Podstawy Badań Eksperymentalnych
|
|
- Seweryn Ostrowski
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Podstawy Badań Eksperymentalnych Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu Wojskowa Akademia Techniczna Instrukcja do ćwiczenia. Temat 00 PODSTAWY TEORETYCZNE Instrukcję opracował dr inż. Mirosław KARCZEWSKI Warszawa, Listopad 2006
2 I PODSTAWY TEORETYCZNE 1.1. Pomiary elektryczne wielkości nieelektrycznych Obecny zakres pomiarów elektrycznych, zwłaszcza dzięki zastosowaniu układów elektronicznych znacznie rozszerzył się zarówno w dziedzinie pomiarów wielkości elektrycznych, jak i nieelektrycznych w tym w szczególności: mechanicznych, cieplnych, elektrochemicznych, akustycznych itp. Wskutek tego miernictwo elektryczne wielkości nieelektrycznych staje się poważna dziedziną nauki i techniki o dużym znaczeniu gospodarczym. Można powiedzieć, że pod względem problematyki, różnorodności rozwiązań oraz zakresu stosowania zagadnienia dotyczące tego miernictwa znacznie przekraczają zagadnienia miernictwa elektrycznego wszelkich jego postaciach. Obecnie niemal we wszystkich działach nauki i techniki posługujemy się pomiarami elektrycznymi wielkości nieelektrycznych. W przemyśle miernictwo elektryczne wielkości nieelektrycznych usprawnia kontrolę produkcji, przyczynia się do podnoszenia jakości produkcji i uzyskiwania znacznych oszczędności czasu. Ułatwia ono centralną kontrolę procesów produkcyjnych, umożliwia dokonywanie pomiarów, szeregu wielkości nieelektrycznych w miejscach niedostępnych w czasie produkcji, sygnalizuje zaburzenia w produkcji itp. Stale wzrasta automatyzacja produkcji i wyposażenie fabryk w sprzęt służący do pomiarów wielkości nieelektrycznych przy zastosowaniu metod elektrycznych. Zautomatyzowane urządzenia zastępują człowieka na stanowisku wymagającym znacznego wysiłku fizycznego lub w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Równie ważną rolę odgrywa miernictwo elektryczne wielkości nieelektrycznych w zakresie higieny i bezpieczeństwa pracy, jak również w przechowywaniu i konserwacji urządzeń i gotowych wyrobów. 1.2 Dziedziny zastosowania pomiarów elektrycznych wielkości nieelektrycznych Jak już wspomniano pomiary elektryczne wielkości nieelektrycznych znajdują zastosowanie niemal we wszystkich gałęziach nauki i techniki, zwłaszcza w fizyce, chemii, astronomii, meteorologii, geologii, biologii, medycynie, komunikacji, nawigacji, elektrotechnice, łączności, energetyce, w przemyśle rolniczym, leśnym, hodowlanym, przetwórczym, fermentacyjnym, metalowym, hutniczym, górniczym itp. Jako główne wielkości nieelektryczne są mierzone: 1
3 1. Czas i częstotliwość - czas trwania zjawiska, kolejność lub jednoczesność zjawisk, częstotliwość zjawisk i przebiegów okresowych, ilość przedmiotów lub zjawisk zachodzących w danym czasie, 2. Wymiary geometryczne - długość, odległość, grubość, wysokość, poziom, chropowatość powierzchni, objętość, kąty, położenie w przestrzeni, 3. Siły i momenty sił (statyczne lub dynamiczne, liniowe, obrotowe) obciążenia, ciężary, siły rozłożone lub skupione, momenty gnące, skręcające, naprężenia powierzchniowe, 4. Ciśnienia (statyczne, udarowe) - stan próżni, ciśnienia względne i bezwzględne, ciśnienia akustyczne, 5. Prędkości i przyspieszenia (liniowe, obrotowe), nierównomierność biegu, 6. Moc, praca, energia, sprawność (mechaniczna, cieplna), 7. Ciepło - ilość ciepła, przepływ ciepła, temperatura, 8. Energia świetlna - strumień, natężenie, jasność, jaskrawość promieniowania, ilość substancji w roztworze (kolorymetria) i ilość cząstek w cieczach i gazach, przezroczystość ciał, skład substancji (analiza spektralna), 9. Własności fizykochemiczne materii - zawartość domieszek, izotopów, kwasowość (ph), zawartość spalin i gazów, wilgotność, zawartość soli lub węgla (stopień grafityzacji), lepkość itp. Ponadto miernictwo elektryczne wielkości nieelektrycznych obejmuje badania niejednorodności strukturalnej (defektoskopia), wyznaczanie położenia obiektów (wraków, źródeł podziemnych, warstw geologicznych) Zasady pomiarów wielkości nieelektrycznych metodami elektrycznymi Pomiary wielkości nieelektrycznych metodami elektrycznymi są wykonywane na podstawie przekształcenia wielkości nieelektrycznych w wielkości elektryczne. Uzyskuje się to przez zastosowanie specjalnego urządzenia - czujnika. Czujnik, wskutek działania na niego wielkości nieelektrycznej, powoduje zmianę: rezystancji, indukcyjności, pojemności, natężenia prądu, napięcia, częstotliwości, przesunięcia fazowego, lub też wytwarza energię elektryczną, której parametry są zależne od mierzonej wielkości nieelektrycznej. Czujniki pierwszego rodzaju są nazywane czujnikami parametrycznymi, a drugiego rodzaju czujnikami generacyjnymi. Czujnikami generacyjnymi, dostarczającymi energii elektrycznej, są np. ogniwa termoelektryczne, ogniwa fotoelektryczne, ogniwa specjalne, kryształy kwarcu itp. W zasadniczym układzie do pomiaru wielkości nieelektrycznej mierzona wielkość nieelektryczna X działa na czujnik, który powoduje zamianę wielkości nieelektrycznej na 2
4 wielkość elektryczną Y, mierzoną przez miernik elektryczny wyskalowany w mierzonych jednostkach nieelektrycznych. Stosowany jest również układ pomiarowy, w którym wielkość nieelektryczna X jest mierzona najpierw przy zastosowaniu metody nieelektrycznej. Miernik nieelektryczny Mn powoduje zmianę wielkości elektrycznej. Otrzymana wielkość elektryczna Y jest następnie mierzona przy zastosowaniu metody elektrycznej. Ponadto stosuje się układy o kilkakrotnej zamianie wielkości nieelektrycznej, w celu uzyskania najwygodniejszego oddziaływania pośredniczącej wielkości nieelektrycznej na wielkość elektryczną. Wynika stąd, że układy służące do pomiaru wielkości nieelektrycznych zawierają kilka części składowych (członów). W ogólnym przypadku w skład układu pomiarowego, w którym wykorzystuje się czujnik, wchodzą: pomocnicze źródło zasilania prądu stałego lub przemiennego (w przypadku stosowania czujników parametrycznych), czujnik pomiarowy oraz miernik elektryczny. W przypadku stosowania czujników generacyjnych pomocnicze źródło zasilania jest zbyteczne. Jednakże, gdy zmiany wielkości elektrycznej, zarówno przy stosowaniu czujników parametrycznych jak i generacyjnych są małe, należy stosować