Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Rzepiennik Strzyżewski

Transkrypt

1 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Rzepiennik Strzyżewski Rzepiennik Strzyżewski, listopad 2016 roku Zamawiający:

2 Gmina Rzepiennik Strzyżewski Urząd Gminy Rzepiennik Strzyżewski Rzepiennik Strzyżewski 400 Tel: Fax: WWW: Wykonawca: AT GROUP SA Krupski Młyn ul. Główna 5 NIP: REGON: pgn@atgroupsa.pl

3 SPIS TREŚCI I. Wykaz użytych skrótów... 7 II. Część ogólna opracowania... 7 II.1. Podstawa i zakres opracowania... 7 II.2. Cel opracowania... 9 III. Spójność z dokumentami z zakresu polityki energetycznej... 9 III.1. Dokumenty szczebla międzynarodowego...10 III.1.1. Strategia Europa III.1.2. Dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej...11 III.1.3. Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynku...12 III.1.4. Pozostałe dyrektywy Unii Europejskiej...12 III.2. Dokumenty krajowe...13 III.2.1. Polityka energetyczna Polski do 2030 roku...13 III.2.2. Ustawa o efektywności energetycznej...15 III.2.3. Ustawa o odnawialnych źródła energii...15 III.2.4. Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko perspektywa do 2020 roku 16 III.3. Dokumenty szczebla wojewódzkiego...16 III.3.1. Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata Małopolska Nieograniczone możliwości...16 III.3.2. Program ochrony powierza dla województwa małopolskiego. Małopolska 2023 w zdrowej atmosferze...17 III.4. Zgodność planu gospodarki niskoemisyjnej z dokumentami strategicznymi powiatu tarnowskiego...18 III.4.1. Strategia Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Tarnowskiego na lata III.4.2. Program Ochrony Środowiska Powiatu Tarnowskiego...19 III.5. Zgodność planu gospodarki niskoemisyjnej z dokumentami strategicznymi gminy Rzepiennik Strzyżewski...21 III.5.1. Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Rzepiennik Strzyżewski wraz ze zmianami...21

4 III.5.2. Strategia Rozwoju Gminy Rzepiennik Strzyżewski...21 III.5.3. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Rzepiennik Strzyżewski...22 IV. Charakterystyka obszaru...22 IV.1. Położenie gminy, podział administracyjny...22 IV.2. Demografia...23 IV.3. Klimat...24 IV.4. Mieszkalnictwo...24 IV.5. Przedsiębiorcy...25 IV.6. Rolnictwo...26 IV.7. Leśnictwo...26 IV.8. Środowisko przyrodnicze...27 V. Charakterystyka systemów energetycznych...28 V.1. Ogólna charakterystyka infrastruktury technicznej...28 V.2. System ciepłowniczy...29 V.3. System gazowy...29 V.3.1. Sieć przesyłowa...29 V.3.2. Sieć dystrybucyjna...29 V.4. System elektroenergetyczny...31 V.4.1. Sieć przesyłowa...31 V.4.2. Sieć dystrybucyjna...31 VI. Analiza bezpieczeństwa energetycznego...39 VI.1. System gazowniczy...39 VI.2. System elektroenergetyczny...39 VI.3. System ciepłowniczy...39 VII. Możliwość wykorzystania odnawialnych źródeł energii i racjonalizacja zużycia energii i paliw 40 VII.1. Energia wodna...40 VII.2. Energia wiatru...40 VII.3. Energia słoneczna...42

5 VII.4. Energia biomasy...43 VII.5. Energia ze źródeł geotermalnych...44 VII.6. Podniesienie bezpieczeństwa energetycznego poprzez wykorzystanie lokalnych zasobów energii odnawialnej do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w źródłach rozproszonych...44 VII.7. Podniesienie bezpieczeństwa energetycznego poprzez zastosowanie mikrokogeneracji do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w źródłach rozproszonych 45 VII.8. Możliwość stosowania środków poprawy efektywności energetycznej...46 VII.9. Możliwość wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw...48 VIII. Współpraca z gminami ościennymi...49 VIII.1. System elektroenergetyczny...49 VIII.1.1. Gmina Tuchów...49 VIII.1.2. Gmina Biecz...49 VIII.1.3. Gmina Ciężkowice...50 VIII.1.4. Gmina Gromnik...50 VIII.1.5. Gmina Moszczenica...50 VIII.1.6. Gmina Szerzyny...50 VIII.2. System gazowy...50 VIII.2.1. Gmina Tuchów...50 VIII.2.2. Gmina Biecz...50 VIII.2.3. Gmina Ciężkowice...51 VIII.2.4. Gmina Gromnik...51 VIII.2.5. Gmina Moszczenica...51 VIII.2.6. Gmina Szerzyny...51 VIII.3. System ciepłowniczy...51 VIII.3.1. Gmina Tuchów...51 VIII.3.2. Gmina Biecz...51 VIII.3.3. Gmina Ciężkowice...51 VIII.3.4. Gmina Gromnik...51 VIII.3.5. Gmina Moszczenica...51

6 VIII.3.6. Gmina Szerzyny...52 VIII.4. Możliwości współpracy przy wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii...52 IX. BILANS ENERGETYCZNY...53 IX.1. Budynki użyteczności publicznej...53 IX.2. Budynki mieszkalne...57 IX.3. Przedsiębiorstwa...58 IX.4. Oświetlenie uliczne...58 IX.5. Podsumowanie bilansu energetycznego...59 X. PROGNOZA ZMIANY ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ...60 XI. KIERUNKI ROZWOJU...64 XI.1. System gazowniczy...64 XI.1.1. Sieć przesyłowa...64 XI.1.2. Sieć dystrybucyjna...64 XI.2. System elektroenergetyczny...64 XI.2.1. Sieć przesyłowa...64 XI.2.2. Sieć dystrybucyjna...64 XI.3. System ciepłowniczy...65 XII. PODSUMOWANIE...66 XIII. ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO...67 XIII.1. Ochrona ptaków podczas wykonywania prac termomodernizacyjnych...67 XIII.2. Zakres oddziaływania Projektu założeń na środowisko...67 XIV. LITERATURA...69 XV. Spisy rysunków, tabel i wykresów...70 XV.1. SPIS RYSUNKÓW...70 XV.2. SPIS TABEL...70 XV.3. SPIS WYKRESÓW...71 XVI. ZAŁĄCZNIKI...72

7 I. Wykaz użytych skrótów Skróty użyte w niniejszym dokumencie: B(a)P benzo(a)piren GIOŚ Główny Inspektorat Ochrony Środowiska GUS Główny Urząd Statystyczny JST Jednostka/Jednostki samorządu terytorialnego MŚ Ministerstwo Środowiska NFOŚiGW Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej NIK Najwyższa Izba Kontroli OChK Obszar Chronionego Krajobrazu OZE Odnawialne źródła energii PM2.5 Pył zawieszony o średnicy cząstek do 2,5 μm PM10 Pył zawieszony o średnicy cząstek do 10 μm POIiŚ Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Projekt założeń - Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe RPO WŚ Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego UE Unia Europejska WFOŚiGW Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej WIOŚ Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska WPF Wieloletnia Prognoza Finansowa II. Część ogólna opracowania II.1. Podstawa i zakres opracowania Opracowanie Projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe wynika z ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, a także z ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym. Zgodnie z którymi do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną, a także w paliwo gazowe. Ponadto, podstawą do opracowania Projektu założeń są dokumenty strategiczne jak miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, a także program ochrony powietrza. Zapewnienie spójności zapisów Projektu założeń z ww. dokumentami pozwala na prawidłowe

8 ukierunkowanie polityki energetycznej danego obszaru i właściwe realizowanie zadań Gminy. Proces przygotowywania dokumentów związanych z planowaniem zapotrzebowania w nośniki paliw i energii zobrazowano na poniższym rysunku. Rysunek 1 Planowane energetyczne na szczeblu lokalnym Prezydent / Burmistrz / Wójt Opracowuje (art. 19 ust. 1) Przedsiębiorstwo energetyczne Opracowuje (art. 16 ust. 1) Projekt założeń do planu zaopatrzenia jednostki w energię Art. 7 ust. 5 Przedsiębiorstwa energetyczne ( ) są zobowiązane zapewnić realizację i finansowanie budowy i rozbudowy sieci, w tym na potrzeby przyłączeń podmiotów ubiegających się o przyłączenie na warunkach określonych art. 9 i 46 oraz Założeniach lub Planach (art. 19 i 20) Samorząd województwa (art. 19 ust. 5)opiniuje w zakresie współpracy z innymi gminami oraz zgodności z polityką energetyczną Wyłożenie do wglądu publicznego (art. 19 ust. 1) Plan rozwoju przedsiębiorstwa energetycznego na minimum 3 lata (art. 16 ust. 2) Rada Miasta / Gminy uchwala Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (art. 16 ust. 6 oraz art. 23 ust. 2 pkt.6) uzgadnia projekt planu Zarząd Województwa (art. 23 ust. 3 i 4) opiniuje ZAŁOŻENIA DO PLANU (art. 19 ust. 3) PLAN ROZWOJU PE (art. 16 ust. 3) Źródło: Opracowanie własne na podstawie ustawy Prawo energetyczne Dokument powinien, zgodnie z ustawą, zawierać ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe wraz z przedsięwzięciami racjonalizującymi zużycie tych nośników w tym środków poprawy efektywności energetycznej. Ponadto, w opracowaniu uwzględniany jest zakres współpracy z

9 innymi gminami i opis możliwości wykorzystania nadwyżek zasobów z uwzględnieniem instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii. Projekt założeń określa również charakterystykę analizowanego obszaru pod względem lokalizacji, ludności, zasobów środowiskowych i sektora przemysłu, co pozwala na określenie trendów rozwoju danej Gminy, a następnie określenie prognozy zużycia nośników paliw i energii. Istotnym elementem opracowania jest również określenie możliwego potencjału wykorzystania odnawialnych źródeł energii. II.2. Cel opracowania Projekt założeń ma na celu określenie strony popytowej zapotrzebowania dla danego obszaru na energię elektryczną, paliwo gazowe i energię cieplną, a także ocenienie możliwości zaopatrzenia w te nośniki w perspektywie 15 lat. Pozwala to, oprócz stworzenia podstaw do określenia lokalnej polityki energetycznej, na sygnalizację zapotrzebowania przedsiębiorstwom energetycznym i uaktualnienie przez nie swoich planów rozwoju i modernizacji. Dokument nie stanowi analizy technicznej aktualnego stanu, ani nie określa stanu i jakości infrastruktury przesyłowej, których odpowiednie parametry leżą w gestii przedsiębiorstw energetycznych. Finalnym celem opracowania jest podwyższenie bezpieczeństwa energetycznego, a tym samym obniżenie kosztów rozwoju społeczno-gospodarczego poprzez zoptymalizowanie wielkości zużycia paliw i energii, a także wyznaczenie kierunków rozwojowych. Określone możliwości racjonalizacji użytkowania energii i paliw pozwolą na obniżenie kosztów eksploatacyjnych obiektów znajdujących się na analizowanym obszarze, a tym samym poprawę jakości życia mieszkańców. Pośrednim celem dokumentu jest również dywersyfikacja dostaw energii poprzez oszacowanie możliwego potencjału wytworzenia energii z odnawialnych źródeł energii, a także określenie kierunków lokalizacji nowych inwestycji przemysłowych i mieszkalnych. III. Spójność z dokumentami z zakresu polityki energetycznej Zapewnienie spójności Planu zaopatrzenia z dokumentami polityki energetycznej szczebla międzynarodowego, krajowe jak i lokalnego jest podstawowym wyznacznikiem właściwego określenia wizji rozwoju i kierunków działań w zakresie bezpieczeństwa energetycznego na analizowanym obszarze. Ponadto, zgodność z dokumentami zatwierdzonymi i

10 obowiązującymi na danym obszarze jest konieczne dla zachowania spójności inwestycyjnej i prawidłowego określenia długoterminowej wizji rozwoju analizowanego obszaru. III.1. Dokumenty szczebla międzynarodowego III.1.1. Strategia Europa 2020 Dokument Strategia Europa 2020 jest dziesięcioletnią strategią Unii Europejskiej, zapoczątkowaną w 2010 r., na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, który wynika bezpośrednio z Dyrektyw Unii Europejskiej. Dla oceny postępów z realizacji założeń strategii przyjęto w niej pięć głównych celów dla całej UE do osiągnięcia do 2020 r., obejmujących: Zatrudnienie. Badania i rozwój. Zmiany klimatu i zrównoważone wykorzystanie energii. Edukację. Integrację społeczną i walkę z ubóstwem. Strategia zawiera również siedem tzw. inicjatyw przewodnich, w oparciu o które UE i władze państw członkowskich będą nawzajem uzupełniać swoje działania w kluczowych dla strategii obszarach. W każdym z tych obszarów wszystkie państwa członkowskie wyznaczyły z kolei własne cele krajowe. Jednym z priorytetów strategii jest zrównoważony rozwój oznaczający m.in.: Budowanie bardziej konkurencyjnej gospodarki niskoemisyjnej korzystającej z zasobów w sposób racjonalny i oszczędny. Ochronę środowiska naturalnego, poprzez ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i zapobieganie utracie bioróżnorodności. Wprowadzenie efektywnych, inteligentnych sieci energetycznych. Pomoc społeczeństwu w dokonywaniu świadomych wyborów. Unijne cele służące zapewnieniu zrównoważonego rozwoju obejmują: Ograniczenie do 2020 r. Emisji gazów cieplarnianych o 20% w stosunku do poziomu z 1990 r.

