Scenariusz lekcji otwartej w klasie drugiej gimnazjum. Opracowała: Marzena Bień

Transkrypt

1 Scenariusz lekcji otwartej w klasie drugiej gimnazjum Opracowała: Marzena Bień Termin realizacji: r. Czas realizacji: 45 minut Temat: Reakcje metali z kwasami. Cel ogólny: Zapoznanie się z jedną z metod otrzymywania soli. Wykształcenie umiejętności korzystania z szeregu aktywności metali oraz zapisywania równań reakcji między metalem a kwasem. Cele operacyjne: Uczeń wie: * jak reagują metale aktywne z kwasami; * jakie są produkty tej reakcji; * co to jest szereg aktywności metali; * jakie metale nazywamy szlachetnymi (podaje dwa przykłady). Uczeń umie: * zapisać równanie reakcji metalu aktywnego z kwasami i je odczytać; * korzystać z szeregu aktywności metali; * przewidzieć, czy zajdzie reakcja między kwasem a danym metalem; * zapisywać wzory sumaryczne i nazywać wybrane sole. Metody pracy: eksperyment (pokaz), pogadanka z elementami dyskusji, gra dydaktyczna Wzory sumaryczne i nazewnictwo soli. Forma pracy: równym frontem. Środki dydaktyczne: - odczynniki chemiczne: magnez, miedż, cynk, roztwory kwasów HCl, H 2 SO 4 ; - sprzęt laboratoryjny: probówki, statyw, łuczywko, palnik, szkiełka zegarkowe; - karta pracy ucznia; - plansza Szereg aktywności metali ; - gra dydaktyczna.

2 Przebieg lekcji: a) Faza przygotowawcza: 1. Sprawdzenie listy obecności 2. Rozdanie kart pracy 3. Podanie tematu lekcji 4. Przedstawienie celów lekcji 5. Przypomnienie schematów ogólnych dwóch poznanych sposobów otrzymywania soli: * wodorotlenek + kwas sól + woda * tlenek metalu + kwas sól + woda b) Faza realizacyjna: 6. Nauczyciel wykonuje doświadczenie 1- Działanie kwasów na niektóre metale, a uczniowie obserwują. 7. Uczniowie wspólnie z nauczycielem formułują obserwacje, które zapisują w karcie pracy. Następnie wspólnie zastanawiają się, jaki gaz wydziela się w tej reakcji (próba palności- charakterystyczny trzask). Nauczyciel pomaga uczniom wyciągnąć wnioski z doświadczenia, które uczniowie zapisują w karcie pracy. 8. Uczniowie zapisują na tablicy równania reakcji i ilości reagentów biorących w nich udział: Mg + HCl +. Zn + H 2 SO Nauczyciel wyjaśnia na podstawie szeregu aktywności metali, dlaczego miedż nie reaguje z kwasem solnym. Uczniowie zapisują na karcie pracy przy równaniu chemicznym nr 3, że reakcja nie zachodzi. 10. Uczniowie przewidują, czy zajdzie reakcja pomiędzy danym metalem a kwasem. c) Faza podsumowująca: 11. Nauczyciel prosi uczniów o stworzenie ogólnego zapisu przebiegu reakcji wypierania wodoru z kwasów: metal aktywny + kwas sól + wodór. 12. Uczniowie utrwalają zapisywanie wzorów sumarycznych i nazewnictwo soli- gra dydaktyczna.

3 Praca domowa: Dla wszystkich: Zad str. 109 Zadania od łatwych do trudnych. Chemia dla gimnazjalistów. K. M. Puzdro Dla chętnych: Zad.6.58 str Podsumowanie pracy całej klasy. Wpisanie ocen uczniom szczególnie aktywnym. Opracowała: Marzena Bień Bibliografia: 1. Bielański A., Chemia ogólna i nieorganiczna, PWN, Warszawa Sobkowska Z.. Pazdro K., Szkolny poradnik chemiczny, WSiP, Warszawa Pazdro K., Torbicka M., Chemia dla gimnazjalistów, Podręcznik. Część II, Oficyna Edukacyjna Krzysztof Pazdro Sp. z o. o., Warszawa Pietruszewska M., Podstawy dydaktyki chemii, UMK, Toruń Załączniki: 1. Karta pracy ucznia 2. Gra dydaktyczna

4 KARTA PRACY UCZNIA LEKCJA DATA:. Temat:. Doświadczenie 1 Działanie kwasów na niektóre metale HCl H 2 SO 4 HCl Mg Zn Cu Obserwacje: Reakcje w. i probówce zachodzą gwałtownie. Roztwory burzą się i wydzielają się pęcherzyki.., który spala się z charakterystycznym, świadczącym o obecności.. Na szkiełku zegarkowym po odparowaniu wody

5 otrzymaliśmy. W probówce nr. nie widać żadnych. reakcji. Wnioski: 1. Większość reaguje z. 2. Produktami reakcji są.. i.. 3. Metale szlachetne i półszlachetne. reagują z kwasem... Równania chemiczne i sposób ich odczytywania. 1) Mg + HCl cząsteczki cząsteczka cząsteczka magnezu kwasu.. 2) Zn + H 2 SO ) Cu + HCl Schemat ogólny reakcji wypierania wodoru z kwasów: metal aktywny + kwas. +.. Praca domowa: 1. Dla wszystkich: Zadanie 6.55 str Zadania od łatwych do trudnych. Chemia dla gimnazjalistów K. M. Puzdro 2. Dla chętnych:

6 Zadanie 6.58 str. 109 Gra dydaktyczna - Wzory sumaryczne i nazewnictwo soli. Instrukcja: Wykorzystując każdy kartonik tylko raz, ułóż osiem schematów przedstawiających jeden ze sposobów tworzenia soli (reakcja metalu z kwasem) według podanego wzoru: Symbol Wzór sumaryczny Wzór sumaryczny Nazewnictwo soli chemiczny metalu kwasu soli Objaśnienia: a) Na kartonikach koloru niebieskiego umieszczono symbole chemiczne metali wraz z ich wartościowością. b) Na kartonikach koloru czerwonego umieszczono wzory sumaryczne kwasów. c) Kartoniki koloru zielonego zawierają wzory sumaryczne soli. d) Na kartonikach koloru żółtego podano nazwy soli. Mg( II ) H 2 S ZnSO 4 siarczan( VI ) cynku Ca( II ) HBr K 2 S azotan( V ) sodu Al.( III ) HI NaNO 3 węglan wapnia Zn( II ) H 2 SO 4 BaCl 2 bromek żelaza( III ) Ba( II ) HCl CaCO 3 siarczek potasu Na( I ) H 3 PO 4 MgI 2 jodek magnezu

7 K( I ) H 2 CO 3 FeBr 3 chlorek baru Fe( III ) HNO 3 AlPO 4 Fosforan( V ) glinu Kartoniki należy wyciąć i ułożyć rozsypankę. Opracowała: Marzena Bień