wzmacniacze i pomocnicze źródła zasilania. W przypadkach, w których bezpośrednie wykorzystanie zależności między badaną wielkością nieelektryczną a elektryczną jest niedogodne, korzysta się z zależności pośredniej, w której wielkość nieelektryczna powoduje zmianę innej wielkości nieelektrycznej, a ta z kolei wywołuje zmianę wielkości elektrycznej, mierzonej miernikiem elektrycznym wyskalowanym w jednostkach pierwotnej wielkości nieelektrycznej. Na przykład, w celu zmierzenia temperatury danego ciała można korzystać z pomiaru promieniowania podczerwonego wysyłanej przez to ciało, przy czym energia ta działa dopiero na czujnik, np. na ogniwo termoelektryczne. Jako pośrednie wielkości nieelektryczne najczęściej są wykorzystywane wielkości charakteryzujące promieniowanie elektromagnetyczne: podczerwone, widzialne, nadfioletowe, X, promieniowanie korpuskularne, jak α, β, protonowe, neutronowe oraz fale naddźwiękowe. Również korzysta się z przekształcenia wielkości elektrycznej otrzymywanej z czujnika w inną wielkość elektryczną, bardziej dogodną do pomiaru w danych warunkach. Przy dokonywaniu pomiarów korzysta się z prądu stałego oraz przemiennego w zakresie częstotliwości do setek megaherców. Stosuje się wszelkie metody pomiarowe: bezpośrednie, porównawcze, kompensacyjne, mostkowe i różnicowe. 3
5 Oprócz czujników są stosowane wszelkie urządzenia i przyrządy używane w miernictwie elektrycznym, a częściowo i radiotechnicznym, zwłaszcza układy elektroniczne. Gdy układ pomiarowy ma jednocześnie sygnalizować, rejestrować lub regulować mierzoną wielkość, to wówczas na jego wyjściu może być włączony przekaźnik, przyrząd rejestrujący lub też automatyczne urządzenie regulacyjne Zalety pomiarów wielkości nieelektrycznych metodami elektrycznymi Pomiary wielkości nieelektrycznych przeprowadzone przy zastosowaniu metod elektrycznych mają wiele zalet do głównych zalicza się: 1. Możliwość przeprowadzania pomiarów na odległości, nawet znacznych, co umożliwia centralizację pomiarów oraz ich wykonywanie w miejscach niedostępnych. 2. Możliwość automatyzacji pomiarów danej wielkości i automatyzacji pomiaru zmian (przyrostów) tej wielkości w czasie. 3. Możliwość automatycznego uwzględnienia poprawek w czasie wykonywania pomiaru (np. poprawek uwzględniających wpływ temperatury przy po miarach ph). 4. Możliwość łatwego sumowania elektrycznego (całkowania) nierównomiernie zmieniającej się w czasie wielkości nieelektrycznej (np. przepływu wody lub pary). 5. Możliwość połączenia z pomiarem automatycznej regulacji danej wielkości w czasie (łatwość różniczkowania) lub też zastosowania programowej regulacji (wg. przyjętych z góry założeń). 6. Możliwość dokonywania pomiarów procesów niezmiennych w czasie, wolnozmiennych lub szybkozmiennych, z nieograniczoną, praktycznie biorąc, prędkością (np. przez zastosowanie oscyloskopu cyfrowego bądź przetwornika analogowo-cyfrowego A/C). 7. Możliwość dokonywania pomiarów w bardzo dużym zakresie zmian wielkości mierzonej bez zmiany metody pomiarowej i urządzeń pomiarowych. Jeżeli np. wielkość nieelektryczna powoduje zmianę prądu, to prąd ten można mierzyć za pomocą tego samego przyrządu, np. w zakresie od do 10-3 A zmieniając tylko wartość rezystancji bocznikującej. 8. Możliwość dokonywania pomiarów różnych wielkości nieelektrycznych przy zastosowaniu takich samych mierników elektrycznych, dzięki czemu jest umożliwiona unifikacja układów pomiarowych oscyloskop cyfrowy, karta A/C, woltomierz cyfrowy. 9. Duża czułość pomiaru (możliwość wzmacniania). 10. Krótki czas potrzebny do wykonywania pomiaru. 4
6 11. Prostota pomiaru, co umożliwia niejednokrotnie obsługiwanie przyrządów pomiarowych przez personel niewykwalifikowany. 12. Duża dokładność pomiaru. 13. Łatwość przekazywania wyników pomiarów na znaczne odległości bez wyraźnego zmniejszenia dokładności pomiaru poprzez zastosowanie mikrokomputerowych układów pomiarowych. Zalety pomiarów elektrycznych wielkości nieelektrycznych sprawiły, że wiele metod pomiarowych zostało uproszczonych, dzięki czemu skomplikowane pomiary mogą być obecnie wykonywane w pomieszczeniu fabrycznym lub w terenie, do czego dawniej potrzebne było stworzenie warunków laboratoryjnych, a personel wykonujący pomiary musiał być wysoko kwalifikowany. Zastosowanie urządzeń elektronicznych do pomiaru wielkości nieelektrycznych w znacznym. stopniu wyparło dawne metody pomiarowe, aczkolwiek są one w dalszym ciągu stosowane do pomiarów bezpośrednich i specjalnych laboratoryjnych i są niezbędne do wzorcowania i skalowania elektronicznych urządzeń pomiarowych Czujniki pomiarowe Działanie czujników opiera się na zjawiskach elektrycznych, magnetycznych, elektrofizycznych i elektrochemicznych. W obecnym stanie techniki znamy ponad różnych rodzajów czujników, różniących się co do zasady działania. Ponadto istnieje duża różnorodność czujników dostosowanych do pomiaru danej wielkości, różniących się konstrukcją. Jak wspomniano, czujniki powodują zmianę wielkości elektrycznej, wskutek działania mierzonej wielkości nieelektrycznej. Jeżeli wpływ jest bezpośredni, to oznaczając przez X wielkość nieelektryczną, a przez Y - wielkość elektryczną otrzyma się zależność Y = f(x) (l) Jeżeli zależność jest nie bezpośrednia, lecz pośrednia to najpierw wielkość nieelektryczna Xl powoduje zmianę innej wielkości nieelektrycznej X2, czyli X2 = f(x1) (2) a następnie wielkość. nieelektryczna X2 powoduje zmianę wielkości elektrycznej Y Y = f2(x2) (3) A więc z wyrażeń (2) i (3) otrzyma się zależność Y = f2[fl(x1)] = f3(x1) (4) przy czym f3 - funkcja złożona zależności Y od X1. 5
