Ochronniki przeciwprzepięciowe

Transkrypt

1 Biura regionalne GDAŃSK Biuro Regionalne w Warszawie Al. Wyścigowa Warszawa tel.: (022) fax: (022) warszawa@legrand.com.pl Biuro Handlowe w Łodzi ul. Kilińskiego 122/ Łódź tel.: (042) fax: (042) lodz@legrand.com.pl Biuro Regionalne w Krakowie ul. Walerego Sławka Kraków tel.: (012) fax: (012) krakow@legrand.com.pl Biuro Handlowe w Katowicach ul. Mroźna Katowice tel.: (012) fax: (032) katowice@legrand.com.pl przeciwprzepięciowe WARSZAWA LUBLIN WROŁAW KRAKÓW Biuro Regionalne w Lublinie ul. Diamentowa Lublin tel.: (081) fax: (081) lublin@legrand.com.pl Biuro Handlowe w Białymstoku ul. Gen. Andersa Białystok tel.: (081) fax: (085) bialystok@legrand.com.pl Biuro Handlowe w Kielcach ul. Batalionów hłopskich Kielce tel.: (081) fax: (041) kielce@legrand.com.pl Biuro Regionalne w Gdańsku ul. Trakt św. Wojciecha 223/ Gdańsk tel.: (058) fax: (058) gdansk@legrand.com.pl Biuro Handlowe w Bydgoszczy ul. Fordońska Bydgoszcz tel.: (058) fax: (052) bydgoszcz@legrand.com.pl Biuro Handlowe w Szczecinie ul. Kolumba Szczecin tel.: (058) fax: (091) szczecin@legrand.com.pl Biuro Regionalne we Wrocławiu ul. Robotnicza 72 E (Archimedes) Wrocław tel.: (071) /43 fax: (071) wroclaw@legrand.com.pl Biuro Handlowe w Poznaniu ul. Gdyńska Poznań tel.: (071) /43 fax: (061) poznan@legrand.com.pl Informacja techniczna o produktach Z każdego miejsca w Polsce w godz. od 8.30 do skonsultujecie się Państwo z nami za cenę połączenia lokalnego lub za pomocą poczty elektronicznej: info@legrand.com.pl Legrand Polska Sp. z o.o. ul. Waryńskiego Ząbkowice Śląskie Adres korespondencyjny: Al. Wyścigowa Warszawa tel.: (022) fax: (022) PL KATALOG PRODUKTÓW

2 Powstawanie i rodzaje przepięć Fenomen powstawania pioruna Budowa ochronnika 1. Wzrastająca energia polaryzuje powłokę chmur 2. Różnica potencjałów powoduje wyładowanie elektryczne: piorun Elementem wykonawczym ochronnika jest warystor. Składa się on z tysięcy cząsteczek tlenku cynku, które przy normalnej pracy instalacji elektrycznej stanowią zaporę dla płynącego prądu. W chwili pojawienia się silnego tysiące cząsteczek tworzą między sobą liczne połączenia, umożliwiając przy tym przepływ prądu. Im silniejsze jest przepięcie, tym opór cząsteczek jest słabszy. Piorun bezpośrednio lub pośrednio wytwarza następujące skutki: Skutki bezpośrednie termiczne (pożar wywołany przez wyładowanie) elektrodynamiczne (poluzowanie zacisków, odkształcenia szyn, przerwanie przewodów) o wartości kilku tysięcy woltów (uszkodzenia urządzeń elektrycznych lub elektronicznych) ryzyko śmiertelnego porażenia prądem Skutki pośrednie Prąd piorunowy i jego efekty mogą dotrzeć do instalacji na trzy sposoby: poprzez sieci napowietrzne (sieć energetyczna, sieć telekomunikacyjna, telewizja itp.), wchodzące lub wychodzące z budynków ➀ poprzez ziemię, w następstwie wzrostu potencjału (przez