Protokół z wyjazdowego posiedzenia Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej w dniu 16 czerwca 2016 r. Kraków

Transkrypt

1 Protokół z wyjazdowego posiedzenia Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej w dniu 16 czerwca 2016 r. Kraków PROPONOWANY PORZĄDEK POSIEDZENIA: Zakład Termicznego Przetwarzania Odpadów, Kraków, ul. Giedroycia Otwarcie posiedzenia, przyjęcie porządku. 2. Zapoznanie się z działalnością i funkcjonowaniem Zakładu Termicznego Przetwarzania Odpadów w Krakowie. Kontynuacja posiedzenia: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków, ul. Racławicka 56, s Omówienie najbardziej istotnych problemów z zakresu działania komisji ds. ochrony środowiska sejmików Województw Małopolskiego, Śląskiego oraz Świętokrzyskiego. 4. Omówienie stanu pracy nad uchwałą antysmogową. 5. Zatwierdzenie protokołu z posiedzenia Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej z dnia r. 6. Opiniowanie projektów uchwał. 7. Sprawy różne. CZĘŚĆ I Zakład Termicznego Przetwarzania Odpadów, Kraków, ul. Giedroycia 23 Ad. 1, 2. Posiedzenie rozpoczęło się wspólnym zwiedzaniem Zakładu Termicznego Przetwarzania Odpadów w Krakowie. Przewodnikiem po Ekospalarni był p. dr inż. Tadeusz Żaba. Sejmiku Województwa Małopolskiego, pan Adam Domagała, oraz Przewodniczący Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej Sejmiku Województwa Śląskiego, pan Bronisław Karasek, otworzyli wspólne posiedzenie Komisji i przywitali członków obu Komisji i gości, a także podziękowali gospodarzom za możliwość obejrzenia Zakładu. Następnie członkowie Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej Sejmiku Województwa Śląskiego oraz Komisji Ochrony Środowiska i Bezpieczeństwa Publicznego Sejmiku Województwa Małopolskiego zapoznali się z prezentacją na temat Zakładu Termicznego Przetwarzania Odpadów, którą przedstawili Prezes Zarządu Krakowskiego Holdingu 1

2 Komunalnego S.A., pan Ryszard Langer oraz pan dr inż. Tadeusz Żaba. Wydruk prezentacji stanowi załącznik do protokołu. Członek Zarządu Krakowskiego Holdingu Komunalnego S.A., pan Marcin Kandefer, przybliżył obecnym działania z zakresu edukacji ekologicznej, które są i będą prowadzone (lekcje dla uczniów, wykłady dla nauczycieli, bezpieczna ścieżka edukacyjna). Prezes Zarządu Krakowskiego Holdingu Komunalnego S.A., pan Ryszard Langer, podkreślił, że Zakład wybudowano dzięki sile spółek komunalnych. Wyjaśnił także, że przez 5 lat odpady będą odbierane tylko z obszaru miasta Krakowa. Wykonawca inwestycji, koreański koncern POSCO, wybudował spalarnię na model europejski, z urządzeniami europejskimi. Pan dr inż. Tadeusz Żaba w związku z pytaniami z sali wyjaśnił, że żużle i popioły są na mocy stosownych umów wywożone i zużywane w dalszej przeróbce. Pyły również mogą być przetworzone, ale wytwarza się ich niewielkie ilości. Wydatki na utrzymanie i funkcjonowanie obiektu leżą po stronie wykonawcy, oprócz wydatków na załogę, która się szkoli. Prezes Zarządu Krakowskiego Holdingu Komunalnego S.A., pan Ryszard Langer, dodał, że jeśli chodzi o efektywność działania obiektu, to nie będzie on mógł tolerować sytuacji niedostatku odpadów (220 tysięcy ton odpadów potrzebne do zbilansowania na zero ). Obiekt jest dosyć efektywny, a umowa z gminą zawiera stwierdzenie, że jeśli wszystko będzie wykonane należycie, a z różnych przyczyn nie dojdzie do zbilansowania, to gmina w ramach zawartego porozumienia będzie po zamknięciu roku rekompensowała te wielkości. Opłata na bramie wynosi 195 zł netto. Trudno sobie wyobrazić, aby tego typu obiekt konkurował na rynku o dostawę śmieci musi to wynikać z polityki w tym zakresie, z korzyścią dla mieszkańców. System przyjmowania odpadów jest bardzo funkcjonalny, przyjmuje każdy rodzaj samochodu. Pan dr inż. Tadeusz Żaba wyjaśnił również, że kaloryczność odpadów jest zmienna, dlatego bardzo ważne jest mieszanie odpadów. Zakład jest dostosowany do warunków tzw. obsługi koniecznej, zatrudnienie całkowite wynosi 68 osób. Na zmianie pracuje 6 pracowników, część procesowa w cyklu dwunastogodzinnym całodobowo, pozostali w cyklu ośmiogodzinnym i dniówkowym. System przyjmowania odpadów w dni powszednie od godziny 6.00 do Problem nadmiernej wilgotności odpadów jest rozwiązywany poprzez zmieszanie, 2