7 Ogólnie biorąc, w czujnikach uzyskuje się mniej lub bardziej złożoną zależność między wielkością elektryczną a nieelektryczną. Najdogodniejsza jest w zasadzie zależność proporcjonalna, nie zawsze jednak ona występuje. W praktyce korzysta się z każdej zależności jeżeli jest ona jednoznaczna i powtarzalna np. korzysta się z zależności przedstawionej szeregiem funkcyjnym potęgowym Y = f(x) = a+bx+cx 2 +dx (5) Na przykład zależność rezystancji elektrycznej Ro drutów rezystancyjnych od temperatury wyraża się ogólnie jako: R = Ro[1 +a T +b( T ) 2 +c( T) ] (6) przy czym: Ro - rezystancja przy temperaturze początkowej; a, b, c - stałe charakteryzujące materiał; T - przyrost temperatury.. Dla większości czujników wartości liczbowe funkcji Y = f(x) nie mogą być ustalone z obliczenia na podstawie stałych czujnika, np. jego wymiarów lub własności określających materiał. Zwykle wartości te otrzymuje się doświadczalnie, wzorcując czujnik przy współpracy z resztą układu pomiarowego, przy czym wzorcowanie to obowiązuje przeważnie dla danego egzemplarza. Ze względu na możliwość wymiany czujnika bez potrzeby wzorcowania dąży się do tego, ażeby czujniki danego typu miały jednakowe własności. Ponadto bardzo cenną własnością czujników jest stałość ich parametrów w czasie. Niektóre rodzaje czujników, w celu zwiększenia ich stabilności pracy, należy przed wzorcowaniem poddać procesowi starzenia przez zastosowanie specjalnych zabiegów. Jeżeli na wielkość elektryczną Y oprócz mierzonej wielkości nieelektrycznej X wpływa również inna wielkość nieelektryczna Z, tj. Gdy: Y = f(x, Z) (7) co zresztą zdarza się bardzo często, to w pomiarach korzysta się z rodziny charakterystyk Y = f(x)z = const (8) wyznaczając najczęściej doświadczalnie te zależności dla wartości Z1, Z2, Z3 itd. Można również starać się wykonywać pomiary dla określonej wartości zmiennej Z. Na przykład, gdy Z oznacza temperaturę, to pomiary można wykonywać w temperaturze normalnej, równej 20 C. Stosowane są ponadto sposoby elektryczne kompensacji wpływu wielkości Z na wskazanie miernika, np. przez wykorzystanie kompensatorów. temperaturowych.. 6
8 Bardzo ważną własnością jest czułość S czujnika. Czułość jest to najmniejsza zmiana sygnały wejściowego działającego na czujnik, która spowoduje zmianę sygnały wyjściowego z czujnika. Im większa jest czułość, tym mniejszy wpływ na wynik pomiaru mają czynniki postronne. Pożądana jest czułość możliwie duża, jednakże nie zawsze jest to możliwe Klasyfikacja czujników Jak już wcześniej wspomniano, czujniki można podzielić na dwie główne grupy: czujniki parametryczne i czujniki generacyjne. W czujnikach parametrycznych mierzona wielkość nieelektryczna powoduje zmianę wielkości elektrycznej - np. rezystancji, pojemności, indukcyjności natężenia prądu, napięcia, częstotliwości, nie następuje przy tym (w zasadzie) wytwarzanie energii elektrycznej wskutek działania mierzonej wielkości nieelektrycznej. W czujnikach generacyjnych mierzona wielkość nieelektryczna powoduje wytwarzanie siły elektro motorycznej (ogniwa termoelektryczne, ogniwa fotoelektryczne, ogniwa stężeniowe). Czujniki pomiarowe parametryczne dzieli się na: 1. Czujniki rezystancyjne, w których wykorzystuje się zależność rezystancji czujnika, włączonego w obwód pomiarowy, od jego wymiarów, rezystywności itp. 2. Oporniki termometryczne, w których wykorzystuje się zależność rezystancji czujnika od jego temperatury, stosowane do pomiarów temperatur, analizy gazów, pomiaru prędkości przepływu itp. 3. Czujniki elektrolityczno rezystancyjne o zmiennej rezystancji elektrolitu, zależnej od stężenia badanego elektrolitu, stosowane do pomiaru stężenia elektrolitu. 4. Czujniki jonizacyjne, w których wykorzystuje się zmianę rezystancji środowiska zjonizowanego w zależności od stopnia jonizacji, stosowane do pomiaru próżni, natężenia promieniowania itp. 5. Czujniki fotoelektryczne rezystancyjne, w których wykorzystuje się wpływ energii promienistej na rezystancję fotonówki lub opornika fotoelektrycznego, stosowane w układach mierzących energię świetlną. 6. Czujniki indukcyjne, w których korzysta się ze zmiany indukcyjności własnej lub wzajemnej, wskutek zmian w obwodzie magnetycznym, stosowane głównie do pomiaru wielkości geometrycznych i przemieszczeń. 7
9 7. Czujniki magnetosprężyste o zasadzie działania opartej na zależności przenikalności magnetycznej materiału ferromagnetycznego od naprężenia mechanicznego, stosowane do pomiarów naprężeń mechanicznych. 8. Czujniki pojemnościowe, w których wykorzystuje się zależność pojemności kondensatora od jego wymiarów, wzajemnego położenia elektrod, zmiany przenikalności elektrycznej, stosowane do pomiarów wielkości mechanicznych, do pomiarów wilgotności itp. Podane tu typy czujników parametrycznych nie wyczerpują wszystkich czujników tej grupy. Spośród czujników generacyjnych najważniejszymi są: 1. Czujniki dynamiczne, których działanie jest oparte na zjawisku indukcji elektromagnetycznej (zależności siły elektromotorycznej od prędkości zmiany strumienia magnetycznego, przenikającego przez cewkę czujnika), stosowane do pomiarów prędkości, przyspieszeń i częstotliwości. 2. Czujniki termoelektryczne (ogniwa termoelektryczne), których działanie jest oparte na zjawisku powstawania siły elektromotorycznej w miejscu styku dwóch metali, stosowane do pomiarów temperatury i energii świetlnej, zwłaszcza w zakresie promieniowania podczerwonego. 3. Czujniki piezoelektryczne, których działanie jest oparte na zjawisku piezoelektrycznym, występującym w kryształach niektórych materiałów (kwarc, turmalin, sól Seignette'a), stosowane głównie do pomiarów wielkości mechanicznych i wymiarów geometrycznych. 4. Czujniki elektrochemiczne (elektrody), tworzące ogniwa specjalne dostarczające SEM prądu stałego, stosowane do pomiarów stężeń elektrolitów. 5. Czujniki fotoelektryczne (ogniwa fotoelektryczne), w których pod działaniem promieniowania powstaje siła elektromotoryczna prądu stałego, stosowane do pomiarów parametrów promieniowania. Powyższe czujniki pomiarowe można również klasyfikować zależnie od rodzaju energii działającej na czujnik, który pod działaniem tej energii powoduje zmianę wielkości elektrycznej lub powstawanie energii elektrycznej. W tym przypadku można wyodrębnić następujące cztery duże grupy czujników: 1. Czujniki działające pod wpływem energii mechanicznej, przeznaczone głównie do pomiarów wielkości mechanicznych. Są to czujniki: rezystancyjne, pojemnościowe, indukcyjne, piezoelektryczne, magnetosprężyste, dynamiczne. 8
10 2. Czujniki działające pod wpływem energii chemicznej, powstającej wskutek procesów elektrochemicznych, stosowane głównie w elektrochemii. Są to czujniki: do pomiaru ph, polarograficzne, kulometryczne i elektrolityczno-rezystancyjne. 3. Czujniki działające pod wpływem energii świetlnej, stosowane do pomiaru parametrów promieniowania podczerwonego i widzialnego oraz promieniowania wywołującego jonizację gazów, a także do pomiaru innych wielkości. Są to czujniki fotoelektryczne i jonizacyjne. 4. Czujniki działające pod wpływem energii cieplnej, stosowane przede wszystkim do pomiaru temperatury. Są to ogniwa termoelektryczne i oporniki termometryczne. 9
