dzieci w ruchu? Jak fotografować S K U T E C Z N Y C H S P O S O B Ó W P R A K T Y C Z N Y P R Z E W O D N I K do wykorzystania natychmiast w praktyce

Transkrypt

1 dzieci w ruchu? Jak fotografować Poradnik dla Mam, których dzieci poruszają się z prędkością światła. 7 S K U T E C Z N Y C H S P O S O B Ó W do wykorzystania natychmiast w praktyce P R A K T Y C Z N Y P R Z E W O D N I K D L A M A M oparty na latach doświadczeń profesjonalnych fotografów dziecięcych

2 Dlaczego taki, a nie inny poradnik? Katarzyna Sawicka K O O R D Y N A T O R K A W A K A D E M I I F O T O G R A F I I D Z I E C I Ę C E J Kiedyś zadzwoniła do mnie pewna Mama, która opowiadała: Moje dziecko to żywioł. Jest niegrzeczne, nie umie ustać w miejscu. Nie potrafię go ujarzmić na co dzień, a co dopiero zrobić zdjęcie. Jeśli otrzymałaś ten poradnik, to prawdopodobnie masz ten sam problem. Ty, Mama, z którą rozmawiałam i miliony innych Mam na świecie :) Zapewne Twoje dziecko nie jest niegrzeczne, tylko jest po prostu dzieckiem. Ten poradnik powstał na podstawie wieloletniego doświadczenia, zdobytego przez nasz zespół podczas wykonywania zawodu fotografów i instruktorów fotografii dziecięcej w Polsce i poza jej granicami. To, co przekazujemy to efekt naszej wieloletniej pracy z kobietami oraz tysięcy przeprowadzonych z nimi rozmów. To wiedza, którą przekazywaliśmy na warsztatach fotografii dziecięcej. Najważniejsze jest to, że ten poradnik powstał po to, aby Cię zainspirować do fotografowania dziecka i uwieczniania go takim, jakie jest: pełne emocji, żywiołowe, ciągle w ruchu. Życzymy pięknych chwil i udanych kadrów, Katarzyna Żukiewicz wraz z Zespołem Akademii Fotografii Dziecięcej

3 Spis treści Krótka zapowiedź tego, co na Ciebie czeka Fotografia czasem. dziecięca Kilka słów o to walka z czasie 5 naświetlania. 2. Kiedy ratunek jest naprawdę przychodzi ciężko, na 8 ISO. 3. Przysłona powinnaś o i wszystko, niej teraz co wiedzieć Chcemy brzytwa, punkty 5. zdjęć więc jak wybieramy 13 ostrości. "Ratunku! biegnie!" na ostrych same Al sytuacje Dziecko Servo do jako mnie antidotum ekstremalne Kilkadziesiąt jak na zdjęć czerwonym Fotografujemy w na minutę, dywanie. trybie seryjnym Najlepsze Co dalej? dopiero przed Tobą. 19

4 Witam Cię serdecznie, droga Mamo! Nazywam się Krysia i jestem Instruktorką fotografii dziecięcej w Akademii, koordynuję prace nad kursami i pomagam je udoskonalać tak, aby były jak najbardziej wartościowe dla Mam. Krystyna Sudoł MAMA, INSTRUKTORKA FOTOGRAFII DZIECIĘCEJ Sama jestem Mamą trojga dzieci i bardzo dobrze znam kulisy fotografii dziecięcej. To, o czym piszę, sama sprawdziłam w praktyce, ze swoimi dziećmi, a teraz chcę Ci to przekazać w najbardziej przystępny sposób. Mam dla Ciebie mnóstwo praktycznych wskazówek na temat tego, jak poradzić sobie z fotografowaniem dzieci w ruchu. Wszystko po to, aby Cię zainspirować do tworzenia coraz piękniejszych, pełnych emocji kadrów. Tak, to jest wyzwanie. To co, zaczynamy? :) fot. Agnieszka Sztuka Fotografowanie dzieci w ruchu i uzyskiwanie przy tym ostrych zdjęć to nie lada wyzwanie. Ok, mając lustrzanki możemy napstrykać 1000 zdjęć jednemu wydarzeniu, licząc, że któreś z nich wyjdzie ostre. Pytanie czy tak to ma wyglądać? Raczej nie. Droga Mamo, celem niniejszego poradnika jest pomóc Ci zrozumieć, jakie czynniki mają wpływ na zrobienie ostrych zdjęć, jakie techniki i ustawienia sprawdzają się według nas najlepiej. Tu poznasz solidne podstawy, teorię, która nie zastąpi jednak praktyki, ale o tym później :) Także od Ciebie zależeć już będzie, czy przekształcisz wiedzę na praktykę. Nie ukrywamy, że jest to proces, który trwa - łatwość wyboru ustawień przychodzi z czasem. Z każdą fotografią będzie lepiej.

