Wojciech Rowiñski, konsultant krajowy ds. transplantologii: œrodowiska transplantacyjnego i wsparciu MZ

Transkrypt

1 ISSN egzemplarz bezp³atny Miesiêcznik Okrêgowej Izby Lekarskiej w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza czerwiec 2011 nr 6 Wojciech Rowiñski, konsultant krajowy ds. transplantologii: Dziêki aktywnoœci œrodowiska transplantacyjnego i wsparciu MZ uda³o siê doprowadziæ do zwiêkszenia liczby przeszczepieñ. [s. 3] Gospodarowanie odpadami [s. 4] Ile ubezpieczeñ powinien mieæ lekarz [s. 10] Trudna specjalizacja mówi Danuta Samolczyk-Wanyura, konsultant wojewódzki w dziedzinie chirurgii szczêkowo- -twarzowej. [s. 15]

2 III Konferencja Mazowieckiego For orum Samorz¹dów wzawodó odów Zaufania ania Publicznego Od lewej: prof. Henryk Skar yñski, dyr. MCSiM, prof. Irena Lipowicz, RPO, Mieczys³aw Szatanek, prezes ORL w Warszawie Fot. K. Ostrowski/Instytutu Fizjologii i Patologii S³uchu Rzecznik praw obywatelskich prof. Irena Lipowicz by³a goœciem specjalnym III Konferencji Mazowieckiego Forum Samorz¹dów Zawodów Zaufania Publicznego, która odby³a siê 27 kwietnia 2011 r. w Miêdzynarodowym Centrum S³uchu i Mowy w Kajetanach. Forum zrzesza wiêkszoœæ przedstawicieli zawodów zaufania publicznego dzia³aj¹cych na Mazowszu. Prof. Irena Lipowicz pochwali³a ideê jego powo³ania. Wyjaœni³a, e wycofa³a z Trybuna³u Konstytucyjnego czêœæ wniosku swojego poprzednika w sprawie obligatoryjnej przynale noœci do samorz¹dów zawodowych, poniewa obowi¹zkowa przynale noœæ do korporacji umo liwia egzekwowanie zasad etyki zawodowej. Gratulujê pomys³u powo³ania forum. Jeden samorz¹d nie mo e wiele zdzia³aæ, natomiast 20 mo e zadbaæ o w³aœciwy, legalny lobbing i zatrudnienie specjalistów w ró nych dziedzinach powiedzia³a. Zapewni³a, e uwa a samorz¹dy niektórych zawodów za niezbêdne w demokratycznym pañstwie, nie szczêdzi³a jednak gorzkich s³ów pod ich adresem. Jej zdaniem bowiem samorz¹dy zaniedba³y wiele spraw, wskutek czego spo³eczeñstwo nie postrzega korporacji jako swoich. Przyzna³a, e du y wp³yw na to ma tak e niezwykle wysoka nieufnoœæ Polaków wobec instytucji i dewaluacja pojêcia zaufanie publiczne. Pojawia siê pytanie, co to jest zaufanie publiczne? Nale y przestrzegaæ umów cywilnoprawnych, a jeœli nie s¹ respektowane, trzeba to zg³osiæ do s¹du mówi³a. Prof. Lipowicz podkreœli³a, e samorz¹dy powinny zadbaæ o transparentnoœæ procedur, zw³aszcza w dziedzinie odpowiedzialnoœci zawodowej, oraz w³aœciw¹ komunikacjê zarówno ze swoimi cz³onkami, jak i ze spo³eczeñstwem. Jeœli sami tego nie uporz¹dkujecie, pañstwo, pod naciskiem spo³ecznym, odbierze wam samorz¹dnoœæ. Warto o tym pamiêtaæ doda³a. Zdajemy sobie sprawê, e nasze samorz¹dy s¹ dalekie od idea³u. Problem stanowi jednak to, e w³adza publiczna nie chce nas s³uchaæ powiedzia³ Mieczys³aw Szatanek. Podobnego zdania by³ cz³onek Rady Izby Notarialnej w Warszawie Jerzy Olszewski: Co robiæ, gdy przewodnicz¹cy komisji sej- mowej odpowiada na opinie prawniczych samorz¹dów zawodowych, stwierdzaj¹cych niezgodnoœæ projektu ustawy z naszym porz¹dkiem prawnym, e rozumie zastrze enia ekspertów, ale projekt jest zgodny z zapotrzebowaniem spo- ³ecznym, wiêc kieruje go do dalszych prac legislacyjnych? Forum przewodnicz¹ kolejno przez okres szeœciu miesiêcy przedstawiciele korporacji, które podpisa³y deklaracjê cz³onkowsk¹. Od maja jego szefem jest przedstawiciel samorz¹du adwokatów. Przekazuj¹cy przewodniczenie prezes Okrêgowej Rady Lekarskiej w Warszawie Mieczys³aw Szatanek wyrazi³ nadziejê, e forum w wielu rozpatrywanych sprawach przyjmie wspólne stanowisko. Na to spotknie ka dy samorz¹d powinien przygotowaæ diagnozê najbardziej pal¹cych problemów razem z projektem stanowiska powiedzia³. Wyjaœni³, e podczas poprzednich spotkañ mo na ju by³o siê poznaæ, teraz zatem warto przyst¹piæ do merytorycznej pracy. Przypomnijmy, e mazowieckie samorz¹dy zawodów zaufania publicznego utworzy³y z inicjatywy prezesa Okrêgowej Rady Lekarskiej w Warszawie Mieczys³awa Szatanka forum, którego zadaniem jest m.in. inicjowanie i wyra anie opinii wobec dzia³añ organów w³adzy i administracji pañstwowej oraz wystêpowanie w obronie interesów grupowych cz³onków izb. Na apel prezesa Szatanka odpowiedzia- ³y w grudniu samorz¹dy: adwokatów, radców prawnych, pielêgniarek i po³o nych, lekarzy weterynarii, in ynierów budownictwa, lekarzy wojskowych, aptekarzy. Przedstawiciele tych samorz¹dów podpisali 3 grudnia 2010 r. Deklaracjê o powo³aniu Mazowieckiego Forum Zawodów Zaufania Publicznego. Na drugim spotkaniu, które odby³o siê w lutym bie ¹cego roku, podpisali j¹ przedstawiciele kolejnych samorz¹dów: architektów, bieg³ych rewidentów, doradców podatkowych, kuratorów oraz urbanistów. Forum bêdzie wyra aæ swoje stanowisko w formie uchwa³ podejmowanych bezwzglêdn¹ wiêkszoœci¹ g³osów, zgodnie z zasad¹, e ka demu samorz¹dowi przys³uguje jeden g³os. Ü Justyna Wojteczek

3 Fot. R. Klimkowska Id¹ zmiany, ale dok¹d? ` Srodowisko lekarskie z niepokojem oczekiwa³o zakoñczenia legislacji pakietu ustaw zdrowotnych, które przynios¹ wiele zmian w funkcjonowaniu s³u by zdrowia. Bêd¹ mo liwe przekszta³cenia w³asnoœciowe publicznych placówek w spó³ki prawa handlowego. Takie spó³ki rz¹dz¹ siê prawami rynku i ekonomii, wiêc raczej oddalaj¹ od szpitali oraz tocz¹cych siê w nich procesów leczenia humanitarn¹ zasadê niesienia pomocy chorym, bez wzglêdu na ponoszone koszty. Obawiam siê, e prosta kalkulacja mo e zmusiæ ordynatorów odpowiedzialnych za wyniki ekonomiczne do podejmowania dzia³añ nierozs¹dnych i bardziej ni przypuszczamy wp³ywaæ na sposób leczenia pacjentów. Wiadomo, e oddzia³y lecz¹ce ciê ko chorych, którzy nie maj¹ szansy korzystania z prywatnych placówek, s¹ deficytowe i adne przekszta³cenie tego nie zmieni, chyba e przestan¹ to robiæ. Ale gdzie siê ci nieszczêœnicy podziej¹? Okres 7 dni od momentu poinformowania pracownika o przekszta³ceniu, czyli termin wyra enia zgody na zatrudnienie w spó³ce, mo e siê staæ okazj¹ do negocjowania wysokoœci zarobków, pod warunkiem solidarnego dzia³ania ca³ego personelu oraz wsparcia zwi¹zków zawodowych. W³aœciciel spó³ki przejmuj¹cy kontrakt z NFZ musi zapewniæ ci¹g³oœæ œwiadczeñ, ale niezbêdny jest mu do tego personel. Jaka bêdzie nasza odpowiedzialnoœæ za wykonywane czynnoœci i jaka za pracê oraz tê odpowiedzialnoœæ zap³ata? Trzeba okreœliæ zakres odpowiedzialnoœci lekarza zatrudnionego w spó³ce wobec roszczeñ pacjentów. ROZTERKI PREZESA W praktykach prywatnych prawdopodobnie bêdziemy mieli mo liwoœæ zatrudnienia drugiego, czêsto m³odszego lekarza. Jest to wa ne dla m³odych lekarzy dentystów, którzy nie maj¹ œrodków na otwarcie w³asnych gabinetów, a poza tym musz¹ siê samodzielnoœci gdzieœ nauczyæ. Równie gabinety rodzinne bêd¹ lepiej funkcjonowaæ. Zostanie rozwi¹zany problem urlopów, absencji w pracy spowodowanej chorob¹, co pozwoli utrzymaæ ci¹g³oœæ praktyki lekarskiej. To niew¹tpliwie pozytywny krok spe³niaj¹cy dawno zg³aszane postulaty. W odpowiedzi na ponawiane propozycje œrodowisk lekarskich Ministerstwo Zdrowia przychyli³o siê do przejêcia przez izby lekarskie szkolenia podyplomowego lekarzy w zakresie tzw. umiejêtnoœci. Obecnie wiêkszoœæ kursów tego typu organizuj¹ odp³atnie prywatne akredytowane oœrodki szkol¹ce lub towarzystwa naukowe. Nie poruszono natomiast kwestii pokrycia kosztów organizacji tych szkoleñ. Ze sk³adek cz³onkowskich lekarzy zrobiæ siê tego nie da. Sugestia dostosowania struktur izb do podzia³u administracyjnego kraju raczej nie znajdzie poparcia w naszym samorz¹dzie ze wzglêdu na wolê ma³ych izb, by mog³y zachowaæ suwerennoœæ. Celowoœæ pos³ugiwania siê pojêciem owych umiejêtnoœci te budzi kontrowersje. Mog¹ bowiem stanowiæ problem, w sytuacji kiedy zostan¹ podwa one kwalifikacje lekarza specjalisty, który nie zdoby³ okreœlonej umiejêtnoœci, a wykona³ np. laparoskopiê, poniewa ma taki obowi¹zek, pe³ni¹c dy ur. Nie wiemy jeszcze, jak pos³u y siê pojêciem umiejêtnoœci NFZ. A mo e by wymyœliæ jeszcze zrêcznoœci i pomys³owoœci jako zamiennik naukowoœci. Jak widaæ, wszystko jeszcze przed nami. Ü Mieczys³aw Szatanek REKLAMA nr 6 (194) czerwiec

4 NA MARGINESIE Nr 6 (194) czerwiec 2011 Na ok³adce: Wojciech Rowiñski, konsultant krajowy ds. transplantologii (fot. P. Wierzchowski) Rysunek autorstwa Krzysztofa Rosieckiego. W numerze m.in.: rozterki prezesa 1 trzy pytania do... 3 Gospodarowanie odpadami 4 g³osy z Wiejskiej 8 Ile ubezpieczeñ Umiesz liczyæ, licz na siebie 13 List ZK OZZL do lekarzy 14 stomatologia W Sejmie o stomatologii Trudna specjalizacja 15 u nas w samorz¹dzie 16 Sprawozdanie OKR Od paternalizmu do klientelizmu 20 uzale nienia 20 European Respiratory Society 22 Na marginesie KEL 23 Paragraf nasz uniwersytet lecie SZPZLO Warszawa Bemowo 29 z Mazowsza 30 z delegatury radomskiej 31 patronaty Pulsu 32 refleksje 33 sport 34 Tylko we Lwowie literatura i ycie 38 By³ taki chór 40 nasi nauczyciele 42 epitafium 44 nowe przepisy prawne 45 felietony: w Walewski 7 w Müldner-Nieckowski 41 w SMS z Krakowa 36 Ale siê dzieje Ostatnie tygodnie obfitowa³y w szereg wydarzeñ istotnych dla zdrowia. Do najwa niejszych na pewno nale y podpisanie przez prezydenta RP Bronis³awa Komorowskiego tzw. pakietu ustaw zdrowotnych, które zdaniem minister Ewy Kopacz maj¹ uzdrowiæ nasz¹ ochronê zdrowia. O rozterkach i w¹tpliwoœciach zwi¹zanych z nowymi przepisami pisaliœmy wczeœniej i piszemy w tym numerze Pulsu. Ewa Kopacz obroni³a stanowisko ministra zdrowia. Wniosek PiS o nieudzielenie jej wotum zaufania zosta³ odrzucony przez Sejm znacz¹c¹ wiêkszoœci¹ g³osów. Tego samego dnia, w wywiadzie telewizyjnym, pani minister zapowiedzia³a, e po wygranych przez PO wyborach jest gotowa dalej pe³niæ funkcjê ministra zdrowia i kontynuowaæ swoj¹ reformê. Kilka dni wczeœniej, w czasie konferencji prasowej w MZ, zapowiedzia³a zg³oszenie przez pos³ów PO projektu ustawy o zdrowiu publicznym. Maj¹ byæ uregulowane sprawy dotycz¹ce profilaktyki, edukacji i promocji zdrowia w naszym kraju. Do tej pory adna ekipa nie próbowa³a zmierzyæ siê z tym problemem. Choæ wszyscy wiemy, e ka da z³otówka zainwestowana w profilaktykê przynosi ogromne oszczêdnoœci w medycynie naprawczej, nigdy na ten cel nie by³o pieniêdzy. Sk¹d ten rz¹d weÿmie œrodki wcale niema³e na realizacjê tych celów? Gazeta Wyborcza poinformowa³a, e zosta³o odwo³anych 15 konsultantów krajowych. Czytamy, e wiceminister Andrzej W³odarczyk jako powody odwo³ania wymieni³ m.in.: Blokowanie m³odym lekarzom dostêpu do specjalizacji. Niektórzy stracili stanowisko, bo maj¹ przeciw sobie w³asne œrodowisko i to ono zabiega³o o zmianê na stanowisku konsultanta. Jednego konsultanta odwo³ano, bo skar y³ siê na niego wojewoda. Inne powody to wykorzystywanie stanowiska do reklamowania prywatnych, komercyjnych przedsiêwziêæ albo brak dostatecznego poparcia dla przeszczepów. Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Maciej Hamankiewicz komentuj¹c ten fakt powiedzia³ Gazecie : Ministerstwo ma prawo zmieniaæ konsultantów, a jeœli zmiany przys³u ¹ siê lekarzom, to nale y je oceniæ jako dobre. Na stronach internetowych MZ ukaza³ siê projekt kolejnej nowelizacji ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty dotycz¹cy wprowadzenia tzw. umiejêtnoœci lekarskich, a tak e umo liwiaj¹cy lekarzom maj¹cym tylko pierwszy st. specjalizacji zdawanie egzaminu specjalizacyjnego bez odbywania sta u, jaki obowi¹zuje w obecnych programach specjalizacyjnych. Zdaniem minister Kopacz nowelizacja ta umo liwi uzyskanie tytu³u specjalisty ok. 26 tys. lekarzy. W zwi¹zku z rozpoczynaj¹cym siê okresem wakacji redakcja Pulsu yczy wszystkim Czytelnikom du o s³oñca i udanych podró y. Ü Ewa Gwiazdowicz-W³odarczyk WYDAWCA MIESIÊCZNIKA PULS : Okrêgowa Izba Lekarska w Warszawie, biuro@warszawa.oil.org.pl REDAKCJA: Warszawa, ul. Kozia 3/5, lok. 31, faks , puls@warszawa.oil.org.pl REDAKTOR NACZELNA: Ewa Gwiazdowicz- -W³odarczyk, tel , egwiazdowicz@warszawa.oil.org.pl SEKRETARZ REDAKCJI: Krystyna Bie añska, tel , kbiezanska@warszawa.oil.org.pl KOLEGIUM REDAKCYJNE: Stanis³aw Ancyparowicz, W³odzimierz Cerañski, Janusz Garlicki, Wies³aw Jêdrzejczak, Tadeusz Kalbarczyk, Jerzy Kruszewski, Wojciech Maria Kuœ, Ryszard Majkowski, adys³aw Nekanda-Trepka, Stanis³aw Niemczyk, Gra yna Pacocha, Wojciech Rowiñski, Tadeusz To³³oczko, Maria Wierzbicka, Andrzej W³odarczyk KOMENTATORZY: Czes³aw Czechyra, Micha³ Kamiñski, Stanis³aw Karczewski, Aleksander Sopliñski, Pawe³ Walewski PUBLICYŒCI: Ewa Dobrowolska, Ma³gorzata Kukowska-Skarbek, Justyna Wojteczek WSPÓ PRACUJ : Anna Bie añska, Jerzy Borowicz, Beata Kozyra- ukasiak, Wojciech uszczyna, Piotr Müldner-Nieckowski, Krzysztof Rosiecki, Ewa Waluœ, Tadeusz M. Zielonka SEKRETARIAT REDAKCJI: Iwona Stawicka, tel ZG OSZENIA ZMIAN ADRESÓW: tel , rejestracja@warszawa.oil.org.pl REKLAMA I MARKETING: Renata Klimkowska, tel./faks , tel , marketing@warszawa.oil.org.pl OPRACOWANIE GRAFICZNE: Artmedia Partners DRUK: Elanders Polska Sp. z o.o., P³oñsk, ul. Mazowiecka 2, tel , elanders@elanders.pl Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji artyku³ów i listów, dokonywania skrótów oraz zmian tytu- ³ów. Materia³ów niezamówionych nie zwracamy. Redakcja nie odpowiada za treœæ reklam i og³oszeñ. 2 nr 6 (194) czerwiec 2011