3 grawitacyjne odsączanie oraz dopalanie olejem. Sejmiku Województwa Małopolskiego, pan Adam Domagała, wobec braku dalszych pytań, podziękował gospodarzom Zakładu Termicznego Przetwarzania Odpadów i zamknął tę część wspólnego posiedzenia Komisji. CZĘŚĆ II Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków, ul. Racławicka 56 Ad. 3. Sejmiku Województwa Małopolskiego, pan Adam Domagała, ponownie przywitał wszystkich zebranych i zapowiedział, że w posiedzeniu weźmie udział Wicemarszałek Województwa Małopolskiego, pan Stanisław Sorys. Poinformował także, że z zaproszenia nie skorzystali Radni Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego. Przewodniczący Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej Sejmiku Województwa Śląskiego, pan Bronisław Karasek, zasugerował połączenie punktów 3 i 4 proponowanego porządku obrad oraz wykreślenie punktu dotyczącego opiniowania projektów uchwał. Pan Przewodniczący poddał pod głosowanie porządek posiedzenia po wprowadzonych poprawkach (ZA 7, PRZECIW 0, WSTRZYMAŁ SIĘ 0). PRZYJĘTY PORZĄDEK POSIEDZENIA (części drugiej): Kontynuacja posiedzenia: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków, ul. Racławicka 56, s Omówienie najbardziej istotnych problemów z zakresu działania komisji ds. ochrony środowiska sejmików Województw Małopolskiego i Śląskiego oraz omówienie stanu pracy nad uchwałą antysmogową. 4. Zatwierdzenie protokołu z posiedzenia Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej z dnia r. 5. Sprawy różne. 3

4 Członek Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej Sejmiku Województwa Śląskiego, pan Janusz Wita, zapytał, jaki jest ogólny wolumen odpadów w województwie małopolskim. Dyrektor Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, pani Karolina Laszczak, powiedziała, że ilość odpadów komunalnych zebranych ogółem w województwie małopolskim z roku na rok rośnie (w 2012 roku 733 tys. ton, w 2013 roku 760 tys. ton, w 2014 roku 853 tys. ton, dane za 2015 rok będą znane w lipcu br.). Odpady komunalne selektywnie zbierane stanowiły w 2012 roku 19%, w 2013 roku 25%, w roku ,6%. p.o. Dyrektora Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, pan Łukasz Tekeli, powiedział, że w województwie śląskim w roku 2014 sumaryczna masa odpadów komunalnych zmieszanych wyniosła tys. ton, masa odpadów komunalnych ogólnie to około tys. ton (dwa razy więcej niż w województwie małopolskim). Następnie przedstawił krótki zarys sytuacji w gospodarce odpadami w województwie. Wskazał, że istnieje 17 instalacji regionalnych, nie ma żadnej spalarni, a aktualizacja Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami będzie zakładać zmniejszenie ilości odpadów zmieszanych i zwiększenie ilości odpadów selektywnie zbieranych. Dyrektor Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, pani Karolina Laszczak, przybliżyła kwestie związane z uchwaleniem tzw. uchwały antysmogowej w województwie małopolskim. Kompetencje w zakresie ochrony powietrza przeszły od wojewodów do marszałków w 2008 roku. W 2010 roku opracowana została ekspertyza określająca możliwe scenariusze i możliwe efekty wprowadzenia takiej uchwały dla Krakowa. Ekspertyza wskazała, że w Krakowie efekt całkowitego zakazu spalania paliw stałych i tak nie będzie wystarczający, ponieważ istnieje jeszcze problem emisji komunikacyjnej, na który nie ma antidotum, nie ma narzędzi do walki z tą emisją. W 2012 i 2013 roku mieszkańcy Krakowa poprzez ruchy społeczne wyrazili zdecydowaną wolę przyjęcia takiej uchwały. Dzięki radnym sejmiku taka uchwała została przyjęta, ale z powodów prawnych została uchylona przez WSA i NSA. 15 stycznia 2016 roku przez Sejmik została podjęta nowa uchwała, wprowadzająca całkowity zakaz spalania paliw stałych na terenie gminy miejskiej Kraków. Trwają prace nad wprowadzeniem ograniczeń w pozostałej części województwa. Równolegle są prowadzone działania informacyjne dla mieszkańców dotyczące złego stanu powietrza. 4

