Uwagi do projektu Programu Strategicznego Marketing Terytorialny zgłoszone podczas konsultacji społecznych. Podmiot zgłaszający uwagę

Transkrypt

1 Uwagi do projektu Programu Strategicznego Marketing Terytorialny zgłoszone podczas konsultacji społecznych Lp Treść uwagi zgłoszonej podczas konsultacji założeń PS (3 lipca - 21 września 2012 r). 1 Program promocji turystycznej Małopolski, przygotowanie spójnej strategii dalszej promocji regionu i turystyki biznesowej, w tym religijnej i innych segmentów. (dot.: Wprowadzenie str. 6 Przypis Podpunkt dziewiąty Obecny zapis: Program promocji turystycznej Małopolski) Fakt opracowania w przyszłości spójnej strategii wynika z realizowanego obecnie we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Małopolskiego projektu pt. Promocja turystyki biznesowej w Małopolsce na rynkach zagranicznych współfinansowanego przez UE w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata : Działanie 8.1 Promocja Małopolski na arenie międzynarodowej, którego celem jest wykreowanie wizerunku Małopolski jako rozpoznawalnej destynacji na międzynarodowym rynku przemysłu spotkań. 2 Proponujemy powołać się na obecnie funkcjonujące dokumenty planistyczne Miasta Krakowa np. Strategia Rozwoju Turystyki w Krakowie na lata oraz Plan działań w zakresie marketingu turystyki biznesowej na lata Zarządzenie nr 1272/2011Prezydenta Miasta Krakowa z dnia i nr 712/2012 z dnia i na rzecz rozwoju w Krakowie turystyki religijnej do roku 2014 nr 2211/2011 z dnia (dot.: Wstępna diagnoza kluczowych uwarunkowań dla kreacji marki Małopolski, str. 9) Błędnie przytoczony dokument Strategia Promocji Krakowa, który nie istnieje. 3 Proponujemy krótką charakterystykę w zakresie turystyki biznesowej, jak również turystyki religijnej np. w zakresie turystyki biznesowej: Małopolska, w tym Kraków mają bardzo duży potencjał, aby stać się cenioną destynacją turystyki biznesowej. Małopolska jest regionem o największych zasobach Podmiot zgłaszający uwagę Stanowisko ZWM Postulat zawiera się w zapisach Programu Strategicznego Dziedzictwo i Przemysły Czasu Wolnego w działaniu Promocja markowych produktów turystycznych Małopolski na rynkach krajowych i zagranicznych. Dodatkowo, turystyce biznesowej i religijnej dedykowane są oddzielne przedsięwzięcia w Programie Strategicznym Dziedzictwo i Przemysły Czasu Wolnego tj. przedsięwzięcie Małopolska i Kraków Europejskie Centrum Turystyki Religijnej oraz Małopolska konferencje i kongresy. Rozwój oferty turystyki biznesowej. W diagnozie sytuacji marketingu terytorialnego Małopolski uwzględniono postulowane w treści uwagi dokumenty. Uwaga uwzględniona

2 bazy noclegowej w Polsce. Na terenie województwa znajdują się atrakcyjne miejsca, w których można organizować imprezy motywacyjne, i wydarzenia specjalne, adresowane do uczestników spotkań biznesowych. Dzięki stałemu poszerzaniu bazy obiektów konferencyjnych i hotelowych, a także lepszemu wykorzystaniu infrastruktury kulturalnej i sportowej, zwiększa się potencjał regionu w zakresie możliwości organizacji spotkań biznesowych. (dot.: Wstępna diagnoza kluczowych uwarunkowań dla kreacji marki Małopolski, str. 9) Fakt podkreślenia potencjału Małopolski dla turystyki biznesowej ma istotne znaczenie w kwestii kreowania założeń do programu strategicznego marki regionu. 4 Proponujemy wspomnieć o działaniach Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego w zakresie promocji przemysłu spotkań i turystyki religijnej. (dot.: Analiza działań promocyjnych samorządu Województwa Małopolskiego, str. 29) Działania w tym zakresie mają bardzo duży wpływ na kreowanie marki Małopolska. W bilansie strategicznym uwzględniony jest całokształt działań dot. promocji regionu w aspekcie gospodarczym, w tym w zakresie promocji przemysłu spotkań; natomiast turystyka religijna została uwzględniona w analizie wizerunku regionu. 5 Propozycja: Obecny wizerunek Małopolski z perspektywy organizatorów turystyki, w tym turystyki biznesowej. Zaznaczenie: X w kolumnie Słabe. (dot.: Analiza działań promocyjnych samorządu Województwa Małopolskiego Składowe potencjału, str. 30) Znaczna dominacja marki Krakowa w wizerunku Małopolski. Kierunek działań: opracować strategię i uporządkować organizacyjnie i strukturalnie działania w zakresie marketingu przemysłu spotkań i innych segmentów turystyki. 6 Propozycja: Coraz bardziej rozpoznawalna marka Krakowa w zakresie przemysłu spotkań. uwagi 5-9: Nie kwestionuje się obecnej pozycji Małopolski w przemyśle spotkań i potencjału regionu w rozwoju tej dziedziny, jak również jego znaczenia dla marki Małopolska. Jednak nadmierne akcentowanie tego sektora turystyki zaburzy proporcje różnych obszarów analizy potencjału marketingowego Małopolski. Więcej uwagi i propozycji poświęca się turystyce biznesowej w programie dedykowanym turystyce tj w PS "Dziedzictwo i przemysły czasu wolnego".