5 TRZY PYTANIA DO... Wiêcej przeszczepów PROF. WOJCIECH ROWIÑSKI, KONSULTANT KRAJOWY W DZIEDZINIE TRANSPLANTOLOGII Jak ocenia pan przyjêty niedawno przez rz¹d wieloletni program dotycz¹cy transplantologii? Jakie s¹ jego cele? Uwa am go za ogromne osi¹gniêcie. Przeszczepianie narz¹dów jest niezwykle potrzebnym sposobem leczenia chorych ze schy³kow¹, przewlek³¹ niewydolnoœci¹ narz¹dów, którzy w przeciwnym razie musieliby umrzeæ. Medycyna transplantacyjna od lat uwa ana by³a przez wiele osób za drog¹ specjalnoœæ i wobec innych pilnych potrzeb spychana na dalszy plan. Dostêpne œrodki finansowe pozwala³y wprawdzie na przeprowadzanie zabiegów, brak by³o jednak funduszy na wyposa enie i poprawê infrastruktury oœrodków. A przecie transplantologia, czyli przeszczepianie narz¹dów i komórek krwiotwórczych, jest chocia mo e zabrzmi to górnolotnie ko³em zamachowym rozwoju medycyny, w tym tak e podstawowej opieki zdrowotnej. Teraz, dziêki staraniom minister Ewy Kopacz, rz¹d podj¹³ decyzjê o ustanowieniu Narodowego Programu Rozwoju Medycyny Transplantacyjnej na lata Zak³ada on m.in.: wzrost liczby przeszczepieñ narz¹dów od dawców zmar³ych, zwiêkszanie liczby potencjalnych dawców szpiku, rozwój programu przeszczepiania nerek od dawców ywych, budowê systemu koordynatorów szpitalnych, poprawê infrastruktury oœrodków, wdra anie nowych sposobów przeszczepiania, doskonalenie systemów monitorowania i kontroli jakoœci, a tak e szkolenie osób odpowiedzialnych za poprawê jakoœci przeszczepianych narz¹dów oraz bezpieczeñstwo dawców i biorców. Jaki jest poziom polskiej transplantologii na tle transplantologii œwiatowej? Wysoki. Wyniki przeszczepiania narz¹dów w Polsce s¹ takie same jak w przoduj¹cych oœrodkach europejskich i amerykañskich. Œwiadcz¹ o tym liczby, przede wszystkim mówi¹ce o prze yciu: 1 rok przeszczep nerki 95 proc., w¹troby 85 proc., serca 70 proc., 5 lat nerki 89 proc., w¹troby 81 proc., serca 61 proc., 10 lat nerki 81 proc., serca 44 proc. Dlaczego zatem w Polsce wykonuje siê mniej przeszczepieñ ni w innych krajach Europy? Niestety rzeczywiœcie zajmujemy wœród krajów europejskich pod wzglêdem liczby pobrañ narz¹dów od zmar³ych na milion mieszkañców jedno z ostatnich miejsc 24. Przoduj¹: Hiszpania, Portugalia, Belgia, Austria, Estonia. Za nami s¹: Cypr, Izrael, Grecja, Luksemburg, Rumunia i Bu³garia. WyraŸne s¹ te w Polsce ró nice aktywnoœci transplantacyjnej w poszczególnych województwach. W 2010 r. pobrano narz¹dy od 509 dawców zmar³ych (13,5/milion), najwiêcej (29,4/milion) w województwie zachodniopomorskim, a najmniej w podkarpackim (2,4/milion). Pobrano 70 narz¹dów (nerek i fragmentów watroby) od ywych dawców. Fot. P. Wierzchowski Dlatego w³aœnie Polska Unia Medycyny Transplantacyjnej wdro y³a program Partnerstwo dla Transplantacji, który objê³a patronatem minister Ewa Kopacz. Program przewiduje wspólne dzia³ania administracji pañstwowej, samorz¹dowej, Koœcio³a katolickiego i œrodowiska lekarskiego maj¹ce na celu zwiêkszenie liczby narz¹dów pobieranych od zmar³ych. Na szczêœcie teraz, po trzech latach od pamiêtnych wydarzeñ w 2007 r. (kiedy liczba przeszczepieñ narz¹dów zmniejszy³a siê o 40 proc.), uda³o siê, dziêki aktywnoœci ca³ego œrodowiska transplantacyjnego i wsparciu MZ, doprowadziæ do pewnej poprawy sytuacji. W 2010 r. liczba przeszczepieñ narz¹dów wyraÿnie wzros³a. Korzystne zmiany dotycz¹ równie zabiegów przeszczepiania szpiku, których liczba po raz pierwszy przekroczy³a poziom z 2006 r., wykonano ich bowiem Trzeba pamiêtaæ, e przeszczepianie nerek, którego wyniki w Polsce s¹ na poziomie œwiatowym, to znacznie skuteczniejsza i dwukrotnie tañsza metoda leczenia chorych ze schy³kow¹ ich niewydolnoœci¹ ni dializoterapia. Jednak przeszczepianie nerek od dawców ywych rozwija siê niezwykle powoli. W 2010 r. wykonano przeszczepienie nerki od dawcy rodzinnego u 50 pacjentów. To ok. 5 proc. wszystkich operacji przeszczepienia nerki. W krajach Unii Europejskiej wykonuje siê ich znacznie wiêcej (15 20 proc.). Zmiana takiego stanu rzeczy wymaga intensywnych dzia³añ naszego œrodowiska. To jeden z celów Narodowego Programu Rozwoju Medycyny Transplantacyjnej. Ü pyta³a Ewa Gwiazdowicz-W³odarczyk nr 6 (194) czerwiec

6 PYTANIA DO EKSPERTÓW Gospodarowanie odpadami Justyna Wojteczek Na pytania zwi¹zane z gospodarowaniem odpadami medycznymi i dotycz¹ce obowi¹zuj¹cych w tej materii przepisów odpowiada Damian Milewski z Departamentu Ochrony Œrodowiska Urzêdu Marsza³kowskiego. Czy ka dy lekarz prowadz¹cy praktykê jest zarówno wytwórc¹, jak i posiadaczem odpadów? Tylko wtedy, kiedy wytwarza odpady. Lekarz rodzinny, który pos³uguje siê g³ównie stetoskopem, czy te lekarz psychiatra, który jedynie rozmawia z pacjentem, wytwórc¹ odpadów medycznych raczej nie jest. Za³ó my jednak, e mówimy o dentyœcie. W jego praktyce mamy do czynienia z ca³ym szeregiem odpadów: zu ytymi gazikami, rêkawiczkami, strzykawkami, czasem zêbami czy resztkami substancji do wype³nieñ... Co prawo nakazuje z tymi odpadami robiæ? W takiej sytuacji mamy do czynienia z odpadami medycznymi. Jeœli lekarz wytwarza ich do 100 kg rocznie, jest zobowi¹zany do zg³oszenia tego faktu b¹dÿ zamiaru ich wytwarzania we w³aœciwym starostwie. Nastêpny obowi¹zek to prowadzenie iloœciowej oraz jakoœciowej ewidencji odpadów. Raz do roku nale y przekazaæ w³aœciwemu marsza³kowi województwa zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i iloœci odpadów oraz o sposobach gospodarowania nimi. To ju pewnie wiedz¹ wszyscy za niedope³nienie tego obowi¹zku grozi wysoka kara pieniê na. To lekarz prowadz¹cy praktykê musi wys³aæ takie zestawienie? Niektórzy byli przekonani, e wystarczy mieæ umowê z firm¹ odbieraj¹c¹ odpady. Firma odbieraj¹ca odpady ma obowi¹zek przekazania sprawozdania ze swojej dzia³alnoœci, lekarz prowadz¹cy praktykê ze swojej. Oczywiœcie, jeœli mamy do czynienia z lekarzem prowadz¹cym dzia³alnoœæ, w której s¹ wytwarzane tylko odpady komunalne nie ma takiego obowi¹zku. Chcia³bym tu dodaæ, e w wiêkszoœci praktyk lekarskich nie jest wytwarzanych wiêcej ni 100 kg odpadów rocznie, nawet jeœli jest to dwu- czy trzystanowiskowy gabinet stomatologiczny, a tacy wytwórcy i posiadacze odpadów mog¹ prowadziæ uproszczon¹ ewidencjê, a zatem przechowywaæ karty przekazywania odpadów, które otrzymuj¹ od odbieraj¹cego. Reasumuj¹c... Jeœli lekarz wytwarza do 100 kg odpadów niebezpiecznych rocznie, sk³ada informacje staroœcie i raz do roku sprawozdanie marsza³kowi. Jeœli tych odpadów jest wiêcej ni 100 kg rocznie, musi uzyskaæ na to zezwolenie, które obowi¹zuje przez okres do dziesiêciu lat. W takim zezwoleniu okreœlona jest iloœæ odpadów definiowanych kodami. Co to s¹ odpady niebezpieczne? Czy odpady medyczne s¹ odpadami niebezpiecznymi? To zale y. To, czy dane odpady nale ¹ do kategorii niebezpiecznych, jest wyszczególnione w za³¹czniku 2 do ustawy o odpadach. Trzeba siê z ca³ym za³¹cznikiem zapoznaæ. Ryszard Majkowski: Aby unikn¹æ kosztownych b³êdów zwi¹zanych z wykonywaniem przez nas zawodu, wspólnie z ekspertami szukamy rozwi¹zañ nurtuj¹cych nas problemów. Dziœ pytamy o przepisy dotycz¹ce gospodarowania odpadami. Kwalifikacji odpadów dokonuje wytwórca i on jest za to odpowiedzialny. Nikt go z tego obowi¹zku nie zwolni. Jeœli s¹ wytwarzane odpady niebezpieczne, nale y posiadaæ program gospodarki nimi i oczywiœcie prowadziæ ich ewidencjê. Jeœli jest to do 100 kg rocznie, wystarczy prowadzenie jej w formie uproszczonej nale y przechowywaæ karty przekazywania odpadów, które lekarze otrzymuj¹ od firmy odbieraj¹cej. Z tych kart zlicza siê iloœci odpadów o danym kodzie w roku kalendarzowym i na tej podstawie sporz¹dza sprawozdanie. A co z odpadami typu kartki papieru? Te nale y je uwzglêdniaæ w ewidencji? Zale y od tego, jak je wytwórca odpadów kwalifikuje. Ustawa o odpadach wprowadzi³a obowi¹zek ewidencji, a to wi¹- e siê z koniecznoœci¹ przedstawienia zbiorczego zestawienia wytwarzanych odpadów, bez wliczania 16 rodzajów odpadów, dla których nie ma obowi¹zku prowadzenia ewidencji, oraz odpadów komunalnych. Jeœli lekarz zakwalifikuje powstaj¹ce odpady do jednego z tych 16 rodzajów lub do odpadów komunalnych, nie ma obowi¹zku prowadzenia ewidencji tego typu odpadów. Co siê stanie, jeœli lekarz w niew³aœciwy sposób zakwalifikuje swoje odpady? Zostanie mu zwrócona uwaga. Mo e te dojœæ do kontroli. Jeœli bêdzie to tylko drobny b³¹d, nic z³ego siê nie stanie. Nale y jednak pamiêtaæ, e inspektorzy maj¹ mo liwoœæ na³o enia kary. Kto mo e skontrolowaæ lekarza w zakresie gospodarki odpadami? Inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Œrodowiska, ale organami uprawnionymi w zakresie swojej dzia- ³alnoœci s¹ tak e gmina i powiat. Z praktyki mogê powiedzieæ, e najczêœciej kontroluj¹cym jest jednak organ w tym celu powo³any, czyli WIOŒ. Nale y pamiêtaæ, e dokumenty trzeba przechowywaæ przez piêæ lat i z takiego okresu lekarze powinni mieæ kopie zbiorczych zestawieñ przes³anych do w³aœciwego marsza³ka województwa. Na marginesie dodam, e jeœli chodzi o sprawozdania, nied³ugo bêdzie nowy formularz na naszej stronie. Czy kontrola jest zawsze zapowiedziana? Przewa nie, ale mo e byæ równie kontrola w trybie interwencyjnym. Najczêœciej dochodzi do niej w efekcie skargi s¹siada. Warto wiêc dobrze yæ z s¹siadami. 4 nr 6 (194) czerwiec 2011