5 Nowa uchwała została zaskarżona, do sądu wpłynęły dwie skargi, nie ma jeszcze rozstrzygnięcia. Przewodniczący Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej Sejmiku Województwa Śląskiego, pan Bronisław Karasek, zapytał, ile stacji monitorowania jest na terenie województwa małopolskiego i czy są obecne w miejscowościach uzdrowiskowych. Dyrektor Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, pani Karolina Laszczak, wyjaśniła, że jest ich 15 i nie są zlokalizowane w miejscowościach uzdrowiskowych. Przewodniczący Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej Sejmiku Województwa Śląskiego, pan Bronisław Karasek, zapytał, skąd będą środki na wymianę pieców węglowych. Sejmiku Województwa Małopolskiego, pan Adam Domagała, wyjaśnił, że również samo miasto Kraków będzie dopłacało do wymiany, ponieważ miasto było bezpośrednim inicjatorem podjęcia przez Sejmik takiej uchwały. Uchwała została podjęta pod warunkiem powstania programu dopłat i programu osłonowego dla najuboższych. Miasto wywiązało się z tego i realizuje te zadania. Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, pan Tomasz Pietrusiak, dodał, że całkowity zakaz wynika z lokalizacji Krakowa w niecce ponad 100 dni w roku w okresie grzewczym panuje cisza wiatrowa. To jest powodem dużej kumulacji zanieczyszczeń. Kontrole mieszkańców wykazują, że palą oni odpadami. Standardy jakości paliw powinny być ustalone na poziomie krajowym. Muły i koncentraty nie powinny być dostępne dla sektora indywidualnego. Sejmiku Województwa Małopolskiego, pan Adam Domagała, przywitał i przedstawił przybyłego na posiedzenie Wicemarszałka Województwa Małopolskiego, pana Stanisława Sorysa. Członek Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej Sejmiku Województwa Śląskiego, pan Tadeusz Gruszka, zapytał, czego dotyczą wspomniane skargi na podjętą w Krakowie uchwałę i podzielił się z zebranymi doświadczeniami Rybnika w zakresie wymiany pieców. Członek Komisji Ochrony Środowiska i Bezpieczeństwa Publicznego Sejmiku Województwa Małopolskiego, pan Zdzisław Filip, zwrócił uwagę, że problem leży nie 5

