie w stanie poprawić brzmienia kiepskiego zestawu. Dobór kabla głośnikowego do systemu audio Dobierając kabel głośnikowy, należy pamiętać o dwóch występujących zjawiskach: stratach energii w przewodach oraz niekorzystnym wpływie pojemności kabla. To właśnie w kablach głośnikowych występują największe moce i prądy w całym systemie audio. Zwiększenie przekroju kabla może wpłynąć na zmniejszenie strat energii podczas transmisji sygnału. Pojemność kabla zależy od jego konstrukcji i długości. Jej wzrost spowodowany transmisją na duże odległości może powodować wzbudzanie się amplitunera, jak również zniekształcenia w sygnale audio. Zakłócenia elektromagnetyczne, głównie w droższych kablach głośnikowych, są eliminowane przez zastosowanie ekranu z miedzi lub aluminium z odpowiednim splotem. Dodatkowo zastosowanie wysokiej klasy miedzi i dielektryka (izolatora) zapewnia optymalne parametry kabla głośnikowego. Niezwykle istotna jest ponadto długość kabla głośnikowego. W miarę możliwości kable powinny być jak najkrótsze. Straty spowodowane przez zbyt długie kable można jednak skompensować, zwiększając przekrój kabla głośnikowego. Co ważne, do podłączenia obydwu kolumn głośnikowych należy użyć kabli tej samej długości. Jeżeli długości kabli głośnikowych będą znacznie się od siebie różniły, może wystąpić wówczas odczuwalna, czy raczej słyszalna, różnica w barwie dźwięku generowanego przez kolumny zestawu. Nadmiaru kabla głośnikowego nie należy zwijać, ponieważ może to doprowadzić do wzrostu indukcyjności, Dobór przekroju i długości kabla głośnikowego Przekrój kabla [mm 2 ] Przekrój kabla [AWG] co również wpłynie na końcowe brzmienie systemu audio. Kable głośnikowe i ich wpływ na brzmienie Czy kable głośnikowe mają wpływ na brzmienie? Na to pytanie nie da się odpowiedzieć jednoznacznie. Dużo zależy od tego, w jakim systemie audio będą one wykorzystywane. Do tanich zestawów stereofonicznych nie ma konieczności kupowania kabli głośnikowych o dużym przekroju i wykorzystujących zaawansowane rozwiązania techniczne. Co prawda, nie wpłynęłyby one negatywnie na jakość brzmienia, ale nie spowodowałyby też jej poprawy. Zresztą w jednosegmentowych zestawach nie ma zwykle konieczności, a niekiedy nawet możliwości zastosowania innego okablowania niż to, które znajduje się w komplecie z urządzeniem. Często znajdują się już ono w zestawie. Kolumny głośnikowe w niektórych modelach Zdjąwszy zwory łączące terminale głośnikowe, można podłączyć kolumnę w trybie bi-wire lub bi-amp. Rezystancja dla 100 m [Ω] Maksymalna długość przewodu (w metrach) zależnie od impedancji głośnika 2 Ω 4 Ω 8 Ω 16 Ω 0, , , , , , , , , , , , , , ,63 8 0, ,30 6 0, Wartości podane w tabeli odnoszą się do współczynnika tłumienia o wartości 25 i spadku sygnału wyjściowego o 0,3 db względem wartości początkowej. W wypadku kabli wykorzystywanych do podłączenia subwooferów ściennych i sufitowych należy przyjąć połowę podanej długości przewodu. zestawów jednosegmentowych mają wręcz kable głośnikowe zamocowane na stałe. Nad zastosowaniem droższego, bardziej profesjonalnego okablowania, a tym samym lepszego pod względem jakości wykonania, warto zastanowić się wtedy, gdy użytkownik decyduje się na zakup wielosegmentowego W przewodowych instalacjach multiroom wykorzystuje się nie pojedyncze metry, ale całe rolki kabli głośnikowych. W tego typu zastosowaniach ważna jest ponadto odpowiednia konstrukcja kabla, który często ukrywany jest w ścianie. zestawu złożonego z droższych, hi-endowych modeli. Lepszej jakości okablowanie jest w takim wypadku wręcz niezbędne, aby nie zaprzepaścić potencjału brzmieniowego, jaki drzemie w takim systemie audio. Dobrej jakości okablowanie nawet w takich zastosowaniach nie będzie w stanie poprawić brzmienia wydobywającego się z kolumn głośnikowych, ale może je wówczas jak najmniej zepsuć, zniekształcić. 43

44 Podstawki pozwalają na ustawienie kolumn głośnikowych na odpowiedniej wysokości względem słuchacza. Przejściówki na kable audio-wideo Jeżeli nie mamy kabla zakończonego odpowiednim wtykiem, wówczas bardzo często można wykorzystać odpowiednią przejściówkę, dzięki której będziemy w stanie przesłać sygnał z jednego urządzenia do drugiego. Producenci okablowania wprowadzają w swoich modelach rozmaite rozwiązania techniczne, które mają zapewnić odpowiednią jakość i stabilność transmisji przesyłanego sygnału. Jednym z nich jest Fot. WireWorld (x2) Opatentowane rozwiązania w kablach Mogą to być np. złączki zmniejszające lub zwiększające rozmiar danego złącza, np. z HDMI na mini-hdmi czy z USB na mini-usb. W niektórych wypadkach dzięki przejściówkom można zmienić rodzaj wykorzystywanego złącza (np. przejściówka z DVI na VGA lub z HDMI na DVI). Należy jednak pamiętać, że przejście powinno DNA Helix, wprowadzone przez firmę Wire- World. Rozwiązanie to zostało opatentowane w 2013 r. Ma ono na celu m.in. zmniejszenie słyszalnych strat dźwięku, jakie powstają w kablach na drodze transmisji. Sygnały są transmitowane w kablu głośnikowym dzięki wytworzonej energii pola elektromagnetycznego i elektronom, które wykonują ruch drgający w przewodnikach. W celu zminimalizowania strat elektromagnetycznych, w tym efektu naskórkowości, w konstrukcji przewodu głośnikowego zastosowano płaskie i cienkie elementy przewodzące. Są one ułożone równolegle, a dodatkowo w warstwach. Taka budowa kabla głośnikowego zapewnia możliwie najkrótszą i najbardziej efektywną ścieżkę dla sygnału audio pod względem transmisji. Ponadto w przewodach odstępy między dodatnimi i ujemnymi przewodnikami są dobierane tak, aby końcowe brzmienie mogło być jak najbliżej ideału. się odbywać wyłącznie w domenie cyfrowej lub analogowej. Nie można więc w prosty sposób zastosować przejścia z HDMI na VGA, ponieważ są to dwa odrębne sposoby transmisji sygnału. Zakup dodatkowej przejściówki może okazać się niekiedy bardziej opłacalny niż zakup nowego kabla, nie wspominając już o konieczności wymiany sprzętu. Należy mieć na uwadze to, że zastosowanie nie najlepszej jakości przejściówki może spowodować pogorszenie brzmienia odtwarzanego dźwięku, a ponadto niestabilne połączenie może (w wypadku kabli audio) powodować słyszalne w głośnikach czy też słuchawkach trzaski, a nawet przerwy w transmisji sygnału. Uchwyty i podstawki do kolumn głośnikowych Zastosowanie odpowiednich podstawek lub uchwytów do kolumn głośnikowych może ułatwić właściwe rozstawienie systemu nagłośnieniowego w pomieszczeniu. Tego typu dodatki mogą okazać się bardzo przydatne zwłaszcza w wypadku kolumn do zestawu kina domowego, który może składać się nawet z 9 kolumn, a niektóre z nich trzeba zawiesić, np. wysoko pod sufitem lub na ścianie, tuż nad miejscem odsłuchu. Przed instalacją uchwytów należy wziąć pod uwagę miejsce odsłuchu, aby nie zamontować kolumn zbyt szeroko lub zbyt wysoko, co zaburzyłoby obraz dźwiękowy. Późniejsze zmiany położenia zamontowanych już uchwytów będą wiązały się z koniecznością wiercenia kolejnych otworów np. w ścianie czy suficie. Najistotniejszymi parametrami są obciążenie uchwytu oraz liczba przegubów im większa, tym oczywiście większa możliwość regulacji pochylania kolumny. W wypadku dużych Fot. Dynaudio kolumn, które mają zostać umieszczone na uchwytach, warto zwrócić uwagę na występowanie mechanizmów blokujących, które odpowiednio zabezpieczą kolumnę. Ważne, jeśli nie najważniejsze, są sposób mocowania uchwytu do ściany lub sufitu oraz materiał, do którego mocowany jest uchwyt. W wypadku niektórych kolumn głośnikowych trzeba się liczyć z koniecznością wiercenia otworów w konstrukcji kolumny, aby przymocować do niej uchwyt. Wśród uchwytów naściennych do kolumn głośnikowych dostępnych na rynku można jednak znaleźć również konstrukcje z zaciskami, które pozwolą uniknąć wiercenia dziur w obudowie kolumny głośnikowej. Nieinwazyjnym sposobem montażu głośników są wszelkiego rodzaju stojaki kolumnowe i podstawki. Jest przydatne rozwiązanie dla niewielkich i stosunkowo lekkich głośników satelitarnych. Stojaki mają często konstrukcję teleskopową, która umożliwia regulację wysokości. Pozwala to na dostosowanie umiejscowienia głośnika do preferencji użytkownika. Kable głośnikowe mogą być chowane w słupku podtrzymującym całą konstrukcję, dzięki czemu są praktycznie niewidoczne. Uniwersalne stojaki kolumnowe powinny umożliwiać kilka opcji mocowania głośników. W wypadku takich stojaków należy zwracać uwagę także na maksymalne dopuszczalne obciążenie. Kolce w podstawach kolumn Kolce, które mocowane są u podstawy kolumny głośnikowej, znajdują się często w komplecie. Mają najczęściej regulację wysokości (przez wkręcanie kolca na odpowiednią głębokość), dzięki czemu można odpowiednio wypoziomować i stabilnie ustawić kolumnę. Jeżeli jednak kolców brakuje w zestawie, a chcemypewnić właściwą izolację konstrukcji głośnika od podłoża i tym samym zredukować niepożądane drgania do minimum, możemy je również nabyć osobno. Kolce są najczęściej wykonane z metalu. Przydatne są zwłaszcza w wypadku konstrukcji kolumn głośnikowych wykorzystujących obudowę bass-reflex. To właśnie na przetwarzanie niskich częstotliwości przez kolumnę mają one największy wpływ. Nie ma, oczywiście, obowiązku wykorzystywania kolców podczas użytkowania kolumn głośnikowych, niemniej jednak ich zastosowanie z pewnością nie pogorszy jakości brzmienia, a może jedynie wpłynąć korzystnie na funkcjonowanie tego wbrew pozorom skomplikowanego mechanizmu, jakim jest kolumna głośnikowa. Adaptery Bluetooth Ciekawym dodatkiem do systemu audio, zwłaszcza takiego, który nie ma możliwości 44 nr 7, lipiec 2015

45 bezprzewodowego odtwarzania muzyki z urządzeń mobilnych są adaptery Bluetooth. Dzięki nim domowy system audio, który nie ma fabrycznie wbudowanego tego modułu bezprzewodowego, może zyskać taką funkcję. Adaptery są wyposażone w złącza, najczęściej analogowe (np. 2 RCA), z wykorzystaniem których podłącza się je do sprzętu audio, np. jednostki centralnej zestawu wieżowego. Odbierają one sygnał audio przesyłany bezprzewodowo, np. z urządzenia mobilnego, i po zdekodowaniu go, a następnie zamianie na sygnał elektryczny przesyłają, już przewodowo, do systemu audio. Płyta czyszcząca Do urządzeń z napędem optycznym przydatnym dodatkiem może być specjalna płyta, która pozwala na wyczyszczenie lasera w napędzie optycznym. Podczas eksploatacji np. odtwarzacza CD na soczewkach lasera może gromadzić się kurz, mogący powodować problemy z odczytem danych oraz przeskoki podczas odtwarzania materiału audio. Niektóre płyty czyszczące mogą zawierać nagrany utwór muzyczny (jak w tradycyjnej płycie CD-Audio). Jest on odtwarzany podczas procesu czyszczenia. Koniec odtwarzania utworu oznacza w wypadku takiej płyty koniec czyszczenia. Pamiętajmy jednak, że płyta czyszcząca, jeśli jest używana zbyt często, może uszkodzić laser. Zmień system audio w bezprzewodowy! Jedną z zalet bezprzewodowego odtwarzania muzyki jest z pewnością wygoda użytkowania sprzętu, który to umożliwia. A co zrobić wówczas, gdy sprzęt audio nie ma wbudowanego modułu Bluetooth? Wystarczy zakupić odpowiedni adapter i podłączyć go do urządzenia. Rozwiązanie takie zaproponowała m.in. firma Samsung, która wprowadziła na rynek niewielkich rozmiarów model Level Link. Urządzenie to ma wymiary mm i waży niecałe 12 g. Może być wykorzystane zarówno jako nadajnik, jak i odbiornik sygnału audio. Daje to olbrzymie możliwości zastosowania urządzenia. Model Level Link umożliwia bezprzewodową współpracę urządzeń obsługujących standard Bluetooth z tymi, które obsługują wyłącznie przewodową transmisję audio. Korzystając z adaptera, można też np. zamienić dowolne słuchawki przewodowe w wygodny, bezprzewodowy zestaw słuchawkowy. Funkcja ta sprawdzi się także podczas jazdy samochodem. Dzięki zintegrowanemu mikrofonowi i klipsowi umożliwiającemu łatwe umieszczenie urządzenia w dogodnym miejscu stworzymy zestaw głośnomówiący, a przez podłączenie urządzenia do złącza Aux odtworzymy muzykę ze smartfona wykorzystując system audio pojazdu. Na podobnej zasadzie Samsung Level Link umożliwi słuchanie muzyki z urządzeń mobilnych na domowych, analogowych systemach audio. Z wykorzystaniem złącza jack 3,5 m adapter firmy Samsung pozwoli np. zestawowi wieżowemu na strumieniowe odtwarzanie muzyki z urządzenia mobilnego kompatybilnego ze standardem Bluetooth. Za pomocą modelu Level Link będziemy mogli nie tylko odbierać, ale także wysłać sygnał, korzystając z trybu nadajnika. Jego dużą zaletą jest funkcja strumieniowania dźwięku do dwóch urządzeń jednocześnie. W tym trybie adapter może np. przesyłać dźwięk z telewizora do dwóch par słuchawek. Dzięki tej funkcji można też powiększyć bezprzewodowy system audio Samsung Multiroom o dowolne urządzenie po podłączeniu do niego adaptera Level Link. Tym samym system multiroom firmy Samsung, oparty dotychczas o dostępne na rynku głośniki M3, M5 oraz M7, rozbudujemy o dodatkowe urządzenia analogowe, nawet takie jak gramofon. Dzięki temu w całym domu będą miały okazje wybrzmiewać utwory z kolekcji ulubionych winyli. Urządzenie obsługuje kodeki Samsung HD i aptx. W rezultacie adapter firmy Samsung zapewnia bardzo dobrej jakości dźwięk. Model Level Link został wyposażony w regulację głośności. Użytkownik ma też możliwość zmiany odtwarzanych ścieżek. Dzięki temu nie musi on za każdym razem sięgać po sparowane z adapterem urządzenie, np. tablet czy smartfon. Wbudowana bateria pozwala na ok. 6 godzin pracy urządzenia, a w trybie czuwania nawet do 200 godzin w trybie czuwania. Adaptery Samsung Level Link dostępne są w czterech wersjach kolorystycznych: białej, czarnej, niebieskiej i czerwonej. Fot. Samsung r e k l a m a 45