7 Jak lekarz ma siê przygotowaæ do kontroli? Na pewno bêdzie sprawdzane przestrzeganie przepisów dotycz¹cych ochrony œrodowiska, a zatem zawartych w ustawie o odpadach, w ustawie Prawo ochrony œrodowiska, w niektórych wypadkach w prawie wodnym. Nale y mieæ karty przekazania odpadów, dokumenty potwierdzaj¹ce, e dzia³alnoœæ zosta³a zg³oszona, zezwolenia na gospodarowanie odpadami, ewidencjê odpadów, a tak e to pewnie nowoœæ dla lekarzy dokumenty zwi¹zane z zakresem korzystania ze œrodowiska. Co to znaczy? Jeœli na przyk³ad w koszty prowadzonej dzia³alnoœci wliczane jest paliwo do samochodu, pobór wód, odprowadzanie œcieków albo dojœcie do praktyki jest wy³o one kostk¹ i nastêpuje odprowadzanie wód opadowych i roztopowych za to wszystko nale y uiszczaæ op³aty œrodowiskowe. Wynika to z ustawy Prawo ochrony œrodowiska, w której jest mowa o pobieraniu op³at za korzystanie ze œrodowiska. Uzale nione s¹ od tego, w jakim stopniu w danej dzia³alnoœci siê z niego korzysta. W grê wchodzi na przyk³ad spalanie energetyczne, czyli jeœli praktyka mieœci siê w odrêbnym budynku, ogrzewanym jakimœ spalanym paliwem nie chodzi tu o ogrzewanie pr¹dem powinna byæ uiszczona odpowiednia op³ata. Jeœli lekarz czerpie wodê ze swojej studni podobnie. Jeœli jest przydomowa oczyszczalnia œcieków, tak e nale y uiœciæ op³atê. Za ka d¹ powierzchniê utwardzon¹, która jest na terenie prowadzonej dzia³alnoœci, ujêt¹ w otwarty b¹dÿ zamkniêty system odprowadzania wody, jest op³ata rycza³towa od metra kwadratowego. Op³aty wnosi siê tylko, jeœli przekrocz¹ próg rokrocznie okreœlany przez ministra œrodowiska. A jeœli praktyka jest prowadzona w pomieszczeniu wydzielonym z budynku, który ma administratora? Wówczas jest to zmartwienie administratora. Jeœli jednak budynek jest wynajêty razem z instalacj¹ grzewcz¹, czyli w uproszczeniu piecem, to p³aci zanieczyszczaj¹cy, czyli ten, który wynajmuje. A jeœli praktyka jest wydzielona w domu rodzinnym lekarza? Odpowiem tak: by³a kontrola u osoby, która na parterze budynku mia³a bar piwny, przeszkadzaj¹cy s¹siadowi, który zawiadomi³ odpowiednie organy. W toku kontroli okaza³o siê, e osoba prowadz¹ca bar nie pobiera³a wody z wodoci¹gu, lecz ze studni, na któr¹ nie mia³a zezwolenia wodnoprawnego i za pobieranie wody nie uiszcza³a op³at. Osoba fizyczna nie musi mieæ takiego zezwolenia, ale osoba prowadz¹ca dzia³alnoœæ ju tak. Dziêkujê za rozmowê. Fragmenty za³¹cznika nr 2 ustawy o odpadach KATEGORIE LUB RODZAJE ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH Kategorie lub rodzaje odpadów wymienione wed³ug ich charakteru lub dzia³alnoœci, wskutek której powsta³y. Lista A: Odpady wykazuj¹ce któr¹kolwiek z w³aœciwoœci wyszczególnionych w za³¹czniku nr 4 i które sk³adaj¹ siê z: 1. odpadów medycznych i weterynaryjnych, 2. œrodków farmaceutycznych, leków i zwi¹zków stosowanych w medycynie lub w weterynarii (...). Lista B: Odpady, które zawieraj¹ którykolwiek ze sk³adników wyliczonych w za³¹czniku nr 3 i maj¹ którekolwiek z w³aœciwoœci wyliczonych w za³¹czniku nr 4, i sk³adaj¹ siê z: (...) 19. myde³, t³uszczów lub wosków pochodzenia zwierzêcego lub roœlinnego, 20. niehalogenowanych substancji organicznych niestosowanych jako rozpuszczalniki, 21. nieorganicznych substancji niezawieraj¹cych metali lub zwi¹zków metali. (...) Za³¹cznik nr 4 W AŒCIWOŒCI ODPADÓW, KTÓRE POWODUJ, E ODPA- DY S NIEBEZPIECZNE H1 wybuchowe : substancje, które mog¹ wybuchn¹æ pod wp³ywem ognia lub które s¹ bardziej wra liwe na wstrz¹s lub tarcie ni dinitrobenzen, H2 utleniaj¹ce : substancje, które wykazuj¹ silnie egzotermiczne reakcje podczas kontaktu z innymi substancjami, w szczególnoœci z substancjami ³atwopalnymi, H3-A wysoce ³atwopalne (...) u REKLAMA nr 6 (194) czerwiec

8 PYTANIA DO EKSPERTÓW u H3-B ³atwopalne : ciek³e substancje maj¹ce temperaturê zap³onu równ¹ lub wy sz¹ ni 21 C i ni sz¹ lub równ¹ 55 C, H4 dra ni¹ce : substancje nie r¹ce, które przez krótki, d³ugotrwa³y lub powtarzaj¹cy siê kontakt ze skór¹ lub b³on¹ œluzow¹ mog¹ wywo³aæ stan zapalny, H5 szkodliwe : substancje, które jeœli s¹ wdychane lub dostaj¹ siê drog¹ pokarmow¹ lub wnikaj¹ przez skórê mog¹ spowodowaæ ograniczone zagro enie dla zdrowia, H6 toksyczne : substancje (w tym wysoce toksyczne substancje), które jeœli s¹ wdychane lub dostaj¹ siê drog¹ pokarmow¹ lub wnikaj¹ przez skórê mog¹ spowodowaæ powa ne, ostre lub chroniczne zagro enie dla zdrowia, a nawet œmieræ, H7 rakotwórcze : substancje, które jeœli s¹ wdychane lub dostaj¹ siê drog¹ pokarmow¹ lub wnikaj¹ przez skórê mog¹ wywo³ywaæ raka lub te zwiêkszyæ czêstotliwoœæ jego wystêpowania, H8 r¹ce : substancje, które w zetkniêciu z ywymi tkankami mog¹ spowodowaæ ich zniszczenie, H9 zakaÿne : substancje zawieraj¹ce ywe mikroorganizmy lub ich toksyny, o których wiadomo lub co do których istniej¹ wiarygodne podstawy do przyjêcia, e powoduj¹ choroby cz³owieka lub innych ywych organizmów ( ). Postêpowanie z odpadami medycznymi Odpady niebezpieczne, z wyj¹tkiem odpadów o ostrych koñcach i krawêdziach, musz¹ zostaæ zebrane do pojemników lub worków jednorazowego u ycia koloru czerwonego z folii polietylenowej, nieprzezroczystych, wytrzyma³ych, odpornych na dzia³anie wilgoci i œrodków chemicznych, z mo liwoœci¹ jednokrotnego zamkniêcia. Worki jednorazowego u ycia nale y umieœciæ na stela ach lub w sztywnych pojemnikach w sposób pozwalaj¹cy na unikniêcie zaka enia osób maj¹cych kontakt z workiem lub pojemnikiem. Odpady medyczne poszczególnych rodzajów nale- y w miarê mo liwoœci grupowaæ. Pojemniki lub worki nale y zape³niaæ do 2/3 objêtoœci w sposób zapewniaj¹cy bezpieczne zamkniêcie. Nie wolno otwieraæ raz zamkniêtych pojemników lub worków jednorazowego u ycia. Postêpowanie z odpadami o ostrych koñcach i krawêdziach Zbiera siê je w czerwonych pojemnikach jednorazowego u ycia, sztywnych, odpornych na dzia³anie wilgoci oraz na przek³ucie b¹dÿ przeciêcie. Postêpowanie z odpadami medycznymi powsta³ymi w praktyce w miejscu wezwania Powinny zostaæ usuniête przez osoby udzielaj¹ce œwiadczeñ zdrowotnych z zachowaniem odpowiednich œrodków ostro noœci. Mo na je magazynowaæ w odpowiednio do tego przystosowanych przenoœnych urz¹dzeniach ch³odniczych, które musz¹ s³u yæ wy³¹cznie temu celowi. Na podstawie rozporz¹dzenia ministra zdrowia z 30 lipca 2010 r. w sprawie szczegó³owego postêpowania z odpadami medycznymi Siêgaæ lew¹ rêk¹ do prawego ucha Brn¹c przez g¹szcz przepisów dotycz¹cych gospodarki odpadami medycznymi, wyobrazi³am sobie sytuacjê, e silne lobby lekarskie, dzia³aj¹c w interesie spo³ecznym, zatroskane ignorancj¹ obywateli w kwestii ratowania ycia, zdo³a³oby namówiæ parlament do uchwalenia ustawy zobowi¹zuj¹cej ka dego obywatela do udzielenia kwalifikowanej pomocy medycznej, obejmuj¹cej np. tracheotomiê (czasami trzeba j¹ pilnie wykonaæ, prawda?). Zanim wyjaœniê moje przyznajê odleg³e skojarzenie, podzielê siê przygotowanymi naprêdce dwoma artyku³ami jak- e szczytnej ustawy: Art Ka dy obywatel ma obowi¹zek noszenia zestawu ratuj¹cego ycie. 2. W sk³ad zestawu ratuj¹cego ycie wchodzi w szczególnoœci worek samorozprê alny wraz z maseczk¹ i rurk¹ intubacyjn¹ dla pacjenta. Rys. K. Rosiecki 6 nr 6 (194) czerwiec 2011

9 3. Szczegó³owe wymagania dotycz¹ce zawartoœci zestawu okreœli w rozporz¹dzeniu minister zdrowia w porozumieniu z Naczeln¹ Rad¹ Lekarsk¹, uwzglêdniaj¹c w szczególnoœci wyroby medyczne konieczne do udzielania pomocy w razie zagro enia ycia oraz wymagania techniczne. Art W razie najwy szej koniecznoœci nale y przeprowadziæ zabieg tracheotomii. 2. W celu przeprowadzenia tracheotomii nale y: a) pionowo lub poziomo naci¹æ skórê pacjenta poni ej chrz¹stki pierœcieniowatej krtani; b) po wypreparowaniu i przeciêciu miêœni powierzchownych szyi i miêœni podgnykowych dojœæ do gruczo³u tarczowego; c) zsun¹æ b¹dÿ przeci¹æ gruczo³ tarczowy i ods³oniæ chrz¹stki tchawicy; d) za pomoc¹ skalpela wyci¹æ w chrz¹stce tchawicy okienko; e) wprowadziæ rurkê tracheotomijn¹. Ustawa zawiera³aby oczywiœcie wysokie kary za nienoszenie zestawu (co Pañstwo powiecie na 10 tys. z³?), a tak e tzw. s³owniczek, który wyjaœnia³by terminy: chrz¹stka pierœcieniowata krtani (z uwzglêdnieniem kolejnoœci pierœcieni, wszak nieobojêtne, czy przecinamy j¹ miêdzy II a III, czy III a IV) lub miêœnie podgnykowe. Lud by siê zaczytywa³ i uczy³. Sk¹d zatem takie skojarzenie? Jest wynikiem konstatacji, e w ostatnich latach lekarze, zamiast zg³êbiaæ artyku³y z Medycyny Praktycznej czy Akademii po Dyplomie, musz¹ œlêczeæ nad kolejnymi ustawami, rozporz¹dzeniami i za³¹cznikami dotycz¹cymi kas fiskalnych, podatku VAT, gospodarki odpadami lub œcieków i opadów. Z góry wyjaœniê: nie mam nic przeciwko prawu maj¹cemu na celu poprawê sytuacji bud etowej pañstwa czy ochrony œrodowiska. S¹ jednak dwa problemy: niezrozumia³y (meta) jêzyk tego prawa oraz skandaliczny brak adekwatnej kampanii informacyjnej na temat nowych przepisów. Izby lekarskie staraj¹ siê pomóc lekarzom w odczytywaniu przepisów, ale posi³kowaæ siê musz¹ informacjami z odpowiednich urzêdów. Naczelna Izba Lekarska wyst¹pi³a np. do Ministerstwa Œrodowiska z proœb¹ o udzielenie informacji, jakie obowi¹zki spoczywaj¹ na lekarzach w zwi¹zku z nowymi przepisami dotycz¹cymi odpadów. Ministerstwo nad problemem siê pochyli³o i przys³a³o odpowiedÿ. Czytamy w niej: Odpady niebezpieczne s¹ to odpady: 1) nale ¹ce do kategorii lub rodzajów odpadów okreœlonych na liœcie A za³¹cznika nr 2 do ustawy o odpadach oraz posiadaj¹ce co najmniej jedn¹ z w³aœciwoœci wymienionych w za³¹czniku nr 4 ustawy o odpadach lub 2) nale ¹ce do kategorii lub rodzajów odpadów okreœlonych na liœcie B za³¹cznika nr 2 do ustawy o odpadach oraz zawieraj¹ce którykolwiek ze sk³adników wymienionych w za³¹czniku nr 3 ustawy o odpadach oraz posiadaj¹ce co najmniej jedn¹ z w³aœciwoœci wymienionych w za³¹czniku nr 4 ustawy o odpadach. Konia z rzêdem temu, kto na podstawie tej odpowiedzi bêdzie wiedzia³, czy zakrwawiony gazik to odpad niebezpieczny, czy nie! Albo taki amalgamat? Oczywiœcie nie chodzi o to, by wymieniæ wszystkie odpady powsta³e w gabinecie lekarskim (przepraszam, odpady powstaj¹ce w zwi¹zku z udzielaniem œwiadczeñ zdrowotnych oraz prowadzeniem badañ i doœwiadczeñ naukowych w zakresie medycyny). Mo na by by³o jednak podaæ choæby kilka przyk³adów. Ale przyk³adów z adnego urzêdnika nie wydobêdziemy. Byæ mo e dlatego, e musia³by wzi¹æ odpowiedzialnoœæ na siebie. A tak spoczywa ona na odbiorcy przepisów, w tym wypadku na lekarzu. A jeœli Ÿle zakwalifikuje odpady, musi siê liczyæ z konsekwencjami. Mam nadziejê, e ten felieton przeczyta jakiœ urzêdnik i pomyœli, co by by³o, gdyby musia³ zg³êbiaæ anatomiê szyi cz³owieka, by wykonaæ obowi¹zki wynikaj¹ce z prawa. Ü jw Fot. G. Press KOMENTARZ P³acz¹ i p³ac¹ Pawe³ Walewski Wniekoñcz¹cych siê rozmowach o potrzebie uzdrowienia polskiej ochrony zdrowia stale powraca jeden temat: brakuje pieniêdzy. Nie ma tylko odwa nego, który wskaza³by, kto ma je daæ. Prywatne szpitale nie s¹ specjalnie zafrasowane tym problemem, bo ³atwiej im znaleÿæ adresata swoich ¹dañ jest w³aœciciel, s¹ udzia³owcy, no i pacjenci, na których mo na wymóc, by szerzej otworzyli portfele. W publicznym lecznictwie nadal wszystko przes³oniête jest mg³¹, a niewidoczn¹ rêkê rynku wspiera nie mniej tajemniczy bud et. Poziom œwiadomoœci ekonomicznej Polaków pozosta³ niestety w tyle za znajomoœci¹ kwestii zdrowotnych (choæ wiedza rodaków w obu dziedzinach ros³a przez 20 lat od tego samego, niskiego poziomu) i nadal ma³o kto zdaje sobie sprawê, e bud etowe pieni¹dze to nasze zarobki, podatki i sk³adki. Jeœli wiêc minister finansów trzyma bud et pod kluczem, to nie wydaje moich i twoich pieniêdzy. Czy dla ratowania publicznego lecznictwa nie powinien jednak post¹piæ inaczej? Tak chcia³oby wielu, choæ odnoszê wra enie, e ten krok ministra ucieszy³by najbardziej tych, którzy w³aœnie nie zdaj¹ sobie sprawy, i nasze wspólne pieni¹dze nie bior¹ siê znik¹d. Patrz¹c szerzej, trzeba powiedzieæ, e wiêkszoœæ prób dyscyplinowania wydatków szpitali dla podreperowania ich finansów odbywa siê ze strat¹ dla chorych. Pozorne oszczêdnoœci nie s¹ bowiem tym, co mo e uratowaæ przed katastrof¹. Dziœ szpital nie kupuje wystarczaj¹cej iloœci materia³ów jednorazowych i œrodków czyszcz¹cych, jutro bêdzie musia³ znaleÿæ pieni¹dze na wyp³atê odszkodowañ za wywo³ane zaka enia. Najlepiej rozumiej¹ to lekarze i ordynatorzy, którzy na ogó³ protestuj¹ przeciwko kuriozalnym pomys³om ciêcia wydatków z paragrafu: bezpieczeñstwo chorych. Na b³êdach ucz¹ siê niektórzy dyrektorzy. Ale wyt³umaczcie to ksiêgowym i tzw. organom za³o ycielskim, czyli politykom traktuj¹cym szpital jak dopust bo y, by raczyli spojrzeæ nañ nie jak na przedsiêbiorstwo maj¹ce przynieœæ dochód! Nie wiem, czy przygotowana (w za³o eniach ustawowych, bo co do zmiany mentalnoœci mam spore zastrze enia) reforma autorstwa Platformy Obywatelskiej przyniesie oczekiwane skutki. Zw³aszcza w kwestii uratowania ochrony zdrowia przed bankructwem. Jeœli trzeba wyci¹gaæ z opresji zad³u one szpitale, nale a³oby wpierw wskazaæ Ÿród³o ich dofinansowania, a tu wszystkie nitki i tak bêd¹ prowadziæ do kieszeni pacjentów. Pod tym wzglêdem nie ma wiêkszej ró nicy miêdzy placówk¹ prywatn¹ i publiczn¹, inaczej tylko rozk³ada siê akcenty. Jedni mówi¹ o tym wprost, drudzy w doœæ zawoalowany sposób, by nie straciæ sympatii wyborców. Ü Autor jest publicyst¹ Polityki. nr 6 (194) czerwiec