5 Jedną z najważniejszych kwestii przy fotografowaniu dzieci w ruchu są oczywiście ustawienia, czyli dobranie odpowiedniej ekspozycji do danej sytuacji. Jeżeli widzimy szybko poruszające się dziecko i naszym celem będzie zamrożenie ruchu, mając wiedzę powinnyśmy wziąć pod uwagę czynniki: CZAS NAŚWIETLANIA PRZYSŁONA ISO TRYB AL SERVO TRYB SERYJNY WYBÓR PUNKTU OSTROŚCI Straszne, prawda? :) Zaraz wszystko się wyjaśni. Połączenie tych czynników daje duże szanse na ostre zdjęcie. Mamy tak często szukają odpowiedzi na pytanie: Jak zrobić ostre zdjęcie? - najprościej odpowiadając: zacząć od optymalnych ustawień, dokładając kolejne elementy, które jeszcze polepszą ostrość. O co chodzi w poszczególnych parametrach? :) - 4 -

6 1. Fotografia dziecięca to walka z czasem. Kilka słów o czasie naświetlania. Czas naświetlania Jedną z podstaw, o których warto pamiętać to czas naświetlania. Wiemy, że chcąc uzyskać ostre, nieporuszone zdjęcie nasz czas powinien być krótki. Pisząc: krótki mamy na myśli przynajmniej 1/250 i jest to niezbędne minimum w przypadku poruszających się dzieci. Wydłużając czas (czyli np. 1/100, 1/50, 1/10, itd.) ryzykujemy, że nasze zdjęcie nie będzie ostre, a co więcej będzie właśnie poruszone, rozmazane. Jeżeli chodzi o czas to najlepiej, aby był bliski 1/500 czy nawet lepiej 1/1000. Pamiętaj, mówimy o biegających, skaczących dzieciach, które w miejscu nie usiedzą. Oczywiście, jeżeli warunki oświetleniowe nie pozwalają nam na tak krótkie czasy jak 1/1000, 1/500 czy choćby 1/250 możemy wydłużyć czas naświetlania, jednak należy liczyć się z tym, że ilość naszych ostrych zdjęć zatrzymujących ruch może znacznie zmaleć. Instruktor radzi: "1/250 s To minimalny czas, który powinnaś ustawić, jeśli chcesz fotografować dziecko w ruchu." - 5 -

7 To przykład zdjęcia, na którym zastosowano krótki czas naświetlania. Zdjęcie było robione w dzień, dodatkowo ISO zostało podniesione do 800, co dało nam tak długi czas. Dzięki niemu mamy pięknie zatrzymany ruch w postaci falujących włosów, które zostały "zamrożone". EXIF f1.6, 1/8000, ISO 800 fot. Ela Kuna Uwaga! Używanie dłuższego czasu niż 1/250 s jest jak najbardziej dopuszczalne - jednak powinien to być zabieg celowy kiedy świadomie chcesz pokazać rozmazania związane z ruchem. Tutaj dzięki krótkiemu czasowi udało się autorce zdjęcia zatrzymać swoją córkę w pozie, jakiej czasem nasze oko nie byłoby w stanie zarejestrować. Jak widać, zdjęcie ma niesamowitą energię i pokazuje świat dzieci dużo fajniej. Ruch nieodmiennie przecież kojarzony jest z dziećmi i ich niespożytą energią :) fot. Mirosława Porwisz - 6 -