6 tylko w węglu, w tym, co wkłada się do pieca. Tymczasem w Krakowie deweloperzy bez przeciwwskazań obudowywują miasto; nie zostało zrobione nic, aby zmniejszyć zanieczyszczenia pochodzące z komunikacji (np. kwestia nocnego zaopatrzenia sklepów). Skupiono się tylko na zakazie palenia paliwami stałymi. Należy wystrzegać się lobbystów. Należy wprowadzić ustawodawstwo w zakresie jakości paliwa oraz całościowe rozwiązania, obejmujące komunikację i zabudowę miasta. Wicemarszałek Województwa Małopolskiego, pan Stanisław Sorys, podkreślił, że uchwalenie uchwały antysmogowej nie oznacza końca pracy w tym obszarze. Na realizację tych zadań w budżecie województwa są zabezpieczone duże środki. Smog nie jest rezultatem tylko spalania paliw, ale także komunikacji, braku obwodnicy Krakowa. Są zabezpieczone środki na program park&ride, na budowę centrów przesiadkowych, na rozwój komunikacji podmiejskiej. Kolejną sprawą jest rozwijanie sieci ciepłowniczej. Przewidziana jest modernizacja 18 kotłowni w Małopolsce. Trzecim kierunkiem działania jest wymiana samych palenisk. Dokonywane będą audyty energetyczne u zainteresowanych beneficjentów ci, którzy zobowiążą się do modernizacji obiektów, otrzymają dofinansowanie do wymiany palenisk. Świadomość władz samorządowych rośnie, ale proces jest długotrwały, zwłaszcza gdy przez 60 lat na środowisko nie zwracano uwagi. Pan Wicemarszałek omówił także pokrótce prace legislacyjne, które trwają w poszczególnych ministerstwach w obszarach związanych z ochroną środowiska. Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, pan Tomasz Pietrusiak, w odpowiedzi na pytanie dotyczące skarg wniesionych na uchwałę antysmogową powiedział, że skargi wnieśli producenci kominków w związku z zakazem instalowania tych urządzeń, oraz indywidualny mieszkaniec, który nie będzie mógł korzystać z już wymienionego u siebie kotła. Jest również skarga na program ochrony powietrza od mieszkanki Zakopanego (dot. zaniechania ze strony województwa małopolskiego uchwalenia dla Zakopanego uchwały antysmogowej w sytuacji przekroczenia norm jakości powietrza w tym mieście). Głosy są więc bardzo różne. W procesie tworzenia uchwały przeprowadzono wysłuchanie publiczne, w wyniku którego 96% wypowiadających się opowiedziało się za całkowitym zakazem w Krakowie. Wicemarszałek Województwa Małopolskiego, pan Stanisław Sorys, przypomniał, że koronnym argumentem, który zadecydował o uchyleniu pierwszej uchwały przez sąd było to, że zakazano palenia węglem, ale nie w kominkach drewnem, chociaż drewno ma 6

7 o wiele gorsze parametry. Obecnie poprawiono zapis i jest zakaz używania kominków z płaszczem wodnym jako jedynego źródła ogrzewania budynku; nawet przy najnowszych technologiach nie ma takiej możliwości, żeby kominek był bezpieczny. Przewodniczący Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej Sejmiku Województwa Śląskiego, pan Bronisław Karasek, powiedział, że województwo śląskie nie jest tak daleko zaawansowane, jeśli chodzi o podjęcie takiej uchwały przez Sejmik i poprosił o zabranie głosu Dyrektora Wydziału Ochrony Środowiska. p.o. Dyrektora Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, pan Łukasz Tekeli, wyjaśnił, że w maju powołano Zespół ds. ograniczania niskiej emisji grono 35 ekspertów z różnych środowisk i przedstawił zakres działania tego zespołu. Województwo liczy na pomoc ze strony rządu w postaci przyjęcia pewnych aktów prawnych. Na pewno w województwie śląskim nie będzie wprowadzony całkowity zakaz paliw stałych. Jeśli chodzi o monitoring, to jest w on województwie śląskim najbardziej rozbudowany, jest ponad 40 stacji monitoringu, w tym 27 automatycznych. Uchwała antysmogowa ma objąć całe województwo, z obostrzeniami w kotlinach. Członek Komisji Ochrony Środowiska i Bezpieczeństwa Publicznego Sejmiku Województwa Małopolskiego, pan Zdzisław Filip, zachęcił do jak najszerszej konsultacji takich rzeczy. Planowane spotkanie w Ministerstwie ma na celu omówienie takich tematów jak sprowadzanie węgla z Unii Europejskiej, przygotowanie przepisów obejmujących węgiel brunatny, certyfikaty na kotły, oznaczenie pochodzenia i parametrów węgla i inne. Dyrektor Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, pani Karolina Laszczak, podkreśliła, że rozwiązania powinny być przede wszystkim systemowe, na poziomie krajowym, zaostrzane lokalnie poprzez uchwały sejmikowe. Ad. 4. Nikt nie wniósł uwag do treści protokołu z Posiedzenia Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej Sejmiku Województwa Śląskiego w dniu 13 maja 2016 roku i odbyło się głosowanie (ZA 6, PRZECIW 0, WSTRZYMAŁ SIĘ 0). 7

8 Ad. 5. Sejmiku Województwa Małopolskiego, pan Adam Domagała, oraz Przewodniczący Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej Sejmiku Województwa Śląskiego, pan Bronisław Karasek, podziękowali zebranym i wskutek wyczerpania porządku obrad zakończyli wspólne posiedzenie Komisji. Bronisław Karasek Przewodniczący Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej Sejmiku Województwa Śląskiego Protokół sporządziła Ewa Blondzik 8