10 BLISKO POLITYKI Czes³aw Czechyra, lekarz, pose³ PO, Kozienice: Pozwalam sobie powróciæ do tematu przeciwdzia³ania narkomanii. Ustawa o przeciwdzia³aniu narkomanii z 29 lipca 2005 r. wymaga objêcia kontrol¹ obrotu substancjami chemicznymi (dotyczy to g³ównie tzw. dopalaczy), które s¹ w ostatnim czasie sprzedawane w sklepach, równie internetowych. Zwiêkszaj¹ca siê liczba tych sklepów, oferuj¹cych substancje uzale niaj¹ce w czystej postaci lub jako mieszanki, wymaga objêcia alternatywnych narkotyków kontrol¹ ustawow¹ w celu przeciwdzia³ania zagro eniu zdrowia publicznego. Okaza³o siê, e wiêkszoœæ substancji psychoaktywnych, zaproponowanych do objêcia kontrol¹ ustawow¹, to sk³adniki produktów sprzedawanych w sklepach oferuj¹cych dopalacze. W³¹czenie substancji o udowodnionym negatywnym wp³ywie na organizm ludzki do wykazu œrodków odurzaj¹cych albo substancji psychotropowych jest jak najbardziej zgodne z prawem miêdzynarodowym. Najwa niejsza w nowelizacji ustawy jest realizacja postulatu leczenia osób uzale nionych oraz podejmowanie przez ró ne organy dzia³añ o charakterze profilaktycznym, edukacyjnym i terapeutycznym, maj¹cych s³u yæ przeciwdzia³aniu narkomanii. Ponadto zwiêksza siê mo liwoœæ inwigilacji i œcigania œrodowisk przestêpczych, które zajmuj¹ siê wprowadzaniem do obrotu substancji odurzaj¹cych. Zaostrzone zostaj¹ kary za posiadanie znacznych iloœci narkotyków oraz handel nimi, ustawa wprowadza tak e zwiêkszone mo liwoœci badania nowych narkotyków pojawiaj¹cych siê na rynku. Od pewnego czasu s³ychaæ apele œrodowisk u ywaj¹cych tzw. miêkkich narkotyków o ich ustawow¹ legalizacjê. Równie niektórzy politycy lewicy proponuj¹ dopuszczenie œrodków odurzaj¹cych do legalnego obrotu. Z drugiej strony czêœæ polityków prawicy sugeruje, e omawiana ustawa jest jedynie prób¹ zdobycia poparcia tej grupy wyborców, która takie narkotyki za ywa. Warto podkreœliæ, e zapisy ustawy w aden sposób nie legalizuj¹ posiadania jakichkolwiek narkotyków. Za posiadanie nawet najmniejszej iloœci œrodka odurzaj¹cego grozi kara pozbawienia wolnoœci, w przypadku znacznych iloœci siêga ona nawet dziesiêciu lat. Aleksander Sopliñski, lekarz, pose³ PSL, Ciechanów: Przedmiotem kwietniowego posiedzenia Podkomisji Sta³ej do spraw Zdrowia Publicznego by³a ocena warunków do zdrowego i aktywnego ycia osób starszych. Narodowy Program Zdrowia na lata (w pkt 9) okreœli³ zadania administracji rz¹dowej, samorz¹dowej oraz organizacji pozarz¹dowych dotycz¹ce tego problemu. Polska nale y do krajów o wysokim odsetku ludzi starszych. Obecnie co szósty Polak ma 60 lub wiêcej lat, w tym wieku jest zatem ok. 7 mln obywateli. Przewiduje siê, e za nieca³e 30 lat ju co trzeci Polak bêdzie mia³ ponad 60 lat. Uwzglêdniaj¹c potrzeby zdrowotne i spo³eczne ludzi starszych, podczas posiedzenia podkomisji wiceminister zdrowia Andrzej W³odarczyk przedstawi³ dzia³ania i zamierzenia w sektorze ochrony zdrowia. Ministerstwo Zdrowia planuje stworzenie kompleksowego systemu opieki zdrowotnej nad ludÿmi starymi, lecz konieczne s¹ zmiany legislacyjne. System przewiduje ca³odobow¹ opiekê geriatryczn¹ w oddziale szpitalnym obejmuj¹c¹: 1. dzienn¹ opiekê geriatryczn¹ w dziennym oœrodku opieki geriatrycznej, 2. specjalistyczn¹ ambulatoryjn¹ opiekê geriatryczn¹, realizowan¹ w poradni geriatrycznej, oraz opiekê domow¹, prowadzon¹ przez geriatryczny zespó³ opieki domowej przy poradni geriatrycznej, 3. geriatryczny zespó³ konsultacyjny dla lecznictwa zamkniêtego i opieki d³ugoterminowej przy oddziale geriatrycznym lub przy poradni geriatrycznej. Stanis³aw Karczewski, lekarz, senator PiS, Radom: W kwietniu Senat rozpatrywa³ zmiany w ustawie o przeciwdzia³aniu narkomanii. Zawiera ona szereg rozwi¹zañ, które budz¹ du y niepokój. Wprowadza nowy art. 62a zezwalaj¹cy na umorzenie postêpowania przed wydaniem postanowienia o wszczêciu œledztwa lub dochodzenia wobec sprawcy, który posiada³ nieznaczn¹ iloœæ œrodków odurzaj¹cych lub psychotropowych na w³asny u ytek, je eli orzeczenie kary wobec sprawcy by³oby niecelowe ze wzglêdu na okolicznoœci pope³nienia czynu, a tak e stopieñ jego spo³ecznej szkodliwoœci. Wszyscy senatorowie Prawa i Sprawiedliwoœæ sprzeciwiali siê nowym zapisom i w rezultacie wnioskowaliœmy o wykreœlenie tego artyku³u i odrzucenie ustawy w ca³oœci. G³osami Platformy Obywatelskiej ustawa zosta- ³a przeg³osowana, co w przekonaniu naszym i wielu osób zajmuj¹cych siê t¹ problematyk¹ jest form¹ wprowadzenia tylnymi drzwiami legalizacji narkotyków. Nieznaczna iloœæ jest okreœleniem nieprecyzyjnym, bo ile ma wynosiæ? Na jakiej podstawie i kto ma o tym decydowaæ? Taki relatywizm musi budziæ niepokój. To tak jakby okreœliæ w innej ustawie, e nie jest karalne prowadzenie samochodu po spo yciu nieznacznej iloœci alkoholu. Ta sytuacja to raj dla dilerów. Po wprowadzeniu nowych zapisów ustawy zawsze bêd¹ mogli mieæ przy sobie nieznaczne iloœci narkotyków i bezkarnie je rozprowadzaæ. Policja, która zatrzyma tak¹ osobê, odst¹pi zapewne od dalszych czynnoœci operacyjnych, które mog³yby doprowadziæ do ustalenia centrum dilerskiego. Artyku³ 62a daje jasny sygna³, eby nie zajmowaæ siê takimi przypadkami, skoro prokurator mo e szybko to postêpowanie umorzyæ. Nikt nie ma zamiaru pastwiæ siê nad cz³owiekiem, który mia³ przy sobie nieznaczn¹ iloœæ narkotyku, ale trzeba próbowaæ po nitce dojœæ do k³êbka, eby walczyæ z groÿnym procederem handlu narkotykami. Na podstawie obecnie obowi¹zuj¹cego prawa wielokrotnie odstêpowano od karania osób, które 8 nr 6 (194) czerwiec 2011

11 Najwa niejszym celem nowelizacji jest wyraÿnie oddzielenie osób uzale nionych i u ywaj¹cych narkotyków od tych, które pope³niaj¹ powa ne przestêpstwa, produkuj¹c œrodki odurzaj¹ce, handluj¹c nimi lub je przemycaj¹c. Pierwsza grupa powinna byæ traktowana jak osoby chore i kierowana na terapiê, druga natomiast ma podlegaæ surowym i bezwzglêdnie stosowanym karom. Dotychczas obowi¹zuj¹ce przepisy w praktyce nie przynios³y spodziewanych efektów. Nie ograniczy³y u ywania narkotyków w Polsce ani nie spowodowa³y skutecznego œcigania i karania dilerów. Liczba przestêpstw w tym zakresie od dziesiêciu lat roœnie lawinowo. Ponadto koszty s¹dowe zwi¹zane z karaniem za posiadanie narkotyków s¹ bardzo wysokie, ostatnio wynios³y ok. 80 mln z³ rocznie. Wymiar sprawiedliwoœci rozpatruje w ci¹gu roku ok. 30 tys. spraw (wed³ug danych policji z 2008 r.). Œredni koszt postêpowania wynosi zatem ok z³. Nie bez znaczenia jest równie fakt absorbowania czasu pracowników wymiaru sprawiedliwoœci ok. 200 tys. oœmiogodzinnych dni pracy w skali roku. Lepiej zatem prowadziæ leczenie osób uzale nionych, miesiêczny koszt terapii ambulatoryjnej wynosi³by bowiem od 60 do 400 z³ na jednego pacjenta. Wymiar sprawiedliwoœci bêdzie zobowi¹zany przepisami nowelizacji do zbierania informacji na temat u ywania przez podejrzanego œrodków odurzaj¹cych. Prokurator bêdzie móg³ zawiesiæ postêpowanie wobec osoby uzale nionej, jeœli podda siê ona leczeniu. Natomiast bezwzglêdnej karze bêd¹ podlegali dilerzy narkotyków. Nowelizacja szanuje zdanie zdecydowanej wiêkszoœci spo³eczeñstwa, która jest przeciwna legalizacji jakichkolwiek narkotyków. Ü Rys. K. Rosiecki electus@mp.pl Przewiduje siê równie wdro enie standardów i procedur medycznych dotycz¹cych osób starszych oraz zwiêkszenie liczby zak³adów opieki d³ugoterminowej w celu skrócenia czasu oczekiwania na przyjêcie. Wœród proponowanych zmian znajduj¹ siê tak e: stworzenie sieci klinik, oddzia³ów, poradni geriatrycznych oraz stanowisk konsultantów ds. geriatrii w jednostkach szpitalnych i opieki d³ugoterminowej, nadanie szczególnej rangi geriatrii w przejœciowym okresie dziesiêciu lat przez aktywn¹ politykê resortu zdrowia na rzecz rozwoju geriatrii oraz preferencyjne kontakty NFZ z placówkami geriatrycznymi, akredytowanymi w oparciu o standardy geriatryczne. Obecnie realizowana jest procedura legislacyjna dotycz¹ca projektu rozporz¹dzenia. Trwaj¹ tak e prace nad stworzeniem szczegó³owych standardów w zakresie rehabilitacji geriatrycznej i kszta³cenia w geriatrii. posiada³y nieznaczn¹ iloœæ narkotyków. Adwersarze twierdzili, e wielu m³odych, zdolnych i wykszta³conych ludzi trafia³o do wiêzieñ. Przecz¹ temu statystyki, z których jasno wynika, e w zasadzie wszystkie wyroki (ponad 6 tys.) dotycz¹ warunkowego zawieszenia wykonywania kary. Praktyk¹ by³o i jest, e je eli s¹d skazuje dan¹ osobê na karê pozbawienia wolnoœci z warunkowym zawieszeniem wykonania i jednoczeœnie stwierdza, e dana osoba jest uzale niona, to zobowi¹zuje j¹ do poddania siê leczeniu odwykowemu. To prawo zatem, od wielu lat funkcjonuj¹ce w polskim systemie, jest stosowane w praktyce. Politycy PO zajmuj¹cy siê tym problemem próbowali mydliæ nam oczy i przedstawiaæ swój projekt jako coœ zupe³nie nowego, wyznaczaj¹cego nowe standardy. Hipokryzj¹ jest mówienie, e nowe zapisy ustawy maj¹ chroniæ nasz¹ m³odzie. Nic podobnego, bêd¹ jej szkodziæ. Otwieraj¹ furtkê dilerom, którzy teraz bêd¹ mogli swobodnie sprzedawaæ nieznaczne iloœci narkotyków, pozwalaj¹ wszystkim na posiadanie owych nieznacznych iloœci, a wiêc de facto legalizuj¹ narkotyki w Polsce. Gdyby chodzi³o o zdrowie m³odzie y i leczenie, to taki zapis nie by³by w ogóle potrzebny, bo s³u y³o temu dotychczas obowi¹zuj¹ce prawo. Artyku³ 62a ustawy jest Podkomisja zaproponowa³a powo³anie instytutu geriatrii, jako oœrodka kszta³c¹cego oraz monitoruj¹cego potrzeby zdrowotne i spo³eczne ludzi starych. Ü wyraÿnym sygna³em dla policjantów: stop ze œciganiem, a dla m³odzie y: ka dy z was mo e mieæ przy sobie nieznaczn¹ iloœæ narkotyków! Czy taki by³ rzeczywisty cel pomys³odawców wprowadzonego rozwi¹zania? Na to wygl¹da, bo powsta³a kuriozalna sytuacja, w której zwalczanie narkomanii pozosta³o jedynie w nazwie ustawy, a jej zapisy zawieraj¹ wrêcz odwrotne uregulowania. Decyzja o zmianie ustawy o przeciwdzia³aniu narkomanii by³a decyzj¹ czysto polityczn¹, pozbawion¹ merytorycznych podstaw. Politycy Platformy Obywatelskiej dowiedzieli siê z sonda y, e najwiêksze poparcie trac¹ wœród m³odzie y. By³a to zagrywka polityczna, a podczas prac w Senacie PO nie godzi³a siê nawet na poprawki redakcyjne, kosmetyczne czy legislacyjne. W wyniku polecenia partyjnego politycy Platformy Obywatelskiej g³osowali za t¹ ustaw¹ bez poprawek. Jedno jest pewne, je eli Prawo i Sprawiedliwoœæ dojdzie do w³adzy, jedn¹ z pierwszych decyzji, któr¹ podejmiemy, bêdzie zmiana szkodliwych zapisów ustawy o zwalczaniu narkomanii. Ü s.karczewski@wp.pl biuro_soplinski@wp.pl nr 6 (194) czerwiec