odsłonięte elementy przewodzące, sieci ziemne i przewody zabezpieczające) ➁ poprzez elementy przewodzące (konstrukcje itp.), sieci wewnętrzne (energetyczne, telekomunikacyjne itp.) ➂ W miarę upływu czasu, gdy ochronnik ogranicza, warystory ulegają starzeniu. Zabezpieczenie ochronnika przez wyłącznik nadprądowy pozwala m.in. na bezpieczne serwisowanie instalacji. Pewniejsze mocowanie na wsporniku TH 35 mocowanie za pomocą dwóch zaczepów. ❶ Materiał izolacyjny ❷ Metalowa powłoka elektrody ❸ ząsteczki tlenku cynku Zaciski umożliwiają podłączenie przewodów o maksymalnym przekroju: drut 25 mm 2, linka 16 mm 2. ➀ ➂ ➀ ➁ Z chwilą pojawienia się prądu piorunowego tworzy on albo przez przewodzenie w kablach będących pod napięciem ➀ i przewodach ziemnych ➁, albo przez indukcyjne lub pojemnościowe łącza, bezpośrednio na liniach głównego zasilania ➂. Wskutek tego może on uszkodzić wszelkie włączone urządzenia elektryczne lub elektroniczne. Efekty uderzenia piorunu mogą być odczuwalne na skutek indukcji w promieniu 1 km i na skutek przewodzenia w promieniu większym niż 10 km. Ułatwiony serwis korpus ochronnika jest wyposażony w blokadę, która uniemożliwia montaż innego niż wymagany wkładu w korpusie ochronnika. Dolny zacisk uziemiający umożliwia podłączenie przewodów o maksymalnym przekroju: drut 25 mm 2, linka 16 mm 2. Numer referencyjny osobne numery dla korpusu (wraz z wkładem) oraz samego wkładu, co znacznie ułatwia ich identyfikację. Sygnalizacja duży kolorowy wskaźnik zapewnia dobrą sygnalizację stanu ochronnika. Ochronnik sprawny Moduł do wymiany 2 3

3 Stopnie ochrony Wyróżniamy trzy podstawowe rodzaje ochronników ch: typ 1 (klasa B) pierwszy stopień ochrony. Umożliwiają przepływ do ziemi prądu w postaci fali 10/350 μs, najbliższej w swej charakterystyce fali prądu piorunowego. Właśnie dlatego ochronniki tego typu mają większą wydajność rozładowywania energii. Stosowane w miejscu wprowadzenia zasilania do budynku (rozdzielnica główna) typ 2 (klasa ) drugi stopień ochrony. Umożliwiają przepływ do ziemi prądu w postaci fali 8/20 μs, najbliższej w swej charakterystyce falom prądowym z uwagi na pośrednie efekty uderzenia piorunu. Stosowane wewnątrz instalacji elektrycznej za rozdzielnicą główną (rozdzielnice obwodowe, mieszkaniowe) typ 3 (klasa D) stosowane do zabezpieczenia końcowego, przy zabezpieczanym urządzeniu (gniazdka i puszki) przeciwprzepięciowe są elementem biernym, który staje się aktywny przy uderzeniu pioruna i przepływie prądu. Pojedynczy ochronnik może okazać się niewystarczający do skutecznego zabezpieczenia całej instalacji, pozwala na częściowy przepływ prądu udarowego, który mimo zredukowanego napięcia może uszkodzić urządzenia elektryczne. Konieczne jest zatem kaskadowe instalowanie ochronników polegające na dodaniu jednego lub dwóch dodatkowych ochronników ch, które powoduje: zmniejszenie wartości