8 Tego typu kadr nie mógłby powstać, gdyby nie krótki czas naświetlania. Zauważ, że na zdjęciu obok wszystkie detale w obrębie postaci pozostały ostre. EXIF f 2.2, 1/4000s, ISO 320 fot. Izabela Rapińska Poruszające się dziecko to nie lada wyzwanie dla fotografa, jednak prawdziwe schody zaczynają się, kiedy dziecko biegnie w Twoją stronę. W tym wypadku krótki czas to za mało. Na to też jest rozwiązanie i o tym również dowiesz się z tego poradnika. EXIF f 2.2, 1/500s, ISO 100 fot. Irena Miśkiewicz - 7 -

9 2. Kiedy jest naprawdę ciężko, na ratunek przychodzi ISO. ISO Wiemy, że im niższe ISO tym mniej szumu na zdjęciach. Jednak czasem przy mniej korzystnych warunkach oświetleniowych warto podnieść ISO po to, aby uzyskać krótsze czasy naświetlania. Programy służące do postprodukcji nieźle radzą sobie z usuwaniem szumu. Wybór należy do Ciebie, czy wolisz mieć trochę więcej szumu (który potem możesz zminimalizować w postprodukcji), czy większe szanse na uzyskanie ostrych zdjęć zwiększać tym samym ISO. Przypomnijmy jak działa ISO w połączeniu z czasem. Jeżeli jest mniej słoneczny dzień, bądź jesteś w domu (czytaj: masz mniej światła), Twój czas naświetlania może okazać się zbyt długi, aby zamrozić ruch. Więc korzystając z zależności między ISO, czasu a przysłoną - podnosząc ISO z Doświadczenie 100 do np. 800 jesteś w stanie wydłużyć czas z powiedzmy 1/50 do przynajmniej 1/250. Czyli: Sfotografuj tę samą scenę przy czasie 1/50 s oraz 1/250 s. Porównaj rezultaty. mając 1/50 s będzie Ci ciężko uzyskać ostre, nieporuszone zdjęcie, mając czas 1/250 czyli krótki czas, który zamraża, masz szansę na złapanie ruchu i ostre zdjęcia

10 EXIF f 5, 1/200, ISO 250 fot. Joanna Frukacz Pamiętaj! Im większa wartość ISO, tym większe ziarno zauważysz na zdjęciu. EXIF f 2.8, 1/640s, ISO 400 fot. Mirosława Porwisz - 9 -

11 Przysłona 3. i wszystko, co powinnaś o niej teraz wiedzieć. Przysłona Tutaj decyzja należy do Ciebie. Być może masz osobiste preferencje i lubisz robić zdjęcia na maksymalnie otwartej przysłonie w okolicach f/1.8. Jest to możliwe jak najbardziej. Jednak zdecydowanie przy fotografowaniu ruchu lepiej używać przysłony bardziej przymkniętej, która da większą głębię ostrości i pozwoli na większą granicę błędu. Najlepiej trzymać się f/4, jednak dla doświadczonych Mam, które umieją równoważyć trójkąt ekspozycji (przysłona, czas, ISO) używanie niższych wartości nie stanowi problemu. EXIF f/2.5, 1/500s, ISO 160 fot. Małgorzata Serafin-Kozyra Autorka używa niskiego ISO bo warunki do fotografowania miała dobre jednak ze względu na odbywający się tu ruch użyła czasu który jest stosunkowo krótkim czasem aby zamrozić ruch Dzięki temu widzimy dokładnie kropelki wody które rozbryzgują się dokoła jak i również mamy ostrą dziewczynkę uchwyconą w śmiesznej pozie Przysłona to f którą autorka użyła aby wyodrębnić najważniejszą bohaterkę z tłumu innych ludzi