3 (dot.: Analiza działań promocyjnych samorządu Województwa Małopolskiego Najważniejsze silne strony, str. 36) Fakt rozpoznawalności marki Krakowa w tym zakresie z pewnością może być silną stroną w obszarze marketingu regionu Propozycja: Niedostateczne wykorzystanie wizerunku Małopolski w zakresie promocji turystyki biznesowej w regionie. (dot.: Analiza działań promocyjnych samorządu Województwa Małopolskiego Najważniejsze słabe strony, str. 36) Oferta Małopolski jak destynacji dla przemysłu spotkań nie jest wystarczająco rozpoznawalna na arenie międzynarodowej. Prowadzone dotychczas kampanie promocyjne skupiają się przede wszystkim na walorach kulturowych i przyrodniczych, które choć mogą decydować o uatrakcyjnieniu oferty dla turystyki biznesowej nie są czynnikami decydującymi o organizacji spotkania na terenie Małopolski. Propozycja: Rozwijająca się infrastruktura kongresowo-konferencyjna w Krakowie. (dot.: Analiza działań promocyjnych samorządu Województwa Małopolskiego. Szanse, str. 39) Nowe Centrum Kongresowe oraz Hala Widowiskowo-Sportowa w sposób znaczący uatrakcyjniają ofertę regionu jako ważnego punktu na mapie europejskiego przemysłu spotkań. Propozycja: Brak rozpoznawalności marki Małopolska na rynku przemysłu spotkań wobec rosnącej konkurencji innych regionów. (dot.: Analiza działań promocyjnych samorządu Województwa Małopolskiego. Zagrożenia, str. 39) Marka Małopolski na arenie międzynarodowego przemysłu spotkań nie jest rozpoznawalna. Dalszy brak rozpoznawalności marki wobec konkurencji ze

4 strony innych regionów może stanowić zagrożenie w obszarze marketingu regionu. 10 Proponowany zapis (nowy tekst podkreślono): Na etapie opracowania niniejszego programu strategicznego Marketing terytorialny oznacza to konieczność inwentaryzacji produktu terytorialnego (w dziedzinach turystyki, w tym turystyki biznesowej jak również innych ważnych dziedzinach turystyki, przemysłów czasu wolnego, gospodarki) pod kątem ich potencjału marketingowego w zakresie ustanowienia filarów marki Małopolska, co będzie tworzywem dla dalszych prac analitycznych i projektowych w zakresie definiowania tożsamości marki województwa małopolskiego. Uwaga nieuwzględniona. Zapis mówiący o "dziedzinach turystyki" dotyczy wszystkich istotnych dla Małopolski sektorów turystyki, w tym także turystyki biznesowej (nie ma potrzeby szczególnego wyodrębniania akurat tego obszaru). (dot.: Analiza działań promocyjnych samorządu Województwa Małopolskiego. Akapit 4, str. 41) Produkt regionalny np. w zakresie turystyki biznesowej nie jest obecnie wystarczająco zinwentaryzowany. To samo dotyczy innych ważnych dziedzin turystyki. 11 Propozycja: Uporządkowania wymagają działania w zakresie marketingu terytorialnego dotyczącego turystyki biznesowej Strona 42 (dot. Analiza działań promocyjnych samorządu Województwa Małopolskiego, str. 42) Dotychczasowy brak realizacji kompleksowych działań promocyjnych w skali międzynarodowej sprawia, że nie wypracowano dotąd modelu współpracy, który łączyłby wysiłki partnerów publicznych z działalnością przedsiębiorców (planistów spotkań i firm obsługujących spotkania). Relacje te są kluczowe dla skutecznego modyfikowania i odpracowywania nowych produktów w zakresie przemysłu spotkań w przyszłości. Brak zatem wypracowanego schematu postępowania, który uwzględniałby wszystkie podmioty działające na rzecz wzrostu ilości spotkań biznesowych organizowanych na terenie Uwaga nieuwzględniona. PS MT proponuje cykl przedsięwzięć dokonujących daleko idącego merytorycznego i organizacyjnego uporządkowania działań marketingowych regionu, w tym dynamizacji mechanizmów partnerskiego tworzenia marki. Uwypuklanie wyłącznie turystyki biznesowej w tym kontekście nie jest zasadne.

5 Małopolski. 12 Uwzględnienie roli Lokalnych Grup Działania jako partnera (koordynatora) wdrażania przedsięwzięć (dot. Działania: 1.1.1, 1.1.2, 1.2.2, 1.2.3, 2.1.1, 2.2.1) LGD posiadają doświadczenie w zakresie budowania partnerstw lokalnych (NGO+JST+ przedsiębiorcy) a także dysponują szeroką siecią kontaktów wśród społeczności lokalnej (także wśród organizacji i instytucji). Ponadto LGD dysponują szczegółową wiedzą w zakresie problemów i możliwości rozwoju obszaru na którym funkcjonują. Mając na uwadze powyższe włączenie LGD w system wdrażania przedsięwzięć może przyczynić się do znacznego zwiększenia skuteczności interwencji w ramach wymienionych obszarów. 13 Propozycja nowego hasła: Małopolska. Cała Polska. lub Małopolska Cała Polska lub Cała Polska w jednym miejscu. Małopolska. (dot. Analiza działań promocyjnych samorządu Województwa Małopolskiego) Małopolska jest praktycznie przekrojem całej Polski. Są góry i akweny wodne, są lasy a nawet pustynia. Kopalnie, wielki przemysł. To tu turyści z całej Polski najchętniej przybywają. To tu Ślązak, Kaszub może spotkać swojego sąsiada. LGD Paweł Kram Uwaga zasadna. Autorzy programu rozważą rolę LGD jako "partnerów uczestniczących" w odpowiednich przedsięwzięciach. Uwaga nieuwzględniona. Propozycja hasła i idei przewodniej wynikają z przeświadczenia, że istotną wartością Małopolski jest obecne w tym regionie bogactwo różnorodności. Można mieć uzasadnione wątpliwości co do tego, czy wartość ta jest adekwatna, aby uczynić z niej ideę przewodnią marki Małopolska. Pozycjonowanie marki wymaga tego, aby cecha pozycjonująca była między innymi wyróżniająca i unikalna. Samo bogactwo różnorodności zdaje się być wartością generyczną, którą można przypisać większości województwom Polski. Istotniejsze, z marketingowego punktu widzenia, byłoby zatem wskazanie pewnych unikalnych cech regionu, tego, co jest wyróżniające w tym bogactwie różnorodności. Hasła i inne taktyczne i operacyjne narzędzia marketingowe będą pochodną tego opracowania strategicznego. 14 W odniesieniu do identyfikacji marki Małopolska należałoby zastanowić się nad możliwością utworzenia czegoś na wzór podmarki np. małopolskascience, małopolska-kultura, małopolska-turystyka - tak żeby występowało u odbiorców bliższe skojarzenie z tymi poszczególnymi obszarami, które zachęciłyby tym samym odbiorcę do odwiedzenia naszego regionu. Jednocześnie trzeba zadbać o to, aby w umyśle odbiorcy zbudować jeden spójny obraz małopolski, na który będzie składać się kilka zasadniczych Członek Zarządu J. Krupa Pogodzenie silnego, spójnego, atrakcyjnego i wyróżnialnego wizerunku regionu z promocją różnych obszarów funkcjonalnych marki (jej subproduktów: naukowego, kulturowego i in.) jest zawsze trudnym i długotrwałym procesem. Jednym z prawdopodobnych modeli tożsamości marki, który mógłby być z sukcesem zastosowany do projekcji i wdrażania marki Małopolska, jest model marki parasolowej, tj. opartej na wspólnym rdzeniu wartości i osobowości marki dedykowanej do wszystkich grup