Czujniki. Czujniki służą do przetwarzania interesującej nas wielkości fizycznej na wielkość elektryczną łatwą do pomiaru. Najczęściej spotykane są
Czujniki Ryszard J. Barczyński, 2010 2015 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Czujniki Czujniki służą do przetwarzania interesującej
Bardziej szczegółowoElementy elektrotechniki i elektroniki dla wydziałów chemicznych / Zdzisław Gientkowski. Bydgoszcz, Spis treści
Elementy elektrotechniki i elektroniki dla wydziałów chemicznych / Zdzisław Gientkowski. Bydgoszcz, 2015 Spis treści Przedmowa 7 Wstęp 9 1. PODSTAWY ELEKTROTECHNIKI 11 1.1. Prąd stały 11 1.1.1. Podstawowe
Bardziej szczegółowo(zwane również sensorami)
Czujniki (zwane również sensorami) Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Czujniki Czujniki służą do
Bardziej szczegółowoMiernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak
Miernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak ~ 1 ~ I. Właściwości elementów biernych A. Charakterystyki elementów biernych 1. Rezystor idealny (brak przesunięcia fazowego między napięciem a prądem) brak części
Bardziej szczegółowoTemat: POMIAR SIŁ SKRAWANIA
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA w Bielsku-Białej Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji Ćwiczenie wykonano: dnia:... Wykonał:... Wydział:... Kierunek:... Rok akadem.:... Semestr:... Ćwiczenie zaliczono:
Bardziej szczegółowoSpis treści Wstęp Rozdział 1. Metrologia przedmiot i zadania
Spis treści Wstęp Rozdział 1. Metrologia przedmiot i zadania 1.1. Przedmiot metrologii 1.2. Rola i zadania metrologii współczesnej w procesach produkcyjnych 1.3. Główny Urząd Miar i inne instytucje ważne
Bardziej szczegółowoPracownia Automatyki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 2 str. 1/7 ĆWICZENIE 2
Pracownia Automatyki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 2 str. 1/7 ĆWICZENIE 2 WYBRANE ELEKTRYCZNE CZUJNIKI-PRZETWORNIKI PRZESUNIĘĆ LINIOWYCH I KĄTOWYCH 1.CEL ĆWICZENIA: zapoznanie się z podstawowymi
Bardziej szczegółowoPRZETWORNIKI POMIAROWE
PRZETWORNIKI POMIAROWE PRZETWORNIK POMIAROWY element systemu pomiarowego, który dokonuje fizycznego przetworzenia z określoną dokładnością i według określonego prawa mierzonej wielkości na inną wielkość
Bardziej szczegółowoELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA
UNIERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY BYDGOSZCZY YDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ INSTYTUT EKSPLOATACJI MASZYN I TRANSPORTU ZAKŁAD STEROANIA ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA ĆICZENIE: E3 BADANIE ŁAŚCIOŚCI
Bardziej szczegółowoMechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Sensory (czujniki)
Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne Sensory (czujniki) 1 Zestawienie najważniejszych wielkości pomiarowych w układach mechatronicznych Położenie (pozycja), przemieszczenie Prędkość liniowa,
Bardziej szczegółowoPomiar prędkości obrotowej
2.3.2. Pomiar prędkości obrotowej Metody: Kontaktowe mechaniczne (prądniczki tachometryczne różnych typów), Bezkontaktowe: optyczne (światło widzialne, podczerwień, laser), elektromagnetyczne (indukcyjne,
Bardziej szczegółowoPRZYRZĄDY POMIAROWE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
PRZYRZĄDY POMIAROWE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Przyrządy pomiarowe Ogólny podział: mierniki, rejestratory, detektory, charakterografy.
Bardziej szczegółowoPomiar rezystancji metodą techniczną
Pomiar rezystancji metodą techniczną Cel ćwiczenia. Poznanie metod pomiarów rezystancji liniowych, optymalizowania warunków pomiaru oraz zasad obliczania błędów pomiarowych. Zagadnienia teoretyczne. Definicja
Bardziej szczegółowoWIROWYCH. Ćwiczenie: ĆWICZENIE BADANIE PRĄDÓW ZAKŁ AD ELEKTROENERGETYKI. Opracował: mgr inż. Edward SKIEPKO. Warszawa 2000
SZKOŁA GŁÓWNA SŁUŻBY POŻARNICZEJ KATEDRA TECHNIKI POŻARNICZEJ ZAKŁ AD ELEKTROENERGETYKI Ćwiczenie: ĆWICZENIE BADANIE PRĄDÓW WIROWYCH Opracował: mgr inż. Edward SKIEPKO Warszawa 000 Wersja 1.0 www.labenergetyki.prv.pl
Bardziej szczegółowo12.7 Sprawdzenie wiadomości 225
Od autora 8 1. Prąd elektryczny 9 1.1 Budowa materii 9 1.2 Przewodnictwo elektryczne materii 12 1.3 Prąd elektryczny i jego parametry 13 1.3.1 Pojęcie prądu elektrycznego 13 1.3.2 Parametry prądu 15 1.4
Bardziej szczegółowoWAT - WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTUT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH. Przedmiot: CZUJNIKI I PRZETWORNIKI Ćwiczenie nr 1 PROTOKÓŁ / SPRAWOZDANIE
Grupa: WAT - WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH Przedmiot: CZJNIKI I PRZETWORNIKI Ćwiczenie nr 1 PROTOKÓŁ / SPRAWOZDANIE Temat: Przetworniki tensometryczne /POMIARY SIŁ I CIŚNIEŃ PRZY
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. 1. Pojęcia podstawowe Określanie dokładności pomiarów Spis treści
Spis treści 1. Pojęcia podstawowe... 13 1.1. Obiekt fizyczny, wielkość fizyczna (mierzalna)... 13 1.2. Proces pomiarowy... 14 1.3. Jednostka miary, układy wielkości i układy jednostek miar... 15 1.4. Urządzenia
Bardziej szczegółowoMiernictwo - W10 - dr Adam Polak Notatki: Marcin Chwedziak. Miernictwo I. dr Adam Polak WYKŁAD 10
Miernictwo I dr Adam Polak WYKŁAD 10 Pomiary wielkości elektrycznych stałych w czasie Pomiary prądu stałego: Technika pomiaru prądu: Zakresy od pa do setek A Czynniki wpływające na wynik pomiaru (jest
Bardziej szczegółowoPracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 1. Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów RC
Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie ĆWICZENIE Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów C. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest praktyczno-analityczna ocena wartości
Bardziej szczegółowoPomiar przemieszczeń i prędkości liniowych i kątowych
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ TRANSPORTU KATEDRA TRANSPORTU SZYNOWEGO LABORATORIUM DIAGNOSTYKI POJAZDÓW SZYNOWYCH ĆWICZENIE 11 Pomiar przemieszczeń i prędkości liniowych i kątowych Katowice, 2009.10.01 1.