12 ISO niskie ze względu na dobre słoneczne warunki Przysłona f mimo że szeroko otwarta pozwoliła złapać wszystkie dzieci w polu ostrości jako że dzieci ustawionej są w jednej linii Czas jak widzimy krótki bo rzędu co doskonale pozwoliło zatrzymać ruch biegnących ku nam dzieci EXIF f/2.8, 1/1000s, ISO 100, 50 mm fot. Agnieszka Braszkiewicz Dlaczego tak? Związane jest to z głębią ostrości. Jak wiemy, im szerszej otwarta przysłona (f/1.4, (wpada więcej światła = niskie ISO), tym mniejsza jest głębia ostrości. To oznacza, że: tło jest bardziej rozmyte i mniej zaśmiecone, mamy ładniejszy bokeh, a z drugiej strony dużo trudniej mieć wszystkie interesujące nas elementy ostre, gdyż płaszczyzna łapania ostrości jest stosunkowo mała np. może oznaczać, że tyko niewielki wycinek kadru będzie tak naprawdę ostry. Przy poruszających się dzieciach możesz np. złapać jedno oko ostre a reszta będzie nieostra. Czy też złapiesz w miarę ostrą twarz a poruszające się ręce czy nogi będą rozmytymi plamami

13 Instruktor radzi: f/4 - taką wartość przysłony wybierz na początek. Potem jak już będziesz miała wprawę w łapaniu dzieci w ruchu możesz zacząć ćwiczyć z mniejszymi wartościami przysłony." Pamiętajmy o tym jak działa głębia ostrości. Przy f/4 w porównaniu z f/1.8 to znaczna różnica. Powiedzmy, że nasze pole ostrości zwiększa się z np. 3 cm (f/1.8) do 40 cm (f/4), czyli nasze szanse na złapanie ruchu w tym obszarze z zachowaniem wyraźnych ostrych elementów jest całkiem spore. Kolejnym ważnym aspektem jest ilość osób na zdjęciu. Im więcej osób, tym przysłona powinna być bardziej przymknięta (wyższy numer przysłony), aby właśnie przestrzeń łapania ostrości była większa szczególnie wtedy, kiedy osoby są oddalone od siebie i nie są w jednej płaszczyźnie. Ponownie jak w poprzednim zdjęciu ISO ze względu na dobre warunki oświetleniowe Przysłona tym razem wyższa f jako że autorce zależało na uchwyceniu detali otoczenia w jakim znajduje się dziewczynka Dzięki takiej przysłonie łapiemy więcej perspektywy ostrej ze względu na głębię ostrości więcej elementów jest wyraźnych a nie rozmazanych jak w przypadku przysłony rzędy f f Czas krótki s pozwolił zamrozić ruch co widać nawet w sposobie ułożenia sukienki która wydęła się przy ruchu bądź też przy podmuchu wiatru EXIF f/5.6 1/640s, ISO 100 fot. Agnieszka Wlachos

14 4. Chcemy zdjęć ostrych jak brzytwa, więc same wybieramy punkty ostrości :) Punkty ostrości Pamiętaj, że wybór punktu ostrości to dalej autofokus czyli nie Ty ostrzysz tylko aparat. Ty jedynie wybierasz punkt, w którym ma być złapana ostrość. Jeżeli już umiesz wybrać punt ostrości, to wielkie brawa. Jeżeli nie, już wszystko wyjaśniam :) Zazwyczaj wygląda to tak, że naciskasz spust migawki i łapiesz ostrość na centralnym automatycznym punkcie wyboru ostrości, blokujesz ostrość, czyli naciskasz spust do połowy i przekadrowywujesz dociskając migawkę do końca. To jest dobre na początek. Bo pozwala mieć większą kontrolę nad punktem ostrości - nie zostawiasz tego urządzeniu, ale decydujesz sama. Jednak gdy nauczysz się już to dobrze robić pora wejść na wyższy poziom wtajemniczenia - dlaczego? Aby dać sobie szansę na jeszcze większą liczbę ostrych zdjęć. Dlaczego przekadrowywanie nie jest do końca dobrym sposobem na ostrość? Przy wcześniejszej technice przekadrowywania może dojść do utraty tej ostrości, bo jakby wprawiamy aparat w ruch, przesuwając go. Natomiast technika wyboru punktu ostrości jest dużo dokładniejsza, bo właśnie unikamy ruszania aparatu i dokładnie określamy, który to ma być punkt. Nie pozwalamy, aby to aparat sam wybrał co będzie ostre, a co nie. Gdyby tak było to mógłby on ustawić ostrość niekoniecznie na tym, na czym nam zależy

