Zapraszamy na multimedialną prelekcję ścieżki dydaktyczno przyrodniczej. Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna

Transkrypt

1

2 Zapraszamy na multimedialną prelekcję ścieżki dydaktyczno przyrodniczej Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna

3 ZARAZA NIEBIESKA gatunek rośliny z rodziny zarazowatych Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową Występuje w Afryce Północnej (Algieria, Maroko, Wyspy Kanaryjskie), na większości obszaru Europy, w Azji Zachodniej, na Kaukazie oraz w Indiach i Pakistanie. W Polsce jest rzadka ale spotykana na Śląsku, Pomorzu, Wyżynie Małopolskiej i Lubelskiej oraz w Pieninach Źródło:

4 Ścieżka dydaktyczno przyrodniczej Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna Od przystanku komunikacji miejskiej w Pogorzycach, ulicą Grodzisko w kierunku południowym do ul. Stawowej i widocznego tu początku wąwozu (przystanek 1). Powrót do ul. Grodziskiej i dalej pośród pól (przystanek 2) utwardzoną drogą w kierunku Grodziska Wielkiego. Po drodze częściowo zalesiona murawa kserotermiczna (przystanek 3). Docieramy do Grodziska Wielkiego, możemy tu skorzystać ze ścieżki dydaktycznej wytyczonej przez Zespół Jurajskich Parków Krajobrazowych, lub uwzględnić nasze propozycje oglądając ciepłolubną buczynę storczykową na szczycie, płaty buczyn na stokach i byłe pole uprawne (przystanek 4 i 5). Na utwardzoną drogę wracamy nieco poniżej wejścia do lasu i tą samą drogą udajemy się w kierunku Płazy Dolnej. Po drodze obserwujemy pole uprawne (przystanek 6). Po wejściu na ulicę Lipowiecką udajemy się wzdłuż drogi do przystanku komunikacji miejskiej u wylotu ulicy Rajskiej. Rośnie tu las na zboczu, z olszą czarną niżej, a wyżej z bukiem i brzozą, w ruinie liczne rośliny górskie (przystanek 7).

5 Zapraszamy na multimedialną prelekcję ścieżki dydaktyczno przyrodniczej Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna - Pogorzyce Ścieżka prowadzi południową częścią Grzbietu Tenczyńskiego zwana Blokiem Płaziańskim, w strefie chronionego krajobrazu oraz Teńczyńskiego Parku Krajobrazowego. Stoki są porośnięte licznymi okazałymi bukami. Z kilku punktów widać zamek biskupów krakowskich LIPOWIEC, u którego podnóża rozciąga się malowniczy skansen. Zamek LIPOWIEC SKANSEN DWÓR Z DROGINI Źródło:

6 Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna początek trasy Widoku do wnętrza stromego w tej okolicy wąwozu broni gęsty ekoton

7 Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna - przystanek 1 Jest uprawiany jako roślina ozdobna Kwitnie od kwietnia do czerwca. Bezwonne kwiaty zapylają pszczoły, zwabione barwnymi kwiatami i nektarem Nasiona roznoszone są najczęściej przez mrówki

8 Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna - przystanek 1 Trzmielina rodzaj krzewu z rodziny dławiszowatych. Niektóre gatunki są uprawiane dla nasion bogatych w substancje odżywcze. Trzmielina wymaga żyznych gleb i dobrze znosi ocienienie Dereń świdawa krzew sadzony jako roślina ozdobna. Zazwyczaj używany jest do rekultywacji skarp, wysypisk i nieużytków, gdyż ma małe wymagania, a za pomocą odrostów korzeniowych szybko się rozrasta

9 Ścieżka dydaktyczno przyrodniczej Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna - przystanek 1 Buk zwyczajny drzewo z rodziny bukowatych Zastosowanie: Roślina lecznicza Surowiec meblowy Używany do zadrzewiania poboczy dróg Liście stanowią dobra paszę dla zwierząt Grab drzewo z rodziny brzozowatych Drewno grabu ma szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach rzemiosła. Ze względu na swoją zwartość, dużą twardość i odporność na ścieranie stosowane m.in. do wytwarzania elementów drewnianych narzędzi stolarskich (korpusy strugów). Drewna grabu używa się również do produkcji pałek perkusyjnych

10 Ścieżka dydaktyczno przyrodniczej Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna - przystanek 1 Paprocie - obecnie na świecie występuje około gatunków paproci, co jest liczbą małą w porównaniu do ich prehistorycznej różnorodności (jak się przypuszcza istniało wtedy około milion gatunków)

11 Ścieżka dydaktyczno przyrodniczej Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna PRZYSTANEK 2: Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Powróciwszy na ulicę Grodzisko wędrujemy niezbyt szeroką równiną pokrytą polami uprawnymi oraz rozproszoną zabudową

12 Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna PRZYSTANEK 2: Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Zakwita w drugim roku życia, kwitnie od kwietnia do czerwca, zapylany jest przez owady Roślina stosowana: - jako przyprawa - miododajna miód z bluszczyku jest jasnożółty - ozdobna Nasiona rozsiewane są przez mrówki Źródło: Roślina ma zastosowanie w medycynie ludowej w postaci naparu stosowana przy przewlekłych nieżytach dróg oddechowych, astmie, przeciw bólom żołądka, przy schorzeniach pęcherza i kamicy nerkowej. Zewnętrznie używany do przemywania ran i w chorobach skóry, ze względu na delikatne działanie ściągające, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne.