Bardziej szczegółowoWartość średnia półokresowa prądu sinusoidalnego I śr : Analogicznie określa się wartość skuteczną i średnią napięcia sinusoidalnego:
Ćwiczenie 27 Temat: Prąd przemienny jednofazowy Cel ćwiczenia: Rozróżnić parametry charakteryzujące przebieg prądu przemiennego, oszacować oraz obliczyć wartości wielkości elektrycznych w obwodach prądu
Bardziej szczegółowoPytania podstawowe dla studentów studiów II-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych
Pytania podstawowe dla studentów studiów II-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych 0 Podstawy metrologii 1. Co to jest pomiar? 2. Niepewność pomiaru, sposób obliczania. 3.
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne: Elektrotechnika i elektronika. Klasa: 1Tc TECHNIK MECHATRONIK. Ilość godzin: 4. Wykonała: Beata Sedivy
Wymagania edukacyjne: Elektrotechnika i elektronika Klasa: 1Tc TECHNIK MECHATRONIK Ilość godzin: 4 Wykonała: Beata Sedivy Ocena Ocenę niedostateczną uczeń który Ocenę dopuszczającą Wymagania edukacyjne
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie transformatora jednofazowego
Ćwiczenie 5 Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie transformatora jednofazowego Opracował: Grzegorz Wiśniewski Zagadnienia do przygotowania Rodzaje transformatorów.
Bardziej szczegółowoPomiar wielkości nieelektrycznych: temperatury, przemieszczenia i prędkości.
Zakład Napędów Wieloźródłowych Instytut Maszyn Roboczych CięŜkich PW Laboratorium Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie E3 - protokół Pomiar wielkości nieelektrycznych: temperatury, przemieszczenia i
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 65. Badanie wzmacniacza mocy
Ćwiczenie nr 65 Badanie wzmacniacza mocy 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych parametrów wzmacniaczy oraz wyznaczenie charakterystyk opisujących ich właściwości na przykładzie wzmacniacza
Bardziej szczegółowoCzujniki i urządzenia pomiarowe
Czujniki i urządzenia pomiarowe Czujniki zbliŝeniowe (krańcowe), detekcja obecności Wyłączniki krańcowe mechaniczne Dane techniczne Napięcia znamionowe 8-250VAC/VDC Prądy ciągłe do 10A śywotność mechaniczna
Bardziej szczegółowoPodstawy Badań Eksperymentalnych
Podstawy Badań Eksperymentalnych Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu Wojskowa Akademia Techniczna Instrukcja do ćwiczenia. Temat 01 Pomiar siły z wykorzystaniem czujnika tensometrycznego Instrukcję
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 4 WYZNACZANIE INDUKCYJNOŚCI WŁASNEJ I WZAJEMNEJ
Ćwiczenie 4 WYZNCZNE NDUKCYJNOŚC WŁSNEJ WZJEMNEJ Celem ćwiczenia jest poznanie pośrednich metod wyznaczania indukcyjności własnej i wzajemnej na podstawie pomiarów parametrów elektrycznych obwodu. 4..
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu
Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Laboratorium Elektryczne Montaż Maszyn i Urządzeń Elektrycznych Instrukcja Laboratoryjna: Badanie ogniwa galwanicznego. Opracował: mgr inż.
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ PPT / KATEDRA INŻYNIERII BIOMEDYCZNE D-1 LABORATORIUM Z MIERNICTWA I AUTOMATYKI Ćwiczenie nr 14. Pomiary przemieszczeń liniowych
Cel ćwiczenia: Poznanie zasady działania czujników dławikowych i transformatorowych, w typowych układach pracy, określenie ich podstawowych parametrów statycznych oraz zbadanie ich podatności na zmiany
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 34. Badanie elementów optoelektronicznych
Ćwiczenie nr 34 Badanie elementów optoelektronicznych 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z elementami optoelektronicznymi oraz ich podstawowymi parametrami, a także doświadczalne sprawdzenie
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM WZORCUJĄCEGO Nr AP 074
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM WZORCUJĄCEGO Nr AP 074 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 17 października 2016 r. Nazwa i adres AP
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 4 Badanie wpływu napięcia na prąd. Wyznaczanie charakterystyk prądowo-napięciowych elementów pasywnych... 68
Spis treêci Wstęp................................................................. 9 1. Informacje ogólne.................................................... 9 2. Zasady postępowania w pracowni elektrycznej
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI
1 ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 15.1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych właściwości wzmacniaczy mocy małej częstotliwości oraz przyswojenie umiejętności
Bardziej szczegółowoBadanie transformatora
Ćwiczenie 14 Badanie transformatora 14.1. Zasada ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. Do jednego uzwojenia (pierwotnego) przykłada się zmienne
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Mechatronika (WM) Laboratorium Elektrotechniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO
Bardziej szczegółowoZakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia. Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych
Zakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia Ćwiczenie 1 Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych budowa i zasada działania przyrządów analogowych magnetoelektrycznych
Bardziej szczegółowoPOMIARY CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ IMPEDANCJI ELEMENTÓW R L C
ĆWICZENIE 4EMC POMIARY CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ IMPEDANCJI ELEMENTÓW R L C Cel ćwiczenia Pomiar parametrów elementów R, L i C stosowanych w urządzeniach elektronicznych w obwodach prądu zmiennego.