15 ż ł Tutaj najwa niejsze by o pokazanie co robi. ś dziewczynka i to nas interesuje Punkt wyboru ostro ci, ę ę pada na jej oczy bo tutaj skupia si ą interesuje nas osoba znajduj ca si. ł ca a historia Nie w tle - ć jest posta. jest tylko zaznaczona Nas interesuje dziecko i jego ść - ą czynno st ó d wyb Pamiętaj! fot. Joanna Rogala Najważniejsze w tym wszystkim jest złapanie ostrości na oku czyli wybór kwadracika pokrywającego się z okiem fotografowanej osoby (portret) lub twarzy jeżeli jest to reportaż. To ważne, gdyż chcemy mieć ostre na zdjęciu to, co najważniejsze (oczy, twarz). ę W przypadku tego zdj ć, ż stwierdzi ś - cia gdyby my zostawili decyzje trybowi automatycznemu ż ą e wa niejsze s ó ł ą ę aparat m g by kulki bo znajduj si, na pierwszym planie podczas gdy nas tak ę ę naprawd b ł dzie interesowa a twarz dziecka i jego. ę,ż ść. emocje Celowo wybieramy wi ę b c e w tym punkcie dzie nasza ostro EXIF: f/2.8, 1/50 s, ISO 1000 fot. Justyna Mazur-Sorkowska? Jak fotografować dzieci w ruchu ś. r punktu ostro ci w tym miejscu

16 Warto przeczytać: Ważne jest przyzwyczaić się do przycisków pod którymi znajduje się wybór punktu ostrości. Musi stać się to dla Ciebie intuicyjne, gdyż ciężko będzie poprosić biegnące dziecko o zatrzymanie się po to, abyś mogła sobie spokojnie wybrać punkt. Najważniejsza jest praktyka. Także korzystaj z okazji i ćwicz. Niech nie interesuje Cię temat i kompozycja, po prostu ćwicz, wybierając sobie jakiś punkt w pokoju i ustawiaj na nim ostrość tak, aby wyrobić w sobie nawyk i pewność w zmianie punktów. Na tym zdjęciu główny temat to tak naprawdę emocje dzieci które obserwują swoich szalejących rodziców Także punkt wyboru ostrości znajdują się na nich jako widzowie mamy skupić się na ich emocjach Akurat tutaj mamy celowo użyty długi czas bo s gdyż autorka zdjęcia chciała zaakcentować ruch nie w formie zamrożonej ale płynnej jako smugi pokazujące dynamikę tego zdjęcia EXIF f/5.6, 1/10 s, ISO 400 fot. Paulina Hermanowska Jak znaleźć wybór punktu ostrości? Zajrzyj do swojej instrukcji. Tam powinnaś mieć wyjaśnione najlepiej jak wybierać punkty ostrości na swoim aparacie

17 5. Ratunku! Dziecko do mnie biegnie! AI SERVO jako antidotum na sytuacje ekstremalne Punkty ostrości Tryb sportowy lub od dziś dzieciowy :) Co to takiego? Jest to tryb służący do śledzenia poruszającego się obiektu, w przeciwieństwie do trybu One Shot (do fotografowania nieruchomych obiektów), czy AI Focus (obiekt nieruchomy, który zaczyna się poruszać- jednak nie polecany ze względu na małą skuteczność). Wyobraźmy sobie taką scenę: Twoje dziecko stoi czymś mocno zaabsorbowane. Chcesz zrobić mu zdjęcie bo wygląda wprost uroczo i: wybierasz sobie punkt (twarz dziecka) wybierasz punkt ostrości np. decydujesz, że będzie to lewy górny róg bo tam znajduje się głowa dziecka łapiesz ostrość i przytrzymujesz migawkę blokując ostrość fot. Estera Przydanek NAGLE KONIEC. Wszystko na marne. Twój obiekt ruszył do przodu w szalonym pędzie. Możesz oczywiście przekląć w myślach i od nowa próbować złapać ostrość na biegnącym dziecku. Powodzenia