46 Alfabet marek B ACCUPHASE Firma Accuphase Laboratory Inc. (pierwotnie znana jako Kensonic Laboratory Inc.) to japoński producent sprzętu audio klasy hi-end. Została założona w latach 70. ubiegłego wieku przez byłego inżyniera firmy Kenwood, Jiro Kasugę. Pierwszymi urządzeniami, wprowadzanymi na rynek jeszcze pod szyldem Kensonic, były: wzmacniacz P-300, przedwzmacniacz C-200 i tuner radiowy T-100. Obecnie w ofercie marki Accuphase można znaleźć m.in. odtwarzacze CD, przetworniki cyfrowo-analogowe, wzmacniacze zintegrowane, przedwzmacniacze (w tym również gramofonowe) oraz końcówki mocy i kondycjonery. Nazwa Accuphase pochodzi od angielskich słów accurate (co oznacza dokładny ) oraz phase (co oznacza fazę, która to jest niezwykle ważnym parametrem w technice audio). Wyłącznym dystrybutorem sprzętu marki Accuphase w Polsce jest firma Nautilus. ANTHEM Już od ponad dwóch dekad firma Sonic Frontiers International projektuje i produkuje pod marką Anthem dobrej klasy sprzęt audio, który wykorzystywany jest nie tylko w domach prywatnych, ale także studiach nagraniowych i radiowo-telewizyjnych (np. we Francji). W ofercie znajdują się m.in. wzmacniacze, amplitunery, zarówno stereofoniczne, jak i wielokanałowe, a także końcówki mocy. Produkty marki Anthem zdobyły i zdobywają wiele nagród i wyróżnień przyznawanych m.in. przez fachowe magazyny branżowe. Dystrybutorem sprzętu marki Anthem w Polsce jest firma Polpak Poland Sp. z o.o. ARCAM Początki działalności firmy Arcam sięgają 1972 r., kiedy to założyciele firmy byli jeszcze studentami wydziałów inżynierii Cambridge University. Pierwsze produkty sprzedawane były okolicznym mieszkańcom entuzjastom dobrego brzmienia. W 1976 r. powstał pierwszy wzmacniacz Arcam A60, który szybko stał się klasykiem, sprzedając się na całym świecie w liczbie sztuk. Od tego czasu firma Arcam produkuje różnorodne urządzenia zarówno stereofoniczne jak i do kina domowego. W ofercie firmy znajdują się amplitunery, wzmacniacze, odtwarzacze CD i Blu-ray, a także tunery, przetworniki DAC i stacje dokujące. Dystrybutorem sprzętu firmy Arcam w naszym kraju jest Audio Center Poland. ARCHITETTURA SONORA Marka istnieje od 2009 r. Jej produkty stanowią połączenie dobrej jakości dźwięku, wyjątkowego designu i doświadczenia jednego z liderów profesjonalnego rynku audio, czyli firmy B&C Speakers. ART SOUND ArtSound to belgijska marka. W jej ofercie można znaleźć inteligentne rozwiązania do systemów audio oraz niezawodne produkty. Asortyment marki ArtSound jest gwarancją niezrównanej jakości i elegancji. Wśród dostępnych modeli znajdziemy m.in. kolumny głośnikowe, głośniki do zabudowy, a także konstrukcje zewnętrzne odporne na wilgoć i promienie UV. ArtSound ma swojej ofercie także sprzęt do systemów multiroom klawiatury sterujące, kontrolery wielostrefowe czy wzmacniacze wielokanałowe. W sprzęt marki ArtSound wyposażony jest m.in. park rozrywki Engelenhoeve w belgijskim Sint-Denijs. Od jesieni 2011 r. dystrybucją sprzętu marki ArtSound w Polsce zajmuje się firma Rafko. AUDIOLAB Audiolab to brytyjski producent sprzętu audio. Firma została założona w 1983 r. przez Philipa Swifta i Dereka Scotlanda, którzy wspólnie studiowali w Imperial College. W ofercie firmy znajdują się m.in. przetworniki cyfrowo-analogowe, odtwarzacze CD oraz sieciowe, a także wzmacniacze i końcówki mocy. Sprzęt marki Audiolab charakteryzuje dobra jakość wykonania, wysoka niezawodność. Zdobył on wiele nagród i wyróżnień przyznawanych m.in. przez uznane na świecie, fachowe czasopisma branżowe. Dystrybucją sprzętu marki Audiolab w Polsce zajmuje się firma Horn Distribution SA. AUDIOSONIC Marka AudioSonic należy do firmy Tristar, która została założona w 1977 r. W swoim portfolio ma m.in. telewizory, systemy audio, radioodtwarzacze, radioodbiorniki i radiobudziki. AVANTGARDE ACOUSTIC Avantgarde Acoustic, a dokładniej Avantgarde Acoustic Lautsprechersysteme GmbH to niemiecki producent high-endowych kolumn głośnikowych o wyjątkowej (zarówno pod względem designu, jak i brzmienia), tubowej konstrukcji. Swoją siedzibę ma w Lautertal. Począwszy od założenia w 1991 r. firmy Avantgarde Acoustic, konstrukcja i wygląd jej kolumn pozostały, w dużej mierze, niezmienione. Firma w swojej ofercie ma również wzmacniacze audio, zarówno zintegrowane jak i dzielone. Jej produkty zdobyły uznanie wielu klientów i fachowców z branży audio-wideo. Dystrybucją sprzętu marki Avantgarde Acoustic w Polsce zajmuje się firma Nautilus. AYON AUDIO Firma Ayon Audio swoją siedzibę ma w austriackim Gratkorn. W swoich produktach łączy znakomitą budowę, nowatorskie i zaawansowane rozwiązania techniczne w zakresie elektroniki oraz wybitne brzmienie. W ofercie marki Ayon Audio znajdziemy wiele modeli przeznaczonych do high-endowych systemów audio. Są to przede wszystkim odtwarzacze CD, wzmacniacze lampowe (mono- i stereofoniczne), przedwzmacniacze, przetworniki cyfrowo-analogowe, a także odtwarzacze sieciowe i kolumny głośnikowe. Firma Ayon Audio zdobyła wiele nagród i wyróżnień, w tym m.in. przyznawanych przez fachowe magazyny branżowe. Za dystrybucję urządzeń marki Ayon Audio w naszym kraju odpowiada firma Nautilus. AZUSA Azusa to marka własna firmy Lechpol. W jej ofercie znajduje się szeroki asortyment produktów do instalacji nagłośnieniowych. Wśród sprzętu marki Azusa dostępne są m.in. słuchawki, przewodowe i bezprzewodowe mikrofony, a także zestawy nagłośnieniowe, wzmacniacze i miksery estradowe. Sprzęt marki Azusa jest chętnie wykorzystywany w instytucjach kulturalno-oświatowych, administracji publicznej, klubach i restauracjach, a także firmach z branży muzycznej. BOSE Firma Bose została założona w 1964 r., a jej założycielem jest dr Amar G. Bose, profesor Massachusetts Institute of Technology. Początkowo firma zajmowała się tworzeniem wzmacniaczy mocy na użytek i zamówienie armii Stanów Zjednoczonych. Dziś w ofercie szczególną uwagę zwracają urządzenia z serii Wave czy SoundLink, a także zestawy kina domowego z serii Lifestyle. BOSTON ACOUSTICS Firma założona w 1979 r przez Andy ego Petite a i Franka Reed a, którzy wcześniej współpracowali przy tworzeniu kolumn Advent. Filozofią ich firmy jest tworzenie produktów o wysokich osiągach i wysokiej wartości. Wychodzą oni z założenia, że muzyka powinna brzmieć tak, jak chciał tego sam artysta. Mająca już ponad 30-letnie doświadczenie firma jest liderem w produkcji kolumn głośnikowych, głośników podstawkowych, a także zaawansowanych systemów audio, w tym również stacji dokujących do ipoda. Dystrybutorem produktów Boston Acoustics w Polsce jest firma Horn Distribution SA. BOWERS & WILKINS Znana i ceniona na wielu rynkach marka. Należy do brytyjskiej firmy założonej w 1966 r. przez Johna Bowersa. Utworzenie jej zapoczątkowało proces przełomowych badań i technicznych innowacji w dążeniu do stworzenia głośnika idealnego. Sprzęt tej firmy wykorzystywany jest m.in. w studiach nagraniowych na całym świecie do odsłuchu nagrań. Dystrybutorem sprzętu B&W w Polsce jest Audio Klan. CCABASSE Firma Cabasse została założona w 1950 r. przez Georgesa Cabasse, który w tamtym czasie trudnił się także lutniarstwem. Produkty Cabasse powstają w siedzibie firmy znajdującej się nad Oceanem Atlantyckim, w zachodniej Francji. CAMBRIDGE AUDIO Cambridge Audio jest jednym z liderów brytyjskiego rynku hi-fi od ponad trzydziestu pięciu lat. Od założenia w Londynie w 1968 r. firma wprowadziła na rynek szereg innowacyjnych i technicznie zaawansowanych produktów. Firma produkuje wysokiej klasy sprzęt hi-fi przede wszystkim wzmacniacze, odtwarzacze CD/DVD, tunery radiowe i amplitunery. W latach 70. wzmacniacze P40, P50 i P110 ustabilizowały międzynarodową reputację marki Cambridge Audio. W latach 80. Cambridge Audio wypuścił pierwszy dzielony odtwarzacz CD, z kolei w latach 90. model DacMagic został pierwszym produktem w historii firmy, który zdobył prestiżowe wyróżnienie What Hi-Fi? Sound and Vision Best Buy. Jednym z najnowszych osiągnięć firmy jest Incognito. Dyskretna i łatwa w instalacji metoda wspólnego korzystania z dobrodziejstw urządzeń hi-fi i wideo w całym domu. Jest to system modułowy zgodny praktycznie z każdą marką i typem urządzeń hi-fi. Dystrybutorem sprzętu marki Cambridge Audio w naszym kraju jest Audio Center Poland. CANTON Początki tej niemieckiej firmy sięgają 1972 r., kiedy to powstał jej pierwszy głośnik. Wszystko dzięki doświadczeniu i pasji czterech mężczyzn: Huberta Milbersa, Otfrieda Sandiga, Günthera Seitza oraz Wolfganga Seikritta. Nazwa pochodzi od połączenia łacińskiego słowa cantare (śpiewać) z niemieckim słowem ton (dźwięk). Początkowo siedziba firmy znajdowała się w starej wiejskiej szkole w Niederlauken. Dziś firma posiada jedną z najnowocześniejszych fabryk kolumn głośnikowych w Europie. Kolumny głośnikowe tej firmy to nie tylko doskonałe brzmienie, ale także designerski i estetyczny wygląd. Canton otrzymał dotąd wiele nagród za swoją działalność i stworzone produkty. Dystrybutorem marki Canton w Polsce jest firma Horn Distribution SA. CAMRY Camry to firma znana w Unii Europejskiej głównie z branży AGD, choć ma także w swojej ofercie wyjątkowy sprzęt audio. Są to m.in. radioodbiorniki stylizowane i gramofony (w tym retro). Przedstawicielem marki w Polsce jest Adler Sp. z o.o. CASTLE Brytyjska firma Castle została założona w 1973 r. Zajmuje się projektowaniem i produkcją kolumn głośnikowych. Sama wytwarza przetworniki elektroakustyczne do swoich konstrukcji. Nie tylko składa zwrotnice do nich, ale wykonuje również piękne, ręcznie wykańczane obudowy, oklejane naturalnym drewnem. Dystrybucją sprzętu audio marki Castle zajmuje się w Polsce firma Nautilus. CHARIO Chario to jeden z największych włoskich producentów hi-endowych kolumn głośnikowych. Firma została założona w 1973 r. Słynie produkcji wyjątkowych, świetnie brzmiących kolumn głośnikowych oraz ze swojej pro-ekologicznej działalności. M.in. wspiera i promuje działalność Włoskiego Funduszu Ochrony Środowiska (FAI). W ofercie firmy Nautilus. CLASSE Kanadyjski producent urządzeń audio-wideo. Pierwszy wzmacniacz skonstruowano w 1980 r. Założycielem firmy Classe jest David Reich. Szefem firmy został Mike Viglas, który stopniowo przekształcał firmę w markę globalną. CREATIVE Firma Creative działa na rynku od 1981 r., a jej główna siedziba znajduje się w Singapurze. Zasłynęła z produkcji kart dźwiękowych Sound Blaster i odtwarzaczy osobistych, początkując multimedialną rewolucję. DDALI Dali, czyli Danish Audiophile Loudspeaker Industries od 1983 r. projektuje i produkuje kolumny głośnikowe, które są w stanie zadowolić nawet najbardziej wymagającego użytkownika. Motto In Admiration of Music, które przyświeca marce Dali świadczy nie tylko o zamiłowaniu tego producenta do najwyższej jakości muzyki, ale także do dbałości o najdrobniejsze detale podczas produkcji, aby podczas słuchania muzyki z wykorzystaniem kolumn Dali każdy użytkownik mógł poczuć nawet najdrobniejsze niuanse brzmieniowe. Do najpopularniejszych serii kolumn głośnikowych marki Dali należą: Epicon, Helicon, Mentor, Ikon, Lektor, a także Zensor czy Fazon. Dystrybutorem marki Dali w Polsce jest firma Horn Distribution SA. DEFINITIVE TECHNOLOGY Ten amerykański producent sprzętu audio rozpoczął swoją działalność w 1990 r. W swojej ofercie ma kolumny głośnikowe do systemów stereo i kina domowego zarówno klasyczne jak i naścienne konstrukcje. Oferuje również soundbary, głośniki zewnętrzne, a także komputerowe i przeznaczone do systemów multiroom. Sprzęt marki Definitive Technology doceniają nie tylko konsumenci, ale i krytycy. Firma może pochwalić się wieloma nagrodami i entuzjastycznymi recenzjami w fachowej prasie branżowej. W swoich modelach wykorzystuje rozmaite innowacyjne rozwiązania i patenty. Polskim dystrybutorem sprzętu marki Definitive Technology jest firma Rafko. DENON Denon to w branży elektroniki użytkowej synonim najlepszej i zarazem najwyższej jakości sprzętu audio. Historia tej japońskiej firmy ma już ponad 100 lat i sięga 1910 r., kiedy zaczęła ona swoją działalność pod szyldem Nippon Chikuonki Shokai. Co nad wyraz intrygujące, nazwę tę należy tłumaczyć jako Japońska Korporacja Zapisywaczy Dźwięku. Jej założycielem był Frederick Whitney Horn. Początkowo firma zajmowała się produkcją gramofonów i płyt gramofonowych. Do jej osiągnięć zaliczyć można stworzenie w 1939 r. pierwszego japońskiego profesjonalnego urządzenia do nagrywania płyt gramofonowych czy w 1972 r. opracowanie pierwszego 8-kanałowego rejestratora cyfrowego dla studiów nagrań dźwiękowych. W 1981 r. do sprzedaży pod marką Denon trafił profesjonalny odtwarzacz CD. Fenomenem wśród sprzętu Denona jest także wkładka gramofonowa DL-103, wyprodukowana w 1963 r., będąca po dziś dzień w użyciu przez radiowców i entuzjastów sprzętu hi-end. W 1999 r. Denon wprowadził pierwszy na świecie zestaw kina domowego z systemem THX Surround EX. W 2012 r. pojawiła się w sprzedaży nowa linia słuchawek Denona, kompatybilna z urządzeniami mobilnymi opartymi na systemie ios. Jedną z nowszych serii produktowych Denona jest Heos bezprzewodowy system multiroom. Co ciekawe, pod marką Denon można było też znaleźć pianina elektroniczne (seria Elepian). Denon znany jest bez wątpienia wszystkim audiofilom, a jego sprzęt gości w salonach wielu osób nieuznających kompromisów w kwestii domowych systemów audio i kina domowego. Bogata obecnie oferta sprzętu zapewnia, że każdy klient znajdzie coś dla siebie od amplitunerów i odtwarzaczy Blu-ray, przez wzmacniacze stereofoniczne, do tunerów radiowych i, zgodnie z najnowszymi trendami, stacji dokujących do odtwarzaczy ipod, głośników bezprzewodowych i słuchawek. W Polsce dystrybucją marki Denon zajmuje się firma Horn Distribution SA. DIORA Firma Diora rozpoczęła działalność 8 listopada 1945 r. Do rozwoju firmy niewątpliwie przyczynił się Wilhelm Rotkiewicz pionier polskiej radiotechniki. Pod jego kierownictwem uruchomiono zakład i zaczęto produkować pierwsze odbiorniki, które nosiły wdzięczną nazwę Ludowy. DUNE HD Dune HD to uznany na świecie producent odtwarzaczy multimedialnych, zarówno na rynek konsumencki, jak i dla odbiorców komercyjnych. Centrala firmy zlokalizowana jest w Hongkongu i zasięgiem swojej dystrybucji obejmuje ponad 60 państw. Urządzenia Dune HD obsługują wszystkie najważniejsze i najpopularniejsze formaty i kodeki audio-wideo. Wszystkie modele mają wbudowane wydajne procesory Sigma Designs, które zapewniają im stabilną i niezwykle wydajną pracę oferowanych urządzeń Począwszy od 2007 r. sprzęt marki Dune HD zdobył wiele pozytywnych recenzji w branżowej prasie, a także ogromną liczbę nagród i wyróżnień, które potwierdzają jakość i funkcjonalność modeli dostępnych w ofercie tej marki. Modele Dune HD wyróżniają się jednym z najprostszych w obsłudze menu spośród modeli innych marek znajdujących się w ofercie firmy IBDL BV, która zajmuje się dystrybucją sprzętu marki Dune HD. W Polsce jej oficjalnym przedstawicielem w kanale dystrybucyjnym dla sklepów ze sprzętem hi-fi oraz instalatorów jest firma Audio Center Poland. DYNAUDIO Dynaudio to duńska firma założona w 1977 r. Oprócz produkcji bardzo dobrej jakości kolumn 46 nr 7, lipiec 2015