napięcia do poziomu ochrony U p ostatniego ochronnika przeciwprzepięciowego, tj. poziomu akceptowalnego dla zabezpieczanych urządzeń rozładowanie dodatkowej części pierwotnego prądu nadmiarowego do ziemi przeciwprzepięciowe typu (klasy B + ) Ograniczają i sprowadzają do ziemi prądy udarowe pochodzące od przepięć bezpośrednich oraz pośrednich. Zapewniają dwustopniowy poziom ochrony. Ich stosowanie nie wymaga użycia dławików odsprzęgających, zajmują w rozdzielnicy mniej miejsca niż ochronnik typu 1 (klasy B), typu 2 (klasy ) i dławiki odsprzęgające. Koordynacja ochronników ch Instalowanie kilku ochronników ch pozwala na stopniowe ograniczanie wartości szczytowej przepięć. Takie kaskadowe połączenie ma istotne znaczenie w sytuacji, gdy poziom ograniczania wartości szczytowej na głównym ochronniku jest niewystarczający, co zdarza się w przypadku, kiedy należy zabezpieczyć urządzenia czułe. Dla bardzo czułych urządzeń konieczny jest nawet trzeci stopień zabezpieczenia. Taka konfiguracja kilku ochronników ch wymaga, aby były one skoordynowane w taki sposób, żeby każdy z nich optymalnie pobierał energię i ograniczał rozprzestrzenianie się uderzenia pioruna przez instalację w możliwie najbardziej skuteczny sposób. W niektórych przypadkach, gdy odległość pomiędzy dwoma ochronnikami jest zbyt mała, należy zastosować dławiki odsprzęgające. Ogólne zasady efektywnego zabezpieczenia L N 100%* pierwotnego 80% pierwotnego rozładowanego przez ochronnik 20% pierwotnego 1 16% pierwotnego 2 4% pierwotnego Pozostaje wartość od 0 do 1% pierwotnego Główny ochronnik [np. typu 1 (klasy B)] Drugi ochronnik [np. typu 2 (klasy )] Najbliższy ochronnik [np. typu 3 (klasy D)] * Wartości procentowe są jedynie wartościami przykładowymi. L N PE / / Dławiki odsprzęgające Dławiki odsprzęgające Legrand, nr ref /63 stosuje się do koordynacji pracy dwóch ochronników w tej samej rozdzielnicy (do 63 A), bez uwzględniania odległości pomiędzy nimi. Niezbędne jest zainstalowanie jednego dławika na jeden przewód pod napięciem w zabezpieczanym obwodzie. Zmniejszanie przy użyciu ochronników ch w układzie kaskadowym 10 ms 230/400 V - 50 Hz 20 ms 40 ms kilka μs 30 ms 50 ms Bez ochronnika przeciwprzepięciowego 20 ms 40 ms 10 ms 30 ms 50 ms Główny ochronnik 20 ms 40 ms 10 ms 30 ms 50 ms Główny ochronnik + najbliższy ochronnik 4 5

4 Dobór ochronników Przykłady zastosowań B + Budynki z instalacją odgromową i/lub Budynki zasilane z linii napowietrznej Budynki zasilane z długiej linii kablowej Budynki zasilane z długiej linii kablowej L < 30 m Odległość między rozdzielnicą główną a ochranianym urządzeniem L > 30 m L < 30 m Odległość między rozdzielnicą główną a ochranianym urządzeniem L > 30 m Budynek zasilany z linii napowietrznej. Mała odległość pomiędzy rozdzielnicą główną a odbiornikami. Zalecany montaż ochronnika klasy B + (nr ref ) w rozdzielnicy głównej. D B klasy B + klasy B Rozdzielnice obwodowe klasy klasy klasy Rozdzielnice obwodowe klasy B + 50 m Budynek wyposażony w piorunochron i zasilany z krótkiego podejścia kablowego. Mała odległość pomiędzy rozdzielnicą główną a odbiornikami. Zalecany montaż ochronnika klasy B + (nr ref ) w rozdzielnicy głównej. 