18 Instruktor radzi: Al SERVO działa najlepiej wówczas gdy obiekt porusza się w naszą stronę, czyli gdy dziecko biegnie w stronę obiektywu. Najlepiej odszukać w instrukcji swojego aparatu jak włączyć ten tryb..albo możesz mieć włączony tryb AI SERVO (Canon) / AF-C (Nikon) i po prostu swobodnie robić zdjęcia biegnącemu dziecku. Tryb AI SERVO właśnie Ci to umożliwił bo jest to śledzenie poruszającego się obiektu. Genialne, prawda? :) Dziecko biegnie do przodu a Ty masz duże szanse, że złapiesz ostre zdjęcie (oczywiście zakładając, że masz dobrze dobrane parametry min. krótki czas pozwalający zamrozić ruch). fot. Alicja Lelonek-Ball

19 6. Kilkadziesiąt zdjęć na minutę, jak na czerwonym dywanie. Fotografujemy w trybie seryjnym. Tryb seryjny Przy robieniu zdjęć poruszającym się dzieciom, włącz tryb seryjny. Robiąc zdjęcia w trybie seryjnym zwiększasz swoje szanse na większą liczbę ostrych zdjęć szczególnie w połączeniu z wyżej wymienionymi elementami. I już żadne poruszające się z zawrotną prędkością dziecko nie będzie Ci straszne :) fot. Marta Woźniak fot. Anna Grucela

20 7. Najlepsze dopiero przed Tobą! Co dalej? Co dalej? fot. Ela Kuna Najważniejsze zostawiłam na koniec :) Najważniejsze pytanie, które w końcu musisz sobie zadać (a później na nie odpowiedzieć): I co teraz? Być może przeczytałaś cały poradnik i pomyślałaś sobie: Kiedyś do tego wrócę, teraz nie mam czasu. Otóż w tym momencie przepadłaś. Zapewne nie wrócisz do tego i czas poświęcony na przeczytanie tych kilku stron można uznać za stracony. O tym, dlaczego nie warto odkładać rzeczy na później, zapewne sama wiesz najlepiej. Jednak dlaczego nie warto odkładać nauki fotografowania na później? Bo ten dzień już nigdy się nie powtórzy. Odłożę tylko na tydzień. Minął tydzień i co? Jak zacznę za miesiąc, to też nic się nie stanie. Rzeczywiście, nic złego się nie dzieje. Jednak jutro, za tydzień, za miesiąc Twoje dziecko nie będzie takie, jak dzisiaj.? Jak fotografować dzieci w ruchu

21 Oto odpowiedź :) Jeszcze jedna kwestia, o której powinnaś wiedzieć to to, że autorkami zdjęć, które zaprezentowaliśmy w tym poradniku są Mamy takie jak Ty :) Mamy, które są studentkami Akademii Fotografii Dziecięcej i każdego dnia spełniają swoje marzenia o pięknym fotografowaniu dzieci. Te niezwykłe kadry to efekt pracy po kursach w Akademii i nauki w gronie innych Mam z całego świata. fot. Małgorzata Frohmberg Jeśli chciałabyś rozpocząć przygodę z fotografią dziecięcą, zrób to już teraz. Dołącz do początkujących Mam na kursie "Wprowadzenie do fotografii dla Mam". Kliknij i dowiedz się więcej... PS Dla Mam, które przeczytały ten poradnik do końca, mamy małą niespodziankę. Z hasłem "EBOOK5%" otrzymają 5% rabatu na kurs "Wprowadzenie do fotografii dla Mam"