47 głośnikowych i monitorów studyjnych zajmuje się dostarczaniem głośników dla takich potęg w świecie motoryzacji jak Volkswagen czy Bugatti. W 2010 r. na rynek trafił także notebook wyposażony w głośniki Dynaudio, a w 2012 r. pierwsze bezprzewodowe kolumny Dynaudio do użytku domowego. Dystrybucją sprzętu tej marki w Polsce zajmuje się firma Nautilus. EELAC Niemiecki producent kolumn głośnikowych. Firma została założona w 1926 r. Jej pierwotna nazwa to Electroacustic. Swój sukces fabryka w Kiel zawdzięcza innowacyjności, a także wysokiej jakości i strategii nieustannego rozwoju technicznego. Marka dostępna w ofercie Audio Klan. ELIPSON Firma Elipson jest pionierem w dziedzinie łączenia technologii produkcji urządzeń audio z wyjątkowym designem. Firma ta powstała w 1951 r. z istniejącej od 1938 r. firmy Multi-moteur. Początkowo była ukierunkowana na użytkowników profesjonalnych, co jednak z czasem uległo zmianie. Ogromny sukces przyniosły firmie głośniki w kształcie kuli. Głośniki marki Elipson były także standardowym wyposażeniem wielu stacji radiowych i telewizyjnych we Francji. W 2008 r. Philippe Carre kupił firmę Elipson. Rok później zaprosił do swojego zespołu projektanta Jean-Yvesa Le Porchera. Wspólnie stworzyli oni nową kolekcję, która przywróciła świetność produktom Elipsona. Dystrybutorem marki Elipson w Polsce jest firma Horn Distribution SA. ELTAX Firma Eltax powstała w 1959 r. Oferuje swoim klientom kolumny głośnikowe, zarówno do zastosowań domowych, jak i profesjonalnych. Konstrukcje kolumn głośnikowych firmy Eltax charakteryzują się korzystnym stosunkiem jakości do ceny. Wszystkie modele są projektowane i produkowane przez firmę Eltax w duńskim Aulum. W ofercie firmy Eltax znajdują się także stacje dokujące, a nawet słuchawki. Dystrybutorem kolumn głośnikowych marki Eltax w Polsce jest firma Horn Distribution SA. ESOTERIC Marka Esoteric wywodzi się z firmy TEAC Corporation założonej w 1953 r. Została utworzona w 1987 r. jako zajmująca się projektowaniem i produkcją sprzętu klasy hi-end. Dystrybutorem sprzętu marki Esoteric w Polsce jest firma Electronic International Commerce Sp. z o.o. F H FOCAL Francuska firma Focal została założona w 1980 r. przez Jacquesa Mahula i jest nadal przez niego prowadzona. Sprzęt marki Focal produkowany jest w Saint-Etienne w południowej Francji. HARMAN KARDON Powstała w 1953 r. marka Harman Kardon należy dziś do światowej czołówki producentów branży urządzeń audio i wideo. Jej założycielami są dr Sidney Harman i Bernard Kardon. Obecnie marka Harman Kardon jest częścią korporacji Harman International, zrzeszającego oprócz niej takie marki jak AKG, JBL czy Infinity. HECO Tradycja firmy Heco sięga już 1949 r. Oprócz ciągłego rozwoju już sprawdzonych i przetestowanych rozwiązań, firma Heco wciąż wprowadza innowacyjne techniki do swoich produktów. Dystrybutorem Heco jest firma Elco-Exim. HEED AUDIO Heed Audio wywodzi się z węgierskiej firmy Zsolt Audio założonej w 1987 r. przez braci Zsolta i Apara Huszli, początkowo zajmującej się jedynie importem na Węgry hi-endowego sprzętu audio. Współpraca z Richardem Hay em z firmy Ion System zaowocowała opracowaniem własnych urządzeń, a następnie powołania do życia własnej marki, a więc Heed Audio, która obecnie znajduje się w dystrybucji Nautilus. HIFIMAN HiFiMan to amerykańska firma z siedzibą w Nowym Jorku, gdzie znajduje się biuro obsługi klienta. Jest właścicielem dwóch fabryk. Ma także swoje centrum R&D w Chinach. Została założona w 2006 r. przez dr Fang Biana. Hi- FiMan jest obecnie uznawany za czołowego producenta sprzętu audio charakteryzującego się bardzo dobrej jakości brzmieniem. Firma zasłynęła w 2009 r. wprowadzeniem bardzo dobrej jakości przenośnego odtwarzacza muzyki HM-801. Obecnie, oprócz tego typu urządzeń, ma w swojej ofercie także słuchawki. Ciekawym typem słuchawek wprowadzonych przez firmę HiFiMan są konstrukcje magnetoelektryczne, zwane także planarnymi. Dystrybutorem sprzętu marki HiFiMan w Polsce jest firma Rafko. HYUNDAI Firma założona została pod koniec lat czterdziestych ubiegłego stulecia w Korei Południowej przez Chung Ju-Younga. Produkty AGD i RTV w Polsce dystrybuowane są wyłącznie przez firmę Digison Polska Sp. z o.o. IIMAGE AUDIO Brytyjska firma Image Audio zajmuje się projektowaniem i produkcją wyrafinowanych głośników instalacyjnych. Oferta firmy skierowana jest do klientów, dla których oprócz jakości dźwięku ważna jest estetyka wykonania głośników i aranż samego pomieszczenia. Dystrybucja: 3Logic Sp. z o.o. INDIANA LINE Indiana Line jest marką należącą do Coral Electronic. Jest to włoski producent nie tylko doskonałej jakości kolumn głośnikowych, ale również odtwarzaczy CD i wzmacniaczy audio. Swoją siedzibę ma w stolicy Piemontu Turynie, najbardziej industrialnej części Włoch. Właścicielem Indiana Line jest Eugenio Musso. W Polsce dystrybucją sprzętu tej marki zajmuje się firma Rafko. ION Audio Firma ION Audio została założona w 2003 r. Swoją siedzibę ma w Cumberland, Rhode Island w Stanach Zjednoczonych i jest częścią inmusic Brands konsorcjum zrzeszającego takie marki jak: Denon DJ, Denon Professional, Marantz Professional, Numark, Alesis, Alto, M-Audio oraz AKAI. Dzięki temu możliwa jest wymiana doświadczeń i rozwiązań technicznych, a tym samym opracowywanie innowacyjnych urządzeń. Swoje produkty kieruje przede wszystkim do młodych konsumentów, odpowiadając na ich potrzeby i zainteresowania. W ofercie Horn Distribution SA. JJAMO Założycielami duńskiej firmy Jamo są Preben Jacobsen i Julius Mortensen. Powstała w 1968 r., a już 5 lat później zadebiutowała na berlińskich targach elektroniki użytkowej IFA. Firma oprócz klasycznych kolumn głośnikowych do systemów stereo i kina domowego oferuje również głośniki instalacyjne i soundbary. Dystrybucją sprzętu marki Jamo w Polsce zajmuje się firma Konsbud Hi-Fi. JBL Firma JBL powstała w 1946 r., choć rzeczywiste początki sięgają roku 1928 r., kiedy to młody inżynier elektryk James Bullough Lansing zaangażowany został do projektowania systemu dźwiękowego dla The Jazz Singer pierwszego filmu z dźwiękiem! Pierwotnie przedsiębiorstwo nosiło nazwę James B. Lansing Sound Inc, jednak później nazwę skrócono do znanej nam dzisiaj JBL. JVC Firma Victor Company of Japan, Ltd., powstała w 1927 r. w Yokohamie (Japonia) jako producent płyt winylowych i gramofonów. Choć swój wkład firma miała w niemal wszystkich dziedzinach rozwoju elektrotechniki, znana jest przede wszystkim ze stworzenia pierwszego w Japonii telewizora (1937 r.) oraz pierwszego na świecie telewizora kolorowego 21CT-11B (1959 r.). Drugim wielkim wynalazkiem JVC, który przeszedł do historii techniki, była kaseta VHS. KKENWOOD Japońska firma założona w 1946 r. wówczas jako Kasuga Radio Co., Ltd. Nazwa Kenwood Corporation została przyjęta dopiero w 1986 r. W 2007 r. doszło do podpisania umowy z firmą JVC, która dotyczyła kapitałowego i biznesowego sojuszu obu firm. Dystrybutorem sprzętu marki Kenwood w Polsce jest firma Elco-Exim. KLIPSCH Amerykańska firma założona w 1946 r. przez inżyniera dźwięku Paula W. Klipscha. Klipsch produkuje m.in. szeroką gamę głośników do zestawów stereo i kina domowego. Ma ona w swojej ofercie także słuchawki. Dystrybutorem w Polsce jest firma E.I.C. Sp. z o.o. KODA Koda jest marką korporacji YunFeng założonej w 1982 r. Pod nazwą Koda sprzedaje ona na całym świecie sprzęt audio taki jak głośniki, kolumny głośnikowe, amplitunery, odtwarzacze DVD i sprzęt przenośny. Jej fabryka zajmuje metrów kwadratowych (!) i jest jedną z największych tego typu hal na świecie. Ta gigantyczna fabryka posiada najnowocześniejszy na świecie sprzęt do testowania dźwięku. Specjalne komory dźwiękoszczelne sprawiają, iż głośniki Kody choć są masowo produkowane i oferowane w bardzo przystępnych cenach spełniają najbardziej rygorystyczne normy. Na marginesie trzeba dodać, iż firma YunFeng nie zajmuje się tylko elektroniką. Posiada kilka gałęzi, z których każda to zupełnie inna branża. Podstawowe źródło przychodów korporacji to leki wytwarzane na bazie ziół, inna sfera to dystrybucja likworu, czyli zielonej wódki o bardzo słodkim smaku. Yun Feng posiada też 3 hotele i własny uniwersytet! Za dystrybucję sprzętu audio marki Koda w Polsce odpowiada firma Polpak Poland Sp. z o.o. KRELL Amerykańska firma utworzona w 1980 r. Wszystkie komponenty projektowane są przez prezesa firmy Dana D Agostino. W ofercie można znaleźć przedwzmacniacze, wzmacniacze, odtwarzacze płyt, a także procesory dźwięku przestrzennego i konwertery cyfrowo-analogowe czy kolumny (Audio Klan). KRUGER & MATZ Kruger&Matz jest marką własną firmy Lechpol, założonej w 1990 r. dystrybutora urządzeń, podzespołów i części elektronicznych. Produkty Kruger&Matz wyróżniają się wyjątkową stylistyką i funkcjonalnością, która spełni oczekiwania nawet najbardziej wymagających klientów. W ofercie marki Kruger&Matz znajdują się m.in. samochodowy sprzęt audio, sprzęt hi-fi, słuchawki, kolumny i kable głośnikowe, a także tablety, tunery DVB-T i przenośne odtwarzacze DVD. W ofercie marki pojawił się także smartwatch. Największą popularnością z oferty Kruger&Matz cieszą się jednak smartfony. Firma nieustannie wzbogaca gamę produktów, ich stylistykę i jakość, podążając za rynkowymi trendami i zachowując jednocześnie przystępną dla klienta cenę. Produkty marki Kruger&Matz pojawiają się m.in. w teledyskach do utworów Donatana i Cleo. Ciekawą inicjatywą marki jest projekt It s your life, just take it. Jego głównym celem jest promocja takiego stylu życia i wyborów, które pozwolą każdemu, niezależnie od wieku, miejsca zamieszkania czy płci, na uświadomienie sobie, co jest w życiu naprawdę wartościowe i ważne. Tym samym Kruger&Matz przez wspomniany projekt chętnie wspiera pasje i marzenia (nawet te najbardziej odważne) i daje szanse ludziom na ich realizację. W kampanii It s your life, just take it wzięło udział wiele osób ze świata sportu, show-biznesu i mediów, w tym m.in. bokser Przemysław Saleta i była Miss Polonia Marcelina Zawadzka. LLA AUDIO Firma LA Audio Electrinic Co,.Ltd została założona w 1988 r. Specjalizuje się w projektowaniu i produkcji sprzętu audio opartego na lampach elektronowych, choć w swojej ofercie ma również odtwarzacze CD i kolumny głośnikowe. Za dystrybucję sprzętu marki Ayon Audio w naszym kraju odpowiedzialna jest firma Nautilus. LAUSON Marka Lauson powstała w 1970 r. Początkowo oferowała igły do gramofonów. Obecnie zajmuje się produkcją szerokiej gamy sprzętu RTV i AGD oraz oświetlenia. LEBEN Leben to japońska manufaktura zajmująca się przede wszystkim projektowaniem i produkcją urządzeń wykorzystujących lampy elektronowe. Właścicielem firmy jest Taku Hyodo, uznawany za jednego z najlepszych projektantów urządzeń lampowych w Japonii (Nautilus). LENCO Produkty szwajcarskiej firmy Lenco stanowią doskonały przykład połączenia dobrej jakości wykonania z ciekawym wzornictwem i przystępną ceną. Sama marka powstała w 1946 r., a w 1997 r. została przejęta przez STL Group. Jej oferta jest bardzo bogata i zróżnicowana. Swoim logiem firma sygnuje m.in. odtwarzacze DVD, zestawy hi-fi, telewizory, radiobudziki, stacje dokujące do ipodów, odtwarzacze CD oraz MP3 i MP4, cyfrowe ramki do zdjęć, radia internetowe, głośniki oraz słuchawki. Obok bogatej oferty i ciekawego wzornictwa firma stawia na różnego typu innowacje, których w Polsce doskonałym przykładem jest np. jedyny telewizor ze stacją dokującą dla urządzeń mobilnych marki Apple. W Europie Zachodniej (a szczególnie w Anglii) Lenco znane jest przede wszystkim z produkcji gramofonów. Warto odnotować, że dokładnie 14 kwietnia 2008 r. został wyprodukowany przez tę szwajcarską firmę milionowy gramofon. Gramofon ten (Lenco L78) został przekazany na licytację Akcji Chrześcijańskiej z Hongkongu organizacji charytatywnej. Ciekawostką jest fakt, że już do końca 2009 r. Lenco sprzedało blisko 1,5 miliona gramofonów, co jest nie tylko nad wyraz imponującą liczbą, ale i potwierdza ogromne zainteresowanie tym asortymentem. Dziś sprzedanych egzemplarzy jest już z pewnością znacznie więcej. Trzeba tu podkreślić, że moda na gramofony wiąże się nie tylko z muzyką rap, ale przede wszystkim z cyfrowymi dziś, a nie tylko analogowymi, możliwościami gramofonów. Znaczna część z nich wyposażona została w złącza USB oraz czytniki kart pamięci, a nawet głośniki czy tuner FM/AM. W praktyce gramofony te mogą więc pełnić funkcję jedynego odtwarzacza audio w domu! Na uwagę zasługują również sposoby promocji marki w Europie po międzynarodowych wodach pływa jacht Lenco. Dystrybucją marki w Polsce zajmuje się gdyńska firma DSV Sp. z o.o., Sp. k. LG Firma LG (dawniej GoldStar) jest jednym z największych producentów elektroniki użytkowej. W ofercie poza telewizorami i sprzętem audio, posiada także wybrane urządzenia audio. LOEWE Będąca uznanym innowatorem w projektowaniu telewizorów firma Loewe została założona w Berlinie, w 1923 przez braci Zygmunta i Dawida Loewe. Marka zasłynęła m.in. z pierwszego na świecie magnetofonu kasetowego i pierwszego niemieckiego magnetowidu. W 1981 r. koncern Loewe przedstawił pierwszy europejski telewizor stereofoniczny. Erę multimedialną w elektronice użytkowej Loewe przywitało wprowadzając na rynek pierwszy telewizor z dostępem do Internetu. W 2006 r. powstał Loewe Individual Compose pierwszy telewizor zawierający w pełni zintegrowany moduł odbioru telewizji HDTV w MPEG4. Marka oferuje szeroką swobodę wyboru i możliwości dopasowania sprzętu do indywidualnych preferencji. Dystrybutorem Loewe jest krakowska firma 3Logic Sp. z o.o. MMAGNAT Niemiecki Magnat to firma już z ponad 40-letnią tradycją. W jej ofercie znajdują się m.in. kolumny głośnikowe, słuchawki, a także wzmacniacze i głośniki samochodowe. Dystrybutorem produktów Magnata w Polsce jest firma Elco-Exim. MARANTZ Marantz to marka znana przede wszystkim audiofilom. W swojej ofercie ma m.in. amplitunery, wzmacniacze, odtwarzacze CD, DVD, gramofony czy zestawy kina domowego. Historia marki rozpoczęła się w 1953 r., od człowieka zafascynowanego muzyką Saula Bernarda Marantza. Był on grafikiem w jednej z nowojorskich gazet, ale próbował także swych sił jako muzyk-amator. Upodobał sobie muzykę instrumentalną, a w szczególności brzmienie gitary. Żadne z produkowanych w tym czasie wzmacniaczy nie spełniały jego oczekiwań więc zaczął produkować własne. Pierwszy, w 1952 r., powstał przedwzmacniacz wyposażony w korektor dla poprawy brzmienia przebojów z tamtych lat. Zamówienie przekroczyło liczbę 400 sztuk, więc twórca postanowił założyć rok później własną firmę Standard Radio Corp, która dopiero w 1975 r. zmieniła nazwę na Marantz Japan Inc. W chwili obecnej Marantz należy do powstałego w 2002 r. holdingu, który integruje go z producentem również profesjonalnego sprzętu hi-fi, marką Denon. O jakości produktów Marantz może świadczyć fakt, iż niektóre ich serie są pod różnymi wersjami sprzedawane przez kilka dziesiątek lat. Jeden fakt jest tu szczególnie znamienny. Pewien użytkownik bowiem w czasie pożaru w latach 70. ryzykował życie by uratować wzmacniacz Marantz Z palącego się mieszkania wyrzucił owo ukochane urządzenie z trzeciego piętra. Gdy strażacy ugasili pożar, właściciel spróbował włączyć wzmacniacz, ku zaskoczeniu wszystkich, zabłysnął on charakterystycznymi niebieskimi diodami. Działał mimo ognia, dymu i wody, a jego historia jest umieszczona na głównej stronie firmy. W Polsce marka dystrybuowana była niegdyś przez firmę Philips Polska. Obecnie jej produkty znajdują się w ofercie Horn Distribution SA. MARK LEVINSON Założycielem firmy Mark Levinson w 1972 r. był nie kto inny jak właśnie Mark Levinson. Od 1990 r. firma należy do grupy Harman International Industries. MARTIN LOGAN Martin Logan oferuje szeroką gamę kolumn głośnikowych, subwooferów oraz głośników instalacyjnych. Założycielami firmy są Gayle Martin Sanders i Ron Logan Sutherland, których połączyła pasja do muzyki. Postanowili zbudować głośnik elektrostatyczny, który będzie w stanie poprawnie odtwarzać niskie tony i zapewnić odpowiedni poziom oraz rozpraszanie dźwięku. Pierwszy prototyp powstał już w 1980 r. Dwa lata później Sanders i Sutherland zaprezentowali swoją koncepcję na targach CES w Chicago, za co uhonorowani zostali nagrodą za projekt i technikę. Na początku lat 90. XX w. Martin Logan wyprodukował pierwszy na świecie centralny głośnik elektrostatyczny i naścienny elektrostatyczny głośnik surround, co ustanowiło firmę jako poważnego gracza na rynku zestawów kina domowego. Dzisiaj Martin Logan to prężnie rozwijająca się firma o uznanej międzynarodowej renomie, najwyższej klasy zespół, świetne projekty i zaawansowane technologie, jak również duże grono wiernych klientów, ceniących wysoką jakość oferowanych przez firmę produktów. Dystrybutorem sprzętu marki Martin Logan w Polsce jest Polpak Poland Sp. z o.o. 47

