Podczas wojny sukcesyjnej hiszpańskiej ( ), Saragossa i cała Aragonia zamierzając bronić swych przywilejów miejskich

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Podczas wojny sukcesyjnej hiszpańskiej ( ), Saragossa i cała Aragonia zamierzając bronić swych przywilejów miejskich"

Wanda Baranowska
7 lat temu
Przeglądów:

Zaragoza była od XII wieku stolicą Aragonii. W roku 1725 była dość ważnym miastem liczącym 30.000 mieszkańców, by pod koniec wieku, w 1787 mieć ich już 45.000. Wyludni sie nieco w rezultacie wojen napoleońskich.

1 Zaragoza była od XII wieku stolicą Aragonii. W roku 1725 była dość ważnym miastem liczącym mieszkańców, by pod koniec wieku, w 1787 mieć ich już Wyludni sie nieco w rezultacie wojen napoleońskich. Po poprzednich wiekach Saragossa odziedziczyła kilka wspaniałych budowli; takich jak renesansowy gmach giełdy La Lonja czy mauretański alkazar z XI wieku, zwany przez mieszkańców: El Palacio de La Aljafería kompleks obejmował mauretański dziedziniec, meczet i pałac królów katolickich. Obradowały tam do początków XVIII wieku Las Cortes de Aragón Kortezy Aragonii czyli lokalny parlament, który na mocy dekretu Filipa V Burbona połączył się (tylko ograniczona liczba wybranych aragońskich prokuratorów) z Kortezami Kastylii. Zresztą zebrania kortezów w XVIII wieku były bardzo rzadkie (w latach: 1713 i 1789 w Madrycie). Dopiero od niedawna (1983) znów funkcjonuje lokalny parlament aragoński. Il. 1. Fragment obrazu J.B. Martíneza del Mazo z 1647 roku przedstawiającego Saragossę, źródło: Podczas wojny sukcesyjnej hiszpańskiej ( ), Saragossa i cała Aragonia zamierzając bronić swych przywilejów miejskich

(fueros) przed absolutystami z dynastii burbońskiej, lecz nie poszły tak jak Katalonia i Walencja do obozu habsburskiego. Mimo to Burbonowie ukarali Aragończyków w roku 1707, gdy okupowali Saragossę.

2 (fueros) przed absolutystami z dynastii burbońskiej, lecz nie poszły tak jak Katalonia i Walencja do obozu habsburskiego. Mimo to Burbonowie ukarali Aragończyków w roku 1707, gdy okupowali Saragossę. Pozbawiono wówczas miasto owych przywilejów. Według Johna Lyncha w Aragonii przeważali liczebnie zwolennicy Filipa, vide: J. Lynch, Bourbon Spain, s. 39. Il. 2. Fragment obrazu J.B. Martíneza del Mazo z 1647 roku przedstawiającego Saragossę, źródło: 20 sierpnia 1710 roku pod Saragossą starły się siły habsburskie dowodzone przez naczelnego wodza sił austriackich w Hiszpanii, i wszystkich sił alianckich (autriacko-brytyjskoholendersko-portugalskich i pro-habsburskich hiszpańskich) w

3 Katalonii Guido Rüdigera, hr. Starhemberg ( ) i burbońskie, pod wodzą Alexandre a Maître, markiza de Bay ( ). Zwycięstwo aliantów i wkroczenie ich wojsk do miasta 21 sierpnia, spowodowało otwarcie drogi na Madryt, skąd Filip V Burbon ewakuował się już 9 września. Saragossa krótko jednak cieszyła się odzyskanymi przywilejami. Gdy w Madrycie na dobre zagościli Burbonowie cofnięto je na mocy tzw. dekretów Nueva Planta ( Nowego ładu ). Saragossa przestała być siedzibą instytucji Królestwa Aragonii. Wygrał madrycki centralizm. Vide: E. Sarasa Sánchez, Aragón: Historia y Cortes de un Reino, Cortes de Aragón y Ayuntamiento de Zaragoza, W roku 1760 w Saragossie miały miejsce rozruchy, będące odpowiednikiem madryckiego motín de Esquilache. Był to spór racjonalistycznego rządu, dbającego o bezpieczeństwo na ulicach, i konserwatywnych mieszkańców, którzy nie chcieli się wyrzec tradycyjnych płaszczy (capas) i kapeluszy z szerokim rondem (sombreros), mimo, iż rabusiom łatwiej było pod takim ubraniem ukryć nóż czy pistolet.

Il. 3. Atak na klasztor Santa Engracia, 8 lutego 1809 roku na obrazie Louisa-Françoisa, barona Lejeune, źródło: http://commons.wikimedia.

4 Il. 3. Atak na klasztor Santa Engracia, 8 lutego 1809 roku na obrazie Louisa-Françoisa, barona Lejeune, źródło: e. W roku 1776 założono w Saragossie: Sociedad Económica de Amigos del País czyli Ekonomiczne Towarzystwo Przyjaciół

5 Kraju. Organizacje o skrócie SEAP powstawały wówczas w całej Hiszpanii jak grzyby po deszczu. Podobnie zresztą było w Irlandii i Szwajcarii. Towarzystwa owe były ośrodkami oświecenia, liberalizmu i fizjokratyzmu. Członkowie towarzystw śledzili problemy ekonomiczne swych regionów i tłumaczyli obce dzieła ekonomiczne promujące liberalizm ekonomiczny i fizjokratyzm. W latach 1808 i 1809 Saragossa była dwukrotnie oblegana i po niezwykle zaciętej obronie pod dowództwem generała J. Palafoxa zdobyta przez wojska napoleońskie. W ciągu XIX wieku wydobywać musiała się ze zniszczeń wojennych. Klasyczne opracowanie długich dziejów Saragossy: L. Pros, J. Ansón Navarro, A. Ansón Navarro, Historia de cuatro ciudades: Salduie, Caesaraugusta, Saraqusta, Zaragoza, Zaragoza 2001.

Podobne dokumenty

(miasto długo nie osiągało liczby ludności sprzed plagi; np. jeszcze w 1842 Sewilla miała tylko mieszkańców) nastąpiło powolne osłabianie pozy

(miasto długo nie osiągało liczby ludności sprzed plagi; np. jeszcze w 1842 Sewilla miała tylko mieszkańców) nastąpiło powolne osłabianie pozy Po panowaniu arabskim pozostał w sewilli Alkazar dawny pałac królewski, którego początki sięgają XI w. Tutaj podejmowano decyzje o wysłaniu ekspedycji, m.in. Ferdynanda Magellana, tutaj Krzysztof Kolumb