11 Zwiększenie do 20% udziału energii ze źródeł odnawialnych (dla Polski celem obligatoryjnym jest wzrost udziału OZE do 15%). Dążenie do zwiększenia efektywności wykorzystania energii o 20%. Działania związane z realizacją celów oraz innych inicjatyw spadają w dużej mierze na jednostki samorządu terytorialnego, które mogą odnieść największe sukcesy korzystając ze zintegrowanego podejścia w zarządzaniu środowiskiem miejskim poprzez przyjmowanie długo-i średnioterminowych planów działań i ich aktywną realizację. Plan zaopatrzenia jest zgodny z zapisami Strategii w zakresie dążenia do maksymalnej ograniczenia zużycia energii finalnej i wzrostu użytkowania odnawialnych źródeł energii przy zachowaniu odpowiedniej dbałości o środowisko naturalne. Kontynuacją założonych w Strategii celów są dokumenty związane z unijną polityką przeciwdziałania zmianie klimatu i polityką energetyczną na lata , której ramy zakładają podwyższenia założonych wartości jak np. redukcji emisji gazów cieplarnianych o 40 % w 2030 roku w stosunku do roku 1990 lub 27 % udział odnawialnych źródeł energii w całkowitym bilansie energetycznym Unii Europejskiej. III.1.2. Dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej Dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej z dnia r. miała na celu określenie przez poszczególne Państwa członkowskie planów ograniczenia zużycia energii w perspektywie do 2020 roku. Ponadto, w dokumencie zawarte zostały środki sprzyjające poprawie efektywności energetycznej, a także zasady funkcjonowania rynku energii. Jednocześnie, Dyrektywa nałożyła na Państwa członkowskie, obowiązki w zakresie poddawania termomodernizacji budynków użyteczności publicznej w celu spełnienia minimalnych wymagań technicznych (w ilości 3 % całkowitej powierzchni ogrzewanych od dnia r.), a także ustanowienie strategii wspierania działań termomodernizacyjnych zasobów mieszkaniowych. Dyrektywa określa również konieczność ustanowienia systemu efektywności energetycznej przez dystrybutorów i przedsiębiorców zajmujących się sprzedażą energii, a także wspieranie dostępu do audytów energetycznych i inteligentnych liczników. Plan zaopatrzenia zawiera zapisy pozwalające na osiągnięcie poprawy efektywności energetycznej w budynkach i sieciach na analizowanym terenie, dlatego też jego zapisy wspierają osiągnięcie postanowień Dyrektywy.

12 III.1.3. Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynku Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 maja 2010 r. (2010/31/UE) w sprawie charakterystyki energetycznej budynków określa warunki techniczne i zużycie energii przez budynki, w tym budynki użyteczności publicznej. Zgodnie z zapisami Dyrektywy od r. wszystkie nowo wznoszone budynki powinny charakteryzować się niemal zerowym zużyciem energii, czyli spełniać wymogi budynków pasywnych. W Polsce wprowadzono, na drodze rozporządzenia, aby już od 1 stycznia 2019 r. nowo budowane obiekty zajmowane przez władze publiczne charakteryzowały się minimalnym zużyciem energii. Dodatkowo w Dyrektywie określono zasady promocji budownictwa niskoenergetycznego i konieczności stosowania instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii w budynkach, a w sposób pośredni, określone zostały ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i innych substancji zanieczyszczających powstających w trakcie ogrzewania budynków. Plan zaopatrzenia zapewnia spójność z zapisami Dyrektywy pod względem maksymalnego ograniczenia zużycia energii końcowej w budynkach i wspierania działań mających na celu stosowanie odnawialnych źródeł energii. III.1.4. Pozostałe dyrektywy Unii Europejskiej Plan zaopatrzenia w ciepło wykazuje, również w sposób pośredni, zgodność z innymi Dyrektywami Unii Europejskiej w poniższym zakresie: Dyrektywa 2003/87/WE ustanawiająca program handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych na obszarze Wspólnoty spójność w zakresie propagowania kierunków działań pozwalających na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych; Dyrektywa EC/2004/8 o promocji wysokosprawnej kogeneracji spójność w zakresie zwiększenia wysokoefektywnego wywarzania energii w kogeneracji, a także propagowanie działań mających na celu zmniejszenie zużycia energii pierwotnej i emisji gazów cieplarnianych; Dyrektywa 2005/32/WE Ecodesign o projektowaniu urządzeń powszechnie zużywających energię spójność z zapisami dotyczącymi wykorzystywania urządzeń o wysokiej sprawności energetycznej, a także minimalizacji kosztów cyklu życia wyrobów.

13 III.2. Dokumenty krajowe III.2.1. Polityka energetyczna Polski do 2030 roku Dokument Polityka energetyczna Polski do 2030 roku uchwalona 10 listopada 2009 rok przez Radę Ministrów określa podstawowe kierunki polityki, jak: Poprawa efektywności energetycznej. Wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii. Dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej. Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw. Rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii. Ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko. W zakresie poprawy efektywności energetycznej, co jest zgodne z założeniami niniejszego dokumentu, szczegółowymi celami są: Zwiększenie sprawności wytwarzania energii elektrycznej, poprzez budowę wysokosprawnych jednostek wytwórczych. Dwukrotny wzrost do roku 2020 produkcji energii elektrycznej wytwarzanej w technologii wysokosprawnej kogeneracji, w porównaniu do produkcji w 2006 r. Zmniejszenie wskaźnika strat sieciowych w przesyle i dystrybucji, poprzez m.in. modernizację obecnych i budowę nowych sieci, wymianę transformatorów o niskiej sprawności oraz rozwój generacji rozproszonej. Wzrost efektywności końcowego wykorzystania energii. Polityka energetyczna w zakresie wytwarzania i przesyłania energii elektrycznej oraz ciepła określa, iż głównym celem jest zapewnienie ciągłego pokrycia zapotrzebowania na energię przy uwzględnieniu maksymalnego możliwego wykorzystania krajowych zasobów oraz przyjaznych środowisku technologii. Szczegółowymi celami w tym obszarze są m. in.: Modernizacja i rozbudowa sieci dystrybucyjnych, pozwalająca na poprawę niezawodności zasilania oraz rozwój energetyki rozproszonej wykorzystującej lokalne źródła energii.

14 Modernizacja sieci przesyłowych i sieci dystrybucyjnych, pozwalająca obniżyć do 2030 roku czas awaryjnych przerw w dostawach do 50 % czasu trwania przerw w roku Dążenie do zastąpienia do roku 2030 ciepłowni zasilających scentralizowane systemy ciepłownicze polskich miast źródłami kogeneracyjnymi. Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw ma na celu zwiększenie stopnia uniezależnienia się od dostaw energii z importu, podniesienie lokalnego bezpieczeństwa energetycznego oraz zmniejszenie strat przesyłowych, zmniejszenie emisji zanieczyszczeń oraz rozwój słabiej rozwiniętych regionów, bogatych w zasoby energii odnawialnej. Opracowanie Projektu założeń jest spójne z poniższymi celami: Wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii w bilansie energii finalnej do 15 % w roku 2020 oraz dalszy wzrost tego wskaźnika w latach następnych. Osiągnięcie w 2020 roku 10 % udziału biopaliw w rynku paliw transportowych oraz zwiększenie udziału biopaliw II generacji. Ochronę lasów przed nadmiernym eksploatowaniem w celu pozyskiwania biomasy oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE, w tym biopaliw, tak aby nie doprowadzić do konkurencji pomiędzy energetyką odnawialną i rolnictwem. Ponadto, pośrednim wpływem wdrożenia Projektu założeń będzie ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko, co zostało wskazane w niniejszych celach: Ograniczenie emisji CO 2 do 2020 roku przy zachowaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa energetycznego. Ograniczenie emisji SO 2 i NO x do poziomów ustalonych w Traktacie Akcesyjnym. Minimalizacja składowania odpadów poprzez jak najszersze wykorzystanie ich w gospodarce. Zmiana struktury wytwarzania energii w kierunku technologii niskoemisyjnych.

15 III.2.2. Ustawa o efektywności energetycznej Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej określa zasady opracowania krajowego planu działań dotyczącego efektywności energetycznej, wraz z wyznaczeniem zadań jednostek sektora publicznego w tym zakresie i zasady realizacji obowiązku uzyskania oszczędności energii, a także sporządzania audytu energetycznego przedsiębiorstwa. Jednostki sektora publicznego, zgodnie z ustawą, powinny stosować środki poprawy efektywności energetycznej, jak: Realizacja i finansowanie przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej; Nabycie urządzenia, instalacji lub pojazdu, charakteryzujących się niskim zużyciem energii oraz niskimi kosztami eksploatacji; Wymiana eksploatowanego urządzenia, instalacji lub pojazdu lub ich modernizacja w celu zmniejszenia przez nie zużycia energii; Realizacja przedsięwzięć termomodernizacyjnych Wdrażanie systemu zarządzania środowiskowego. Projekt założeń określa możliwości podwyższenia klasy energetycznej budynków, instalacji czy urządzeń na analizowanym obszarze, przez co jest dokumentem określającym możliwości zastosowania środków poprawy efektywności energetycznej III.2.3. Ustawa o odnawialnych źródła energii Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. zmieniona ustawą z dnia 22 czerwca 2016 r. określa warunki i zasady wykonywania działalności w zakresie wytwarzania energii z odnawialnych źródeł energii, a także mechanizmy i instrumenty wspierające. Ponadto, w ustawie zawarte zostały zapisy o zasadach realizacji krajowego planu działania w zakresie energii z odnawialnych źródeł energii, jak i współpracy międzynarodowej i wydawania gwarancji pochodzenia. Nadrzędnymi celami ustawi jest propagowanie wzrostu wykorzystania odnawialnych źródeł energii wraz z racjonalizacją ich zużycia, a także kształtowania mechanizmów i instrumentów wspierających. Ustawa ma wspierać osiągnięcie założeń pakietu klimatycznoenergetycznego, a tym samym wpływać na poprawę jakości powietrza atmosferycznego w kraju. Projekt założeń zawiera zapisy dotyczące odnawialnych źródeł energii, a także możliwości ich wykorzystania na analizowanym obszarze, dlatego też jest spójny z zapisami ustawy.

16 III.2.4. Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko perspektywa do 2020 roku Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko to dokument Ministerstwa Środowiska i Ministerstwa Gospodarki z 2014 r., którego celem jest określenie zasad rozwoju sektora energetycznego przy zachowaniu dbałości o środowisko naturalne w perspektywie do 2020 roku. W opracowaniu, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, określone zostały kierunki i działania mające na celu poprawę bezpieczeństwa energetycznego. Strategia uchwalona została 16 czerwca 2014 roku przez Radę Ministrów. Projekt założeń jest spójny z zapisami Strategii w zakresie następujących celów wskazanych w opracowaniu: Cel 1. Zrównoważone gospodarowanie zasobami środowiska: o 1.1. Racjonalne i efektywne gospodarowanie zasobami kopalin Cel 2. Zapewnienie gospodarce krajowej bezpiecznego i konkurencyjnego zaopatrzenia w energię: o 2.1 Lepsze wykorzystanie krajowych zasobów energii o 2.2 Poprawa efektywności energetycznej o 2.4. Modernizacja sektora elektroenergetyki zawodowej, w tym przygotowania do wprowadzania energetyki jądrowej o 2.6 Wzrost znaczenia rozproszonych, odnawialnych źródeł energii o 2.7 Rozwój energetyczny obszarów podmiejskich i wiejskich Cel 3. Poprawa stanu środowiska: o 3.2. Racjonalne gospodarowanie odpadami, w tym wykorzystanie ich na cele energetyczne o 3.3 Ochrona powietrza, w tym ograniczenie oddziaływania energetyki III.3. Dokumenty szczebla wojewódzkiego III.3.1. Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata Małopolska Nieograniczone możliwości Strategia rozwoju województwa jest podstawowym i najważniejszym dokumentem samorządu województwa, określającym obszary, cele i kierunki interwencji polityki rozwoju, prowadzonej w przestrzeni regionalnej. Mając na uwadze zobowiązania wynikające z ustawy o samorządzie województwa, podstawowa odpowiedzialność samorządu województwa, w tworzeniu i realizacji strategii rozwoju województwa, koncentruje się na kształtowaniu

17 szeroko rozumianej świadomości obywatelskiej i kulturowej, nowoczesnym rozwoju gospodarczym, a także zrównoważonym gospodarowaniu środowiskiem i przestrzenią. Strategia stanowi Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XII/183/11 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 26 września 2011 roku. Celem głównym, założonym w Strategii jest: Efektywne wykorzystanie potencjałów regionalnej szansy dla rozwoju gospodarczego oraz wzrost spójności społecznej i przestrzennej Małopolski w wymiarze regionalnym, krajowym i europejskim. Projekt założeń stanowi narzędzie realizacji założeń Obszaru 6: Bezpieczeństwo ekologiczne, zdrowotne i społeczne, w szczególności celu strategicznego: Wysoki poziom bezpieczeństwa mieszkańców Małopolski w wymiarze środowiskowym, zdrowotnym i społecznym. W ramach obszaru 6, wskazany został ponadto następujący kierunek polityki rozwoju: Poprawa bezpieczeństwa ekologicznego oraz wykorzystanie ekologii dla rozwoju Małopolski, jak również kluczowe działania: Poprawa jakości powietrza: sukcesywna redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza, zwłaszcza pochodzących z systemów indywidualnego ogrzewania mieszkań, wzrost poziomu wykorzystania odnawialnych źródeł energii Regionalna polityka energetyczna: opracowanie bilansu energetycznego określającego aktualne potrzeby województwa, w zestawieniu z dostępnymi źródłami i nośnikami energii, zidentyfikowanie istniejących i potencjalnych barier rozwoju oraz wyznaczenie kierunków działania w obszarze regionalnej polityki rozwoju energetyki odnawialnej Edukacja obywatelska w zakresie ochrony środowiska oraz kształtowanie i promocja postaw proekologicznych. III.3.2. Program ochrony powierza dla województwa małopolskiego. Małopolska 2023 w zdrowej atmosferze Sejmik Województwa Małopolskiego Uchwałą Nr XLII/662/13 z dnia 30 września 2013 r. przyjął Program ochrony powietrza dla województwa małopolskiego. Celem dokumentu jest osiągnięcie w całej Małopolsce do 2023 r. dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń w powietrzu: pyłu PM10, PM2,5, benzo(a)pirenu, dwutlenku azotu i dwutlenku siarki.