6 filarów, haseł (maksymalnie trzech). 15 Definiując markę Małopolska, należy zadbać o to, aby kojarzyła się ona również z: innowacją, edukacją, rodziną i tradycją. 16 Należałoby zastanowić się nad właściwym hasłem dla Małopolski (np. na wzór województwa śląskiego: Śląsk pozytywna energia ) propozycje to np. Małopolska serce narodu, Małopolska skarbiec kultury itp. Radny F. Bachleda- Księdzularz Radny F. Bachleda- Księdzularz docelowych. Ten parasol (wspólna identyfikacja wizualna i werbalna dla różnych przedsięwzięć certyfikowanych marką Małopolska) będzie oparty na ściśle wyselekcjonowanych filarach marki, stanowiących najbardziej wyróżniające przewagi konkurencyjne, posiadające duży potencjał komunikowania wizerunku regionu. Te filary są natomiast powiązane z submarkami, czyli przedsięwzięciami, miejscami i osobami i in. bezpośrednio powiązanymi z obszarami przewag konkurencyjnych Małopolski. Jedną z takich submarek może być np. EUREKA Małopolskie Centrum Nauki, Eksperymentów i Zabawy, zasilające pozytywny wizerunek nie tylko filaru marki dotyczącego kapitału intelektualnego województwa, ale i samej marki Małopolska. Zgodnie z opracowaniem potencjalnych filarów marki Małopolska, opartych na analizie obecnych przewag konkurencyjnych regionu (w odniesieniu do wyników prac diagnostyczno-analitycznych przeprowadzonych na potrzeby poszczególnych programów strategicznych) oraz na analizie przedsięwzięć flagowych rekomendowanych do realizacji w ramach programów strategicznych, można wnioskować, iż wiodącą rolę w budowaniu wyróżników (tym samym filarów) marki powinny mieć atuty związane z: a) dziedzictwem i przemysłami czasu wolnego, b) kapitałem intelektualnym. Szczególnie ważne dla wzmocnienia marki Małopolska będą przedsięwzięcia flagowe programów: a) Dziedzictwo i Przemysły Czasu Wolnego b) Regionalna Strategia Innowacji Wynika z tego, że innowacje, kapitał ludzki, dziedzictwo kulturowe regionu (w tym tradycje regionalne) będą bardzo ważnymi obszarami aktywności marki, która z kolei będzie czerpać z submarek dotyczących kapitału intelektualnego, dziedzictwa i przemysłów czasu wolnego. Małopolska jest na takim etapie zaawansowania w procesie budowy marki regionu, iż w najbliższym czasie najpilniejszym zadaniem powinno być doprecyzowanie, dookreślenie tożsamości marki (jej wartości, osobowości, ze wskazaniem na grupy docelowe). Hasła i inne taktyczne i operacyjne narzędzia marketingowe będą pochodną tego opracowania strategicznego.