48 MASS FIDELITY Mass Fidelity to kanadyjski producent (z siedzibą w Toronto) bezprzewodowych systemów audio opartych o standard Bluetooth. Ideą Mass Fidelity jest łączenie najpopularniejszych rozwiązań bezprzewodowych z zaawansowanymi autorskimi rozwiązaniami. M-AUDIO Niemiecka firma M-Audio znana jest z produkcji dobrej jakości sprzętu audio-wideo, który oferowany jest po niezwykle atrakcyjnych cenach. Dystrybucją tej marki na polskim rynku zajmuje się firma Electronic International Commerce. MEDE8ER Mede8er jest marką należącą do firmy Sanji Electronics Ltd, której centrala znajduje się w Woodmead w RPA. Partnerem Sanji Electronics w Europie jest holenderskie IBLD BV. Obecnie w sprzedaży dostępna jest już trzecia generacja odtwarzaczy multimedialnych marki Mede8er. Oficjalnym przedstawicielem sprzętu marki Mede8er w kanale dystrybucyjnym dla sklepów ze sprzętem hi-fi oraz instalatorów od 1 czerwca 2014 r. została firma Audio Center Poland. MELODIKA Melodika to marka, która powstała w 2010 r. Jej korzenie sięgają jednak kilku lat wstecz i prowadzą do grupy polskich fachowców pracujących pod egidą marki sklep.rms.pl, znanej ze sprzedaży sprzętu hi-fi i akcesoriów do konsumenckich i profesjonalnych instalacji audio-wideo. Zdaniem właścicieli wspomnianego sklepu internetowego, istniejące na rynku rozwiązania nie zawsze spełniają odpowiednie wymogi. Po połączeniu sił z jedną z największych fabryk kabli w Polsce właściciele Melodiki postanowili wziąć sprawy w swoje ręce. Strategia produkcyjna Melodiki zakłada dywersyfikację w postaci produkcji zarówno w polskich jak i światowych fabrykach. Produkcja w polskich fabrykach odbywa się zawsze wtedy, gdy jest ona konkurencyjna jakościowo i cenowo w stosunku do innych rozwiązań znanych producentów. MERIDIAN Brytyjska firma Meridian została założona w 1977 r. przez Boba Stuarta i Allena Boothroyda. Swoją siedzibę ma w pobliżu Cambridge w Wielkiej Brytanii. To właśnie Meridian opracował pierwszy audiofilski odtwarzacz CD i pierwszą na świecie cyfrową kolumnę głośnikową (3Logic Sp. z o.o.). MICROMEGA Micromega to francuska firma z ponad 25-letnim doświadczeniem w branży audio-wideo. Swoją siedzibę ma w Boissy-Saint-Léger, niedaleko Paryża. W jej ofercie można znaleźć przetworniki cyfrowo-analogowe, wzmacniacze słuchawkowe, przedwzmacniacze gramofonowe (dystrybucja: Horn Distribution SA). MISSION Brytyjska firma zajmująca się produkcją kolumn głośnikowych założona w 1977 r. Produkty tej firmy charakteryzują się nowatorskimi rozwiązaniami, ze szczególnym naciskiem na zastosowanie najnowocześniejszych, pod względem technicznym, materiałów. MONITOR AUDIO Brytyjska firma Monitor Audio, założona w 1972 r., specjalizuje się w projektowaniu i produkcji wysokiej klasy kolumn głośnikowych do systemów stereo, kina domowego, a także instalacji multiroom. W ofercie firmy znajdują się także designerskie stacje dokujące. Firma jest pionierem i jednocześnie ekspertem w dziedzinie produkcji metalowych kopułek, które wykorzystuje w swoich kolumnach. W 1988 r. zaprezentowała pierwszy głośnik z przetwornikiem wysokotonowym pokrytym złotem. Design kolumn marki Monitor Audio pasuje do każdego pomieszczenia, zarówno klasycznego, jak i nowocześnie urządzonego. Dystrybucją sprzętu marki Monitor Audio na polskim rynku zajmuje się firma Audio Center Poland. MONSTER Firma została założona w USA w 1979 r. przez Noela Lee, który pracował jako inżynier projektant w laboratoriach Lawrence-Livemore, będąc jednocześnie audiofilem i profesjonalnym perkusistą. Lee odkrył wpływ kabli głośnikowych w różnych konstrukcjach na jakość muzyki odtwarzanej z głośników. Obecnie Monster jest czołowym producentem różnorodnych kabli połączeniowych, m.in. do komponentów audio-wideo w domu, samochodzie, czy też do zastosowań profesjonalnych. Monster to także bogata oferta słuchawek. W Polsce dystrybutorem produktów Monstera jest firma Horn Distribution SA. MUSICAL FIDELITY Marka Musical Fidelity została założona w 1982 r. i przez całą swoją historię prowadzona przez klarnecistę, a jednocześnie projektanta wzmacniaczy Antony ego Michaelsona. Urządzenia Musical Fidelity charakteryzują się bardzo dobrym stosunkiem parametrów technicznych do ceny przy zachowaniu doskonałego brzmienia, które zyskało sobie uznanie audiofilów na całym świecie. Każdy produkt Musical Fidelity przechodzi kilkuetapową kontrolę jakości w londyńskim biurze w dzielnicy Wembley, gdzie znajduje się także biuro projektowe oraz serwis sprzętu. Dystrybutorem sprzętu marki Musical Fidelity w Polsce jest firma Rafko. MUSIC HALL Firma Music Hall została założona w 1985 r. przez Amerykanina Roy a Halla, jedną z najciekawszych osobowości w świecie audio. Na dobre rozwinęła skrzydła jednak dopiero w 1998 r., kiedy to Roy Hall podpisał umowę z czeską fabryką na produkcję gramofonów. Dystrybutorem sprzętu marki Music Hall w Polsce jest krakowska firma Nautilus. MYRYAD Myryad jest brytyjskim producentem sprzętu audio. Jego założycielami są byli pracownicy tak uznanych na rynku audio firm jak Arcam czy NAD. Myryad określa sam siebie przede wszystkim jako specjalistę w budowie wzmacniaczy stereo (dystrybucja: Rafko). NNAD Firma NAD Electronics została założona w 1972 r. Akronim NAD należy rozszyfrować jako New Acoustic Dimension, czyli Nowy Wymiar Akustyczny. Dystrybutorem marki w Polsce jest firma Audio Klan. NAIM Firma Naim powstała w 1973 r. Swoją siedzibę ma w Salisbury w Wielkiej Brytanii. Jej założycielem był Julian Charles Prendergast Vereker wybitny specjalista w dziedzinie sprzętu audio. W 1995 r. Verker otrzymał Order Imperium Brytyjskiego z rąk królowej Elżbiety II. W ofercie firmy Naim można znaleźć m.in. odtwarzacze CD i sieciowe oraz wzmacniacze, końcówki mocy, a także przedwzmacniacze, przetworniki cyfrowo-analogowe i kolumny głośnikowe. Dystrybutorem sprzętu marki Naim w Polsce jest krakowska firma Audio Center Poland. NUFORCE NuForce Inc. to amerykańska firma z siedzibą w Milpitas w Kalifornii, produkująca sprzęt audio skierowany głównie do entuzjastów oraz fanów muzyki i klasycznego wzornictwa. Zyskała rozgłos i zdobyła liczne nagrody od krytyków i fachowców z branży, m.in. dzięki opatentowanym, audiofilskim wzmacniaczom klasy D. Obecnie ma ona w ofercie cała gamę produktów takich jak przedwzmacniacze, słuchawki i wzmacniacze słuchawkowe. Dystrybutorem NuForce w Polsce jest firma Polpak Poland Sp z o.o. OOCTAVE Początki firmy sięgają 1968 r. kiedy to powstało niemieckie, rodzinne przedsiębiorstwo Hofmann. Nazwa firmy na Octave została zmieniona przez Andreasa Hofmanna dopiero w 2000 r. Obecnie w ofercie marki znajdują się m.in. wzmacniacze (w tym m.in. konstrukcje lampowe), przedwzmacniacze oraz zasilacze (Dystrybucja: Nautilus). OK. Marka ok. należy do Metro AG (m.in. MediaMarkt) i skupia produkty ze wszystkich kategorii produktowych elektroniki użytkowej i AGD codziennego użytku. Są to łatwe w obsłudze produkty solidnej jakości o bardzo przystępnej cenie. ONKYO Marka Onkyo to światowy synonim rozrywki domowej, a w szczególności kina domowego. To na bazie pierwszych modeli Onkyo ze słynnej linii Integra w wielu kinach świata popłynął wielokanałowy dźwięk przestrzenny. Firma Onkyo została założona 17 września 1946 r. w Osace. Od samego początku swoją działalność wiązała z wysokiej jakości sprzętem muzycznym. Jej pierwszym produktem był fonograf czyli urządzenie do zapisywania dźwięków o nazwie CP Pomimo niewielkiego zysku przyniósł on marce ogromny rozgłos i uznanie. Wąska specjalizacja sprawiła, iż urządzenia firmy Onkyo stały się najbardziej cenione już od początku lat 80-tych. Prym wiodły wówczas wzmacniacze, które zdobyły liczne wyróżnienia międzynarodowe m.in. Stereo Component Grand Prix. Później jako czołowy producent amplitunerów kina domowego propagowała certyfikat jakości THX stworzony przez Lucasarts. Ciekawostką jest fakt, iż na początku 2009 r. firma wprowadziła na rynek pierwszy amplituner, który generuje dźwięk także nad głową słuchacza (!). System ten nazwano Dolby ProLogic IIz. Dystrybucją sprzętu tej uznanej marki w Polsce zajmuje się firma E.I.C. OPPO Oppo, a dokładniej Oppo Electronics Corp., ma swoją główną siedzibę w chińskim Dongguan w prowincji Guangdong. Została założona w 2004 r. Zajmuje się produkcją bardzo dobrej jakości urządzeń z segmentu elektroniki użytkowej, w tym cenionych odtwarzaczy Blu-ray, które wciąż udoskonala. Dystrybutorem marki w Polsce jest firma Cinematic. PPANASONIC Założona w 1918 r. w Osace firma była niegdyś jednym z liderów w produkcji elektroniki konsumenckiej. Założycielem był Konosuke Matsushita. Nazwa Matsushita Electric Devices Manufacturing Works przetrwała aż do 2008 r., kiedy to w 90. rocznicę istnienia firmy zastąpiona została przez Panasonic Corporation. PARADIGM Kanadyjska firma założona w 1982 r. Jest jednym z największych producentów kolumn głośnikowych na świecie. Niezwykle wszechstronna, dynamiczna i zaskakująca wieloma znakomitymi rozwiązaniami marka. W ofercie znajdują się m.in. głośniki instalacyjne odporne na wilgoć, a także cenione i niezmiernie popularne nad Wisłą kolumny głośnikowe do systemów stereo i kina domowego, w tym wysokiej klasy subwoofery aktywne. Pod marką Paradigm, a dokładniej w linii urządzeń Shift, sprzedawane są także słuchawki. Cechą wyróżniająca produkty marki Paradigm jest fakt, że charakteryzują się one jednym z najlepszych na rynku stosunkiem jakości, AGD, a także TV ma swoje niezależne przedstawicielstwa. Sprzęt audio należy do firmy Woox Innovations, będącej częścią Gibson Brands. PHONAR Firma Phonar, a dokładniej Phonar Akustik GmbH ma swoją siedzibę w małym miasteczku Tarp, w północnych Niemczech, blisko granicy z Danią. Firma produkuje kolumny głośnikowe i może pochwalić wieloma pozytywnymi opiniami i recenzjami w fachowych magazynach branżowych. Sprzęt marki Phonar znajduje się w ofercie firmy Nautilus. PIEGA Piega została założona w 1986 r. przez Leo Greinera i Kurta Scheucha. Pierwszy z nich zarządza finansami firmy, a drugi jest odpowiedzialny za innowacje i sprawy techniczne. Firma ma swoją siedzibę w szwajcarskim Horgen (Elco-Exim). PIONEER Firma Pioneer Corporation powstała w Tokio w 1937 r. Protoplasta wielu innowacji i znakomitych rozwiązań w segmencie audio. Początki firmy związane były ze sklepem zajmującym się sprzedażą oraz naprawą głośników. W tym samym roku powstał pierwszy głośnik dynamiczny (model A-8), którego konstruktorem był Nozomu Matsumoto założyciel firmy Pioneer. Głośnik ten pan Matsumoto skonstruował w swoim garażu. W 1938 r. utworzono w japońskim Tokyo rzeczywistego protoplastę dzisiejszej korporacji firmę Fukuin Shokai Denki Seisakusho. W 1961 r. firma zmieniła nazwę na Pioneer Electronic Corporation (dziś Pioneer Corporation). Rok później pod marką Pioneer w sprzedaży pojawił się pierwszy wielosegmentowy stereofoniczny system audio. Korporacja swoją ekspansję na rynki Europy rozpoczęła w 1970 r. wraz z otwarciem w Belgii Pioneer Europe NV. W 1975 r. do oferty Pioneera dołączyły urządzenia z segmentu car audio. Pioneer uczestniczył także w tworzeniu pierwszego przenośnego odtwarzacza CD czy telewizora plazmowego. Pierwszy telewizor plazmowy wyświetlający obraz w dużej rozdzielczości został wprowadzony w 1997 r. Dziś Pioneer nie ma już w swojej ofercie odbiorników telewizyjnych. Firma stała się natomiast światowym potentatem w branży sprzętu audio. Jest autorem wielu innowacyjnych rozwiązań, m.in. pierwszej nawigacji GPS (1990 r.) oraz pierwszego na świecie odtwarzacza DVD (1996 r.). W ofercie Pioneera oprócz sprzętu audio do systemów stereo i kina domowego znajdziemy obecnie także słuchawki i głośniki przenośne. Pioneer znany jest ponadto z bardzo dobrej klasy urządzeń DJ-skich. Rozwiązania stosowane w tego typu asortymencie są niezwykle innowacyjne, a modele z działu Pioneer DJ chętnie stosowane przez DJ-ów w klubach na całym świecie. W Polsce firma Pioneer jest reprezentowana przez DSV Sp. z o.o., Sp.k. PODSPEAKERS Właścicielem marki Podspeakers jest Scandyna produkująca swoje głośniki w Danii już od 1996 r. Firma charakteryzuje się nowatorskim podejściem do projektowania i produkcji swoich głośników (Horn Distribution SA). względem funkcji i ceny. Firma zdobyła wiele nagród i wyróżnień, przyznawanych m.in. przez specjalistyczne magazyny traktujące o sprzęcie audio. Pochlebne recenzje w branżowej prasie są dowodem na to, że firma ma wielu zadowolonych klientów zarówno wśród tych mniej, jak i bardziej wymagających odbiorców. Dystrybutorem produktów marki Paradigm w Polsce jest firma Polpak Poland Sp. z o.o. POLK AUDIO Polk Audio jest amerykańskim producentem wysokiej klasy sprzętu audio. Firmę w 1972 r. założyli Matt Polk, George Klopfer i Sandy Gross, absolwenci Uniwersytetu Johna Hopkinsa. Na początku firma, zrodzona z pasji do muzyki, była jedynie niewielką manufakturą. Z czasem rosło zainteresowanie produktami marki, które PEAQ Marka PEAQ należy do firmy Media-Saturn- -Holding GmbH. Pod marką PEAQ ten niemiecki koncern oferuje przede wszystkim sprzęt audio. Fot. Paradigm PHILIPS Firma o legendarnych korzeniach, ogromnej tradycji i doświadczeniu. Powstała w 1891 r., w holenderskim mieście Eindhoven (założycielami byli Anton i Gerard Philips). W Polsce firma jest obecna od 1921 r., kiedy to Anton Philips nawiązał współpracę z firmą braci Borkowskich, pełniącą funkcję polskiego dystrybutora. Obecnie dział cieszyły się uznaniem także wśród audiofilów. Siedziba firmy znajduje się w Baltimore. Pierwszym modelem Polk Audio były kolumny głośnikowe Monitor 7 zaprezentowane w 1974 r. Obecnie firma może pochwalić się ponad 65 patentami. Oprócz kolumn głośnikowych w ofercie Polk Audio znajdują się także głośniki instalacyjne, soundbary, stacje dokujące do ipodów i iphone ów, 48 nr 7, lipiec 2015