18 W niniejszym dokumencie wskazane zostały działania mające na celu poprawę jakości powietrza atmosferycznego poprzez wdrażania rozwiązań podwyższających efektywność energetyczną, a także montażu instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii. W szczególności jednak Projekt założeń jest zgodny z zapisami Programu Ochrony Powietrza w kwestii rozwoju sieci gazowej zapewniając podłączenia nowych użytkowników. III.4. Zgodność planu gospodarki niskoemisyjnej z dokumentami strategicznymi powiatu tarnowskiego III.4.1. Strategia Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Tarnowskiego na lata Strategia Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Tarnowskiego na lata to jeden z najważniejszych dokumentów przygotowywanych przez samorząd powiatowy. Określa on priorytety i cele polityki rozwoju społeczno-gospodarczego prowadzonego na obszarze subregionu. Dokument stanowi także odpowiedź na ustawowy wymóg prowadzenia polityki rozwoju w oparciu o strategię, jak również skuteczną próbę dostosowania się do standardów europejskich. Strategia przyjęta została Uchwałą Nr XIII Rady Powiatu Tarnowskiego z dnia 15 listopada 2011 roku. Zgodnie z założona analizowanym dokumentem wizją, powiat tarnowski to: lider rozwoju wschodniej części województwa małopolskiego, znaczący obszar na międzynarodowym szlaku Wschód Zachód, z atrakcyjną ofertą gospodarczą, kulturalną i rekreacyjną; współpracujący na zasadach partnerstwa z miastem Tarnowem i powiatami ościennymi dla wzmocnienia konkurencyjności wschodniej części Małopolski; miejsce przyjazne dla mieszkańców i atrakcyjne dla przyjezdnych, gdzie rozwój i nowoczesność idzie w parze z poszanowaniem tożsamości regionalnej i rodzimych tradycji; zapewniający spójność i zrównoważony rozwój trzech obszarów funkcjonalnych o zróżnicowanych uwarunkowaniach rozwoju (obszar południowy, centralny i północny). Natomiast misją powiatu tarnowskie będzie: inicjowanie aktywności społeczno-gospodarczej mieszkańców; wykorzystanie zasobów wewnętrznych, potencjałów oraz szans rozwojowych;

19 kultywowanie tradycji i poszanowanie (respektowanie) poczucia tożsamości regionalnej wspólnoty samorządowej. Projekt założeń stanowił będzie instrument realizacji wskazanego Strategią Obszaru kluczowego IV: Ochrona środowiska naturalnego, w szczególności Celu głównego IV.2: Ochrona powietrza oraz zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Zgodnie z opisem cel niniejszy ukierunkowany jest na poprawę jakości życia mieszkańców, jak również budowę wizerunku czystego ekologicznie powiatu tarnowskiego. Działania zmierzające w kierunku zmniejszania emisji substancji zanieczyszczających powietrze są także istotne ze względu na planowane zwiększenie tranzytowego ruchu samochodów przez obszar powiatu, co wiązać się będzie z dodatkowym obciążeniem dla środowiska naturalnego. Jednym z elementów ograniczania emisji będzie promowanie rozwiązań oferowanych przez alternatywne źródła energii (głównie kolektory słoneczne i kotłownie na biomasę). W ramach celu głównego wskazany został ponadto następujący cel cząstkowy oraz kierunki działań: Cel cząstkowy IV.2.1: Wprowadzenie nowych, przyjaznych środowisku technologii Kierunki działania: Inwestycje infrastrukturalne w zakresie szerszego wykorzystania odnawialnych źródeł energii; Wspieranie działań zmierzających do zwiększania udziału odnawialnych źródeł w ogóle pozyskiwanej energii; Wspieranie inwestorów realizujących inwestycje z zakresu pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych. III.4.2. Program Ochrony Środowiska Powiatu Tarnowskiego Głównym celem polityki ekologicznej państwa jest zgodnie z art. 13 ustawy prawo ochrony środowiska stworzenie warunków niezbędnych do realizacji ochrony środowiska. Nowa polityka ekologiczna państwa ma służyć zaspokajaniu rosnących potrzeb człowieka, zarówno materialnych, jak i odnoszących się do jakości otaczającego go środowiska. Zarówno podstawowe zasady polityki ekologicznej państwa jak i cele i kierunki działań w ramach w/w etapów zostały zaadaptowane dla potrzeb niniejszego programu. Program ochrony środowiska... jest jednocześnie syntezą planów działań poszczególnych gmin i instytucji Powiatu. Zgodnie z treścią dokumentu głównymi źródłami zanieczyszczeń powietrza w powiecie tarnowskim są: zakłady przemysłowe, transport, kotłownie lokalne i paleniska indywidualne

20 oraz rolnictwo. Tym działom gospodarki towarzyszy emisja dużej ilości zanieczyszczeń powietrza w postaci pyłów i gazów, które przedostają się do atmosfery w znacznej ilości. Emisja z punktowych źródeł zanieczyszczeń, tj. z zakładów przemysłowych jest w powiecie objęta kontrolą i ewidencją, natomiast emisja z pozostałych źródeł, ze względu na charakter i rozproszenie, jest trudna do zbilansowania i nie jest kontrolowana w skali powiatu. Udział źródeł niepunktowych w ogólnej emisji jest szacowany jako znaczący, lecz nieokreślony ilościowo. Nadrzędnym celem wskazanym Programie Ochrony Środowiska jest Racjonalne zagospodarowanie przestrzenne powiatu tarnowskiego umożliwiające postęp ekonomiczny i społeczny w harmonii z wymogami ochrony środowiska i zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Program Ochrony Środowiska określił ponadto kierunki strategiczne w zakresie jakości powietrza oraz redukcji emisji zanieczyszczeń: Kierunki strategiczne: optymalizacja gospodarki cieplnej; ograniczenie emisji za źródeł komunikacyjnych; czysta produkcja; promowanie właściwych zachowań społeczeństwa Największy efekty w zakresie ochrony powietrza można uzyskać podejmując działania ukierunkowane na: Transport i komunikację (ograniczenie emisji ze źródeł komunikacyjnych). Proekologiczne inwestycje: modernizacja taboru, budowa obejść i obwodnic (np. Wojnicza), eliminacja benzyny zawierającej ołów, biopaliwa; Gospodarkę cieplną (optymalizację gospodarki cieplnej). Z uwagi na słaby rozwój sieci cieplnej w powiecie, najważniejszym okażą się: termorenowacja obiektów, systemowa zamiana węglowych palenisk domowych na rozwiązania bardziej ekologiczne. Wiąże się to z wysokimi obciążeniami finansowymi gospodarstw domowych (koszty zmiany systemu ogrzewania i koszty eksploatacji). Edukację ekologiczną poprzez promowanie właściwych zachowań społeczeństwa, a w stosunkowo mniejszym stopniu efekt przyniosą działania ukierunkowane na przemysł, poprzez redukcję wytwarzania zanieczyszczeń (czystsza produkcja w połączeniu z restrukturyzacją przemysłu).

21 Zgodnie z diagnozą zawarta w Programie Ochrony Środowiska, olbrzymim problemem jest również emisja z indywidualnych palenisk domowych o lokalnych kotłowni - decydujący wpływ na zanieczyszczenie powietrza mają lokalne kotłownie, pracujące dla potrzeb centralnego ogrzewania, małe i średnie przedsiębiorstwa spalające węgiel w celach grzewczych i technologicznych oraz piece węglowe używane w gospodarstwach domowych. Lokalne systemy ogrzewania i piece domowe praktycznie nie posiadają jakichkolwiek urządzeń ochrony powietrza. Analizując powyższe zapisy, że kierunki niskoemisyjnej gospodarki i wspieranie rozwoju OZE w Gminie wpisane w Projekcie założeń są spójne z powyższym opracowaniem. III.5. Zgodność planu gospodarki niskoemisyjnej z dokumentami strategicznymi gminy Rzepiennik Strzyżewski III.5.1. Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Rzepiennik Strzyżewski wraz ze zmianami Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego zawiera zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego, a także wyznacza kierunki polityki przestrzennej i urbanizacyjnej Gminy. Ponadto w Planie zapisane są również zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego. Projekt założeń wykazuje spójność z zapisami Miejscowego Planu w zakresie przestrzegania zasad zrównoważonego rozwoju z uwzględnieniem środowiska przyrodniczego przy planowanej zabudowie, a także zasad i miejsc rozwoju sieci energetycznych. III.5.2. Strategia Rozwoju Gminy Rzepiennik Strzyżewski Strategia Rozwoju społeczno-gospodarczego Gminy jest jednym z najistotniejszym dokumentów strategicznych Gminy, w oparciu o który władze samorządową mogą realizować zaplanowane działania. Dokument określa charakterystykę analizowanego obszaru, wraz z wyznaczeniem diagnozy społeczno-gospodarczej w wyniku analiz statystycznych i przeprowadzonych konsultacji społecznych, co następnie pozwala na opracowanie analizy SWOT dla najważniejszych sektorów. Ponadto, Strategia zawiera wizję rozwoju wraz z wyznaczeniem działań, które należy podjąć w celu jej spełnienia. Wizja rozwoju Gminy Rzepiennik Strzyżewski to: Ludzie środowisko potencjał gospodarczy, a jej realizacja zaplanowana została w czterech priorytetowych obszarach.

22 Z punktu widzenia Projektu założeń szczególnie istotna jest spójność z zapisami priorytetu IV: Ochrona środowiska przyrodniczego i krajobrazu kulturowego w ramach którego przewidziane zostały następujące cele i działania: Racjonalne gospodarowanie zasobami środowiska przyrodniczego i kulturowego; Zwiększenie wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii III.5.3. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Rzepiennik Strzyżewski Program Ochrony Środowiska dla Gminy Rzepiennik Strzyżewski jest strategicznym dokumentem, który obejmuję wizję i cele polityki środowiskowej opracowany jako realizacja obowiązków wynikających z ustawy Prawo ochrony środowiska. Nadrzędnym celem Programu jest: Zrównoważony rozwój gminy, w którym ochrona środowiska ma znaczący wpływ na jej przyszły charakter i równocześnie wspiera rozwój gospodarczy i społeczny. Dokument zawiera aktualny stan środowiska wraz z wykazem źródeł zanieczyszczeń oraz tendencji rozwojowych. Wskazuje również działania i inwestycje niezbędne do podjęcia w celu zminimalizowania lub wyeliminowania negatywnego oddziaływania na wszystkie sektory środowiska wraz ze wskazaniem instrumentów finansowych oraz form kontroli realizacji założonego celu. Projekt założeń jest spójny z nadrzędnym celem Programu, a także z celami operacyjnymi w zakresie promowania i popularyzacji najlepszych praktyk w dziedzinie wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, w tym rozwiązań technologicznych, administracyjnych i finansowych, a także wspieranie rozwiązań mających na celu ograniczenie nadmiernego zużycia energii między innymi poprzez termomodernizację budynków użyteczności publicznej. IV. Charakterystyka obszaru IV.1. Położenie gminy, podział administracyjny Gmina Rzepiennik Strzyżewski zlokalizowane jest w województwie małopolskim. Stanowi część powiatu tarnowskiego sąsiadując z gminami: Biecz, Ciężkowice, Gromnik, Moszczenica, Szerzyny, Tuchów. Gmina zajmuje powierzchnię hektarów. Tworzą ją wsie: Olszyny, Rzepiennik Biskupi, Rzepiennik Strzyżewski, Rzepiennik Suchy, Kołkówka i Turza. Tabela 1 Dane na temat podziału administracyjnego Gminy Rzepiennik Strzyżewski

23 Nazwa wskaźnika Jednostka Powierzchnia ha Źródło: Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny, Dane za 2014 rok Rysunek 2 Mapa Gminy Rzepiennik Strzyżewski Źródło: Google Maps, IV.2. Demografia Stan ludności Gminy Rzepiennik Strzyżewski na koniec 2014 roku wynosił 6791 osób według danych publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny. Liczba kobiet na koniec 2014 roku wynosiła 3414 osób, a mężczyzn 3377 osób (co stanowiło około 49,73% ogółu ludności). W ciągu ostatnich lat liczba ludności na terenie gminy spadła. Szczegółowe informacje na temat zmian liczby ludności w latach prezentuje tabela poniżej. Tabela 2 Stan ludności Gminy Rzepiennik Strzyżewski w latach Nazwa wskaźnika Jednostka Ludność ogółem [osoba] Kobiety [osoba] [%] 49,46 49,56 49,55 49,58 49,67 49,73 Mężczyźni [osoba]