12 NASZE UBEZPIECZENIA Ile ubezpieczeñ powinien mieæ lekarz? Maciej Jêdrzejowski, przewodnicz¹cy Zespo³u ds. Wynagrodzeñ ORL w Warszawie, cz³onek ORL w Warszawie W przypadku obowi¹zkowych ubezpieczeñ od odpowiedzialnoœci cywilnej doskonale sprawdza siê spiskowa teoria dziejów dotycz¹ca ucisku naszej grupy zawodowej. W zale noœci od formy i miejsca zatrudnienia niektórzy z nas musz¹ zawrzeæ nawet trzy obowi¹zkowe umowy ubezpieczenia OC. Na szczêœcie sytuacja wkrótce siê poprawi. Jakie ubezpieczenia obecnie musz¹ posiadaæ lekarze Obecnie zobowi¹zuje lekarzy do wykupienia ubezpieczeñ kilka aktów prawnych reguluj¹cych system ochrony zdrowia w Polsce. S¹ to: - ustawa o zak³adach opieki zdrowotnej w art. 35 ust. 6 nak³adaj¹ca obowi¹zek ubezpieczenia na lekarzy zawieraj¹cych kontrakt z SPZOZ-em, - ustawa o œwiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze œrodków publicznych nak³adaj¹ca w art. 136b obowi¹zek ubezpieczenia na œwiadczeniodawców zawieraj¹cych kontrakt z NFZ-em, - ustawa o zawodzie lekarza nak³adaj¹ca w art. 48a obowi¹zek ubezpieczenia na wszystkich lekarzy nieobjêtych wymienionymi wczeœniej ubezpieczeniami i zatrudnionych nie tylko w ramach umowy o pracê. Lekarz wykonuj¹cy zawód wy³¹cznie w ramach umowy o pracê nie musi posiadaæ adnego ubezpieczenia obowi¹zkowego (mo e zawrzeæ umowê o ubezpieczenie dobrowolne). Wiêkszoœæ jednak musi mieæ ubezpieczenie obowi¹zkowe, wprowadzone w ustawie o zawodzie lekarza (dotyczy to np. zatrudnionych w NZOZ-ach, praktykuj¹cych prywatnie, wystawiaj¹cych recepty dla siebie i rodziny). Lekarze na kontraktach w SPZOZ-ach lub kontraktach z NFZ-em zazwyczaj zobowi¹zani s¹ posiadaæ dwa ubezpieczenia. Prowadz¹cy najbardziej zró nicowan¹ dzia³alnoœæ (kontrakt z NFZ-em, kontrakt z SPZOZ-em i praktyka prywatna) musz¹ mieæ wszystkie trzy rodzaje ubezpieczeñ. Zawarcie kilku umów o ubezpieczenie obowi¹zkowe wbrew pozorom nie zwiêksza ochrony lekarza (kwoty gwarancyjne ubezpieczeñ nie sumuj¹ siê), a poza tym rodzi problemy zwi¹zane ze wskazaniem polisy w³aœciwej do likwidacji szkody. Sk¹d ten chaos Obecna sytuacja jest bezprecedensowa na tle innych grup zawodowych. Co prawda uprawiaj¹cy niektóre zawody zaufania publicznego (np. radcy prawni czy adwokaci) równie musz¹ mieæ ubezpieczenie obowi¹zkowe, jednak nikt oprócz lekarzy nie zosta³ obarczony obowi¹zkiem posiadania kilku polis. Szczególna sytuacja naszego œrodowiska nie wynika wcale z przemyœlanego systemu kompensacji b³êdów medycznych, lecz raczej z chaosu legislacyjnego. Poszczególne ustawy uchwalane by³y w ró nym okresie i w czasie ró - nych kadencji parlamentu, co utrudni- ³o ich harmonizacjê. Nieudan¹ prób¹ uporz¹dkowania systemu by³a nowelizacja ustawy o zawodzie lekarza z grudnia 2009 r. Na tej w³aœnie podstawie wiêkszoœæ z nas musia³a zawrzeæ do r. nowe umowy o ubezpieczenie obowi¹zkowe. Jak powinien byæ rozwi¹zany ten problem Rozwi¹zaniem problemu dubluj¹cych siê ubezpieczeñ powinno byæ zniesienie dotychczasowych przepisów nak³adaj¹cych obowi¹zkowe ubezpieczenia i ewentualne wprowadzenie jednego nowego obowi¹zkowego ubezpieczenia dla wszystkich lekarzy. Prawdopodobnie nied³ugo w³aœnie tak siê stanie za spraw¹ wchodz¹cej w ycie ustawy o dzia³alnoœci leczniczej. W art. 148 ust. 6 znosi ona art. 48a ustawy o zawodzie lekarza, w art. 172 ust. 10 zmienia art. 136b ustawy o œwiadczeniach opieki zdrowotnej, a w art. 220 znosi ca³kowicie ustawê o zak³adach opieki zdrowotnej. W zamian za to w art. 18 ust. 1 pkt 5 oraz ust. 2 7 wprowadza obowi¹zek nowego ubezpieczenia lekarzy od odpowie- dzialnoœci cywilnej za szkody bêd¹ce nastêpstwem udzielania œwiadczeñ zdrowotnych lub niezgodnego z prawem zaniechania udzielania tych œwiadczeñ. Jednoczeœnie w art. 33 wprowadza zasadê, e w przypadku wykonywania dzia³alnoœci leczniczej, jako indywidualnej praktyki lekarskiej w przedsiêbiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem, odpowiedzialnoœæ za ww. szkody lub zaniechanie ponosz¹ solidarnie lekarz i podmiot leczniczy, z którym lekarz zawar³ umowê. Osoby zbyt mi³o zaskoczone muszê przywo³aæ do rzeczywistoœci. Ustawa o dzia³alnoœci leczniczej wchodzi co prawda w ycie r. (w tym te terminie straci moc ustawa o zak³adach opieki zdrowotnej i zwi¹zane z ni¹ ubezpieczenie obowi¹zkowe), ale przepisy dotycz¹ce zniesienia dwóch pozosta³ych ubezpieczeñ i wprowadzenia nowego zaczn¹ obowi¹zywaæ od r. W zaistnia³ej sytuacji do koñca roku bêdziemy musieli posiadaæ dwa stare ubezpieczenia, a od nowego roku jedno nowe. Niektórzy z nas jeszcze przez prawie ca³y 2012 r. mog¹ ponosiæ koszty nawet trzech ubezpieczeñ obowi¹zkowych. Potem bêdzie ju tylko lepiej. Po co mi ubezpieczenie obowi¹zkowe, skoro mam dobrowolne Wielu lekarzy wci¹ nie zdaje sobie sprawy z ró nic miêdzy ubezpieczeniem dobrowolnym a obowi¹zkowym. Ubezpieczenia obowi¹zkowe maj¹ na celu ochronê interesów osób poszkodowanych (czyli pacjentów) i s¹ wprowadzane na drodze ustawy. W odró - nieniu od nich ubezpieczenia dobrowolne maj¹ na celu ochronê osób ubezpieczanych. Ró nice te najlepiej oddaje analogia z ubezpieczeniami komunikacyjnymi OC i AC. Po wprowadzeniu ubezpieczeñ obowi¹zkowych, ubezpieczenia dobrowolne zaczynaj¹ mieæ ograniczon¹ wartoœæ. Wynika to przede wszystkim z tzw. wy³¹czeñ odpowiedzialnoœci. W wiêkszoœci przypadków ubezpieczenia dobrowolne zawieraj¹ klauzule 10 nr 6 (194) czerwiec 2011

13 o wy³¹czeniu odpowiedzialnoœci za szkody objête zakresem ubezpieczeñ obowi¹zkowych, co stanowi podstawê do uchylania siê ubezpieczycieli od wyp³aty odszkodowañ. Zakres ubezpieczeñ obowi¹zkowych zdefiniowany jest przez prawo (ustawê o ubezpieczeniach obowi¹zkowych), nie jest wiêc mo liwe dowolne ograniczanie odpowiedzialnoœci ubezpieczycieli. Polisy obowi¹zkowe musz¹ obejmowaæ szkody wynikaj¹ce z niezachowania nale ytej starannoœci. Firmy ubezpieczeniowe nie mog¹ odmówiæ lekarzowi podpisania ubezpieczenia obowi¹zkowego, niezale nie od liczby roszczeñ zg³oszonych wobec niego w przesz³oœci. Mniej korzystn¹ cech¹ ubezpieczeñ obowi¹zkowych jest przypisanie ochrony ubezpieczeniowej do momentu powstania szkody, nie zaœ do momentu jej zg³oszenia (tzw. trigger ubezpieczeniowy). W przypadku ujawnienia siê szkody po wielu latach mo na mieæ problem ze wskazaniem ubezpieczyciela lub uzyskaæ wyp³atê nieaktualnie niskiego odszkodowania. Teoretycznie brak obowi¹zkowego ubezpieczenia mo e skutkowaæ na³o- eniem kar, jednak dot¹d adna ustawa nie wprowadzi³a ich w odniesieniu do lekarzy. Praktyczne wskazówki dotycz¹ce ubezpieczeñ obowi¹zkowych 1. Przy zawieraniu umów o ubezpieczenie trzeba zwróæ uwagê na jego nazwê. Samo okreœlenie ubezpieczenie od odpowiedzialnoœci cywilnej lekarzy oznacza ubezpieczenie dobrowolne, które obecnie ma ograniczon¹ wartoœæ. Ubezpieczenie powinno nosiæ nazwê np. ubezpieczenie obowi¹zkowe od odpowiedzialnoœci cywilnej zawarte na podstawie art. 48a ustawy o zawodzie lekarza (lub innego przepisu przytoczonego powy ej). 2. Zawieraj¹c umowê o ubezpieczenie obowi¹zkowe w 2011 r., spróbuj wynegocjowaæ skrócenie okresu jej obowi¹zywania do r., z proporcjonaln¹ redukcj¹ sk³adki. Po tym terminie ubezpieczenie i tak straci aktualnoœæ w zwi¹zku ze zmian¹ przepisów. 3. Do zawarcia umowy o ubezpieczenie obowi¹zkowe wybierz firmê rokuj¹c¹ utrzymanie siê na rynku przez wiele lat. Umo liwi to sprawn¹ wyp³atê odszkodowania w przypadku póÿnego ujawnienia szkody. 4. Polisy obowi¹zkowego ubezpieczenia OC przechowuj przez okres co najmniej dziesiêciu lat do czasu przedawnienia roszczeñ. Ü mjedrzejowski@warszawa.oil.org.pl Informacja Zespo³u Radców Prawnych NIL nt. obowi¹zku ubezpieczenia odpowiedzialnoœci cywilnej lekarzy i lekarzy dentystów w zwi¹zku z uchwaleniem ustawy o dzia³alnoœci leczniczej Ustawa z 15 kwietnia 2011 r. o dzia³alnoœci leczniczej wprowadza obowi¹zek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialnoœci cywilnej przez podmioty wykonuj¹ce dzia³alnoœæ lecznicz¹, tj.: 1) podmioty lecznicze (zdefiniowane w art. 4 ust. 1 ustawy) w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, 2) lekarzy i lekarzy dentystów oraz pielêgniarki i po³o ne, wykonuj¹cych zawód w ramach praktyki zawodowej, której formy zosta³y okreœlone w art. 5 ust. 2 ustawy. W odniesieniu do lekarzy i lekarzy dentystów obowi¹zek ten zosta³ okreœlony w: a) art. 18 ust. 1 pkt 5 ustawy dla lekarzy (lekarzy dentystów) wykonuj¹cych indywidualn¹ praktykê lekarsk¹, b) art. 18 ust. 2 w zw. z ust. 1 pkt 5 ustawy dla lekarzy (lekarzy dentystów) wykonuj¹cych indywidualn¹ specjalistyczn¹ praktykê lekarsk¹, c) art. 18 ust. 3 w zw. z ust. 1 pkt 5 ustawy dla lekarzy (lekarzy dentystów) wykonuj¹cych indywidualn¹ praktykê lekarsk¹ wy³¹cznie w miejscu wezwania, d) art. 18 ust. 4 w zw. z ust. 1 pkt 5 ustawy dla lekarzy (lekarzy dentystów) wykonuj¹cych indywidualn¹ praktykê lekarsk¹ wy³¹cznie w przedsiêbiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem, e) art. 18 ust. 5 w zw. z ust. 1 pkt 5 ustawy dla lekarzy (lekarzy dentystów) wykonuj¹cych indywidualn¹ specjalistyczn¹ praktykê lekarsk¹ wy³¹cznie w miejscu wezwania, f) art. 18 ust. 6 w zw. z ust. 1 pkt 5 ustawy dla lekarzy (lekarzy dentystów) wykonuj¹cych indywidualn¹ specjalistyczn¹ praktykê lekarsk¹ wy³¹cznie w przedsiêbiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem, g) art. 18 ust. 7 w zw. z ust. 1 pkt 5 ustawy w odniesieniu do lekarzy (lekarzy dentystów) wykonuj¹cych zawód w ramach grupowej praktyki lekarskiej. Jednoczeœnie w art. 148 w pkt 6 ww. ustawy zosta³y skreœlone art. 48a i 48b ustawy z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (DzU z 2008 r. nr 136, poz. 857, z póÿn. zm.), które wprowadza³y obowi¹zek ubezpieczenia odpowiedzialnoœci cywilnej lekarzy i lekarzy dentystów za szkody wyrz¹dzone przy wykonywaniu czynnoœci zawodowych. Ponadto w art. 172 w pkt 10 ustawy o dzia³alnoœci leczniczej zmieniono art. 136b ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o œwiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze œrodków publicznych (DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027, z póÿn. zm.). Zgodnie z wprowadzon¹ zmian¹ tego przepisu œwiadczeniodawca, bêd¹cy podmiotem wykonuj¹cym dzia³alnoœæ lecznicz¹, podlega obowi¹zkowi ubezpieczenia odpowiedzialnoœci cywilnej na zasadach okreœlonych w przepisach ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o dzia³alnoœci leczniczej. Zatem w przypadku, gdy lekarze (lekarze dentyœci) prowadz¹cy praktykê zawodow¹ s¹ œwiadczeniodawcami (udzielaj¹ œwiadczeñ na podstawie umowy zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia), nie maj¹ obowi¹zku zawarcia odrêbnej (dodatkowej) umowy ubezpieczenia zdrowotnego poza t¹, która wynika z przepisów art. 18 ustawy o dzia³alnoœci leczniczej. Ponadto w zwi¹zku z tym, e moc obowi¹zuj¹c¹ utraci³a ustawa z 30 sierpnia 1991 r. o zak³adach opieki zdrowotnej (DzU z 2007 r. nr 14, poz. 89, z póÿn. zm.), na skutek wejœcia w ycie ustawy o dzia³alnoœci leczniczej, przestanie obowi¹zywaæ art. 35 ust. 6 ustawy o zak³adach opieki zdrowotnej, który przewidywa³ obowi¹zek zawarcia umowy ubezpieczenia w przypadku udzielania œwiadczeñ zdrowotnych na podstawie umowy o udzielenie zamówienia na œwiadczenia zdrowotne. W œwietle przytoczonych przepisów nale y stwierdziæ, e lekarze i lekarze dentyœci bêd¹ objêci tylko jednym obowi¹zkiem ubezpieczenia odpowiedzialnoœci cywilnej za szkody bêd¹ce nastêpstwem udzielania œwiadczeñ zdrowotnych albo niezgodnego z prawem zaniechania udzielania œwiadczeñ zdrowotnych oraz e obowi¹zek ten bêdzie dotyczy³ wy³¹cznie lekarzy i lekarzy dentystów wykonuj¹cych zawód w ramach praktyki zawodowej, zgodnie z ustaw¹ o dzia³alnoœci leczniczej. Ü Ma³gorzata Brzozowska-Kruczek, radca prawny nr 6 (194) czerwiec