Bardziej szczegółowoBadanie transformatora
Ćwiczenie 14 Badanie transformatora 14.1. Zasada ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. Do jednego uzwojenia (pierwotnego) przykłada się zmienne
Bardziej szczegółowoGrupa: Zespół: wykonał: 1 Mariusz Kozakowski Data: 3/11/2013 111B. Podpis prowadzącego:
Sprawozdanie z laboratorium elektroniki w Zakładzie Systemów i Sieci Komputerowych Temat ćwiczenia: Pomiary podstawowych wielkości elektrycznych: prawa Ohma i Kirchhoffa Sprawozdanie Rok: Grupa: Zespół:
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i utomatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PĄDU SINUSOIDLNEGO
Bardziej szczegółowoNAGRZEWANIE ELEKTRODOWE
INSTYTUT INFORMATYKI STOSOWANEJ POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ Ćwiczenia Nr 7 NAGRZEWANIE ELEKTRODOWE 1.WPROWADZENIE. Nagrzewanie elektrodowe jest to nagrzewanie elektryczne oparte na wydzielaniu, ciepła przy przepływie
Bardziej szczegółowoRóżne dziwne przewodniki
Różne dziwne przewodniki czyli trzy po trzy o mechanizmach przewodzenia prądu elektrycznego Przewodniki elektronowe Metale Metale (zwane również przewodnikami) charakteryzują się tym, że elektrony ich
Bardziej szczegółowoIndukcja wzajemna. Transformator. dr inż. Romuald Kędzierski
Indukcja wzajemna Transformator dr inż. Romuald Kędzierski Do czego służy transformator? Jest to urządzenie (zwane też maszyną elektryczną), które wykorzystując zjawisko indukcji elektromagnetycznej pozwala
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI POMIAR PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ TRANSPORTU KATEDRA LOGISTYKI I TRANSPORTU PRZEMYSŁOWEGO NR 1 POMIAR PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO Katowice, październik 5r. CEL ĆWICZENIA Poznanie zjawiska przesunięcia fazowego. ZESTAW
Bardziej szczegółowoPytania podstawowe dla studentów studiów I-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych
Pytania podstawowe dla studentów studiów I-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych 0 Podstawy metrologii 1. Model matematyczny pomiaru. 2. Wzorce jednostek miar. 3. Błąd pomiaru.
Bardziej szczegółowoTreści nauczania (program rozszerzony)- 25 spotkań po 4 godziny lekcyjne
(program rozszerzony)- 25 spotkań po 4 godziny lekcyjne 1, 2, 3- Kinematyka 1 Pomiary w fizyce i wzorce pomiarowe 12.1 2 Wstęp do analizy danych pomiarowych 12.6 3 Jak opisać położenie ciała 1.1 4 Opis
Bardziej szczegółowoAnaliza zderzeń dwóch ciał sprężystych
Ćwiczenie M5 Analiza zderzeń dwóch ciał sprężystych M5.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest pomiar czasu zderzenia kul stalowych o różnych masach i prędkościach z nieruchomą, ciężką stalową przeszkodą.
Bardziej szczegółowoPomiary rezystancji izolacji
Stan izolacji ma decydujący wpływ na bezpieczeństwo obsługi i prawidłowe funkcjonowanie instalacji oraz urządzeń elektrycznych. Dobra izolacja to obok innych środków ochrony również gwarancja ochrony przed
Bardziej szczegółowoKONDUKCYJNA WYMIANA CIEPŁA - STYKOWY POMIAR TEMPERATURY
IŃSTYTUT INFORMATYKI STOSOWANEJ POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ Ćwiczenie Nr1 KONDUKCYJNA WYMIANA CIEPŁA - STYKOWY POMIAR TEMPERATURY 1.WPROWADZENIE Przewodzenie ciepła (kondukcja) jest to wymiana ciepła między
Bardziej szczegółowoWymiar: Forma: Semestr: 30 h wykład VII 30 h laboratoria VII
Pomiary przemysłowe Wymiar: Forma: Semestr: 30 h wykład VII 30 h laboratoria VII Efekty kształcenia: Ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę z zakresu metod pomiarów wielkości fizycznych w przemyśle. Zna
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i utomatyki 1) Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDLNEGO
Bardziej szczegółowoDiagnostyka układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych. 1.1.1. Podstawowe wielkości i jednostki elektryczne
Diagnostyka układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych 1. Prąd stały 1.1. Obwód elektryczny prądu stałego 1.1.1. Podstawowe wielkości i jednostki elektryczne 1.1.2. Natężenie prądu
Bardziej szczegółowoPOMIAR NATĘŻENIA PRZEPŁYWU
POMIAR NATĘŻENIA PRZEPŁYWU Określenie ilości płynu (objętościowego lub masowego natężenia przepływu) jeden z najpowszechniejszych rodzajów pomiaru w gospodarce przemysłowej produkcja światowa w 1979 ropa
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAW METROLOGII M-T Ćwiczenie nr 5 BADANIE CZUJNIKÓW CIŚNIENIA.
1. Wprowadzenie LABORATORIUM PODSTAW METROLOGII M-T Ćwiczenie nr 5 BADANIE CZUJNIKÓW CIŚNIENIA. W przemyśle (także w praktyce laboratoryjnej) pomiary ciśnienia oprócz pomiarów temperatury należą do najczęściej
Bardziej szczegółowoINSTYTUT ELEKTROENERGETYKI POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ BADANIE PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH
INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ZAKŁAD ELEKTROWNI LABORATORIUM POMIARÓW I AUTOMATYKI W ELEKTROWNIACH BADANIE PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH Instrukcja do ćwiczenia Łódź 1996 1. CEL ĆWICZENIA
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Energetyka Rodzaj przedmiotu: kierunkowy ogólny Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Uzyskanie podstawowej wiedzy
Bardziej szczegółowoε (1) ε, R w ε WYZNACZANIE SIŁY ELEKTROMOTOTYCZNEJ METODĄ KOMPENSACYJNĄ
WYZNACZANIE SIŁY ELEKTROMOTOTYCZNEJ METODĄ KOMPENSACYJNĄ I. Cel ćwiczenia: wyznaczanie metodą kompensacji siły elektromotorycznej i oporu wewnętrznego kilku źródeł napięcia stałego. II. Przyrządy: zasilacz
Bardziej szczegółowoMetodę poprawnie mierzonego prądu powinno się stosować do pomiaru dużych rezystancji, tzn. wielokrotnie większych od rezystancji amperomierza: (4)
OBWODY JEDNOFAZOWE POMIAR PRĄDÓW, NAPIĘĆ. Obwody prądu stałego.. Pomiary w obwodach nierozgałęzionych wyznaczanie rezystancji metodą techniczną. Metoda techniczna pomiaru rezystancji polega na określeniu
Bardziej szczegółowoPRAWO OHMA DLA PRĄDU PRZEMIENNEGO
ĆWICZENIE 53 PRAWO OHMA DLA PRĄDU PRZEMIENNEGO Cel ćwiczenia: wyznaczenie wartości indukcyjności cewek i pojemności kondensatorów przy wykorzystaniu prawa Ohma dla prądu przemiennego; sprawdzenie prawa
Bardziej szczegółowoFotoelementy. Symbole graficzne półprzewodnikowych elementów optoelektronicznych: a) fotoogniwo b) fotorezystor
Fotoelementy Wstęp W wielu dziedzinach techniki zachodzi potrzeba rejestracji, wykrywania i pomiaru natężenia promieniowania elektromagnetycznego o różnych długościach fal, w tym i promieniowania widzialnego,
Bardziej szczegółowoSpis treci. 2. WZORCE Wzorce siły elektromotorycznej...15
Spis treci 1. PODSTAWOWE WIADOMOCI O POMIARACH... 9 UKŁAD JEDNOSTEK MIAR... 11 2. WZORCE...15 2.1. Wzorce siły elektromotorycznej...15 RÓDŁA WZORCOWE WYKORZYSTUJCE EFEKT JOSEPHSONA...18 ELEKTRONICZNE WZORCE
Bardziej szczegółowoPolitechnika Poznańska Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Podstawy Automatyki laboratorium
Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest uzyskanie wykresów charakterystyk skokowych członów róŝniczkujących mechanicznych i hydraulicznych oraz wyznaczenie w sposób teoretyczny i graficzny ich stałych czasowych.