49 bezprzewodowe systemy audio oraz słuchawki. Sprzęt marki Polk Audio jest bardzo popularny w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, choć jest również dostępny w ponad 50 krajach na całym świecie. Dystrybutorem sprzętu marki Polk Audio jest firma Rafko. POPCORN HOUR Pierwsze urządzenia pod marką Popcorn Hour pojawiły się na rynku już w 2007 r. i szybko zdobyły uznanie wśród użytkowników. Obecnie Popcorn Hour należy do grupy Cloud Media utworzonej w 2012 r. Jest to jedna z najlepiej rozpoznawalnych marek odtwarzaczy multimedialnych dostępnych na rynku. Oficjalnym przedstawicielem marki Popcorn Hour w kanale dystrybucyjnym dla sklepów ze sprzętem hi-fi oraz instalatorów jest firma Audio Center Poland. PRISM AUDIO Prism to uznana na rynku marka mająca w ofercie szeroką gamę kolumn głośnikowych przeznaczonych dla systemów stereo oraz kina domowego (Dystrybucja: Audio Klan). PROAC Brytyjska firma założona w 1979 r. Produkcja kolumn wykonywana jest ręcznie, a technicy są indywidualnie odpowiedzialni za złożenie i przetestowanie każdego urządzenia (Audio Klan). PURE ACOUSTICS Firma Pure Acoustics rozpoczęła działalność na początku lat 90. Oferuje swoim klientom wysokiej jakości kolumny głośnikowe w przystępnej cenie (Elco-Exim). U V Q S W Q ACOUSTICS Brytyjska firma założona w 2006 r. Jej produkty serii 1000 osiągnęły ogromny sukces na tamtejszym rynku, zdobywając prestiżowe nagrody. Po sukcesach tej serii powstała kolejna innowacyjna Q AV z funkcją BMR (Balanced Mode Radiator), dzięki czemu dźwięk był doskonały niezależnie od miejsca odsłuchu w pomieszczeniu (dystrybucja: Horn Distribution SA). QAT AUDIO Uznany na świecie producent designerskich serwerów muzycznych, ale także wzmacniaczy, odtwarzaczy CD i przetworników cyfrowo- -analogowych (Nautilus). QUAD Firma Quad została założona już w 1936 r. przez Petera Walkera. Od tego czasu jej produkty zdążyły zdobyć uznanie i renomę na całym świecie. W ofercie znajdują się m.in. przedwzmacniacze i wzmacniacze lampowe, a także odtwarzacze CD, tunery radiowe oraz monofoniczne i stereofoniczne końcówki mocy. Quad zajmuje się ponadto produkcją głośników elektrostatycznych (Horn Distribution SA). QUADRAL Niemiecka firma założona w 1971 r. Początkowo zajmowała się importem, a od 1980 r. budową własnych kolumn głośnikowych. W ofercie firmy znajdują się obecnie kolumny głośnikowe do systemów stereo oraz kina domowego (dystrybucja: E.I.C.). RREVEL Amerykańska firma Revel powstała w latach 90. XX w. Należy do koncernu Harman Luxury Audio Group i stanowi w nim doskonałe uzupełnienie oferty hi-endowych urządzeń Mark Levinson. ROKSAN Brytyjska firma Roksan rozpoczęła swoją działalność w 1985 r. Pierwszym produktem jaki pojawił się na rynku był gramofon Xerxes, który szybko zyskał uznanie na całym świecie i wciąż jest rozwijany. W ofercie Roksan oprócz wysokiej klasy gramofonów znajdują się m.in. także hi-endowe odtwarzacze CD, tunery radiowe, wzmacniacze, jak również kolumny głośnikowe. Dystrybutorem urządzeń marki Roksan w Polsce jest Polpak Poland Sp. z o.o. ROTEL Rodzinna firma Rotel powstała pod koniec lat 50. Od momentu założenia zajmuje się produkcją wzmacniaczy, końcówek mocy, amplitunerów i innych komponentów zestawów audio klasy premium (Audio Klan). ROTH AUDIO Firma Roth Audio została założona w Wielkiej Brytanii przez Jamesa Rotha. Debiutanckim produktem firmy (z 2007 r.) była stacja dokująca Cocoon MC4. Obecnie w ofercie Roth Audio znajdują się przede wszystkim kolumny głośnikowe do zestawów stereo i kina domowego, a także soundbary aktywne i radioodbiorniki z DAB+. RUBICON Brytyjska firma Rubicon ma w swojej ofercie kolumny głośnikowe do systemów stereo i kina domowego. Sukces marka zawdzięcza wyjątkowej dbałości o odtwarzany dźwięk, połączonej z przystępnymi dla klienta końcowego, cenami. Na uwagę zasługują zaawansowane technicznie przetworniki z membranami celulozowymi, kevlarowymi, z włókna szklanego i węglowego. Do wyjątkowych konstrukcji wykorzystywanych w kolumnach Rubicon należą również przetworniki wysokotonowe wstęgowe, spotykane zwykle w wielokrotnie droższych konstrukcjach. Wyjątkowa staranność towarzyszy również projektowaniu zwrotnic, gdzie w krytycznych miejscach zajdziemy bardzo dobrej klasy kondensatory polipropylenowe oraz cewki powietrzne, nawijane grubym drutem OFC. Gniazda połączeniowe kolumn Rubicon wykonane są z solidnych, złoconych, zakręcanych zacisków. Sprzęt marki Rubicon znajduje się w ofercie firmy Nautilus. RUSSOUND Firma Russound została założona w 1967 r. w Nowej Anglii jako producent systemów sterowania i kontroli wykorzystywanych w systemach audio, m.in. jako selektory głośników czy też regulatory głośności (Nautilus). SAMSUNG Samsung to największy i najdynamiczniejszy obecnie koreański producent sprzętu AGD i RTV i czołowa firma w segmencie masowego sprzętu audio-wideo. Koncern został założony w marcu 1938 r., a jego nazwa wywodzi się od koreańskiego słowa samseong, oznaczającego trzy gwiazdy, symbolizujące hasło: Bądźmy wielcy, silni i wieczni. Zajmuje się on produkcją i dystrybucją sprzętu IT, RTV, AGD oraz telefonów komórkowych. W ofercie firmy znaleźć można praktycznie wszystko, co jest potrzebne nowoczesnemu gospodarstwu domowemu. Polski odział Samsung Electronics został założony w marcu 1996 r. SENCOR Firma założona w 1969 r. w Japonii. Pierwszym produktem firmy Sencor wprowadzonym w Europie był magnetofon, który stał się hitem sprzedażowym w Wielkiej Brytanii. Na początku lat 90. XX w. Sencor przeniósł się do Europy, zmianie uległo również logo firmy. Obecnie właścicielem marki jest grupa Fast, jeden z liderów wśród dystrybutorów na czeskim rynku. W Polsce dystrybutorem produktów marki Sencor jest Fast Poland Sp. z o.o. SHARP Firma Sharp to jeden z najbardziej innowacyjnych i zarazem największych koncernów elektronicznych na świecie. Firma była protoplastą wielu światowych produktów i rozwiązań. Do najważniejszych z nich zaliczyć należy stworzenie technologii ciekłokrystalicznej (w tym paneli LCD), techniki fotowoltaicznej (baterie słoneczne), cyfrowych kalkulatorów czy pierwszego na świecie oczyszczacza powietrza z technologią jonową. Po restrukturyzacji posiada dla różnych grup asortymentowych, różne przedstawicielstwa. SONOS Firma Sonos została założona w Stanach Zjednoczonych w 2002 r. Jej powstaniu przyświecało opracowanie innowacyjnego domowego systemu audio, który mógłby doskonale funkcjonować w erze rozwiązań cyfrowych. Wizja firmy była prosta zapełnić domy cyfrową muzyką i sprawić, by jej słuchanie stało się ważnym i cenionym przez domowników doświadczeniem. System Sonos i urządzenia do niego należące sprawiają, że odtwarzanie muzyki w domowym zaciszu jest nie tylko bardzo dobrej jakości, ale również funkcjonalne i wygodne w użytkowaniu (dystrybucja w Polsce: Horn Distribution SA). SONUS FABER Marka Sonus faber należy do firmy Fine Sounds Group. W jej ofercie znajdziemy przede wszystkim kolumny głośnikowe do systemów stereo i kina domowego, począwszy od głośników podstawkowych z linii Toy, aż po flagową serię Aida. Sonus faber to połączenie trzech fundamentalnych dla marki wartości: artystycznego rękodzieła, najnowszych rozwiązań technicznych i najwyższej jakości dźwięku (Horn Distribution SA). SONY Niegdyś synonim elektroniki na świecie. Firmę o ogromnym doświadczeniu i wielu ważnych innowacjach założyli w 1946 r. Masaru Ibuka i Akio Morita jako Tokyo Telecommunications Engineering Company. Nazwa Sony pochodzi od łacińskiego słowa sonus, które oznacza po prostu dźwięk. SPENDOR Firma Spendor została założona w 1960 r. przez Spencera i Dorothy Hughes. Zajmuje się projektowaniem i produkcją kolumn głośnikowych (Nautilus). SUMIKO Marka Sumiko należy do firmy Fine Sounds Group. Doskonałym uzupełnieniem oferty kolumn głośnikowych znajdujących się w ofercie Fine Sounds Group są właśnie subwoofery marki Sumiko (Horn Distribution SA). TTAD Firma TAD, a dokładniej Technical Audio Devices Laboratories, Inc. została powołana do życia w 1978 r. jako część Pioneer Corporation. Pierwszymi modelami w ofercie marki TAD były: woofer TL-1601 i przetworniki wysokotonowe TD-2001 i TD Obecnie firma TAD zajmuje się projektowaniem i produkcją sprzęt konsumencki jak kolumny głośnikowe, wzmacniacze, przedwzmacniacze i odtwarzacze CD, a także profesjonalny monitory studyjne, głośniki i kinowe systemy nagłośnieniowe. Wyjątkową stylistyką wyróżniają się przede wszystkim modele kolumn głośnikowych do systemów stereo i kina domowego. Dystrybutorem sprzętu marki TAD w Polsce jest firma Audio Center Poland. TAGA HARMONY Firma Taga Harmony rozpoczęła swoją działalność w latach 90. XX w. W ofercie firmy znajdują się akcesoria instalacyjne i kolumny głośnikowe do zestawów stereo i kina domowego, w tym wysokiej klasy subwoofery aktywne, a także głośniki zewnętrzne. Wszystkie produkty Taga Harmony projektowane są zgodnie z wymaganiami ISO 9001:2000. Mają ponadto certyfikaty bezpieczeństwa CE, CB, UL, ETL, US, PSE i KTL. Głośniki, zwrotnice, obudowy i wzmacniacze subwooferów produkowane są w jednym miejscu. Kolumny głośnikowe, przed zaakceptowaniem do masowej produkcji, testowane są w Dziale Badań i Rozwoju, gdzie korygowane są najdrobniejsze detale. Do produkcji wykorzystywanych jest 20 zaawansowanych technicznie linii produkcyjnych. Dystrybutorem produktów marki Taga Harmony w Polsce jest firma Polpak Poland Sp. z o.o. TANNOY Firma Tannoy została założona w 1926 r. przez Guya R. Fountaina. Nazwa Tannoy wzięła się metali, których użył on aby udoskonalić prostownik elektrolityczny stopu tantalu i ołowiu (tantal and lead alloy). W ofercie firmy znajdują się m.in. kolumny głośnikowe do zestawów stereofonicznych i kina domowego (w ofercie Electronic International Commerce). TEAC Legitymująca się ponad 50-letnią historią japońska marka Teac bez wątpienia znana jest wszystkim miłośnikom wysokiej jakości sprzętu audio (systemów audio oraz kina domowego). Dystrybucja: E.I.C. TECHNICS Wiele lat temu najpopularniejsza i zarazem niezwykle wszechstronna marka w segmencie wież audio. Została wycofana z polskiego rynku, by w 2014 roku znowu na niego powrócić. TECHNISAT Założona w Niemczech przez Petera Leppera w 1987 r. firma TechniSat jest dziś jednym z czołowych europejskich producentów urządzeń do odbioru telewizji satelitarnej, telewizorów, a także nawigacji satelitarnych, akcesoriów komputerowych i samochodowych. Marka w swoim portfolio posiada także ciekawe i godne polecenia urządzenia audio (słuchawki, głośniki Bluetooth i radioodbiorniki obsługujące standard radiofonii cyfrowej DAB/DAB+). Firma posiada w Polsce fabryki i oficjalne przedstawicielstwo. THORENS Thorens to szwajcarska firma założona już w 1883 r. Zajmuje się projektowaniem i produkcją urządzeń do systemów stereo. Znana jest m.in. z bardzo dobrej jakości gramofonów (Audio Klan). TONSIL Rodzima, legendarna już marka znana przede wszystkim z produkcji kolumn głośnikowych. Obecnie, po wielu zawirowaniach związanych m.in. z prawami własnościowymi, Tonsil odbudowuje swoją pozycję na rynku. TRANSROTOR Marka Transrotor to legenda wśród high-endowych gramofonów. Ta niemiecka firma od samego początku prowadzona jest przez Jochena Räke, który swoje pierwsze branżowe szlify zdobywał w dziedzinie dystrybucji gramofonów innych producentów, a także stopniowym wprowadzaniu własnych rozwiązań i patentów, wykonywanych na zasadach outsourcingu. Od chwili założenia w roku 1973, Transrotor uplasował się na pozycji światowego lidera w dziedzinie gramofonów o tzw. ciężkiej konstrukcji masowej, które służą do słuchania muzyki w zaciszu domowym. Dystrybutorem sprzętu marki Transrotor jest firma Nautilus. TRIANGLE Triangle to francuska marka z ponad 30-letnią tradycją. Swoją siedzibę ma w Soissons, w Pikardii, a więc kołysce francuskiej monarchii. Zajmuje się produkcją najlepszej jakości kolumn głośnikowych, za które w swojej historii zdążyła już zdobyć 18 Złotych Diapazonów nagród przyznawanych przez jeden z najbardziej opiniotwórczych we Francji i jeden z najważniejszych na świecie miesięczników muzycznych. Obecnie w ofercie marki Triangle znajdują się takie serie kolumn jak: Magellan, Signature, Anniversaire, Esprit EZ, Color i 902. Dystrybutorem sprzętu marki Trangle w Polsce jest firma Polpak Poland Sp. z o.o. UNITRA Historia polskiej marki sięga lat 60. ubiegłego wieku. Obecnie (w oparciu o historię i doświadczenie firmy) powstają nowe urządzenia, których dystrybucją w Polsce zajmuje się firma K-Consult. VIVANCO Vivanco to jeden z czołowych producentów elektroniki użytkowej. Zarówno firma Vivanco, jak i jej marki są doskonale rozpoznawane i kojarzone z dobrą jakością i konkurencyjną ceną. Vivanco to firma z wieloletnią tradycją. Została założona w 1920 r. w Hamburgu, gdzie do dziś znajduje się jej główna siedziba. Firma ma swój oddział również w Polsce. VOCO Voco jest marką należącą do Navvo Group, LLC założonej w 2004 r. Urządzenia marki Voco stanowią pewnego rodzaju pomost pomiędzy cyfrową rewolucją w odtwarzaniu muzyki, a klasycznymi analogowymi systemami stereo klasy hi-fi czy hi-end (dystrybucja: Rafko). WADIA Marka należy do firmy Fine Sounds Group. Wadia to przede wszystkim hi-endowe wzmacniacze, przetworniki cyfrowo-analogowe i serwery mulitmedialne (Horn Distribution SA). WATERFALL AUDIO Firma Waterfall została założona w 1996 r. przez Cedrica Aubriot. Po kilku latach intensywnych badań, w 1999 r. ruszyła sprzedaż pierwszych kolumn głośnikowych, których design opierał się na innowacyjnej, szklanej obudowie (3Logic Sp. z o.o). WHARFEDALE Brytyjska firma założona w 1932 r. przez Gilberta Briggsa. Pierwszy głośnik powstał w domu samego założyciela, mieszkańca hrabstwa Yorkshire. Nazwa wzięła się od rzeki Wharfe, w dolinie której znajdował się dom Briggsa. W 1998 r., wydzielono dwa niezależne oddziały zajmujące się produkcją profesjonalnego sprzętu audio: Wharfedale Pro oraz Wharfedale Systems. Dystrybutorem Wharfedale w Polsce jest firma Horn Distribution SA, natomiast dystrybutorem Wharfedale Pro jest firma Mega Music Sp. z o.o. XXINDAK Firma Xindak uznana za słynną markę Chengdu została założona w 1988 r. przez Pan Ling Junyana. Na początku swojej działalności zajmowała się produkcją kondensatorów membranowych wykorzystywanych w sprzęcie audio. Projektowała i produkowała ponadto wzmacniacze audio oraz kolumny i kable głośnikowe. Produkcję sprzętu klasy hi-end rozpoczęto w 1991 r., dopiero dwa lata później oficjalnie pod marką Xindak. Obecnie marka ta ma w swojej ofercie również końcówki mocy, odtwarzacze CD i strumieniowe, a także przedwzmacniacze gramofonowe i słuchawkowe oraz przetworniki cyfrowo-analogowe. Dystrybutorem sprzętu marki Xindak w Polsce jest Polpak Poland Sp. z o.o. YYAMAHA Założycielem tej uznanej i cenionej na świecie firmy jest niezwykle utalentowany stroiciel organów, pan Torakusu Yamaha. Obecnie główne sfery działania korporacji skupiają się na trzech sektorach: instrumentach muzycznych, elektronice użytkowej, oraz oddziale wytwarzającym motocykle. Yamaha oferuje niezwykle szerokie spectrum komponentów do budowy systemów stereo i kina domowego, jak również stacje dokujące przeznaczone dla urządzeń mobilnych firmy Apple oraz słuchawki. Reprezentantem marki w Polsce jest Audio Klan. ZZAPPITI Zappiti to uznany na świecie producent odtwarzaczy multimedialnych. Jednym z najlepiej wyposażonych urządzeń marki Zappiti jest Player 4K oficjalnym przedstawicielem w kanale dystrybucyjnym dla sklepów ze sprzętem hi-fi oraz instalatorów jest w Polsce Audio Center Poland. 49