7 17 W części diagnostycznej brak ujęcia międzynarodowego. Nie określono pozycji konkurencyjnej Małopolski wśród zagranicznych regionów (twz. najbliższej konkurencji) na arenie międzynarodowej. Analiza ta ogranicza się do otoczenia konkurencyjnego w Polsce województw aktywnych w obszarze turystyki. Brak ujęcia międzynarodowego widoczny jest również w analizowanych narzędziach. Ocenie poddano kampanie bilbordowe w większości prowadzone w Polsce. Nie uwzględniono innych narzędzi promocji zagranicznej jak choćby wizyty studyjne dla dziennikarzy, udział w zagranicznych targach turystycznych. Sugerowana strategia wyróżnienia Małopolski bez analizy otoczenia najbliższej konkurencji za granicą (jakie regiony z nami konkurują, na jakich obszarach i segmentach, jak się plasuje Małopolska na tle najbliższej konkurencji, co może stanowić jej PRZEWAGĘ KONKURENCYJNĄ nad nimi, itp.) jest niekompletna. Brakuje punktu wyjścia w formie dogłębnej diagnozy pozycji Małopolski na tle konkurencji. Owszem, w dokumencie podkreśla się wielokrotnie konieczność promocji na rynkach zagranicznych ale bez dogłębnej analizy otoczenia międzynarodowego konkluzje mogą być mylne. W takiej sytuacji trudniej jest odpowiadać na pytanie jak mamy współzawodniczyć z konkurencją na rynkach zagranicznych bowiem nie wiemy nawet kto nią jest. Ujęcie pozycji Małopolski na tle międzynarodowym jest o tyle konieczne, iż sami autorzy zauważają, że co 3-ci turysta zagraniczny przebywający w Polsce odwiedza właśnie Małopolske, (str. 27). Być może brak ujęcia międzynarodowego w analizie otoczenia konkurencyjnego Małopolski wynika z błędnego założenia, że automatycznie silna pozycja w kraju, przełoży się na pozycję (Małopolski) za granicą, (str. 44). Założenie to podważa celowość dotychczasowych działań regionu oraz POT na arenie międzynarodowej. Ponadto autorzy odwołują się do badań firmy PricewaterhouseCoopers (PwC) z 2001, kiedy to dopiero nowopowstałe Województwo Małopolskie rozpoczynało działania promocyjne. Radny L. Zegzda Analiza działań marketingowych konkurentów (z uwagi na charakter i zakres prac nad założeniami do programu została zrealizowana w ograniczonym, celowo dobranym zakresie. Dotyczyła ona kampanii promocyjnych Małopolski oraz wszystkich pozostałych województw Polski, które miały zasięg co najmniej krajowy i zostały zrealizowane w okresie , z użyciem różnorodnych środków przekazu (nie tylko outdoor, ale także TV, radio, Internet, prasa). Były to kampanie o silnym wymiarze wizerunkowym, a zatem w większości o kontekście turystycznym (odwołujące się do produktów turystycznych lub budujące wizerunek w oparciu o symbolikę związaną z walorami naturalnymi i kulturowymi). Jednak turystyczny wymiar kampanii promocyjnych nie był kluczem doboru analizowanych przedsięwzięć promocyjnych, co widać na przykładzie kampanii np. lubelskiego i opolskiego (których motywy są pozaturystyczne). Marketing terytorialny definiuje klarowną ścieżkę dalszego postępowania dla budowy silnej pozycji marki Małopolska (obejmującą szereg badań i analiz oraz projektów kreatywnych), służącą dojściu do syntezy tożsamości marki Małopolska elementem tego procesu będzie wyznaczenie grup docelowych oraz rozbudowana analiza konkurencyjna Małopolski. W treści programu nie ma sformułowania mówiącego o automatyzmie w przekładaniu się silnej pozycji marki w kraju na jej silną pozycję za granicą. Takie stwierdzenie byłoby nieprawdziwe. Budowanie marki powinno następować od regionu (działania do wewnątrz), przez Polskę, aż po rynki zagraniczne. Im szerszy zakres oddziaływania marki, w tym większym stopniu trzeba kreatywnie korzystać z silnego i pozytywnego wizerunku Krakowa, obudowując go atrakcyjnymi skojarzeniami z województwem jako takim (bo w Polsce płd. Małopolska jest dobrze znana, ale już w Europie zach. bardziej znany jest sam Kraków). Punktem wyjścia ma być silna pozycja regionu w kraju (pod kątem jak jest to wskazane świadomości i popularności turystycznej). Badanie firmy PwC jest aktualne i zawiera aktualne wnioski, powstało w 2011, a nie w 2001 roku. W tekście pojawił się błąd pisarski w dacie, został już poprawiony.

8 18 Przy wdrażaniu działań budowania marki Małopolski sugerowane jest wyłonienie partnerów / wykonawców w drodze zamówień publicznych. Istnieje ryzyko, że ten sposób selekcji wykonawcy sprawi, iż cały szereg spójnych działań będzie wykonywane ad-hoc, przez różnych wykonawców, kosztem jakości, spójności i stabilności działań oraz jak to w praktyce często bywa po najniższej cenie. Sugeruje się wyłonienie partnera i nawiązanie TRWAŁEJ FORMY WSPÓŁPRACY z instytucją lub organizacją pozarządową mającą doświadczenie w tym obszarze. Pozwoli to zachować spójność, stabilność i właściwe ukierunkowanie przy zachowaniu oczekiwanego poziomu jakości. Radny L. Zegzda Poszczególne przedsięwzięcia i działania zaproponowane w programie rozłożone są na kilka lat, ponadto mają one zróżnicowany charakter, wymagający różnych kompetencji. W praktyce trudno jest sobie wyobrazić, aby tak z merytorycznego, jak i z prawnego punktu widzenia (m.in. prawo zamówień publicznych) możliwe było powierzenie wszystkich prac jednemu wykonawcy. Natomiast trwała forma współpracy z wiarygodnym i doświadczonym partnerem przy realizacji poszczególnych przedsięwzięć i zadań jest rozwiązaniem zalecanym konsultacje, doradztwo i ekspertyzy takiej organizacji mogłoby być pomocne we właściwym realizowaniu tych przedsięwzięć, także co do odpowiednich trybów zamówień publicznych, konstrukcji specyfikacji istotnych warunków zamówienia, nadzoru nad realizacją zamówień i in. Taki dwustronny nadzór merytoryczny (ze strony urzędu oraz partnerskiej instytucji zewnętrznej) byłby rękojmią wysokiej jakości pracy, stabilności i koordynacji poszczególnych prac nawet jeżeli realizowanych przez różnych partnerów zewnętrznych. Z myślą o takim rozwiązaniu w budżecie wielu proponowanych przedsięwzięć wskazano środki na opiekę ekspercką nad ich realizacją (doradztwo, analizy i in.). 19 W dokumencie autor zauważa, że symbolem wizualnym Małopolski są, obok logo Województwa, korale. Konieczne jest uporządkowanie funkcjonowania tych symboli w promocji turystycznej koral powinien uzyskać oficjalny status regionalnego symbolu. Radny L. Zegzda Uporządkowanie relacji między elementami graficznymi obecnie kojarzonymi z Małopolską: logo, symbol korali wykorzystywany w kampaniach promocyjnych ( ) wchodzi w zakres przedsięwzięcia Identyfikacja marki Małopolska. Kompletny i spójny, szeroko zakrojony, a także konsekwentnie wdrażany system identyfikacji wizualnej i werbalnej ma być jednym z podstawowych narzędzi koordynacji marketingu regionalnego prowadzonego przez Samorząd Województwa. Rekomendacje co do uczynienia z korala oficjalnego regionalnego symbolu na użytek promocji turystycznej powinny zapaść dopiero po analizie zgodności postrzegania różnych symboli Małopolski z aspiracyjną tożsamością marki Małopolska (określonej wskutek realizacji przedsięwzięcia Małopolska mocną marką regionalną ). Badania przeprowadzone jako element przedsięwzięcia dadzą odpowiedź na pytania o skojarzenia z różnymi symbolami Małopolski oraz ich potencjał do promowania marki regionu.