14 OG OSZENIA NOWE OBOWI ZKOWE ubezpieczenie od odpowiedzialnoœci cywilnej lekarzy i lekarzy dentystów wykonuj¹cych zawód na terytorium RP zgodne z rozporz¹dzeniem ministra finansów z 26 kwietnia 2010 r. (DzU z 2010 r. nr 78, poz. 515, z póÿn. zm.). Zni ki wraz z nowym ubezpieczeniem dobrowolnym! Oferta ponadto obejmuje: obowi¹zkowe ubezpieczenie OC podmiotu przyjmuj¹cego zamówienie na œwiadczenia zdrowotne (SPZOZ), obowi¹zkowe ubezpieczenie OC œwiadczeniodawcy udzielaj¹cego œwiadczeñ opieki zdrowotnej (NFZ), dobrowolne ubezpieczenie OC z tytu³u zawodowego udzielania œwiadczeñ zdrowotnych przez lekarzy i lekarzy dentystów (i przedstawicieli innych zawodów medycznych), dobrowolne ubezpieczenie OC dla zak³adów opieki zdrowotnej, Inter Ochrona HIV/WZW, ochrona prawna, inne. OIL w Warszawie, Agencja Ubezpieczeniowa, pok. 004 (parter), Warszawa, ul. Pu³awska 18 Tadeusz Pawlikowski, tel.: , , ubezpieczenia@warszawa.oil.org.pl Wiêcej informacji na stronie OIL: Warszawa, ul. Cha³ubiñskiego 8 W sprawach dotycz¹cych Narodowego Funduszu Zdrowia prosimy dzwoniæ do Mazowieckiego Oddzia³u Wojewódzkiego NFZ l Wystawianie recept refundowanych l Zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i œrodki pomocnicze l Wystawianie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego , 31, 32 l Podstawowa opieka zdrowotna l Promocja zdrowia , 18 l Ratownictwo medyczne , 80 l Ambulatoryjne œwiadczenia spec l Leczenie szpitalne l Programy terapeutyczne (lekowe) l Skargi i wnioski l Rzecznik prasowy l Lecznictwo uzdrowiskowe , 71, 72, 84 Informacja ogólna lub 42 Centrum Medyczne Osteomed w Warszawie POSZUKUJE specjalistów chorób wewnêtrznych, reumatologa, neurologa, alergologa, pulmonologa w badaniach klinicznych w ró nym wymiarze czasu i formie zatrudnienia. Tel.: ; praca@osteomed.pl Zak³ad Ubezpieczeñ Spo³ecznych II Oddzia³ w Warszawie ul. Podskarbiñska 25, Warszawa PILNIE ZATRUDNI na stanowiskach: lekarz orzecznik oraz cz³onek komisji lekarskiej lekarzy posiadaj¹cych II stopieñ specjalizacji, w szczególnoœci w zakresie chorób wewnêtrznych, psychiatrii, chirurgii, ortopedii, neurologii, medycyny pracy. Tel.: LOKAL DO WYNAJÊCIA na gabinet lekarski, stomatologiczny lub rehabilitacyjny. 55 m kw., po remoncie, I piêtro, w Warszawie przy ul. Górczewskiej/róg ul. P³ockiej, obok Instytutu GruŸlicy i Chorób P³uc. Doskona³y dojazd do Œródmieœcia. Kontakt tel.: Centrum Medyczne Osteomed POSZUKUJE do Poradni Osteoporozy NFZ SPECJALISTÊ: reumatologa, endokrynologa lub specjalistê chorób wewnêtrznych po kursach osteoporozy, w ró nym wymiarze czasu i formie zatrudnienia. Istnieje mo liwoœæ przeszkolenia wewnêtrznego z zakresu osteoporozy. Tel.: ; praca@osteomed.pl Zespó³ Zak³adów Opieki Zdrowotnej w Dobrym Mieœcie w województwie warmiñsko-mazurskim ZATRUDNI lekarza internistê lub lekarza w trakcie specjalizacji z interny na Oddziale Chorób Wewnêtrznych oraz lekarza do pracy w Poradni Podstawowej Opieki Zdrowotnej. Forma i warunki zatrudnienia do uzgodnienia. Zapewniamy mieszkanie s³u bowe. Tel.: , zzozdm2@o2.pl NZOZ w woj. mazowieckim ZATRUDNI LEKARZY (równie emerytów) oraz ma³ eñstwa lekarsko-stomatologiczne. Zapewniamy bardzo dobre warunki pracy, wysokie wynagrodzenie, mieszkanie. Kontakt: NZOZ (woj. mazowieckie) POSZUKUJE lekarza do spó³ki. Praca w POZ. W 2012 r. mo liwoœæ przekazania praktyki wraz z kontraktem z NFZ. Kontakt: WYNAJMÊ LUB SPRZEDAM pe³ne wyposa enie gabinetu ginekologicznego. Tel.: nr 6 (194) czerwiec 2011

15 NASZE EMERYTURY Umiesz liczyæ, licz na siebie Piotr Sobczak Jakiej emerytury mo emy siê spodziewaæ, funkcjonuj¹c w systemie emerytalnym obowi¹zuj¹cym po 1999 r.? Ju od dawna wiadomo, e slogan reklamowy Otwartych Funduszy Emerytalnych: weso³e jest ycie staruszka, nie ma nic wspólnego z rzeczywistoœci¹, a reforma zosta³a wymuszona przez nieuchronne zmiany demograficzne. Nie chodzi³o o zapewnienie godziwej emerytury, lecz jakiejkolwiek. Z badañ wynika, e œrednia emerytura lekarzy wynosi ok z³, lekarzy dentystów 1500 z³, a najni sza odpowiednio ponad 800 z³ i 700 z³. Badanie wykaza³o równie, e dla 65 proc. ankietowanych lekarzy œwiadczenia emerytalne lub rentowe s¹ jedynym Ÿród³em utrzymania. Ponad 30 proc. nadal pracuje zawodowo, chc¹c dorobiæ do emerytury. Z porównania rezultatów ankiety z 2000 r. i najnowszej wynika, e sytuacja materialna lekarzy i lekarzy dentystów nie uleg³a istotnej poprawie. Lekarze pracuj¹cy na kontraktach maj¹ jeszcze gorsz¹ perspektywê, gdy p³ac¹ sk³adkê emerytaln¹ zrycza³towan¹, która w 2011 r. wynosi 393 z³. Obliczona na dzieñ dzisiejszy emerytura tych osób wynosi³aby w granicach 960 z³. Mimo powszechnej wiedzy na temat niedoskona³oœci naszego systemu emerytalnego i widma niskich emerytur, w dalszym ci¹gu bardzo ma³a czêœæ z nas decyduje siê na dodatkowe rozwi¹zania, maj¹ce na celu zapewnienie œrodków na jesieñ ycia. Prognozy demograficzne w po³¹czeniu z kondycj¹ finansów publicznych nie pozostawiaj¹ jednak z³udzeñ. Wed³ug obliczeñ GUS dziœ na dwóch emerytów przypadaj¹ cztery osoby pracuj¹ce. Za ok. 20 lat bêd¹ to dwie osoby, a za 40 lat jedna. Spadaj¹ca liczba urodzeñ oraz wyd³u enie czasu ycia spowoduje, e œredni wiek Polaka w 2050 r. wyniesie 57 lat, podczas gdy w 2003 szacowany by³ 37 lat. W 2060 r. Polaków bêdzie o 18 proc. mniej i nasza populacja wyniesie 31 mln osób. Reforma z 1999 r. mia³a spowodowaæ, e sami czêœciowo zaczniemy odk³adaæ na swoje emerytury i 1/3 naszych sk³adek mia³a byæ inwestowana przez OFE, 2/3 mia³y pokrywaæ bie ¹ce wydatki emerytalne. Niestety OFE s¹ zmuszone za wiêkszoœæ œrodków kupowaæ obligacje emitowane przez Skarb Pañstwa, z których wp³ywy s¹ przeznaczane na dzisiejsze emerytury. Sp³ata obligacji obci¹ y przysz³e pokolenia, powoduj¹c spiralê zad³u enia, co znacz¹co zmniejszy oczekiwane efekty reformy. W 2010 r. Zak³ad Ubezpieczeñ Spo- ³ecznych poinformowa³, e jego zad³u enie w Funduszu Ubezpieczeñ Spo³ecznych, odpowiadaj¹cym za wyp³aty emerytur i rent, w 2015 r. wyniesie mld z³. Trudno wyobraziæ sobie skalê dzia³añ, które mia³yby uzdrowiæ system. W obecnej sytuacji niechêæ Polaków do dodatkowych programów emerytalnych wydaje siê niezrozumia³a. Prawie ka dy ubezpiecza swój samochód, np. od kradzie y czy st³uczki, choæ prawdopodobnie z tego ubezpieczenia nie skorzysta. O sobie nie myœlimy, chocia wiemy, e koszty ycia na emeryturze, a w szczególnoœci koszty leczenia, bêd¹ du e. Musimy zadbaæ sami o siebie, a czas dzia³a na nasz¹ niekorzyœæ, co ilustruje poni szy przyk³ad: Dwie osoby, z których jedna ma 30, a druga 50 lat, chc¹ mieæ dodatkow¹ emeryturê wyp³acan¹ w wysokoœci 2000 z³ miesiêcznie przez 15 lat, od 65. do 80. roku ycia. Sk³adka 30-latka bêdzie trzy razy ni sza ni 50-latka. Dlaczego? 50-latek bêdzie op³aca³ sk³adki przez np. piêæ lat, a w 15. roku zacznie pobieraæ emeryturê. 30-latek równie bêdzie odk³ada³ przez piêæ lat, ale jego pieni¹dze bêd¹ pomna ane przez 35 lat. Skala jest nieporównywalna. Warto jednak zaznaczyæ, e ka demu op³aca siê odk³adaæ, niezale nie od wieku. W Polsce dzia³aj¹ ju instytucje specjalizuj¹ce siê w oferowaniu programów inwestycyjno-emerytalnych, w których mo emy odk³adaæ na przysz³¹ emeryturê. Doradcy za pomoc¹ odpowiednich programów dokonaj¹ analizy potrzeb i przygotuj¹ indywidualne rozwi¹zania. Nie musimy przy tym mieæ adnej wiedzy finansowej. Koniecznoœæ samodzielnego odk³adania na emeryturê, mimo wieloletniego op³acania sk³adek, jest trudna do zaakceptowania, ale warto o tym pomyœleæ, aby w przysz³oœci nie a³owaæ dzisiejszych zaniechañ. Ü Autor jest ekspertem ds. rynków finansowych. nr 6 (194) czerwiec