50 TOP MODELE Głośniki bezprzewodowe, Systemy audio Wzmacniacze stereofoniczne, Amplitunery Segment Segment najwyższy Segment wysoki Głośniki bezprzewodowe TYP Marka DYNAUDIO CAMBRIDGE AUDIO DEFINITIVE TECHNOLOGY DENON SONOS Symbol Xeo 4 Minx Air 20050,, W9 Heos 7 Play:5 Segment Segment najwyższy Segment wysoki Segment średniowyższy Systemy audio jednosegmentowe stereofoniczne TYP Marka MUSICAL FIDELITY DENON DENON PIONEER PIONEER Symbol Merlin Ceol Piccolo N4 D-M40 X-HM82-S X-HM32VD-K Segment Segment najwyższy Segment wysoki Wzmacniacze stereofoniczne TYP Marka ARCAM AYON AUDIO MUSICAL FIDELITY WADIA CAMBRIDGE AUDIO Symbol A49 Orion III M6si A315 CXA80 Segment Segment wysoki Amplitunery stereofoniczne TYP Marka CAMBRIDGE AUDIO CAMBRIDGE AUDIO HARMAN KARDON ONKYO ROTEL Symbol Sonata DR Topaz SR20 HK 3770 TX-NR3010 RCX nr 7, lipiec 2015