9 20 Działanie w ramach marketingu terytorialnego jest potraktowane zbyt szeroko. Sformułowania są bardzo ogólne. Lp Treść uwagi zgłoszonej podczas konsultacji projektu PS (4 kwietnia 10 maja 2013 r.) Radny L. Zegzda Podmiot zgłaszający uwagę Z powyższej uwagi nie wynika, jaki powinien być optymalny zakres programu Marketing terytorialny (jego szerokość i stopień ogólności). Zakres programu został dobrze dostosowany do jego charakteru, jako programu w ramach obszaru zarządzanie rozwojem województwa. Program ten ma z uwagi na swoje umiejscowienia w ramach zadania zarządzania rozwojem regionu bardzo specyficzną rolę, istotnie różną od tej, jaką mają inne programy. Obrazowo można tą rolę nazwać horyzontalną, gdyż program jest w pewnym sensie łącznikiem innych programów, umożliwiającym wzrost skuteczności i efektywności marketingu terytorialnego Małopolski. Jak napisano w założeniach do programu: Kluczowym założeniem programu jest, aby zbudowana na jednolitej marce promocja województwa na arenie krajowej i międzynarodowej integrowała i nadawała wspólne ramy dla promocji prowadzonej w ramach poszczególnych regionalnych polityk sektorowych. ( ) Potraktowanie marketingu terytorialnego jako programu nie tylko merytorycznych działań budujących markę Małopolska, ale także programu służącemu wzrostowi kompetencji partnerskiego zarządzania tą marką, stwarza szanse na uzyskanie wieloźródłowego finansowania zaplanowanych działań. Stanowisko ZWM 1 Kontynuacja i rozwój dotychczasowych przedsięwzięć, istotnych dla kreacji marki Małopolska z punktu widzenia generowanych mechanizmów partnerskich i promocyjnych: - Małopolska. I wszystko gra - Małopolska Nasz Region, Nasza Szansa - Małopolski Smak - Udział Małopolski w Forum Ekonomicznym w Krynicy Zdroju - Święto Kwitnących Sadów w Łososinie Dolnej - Święto Kwitnącej Jabłoni w Łącku (Rozdział V/ strona 81) Tradycje sadownicze w regionie sądeckim (w szczególności w gminach Łososina Dolna i Łącko ) powiązane z corocznymi obchodami święta sadowników na stałe wpisały się w kalendarze imprez promujących nie tylko Gmina Łososina Dolna Bardzo cenne jest, iż przedstawiciele gmin i powiatów małopolskich dostrzegają na swoich terenach szereg wydarzeń i produktów regionalnych, które mają już swoją markę i z których Małopolska może być znana. Powstającą (a przewidziana do wdrożenia w ramach PS MT) tożsamość marki Małopolska pozwoli zidentyfikować te wydarzenia, miejsca, produkty i in. atrakcje o wymiarze promocyjnym, które nie tylko doskonale promują obszary lokalne, ale są też "nośnikami małopolskości" i jako takie mają potencjał budowania marki Małopolska (z korzyścią dla całej Małopolski - w tym utrwalania jej pozytywnego wizerunku - jak i poszczególnych obszarów lokalnych). Po doprecyzowaniu tożsamości marki będzie można określić program promocji regionu, a także ukierunkować odpowiednio takie programy promocyjne jak "Małopolska - Nasz Region, Nasza Szansa" i "Małopolski Smak", aby w jak największym stopniu umożliwiały one

10 sadownictwo w regionie ale i całą Małopolskę, co powoduje, iż te imprezy także powinny uzyskać wsparcie w ramach przedmiotowego przedsięwzięcia. 2 Kontynuacja i rozwój dotychczasowych przedsięwzięć, istotnych dla kreacji marki Małopolska z punktu widzenia generowanych mechanizmów partnerskich i promocyjnych: - Małopolska. I wszystko gra - Małopolska Nasz Region, Nasza Szansa - Małopolski Smak - Udział Małopolski w Forum Ekonomicznym w Krynicy Zdroju - Święto Kwitnących Sadów w Łososinie Dolnej - Święto Kwitnącej Jabłoni w Łącku - Święto owocobrania w Łącku (Rozdział V/ strona 81) Na kreowanie marki Małopolska z pewnością duży wpływ ma znany w całym kraju produkt lokalny jakim jest Łącka Śliwowica czy Jabłko Łąckie. Ponadto tradycje sadownicze w subregionie sądeckim (w szczególności w gminach Łącko i Łososina Dolna) powiązane z corocznymi obchodami święta sadowników na stałe wpisały się w kalendarze imprez promujących nie tylko sadownictwo w regionie ale i całą Małopolskę, co powoduje, iż te imprezy także powinny uzyskać wsparcie w ramach przedmiotowego przedsięwzięcia. 3 Rozważyć uwzględnienie zagrożeń związanych z niekorzystnym prawem (Tabela Analiza SWOT, Zagrożenia s. 36) W zagrożeniach nie ujęto tych, które mogą wynikać z uwarunkowań prawnych np. : deregulacja zawodów (np.: przewodnicy), nieprecyzyjne prawo co do produktów lokalnych, zwłaszcza trunków (wina, miody, nalewki; lokalni wytwórcy albo działają w szarej strefie albo rezygnują; nie dba się o Powiat Nowosądecki Gmina Miasta Tarnowa wspieranie inicjatyw promocyjnych o strategicznym znaczeniu dla Małopolski. Są one bowiem traktowane jako nie tylko przedsięwzięcia promocyjne, ale również mechanizmy partnerskie i promocyjne. Oczekiwana będzie zatem aktywność JST w zakresie zgłaszania propozycji działań do realizacji w ramach tych mechanizmów, które będą miały zarówno znaczenie promocyjne dla obszarów lokalnych, jak i dla marki Małopolska. jw. Uwaga nieuwzględniona. Przytoczone zagrożenia związane z niekorzystnym prawem nie dotyczą bezpośrednio kwestii związanych z budową marki. Wymienione zagrożenia prawne jedynie pośrednio wpływają na markę Małopolska, a ponadto nie są one specyficzne dla sytuacji regionu małopolskiego (w równym stopniu dotykają inne regiony budujące swoje marki). Przez to ich znaczenie dla oceny szans i zagrożeń realizacji strategii marki jest niewielkie.