400 m Budynek zasilany z długiej linii kablowej, ale wyposażony w piorunochron. Duża (powyżej 30 m) odległość pomiędzy rozdzielnicą główną a odbiornikami. Zalecany montaż ochronnika klasy B (nr ref ) w rozdzielnicy głównej, ochronników klasy (nr ref ) w rozdzielnicach oddziałowych oraz klasy D (nr ref ) przy odbiornikach czułych. D B L > 30 m D klasy D klasy D klasy D klasy D 400 m Budynek zasilany z długiej linii kablowej i bez piorunochronu. Zalecany montaż ochronnika klasy (nr ref ) w rozdzielnicy głównej. Budynek zasilany z długiej linii kablowej, ale wyposażony w piorunochron. Duża (powyżej 30 m) odległość pomiędzy rozdzielnicą główną a odbiornikami. Zalecany montaż ochronnika klasy B (nr ref ) w rozdzielnicy głównej, ochronników klasy (nr ref ) w rozdzielnicach oddziałowych oraz klasy D (nr ref ) przy odbiornikach czułych. 6 7

5 Oferta Pak. Nr ref. Typ (Klasa B + ) NOWOŚĆ I imp = 8 ka, I n = 15 ka, I max = 60 ka, U p = 1,2 kv (poziom ochrony przy 5 ka) Dla uk adów sieciowych: TT, TN, U c = 320 V. Zabezpieczenie wst pne wy àcznikiem SzerokoÊç w modu ach 17,5 mm Jednobiegunowy S A zterobiegunowy S A 4 Typ 1 (Klasa B) I imp = 10 ka (impuls 10/350 μs), U p = 2 kv (poziom ochrony), I n = 20 ka Dla uk adów sieciowych: TT, TN, IT, Uc = 440 V Jednobiegunowy S A zterobiegunowy S A 4 Typ 2 (Klasa ) U p = 1,8 kv (poziom ochrony), I max = 40 ka, I n = 15 ka Dla uk adów sieciowych: TT, TN, IT, Uc = 440 V Jednobiegunowy S A zterobiegunowy S A 4 U p = 1,4 kv (poziom ochrony), I max = 40 ka, I n = 15 ka Dla uk adów sieciowych: TT, TN, IT, Uc = 320 V Jednobiegunowy S A Dwubiegunowy S A zterobiegunowy S A 4 U p = 1,2 kv (poziom ochrony), I max = 15 ka, I n = 5 ka Dla uk adów sieciowych: TT, TN, Uc = 320 V Jednobiegunowy S A Dwubiegunowy S A zterobiegunowy S A 4 Typ 3 (klasa D) I max = 3 ka, I n = 1,5 ka, U p = 1 kv (poziom ochrony) Montowane w gniazdach 16 A, 250 V Ochronnik Mosaic Ochronnik Mosaic z filtrem Pak. Nr ref. Wk ady ochronników wymienne Wyposa one we wskaênik stanu ochronnika. Wskaênik zielony: ochronnik sprawny. Wskaênik pomaraƒczowy: ochronnik do wymiany. I max (ka) U p (kv) Dla ochronników , /21/22/ , /31/32/ , /36/ , /41/43 NOWOŚĆ , /53 Wyposa enie pomocnicze sygnalizacyjne Wyposa one w àcznik miniaturowy 2 A 250 V. Mocowane zatrzaskowo w korpusie ochronnika Dla jednobiegunowych Dla dwubiegunowych Dla trójbiegunowych Dla czterobiegunowych do linii telefonicznych Do zabezpieczenia: telefonów, faksów, kopiarek, modemów przed przepi ciami pochodzenia atmosferycznego, àczeniowymi. Do instalowania