51 jednosegmentowe stereofoniczne, stereofoniczne Segment średniowyższy Segment średni PIONEER POLK AUDIO SAMSUNG LENCO KRÜGER&MATZ SENCOR XW-SMA4-K Omni S2 WAM750 PlayLink 6 KM1662 Imperial BTS 500 Segment średni Segment ekonomiczny KRÜGER&MATZ SAMSUNG KRÜGER&MATZ PHILIPS SHARP SENCOR KM1598 MX-J730 KM1584 BTM2360/12 XL-LS703BHGB SMC 603 Segment średniowyższy MARANTZ MUSIC HALL NUFORCE PIONEER TAGA HARMONY DENON PM7005 a15.3 DDA-120 A-70-S HTA-2000B PMA-50 Segment średniowyższy CAMBRIDGE AUDIO DENON DENON ONKYO PIONEER YAMAHA Topaz SR10 v2 DRA-F109 DRAN-4 TX-8030 SX-20-K R-S

52 TOP MODELE Odtwarzacze CD, Odtwarzacze sieciowe, Segment Segment najwyższy Segment wysoki Odtwarzacze CD TYP Marka AYON AUDIO MUSICAL FIDELITY NAIM ARCAM DENON Symbol CD-07s M6scd CDX 2 CDS27 DCD-2020AE Segment Segment najwyższy Segment wysoki Odtwarzacze sieciowe TYP Marka WADIA CAMBRIDGE AUDIO CAMBRIDGE AUDIO PIONEER DENON Symbol M330 Azur 851N CXN N-70A-K DNP-730AE Segment Segment najwyższy Segment wysoki Segment średniowyższy Gramofony TYP Marka MARANTZ ROKSAN MUSICAL FIDELITY MUSIC HALL DENON Symbol TT-15S1 Xerxes 20 Plus Round Table mmf 5.1 DP-300F Segment Segment najwyższy Segment wysoki Płaskie systemy audio TYP Marka CANTON FOCAL CAMBRIDGE AUDIO ONKYO ROTH AUDIO Symbol DM-75 Dimension Set TV5 LS-T10 Neo 6.2 SoundCore 52 nr 7, lipiec 2015

53 Gramofony, Płaskie systemy audio Segment średniowyższy MUSIC HALL ROKSAN CAMBRIDGE AUDIO CAMBRIDGE AUDIO DENON PIONEER c-dac15.3 K3 CD CXC CD10 DCD-50 PD-50-S Segment średniowyższy MARANTZ PIONEER PIONEER AUDIOLAB DUNE HD ZAPPITI NA6005 N-50A-S N-P01 M-Net Base 3D 4K Player Segment średni Segment ekonomiczny DENON PIONEER LENCO ION AUDIO LENCO SENCOR DP-200USB PL-30-K L-90 Max LP L-85 STT 312UR Segment średniowyższy CAMBRIDGE AUDIO CAMBRIDGE AUDIO DENON LG PIONEER SONY TV2 Minx TV DHT-T110 LAB540 SBX-B30 HT-XT1 53

54 TOP MODELE Soundbary, Jednokomponentowe zestawy Amplitunery wielokanałowe, Odtwarzacze Segment Segment najwyższy Segment wysoki Segment średniowyższy Soundbary TYp Marka ARCAM DEFINITIVE TECHNOLOGY PARADIGM FOCAL DENON Symbol Solo Bar W Studio Soundtrack 2 Dimension DHT-S514 Segment Segment wysoki Segment średniowyższy Jednokomponentowe zestawy kina domowego Typ Marka PHILIPS PIONEER SAMSUNG PHILIPS PIONEER Symbol HTB5580G/12 MCS-838 HT-F9750W HTB3580G/12 MCS-434 Segment Segment najwyższy Segment wysoki Amplitunery wielokanałowe Marka ANTHEM ARCAM CAMBRIDGE AUDIO PIONEER ANTHEM Symbol MRX 710 AVR750 CXR200 SC-LX88-K MRX 310 Segment Segment najwyższy Segment wysoki Odtwarzacze Blu-ray Marka ARCAM CAMBRIDGE AUDIO PIONEER DENON MARANTZ Symbol UDP411 Azur 752BD BDP-LX88-K DBT-3313UD UD nr 7, lipiec 2015

55 kina domowego Blu-ray Segment średni PHILIPS POLK AUDIO SAMSUNG KRÜGER&MATZ PIONEER LENCO HTL7140B/12 MagniFi HW-J7500 KM8007 SBX-300 SB-0160 Segment średni PIONEER SAMSUNG SAMSUNG SAMSUNG PHILIPS PHILIPS MCS-FS232 HT-J4550 HT-H7500WM HT-J5150 HTB3520G/12 HTB3550G/12 Segment średniowyższy DENON MARANTZ PIONEER YAMAHA DENON PIONEER AVR-X5200W SR7009 VSX-1130-K RX-A2040 AVR-X520BT VSX-S510-W Segment średniowyższy Segment średni DENON PHILIPS PHILIPS PIONEER SAMSUNG SAMSUNG DBT-1713UD BDP9700/12 BDP5700/12 BDP-160-K BD-J7500 BD-J

56 TOP MODELE Kolumny głośnikowe: podłogowe, centralne Segment Segment najwyższy Kolumny głośnikowe podłogowe Marka Symbol DALI Rubicon 8 DYNAUDIO DM 3/7 MARTIN LOGAN Electromotion ESL PARADIGM Prestige 95F POLK AUDIO LSiM707 Segment Segment najwyższy Segment wysoki Kolumny głośnikowe podstawkowe (surround) Marka Symbol DALI Rubicon 2 DYNAUDIO DM 2/7 MONITOR AUDIO PL100 TAD TAD-CR1 CASTLE Knight 2 Segment Segment najwyższy Segment wysoki Kolumny głośnikowe centralne Marka Symbol CANTON Reference 55.2 TRIANGLE Gamma CASTLE Keep 2 DEFINITIVE TECHNOLOGY CS-8080HD DYNAUDIO DM Center Segment Segment najwyższy Segment wysoki Segment średniowyższy Subwoofery Marka Symbol DYNAUDIO Sub 600 SUMIKO S.9 MONITOR AUDIO Bronze W10 POLK AUDIO DSW PRO 440 wi TAGA HARMONY TSW-120 v.2 56 nr 7, lipiec 2015

57 podstawkowe, subwoofery, zestawy Segment wysoki Segment średniowyższy CASTLE MONITOR AUDIO SONUS FABER TRIANGLE Q ACOUSTICS TAGA HARMONY Knight 5 Bronze 6 Chameleon T Antal Ex QA 3050 Platinum F-90 SL Segment średniowyższy DEFINITIVE TECHNOLOGY MARTIN LOGAN SONUS FABER TRIANGLE POLK AUDIO WHARFEDALE Studio Monitor 55 Motion 15 High Gloss White Olympica I Comete EZ TSx220B Diamond 220 Segment średniowyższy INDIANA LINE MARTIN LOGAN MONITOR AUDIO PARADIGM SONUS FABER TAGA HARMONY Musa 705 Motion C Silver Center Prestige 45C Venere Center C-100 Segment Segment najwyższy Segment wysoki Segment średniowyższy Zestawy kolumn Marka Symbol CANTON Movie DYNAUDIO Excite WHARFEDALE QUARTZ Q7/Q1/QC1 PIONEER S-RS88TB Q ACOUSTICS QA 3050/3010/3090C 57