Bardziej szczegółowoHamulce elektromagnetyczne. EMA ELFA Fabryka Aparatury Elektrycznej Sp. z o.o. w Ostrzeszowie
Hamulce elektromagnetyczne EMA ELFA Fabryka Aparatury Elektrycznej Sp. z o.o. w Ostrzeszowie Elektromagnetyczne hamulce i sprzęgła proszkowe Sposób oznaczania zamówienia P Wielkość mechaniczna Odmiana
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM POMIARÓW WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH. Pomiary statycznych parametrów indukcyjnościowych przetworników przemieszczenia liniowego
LABORATORIUM POMIARÓW WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Pomiary statycznych parametrów indukcyjnościowych przetworników przemieszczenia liniowego Wrocław 1994 1 Pomiary statycznych parametrów indukcyjnościowych
Bardziej szczegółowoAnaliza zderzeń dwóch ciał sprężystych
Ćwiczenie M5 Analiza zderzeń dwóch ciał sprężystych M5.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest pomiar czasu zderzenia kul stalowych o różnych masach i prędkościach z nieruchomą, ciężką stalową przeszkodą.
Bardziej szczegółowoPrzyrządy i przetworniki pomiarowe
Przyrządy i przetworniki pomiarowe Są to narzędzia pomiarowe: Przyrządy -służące do wykonywania pomiaru i służące do zamiany wielkości mierzonej na sygnał pomiarowy Znajomość zasady działania przyrządów
Bardziej szczegółowoPytania podstawowe dla studentów studiów I-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych
Pytania podstawowe dla studentów studiów I-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych 1 Podstawy metrologii 1. Model matematyczny pomiaru. 2. Wzorce jednostek miar. 3. Błąd pomiaru.
Bardziej szczegółowoPytania podstawowe dla studentów studiów II-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych
Pytania podstawowe dla studentów studiów II-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych 1 Podstawy metrologii 1. Co to jest pomiar? 2. Niepewność pomiaru, sposób obliczania. 3.
Bardziej szczegółowoWOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA Wydział Mechaniczny Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu LABORATORIUM TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA Wydział Mechaniczny Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu LABORATORIUM TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ Instrukcja do ćwiczenia T-06 Temat: Wyznaczanie zmiany entropii ciała
Bardziej szczegółowoPRZETWORNIKI CIŚNIENIA. ( )
PRZETWORNIKI CIŚNIENIA. 1. Wprowadzenie Pomiary ciśnień należą do najczęściej wykonywanych pomiarów wraz z pomiarami temperatury zarówno w przemyśle wytwórczym jak i w badaniach laboratoryjnych. Pomiary
Bardziej szczegółowoPOMIARY CIEPLNE KARTY ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH V. 2011
ĆWICZENIE 1: Pomiary temperatury 1. Wymagane wiadomości 1.1. Podział metod pomiaru temperatury 1.2. Zasada działania czujników termorezystancyjnych 1.3. Zasada działania czujników termoelektrycznych 1.4.
Bardziej szczegółowoĆwiczenia tablicowe nr 1
Ćwiczenia tablicowe nr 1 Temat Pomiary mocy i energii Wymagane wiadomości teoretyczne 1. Pomiar mocy w sieciach 3 fazowych 3 przewodowych: przy obciążeniu symetrycznym i niesymetrycznym 2. Pomiar mocy
Bardziej szczegółowoMIERNIK ROZPŁYWU PRĄDU MRP ZA1110/B
Z a k ł a d A u t o m a t y k i 40-736 Katowice, ul. Huculska 2/3 tel./fax. (32) 2524480, kom. 0605 746 323 za@katowice.internetdsl.pl www.za.katowice.internetdsl.pl MIERNIK ROZPŁYWU PRĄDU MRP ZA1110/B
Bardziej szczegółowoTemat ćwiczenia. Pomiary przemieszczeń metodami elektrycznymi
POLITECHNIKA ŚLĄSKA W YDZIAŁ TRANSPORTU Temat ćwiczenia Pomiary przemieszczeń metodami elektrycznymi Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z elektrycznymi metodami pomiarowymi wykorzystywanymi
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na kierunku: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODZESPOŁÓW ELEKTRONICZNYCH. Ćwiczenie nr 2. Pomiar pojemności i indukcyjności. Szeregowy i równoległy obwód rezonansowy
LABORATORIUM PODZESPOŁÓW ELEKTRONICZNYCH Ćwiczenie nr 2 Pomiar pojemności i indukcyjności. Szeregowy i równoległy obwód rezonansowy Wykonując pomiary PRZESTRZEGAJ przepisów BHP związanych z obsługą urządzeń
Bardziej szczegółowoStacjonarne Wszystkie Katedra Fizyki dr Medard Makrenek. Inny / Techniczny Obowiązkowy Polski Semestr szósty. Semestr letni Statystyka, Fizyka I Nie
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 Z-ZIP-256z Podstawy miernictwa elektrycznego Fundamentals of Electrical
Bardziej szczegółowoRys Schemat parametrycznego stabilizatora napięcia
ĆWICZENIE 12 BADANIE STABILIZATORÓW NAPIĘCIA STAŁEGO 12.1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest poznanie zasady działania, budowy oraz podstawowych właściwości różnych typów stabilizatorów półprzewodnikowych
Bardziej szczegółowoDZIAŁ TEMAT NaCoBeZu kryteria sukcesu w języku ucznia
ODDZIAŁYWANIA DZIAŁ TEMAT NaCoBeZu kryteria sukcesu w języku ucznia 1. Organizacja pracy na lekcjach fizyki w klasie I- ej. Zapoznanie z wymaganiami na poszczególne oceny. Fizyka jako nauka przyrodnicza.