24 [%] 50,54 50,44 50,45 50,42 50,33 50,27 Źródło: Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny, Dane za 2014 rok Najważniejsze wskaźniki w odniesieniu do demografii prezentuje tabela poniżej. Tabela 3 Najważniejsze wskaźniki demograficzne dla Gminy Rzepiennik Strzyżewski w 2013 i 2014 roku Nazwa wskaźnika Jednostka Wskaźnik obciążenia demograficznego Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym [osoba] 65 63,8 Ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym Ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym Wskaźnik feminizacji [osoba] 76,70 78,40 [osoba] 28,20 28 Współczynnik feminizacji ogółem [osoba] Gęstość zaludnienia oraz wskaźniki Ludność na 1 km 2 [osoba] Zmiana liczby ludności na 1000 mieszkańców [osoba] -5,60-2,90 Urodzenia żywe, zgony i przyrost naturalny Urodzenia żywe - 10,20 11,5 Zgony - 10,39 9,86 Przyrost naturalny - -0,10 1,60 Źródło: Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny, Dane za 2013 rok IV.3. Klimat Obszar gminy Rzepiennik Strzyżewski cechuje się dużą zmiennością stanów pogody, a także występowaniem 6 pór roku, razem z przedwiośniem i przedzimiem. Średnioroczna temperatura kształtuje się w granicach 8,0 o C, przy maksimum lipcowym 18,0 o C i minimum w styczniu -3,0 o C. Roczna suma opadów wynosi od mm i zależy od ukształtowania terenu, gdyż w rejonach górzystych opady są wyższe. Przeważającym kierunkiem wiatru jest kierunek zachodni i południowo-zachodni. IV.4. Mieszkalnictwo Na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski znajdowało się w 2014 roku łącznie budynków mieszkalnych. Łączna powierzchnia zasobów mieszkaniowych na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski wyniosła w 2014 roku ponad metrów kwadratowych. Obejmowała ona łącznie 1827 mieszkań składających się z 7544 izb. Zmianę zasobów mieszkaniowych w latach na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski prezentuje tabela poniżej. Tabela 4 Zasoby mieszkaniowe na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski w latach Nazwa wskaźnika Jednostka

25 mieszkania [sztuka] izby [sztuka] powierzchnia użytkowa mieszkań [m kw.] średnia powierzchnia użytkowa mieszkania [m kw.] 92,52 94,29 94,57 94,95 95,49 96,32 Źródło: Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny, Dane za 2014 rok Na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski -% wszystkich zasobów mieszkaniowych stanowi własność gminy. Jednocześnie nieco ponad -% zasobu mieszkaniowego stanowią lokale socjalne. Dane prezentuje tabela poniżej. Tabela 5 Komunalne zasoby mieszkaniowe na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski w latach Nazwa wskaźnika Jednost 2009 ka mieszkania komunalne ogółem [sztuka] Udział % w ogólnej liczbie mieszkań [%] 0, ,015 - mieszkania komunalne - powierzchnia użytkowa [m kw.] Udział % w ogólnej powierzchni mieszkań [%] 0, ,009 - mieszkania socjalne ogółem [sztuka] Udział % w ogólnej liczbie mieszkań [%] mieszkania socjalne - powierzchnia użytkowa [m kw.] Udział % w ogólnej powierzchni mieszkań [%] Źródło: Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny, Dane za 2014 rok IV.5. Przedsiębiorcy Na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski działa łącznie 286 podmiotów gospodarczych, z czego przeważają przedsiębiorstwa zajmujące się handlem i działalnością produkcyjnousługową. Oprócz mikro i małych przedsiębiorstw stanowiących niemal większość podmiotów gospodarczych w mieście istnieją też przedsiębiorstwa większe, zatrudniające powyżej 50 osób. Szczegółowe dane na temat liczby i wielkości przedsiębiorstw na terenie Gminy przedstawia tabela poniżej. Tabela 6 Podmioty gospodarcze według klas wielkości na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski w latach Przedsiębiorstwa według klas wielkości (liczba zatrudnionych) Jednostka Ogółem mikroprzedsiębiorstwo (do 9 osób) [podmiot gospodarczy] [podmiot gospodarczy]

26 małe przedsiębiorstwo (od 10 do 49 osób) średnie przedsiębiorstwo (od 50 do 249 osób) duże przedsiębiorstwo (od 250 osób) IV.6. Rolnictwo [podmiot gospodarczy] [podmiot gospodarczy] [podmiot gospodarczy] Źródło: Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny, Dane za 2014 rok Użytki rolne stanowią 4206% ogólnej powierzchni Gminy Rzepiennik Strzyżewski. Szczegółowy podział tych gruntów przedstawia tabela poniżej. Tabela 7 Użytki rolne na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski w latach roku Typ gruntu Jednostka [ha] użytki rolne razem [% w ogólnej powierzchni] 74,80 74,77 74,73 [ha] użytki rolne - grunty [% w ogólnej orne 59,57 59,55 59,48 powierzchni] [ha] użytki rolne - sady [% w ogólnej powierzchni] 2,23 2,23 2,23 [ha] użytki rolne - łąki trwałe [% w ogólnej powierzchni] 2,84 2,84 2,84 [ha] użytki rolne - pastwiska [% w ogólnej trwałe 6,59 6,56 6,56 powierzchni] [ha] użytki rolne - grunty [% w ogólnej rolne zabudowane 3,56 3,58 3,61 powierzchni] [ha] użytki rolne - grunty [% w ogólnej pod stawami powierzchni] [ha] użytki rolne - grunty [% w ogólnej pod rowami powierzchni] Źródło: Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny, Dane za 2014 rok IV.7. Leśnictwo Grunty leśne stanowią 21,60% ogólnej powierzchni Gminy Rzepiennik Strzyżewski. Szczegółowy podział tych gruntów przedstawia tabela poniżej. Tabela 8 Powierzchnia gruntów leśnych na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski w roku Typ gruntu Jednostka grunty leśne oraz [ha] zadrzewione i [% w ogólnej zakrzewione razem 21,54 21,55 21,60 powierzchni] grunty leśne oraz [ha]

27 zadrzewione i [% w ogólnej 20,44 20,45 20,48 zakrzewione - lasy powierzchni] grunty leśne oraz [ha] zadrzewione i zakrzewione - grunty [% w ogólnej zadrzewione i 1,10 1,10 1,12 powierzchni] zakrzewione Źródło: Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny, Dane za 2014 rok IV.8. Środowisko przyrodnicze Gmina Rzepiennik Strzyżewski w całości należy do obszarów cennych przyrodniczo. W zachodniej części Gminy leży w zasięgu Ciężkowicko-Rożnowskiego Parku Krajobrazowego, w części północnej w zasięgu Parku Krajobrazowego Pasma Brzanki, a pozostała część należy do Obszaru Chronionego Krajobrazu Pogórza Ciężkowickiego. Ponadto, na obszarze Gminy występuję 9 zarejestrowanych pomników przyrody. Lokalizacja obszarów chronionych przedstawiona została na rysunku poniżej. Rysunek 3 Lokalizacja obszarów chronionych na obszarze Gminy Rzepiennik Strzyżewski

28 Źródło: Geoserwis GDOŚ V. Charakterystyka systemów energetycznych V.1. Ogólna charakterystyka infrastruktury technicznej Na podstawie danych zawartych w dokumentach strategicznych Gminy Rzepiennik Strzyżewski, aktualnych danych przekazanych przez dostawców ciepła oraz informacji od odbiorców pozyskanych w wyniku badań ankietowych sporządzono analizę stanu

29 istniejącego systemu ciepłowniczego, systemu gazowniczego i elektroenergetycznego. Do podmiotów obsługujących systemy energetyczne na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski należą: 1. Tauron Dystrybucja w zakresie systemu elektroenergetycznego, 2. Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. w zakresie systemu gazowego, 3. PGNiG Obrót Detaliczny Sp. z o.o. w zakresie systemu gazowego. V.2. System ciepłowniczy Gmina Rzepiennik Strzyżewski nie posiada scentralizowanego systemu ciepłowniczego. Obsługiwana jest poprzez lokalne systemy ciepłownicze zlokalizowana na terenie gminy. Należą do nich kotłownie indywidualne, które zaopatrują w energię cieplną budynki mieszkalne, budynki mieszkalno-usługowe, budynki użyteczności publicznej oraz budynki należące do przedsiębiorstw. V.3. System gazowy V.3.1. Sieć przesyłowa Na obszarze Gminy Rzepiennik Strzyżewski nie są zlokalizowane elementy gazowej sieci wysokiego ciśnienia, które eksploatuje Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. GAZ-SYSTEM S.A. nie przewiduje realizacji zadań inwestycyjnych w latach na obszarze Gminy Rzepiennik Strzyżewski. V.3.2. Sieć dystrybucyjna Na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski zlokalizowana jest sieć gazowa, które właścicielem jest Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. Rejon Dystrybucji Tarnów. Sieć gazowa zlokalizowana na terenie Gminy ma łączną długość metrów. Składają się na nią: sieć gazowa średniego ciśnienia o łącznej długości metrów oraz sieć gazowa wysokiego ciśnienia o łącznej długości metrów. Przyłącza gazowe na terenie Gminy posiadają długość metrów, liczba przyłączy gazowych wynosi sztuk. Ponadto na terenie Gminy zlokalizowana jest jedna stacja gazowa o przepustowości m 3 /h i ciśnieniu 0,20 MPa. Tabela 1 Elementy sieci gazowej na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski Wyszczególnienie Jednostka Stan na dzień r. Sieć gazowa w tym: [m] Sieć gazowa średniego ciśnienia [m] Sieć gazowa wysokiego ciśnienia [m] Stacja gazowa o przepustowości m 3 /h i ciśnieniu 0,20 MPa [sztuk] 1 Przyłącza gazowe [m]

30 Przyłącza gazowe średniego ciśnienia [sztuk] Źródło: Polska Spółka Gazownictwa Spółka z o.o. Stan techniczny sieci gazowej zlokalizowanej na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski oceniany jest jako dobry. Gwarantuje stabilne dostawy gazu do odbiorców w długiej perspektywie. Polska Spółka Gazownictwa Sp. z.o.o. nie posiada planów rozbudowy i modernizacji sieci gazowej zlokalizowanej na terenie Gminy. Rozbudowa sieci zdeterminowana jest przez pojawianie się nowych odbiorców, których wnioski o rozbudowę spełniają kryteria w techniczne i ekonomiczne przyłączenia od sieci istniejącej na terenie Gminy. Zużycie gazu na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski PGNiG Obrót Detaliczny Sp. z o.o. stanowi spółkę odpowiedzialną za dystrybucję gaz ziemnego sieciowego na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski. Spółka prowadzi obecnie inicjatywy, których celem jest zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko naturalne i włączenie się w działania zmierzające do wsparcia mieszkańców w wymianie nieefektywnych i wysokoemisyjnych urządzeń grzewczych. Spółka planuje podpisać z Gminą porozumienie, którego celem będzie ułatwienie prowadzenia wspólnych działań służących poprawie powietrza atmosferycznego poprzez eliminację palenisk opalanych paliwem stałym. Tabele poniżej prezentują dane na temat zużycia gazu i liczby odbiorców przekazane przez spółkę PGNiG Obrót Detaliczny Sp. z o.o.