11 producenta tak jak we Francji, Włoszech). Rozszerzyć listę SYMBOLE, IKONY, AMBASADORZY o Muzeum Diecezjalne w Tarnowie oraz Muzeum Etnograficzne w Tarnowie, (Subobszar Dziedzictwo kulturowe zabytki i muzea, dziedzictwo kulinarne, kolumna SYMBOLE, IKONY, AMBASADORZY s. 47) Obydwa wymienione tarnowskie muzea są perełkami na skalę światową Postulaty dotyczące uszczegółowienia i rozwinięcia proponowane w części SYMBOLE, IKONY, AMBASADORZY zostały uwzględnione. Lista określona w rozdziale Projekcje dotyczące potencjalnych filarów marki Małopolska nie jest zamknięta i są to ikoniczne przykłady, o bardzo dużej sile oddziaływania symbolicznego, a nie lista wszystkich atrakcji, czy atutów (nie wyklucza też innych atrakcji z możliwości promocji). Rozszerzyć listę SYMBOLE, IKONY, AMBASADORZY o Tarnów - Perła renesansu (Subobszar Architektura, estetyzacja przestrzeni, dizajn, kolumna SYMBOLE, IKONY, AMBASADORZY s. 48) Tarnowska starówka jest jednym z najpiękniejszych przykładów renesansowego układu architektonicznego polskich miast. Rozszerzyć listę SYMBOLE, IKONY, AMBASADORZY o postać ks. prof. Michała Hellera oraz wybitnych reprezentantów innych dziedzin nauki (Subobszar Potencjał naukowy - badawczy, infrastrukturalny i kadrowy, kolumna SYMBOLE, IKONY, AMBASADORZY s. 49) Ks. prof. Michał Heller to wybitny kosmolog, filozof i teolog. W 2008 r. jako pierwszy Polak został laureatem Nagrody Templetona, przyznawanej za pokonywanie barier między nauką a religią. Honorowy obywatel miasta Tarnowa, a także uhonorowany tytułem Małopolanina Roku W Przedsięwzięciu Kongres Marki Małopolska na stronie 71 w konkursie na najlepsze działania promocyjne małopolskich JST sugerowalibyśmy aby w konkursie mogły brać udział organizacje pozarządowe, które promują konkretne JST i zgłaszającymi mogły być NGO a nie tylko jednostki samorządu terytorialnego. (Przedsięwzięcie Kongres Marki Małopolska na stronie 71) Gorczańska Organizacja Turystyczna Celem konkursu będzie identyfikacja i nagradzanie najlepszych wzorców w zakresie marketingu terytorialnego. Na etapie projektowania założeń konkursu zostanie doprecyzowany zakres podmiotów uprawnionych do zgłaszania się do konkursu. Zapis o JST dotyczył tego, że do konkursu będzie można zgłaszać projekty promocyjne realizowane w gminach, choć niekoniecznie przez urzędy gmin. Rozważa się możliwość dopuszczenia innych podmiotów, takich jak NGOs, czy izby gospodarcze (samorząd gospodarczy). Istotny będzie natomiast zasięg tych wydarzeń i ich realne oddziaływanie na markę całego regionu.

12 Warto wpisać utworzenie Forum Małopolskich Lokalnych Organizacji Turystycznych dedykowanego gremium poświęconego marketingowi terytorialnemu na poziomie lokalnym, forum pełniłoby również funkcje edukacyjne z zakresu marketingu terytorialnego dla branży LOT, platformę wymiany doświadczeń, koordynatorem Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego lub Małopolska Organizacja Turystyczna. (Przedsięwzięcie Kongres Marki Małopolska na stronie 71) Uwzględnienie roli Lokalnych Organizacji Turystycznych jako partnera (koordynatora) wdrażania przedsięwzięć, ponieważ LOTy posiadają doświadczenie w zakresie budowania partnerstw lokalnych, a także dysponują szeroką siecią kontaktów wśród społeczności lokalnej (także wśród organizacji i instytucji). Ponadto LOTy dysponują wiedzą w zakresie problemów i możliwości rozwoju obszaru na którym funkcjonują. Wykorzystanie Lokalnych Organizacji Turystycznych do zastosowania regrantingu, czyli zbliżonej formy funkcjonowania do LGD. LOT staje się operatorem części środków przekazywanych przez Urząd Marszałkowski i organizuje dedykowane dla branży turystycznej konkursy z naborami na projekty, warto skorzystać z wiedzy i doświadczenia przy planowaniu takiej formuły z projektu Działaj Lokalnie organizowanego przez Polsko Amerykańską Fundację Wolności więcej o formule Rozwiązanie to ma kilka pozytywnych aspektów, po pierwsze wzmacnia się instytucjonalnie LOTy działające w Małopolsce, po drugie dociera się na poziomie lokalnym precyzyjnie do branży turystycznej i sektora NGO, realnie wpływa się na branże turystyczną Małopolski. Opcją dla regrantingu, nad którą warto się zastanowić to stworzenie dedykowanego programu dla Lokalnych Organizacji Turystycznych, na podobnych zasadach jak w otwartym konkursie ofert Małopolska Gościnna, natomiast ten projekt byłby dedykowany wyłącznie LOTom. Warto też zastanowić się nad wprowadzeniem systemu premiowego za aktywność Lokalnych Organizacji Turystycznych przy planowanych działaniach (ilość realizowanych projektów, liczba pozyskanych środków, liczba konkursów w których biorą udział, otrzymanych nagród) i ich premiowanie. Ze 125 zarejestrowanych w 2011 r. LOTów w Polsce aktywnie działa zaledwie połowa, a wiele z nich nie ma dokumentów programowych. Zaledwie 48% organizacji współpracuje z Polską Organizacja Turystyczną i 42% z innymi LOTami. To bardzo mało. Warto wzorem LGD wprowadzić system tworzenia dokumentów strategicznych / programowych. Wszystkie LGD posiadają Lokalne Strategie Uwaga nieuwzględniona. Z uwagi na specyfikę działalności LOT-ów (organizacje mające na celu rozwój i promocję oferty turystycznej) są one naturalnym partnerem do wdrażania przedsięwzięć PS Dziedzictwo i Przemysły Czasu Wolnego co zostało potwierdzone w zapisach tego dokumentu w punktach dotyczących partnerstwa. Zasady partycypacji we wdrażaniu marki Małopolska określać będzie system zarządzania marką. Doświadczenia LOTów i LGD są w tym zakresie cenne i będą wykorzystywane w procesie zarządzania marką Małopolska. Działania urzędu marszałkowskiego, a także działania Klubu Marki Małopolska nie będą szły w poprzek wypracowanych mechanizmów współpracy i finansowania projektów promocyjnych. Nie mają one także na celu zastępowania dobrze działających układów i sieci partnerskich w turystyce, która z resztą będzie mogła korzystać ze wsparcia w ramach PS Dziedzictwo i Przemysły Czasu Wolnego. Program Strategiczny Dziedzictwo i Przemysły Czasu Wolnego przewiduje realizację przedsięwzięcia Promocja markowych produktów turystycznych Małopolski na rynkach krajowym i zagranicznych (3.3.2.) w ramach którego wspierana będzie integracja środowisk turystycznych; stworzenie forum środowisk turystycznych oraz promocja dobrych praktyk w turystyce.