Bardziej szczegółowoWAT WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTUT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH
WAT WYDZIAŁ ELEKTONIKI INSTYTT SYSTEMÓW ELEKTONICZNYCH Przedmiot: CZJNIKI I PZETWONIKI Ćwiczenie nr 3 POTOKÓŁ / SPAWOZDANIE Temat: Przetworniki pojemnościowe /POMIAY PZEMIESZCZEŃ KĄTOWYCH/ Grupa:... 1....
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PIROMETRÓW I METODYKA PRZEPROWADZANIA POMIARÓW
CHARAKTERYSTYKA PIROMETRÓW I METODYKA PRZEPROWADZANIA POMIARÓW Wykaz zagadnień teoretycznych, których znajomość jest niezbędna do wykonania ćwiczenia: Prawa promieniowania: Plancka, Stefana-Boltzmana.
Bardziej szczegółowoĆwiczenie EA1 Silniki wykonawcze prądu stałego
Akademia Górniczo-Hutnicza im.s.staszica w Krakowie KATEDRA MASZYN ELEKTRYCZNYCH Ćwiczenie EA1 Silniki wykonawcze prądu stałego Program ćwiczenia: A Silnik wykonawczy elektromagnetyczny 1. Zapoznanie się
Bardziej szczegółowoTechnik mechatronik modułowy
M1. Wprowadzenie do mechatroniki Technik mechatronik modułowy Klasa 1 5 godz./tyg. 5 x 30 tyg. = 150 godz. Rozkład zajęć lekcyjnych M1. J1 Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w mechatronice
Bardziej szczegółowoMateriały pomocnicze 10 do zajęć wyrównawczych z Fizyki dla Inżynierii i Gospodarki Wodnej
Materiały pomocnicze 10 do zajęć wyrównawczych z Fizyki dla Inżynierii i Gospodarki Wodnej 1. Siła Coulomba. F q q = k r 1 = 1 4πεε 0 q q r 1. Pole elektrostatyczne. To przestrzeń, w której na ładunek
Bardziej szczegółowoPomiar indukcyjności.
Pomiar indukcyjności.. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodami pomiaru indukcyjności, ich wadami i zaletami, wynikającymi z nich błędami pomiarowymi, oraz umiejętnością ich właściwego
Bardziej szczegółowoPrzetworniki A/C. Ryszard J. Barczyński, 2010 2015 Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego
Przetworniki A/C Ryszard J. Barczyński, 2010 2015 Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Parametry przetworników analogowo cyfrowych Podstawowe parametry przetworników wpływające na ich dokładność
Bardziej szczegółowoPL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 14/12
PL 218560 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 218560 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 393408 (51) Int.Cl. H03F 3/18 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3 Badanie własności podstawowych liniowych członów automatyki opartych na biernych elementach elektrycznych
Ćwiczenie 3 Badanie własności podstawowych liniowych członów automatyki opartych na biernych elementach elektrycznych Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych własności członów liniowych
Bardziej szczegółowoTemat nr 3: Pomiar temperatury termometrami termoelektrycznymi
Temat nr 3: Pomiar temperatury termometrami termoelektrycznymi 1.Wiadomości podstawowe Termometry termoelektryczne należą do najbardziej rozpowszechnionych przyrządów, służących do bezpośredniego pomiaru
Bardziej szczegółowo4.8. Badania laboratoryjne
BOTOIUM EEKTOTECHNIKI I EEKTONIKI Grupa Podgrupa Numer ćwiczenia 4 p. Nazwisko i imię Ocena Data wykonania ćwiczenia Podpis prowadzącego zajęcia 4. 5. Temat Wyznaczanie indukcyjności własnej i wzajemnej
Bardziej szczegółowoUkłady regulacji i pomiaru napięcia zmiennego.
Układy regulacji i pomiaru napięcia zmiennego. 1. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodami regulacji napięcia zmiennego, stosowanymi w tym celu układami elektrycznymi, oraz metodami
Bardziej szczegółowoWłasności dynamiczne przetworników pierwszego rzędu
1 ĆWICZENIE 7. CEL ĆWICZENIA. Własności dynamiczne przetworników pierwszego rzędu Celem ćwiczenia jest poznanie własności dynamicznych przetworników pierwszego rzędu w dziedzinie czasu i częstotliwości
Bardziej szczegółowoRealizacja zadań pomiarowych. Dr inż. Janusz MIKOŁAJCZYK
Realizacja zadań pomiarowych Dr inż. Janusz MIKOŁAJCZYK Tematyka wykładu: - pomiary napięć i prądów stałych, - pomiary parametrów energetycznych sygnałów zmiennych, - pomiary parametrów czasowych sygnałów
Bardziej szczegółowoLiniowe układy scalone. Elementy miernictwa cyfrowego
Liniowe układy scalone Elementy miernictwa cyfrowego Wielkości mierzone Czas Częstotliwość Napięcie Prąd Rezystancja, pojemność Przesunięcie fazowe Czasomierz cyfrowy f w f GW g N D L start stop SB GW
Bardziej szczegółowoBADANIE ELEKTRYCZNEGO OBWODU REZONANSOWEGO RLC
Ćwiczenie 45 BADANE EEKTYZNEGO OBWOD EZONANSOWEGO 45.. Wiadomości ogólne Szeregowy obwód rezonansowy składa się z oporu, indukcyjności i pojemności połączonych szeregowo i dołączonych do źródła napięcia
Bardziej szczegółowoPL B1. INSTYTUT MECHANIKI GÓROTWORU POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Kraków, PL BUP 21/08. PAWEŁ LIGĘZA, Kraków, PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 209493 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 382135 (51) Int.Cl. G01F 1/698 (2006.01) G01P 5/12 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 2. BADANIE DWÓJNIKÓW NIELINIOWYCH STANOWISKO I. Badanie dwójników nieliniowych prądu stałego
Laboratorium elektrotechniki 19 Ćwiczenie BDNE DWÓJNKÓW NELNOWYCH STNOWSKO Badanie dwójników nieliniowych prądu stałego W skład zestawu ćwiczeniowego wchodzą dwa zasilacze stałoprądowe (o regulowanym napięciu
Bardziej szczegółowo2. Narysuj schemat zastępczy rzeczywistego źródła napięcia i oznacz jego elementy.
Ćwiczenie 2. 1. Czym się różni rzeczywiste źródło napięcia od źródła idealnego? Źródło rzeczywiste nie posiada rezystancji wewnętrznej ( wew = 0 Ω). Źródło idealne posiada pewną rezystancję własną ( wew
Bardziej szczegółowo