16 Wykorzystajmy szansê! List ZK OZZL do lekarzy Bydgoszcz, 10 maja 2011 r. Z bli aj¹ce siê przekszta³cenia szpitali w spó³ki handlowe przyjmowane s¹ przez wielu lekarzy z niepokojem, bo przy zbyt niskim finansowaniu szpitale-spó³ki bêd¹ chcia³y zmniejszaæ zatrudnienie i obni aæ wynagrodzenia pracowników. Jest jednak w tych przekszta³ceniach tak e i szansa na poprawê sytuacji lekarzy. Pracownicy przekszta³canych szpitali maj¹ bowiem prawo do rozwi¹zania umowy o pracê ze spó³k¹ bez wypowiedzenia, z siedmiodniowym wyprzedzeniem (art. 23' 4 kodeksu pracy). Wystarczy zatem, aby lekarze zatrudnieni w przekszta³canych szpitalach zrezygnowali wszyscy razem, w tym samym terminie, z pracy w nowej spó³ce i uzale nili ponowne zatrudnienie od spe³nienia przez pracodawcê okreœlonych warunków. Siedmiodniowy okres rezygnacji z pracy jest tak krótki, e wystarczy niewielka mobilizacja i elementarna solidarnoœæ, aby osi¹gn¹æ sukces. Nowe spó³ki zgodz¹ siê na warunki dyktowane przez lekarzy, zw³aszcza gdy nie bêd¹ one wygórowane, w przeciwnym razie z dnia na dzieñ upadn¹. Do tych warunków NFZ bêdzie musia³ dostosowaæ wycenê œwiadczeñ. Skoro nie uda³o siê nam sk³oniæ rz¹du do wypracowania minimalnych norm zatrudnienia i p³ac dla lekarzy na drodze normalnych negocjacji na szczeblu krajowym, musimy uczyniæ to na drodze oddolnego nacisku. Innego jêzyka rz¹dz¹cy nie rozumiej¹! Akcja ma tym wiêksz¹ szansê powodzenia, e OZZL i samorz¹d lekarski porozumia³y siê w sprawie pomocy (równie finansowej) dla lekarzy korzystaj¹cych z takiej mo liwoœci i bêd¹ koordynowaæ te dzia³ania w skali kraju. Zostan¹ opracowane wspólne dla ca³ego kraju postulaty, po spe³nieniu których lekarze powinni wróciæ do pracy (wysokoœæ wynagrodzenia zasadniczego w zale noœci od stopnia specjalizacji, minimalne normy zatrudnienia na poszczególnych oddzia³ach, p³atny coroczny urlop szkoleniowy). W ka dym województwie przy Zarz¹dzie Regionu OZZL powstan¹ zespo³y koordynacyjne, do których nale y zg³aszaæ szpitale planuj¹ce przekszta³cenie. Zespo³y pomog¹ przeprowadziæ powy sz¹ akcjê, skoordynuj¹ dzia³ania w skali województwa. To bêd¹ ogólnopolskie wspólne dzia³ania lekarzy. Zwalniaj¹cy siê lekarze nie bêd¹ osamotnieni ani pozostawieni samym sobie. Dyrektorzy szpitali-spó³ek nie znajd¹ zastêpców zwalniaj¹cych siê lekarzy. Wzywamy wszystkich lekarzy do mobilizacji! Przesy³ajcie swoje opinie, propozycje, uwagi dotycz¹ce tej akcji i warunków ponownego zatrudnienia w szpitalach-spó³kach i wszelkie inne do Zarz¹du Krajowego OZZL oraz do Naczelnej Rady Lekarskiej. ŒledŸcie doniesienia w sprawie akcji na stronach internetowych OZZL, w Gazecie Lekarskiej, pismach Okrêgowych Izb Lekarskich, prasie medycznej i lekarskich portalach internetowych. Rz¹d przekonuje nas, e w spó³kach bêdzie nam lepiej. Zróbmy wszystko, aby tak siê sta³o. Ü Zarz¹d Krajowy OZZL, Krzysztof Bukiel, przewodnicz¹cy STOMATOLOGIA W Sejmie o stomatologii na razie bez rezultatów Narodowy Fundusz Zdrowia przeznacza ok. 3 proc. swojego bud etu na œwiadczenia stomatologiczne, nie bacz¹c na to, e jak podaje WHO procedury stomatologiczne pod wzglêdem wysokoœci kosztów zajmuj¹ czwarte miejsce wœród wszystkich procedur medycznych. Tak niska wycena kosztów zwi¹zanych z us³ugami stomatologicznymi nie pokrywa potrzeb polskich pacjentów w tej dziedzinie. Oproblemach zwi¹zanych ze stomatologi¹ rozmawiali z pos³ami Sejmowej Komisji Zdrowia przedstawiciele izb lekarskich na specjalnym posiedzeniu 11 maja br. Reprezentuj¹cy stowarzyszenia lekarzy dentystów Andrzej Cis³o poinformowa³ o wycenie procedur stomatologicznych, stwierdzonych przez stowarzyszenia nieprawid³owoœciach, a tak e niedoskona³oœciach w prowadzonych przez NFZ postêpowaniach konkursowych i odwo³awczych. Przedstawiciele Naczelnej Rady Lekarskiej przypomnieli ponadto, e w marcu 2011 r. roku Ministerstwo Zdrowia otrzyma³o 30-stronicowe opracowanie na temat kontraktowania œwiadczeñ stomatologicznych przygotowane przez Komisjê Stomatologiczn¹ NRL. Marta Klimkowska-Misiak, wiceprezes warszawskiej ORL, poinformowa³a, e w niektórych oddzia³ach wojewódzkich stawka za ekstrakcjê zêba wynosi mniej ni 20 z³, podczas gdy ju 15 lat temu, w zwi¹zku z wprowadzaniem Rejestru Us³ug Medycznych, wyliczono koszt tego œwiadczenia na 30 z³. Pos³owie byli najbardziej zainteresowani œwiadczeniami dentystycznymi dla najm³odszych. Marta Klimkowska-Misiak mówi³a, e izbowy zespó³ ds. wspó³pracy z NFZ kilkakrotnie spotyka³ siê z wiceprezesem NFZ Maciejem Dworskim, dyrektorem Departamentu Œwiadczeñ Zdrowotnych NFZ Krzysztofem Klichowiczem oraz dyrektor Departamentu Matki i Dziecka w Ministerstwie Zdrowia Dagmar¹ Korbasiñsk¹ w celu wypracowania mo liwoœci wprowadzenia wspó³czynnika koryguj¹cego dla procedur stomatologicznych u dzieci na wzór istniej¹cego ju w podstawowej opiece zdrowotnej. Niestety, nie uda³o siê wprowadziæ takiego rozwi¹zania. Na domiar z³ego, po konkursie ofert na rok 2011, zmniejszy³a siê i tak ju niewielka liczba szkolnych gabinetów stomatologicznych. Przedstawiciele NFZ nie ustosunkowali siê do konkretnych zarzutów, a przedstawiona przez nich informacja zosta³a przez pos³ów uznana za niepe³n¹. W zwi¹zku z tym komisja postanowi³a kontynuowaæ temat leczenia dentystycznego na kolejnym posiedzeniu, zobowi¹zuj¹c NFZ do przedstawienia dok³adnej informacji na temat sytuacji w stomatologii kontraktowanej przez fundusz, a Ministerstwo Zdrowia do uzupe³nienia informacji o problematykê stomatologii dzieci i m³odzie y. Ü Marta Klimkowska-Misiak, wiceprezes ORL 14 nr 6 (194) czerwiec 2011

17 Trudna specjalizacja Ma³gorzata Skarbek Od 1 kwietnia 2011 r. konsultantem wojewódzkim w dziedzinie chirurgii szczêkowo- -twarzowej na Mazowszu jest dr hab. n. med. Danuta Samolczyk-Wanyura, p.o. kierownika Kliniki Chirurgii Czaszkowo-Szczêkowo- -Twarzowej, Chirurgii Jamy Ustnej i Implantologii WUM w Szpitalu Dzieci¹tka Jezus w Warszawie. Wszpitalu dzia³aj¹ dwie kliniki o podobnym profilu medycznym, obie maj¹ swoj¹ tradycjê i racjê bytu. Klinika, któr¹ obecnie kieruje dr hab. Danuta Samolczyk-Wanyura, powsta- ³a w latach 50., dziêki staraniom prof. Mariana Górskiego. Najpierw funkcjonowa³a przy ul. Miodowej jako ambulatoryjna jednostka akademicka, nastêpnie powsta³ oddzia³ chorych le ¹cych ze specjalistyczn¹ przychodni¹ przyszpitaln¹ w Szpitalu œw. Anny przy ul. Barskiej. W 1989 r. II Klinika Chirurgii Szczêkowo-Twarzowej zosta³a przeniesiona na teren Szpitala Dzieci¹tka Jezus. Pocz¹tkowo mieœci³a siê w VI pawilonie, potem w VIII. Dwa lata temu, jeszcze za czasów kierownictwa prof. dr. hab. n. med. Janusza Piekarczyka, klinika znalaz³a ostatecznie siedzibê w nowo wybudowanym pawilonie IV. Obecnie dysponuje pe³nym wyposa eniem technicznym, z blokiem operacyjnym, specjalistyczn¹ przychodni¹ przyszpitaln¹ oraz zapleczem naukowym, w tym: pracowni¹ struktur tkankowych oraz mikrotomografii komputerowej. Historia drugiej jednostki Kliniki Chirurgii Czaszkowo-Szczêkowo-Twarzowej, zaczê³a siê w latach okupacji, kiedy w Szpitalu Dzieci¹tka Jezus powsta³ Pododdzia³ Chirurgii Szczêkowej. Po II wojnie œwiatowej zosta³ przekszta³cony w oddzia³, a nastêpnie w klinikê. Chocia liczba ³ó ek szpitalnych w obu jednostkach akademickich w Szpitalu Dzieci¹tka Jezus Centrum Leczenia Obra eñ dla potrzeb woj. mazowieckiego w zakresie chirurgii szczêkowo-twarzowej wydaje siê obecnie wystarczaj¹ca, nale y braæ pod uwagê sta³y wzrost liczby mieszkañców województwa. Obecnie wynosi ona ok. 6 mln mówi dr hab. Danuta Samolczyk-Wanyura. Gwa³townie zwiêksza siê liczba pacjentów z ciê kimi urazami szkieletu czaszkowo- -twarzowego oraz z³oœliwymi nowotworami czêœci twarzowej czaszki, szczêk, jamy ustnej i szyi. Mimo istnienia jeszcze dwóch jednostek o podobnym profilu w Wojskowym Instytucie Medycznym przy ul. Szaserów oraz w Szpitalu Wojewódzkim w Radomiu ju w niedalekiej przysz³oœci mo e okazaæ siê to niewystarczaj¹ce. Obecnie w klinikach WUM szkolimy 16 lekarzy i lekarzy dentystów. Dysponujemy 17 miejscami akredytacyjnymi i wszystkie s¹ zajête. Wed³ug statystyki wœród specjalistów chirurgów szczêkowo-twarzowych mamy: 7 lekarzy, 32 lekarzy dentystów i 25 osób z podwójnym wykszta³ceniem lekarz i lekarz dentysta. Ta ostatnia grupa, ze wzglêdu na dwa fakultety, jest najlepiej przygotowana do pracy w naszej specjalnoœci. Poza placówkami szpitalnymi nie wykonuje siê zabiegów z zakresu chirurgii czaszkowo-szczêkowo-twarzowej. Wymagaj¹ bowiem odpowiedniego zaplecza szpitalnego: oddzia³u chirurgii ogólnej, neurochirurgii, okulistyki i innych. Pe³nimy dy ury co drugi dzieñ, na przemian z drug¹ klinik¹. I to jest w³aœnie uzasadnienie dla istnienia dwóch jednostek o podobnym profilu dzia³alnoœci. Gdyby dzia³a³a tylko jedna dy uruj¹ca ustawicznie, nie moglibyœmy wykonywaæ zabiegów planowych. Podczas dy urów przyjmujemy wielu pacjentów nie tylko z naszego województwa. To pacjenci przede wszystkim z urazami. Leczymy tak e pacjentów z nowotworami z³oœliwymi, guzami zêbopochodnymi jamy ustnej i czêœci twarzowej czaszki, w tym wymagaj¹cych rekonstrukcji odtwarzania poresekcyjnych ubytków tkanki kostnej z implantacj¹ w³¹cznie, chorych z wadami twarzowo-szczêkowo-zgryzowymi oraz stanami zapalnymi i ich ró norodnymi powik³aniami. Wykonujemy zabiegi nie tylko na tkankach kostnych, ale i miêkkich w jamie ustnej i twarzy. Nasza dzia³alnoœæ kliniczna obejmuje równie zabiegi rekonstrukcji porozszczepowych ubytków koœci wyrostka zêbodo³owego szczêk z u yciem autogennych przeszczepów koœci pobieranych z talerza koœci biodrowej oraz zabiegów wymagaj¹cych przygotowania pod³o a kostnego w obrêbie czêœci zêbodo³owej uchwy i wyrostka zêbodo³owego szczêk do rehabilitacji uk³adu stomatognatycznego. Urazy s¹ przede wszystkim wynikiem pobiæ (ponad 50 proc.), a tak e efektem wypadków komunikacyjnych. Zdarzaj¹ siê tak e obra enia odniesione podczas zajêæ sportowych. Z regu³y wiêcej pacjentów z urazami notujemy po œwiêtach i d³u szych weekendach. Ale nie one hamuj¹ p³ynnoœæ leczenia, lecz niedoszacowane kontrakty z NFZ. Wykonywane u nas zabiegi s¹ skomplikowane i kosztowne. Nasza specjalizacja jest ogólnomedyczna i stomatologiczna ³¹czy te dwie dziedziny. Kszta³cenie specjalizacyjne jest trudne, wymaga wielu sta y cz¹stkowych, m.in. z chirurgii ogólnej, neurochirurgii, okulistyki, laryngologii. Trwa szeœæ lat, a w zale noœci od tego, czy specjalizuje siê lekarz czy lekarz dentysta, istniej¹ ró nice w sta ach cz¹stkowych. Osoby z t¹ specjalizacj¹ najlepiej sprawdzaj¹ swoj¹ wiedzê i nabyte umiejêtnoœci, pracuj¹c w szpitalu. Ale niestety czêœæ z nich odchodzi do pracy w innych placówkach i nie wykonuje zabiegów z zakresu chirurgii szczêkowo-twarzowej, gdy gdzie indziej nie ma takich mo liwoœci. Specjaliœci ci trochê marnuj¹ zdobyte umiejêtnoœci. Pozostaj¹c w naszej klinice, mogliby te kszta³ciæ nastêpców. Od wielu lat pracujê w komisji zajmuj¹cej siê rekrutacj¹ m³odych lekarzy na specjalizacjê. Uwa am, e decyzja o zlikwidowaniu rozmów kwalifikacyjnych to bardzo z³e posuniêcie. By³y potrzebne, sprawdza³y siê. Niekiedy dopiero one uzmys³awia³y kandydatom, czym jest chirurgia szczêkowo-twarzowa. Teraz decyduje tylko wynik egzaminu LEP i LDEP, czyli liczba punktów. To za ma³o, aby oceniæ kandydata. Myœlê, e przede mn¹ jako konsultantem wojewódzkim rysuje siê wiele trudnoœci, ale mam nadziejê, e uda siê je pokonaæ, co przyniesie korzyœci w leczeniu licznej grupy chorych wymagaj¹cej wysokospecjalistycznego postêpowania w ramach specjalnoœci chirurgii szczêkowo-twarzowej. Ü nr 6 (194) czerwiec

18 U NAS W SAMORZ DZIE Mieczys³aw Szatanek prezes ORL (œroda, pi¹tek, godz ); Marta Klimkowska-Misiak wiceprezes ORL (œroda, pi¹tek godz ); Ewa Miêkus-P¹czek wiceprezes ORL (œroda godz Delegatura w Radomiu; pi¹tek godz ORL w Warszawie); Krzysztof Makuch wiceprezes ORL (wtorek godz , œroda , pi¹tek ); adys³aw Nekanda-Trepka sekretarz ORL (codziennie w godzinach pracy); Dy ury cz³onków Prezydium ORL Julian Wróbel zastêpca sekretarza ORL (œroda godz ); Andrzej Sawoni skarbnik ORL (œroda, pi¹tek godz ); Wies³aw Dideñko cz³onek Prezydium (pi¹tek godz ); Renata Dmowska cz³onek Prezydium (œroda godz ); Roman Olszewski cz³onek Prezydium (œroda, pi¹tek godz ); Andrzej W³odarczyk cz³onek Prezydium (poniedzia³ek godz ) Dy ur przewodnicz¹cego Komisji ds. Sta u Podyplomowego Pierwszy pi¹tek miesi¹ca godz , ul. Pu³awska 18 (wejœcie od ul. Rejtana). Miros³aw Klukowski przewodnicz¹cy komisji Zespó³ radców prawnych mec. El bieta Barcikowska-Szyd³o koordynator (wtorek czwartek, godz ); mec. Pawe³ Jannasz (poniedzia³ek, wtorek, czwartek godz , œroda ); mec. Zdzis³aw Czarnecki (wtorek, pi¹tek godz ); mgr Bartosz Niemiec (poniedzia³ek czwartek godz ). Zebrania Komisji ds. Emerytów i Rencistów Pierwszy poniedzia³ek miesi¹ca godz , ul. Pu³awska 18 (wejœcie od ul. Rejtana). Daniela Machnicka-Bacciarelli przewodnicz¹ca komisji Dy ur pe³nomocnika ds. zdrowia lekarzy i lekarzy dentystów Pomoc lekarzom w rozwi¹zywaniu problemów uzale - nienia, wczesna interwencja, monitorowanie leczenia. Pierwsza œroda miesi¹ca godz , ul. Pu³awska 18 (wejœcie od ul. Rejtana), pok. 405 jolanta.charewicz@gmail.com dy ur tel.: w poniedzia³ki i wtorki godz dr Jolanta Charewicz pe³nomocnik OIL w Warszawie przesy³k¹ pocztow¹ i em Redakcja miesiêcznika Puls bardzo prosi wszystkich lekarzy o weryfikowanie adresów do kolporta u Pulsu i Gazety Lekarskiej (zmiany adresu, rodziny lekarskie, które nie chc¹ otrzymywaæ kilku egzemplarzy pism i tym podobne). rejestracja@warszawa.oil.org.pl lub tel , faks Uwaga! Wszystkich Pañstwa, którzy chc¹ otrzymywaæ Puls TYLKO em, prosimy o przes³anie tej informacji na adres: pulsmailem@warszawa.oil.org.pl Prosimy o podanie: imienia i nazwiska, adresu do korespondencji, numeru prawa wykonywania zawodu, numeru telefonu. Krajowe oferty pracy alergologia 4 lekarz bez specjalizacji 9 anestezjologia 6 chirurgia naczyniowa 1 chirurgia ogólna 9 chirurgia dzieciêca 1 choroby p³uc 1 choroby wewnêtrzne 30 dermatologia 2 diabetologia 6 endokrynologia 6 epidemiologia 1 gastroenterologia 2 ginekologia i po³o n. 8 kardiologia 7 kardiologia dzieciêca 1 laryngologia 6 medycyna pracy 4 medycyna ratunkowa 2 medycyna rodzinna 24 nefrologia 5 neonatologia 3 neurochirurgia 1 neurologia 9 neurologia dzieciêca 4 okulistyka 3 okulistyka dzieciêca 1 onkologia 1 ortopedia 7 pediatria 15 na 11 maja 2011 r. dotycz¹ce nastêpuj¹cych specjalnoœci lekarskich: psychiatria 5 psychiatria dzieciêca 1 radiologia 3 radiologia dzieciêca 1 rehabilitacja medyczna 4 reumatologia 6 stomatologia 7 stomatologia implant. 1 stomatologia ortodon. 3 stomatologia pedodon. 1 urologia 4 urologia dzieciêca 1 USG 4 Andrzej Morliñski, przewodnicz¹cy Komisji ds. Poœrednictwa Pracy Biuro Poœrednictwa Pracy: tel./faks: ; praca@warszawa.oil.org.pl 16 nr 6 (194) czerwiec 2011