13 Rozwoju. Dlaczego nie pomóc Lokalnym Organizacjom Turystycznym w opracowaniu dokumentów o charakterze lokalnym a zgodnym z dokumentami programowymi Województwa Małopolskiego. Takie dokumenty (Lokalne Strategie Rozwoju Turystyki, Kreowania Produktów Turystycznych, Strategie Lokalnej Komunikacji Marketingowej wszystko do ustalenia) powinien mieć każdy LOT. Rola Urzędu Marszałkowskiego sprowadzałaby się do pomocy w formie zabezpieczenia środków na opracowanie takich strategii oraz pomocy merytorycznej forma współpracy do ustalenia. (Działania: 1.1.1, 1.1.2, 1.2.2, 1.2.3, 2.1.1, 2.2.1) 5 Doprecyzowanie zakresu rzeczowego umożliwiające realizację działań koncepcyjnych, polegających na opracowaniu dokumentu pt. Strategia rozwoju usług lotniczych w Kraków Airport. (Rozdział V Priorytety, działania i przedsięwzięcia / str. 78 / Przedsięwzięcie Kampania promocyjna wizerunkowa zagraniczna / Część projektowa / Zakres rzeczowy) Rozwój siatki połączeń Kraków Airport to zwiększenie dostępności regionu dla odwiedzających z zagranicy, a co za tym idzie rozwój sektora turystycznego w Małopolsce oraz promocja marki Małopolska na większej ilości rynków zagranicznych. Uwzględnienie szacunkowej kwoty niezbędnej na realizację ww. opracowania: zł (Rozdział V Priorytety, działania i przedsięwzięcia / str. 79 / Przedsięwzięcie Kampania promocyjna wizerunkowa zagraniczna / Część finansowa / Opis sposobu szacowania wartości całkowitej) j.w. 6 W subobszarze Dziedzictwo kulturowe nie uwzględniono królewskiego miasta Biecz, Bobowej jako ważnego ośrodka chasydyzmu, cmentarzy wojennych z I wojny światowej związanych z Bitwą Gorlicką, zabrakło też postaci Ignacego Łukasiewicza, Wacława Potockiego, Marcina Kromera, Aleksandra hr. Skrzyńskiego, Władysława Długosza. W tej samej tabelce, w sugerowanym subobszarze, Krajobraz i natura nie ujęto Beskidu Niskiego. W sugerowanym subobszarze Turystyka i baza nie ujęto Wysowej Zdroju i Wapiennego oraz jedynego na terenie Małopolski, liczącego 80 km szlaku Międzynarodowy Port Lotniczy im. Jana Pawła II Kraków-Balice sp. z o.o. Powiat Gorlicki Uwaga nieuwzględniona. Z punktu widzenia budowy marki Małopolska finansowanie przez województwo działań koncepcyjnych, polegających na opracowaniu dokumentu pt. Strategia rozwoju usług lotniczych w Kraków Airport nie znajduje uzasadnienia. PS MT nie jest mechanizmem finansowania działań rozwojowych związanych z lepszym funkcjonowaniem infrastruktury regionalnej, choć docenia się wagę tej infrastruktury dla dostępności komunikacyjnej regionu. jw. Postulaty dotyczące uszczegółowienia i rozwinięcia proponowane w części SYMBOLE, IKONY, AMBASADORZY zostały uwzględnione. Lista określona w rozdziale Projekcje dotyczące potencjalnych filarów marki Małopolska nie jest zamknięta i są to ikoniczne przykłady, o bardzo dużej sile oddziaływania symbolicznego, a nie lista wszystkich atrakcji, czy atutów (nie wyklucza też innych atrakcji z możliwości promocji).