31 Tabela 2 Odbiorcy gazu na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski w latach sztuk Typ odbiorcy Handel i usługi Przemysł Gospodarstwa domowe w tym ogrzewanie mieszkania Pozostali RAZEM Źródło: PGNiG Obrót Detaliczny Sp. z o.o. Tabela 3 Zużycia gazu na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski w latach tys. m3 Typ odbiorcy Handel i usługi 121,6 148,7 219,9 180,8 196,9 Przemysł 78,1 97,8 100,9 80,1 72,1 Gospodarstwa domowe 461,8 451,6 355,4 332,8 333,6 w tym ogrzewanie mieszkania 274,2 283,4 185,9 173,5 179,3 Pozostali 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 RAZEM 661,5 698,1 676,2 593,7 602,6 Źródło: PGNiG Obrót Detaliczny Sp. z o.o. V.4. System elektroenergetyczny V.4.1. Sieć przesyłowa Operatorem sieci przesyłowej na terenie Polski jest spółka PSE SA (Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA). Przedmiotem działania Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A. jest świadczenie usług przesyłania energii elektrycznej, przy zachowaniu wymaganych kryteriów bezpieczeństwa pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE). Na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski nie znajdują się urządzenia będące w eksploatacji spółki PSE SA, a także nie są planowane na jej obszarze prace związane z budową obiektów elektroenergetycznych o napięciu 220 kv i wyższym. V.4.2. Sieć dystrybucyjna Operatorem sieci dystrybucyjnej na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski jest spółka Tauron DYSTRYBUCJA SA. Podstawowe zadania spółki, nałożone przepisami Prawa Energetycznego to: prowadzenie ruchu sieciowego w sieci dystrybucyjnej, prowadzenie eksploatacji, konserwacji i remontów sieci dystrybucyjnej, planowanie rozwoju sieci dystrybucyjnej, zapewnienie rozbudowy sieci dystrybucyjnej,

32 współpraca z innymi operatorami systemów elektroenergetycznych lub przedsiębiorstwami energetycznymi w zakresie określonym w Prawie energetycznym, dysponowanie mocą określonych jednostek wytwórczych przyłączonych do sieci dystrybucyjnej, bilansowanie systemu oraz zarządzanie ograniczeniami systemowymi; dostarczanie użytkownikom sieci i operatorom innych systemów elektroenergetycznych określonych Prawem energetycznym informacji, umożliwienie realizacji umów sprzedaży energii elektrycznej przez odbiorców przyłączonych do sieci poprzez wypełnianie warunków określonych w Prawie energetycznym, utrzymanie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa pracy sieci dystrybucyjnej. Głównym punktem zasilania terenu Gminy Rzepiennik Strzyżewski jest stacja 110/15 kv Ciężkowice. Stacja ta zlokalizowana jest poza granicami Gminy Rzepiennik Strzyżewski na terenie Gminy sąsiadującej Gminy Ciężkowice. Stan techniczny sieci elektroenergetycznej oceniany jest jako dobry. Na terenie Gminy znajduje się łącznie 67 stacji SN/nN z czego 3 nie stanowią własności Tauron DYSTRYBUCJA SA. Ich lokalizacja została przedstawiona w tabeli poniżej. Tabela 4 Stacje transformatorowe na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski Lp. Nazwa Numer Miejscowość Własność 1 Olszyny 10 TRTS-864 Olszyny Własna 2 Turza 6 TRTS-744 Turza Własna 3 Turza 1 TRTS-1077 Turza Własna 4 Turza 3 TRTS-785 Turza Własna 5 Rzepiennik Strzyżewski 1 TRTS-738 Rzepiennik Biskupi Własna 6 Rzepiennik Strzyżewski 14 TRTS-1284 Rzepiennik Strzyżewski Własna 7 Turza 7 TRTS-745 Turza Własna 8 Rzepiennik Biskupi 6 TRTS-759 Kołkówka Własna 9 Olszyny 9 TRTS-863 Olszyny Własna 10 Rzepiennik Strzyżewski 6 TRTS-728 Rzepiennik Strzyżewski Własna 11 Rzepiennik Suchy 3 TRTS-858 Rzepiennik Suchy Własna 12 Dąbry 1 TRTS-739 Rzepiennik Strzyżewski Własna 13 Olszyny 5 TRDS-376 Olszyny Własna 14 Żurowa 4 TRDS-370 Olszyny Własna 15 Olszyny 4 TRDS-365 Olszyny Własna 16 Rzepiennik Biskupi 4 TRTS-757 Rzepiennik Biskupi Własna 17 Turza 13 TRTS-1083 Turza Własna 18 Rzepiennik Strzyżewski 10 TRTS-736 Rzepiennik Strzyżewski Własna 19 Olszyny 13 TRTS-1027 Olszyny Własna 20 Rzepiennik Strzyżewski 13 TRTS-1279 Rzepiennik Strzyżewski Własna

33 Lp. Nazwa Numer Miejscowość Własność 21 Rzepiennik Biskupi 2 TRTS-755 Rzepiennik Biskupi Własna 22 Turza 10 TRTS-1080 Turza Własna 23 Olszyny 8 TRTS-751 Olszyny Własna 24 Rzepiennik Suchy 4 TRTS-859 Rzepiennik Suchy Własna 25 Olszyny 2 TRTS-747 Olszyny Własna 26 Turza 4 TRTS-742 Turza Własna 27 Rzepiennik Biskupi 8 TRTS-842 Rzepiennik Biskupi Własna 28 Rzepiennik Suchy 1 TRTS-752 Rzepiennik Suchy Własna 29 Olszyny 3 TRTS-746 Olszyny Własna 30 Mieszalnia Pasz Turza TRTK-9009 Turza Obca 31 Turza 2 TRTS-741 Turza Własna 32 Turza 11 TRTS-1081 Turza Własna 33 Dąbry 2 TRTS-740 Rzepiennik Strzyżewski Własna 34 Rzepiennik Strzyżewski 9 TRTS-735 Rzepiennik Strzyżewski Własna 35 Rzepiennik Biskupi 10 TRTS-844 Rzepiennik Suchy Własna 36 Turza 12 TRTS-1082 Turza Własna 37 Rzepiennik Strzyżewski 5 TRTS-729 Rzepiennik Strzyżewski Własna 38 Żurowa 13 TRDS-848 Olszyny Własna 39 Olszyny 12 TRTS-866 Olszyny Własna 40 MŁYN ZBOŻOWY TRTK-8125 Rzepiennik Biskupi Obca 41 Rzepiennik Strzyżewski 2 TRTS-730 Rzepiennik Strzyżewski Własna 42 Żurowa 19 TRDS-854 Olszyny Własna 43 Rzepiennik Strzyżewski 8 TRTS-734 Rzepiennik Strzyżewski Własna 44 Rzepiennik Suchy 2 TRTS-753 Rzepiennik Suchy Własna 45 Rzepiennik Biskupi 11 TRTS-845 Rzepiennik Biskupi Własna 46 Olszyny 5 TRTS-750 Olszyny Własna 47 Rzepiennik Biskupi 1 TRTS-754 Rzepiennik Biskupi Własna 48 Rzepiennik Biskupi 7 TRTS-760 Rzepiennik Biskupi Własna 49 Olszyny 11 TRTS-865 Olszyny Własna 50 Rzepiennik Strzyżewski 7 TRTS-733 Rzepiennik Strzyżewski Własna 51 Rzepiennik Biskupi 5 TRTS-758 Kołkówka Własna 52 Olszyny 4 TRTS-749 Olszyny Własna 53 Rzepiennik Suchy 5 TRTS-860 Rzepiennik Suchy Własna 54 Turza 9 TRTS-1079 Turza Własna 55 InterPrzem TRTK-9042 Rzepiennik Biskupi Obca 56 Rzepiennik Biskupi 13 TRTS-847 Rzepiennik Biskupi Własna 57 Rzepiennik Biskupi 12 TRTS-846 Rzepiennik Suchy Własna 58 Rzepiennik Strzyżewski 4 TRTS-732 Rzepiennik Strzyżewski Własna 59 Olszyny 6 TRDS-366 Olszyny Własna 60 Olszyny 1 TRTS-748 Olszyny Własna 61 Rzepiennik Strzyżewski 11 TRTS-737 Rzepiennik Strzyżewski Własna 62 Rzepiennik Strzyżewski 3 TRTS-731 Rzepiennik Strzyżewski Własna

34 Lp. Nazwa Numer Miejscowość Własność 63 Turza 8 TRTS-1078 Turza Własna 64 Turza 5 TRTS-743 Turza Własna 65 Rzepiennik Biskupi 3 TRTS-756 Rzepiennik Biskupi Własna 66 Rzepiennik Strzyżewski 12 TRTS-1278 Rzepiennik Strzyżewski Własna 67 Rzepiennik Biskupi 9 TRTS-843 Rzepiennik Biskupi Własna Źródło: Tauron Dystrybucja SA Energia elektryczna dostarczana jest poprzez dystrybucyjną sieć średniego napięcia 15 kv, stacje SN/nN i sieć niskiego napięcia 0,4kV. Obecne zapotrzebowanie na energię elektryczną jest w pełni pokrywane przez funkcjonujący na terenie gminy system elektroenergetyczny. Na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski występują sieci niskiego, średniego i wysokiego napięcia. Przekrój sieci wysokiego napięcia to AFL-6 3 x240 mm 2, średniego napięcia AFL- 6 3x25 mm 2, AFL-6 3x35 mm 2, AFL-6 3x50 mm 2, AFL-6 3x70 mm 2, XRUHAKXS 3x70 mm 2, XUHAKXS 3x70 mm 2, a niskiego napięcia: Al, AsXSn, AsXS, YAKY, YAKXS o przekroju od 16 do 240 mm 2 w zależności od typu linii. Długość linii w podziale na rodzaje prezentuje tabela poniżej.

35 Tabela 5 Długość linii elektroenergetycznej na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski Długość linii na terenie Gminy Rzepiennik Lp. Typ linii Strzyżewski [km] 1 Linie wysokiego napięcia (110 kv), w tym: 16 1a Linia 110 kv Ciężkowice-Stróżówka 1 1b Linia 110 kv Tarnów-Cieżkowice 8 1c Linia 110 kv Tuchów Stróżówka 7 2 Linie niskiego napięcia (nn do 1 kv) Linie średniego napięcia (SN) 68 RAZEM 302 Źródło: Tauron Dystrybucja SA Na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski określono trzy sztuki warunków przyłączeniowych do odnawialnych źródeł energii elektrycznej o łącznej mocy zainstalowanej w wysokości 10 kw. Stanowią je wyłącznie mikroinstalacje. Budowa nowych urządzeń elektroenergetycznych SN i nn będzie wynikać z potrzeby przyłączenia nowych odbiorców. Przyłączanie nowych odbiorców do sieci natomiast będzie wynikało z pojawianie się nowych odbiorców, których wnioski o rozbudowę spełniają kryteria w techniczne i ekonomiczne przyłączenia od sieci istniejącej na terenie Gminy. Zachowanie bezpieczeństwa i niezawodności dostaw, a także odpowiednich parametrów jakościowych dostarczanej energii planowane jest poprzez sukcesywną modernizację układu zasilania sieci dystrybucyjnej średniego napięcia, budowę nowych stacji transformatorowych i modernizację linii niskiego napięcia. Zadania związane z budową oraz rozbudową sieci na lata przedstawia tabela poniżej. Stanowią one wyciąg z Planu rozwoju TAURON Dystrybucja SA na lata w zakresie zamierzeń inwestycyjnych i modernizacyjnych na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski. Tabela 6 Zadania związane z budową oraz rozbudową sieci na lata Lp. Nazwa inwestycji Zakres Lata 1 Modernizacja linii SN Ciężkowice Stróżówka za Ł-657, Ł-672, Ł-661, Ł-662, Ł-665 realizacji Modernizacja linii o długości 6,9 km Modernizacja Stacji Dąbry 1 Modernizacja Stacji Dąbry Modernizacja Stacji Dąbry 2 Modernizacja Stacji Dąbry Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi 1 Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi 1 o długości 1,7 km Modernizacja stacji i sieci nn Modernizacja stacji i sieci nn Rzepiennik

36 Lp. Nazwa inwestycji Zakres Lata realizacji Rzepiennik Biskupi 2 Biskupi 2 o długości 2,6 km 6 Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi 3 7 Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi 4 8 Modernizacja stacji i sieci nn Rzepiennik Biskupi 5 9 Modernizacja stacji i sieci nn Rzepiennik Biskupi 6 10 Modernizacja stacji i sieci nn Rzepiennik Biskupi 7 11 Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi 8 12 Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi 9 13 Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi Modernizacja stacji Rzepiennik Strzyżewski 7 18 Modernizacja stacji Rzepiennik Suchy 3 19 Modernizacja sieci nn i stacji Rzepiennik Strzyżewski 6 Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi o długości 1,4 km Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi o długości 0,5 km Modernizacja stacji i sieci nn Rzepiennik Biskupi 5 o długości 5,9 km Modernizacja stacji i sieci nn Rzepiennik Biskupi 6 o długości 4,3 km Modernizacja stacji i sieci nn Rzepiennik Biskupi 7 o długości 1,2 km Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi o długości 1,7 km Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi o długości 2,2 km Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi o długości 1,2 km Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi o długości 1,7 km Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi o długości 1 km Modernizacja sieci nn Rzepiennik Biskupi o długości 1,6 km Modernizacja stacji Rzepiennik Strzyżewski 7 o długości 0,4 km Modernizacja stacji Rzepiennik Suchy 3 o długości 2,6 km Modernizacja sieci nn i stacji Rzepiennik Strzyżewski 6 o długości 1,9 km Źródło: Tauron Dystrybucja SA Oddział w Bielsku-Białej Spółka nie dysponuje danymi dotyczącymi zużycia energii na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski. Zużycie energii elektrycznej na terenie Gminy Rzepiennik Strzyżewski Spółka TAURON Dystrybucja SA nie sporządza raportów na temat zużycia energii elektrycznej i ilości odbiorców dla jednostek samorządowych w postaci gmin. Sprawozdania na potrzeby ewidencji GUS sporządzane są jedynie dla województw, powiatów i miast w

37 powiecie. Na postawie tych danych i liczby ludności oraz podmiotów gospodarczych wyznaczono zużycie energii elektrycznej w Gminie Rzepiennik Strzyżewski. Tabela 7 Zużycia energii elektrycznej na terenie powiatu tarnowskiego w latach powiat tarnowski OGÓŁEM powiat tarnowski OBSZAR WIEJSKI powiat tarnowski OGÓŁEM powiat tarnowski OBSZAR WIEJSKI powiat tarnowski OGÓŁEM powiat tarnowski OBSZAR WIEJSKI odbiorcy energii elektrycznej na niskim napięciu [sztuk] zużycie energii elektrycznej na niskim napięciu [MWh] użycie energii elektrycznej na niskim napięciu na 1 mieszkańca [kwh] 608,2 582,5 598,6 600,8 595,3 601, ,7 596,9 592 Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS, Dane za rok 2014 Tabela 8 Zużycie energii elektrycznej wg sektorów ekonomicznych w województwie małopolskim w latach Wyszczególnienie Zużycie energii elektrycznej wg sektorów ekonomicznych w województwie małopolskim w latach [GWh] 1 sektor przemysłowy sektor energetyczny sektor transportowy gospodarstwa domowe rolnictwo pozostałe zużycie Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS, Dane za rok 2014 Tabela 9 Zużycie energii elektrycznej w sektorach w Gminie Rzepiennik Strzyżewski zużycie energii elektrycznej na niskim napięciu na 1 mieszkańca - 601, ,7 596,9 592 [kwh] 2 Ludność ogółem w Gminie Rzepiennik Strzyżewski zużycie energii =[1] elektrycznej na niskim x napięciu w Gminie [2] Rzepiennik Strzyżewski