19 SK ADKI CZ ONKOWSKIE Od 1 czerwca 2009 r. ka dy lekarz i lekarz dentysta posiada indywidualne subkonto sk³adkowe w Banku PKO SA. Indywidualny numer konta zawiera m.in. numer Pani/Pana prawa wykonywania zawodu (siedem ostatnich cyfr). W celu u³atwienia przesy³ania sk³adki proponujemy z³o yæ sta³e zlecenie w banku, w którym posiadaj¹ Pañstwo osobiste konto indywidualne. Przypominamy, i sk³adka za dany miesi¹c powinna wp³yn¹æ na konto Okrêgowej Izby Lekarskiej w Warszawie do koñca miesi¹ca, za który powsta³o zobowi¹zanie. Zgodnie z obowi¹zuj¹c¹ ustaw¹ o rachunkowoœci, w przypadku nieuregulowania sk³adki w terminie automatycznie bêd¹ naliczane odsetki ustawowe, powiêkszaj¹ce tym samym zobowi¹zanie wobec Izby Lekarskiej. W zwi¹zku z tym, i decyduj¹ca o terminowoœci wp³aty jest data jej zaksiêgowania na Pañstwa indywidualnym koncie sk³adkowym, proponujemy ustaliæ datê przelewu do 22. dnia ka dego miesi¹ca. WYSOKOŒÆ SK ADKI Miesiêczna sk³adka cz³onkowska wynosi: 40 z³ dla lekarza/lekarza dentysty (bez zmian); 10 z³ dla lekarza/lekarza dentysty emeryta, który: 1) ma ju ustalon¹ przez Izbê Lekarsk¹ sk³adkê w wysokoœci 10 z³ miesiêcznie, 2) ukoñczy³ 65 lat w przypadku mê czyzny albo 60 lat w przypadku kobiety oraz z³o y odpowiednie dokumenty do OIL: a) podanie do Prezydium ORL o ustalenie wysokoœci sk³adki cz³onkowskiej na 10 z³/miesi¹c z zaznaczeniem okresu wnioskowanego, b) kopiê decyzji emerytalnej, c) zaœwiadczenie o przychodach za rok poprzedni (ew. PIT 36 lub 37 z roku poprzedzaj¹cego z³o enie wniosku), w którym udokumentowane jest, i nie zosta³ przekroczony przychód w wysokoœci z³, nie wliczaj¹c œwiadczenia emerytalnego; 10 z³ dla lekarza/lekarza dentysty rencisty, który: 1) ma ju ustalon¹ przez Izbê Lekarsk¹ sk³adkê w wysokoœci 10 z³ miesiêcznie, 2) z³o y odpowiednie dokumenty do OIL: a) podanie do Prezydium ORL o ustalenie wysokoœci sk³adki cz³onkowskiej na 10 z³/miesi¹c z zaznaczeniem okresu wnioskowanego, Je eli do tej pory przekazywa³a Pani/Pan sk³adki za poœrednictwem pracodawcy, prosimy o z³o enie pisma w zak³adzie pracy o niepotr¹canie sk³adek. Okrêgowa Izba Lekarska w Warszawie przypomina równie o koniecznoœci niezw³ocznego zg³aszania do Dzia³u Rejestru Lekarzy wszelkich zmian: adresu zamieszkania, miejsca pracy, stanu cywilnego oraz informacji dotycz¹cych otrzymania decyzji przejœcia na rentê lub emeryturê itp. Numer indywidualnego konta, na które proszê przekazywaæ comiesiêczne sk³adki na rzecz Okrêgowej Izby Lekarskiej w Warszawie, otrzymaj¹ Pañstwo w biurze Okrêgowej Izby Lekarskiej przy ul. Pu³awskiej 18, w pok. nr 306, telefonicznie: , lub em, pisz¹c na adres: skladki@warszawa.oil.org.pl b) kopiê decyzji rentowej; Andrzej Sawoni, skarbnik ORL (na podstawie uchwa³y nr 8/08/V Naczelnej Rady Lekarskiej z r.) AKTUALNE NUMERY KONT BANKOWYCH OIL W WARSZAWIE op³ata za rejestracjê praktyk lekarskich; sp³ata po yczek z Funduszu Samopomocy Lekarskiej 10 z³ dla lekarza sta ysty, lekarza dentysty sta ysty, z wy³¹czeniem cz³onków OIL, którzy ju posiadaj¹ pe³ne prawo wykonywania zawodu. Zwolniony z op³at cz³onkowskich mo e byæ: 1) lekarz/lekarz dentysta, który z³o y podanie do Prezydium Okrêgowej Rady Lekarskiej o zwolnienie z koniecznoœci op³acania sk³adki cz³onkowskiej z zaznaczeniem okresu wnioskowanego oraz: a) udokumentuje brak przychodów za okres wnioskowany (zaœw. o przychodach, ew. PIT 36 lub 37) lub przedstawi zaœwiadczenie z Urzêdu Pracy okreœlaj¹ce okres pozostawania osob¹ bezrobotn¹ (od do), b) jest emerytem w pe³nym wieku emerytalnym (65 lat w przypadku mê czyzny, 60 lat w przypadku kobiety) i z³o y oœwiadczenie o zaprzestaniu wykonywania zawodu (druk dostêpny w biurze Izby lub na stronie internetowej OIL Warszawa), c) jest rencist¹ i z³o y oœwiadczenie o zaprzestaniu wykonywania zawodu (druk dostêpny jw.), 2) lekarz/lekarz dentysta, który zrzeknie siê prawa wykonywania zawodu (druk dostêpny jw.). Dzia³ windykacji sk³adek Okrêgowej Izby Lekarskiej w Warszawie przypomina, e na lekarzu ci¹ y obowi¹zek pisemnego zg³aszania nast. informacji: do Rejestru OIL o zmianach dotycz¹cych: miejsca zatrudnienia wraz z informacj¹ dotycz¹c¹ potr¹cania sk³adek cz³onkowskich na OIL w Warszawie, adresu zamieszkania i adresu do korespondencji, daty przejœcia na emeryturê b¹dÿ rentê (kserokopia decyzji wydanej przez ZUS), terminu rozpoczêcia i zakoñczenia urlopu wychowawczego b¹dÿ bezp³atnego, daty i miejsca rozpoczêcia pracy przez lekarza/lekarza dentystê po zakoñczeniu sta u podyplomowego, rejestracji w Urzêdzie Pracy jako osoby bezrobotnej, zaprzestania pracy zarobkowej przez lekarza/lekarza dentystê emeryta b¹dÿ rencistê (oœwiadczenie); do Komisji Praktyk Lekarskich: a) o wyrejestrowaniu praktyki indywidualnej, b) o zawieszeniu praktyki np. w zwi¹zku z chorob¹, urlopem wychowawczym, wyjazdem za granicê. Ü nr 6 (194) czerwiec

20 Sprawozdanie Okrêgowej Komisji Rewizyjnej Okrêgowej Izby Lekarskiej w Warszawie za 2010 r. przedstawione na XXX OZL w Warszawie 9 kwietnia 2011 r. Wokresie sprawozdawczym Okrêgowa Komisja Rewizyjna dzia³a³a w sk³adzie 11-osobowym. Komisja Rewizyjna odby³a w tym okresie dziesiêæ posiedzeñ plenarnych, w tym jedno posiedzenie wspólne z Naczeln¹ Komisj¹ Rewizyjn¹, po³¹czone ze szkoleniem. Na comiesiêcznych posiedzeniach kontrolowano na bie- ¹co przychody i wydatki Okrêgowej Izby Lekarskiej. Monitorowano terminowoœæ sp³at zad³u enia zwi¹zanego z nabyciem aktualnej siedziby. Sp³aty d³ugu realizowane s¹ terminowo. * Komisja Rewizyjna od czerwca 2010 r. jest w trakcie kontroli kosztów osobowych. Kontrola przed³u a siê z powodu nieudostêpnienia zespo³owi kontrolnemu niezbêdnych materia³ów. W maju 2010 r. Komisja Rewizyjna rozpoczê- ³a starania o przeprowadzenie kontroli kosztów osobowych Izby. Zamiarem Komisji by³o ustalenie faktycznych wydatków OIL na wynagrodzenia osób zatrudnianych przez Izbê oraz ocena, czy pensja przypisana do danego stanowiska (a nie do nazwiska) jest zasadna z punktu widzenia efektywnoœci pracy OIL. Pierwsze tygodnie pracy poœwiêcone by³y wyjaœnianiu pracownikom administracyjnym Izby, którzy okazali siê nieprzygotowani do wspó³pracy z Komisj¹, jakiego rodzaju dokumenty i w jakiej formie powinni przed³o yæ zespo³owi kontrolnemu. Pomimo deklaracji prezesa ORL Mieczys³awa Szatanka o przychylnym nastawieniu do kontroli wynagrodzeñ, Komisja Rewizyjna nie otrzyma³a ¹danego zestawienia stanowisk i wynagrodzeñ. Nale y raz jeszcze dodaæ, i OKR nie interesuje, ile zarabia konkretny pracownik OIL, lecz jakie wynagrodzenie jest przypisane do jakiego stanowiska, ergo czy jest to ekonomicznie uzasadnione. Prezes M. Szatanek wyst¹pi³ do GIODO w celu oceny legalnoœci udostêpnienia Komisji Rewizyjnej danych zawieraj¹cych informacje poufne. Od samego pocz¹tku OKR protestowa³a przeciw sytuowaniu jej w pozycji osoby trzeciej, gdy nadzór nad wydatkowaniem sk³adek lekarskich nale y do jej ustawowych obowi¹zków. Opinia wydana przez GIODO nie rozstrzygnê³a sporu dotycz¹cego uprawnieñ Komisji Rewizyjnej do kontroli wynagrodzeñ pracowników etatowych. 8 grudnia 2010 r. odby³o siê posiedzenie OKR z udzia³em przewodnicz¹cego Naczelnej Komisji Rewizyjnej, przedstawicieli Prezydium ORL oraz przedstawicieli Komisji Rewizyjnej Rady Okrêgowej Radców Prawnych. Efektem dyskusji by³a deklaracja prezesa M. Szatanka, który publicznie, na posiedzeniu OKR, przyzna³, e obecnie, po przedstawieniu mu wi¹ ¹cych opinii prawnych, nie widzi przeszkód w udostêpnieniu Komisji Rewizyjnej materia³ów objêtych klauzul¹ poufnoœci. Niestety, do czasu kolejnego spotkania OKR 12 stycznia 2011 r. ani te do dnia sk³adania tego sprawozdania, tj. 31 stycznia 2011 r., OKR nie otrzyma³a omawianego zestawienia. OKR nie otrzyma³a równie adnego wyjaœnienia przyczyn ignorowania jej próœb przez prezesa Izby. * Powo³ano zespó³ do przeprowadzenia kontroli kosztów obs³ugi prawnej Okrêgowej Izby Lekarskiej. Zespó³ jest w trakcie realizacji zadania. * Przeprowadzono ocenê informacji na temat przyznanych dotacji unijnych. Poddano krótkiej, wstêpnej analizie dofinansowanie dla OIL z Mazowieckiej Jednostki Wdra ania Programów Unijnych. OIL otrzyma³a z³ na realizacjê szkoleñ e-learningowych dla lekarzy. Formalnymi uchwa³ami ORL powo³ano do obs³ugi realizacji projektu siedem osób na stanowiska do obs³ugi szkoleñ oraz g³ówn¹ ksiêgow¹ programu. Plan bud etu w z³otych: ogó³em koszty projektu w okresie styczeñ 2011 r. grudzieñ 2013 r.: , w tym: 1. koszty bezpoœrednie: Zadanie 1 szkolenia Zadanie 2 promocja Zadanie 3 zarz¹dzanie koszty poœrednie: WYNAGRODZENIA OSOBOWE w okresie styczeñ 2011 r. grudzieñ 2013 r. 1. Wynagrodzenia stanowi¹ce czêœæ kosztów szkolenia: koordynator ds. kursów (etat) zastêpca koordynatora ds. kursów (etat) Wynagrodzenia stanowi¹ce czêœæ kosztów promocji: koordynator ds. promocji (etat) zastêpca koordynatora ds. promocji (etat) Wynagrodzenia stanowi¹ce czêœæ kosztów zarz¹dzania: kierownik projektu (zlecenie) asystent kierownika projektu (etat) specjalista ds. rozliczeñ (etat) RAZEM KOSZTY WYNAGRODZEÑ OSOBOWYCH stanowi¹ 34,85 proc. ogólnej wartoœci projektu. Jednoczeœnie koszty wynagrodzeñ osobowych wchodz¹cych w sk³ad najwa niejszego zadania projektu, jakim s¹ szkolenia, stanowi¹ 15,73 proc. Przewodnicz¹ca Komisji lub inni cz³onkowie Komisji uczestniczyli w posiedzeniach Prezydium ORL i ORL. Na posiedzenia plenarne OKR zapraszani byli prezes ORL, dyrektor Biura Izby, skarbnik, przewodnicz¹cy Naczelnej Komisji Rewizyjnej oraz g³ówna ksiêgowa OIL w Warszawie. przewodnicz¹ca OKR Anna Wilmowska-Pietruszyñska sekretarz OKR Aleksandra Dziarczykowska-Kopeæ 18 nr 6 (194) czerwiec 2011