13 Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna PRZYSTANEK 2: Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Źródło:

14 Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna PRZYSTANEK 3: Wzgórze Grodzisko Wielkie Kulminacyjnym punktem ścieżki jest położone częściowo w sołectwie Pogorzyce, częściowo w gminie Babice. W dużej części porośnięte jest ciepłolubną buczyną storczykowatą. Na jego szczycie znajduje się charakterystyczny wał, ułożony z kamieni. Zarówno jego pochodzenie jak i czas budowy nie są znane. Źródło:

15 Pogorzyce - Wzgórze Grodzisko Wielkie Płaza Dolna PRZYSTANEK 3: Wzgórze Grodzisko Wielkie Źródło:

16 Dolna PRZYSTANEK 4: Wzgórze Grodzisko Wielkie Roślina wieloletnia, kwitnie od maja do czerwca. Kwiaty zapylane są przez pszczoły. Drobne i liczne nasiona rozsiewa wiatr Gatunek byliny należący do rodziny storczykowatych Źródło:

17 Dolna - Pogorzyce PRZYSTANEK 4: Wzgórze Grodzisko Wielkie Kwiaty zapylane są przez trzmiele, gdyż tylko one dostać się mogą do nektaru. Roślina wieloletnia rosnąca w małych kępach Kwitnie: kwiecień maj Roślina pokarmowa gąsienicy motyla Źródło:

18 Dolna PRZYSTANEK 4: Wzgórze Grodzisko Wielkie Cała roślina, a zwłaszcza kłącza, w szczególności w świeżym stanie, jest trująca Źródło:

19 Dolna PRZYSTANEK 4: Wzgórze Grodzisko Wielkie Perłówka jednokwiatowa w Polsce gatunek rzadki Paprotka zwyczajna rzadka na terenie gminy Źródło:

20 Dolna PRZYSTANEK 4: Wzgórze Grodzisko Wielkie Cebulki zawierają sporą ilość skrobi, dlatego dawniej uchodziły za przysmak w każdej postaci: surowej, gotowanej i pieczonej Objęta jest w Polsce ochroną ścisłą Źródło:

21 Dolna PRZYSTANEK 4: Wzgórze Grodzisko Wielkie Występuje często w lasach całej Polski, jest często uprawiana Źródło:

22 Dolna PRZYSTANEK 4: Wzgórze Grodzisko Wielkie Źródło:

23 Dolna PRZYSTANEK 4: Wzgórze Grodzisko Wielkie Gatunek objęty ścisłą ochroną Źródło:

24 Dolna PRZYSTANEK 4: Wzgórze Grodzisko Wielkie W Polsce podlega ścisłej ochronie Cała roślina jest bardzo silnie trująca. Zjedzenie dojrzałych owoców może spowodować śmierć dorosłego człowieka, dla dziecka nawet 1-2 owoce mogą być śmiertelne

25 Dolna PRZYSTANEK 4: Wzgórze Grodzisko Wielkie

26 Dolna PRZYSTANEK 5: Las Grodzisko Wielkie Drągowina powstała po zalesieniu znajdującego się tu pola uprawnego. W miarę jak las będzie się zagęszczał, zmieni się mikroklimat Źródło:

27 Dolna PRZYSTANEK 6: Płaza Dolna Po opuszczenia Wzgórza Grodzisko Wielkie schodzimy doliną w stronę Wygiełzowa. Wędrujemy dwoma wąwozami i spotykamy na swojej drodze: Brzozę czarną niektórzy naukowcy uważają, że pochodzi ona jeszcze z epoki lodowcowej Idąc tą drogą podziwiamy wieżę Zamku Lipowiec Widzimy wzgórze Syberia Odcinek tej trasy kończymy na mostku biegnącym nad potokiem STARZYNIANKA

28 Dolna PRZYSTANEK 6: Płaza Dolna Opuszczając przystanek nr 6 docieramy do drogi częściowo prowadzonej korytem POTOKU STARZYNIANKA Źródło:

29 Dolna Szałwia lepka PRZYSTANEK 6: Płaza Dolna DOLINA STARZYNIANKI

30 Dolna PRZYSTANEK 7: Dolina Płazianki Ostatni przystanek to dno jednej z najstarszych dolin w okolicy Chrzanowa - Doliny Płazianki, która utworzyła się już w erze paleozoicznej OKAZY PRZYRODY DOLINY PŁAZIANKI Róża dzika Rozchodnik wielki Źródło:

31 Dolna PRZYSTANEK 7: Dolina Płazianki Wierzbówka kiprzyca Brzoza brodawkowata Źródło:

32 Dolna PRZYSTANEK 7: Dolina Płazianki Rdestowiec ostrokończysty Źródło:

33 Dolna PRZYSTANEK 7: Dolina Płazianki Źródło:

34 Dolna - Pogorzyce PRZYSTANEK 7: Dolina Płazianki Zerkając na południowy wschód widzimy wieżę zamku Lipowiec

35 Dolna PRZYSTANEK 7: Dolina Płazianki Źródło: Niecierpek himalajski

36 Dolna