w tablicach rozdzielczych. Pod àczenie szeregowe do linii telefonicznej. Sygnalizacja zadzia ania ochronnika: kontrolka zielona: ochronnik sprawny, kontrolka pomaraƒczowa: ochronnik do wymiany Ochronnik do linii telefonicznych analogowych Ochronnik do linii telefonicznych cyfrowych D awiki odsprz gajàce Umo liwiajà po àczenie dwóch ochronników zainstalowanych w tej samej rozdzielnicy. W przypadku ochronników wielobiegunowych ka dy przewód powinien byç wyposa ony w d awik odsprz gajàcy. IloÊç modu ów A 500 V A 500 V 4 Zalecany przekrój przewodów przy àczeniowych Poziom ochrony ochronnika Przekrój w mm 2 Standardowy 6 Podwy szony 10 Wysoki 16 Dane techniczne Referencja Typ 1 Typ 2 Typ 2 Typ 2 Typ Typ 3 (klasa B) (klasa ) (klasa ) (klasa ) (klasa B + ) (klasa D) / / /36/ /41/ / /66 Instalacja 230/400 V± 250 V± Napi cie maksymalne 440 V± 440 V± 320 V± 320 V± 320 V± sieci (U c ) z stotliwoêç sieci 50/60 Hz Typ (klasa) 1 (B) 2 () 2 () 2 () (B + ) 3 (D) Pràd maksymalny I max (impuls 8/20 μs) I imp (impuls 10/350 μs) 40 ka 40 ka 15 ka 60 ka 3 ka 10 ka 8 ka Poziom ochrony 1,2 kv, 5 ka U p, I n 2 kv, 20 ka 1,8 kv, 15 ka 1,4 kv, 15 ka 1,2 kv, 5 ka 1,5 kv, 15 ka 1 kv, 1,5 ka Pràd znamionowy I n 20 ka 15 ka 15 ka 5 ka 15 ka 1,5 ka Dobezpieczenie poprzez wy àcznik S 300, S A 20 A 20 A 20 A 40 A o charakterystyce (A) zas reakcji Pràd up ywowy przy U c (I c ) 25 ns < 1 ma Pràd nast pczy (I f ) 0 A 0 A 0 A 0 A 0 A Temperatura: magazynowania pracy Przekrój przewodów przy àczeniowych drut 25 mm 2 linka z tulejkà 16 mm 2 8 Nowe produkty oznaczone sà czerwonym numerem referencyjnym 9

6 Przykładowe rozwiązania DOM JEDNORODZINNY BLOK MIESZKALNY Linia telefoniczna TV, wieża, komputer, aparaty telefoniczne TV, wieża, komputer, aparaty telefoniczne Rozdzielnica elektryczna w każdym mieszkaniu Urządzenia gospodarstwa domowego OHRONNIK DO LINII TELEFONIZNEJ NR REF / OHRONNIK MOSAI OHRONNIK MOSAI OHRONNIK KLASY NR REF OHRONNIK MOSAI Urządzenia gospodarstwa domowego Linia telefoniczna w budynku Rozdzielnica piętrowa OHRONNIK KLASY B + NR REF Ochrona podstawowa Budynek wolno stojący, linia napowietrzna, układ sieci TN-S. Ochronnik podstawowy w rozdzielnicy klasy B +. OHRONNIK MOSAI Ochrona dodatkowa Rodzaj urządzeń podlegających ochronie (urządzenia gospodarstwa domowego, komputer i urządzenia elektroniczne) wymusza zastosowanie ochronników typu 3 (klasy D) w gniazdach. OHRONNIK DO LINII TELEFONIZNEJ NR REF / OHRONNIK KLASY B NR REF LUB KLASY B + NR REF OHRONNIK KLASY NR REF O PODWYŻSZONYM STOPNIU OHRONY Ochrona podstawowa Otoczenie miejskie, instalacja kablowa. Układ sieci TN-S. Ochronnik podstawowy klasy w każdym mieszkaniu i pomieszczeniach ogólnego użytku. Ochrona dodatkowa W każdym mieszkaniu znajdują się urządzenia gospodarstwa domowego, informatyczne i elektroniczne wymagające zastosowania ochronnika typu 3 (klasy D) w gniazdach