38 [kwh] GOSPODARSTWA DOMOWE Zużycie energii elektrycznej w sektorze przemysłowym w województwie małopolskim [GWh] Podmioty gospodarki narodowej działające w sektorze przemysłu i budownictwa - województwo małopolskie Podmioty gospodarki narodowej działające w sektorze przemysłu i budownictwa - Gmina Rzepiennik Strzyżewski Udział podmiotów gospodarki narodowej działających w sektorze przemysłu z Gminy Rzepiennik Strzyżewski w województwie małopolskim Zużycie energii elektrycznej w sektorze przemysłowym w Gminie Rzepiennik Strzyżewski PRZEDSIĘBIORSTWA [GWh] = [6] / [5] = [7] x [4] 0,12% 0,12% 0,11% 0,12% 0,13% 4,506 4,906 4,803 5,266 5,314 Źródło: Opracowanie własne

39 VI. Analiza bezpieczeństwa energetycznego VI.1. System gazowniczy W zakresie zaopatrzenia w paliwo gazowe Gmina posiada wysoki stopień bezpieczeństwa energetycznego zarówno dla obecnego, jak i przyszłego zapotrzebowania na paliwo gazowe. Przepustowość istniejących stacji redukcyjno-pomiarowych wydaje się wystarczająca. Sieć gazowa jest w stanie dobrym i zapewnia pokrycie zapotrzebowania na gaz dla istniejących oraz potencjalnych odbiorców paliwa gazowego. Istnieje też techniczna i organizacyjna możliwość rozwoju sieci gazowej w miarę powiększających się potrzeb i rozwoju Gminy. Oczywiście, przy planowaniu zapotrzebowania na paliwo gazowe należy wziąć pod uwagę potencjalne zagrożenia wynikające z globalnego rynku gazu ziemnego i uwarunkowania geopolityczne, jednakże problemy te są rozwiązywane w skali kraju, m.in. poprzez rozbudowę alternatywnych źródeł dostaw gazu do krajowego systemu gazowniczego. VI.2. System elektroenergetyczny Analiza istniejącego systemu elektroenergetycznego wskazuje na wysoki poziom bezpieczeństwa. Ze względu na znaczący udział napowietrznych linii elektroenergetycznych należy wziąć pod uwagę potencjalną awaryjność wynikającą z sił natury. Dlatego należy dążyć w przypadku obiektów o strategicznym znaczeniu do zapewnienia rezerwowych źródeł zasilania, a także wspierania energetyki rozproszonej i alternatywnych źródeł energii. Istnieje możliwość rozbudowy systemu, a także podłączania nowych odbiorców w miarę zapotrzebowania. VI.3. System ciepłowniczy Gmina Rzepiennik Strzyżewski nie posiada scentralizowanego systemu ciepłowniczego. Obsługiwana jest poprzez lokalne systemy ciepłownicze zlokalizowana na terenie gminy. Należą do nich kotłownie indywidualne, które zaopatrują w energię cieplną budynki mieszkalne, budynki mieszkalno-usługowe, budynki użyteczności publicznej oraz budynki należące do przedsiębiorstw.

40 VII. Możliwość wykorzystania odnawialnych źródeł energii i racjonalizacja zużycia energii i paliw Na obszarze Gminy Rzepiennik Strzyżewski występuje możliwość wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Zidentyfikowano i oceniono potencjalne możliwości, bazując na: energii wodnej (elektrownie wodne), energii wiatru (elektrownie wiatrowe), energii słonecznej (kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne), biomasie, energii ze źródeł geotermalnych (źródła wysokiej entalpii ciepłownie geotermalne i źródła niskiej entalpii pompy ciepła). VII.1. Energia wodna Przez Gminę Rzepiennik przepływa rzeka Sitniczanka i kilka mniejszych cieków wodnych. Z uwagi na niski przepływ rzek, ewentualne inwestycje w energetykę wodną byłyby ograniczone tylko do małych elektrowni wody o mocy zainstalowanej poniżej 5 MW, w większości nawet mikroelektrowni osiągających moc do 300 kw. Z uwagi na fakt, iż budowa tego typu infrastruktury mogłaby naruszyć istniejące stosunki wodne na obszarach cennych przyrodniczo przed jakąkolwiek inwestycję należałoby przeprowadzić konieczne raporty i oceny oddziaływania na środowisko. Inwestycje w energetykę wodną, oprócz bezpośredniego pozytywnego wpływu na środowisko naturalne związanego ze wzrostem wykorzystania odnawialnych źródeł energii, spowodują również podwyższenie możliwości retencyjnych Gminy, a tym samym wzrost bezpieczeństwa przeciwpowodziowego. Ponadto, zgodnie z obecną polityką adaptacji do zmian klimatu, obiekty retencyjne pozwolą na ograniczenie negatywnego wpływu niedoborów opadów deszczu i zminimalizują straty w przypadku obfitych opadów i nawałnic. VII.2. Energia wiatru Energetyka wiatrowa na obszarze Gminy, w świetle obecnych przepisów ustawy o odnawialnych źródła energii, z uwagi na zabudowę miejską może być rozwijana jedynie poprzez zastosowanie mikrowiatraków. Zastosowanie tego rodzaju technologii może być jedynie źródłem wspierającym, stosowane w układzie hybrydowym z instalacją konwencjonalną. Zgodnie z wyznaczonymi przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Warszawie strefami energetycznymi wiatru w Polsce, Gmina Rzepiennik Strzyżewskim znajduje się w

41 obszarze IV mało korzystnym. Na rysunku poniżej pokazano strefy energetyczne wiatru w Polsce. Rysunek 4 Strefy energetyczne wiatru w Polsce Źródło: IMGW Warszawa Tabela 10 Warunki energetyczne stref energetycznych wiatru w Polsce Źródło: IMGW Warszawa Wieloletnie okresy obserwacyjne dotyczące wietrzności na obszarze Gminy nie stwarzają dobrych warunków na zastosowanie instalacji wykorzystujących siłę energii wiatru., gdyż na

42 wysokości 10 m możliwe jest do uzyskania od 250 do 500 kwh/m 2 wirnika, a na wysokości 30 m są to wartości rzędu kwh/m 2 wirnika. W przypadku inwestycji w mikroelektrownie wiatrowe na obszarze Gminy niezbędne będzie opracowanie potencjalnej mapy wiatrowej dotyczącej tylko analizowanego obszaru, gdyż z uwagi na zabudowę miejską i lokalne wzniesienia lub obniżenia powierzchni terenu, faktyczny uzysk energetyczny może się różnić od podanych wyżej średnich wartości. VII.3. Energia słoneczna Energia słoneczna może być przetwarzana w instalacjach solarnych, które wykorzystują pobraną energią słoneczną do celów grzewczych, a także w instalacjach fotowoltaicznych, które przetwarzają energię słoneczną w energię elektryczną. Energetyka słoneczna jest obszarem o stosunkowo najwyższym rozwojem w ostatnich latach, podyktowanym w większości możliwościami uzyskania dotacji dla osób fizycznych. Pod względem nasłonecznienia obszar Polski umiarkowany potencjał energetyczny, a analizowany obszar Gminy cechuje się nasłonecznieniem około kwh/m 2. Biorąc pod uwagę najkorzystniejsze wartości nasłonecznienia, a także usytuowanie instalacji w kierunku południowym przy nachyleniu ok. 30 o na obszarze Gminy istnieje teoretyczna możliwość wyprodukowania, w przypadku zastosowania kolektorów słonecznych, około 520 kwh/m 2, a w przypadku instalacji fotowoltaicznej uzysk energetyczny wynosi około 950 kwh/kwp zainstalowanej mocy. Istnieje możliwość zastosowania obu instalacji wykorzystujących energie słoneczną do celów grzewczych jak i produkcji energii elektrycznej, niezbędna jest jednak szczegółowa analiza, w której uwzględnione zostanie nachylenie instalacji, możliwość zacienienia, a także zapotrzebowanie energetyczne danego budynku. Rysunek 5 Potencjał produkcji energii elektrycznej i suma nasłonecznienia w Polsce

43 Źródło: mapy PVGIS Instytut Energii i Transportu (IET) VII.4. Energia biomasy Zgodnie z definicją biomasa to stałe lub ciekłe substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, które ulegają biodegradacji, pochodzące z produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej i leśnej oraz przemysłu przetwarzającego ich produkty, oraz ziarna zbóż. Ponadto, energia biomasy może być wykorzystywana również z odpadów przemysłowych czy oczyszczalni ścieków. Mając na uwadze charakter terenu objętego analizą najbardziej uzasadnione jest wykorzystanie odpadów z produkcji rolnej, odpadów leśnych, a także możliwość zastosowania upraw roślin energetycznych, szczególnie na gruntach ugorowanych i glebach o niskiej przydatności rolniczej, wraz z wykorzystaniem odpadów zielonych powstających w związku z utrzymaniem zieleni miejskiej. W przypadku planowania inwestycji wykorzystującej biomasę niezbędne jest przeprowadzenie zarówno konsultacji społecznych w

44 społeczeństwie i gminach ościennych, jak i odpowiedniego wyliczenie potencjału i możliwości zmagazynowania biomasy. W obiektach mieszkalnych na obszarze Gminy Rzepiennik Strzyżewski powszechnie stosowane są kotły na biomasę, w większości drewno lub pellet, w rozproszonej zabudowie mieszkaniowej. W nowo budowanych obiektach, kocioł na biomasę w postaci kominka z płaszczem wodnym, może z powodzeniem być jedynym źródłem energii grzewczej. VII.5. Energia ze źródeł geotermalnych Ze względu na uwarunkowania geologiczne i usytuowanie Gminy Rzepiennik Strzyżewski nie znajduje się w obrębie perspektywicznym dla występowania zasobów geotermalnych. Zgodnie z Mapą temperatur zasobów geotermalnych Polski na głębokości 3000 m wg Profesora J. Sokołowskiego, na analizowanym obszarze temperatura wód kształtować się będzie w zakresie o C. Najszersze zastosowanie mogą mieć na obszarze Gminy pompy ciepła z wymiennikami gruntowymi czy sondami. Instalacja pomp ciepła może być wykorzystywana zarówno w indywidualnych budynkach mieszkalnych jak i budynkach użyteczności publicznej czy osiedlach wielorodzinnych. Schemat działania takiego układu opiera się na sprężaniu i rozprężania czynnika roboczego w instalacji, w trakcie którego pobierana jest energia z odnawialnego źródła z otoczenia, a także dostarczana częściowo energia elektryczna z zewnątrz. Jakakolwiek inwestycja powinna jednak być dokładnie scharakteryzowana, wraz z uzyskaniem niezbędnych warunków środowiskowych w celu określenia potencjału i opłacalności ekonomicznej. VII.6. Podniesienie bezpieczeństwa energetycznego poprzez wykorzystanie lokalnych zasobów energii odnawialnej do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w źródłach rozproszonych Podniesienie bezpieczeństwa energetycznego można osiągnąć poprzez większe wykorzystanie lokalnych zasobów energii odnawialnej do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w źródłach rozproszonych. Planuje się zatem zwiększenie produkcji energii odnawialnej poprzez:

45 zabudowę ogniw fotowoltaicznych do wytwarzania energii elektrycznej, a także mikro i małych instalacji wykorzystujących energię wiatru czy wody zabudowę kolektorów słonecznych dla potrzeb przygotowania ciepłej wody użytkowej, zabudowę pomp ciepła, w szczególności zasilanych energią elektryczną ze źródeł odnawialnych. Ponadto, potencjalnym źródłem energetyki rozproszonej może być wykorzystanie na obszarze Gminy zasobów biomasy pozyskiwanej z zieleni miejskiej czy biogazy z osadników ściekowych bądź komór fermentacyjnych biomasy rolniczej. Tego typu inwestycje charakteryzują się stosunkowo wysokim poziomem efektywności kosztowej, a także wspierają lokalne pozyskiwanie biomasy. VII.7. Podniesienie bezpieczeństwa energetycznego poprzez zastosowanie mikrokogeneracji do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w źródłach rozproszonych Mikrokogeneracja to proces jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej, który prowadzi do lepszego, pod względem efektywności wytworzenia, wykorzystania paliwa pierwotnego w stosunku do produkcji rozdzielnej. W efekcie, za tę samą jednostkę paliwa pierwotnego możliwe jest otrzymanie większej ilości energii końcowej, niwelując ewentualne straty wytwórcze. W przypadku instalacji mikrokogeneracyjnych w energetyce rozproszonej podstawowym urządzeniem mogą być agregaty na bazie silników spalinowych z węzłem ciepłowniczym. Szczególnie pozytywny efekt ekologiczny miałaby produkcja tego typu energii cieplnej i elektrycznej przy zastosowaniu paliwa biogazowego bądź biomasy. Stosowanie mikrokogeneracji nie jest jeszcze rozpowszechnione na terenie kraju. Jednakże, biorąc pod uwagę rosnący koszt zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe oraz malejące koszty inwestycyjne takich rozwiązań, także wskutek programów dotacyjnych, należy się spodziewać powstania indywidualnych źródeł kogeneracyjnych wraz z rozwojem układów PV i przydomowych wiatraków produkujących energię elektryczną w układach prosumenckich. W przypadku instalacji mikrokogeneracyjnych w energetyce rozproszonej podstawowym urządzeniem mogą być agregaty na bazie silników spalinowych z węzłem ciepłowniczym.