58 Leksykon pojęć A ARC Anthem Room Correction system automatycznej korekcji akustyki pomieszczenia (Anthem). AAC Advanced Audio Coding format charakteryzujący się stratną kompresją danych. Powstał jako następca formatu MP3, oferujący lepszą jakość dźwięku przy tym samym rozmiarze pliku. Zastosowano w nim kodowanie ze zmienną przepływnością bitową. Format ten oferuje ponadto szerszy zakres częstotliwości próbkowania, która może przyjmować wartości od 8 do 96 khz. Pozwala także na obsługę aż 48 kanałów audio w jednym strumieniu danych. ADDC Adaptive Double Differential Control podwójny różnicowy adaptacyjny układ sterowania; technika umożliwiająca uzyskanie dobrej jakości dźwięku stereofonicznego. W systemie tego typu praktycznie nie występują zniekształcenia takie jak przydźwięki, szumy i przesłuchy międzykanałowe (Marantz). AirStudio aplikacja umożliwiająca strumieniowe przesyłanie muzyki z urządzeń mobilnych (smartfonów, tabletów) do innego urządzenia audio z wykorzystaniem standardu Wi-Fi. Aplikacja automatycznie wykrywa kompatybilne urządzenia i pozwala na odtwarzanie muzyki. AirStudio umożliwia m.in. obsługę internetowych stacji radiowych, serwisów muzycznych oraz sterowanie głośnością odtwarzania (Philips). ALAC Apple Lossless Audio Codec kodek służący do bezstratnej kompresji dźwięku. Został zaprojektowany przez inżynierów firmy Apple. Jest integralną częścią oprogramowania itunes. Pliki w formacie ALAC mają rozszerzenie.m4a. AM modulacja amplitudy; polega na tym, że odpowiednio do zmian amplitudy sygnału wejściowego (modulującego) zmienia się amplituda przebiegu fali nośnej. Modulacja amplitudy pozwala na nadawanie sygnałów wielu stacji. Do jej wad należy jednak zaliczyć podatność na zakłócenia, które trudno jest usunąć bez wpływu na poziom sygnału. Nie nadaje się ponadto do przesyłania sygnału dobrej jakości. Wykorzystywane stosunkowo wąskie pasmo sprawia, że sygnał jest pozbawiony szczegółów. Ambisound technika umożliwiająca uzyskanie dźwięku przestrzennego przy użyciu mniejszej liczby głośników (np. zestawu stereo). Do wytworzenia dźwięku surround wykorzystywane są zjawiska psychoakustyczne oraz cyfrowe przetwarzanie sygnałów (Philips). ARC Port Acoustic Resonance Control Port system redukujący dudnienia w zakresie częstotliwości środkowych pasma akustycznego (Polk Audio). ASC Automatic Sound Calibration system kalibracji akustycznej; pozwala m.in. precyzyjnie dostosować poziomy głośności sygnału audio odtwarzanego przez poszczególne kolumny głośnikowe zestawu kina domowego. System wyposażony jest w łatwy w obsłudze interfejs menu oraz mikrofon kalibracyjny (Samsung). ASR Advanced Sound Retriever system poprawiający jakość brzmienia skompresowanych plików dźwiękowych. Przywracane są składowe harmoniczne, które zostały utracone w wyniku kompresji. Korygowane są również pasmo częstotliwości oraz poziom ciśnienia akustycznego sygnału audio (Pioneer). Auto Level Control system korygujący różnice głośności różnych ścieżek podczas odtwarzania muzyki z ipoda lub innych źródeł. Głośność zostaje zachowana na jednakowym poziomie, a zatem nie ma potrzeby kontrolowania i regulowania jej poziomu dla poszczególnych ścieżek (Pioneer). AutoPRO Automatic Polk Room Optimizer system optymalizacji ustawień, który mierzy (za pomocą wbudowanego mikrofonu) poziom dźwięku i wykrywa wzmocnienia pochodzące od fal stojących, a następnie koryguje charakterystykę przetwarzania sygnału tak, aby zapobiec ich wytwarzaniu. AutoPRO działa na zasadzie equalizera, lecz zachowuje odpowiedź impulsową oraz dynamikę subwoofera i wpływa na czas narastania dźwięku w pomieszczeniu. Technika ta skutecznie eliminuje dudnienia, jednocześnie nie wpływając na dynamikę i jakość niskich tonów (Polk Audio). AVI Audio Video Interleave wprowadzony przez firmę Microsoft kontener przeznaczony dla danych audio-wideo. Umożliwia stosowanie różnorodnych kodeków odpowiedzialnych za kompresję obrazu. Najbardziej znanymi spośród nich są kodeki DivX oraz Xvid. B BD Blu-ray Disc system zapisu optycznego, będący następcą formatu DVD. Zastosowanie niebieskiego lasera (o długości fali 405 nm), od którego zresztą wzięła się nazwa standardu, umożliwia zapis znacznie większej ilości danych niż w wypadku tradycyjnej płyty DVD. Pojemność płyty Blu-ray pozwala na przechowywanie filmów o dużej rozdzielczości (np. 720p lub 1080i). Pojedyncza warstwa płyty pozwala na zapis ok. 25 GB danych. Pojawiają się jednak płyty o większej liczbie warstw. Podobnie jak w technice DVD również standard Blu-ray został podzielony na regiony. W tym wypadku są trzy regiony, oznaczone literami od A do C. Polska należy do regionu oznaczonego literą B. BMR Balanced Mode Radiator typ przetwornika elektroakustycznego (zwykle średnio- lub wysokotonowego), którego zastosowanie pozwala m.in. na zredukowanie wymiarów obudowy kolumny głośnikowej w stosunku do obudowy wykorzystującej tradycyjne głośniki. Przetworniki typu BMR zapewniają ponadto spójne brzmienie o dużej dyspersji. Boston Lo-Q konstrukcja obudowy zmniejszająca wpływ niekorzystnych rezonansów oraz zmniejszająca zniekształcenia dźwięku generowanego przez kolumnę głośnikową (Boston Acoustics). C CAP5 Cambridge Audio Protecion 5 system zabezpieczający wzmacniacz oraz podłączone do niego urządzenia i kolumny głośnikowe, zapewniający tym samym niezawodność systemu audio. W systemie tym 5 elementów jest stale kontrolowanych. Dzięki CAP5 wykrywane są przeciążenia prądowe i temperaturowe, zwarcia, obcinanie (przesterowanie) odtwarzanego sygnału i błędy konfiguracyjne systemu wynikające z winy użytkownika (Cambridge Audio). Compressed Audio Restorer funkcja umożliwiająca poprawę jakości przetwarzania skompresowanych materiałów audio, np. w formacie MP3 (Denon). D D Apollito konstrukcja układ głośników w kolumnie głośnikowej z głośnikiem wysokotonowym umieszczonym pomiędzy dwoma jednakowymi głośnikami średniotonowymi. Głośniki średniotonowe mogą być połączone szeregowo lub równolegle. Wprowadzony po raz pierwszy przez Josepha d Apollito. DC Detect system zabezpieczający urządzenia przed uszkodzeniem na wypadek najczęstszych błędów konfiguracji sprzętu popełnianych przez użytkownika (Cambridge Audio). Direct Energy HD wzmacniacze sygnału audio opracowane przy współpracy z ICEpower, zapewniające możliwość realizacji wielokanałowych przestrzeni dźwiękowych. Wzmacniacz Direct Energy HD to jedyna tego typu konstrukcja klasy D certyfikowana przez firmę THX. Zapewnia duże, a przy tym jednakowe wzmocnienie dla każdego kanału. Rezultatem jest imponujący dźwięk wielokanałowy o dużej mocy, niezwykłej wierności i czystości, pozbawiony zniekształceń typu jitter (Pioneer). DivX standard stratnej kompresji materiału wideo. Jedna z popularnych implementacji standardu MPEG-4 część 2. Umożliwia zapis na płycie CD ok. 90 minut filmu o jakości zbliżonej do filmu DVD. Pierwsze wersje kodeka DivX powstały po tym, jak hakerzy wykradli kod źródłowy jednej z implementacji kodeka MPEG-4. Dolby Digital cyfrowy system stratnego kodowania dźwięku przestrzennego. Wykorzystuje format AC-3. Umożliwia obsługę dźwięku 5.1-kanałowego, wykorzystującego 6 kolumn głośnikowych dwie frontowe (lewą i prawą), kolumnę centralną (umieszczaną najczęściej pod telewizorem), dwie kolumny efektowe/ surround (również lewą i prawą) oraz subwoofer. DOVS Digitally Optimized Virtual Surround system zwiększający przestrzenność dźwięku odtwarzanego z wykorzystaniem soundbara, przydatny przede wszystkim do odtwarzania ścieżki dźwiękowej z filmu (Boston Acoustics). DSD Direct Stream Digital system cyfrowej modulacji gęstości impulsów stosowany do kodowania sygnału audio. Został opracowany przy współpracy firm Sony i Philips. Jest stosowany m.in. na płytach SACD i do strumieniowego odtwarzania muzyki. W systemie DSD częstotliwość próbkowania nie ma stałej wartości, lecz zmienia się zależnie od szybkości narastania funkcji przebiegu sygnału, który zapisywany jest z 1-bitową rozdzielczością. DTS Digital Surround Digital Theatre System system kompresji danych dźwiękowych opracowany przez konkurencyjną dla Dolby firmę DTS. Charakteryzuje się on mniejszym niż Dolby Digital stopniem kompresji. Dlatego uważa się często, że DTS oferuje lepszą jakość dźwięku. Charakterystyczną cechą DTS jest podbicie wysokich częstotliwości. Dudnienie dźwięku zjawisko powstałe w wyniku nałożenia się na siebie dwóch drgań o zbliżonych częstotliwościach, odbierane przez słuchacza jako wzrastanie i zmniejszanie się głośności. DVD Digital Versatile Disc system zapisu i odczytu laserowego plików audio, wideo i danych na płytach o średnicy 12 cm. Dla zapisu wideo stosuje się kompresję MPEG-2. Dźwięk kodowany jest w standardzie Dolby Digital lub DTS. Istnieje podział na regiony oznaczone numerami, co gwarantuje miejscową kompatybilność płyt i odtwarzaczy. Polska jest przyporządkowana do regionu oznaczonego numerem 2. Istnieje kilka standardów płyt DVD, różniących się m.in. pojemnością. Najpopularniejszym standardem jest DVD5, czyli jednowarstwowa płyta o pojemności 4,7 GB. Dynamic Sonic Engine technika łącząca dwa głośniki (średnio- i wysokotonowy) w jeden zoptymalizowany układ. Pozwala to na poprawę rozpraszania zwłaszcza częstotliwości z zakresu od 200 Hz do 2 khz (Polk Audio). E EzSet/EQ system kalibracji akustycznej, pozwala m.in. precyzyjnie dostosować poziomy głośności sygnału audio odtwarzanego przez poszczególne kolumny głośnikowe zestawu kina domowego. Dokonywana jest ponadto korekcja czasów opóźnienia oraz barwy dźwięku. System kalibracji wyposażony jest w łatwy w obsłudze interfejs menu oraz mikrofon kalibracyjny (Harman Kardon). F FLAC (Free Lossless Audio Codec) bezstratny kodek, oferujący doskonałą jakość dźwięku z zachowaniem wszelkich niuansów dostępnych przy odsłuchu muzyki z oryginalnych płyt CD. FLAC nie usuwa żadnych danych ze strumienia audio, dzięki czemu po dekompresji możemy otrzymać dźwięk identyczny z oryginałem. FM modulacja częstotliwości. Zmianom amplitudy sygnału wejściowego (modulującego) odpowiada zmiana częstotliwości przebiegu fali nośnej. Główną wadą stosowania modulacji FM jest ograniczony zasięg fal ultrakrótkich, a co za tym idzie konieczność stosowania stacji przekaźnikowych. Zaletą jest natomiast znacznie lepsza w stosunku do modulacji AM jakość sygnału, ze znacznie mniejszą ilością zakłóceń. Ponadto możliwe jest nadawanie sygnału stereo w jednym kanale. Full Band Phase Control rozszerzenie funkcjonalności systemu Phase Control. Dodatkowo kompensowane są także opóźnienia grupowe w zwrotnicach sieciowych znajdujących się w głośnikach (Pioneer). G Gapless funkcja umożliwiająca odtwarzanie następujących po sobie utworów bez przerw między nimi. H HDAM Hyper Dynamic Amplifier Modules system umożliwiający uzyskanie większej dynamiki i szczegółowości odtwarzanego sygnału audio. Moduły HDAM tworzą elementy montowane powierzchniowo, wykorzystujące krótkie ścieżki sygnałowe. Zachowana jest ponadto lustrzana symetria obwodów dla kanału lewego i prawego (Marantz). HHRT Hyperbolic High Rigidity Transducer konstrukcja przetworników elektroakustycznych wykorzystywanych w listwie soundbarowej (Boston Acoustics). I ID3-Tag system pozwalający na przechowywanie w pliku muzycznym dodatkowych informacji na temat utworu, np. takich jak tytuł, numer, nazwa wykonawcy czy nazwa albumu. L LDMS Linear Drive Magnet System system, którego zadaniem jest zmniejszenie zniekształceń podczas wytwarzania dźwięku przez kolumnę głośnikową. Wykorzystuje materiał SMC (Soft Magnetic Compound) o dużym przewodzeniu magnetycznym i małym przewodzeniu elektrycznym. W systemie LDMS stabilizowana jest indukcyjność cewki drgającej oraz eliminowane są niekorzystne zmiany fazy (Dali). M MC (Moving Coil) typ wkładki gramofonowej, w której igła współpracuje z cewką poruszającą się w polu magnesu stałego. Wkładki MC charakteryzują się stosunkowo małą impedancją i niskim napięciem wyjściowym. MCACC Multi-Channel Acoustic Calibration System wielokanałowy system kalibracji akustycznej. Analizuje charakterystykę pomieszczenia i automatycznie dostraja ustawienia wzmacniacza tak, aby zrównoważyć wszelkie niedogodności akustyczne (Pioneer). MM Moving Magnet typ wkładki gramofonowej, w której igła połączona jest z magnesem lub zworą magnetyczną, w związku z czym poruszają się one razem. Ruch igły przenoszony jest na magnes lub zworę, które poruszają się wewnątrz cewki. Cewka we wkładce MM jest nieruchoma, w związku z czym może być stosunkowo duża. Wytwarzane napięcie jest względnie wysokie (od 2,5 do 7,5 mv). MP3 format audio stworzony przez badaczy z niemieckiego Instytutu Fraunhofera. Pliki mogą być skompresowane ze stałą (CBR) lub zmienną (VBR) przepływnością bitową. Przeciętny plik MP3 charakteryzuje się przepływnością 128 kbit/s. Oczywiście, można poprawiać jakość wyjściowego pliku, zwiększając przepływność do 160, a nawet 320 kbit/s, ale powoduje to także zwiększenie jego rozmiaru. MP4 MPEG-4 część 14; kontener multimedialny zawierający strumień audio-wideo w formacie MPEG-4. Pliki mają rozszerzenie.mp4. Standard ten stosowany jest często w przenośnych odtwarzaczach multimedialnych. MRAC Marantz Room Acoustic Calibration system kalibracji urządzenia, umożliwiający dostosowanie odtwarzania sygnału audio do akustyki pomieszczenia odsłuchowego. W procesie kalibracji, oprócz obicia i pochłaniania fali akustycznej przez ustroje znajdujące się w pomieszczeniu, uwzględnione są również zjawiska psychoakustyczne. Korygowane są m.in. opóźnienia sygnału audio wytwarzanego przez kolumny głośnikowe oraz pasmo przenoszenia (Marantz). N Napęd bezpośredni układ napędzający talerz gramofonu, w którym silnik znajduje się bezpośrednio pod nim i wprawia w ruch oś, na której talerz jest osadzony. Źle zaprojektowany napęd bezpośredni może mieć niekorzystny wpływ na jakość sygnału audio. Napęd paskowy układ napędzający talerz gramofonu. Silnik umieszczony w postawie jest od niej odizolowany i za pomocą paska przenosi obroty na talerz. Należy pamiętać, że pasek zużywa się i należy co jakiś czas go wymieniać. O On Screen Display funkcja umożliwiająca konfigurację parametrów i ustawień sprzętu przez wyświetlenie jego menu na podłączonym do urządzenia zewnętrznym wyświetlaczu (np. odbiorniku telewizyjnym). One Touch Automatic Speaker Setup system automatycznej konfiguracji sygnału audio odtwarzanego przez kolumny głośnikowe podłączone do urządzenia (Sherwood). P PDMGC Precision Direct Mechanical Ground Construction konstrukcja obudowy znacząco niwelująca wibracje, minimalizująca tym samym ich niekorzystny wpływ na sygnał wyjściowy (Denon). Phase Control funkcja korygująca fazę sygnału audio, efektywnie zapobiegająca powstawaniu zniekształceń i przebarwień dźwięku (Pioneer). PowerDrive technika wykorzystywana we wzmacniaczu pozwalająca na zachowanie dużej dynamiki w odtwarzanym dźwięku i sprawiająca, że staje się on bogaty w detale brzmieniowe, a jednocześnie spójny (NAD). PowerPort technika eliminująca niepożądane turbulencje i zniekształcenia w wytwarzanym dźwięku, co ma wpływ m.in. na poprawę przetwarzania niskich tonów (Polk Audio). PQLS Precision Quartz Lock System system efektywnie niwelujący zniekształcenia typu jitter, w rezultacie oferujący dźwięk stereo i wielokanałowy o niezwykłej jakości. Nowa generacja PQLS obsługuje również transmisję sygnału w postaci strumienia bitów oraz PCM (Pioneer). Pure Direct tryb odtwarzania, który pozwala na wykorzystanie możliwie najkrótszej drogi przetwarzania sygnału audio przez urządzenie, co umożliwia m.in. pominięcie układów korekcji brzmienia. Q Quartz Synthesized Digital Tuning system stosowany w tunerze radiowym, który pozwala na stabilizację ustawionej częstotliwości, zapobiegając odstrojeniu tunera (Sherwood). S SDA Surround Stereo Dimensional Array Surround technika wytwarzania dźwięku przestrzennego za pomocą przetworników elektroakustycznych zawartych w listwie soundbarowej. Wykorzystuje ona cyfrowe przetwarzanie sygnałów i bazuje m.in. na zjawiskach psychoakustycznych (Polk Audio). SDLC Signal Level Divided Construction system zapobiegający powstawaniu interferencji w przesyłanym sygnale (Denon). Single Push-Pull zaawansowane układy elektroniczne stosowane w sprzęcie audio, umożliwiające osiągnięcie zarówno właściwego poziomu mocy, jak i odwzorowania detali w odtwarzanej muzyce (Denon). Soft Clipping system przeciwdziałający przesterowaniu sygnału audio odtwarzanego przez urządzenie (NAD). Sound Retriever AIR technika poprawiająca jakość skompresowanych materiałów audio odtwarzanych z wykorzystaniem standardu Bluetooth. Niweluje zakłócenia i szumy spowodowane samą transmisją sygnału (Pioneer). T TCC Triple-curved Aluminium Cone technika stosowana w produkcji głośników średniotonowych wykorzystywanych w kolumnach głośnikowych. Minimalizuje niekorzystne rezonanse i zniekształcenia w wytwarzanym sygnale audio (Canton). TerraPin moduły wykorzystywane do separowania impedancji urządzeń tworzących system audio (np. wzmacniacza i odtwarzacza CD). Zapewnia to lepsze dopasowanie impedancyjne w systemie audio, a tym samym pozwala uzyskać lepszą jakość dźwięku (Cambridge Audio). W WAV format wykorzystujący najczęściej kodowanie PCM (pulse code modulation). Pliki zapisane w tym formacie są dużych rozmiarów, przez co jest on niezbyt często wykorzystywany np. 1-minutowy fragment ścieżki dźwiękowej o jakości płyty CD zajmuje w formacie WAV około 10 MB. WMA Windows Media Audio jest to format zbliżony w założeniu do kodeka stworzonego przez naukowców z niemieckiego Instytutu Fraunhofera. Stworzyli go programiści firmy Microsoft, gdy okazało się, że nie mogą dołączać dekodera MP3 do swojego systemu operacyjnego. Ma on nieco lepszą jakość kompresji przy zachowaniu porównywalnej jakości dźwięku. X XM ready oznaczenie to informuje, że urządzenie może współpracować z dodatkowym, zewnętrznym modułem radiowym XM (NAD). XD klasa wzmocnienia opatentowana przez firmę Cambridge Audio. Wykorzystuje najlepsze cechy wzmacniaczy klasy A i AB, eliminuje tzw. zniekształcenia skrośne występujące w modelach klasy A i oferuje wydajność wzmacniaczy klasy AB. W urządzeniach klasy XD zwiększane jest napięcie do tego z tradycyjnej konstrukcji AB, co powoduje przesunięcie punktu podziału w miejsce, w którym zniekształcenia dźwięku nie są słyszalne dla ludzkiego ucha (Cambridge Audio). Xvid kodek wideo nawiązujący do założeń kodeka MPEG-4. Został opracowany na podstawie początkowo dostępnego kodu DivX, który został później zastrzeżony przez firmę DivX Network. Kodek Xvid jest natomiast dystrybuowany na licencji GNU (General Public License). Y YPAO R.S.C. Yamaha Parametric Room Acoustic Optimizer Reflected Sound Control system automatycznej optymalizacji odtwarzanego dźwięku dla danego pomieszczenia. Analizowane są m.in. faza sygnału audio, akustyka pomieszczenia oraz odległość głośników od punktu pomiarowego (Yamaha). 58 nr 7, lipiec 2015

59 Bezpieczne rozwiązania dla importerów i producentów sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Electro-System Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego należy do Grupy kapitałowej REMONDIS działającej od lat w wielu krajach Europy i całego świata w zakresie kompleksowej gospodarki odpadami. Rozliczamy ustawowe obowiązki importerów i producentów sprzętu związane ze zbiórką, recyklingiem, odzyskiem zużytych urządzeń. Co nas wyróżnia? WYSOKIE STANDARDY PRZETWARZANIA SIŁĄ NASZEJ ORGANIZACJI Zaplecze techniczne w postaci własnych nowoczesnych zakładów przetwarzania zużytego sprzętu Indywidualne podejście do Klienta Kompleksowość usług Zaufało nam już ponad 500 Przedsiębiorców. Chcesz uporządkować tematy związane z wprowadzaniem sprzętu? Sprawdź jak działamy. Kontakt: Ewa Skarzyńska Dyrektor handlowy ewa.skarzynska@electro-system.pl tel Electro-System wdrożyła nowatorski system odbioru zużytego sprzętu wielkogabarytowego z terenu całego kraju. Zobacz na

60