46 Szczególnie pozytywny efekt ekologiczny miałaby produkcja tego typu energii cieplnej i elektrycznej przy zastosowaniu paliwa biogazowego bądź biomasy. VII.8. Możliwość stosowania środków poprawy efektywności energetycznej Zgodnie z ustawą z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej jednostki sektora publicznego powinny stosować środki poprawy efektywności energetycznej, jak: Realizacja i finansowanie przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej; Nabycie urządzenia, instalacji lub pojazdu, charakteryzujących się niskim zużyciem energii oraz niskimi kosztami eksploatacji; Wymiana eksploatowanego urządzenia, instalacji lub pojazdu lub ich modernizacja w celu zmniejszenia przez nie zużycia energii; Realizacja przedsięwzięć termomodernizacyjnych Wdrażanie systemu zarządzania środowiskowego. Poprawa efektywności energetycznej może być rozpatrywana w odniesieniu do energii cieplnej poprzez poprawę izolacyjności cieplnej przegród zewnętrznych obiektów, a także energii elektrycznej poprzez modernizację oświetlenia i odbiorników w zakresie poprawy klasy energetycznej wraz z zastosowaniem systemów zarządzania energią. Osobno rozpatrzone w Projekcie założeń zostały możliwości zastosowania odnawialnych źródeł energii zarówno w zakresie produkcji energii cieplnej jak i energii elektrycznej, jako działanie nie wpływające bezpośrednio na obniżenie zużycia energii końcowej w danym procesie, a raczej jako możliwość zastosowania niskoemisyjnego źródła mającego na celu poprawę jakości powietrza atmosferycznego. Możliwość poprawy efektywności energetycznej poprzez działania termomodernizacyjne odnosi się do jednorodzinnych budynków mieszkalnych, wielorodzinnych budynków mieszkalnych, budynków użyteczności publicznej komunalnych i niekomunalnych jak i obiektów przemysłowych lub należących do przedsiębiorców wykorzystywanych komercyjnie. We wszystkich obiektach możliwe jest stosowanie środków technicznych mających na celu zmniejszenie zużycia energii cieplnej poprzez stosowanie działań termomodernizacyjnych w zakresie docieplenia przegród zewnętrznych i wymiany stolarki okiennej i drzwiowej. Zaś poprawa efektywności energetycznej w zakresie obniżenia zużycia energii elektrycznej dotyczy głównie modernizacji oświetlenia wbudowanego wewnętrznego, a także wymiany urządzeń stosowanych w obiektach.

47 Termomodernizacja budynków pozwalają na zwiększenie izolacyjności cieplnej przegród zewnętrznych, a tym samym na zmniejszeniu nadmiernego zużycia energii cieplnej poprzez stosowanie materiałów izolacyjnych, wymianie okien i drzwi, a także modernizacji systemów grzewczych w celu podwyższenia sprawności wytworzenia, przesyłu, akumulacji i wykorzystania produkowanej energii. W celu odpowiedniego doboru właściwych działań modernizacyjnych niezbędne jest wykonanie audytu energetycznego, który dokładnie określi nakłady finansowe i zyski z wprowadzonych działań. Możliwe jest jednak wstępne, szacunkowe określenie wielkości obniżenia zużycia ciepła poprzez wprowadzenie odpowiednich inwestycji. Tabela 11 Szacunkowa wielkość obniżenia zużycia energii cieplnej w budynku poprzez zastosowanie odpowiednich działań termomodernizacyjnych Zakres działania modernizacyjnego Wielkość możliwego obniżenia zużycia energii cieplnej w budynku Modernizacja systemu grzewczego w budynku podwyższająca sprawność wykorzystania energii i paliw 5 15 % Modernizacja instalacji grzewczej poprzez zastosowanie izolacji na przewodach, wymianie grzejników wraz z zastosowaniem automatyki i % urządzeń sterujących i obniżeń dobowych lub tygodniowych Modernizacja stolarki okiennej i drzwiowej % Izolacja przegród zewnętrznych w zakresie docieplenia ścian, % stropodachu/dachu budynku i stropu piwnicy lub podłogi na gruncie Zastosowanie odzysku ciepła na potrzeby wentylacji poprzez montaż instalacji systemu rekuperacji % Źródło: Opracowanie własne Zróżnicowanie wartości możliwych do uzyskania oszczędności zależy od obecnego stanu technicznego budynku i urządzeń wykorzystywanych do celów grzewczych i produkcji ciepłej wody użytkowej. Przyjęte zostało, iż w przypadku podejmowania działań termomodernizacyjnych, minimalny wskaźnik redukcji zużycia energii wynosi 25 %, a wymagania niektórych programów dotacyjnych określają aby modernizacja budynków użyteczności publicznej była zgodna z wymaganiami jak dla nowo budowanych obiektów od 1 stycznia 2019 r. Oznacza to, iż biorąc pod uwagę możliwości techniczne, głęboka modernizacja budynku pozwala na zmniejszenie zużycia energii cieplnej nawet do poziomu budynku pasywnego i spowodować oszczędności na poziomie od 70 do 90 % energii cieplnej. Dodatkowo, we wszystkich obiektach użytkowanych, w których występuje konieczność podgrzewania wody istnieje możliwość zastosowania środków technicznych powodujących obniżenie jej zużycia, a tym samym zmniejszenie wielkości energii potrzebnej do jej podgrzania. Są to między innymi zastosowanie perlatorów czyli nakładek spieniających

48 wodę, baterii z ogranicznikami wypływu lub termostatami, a także baterii bezdotykowych wyposażonych w automatyczne sensory sterujące. Dodatkowymi możliwościami stosowania środków poprawy efektywności energetycznej jest stosowanie urządzeń czy maszyn o wyższej klasie energetycznej, cechujących się niższym zużyciem energii elektrycznej. Wymiana niskoefektywnych sprzętów gospodarstwa domowego, komputerów czy maszyn przemysłowych spowoduje wymierne korzyści ekonomiczne jak i ekologiczne. Ponadto, możliwe jest również stosowanie oświetlenia o niskim zużyciu energii elektrycznej jak oświetlenie LED czy energooszczędne żarówki halogenowe. VII.9. Możliwość wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw Na obszarze Gminy nie zidentyfikowano istnienia nadwyżek energii, gdyż zostaje ona wykorzystana w obecnych odbiornikach. Każde z przedsiębiorstw systemu ciepłowniczego, gazowego bądź elektroenergetycznego posiada oczywiście pewne nadwyżki i rezerwy mocy, które są sukcesywnie, w miarę podłączania nowych obiektów, powiększane.

49 VIII. Współpraca z gminami ościennymi Zgodnie z art. 19 ust. 3 pkt. 4 Prawa energetycznego (tekst jednolity Dz.U. 2012, Nr 0, poz. 1059), Projekt założeń... określa zakres współpracy z innymi gminami odnośnie sposobu pokrywania potrzeb energetycznych. W ramach prac związanych z opracowaniem niniejszego dokumentu dokonano analizy istniejących i przyszłych możliwych powiązań pomiędzy Gminą Rzepiennik Strzyżewski, a gminami sąsiadującymi: Gmina miejsko-wiejska Tuchów Gmina miejsko-wiejska Biecz Gmina miejsko-wiejska Ciężkowice Gmina wiejska Gromnik Gmina wiejska Moszczenica Gmina wiejska Szerzyny Współpraca pomiędzy gmina sąsiednimi w zakresie poszczególnych systemów energetycznych związana jest głównie z działaniem eksploatatorów tych systemów, w ramach eksploatacji istniejącej infrastruktury technicznej dotyczącej przesyłu i dystrybucji poszczególnych nośników energii i istniejących powiązań sieciowych. Aktualne powiązania sieciowe i organizacyjne przedstawiono w ramach przyjętego podziału na systemy energetyczne. VIII.1. System elektroenergetyczny Za system elektroenergetyczny zasilający odbiorców na terenie Gmin odpowiedzialne jest przedsiębiorstwo TAURON Dystrybucja SA o zasięgu wykraczającym poza ich obszar, a inwestycje podejmowane przez te podmiotu w zakresie rozbudowy sieci są przedmiotem ich indywidualnych planów spółki. VIII.1.1. Gmina Tuchów Gmina Tuchów posiada powiązania sieciowe z Gminą Rzepiennik Strzyżewski. Gmina obecnie nie widzi konieczności podejmowania wspólnych działań. Jednocześnie nie wyklucza możliwości podejmowania w przyszłości wspólnych działań inwestycyjnych. VIII.1.2. Gmina Biecz Gmina wyraża chęć współpracy z Gminą Rzepiennik Strzyżewski w zakresie zaopatrzenia w energię, a także rozbudowy sieci i innych inwestycji związanych z ochroną środowiska. Obecnie opracowywany jest Projekt założeń do Planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. Gmina nie wskazała konkretnych kierunków inwestycyjnych możliwych do wspólnej realizacji przez Gminy Biecz i Rzepiennik Strzyżewski.

50 VIII.1.3. Gmina Ciężkowice Gmina wyraża chęć współpracy z Gminą Rzepiennik Strzyżewski w zakresie zaopatrzenia w energię. Obecnie opracowywana jest aktualizacja Projektu założeń do Planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. Gmina nie wskazała konkretnych kierunków inwestycyjnych możliwych do wspólnej realizacji przez Gminy Ciężkowice i Rzepiennik Strzyżewski. VIII.1.4. Gmina Gromnik Gmina Gromnik posiada powiązania sieciowe z Gminą Rzepiennik Strzyżewski i wyraża chęć współpracy. Gmina nie wskazała konkretnych kierunków inwestycyjnych możliwych do wspólnej realizacji przez Gminy Gromnik i Rzepiennik Strzyżewski. VIII.1.5. Gmina Moszczenica Gmina Moszczenica posiada powiązania sieciowe z Gminą Rzepiennik Strzyżewski i wyraża chęć współpracy. Gmina nie wskazała konkretnych kierunków inwestycyjnych możliwych do wspólnej realizacji przez Gminy Moszczenica i Rzepiennik Strzyżewski. VIII.1.6. Gmina Szerzyny Gmina Szerzyny posiada powiązania sieciowe z Gminą Rzepiennik Strzyżewski i wyraża chęć współpracy. Gmina nie wskazała konkretnych kierunków inwestycyjnych możliwych do wspólnej realizacji przez Gminy Szerzyny i Rzepiennik Strzyżewski. VIII.2. System gazowy Za system gazowy zasilający odbiorców na terenie Gmin odpowiedzialne jest przedsiębiorstwo Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. o zasięgu wykraczającym poza obszar Gminy, a inwestycje podejmowane przez ten podmiot w zakresie rozbudowy sieci są przedmiotem ich indywidualnych planów spółki. VIII.2.1. Gmina Tuchów Gmina Tuchów posiada powiązania sieciowe z Gminą Rzepiennik Strzyżewski. Gmina obecnie nie widzi konieczności podejmowania wspólnych działań. Jednocześnie nie wyklucza możliwości podejmowania w przyszłości wspólnych działań inwestycyjnych. VIII.2.2. Gmina Biecz Gmina wyraża chęć współpracy z Gminą Rzepiennik Strzyżewski w zakresie zaopatrzenia w energię, a także rozbudowy sieci i innych inwestycji związanych z ochroną środowiska. Obecnie opracowywany jest Projekt założeń do Planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. Gmina nie wskazała konkretnych kierunków inwestycyjnych możliwych do wspólnej realizacji przez Gminy Biecz i Rzepiennik Strzyżewski.

51 VIII.2.3. Gmina Ciężkowice Gmina wyraża chęć współpracy z Gminą Rzepiennik Strzyżewski w zakresie zaopatrzenia w energię. Obecnie opracowywana jest aktualizacja Projektu założeń do Planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. Gmina nie wskazała konkretnych kierunków inwestycyjnych możliwych do wspólnej realizacji przez Gminy Ciężkowice i Rzepiennik Strzyżewski. VIII.2.4. Gmina Gromnik Gmina Gromnik posiada powiązania sieciowe z Gminą Rzepiennik Strzyżewski i wyraża chęć współpracy. Gmina nie wskazała konkretnych kierunków inwestycyjnych możliwych do wspólnej realizacji przez Gminy Gromnik i Rzepiennik Strzyżewski. VIII.2.5. Gmina Moszczenica Gmina Moszczenica posiada powiązania sieciowe z Gminą Rzepiennik Strzyżewski i wyraża chęć współpracy. Gmina nie wskazała konkretnych kierunków inwestycyjnych możliwych do wspólnej realizacji przez Gminy Moszczenica i Rzepiennik Strzyżewski. VIII.2.6. Gmina Szerzyny Gmina Szerzyny posiada powiązania sieciowe z Gminą Rzepiennik Strzyżewski i wyraża chęć współpracy. Gmina nie wskazała konkretnych kierunków inwestycyjnych możliwych do wspólnej realizacji przez Gminy Szerzyny i Rzepiennik Strzyżewski. VIII.3. System ciepłowniczy VIII.3.1. Gmina Tuchów Gmina Tuchów nie posiada powiązania sieciowego z Gminą Rzepiennik Strzyżewski. VIII.3.2. Gmina Biecz Gmina Biecz nie posiada powiązania sieciowego z Gminą Rzepiennik Strzyżewski. VIII.3.3. Gmina Ciężkowice Gmina Cieżkowice nie posiada powiązania sieciowego z Gminą Rzepiennik Strzyżewski. VIII.3.4. Gmina Gromnik Gmina Gromnik nie posiada powiązania sieciowego z Gminą Rzepiennik Strzyżewski. VIII.3.5. Gmina Moszczenica Gmina Moszczenica nie posiada powiązania sieciowego z Gminą Rzepiennik Strzyżewski.

52 VIII.3.6. Gmina Szerzyny Gmina Szerzyny nie posiada powiązania sieciowego z Gminą Rzepiennik Strzyżewski. VIII.4. Możliwości współpracy przy wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii Poza możliwościami międzygminnej współpracy w ramach systemów energetycznych możliwym kierunkiem współdziałania pomiędzy Gminą, a sąsiadującymi gminami są działania podejmowane w celu ograniczenia niskiej emisji skupione wokół inwestycji w odnawialne źródła energii poprzez współpracę w zakresie pozyskiwania funduszy i wymianę doświadczeń związanych z inwestycjami proekologicznymi Możliwym kierunkiem współpracy z gminami ościennymi jest również wspólne wykorzystanie biomasy otrzymywaniem w związku z utrzymywaniem zieleni miejskiej, a także z produkcji rolnej. W celu rozpoczęcia współpracy niezbędne jest skoordynowanie działań i optymalizacja obszarów, z których biomasa mogłaby być pozyskiwana wraz z przeprowadzeniem analizy ekonomicznej dla takiego przedsięwzięcia.

53 IX. BILANS ENERGETYCZNY Bilans energetyczny Gminy Rzepiennik Strzyżewski przedstawia przegląd potrzeb energetycznych poszczególnych odbiorców wraz ze sposobem ich pokrywania oraz strukturę użytkowania poszczególnych nośników energii i paliw. W celu określenia zapotrzebowania energetycznego pozyskano dane z budynków użyteczności publicznej, a także gestorów sieci ciepłowniczej, energetycznej i gazowej, a także wykorzystano dane Głównego Urzędu Statystycznego. Do bilansu energetycznego uwzględnione zostały sektory do których należą: budynki użyteczności publicznej, budynki mieszkalne, przedsiębiorstwa, oświetlenie uliczne. IX.1. Budynki użyteczności publicznej Charakterystykę budynków użyteczności publicznej przedstawia tabela poniżej. Tabela 12 Charakterystyka budynków użyteczności publicznej uwzględnionych w bilansie energetycznym Powie Nr rzchni Rodzaj L p Nazwa Miejscowo bud Rodzaj źródła Rodzaj źródła a paliwa/en ść ynk ciepła c.o. ciepła c.w.u. użytko ergii u wa 1 2 Budynek Administracyjny Urzędu Gminy Rzepiennik Strzyżewski + Sala Widowiskowa GOK Budynek Administracyjny U.G. Rzepiennik Strzyżewski "STARY" Rzepiennik Strzyżewski Rzepiennik Strzyżewski , ,00 Kotły niskotemperaturowe na paliwo gazowe lub ciekłe, z zamkniętą komorą spalania i palnikiem modulowanym, o mocy nominalnej powyżej 120 kw budynek nieużytkowany brak kotła c.o. Przepływowy podgrzewacz gazowy z zapłonem elektrycznym, Kotły kondensacyjne, opalane gazem ziemnym lub olejem opałowym lekkim, o mocy powyżej 50 kw gaz ziemny - -

54 L p Nazwa Zespół Szkół Publicznych w Turzy Gimnazjum w Rzepienniku Biskupim Przedszkole Publiczne w Rzepienniku Biskupim Przedszkole Publiczne w Turzy Zespół Szkół Publicznych w Olszynach Szkoła Podstawowa w Rzepienniku Suchym Szkoła Podstawowa w Rzepienniku Strzyżewskim Miejscowo ść Nr bud ynk u Turza 2 Rzepiennik Biskupi Rzepiennik Biskupi 321 Powie rzchni a użytko wa 1314, , ,00 Turza ,00 Olszyny 62 Rzepiennik Biskupi Rzepiennik Strzyżewski , , ,0 7 Rodzaj źródła ciepła c.o. Kotły gazowe kondensacyjne (70/55 C) o mocy nominalnej powyżej 50 do 120 kw (2 sztuki) Kotły niskotemperaturowe na paliwo gazowe lub ciekłe, z zamkniętą komorą spalania i palnikiem modulowanym, o mocy nominalnej powyżej 50 do 120 kw Kotły gazowe kondensacyjne (70/55 C) o mocy nominalnej do 50 kw Kotły gazowe kondensacyjne (70/55 C) o mocy nominalnej do 50 kw Kotły gazowe kondensacyjne (70/55 C) o mocy nominalnej do 50 kw Kotły niskotemperaturowe na paliwo gazowe lub ciekłe, z zamkniętą komorą spalania i palnikiem modulowanym, o mocy nominalnej powyżej 120 kw Kotły niskotemperaturowe na paliwo gazowe lub ciekłe, z zamkniętą komorą spalania i palnikiem modulowanym, o mocy nominalnej powyżej 120 kw Rodzaj źródła ciepła c.w.u. Przepływowy podgrzewacz gazowy z zapłonem elektrycznym, Kotły kondensacyjne, opalane gazem ziemnym lub olejem opałowym lekkim, o mocy powyżej 50 kw jak c.o. jak c.o. jak c.o. jak c.o. Elektryczny podgrzewacz akumulacyjny jak c.o. Rodzaj paliwa/en ergii gaz ziemny gaz ziemny gaz ziemny gaz ziemny gaz ziemny gaz ziemny gaz ziemny

55 L p Nazwa Szkoła Podstawowa w Rzepienniku Biskupim Budynek Ośrodka Zdrowia w Rzepienniku Strzyżewskim + 3 mieszkania Budynek Wielofunkcyjny w Rzepienniku Strzyżewskim Budynek Garażu 2- stanowiskowego Ochotniczej Straży Pożarnej w Turzy - budynek wybudowany w 2014 roku Budynek Remizy Ochotniczej Straży Pożarnej w Turzy Budynek Remizy Ochotniczej Straży Pożarnej w Rzepienniku Biskupim Budynek Remizy Ochotniczej Straży Pożarnej w Olszynach Budynek Remizy Ochotniczej Straży Pożarnej w Kołkówce Miejscowo ść Rzepiennik Biskupi Rzepiennik Strzyżewski Rzepiennik Strzyżewski Turza Nr bud ynk u 292 Powie rzchni a użytko wa 1200, ,83 brak num eru brak num eru 106,20 210,96 Turza ,60 Rzepiennik Biskupi ,88 Olszyny ,37 Kołkówka ,00 Rodzaj źródła ciepła c.o. Kotły niskotemperaturowe na paliwo gazowe lub ciekłe, z zamkniętą komorą spalania i palnikiem modulowanym, o mocy nominalnej powyżej 120 kw Kotły gazowe kondensacyjne (70/55 C) o mocy nominalnej do 50 kw Piece olejowe lub gazowe pomieszczeniowe brak źródła ciepła - budynek nieogrzewany Kotły gazowe kondensacyjne niskotemperaturowe (55/45 C) o mocy nominalnej do 50 kw Kotły gazowe kondensacyjne niskotemperaturowe (55/45 C) o mocy nominalnej do 50 kw Kotły niskotemperaturowe na paliwo gazowe lub ciekłe, z zamkniętą komorą spalania i palnikiem modulowanym, o mocy nominalnej powyżej 50 do 120 kw Piece olejowe lub gazowe pomieszczeniowe Rodzaj źródła ciepła c.w.u. Elektryczny podgrzewacz akumulacyjny jak c.o. Elektryczny podgrzewacz akumulacyjny brak źródła ciepła - budynek nieogrzewany jak c.o. jak c.o. Elektryczny podgrzewacz akumulacyjny Przepływowy podgrzewacz gazowy z zapłonem elektrycznym Rodzaj paliwa/en ergii gaz ziemny gaz ziemny gaz ziemny - gaz ziemny gaz ziemny gaz ziemny gaz ziemny

56 L p Nazwa Budynek Lecznicy Zwierząt w Rzepienniku Biskupim Budynek Garaży przy lecznicy zwierząt w Rzepienniku Biskupim Budynek Domu Ludowego w Olszynach wraz z filią banku BSR w Rzep. Strzyżewskim Budynek Agronomówki w Olszynach (1 mieszkanie, pom. stowarzyszenia, apteka) Budynek Domu Ludowego w Turzy wraz z 3 mieszkaniami i punktem skupu mleka Miejscowo ść Rzepiennik Biskupi Rzepiennik Biskupi Nr bud ynk u Powie rzchni a użytko wa ,75 brak num eru 130,24 Olszyny ,70 Olszyny ,08 Turza 1 543,18 Rodzaj źródła ciepła c.o. brak źródła ciepła - budynek nieogrzewany brak źródła ciepła - budynek nieogrzewany Kotły niskotemperaturowe na paliwo gazowe lub ciekłe, z zamkniętą komorą spalania i palnikiem modulowanym, o mocy nominalnej powyżej 50 do 120 kw Kotły gazowe kondensacyjne niskotemperaturowe (55/45 C) o mocy nominalnej do 50 kw Kotły gazowe kondensacyjne niskotemperaturowe (55/45 C) o mocy nominalnej do 50 kw Źródło: Urząd Gminy w Rzepienniku Strzyżewskim Rodzaj źródła ciepła c.w.u. brak źródła ciepła - budynek nieogrzewany brak źródła ciepła - budynek nieogrzewany Elektryczny podgrzewacz akumulacyjny jak c.o. jak c.o. Rodzaj paliwa/en ergii - - gaz ziemny gaz ziemny gaz ziemny W oparciu o dane uzyskane z Gminy Rzepiennik Strzyżewski bilans energetyczny w ramach tego sektora przedstawia tabela poniżej. Tabela 13 Bilans energetyczny sektora instytucji publicznych Zapotrzebowanie na energię końcową Paliwo [MWh] Udział % Gaz ziemny ,42% Ciepło systemowe 0 0,00% Energia elektryczna ,58% RAZEM Źródło: Opracowanie własne

57 Wykres 1 Bilans energetyczny sektora instytucji publicznych Źródło: Opracowanie własne IX.2. Budynki mieszkalne W oparciu o dane uzyskane z Gminy Rzepiennik Strzyżewski i pozostałych instytucji bilans energetyczny w ramach sektora mieszkalnego przedstawia tabela poniżej. Tabela 14 Bilans energetyczny sektora mieszkalnego Paliwo Zapotrzebowanie na energię końcową [MWh] Udział % Gaz ziemny ,63% Ciepło systemowe 0 0,00% Energia elektryczna ,37% RAZEM Źródło: Opracowanie własne Wykres 2 Bilans energetyczny sektora mieszkalnego Źródło: Opracowanie własne

58 IX.3. Przedsiębiorstwa W oparciu o dane uzyskane z Gminy Rzepiennik Strzyżewski i pozostałych instytucji bilans energetyczny w ramach sektora przedsiębiorstw przedstawia tabela poniżej. Tabela 15 Bilans energetyczny sektora przedsiębiorstw Paliwo Zapotrzebowanie na energię końcową [MWh] Udział % Gaz ziemny ,92% Ciepło systemowe 0 0,00% Energia elektryczna ,08% RAZEM Źródło: Opracowanie własne Wykres 3 Bilans energetyczny sektora przedsiębiorstw Źródło: Opracowanie własne IX.4. Oświetlenie uliczne W oparciu o dane uzyskane z Gminy Rzepiennik Strzyżewski bilans energetyczny w ramach tego sektora przedstawia tabela poniżej. Tabela 16 Bilans energetyczny - sektor oświetlenia 2014 Liczba lamp, których właścicielem jest Gmina 207 Liczba lamp, niestanowiących własności Gminy 0 Liczba lamp 207 Zużycie (kwh) Zużycie (MWh) 131,52 Źródło: Opracowanie własne na podstawie informacji Urzędu Gminy Rzepiennik Strzyżewski.

59 IX.5. Podsumowanie bilansu energetycznego Bilans energetyczny Gminy Rzepiennik Strzyżewski przedstawia przegląd potrzeb energetycznych poszczególnych odbiorców wraz ze sposobem ich pokrywania oraz strukturę użytkowania poszczególnych nośników energii i paliw. W celu określenia zapotrzebowania energetycznego pozyskano dane z budynków użyteczności publicznej, a także gestorów sieci ciepłowniczej, energetycznej i gazowej, a także wykorzystano dane Głównego Urzędu Statystycznego. Został on zaprezentowany w tabeli i na wykresie poniżej. Tabela 17 Bilans energetyczny Lp I.1 Kategoria Budynki, wyposażenie/ urządzenia komunalne Energia elektryczna Ciepło systemowe MWh/a Gaz ziemny RAZEM I.2 Budynki mieszkalne I.3 Komunalne oświetlenie uliczne I.4 Przedsiębiorstwa Wykres 4 Bilans energetyczny RAZEM: Źródło: Opracowanie własne Źródło: Opracowanie własne