14 narciarstwa biegowego, Śnieżne trasy przez lasy w Krzywej. ( Analiza strategiczna, podrozdział: Projekcje dotyczące potencjalnych filarów marki Małopolska, Tablea 3.5.) Istnieje pewna sprzeczność pomiędzy, wynikającą z analizy SWOT, koniecznością ograniczenia dominacji Krakowa w wizerunki Małopolski, a upośledzeniem roli regionów /w tym przypadku powiatu gorlickiego/, widocznym w świetle zawartości rozdziału Analiza strategiczna. Tym bardziej, że wśród najważniejszych silnych stron analizy SWOT autorzy strategii umieścili zapis - Różnorodna oferta turystyczna, w tym zarówno o potencjale krajowym, jak i międzynarodowym (turystyka aktywna na terenach wiejskich, pielgrzymkowa, uzdrowiskowa). W tej sytuacji trudno będzie, w stopniu zadowalającym, zrealizować Priorytet 2 - Silna marka rozpoznawalna na rynkach krajowym i zagranicznym programu strategicznego, ponieważ wyeliminowanie wielu elementów wiążących się z regionami z subobszaru Dziedzictwo kulturowe ograniczy znacznie dotarcie do pożądanych grup docelowych. 7 Tabela. Transport i komunikacja dodanie zapisów: Budowa S-7 Lubień Rabka Budowa DK 47 Rdzawka Nowy Targ (Rozdział III Analiza strategiczna, 3.2. Analiza potencjalnych filarów marki Małopolska. Tabela 3.4. Potencjalne filary marki Małopolska w kontekście przedsięwzięć flagowych programów strategicznych str ). Założeniem programu jest budowa marki Małopolska w oparciu o przeprowadzoną analizę przewag konkurencyjnych. Jedną z najbardziej rozpoznawalnych dróg w Małopolsce jest popularna Zakopianka. Utrudnienia w ruchu podczas sezonu letniego i zimowego, a także wypoczynku weekendowego bardzo negatywnie wpływają na wizerunek Małopolski. Inwestycje w infrastrukturę drogową na terenach, które są najbardziej znane w województwie ze swych atrakcji turystycznych powinno zostać uznane za jeden z głównych filarów marki Małopolska. Starostwo Powiatowe Nowy Targ Dla kwestii związanych z infrastrukturą drogową dedykowany jest odrębny program strategiczny Transport i Komunikacja. (Rozdział 5. Priorytety, działania, przedsięwzięcia Priorytet 1 Rozwój marki Małopolska, Działanie 1.1 Budowa tożsamości marki Małopolska zgodnie ze wskazanymi kierunkami i metodami jej promocji, Postulat zawiera się w zapisach przedsięwzięcia w którym wskazano opracowanie architektury marki z uwzględnieniem zależności z markami

15 Przedsięwzięcie Małopolska mocna marką regionalną str. 60) Założeniem programu jest budowa marki Małopolska w oparciu o przeprowadzoną analizę przewag konkurencyjnych. Pragniemy zauważyć, iż zróżnicowanie województwa oraz jego bardzo różnorodna kultura nie pozwala na jednoznaczną unifikację marki. Powinna być ona budowana w oparciu o filary już istniejące skumulowane i w miarę zunifikowane na poziomach subregionalnych. W przypadku, gdy w promowaniu województwa z uwagi na jego rozległy obszar, budowa marki będzie opierała się na tzw. silnych punktach marketingowych (Kraków, Zakopane, Wieliczka) doprowadzi to do zaburzenia zrównoważonego rozwoju turystyki w województwie. Ww. miejscowości posiadają już bardzo ugruntowaną pozycję marketingową, więc aby skutecznie wzmocnić ich przewagi konkurencyjne wymagana jest dywersyfikacja działań marketingowych tak aby wzmocnić regiony o bardzo dużym potencjale turystycznym które nie są do tej pory odpowiednio wypromowane. Pozwoli to z punktu widzenia turysty dostrzec większą różnorodność i bogactwo województwa oraz na zrównoważone kierowanie popytem na atrakcje turystyczne. Jednocześnie pragniemy zauważyć, iż w ramach Programu Strategicznego Dziedzictwo i Przemysły Czasu Wolnego w Działaniu 1.4 wprost odniesiono się do wykreowania markowego produktu turystycznego Brama Beskidu Sądeckiego. Ponadto w projektach potencjalnie planowanych do realizacji w ramach Subregionalnego Programu Rozwoju Subregionu Tarnowskiego zaplanowano realizację zadania pn. Klaster wodny marka turystyczna subregionu tarnowskiego, program rozwoju rekreacji wodnej obejmujący 31 akwenów na terenie Subregionu Tarnowskiego. Pozwala to zatem jednoznacznie stwierdzić, iż w zaproponowanych działaniach dotyczących budowy marki Małopolska została zapomniana marka szeroko rozumianego Podhala Subregionu Podhalańskiego. Wnioskujemy o skorygowanie tego braku w odniesieniu do celów Programu Operacyjnego Marketing Terytorialny jak również celów innych programów strategicznych. Dziedzictwo kulturowe i tradycja Podhala stanowią jeden z głównych filarów, na którym można budować markę Małopolski. współpracującymi z marką Małopolska (gminy, miasta, powiaty ). 8 Prosimy o uwzględnienie w nim rolę Lokalnych Grup Działania jako partnera (koordynatora) wdrażania przedsięwzięć. Podczas konsultacji LGD zgłosiły uwagę, aby Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Nad Białą Przemszą Zgodnie z Systemem Zarządzania Marką zakłada się udział, w roli partnera m.in. LGD we wdrażaniu niektórych przedsięwzięć. Województwo Małopolskie zakłada utworzenie szerokich mechanizmów konsultacyjnych i wykorzystania potencjałów m.in. LGD, LOT, generalnie - NGOs.

16 uwzględnić rolę Lokalnych Grup Działania jako partnera (koordynatora) wdrażania przedsięwzięć, ponieważ LGD posiadają doświadczenie w zakresie budowania partnerstw lokalnych (NGO+JST+ przedsiębiorcy), a także dysponują szeroką siecią kontaktów wśród społeczności lokalnej (także wśród organizacji i instytucji). Ponadto LGD dysponują szczegółową wiedzą w zakresie problemów i możliwości rozwoju obszaru na którym funkcjonują. W obecnie konsultowanej wersji dokumentu brak jest uzupełnionej informacji nie tylko na temat roli LGD, ale w ogóle roli małopolskich NGO w kreowaniu marki Małopolska (informacja o NGO pojawia się w jednym miejscu, w kolejnym już tylko jako organizacje (ale nie wiadomo jakie). Jako kluczowy wniosek w dokumencie wymieniane jest, że Dla zbudowania regionalnej marki Małopolska konieczne jest tworzenie bardziej zróżnicowanych terytorialnie skojarzeń z regionem, a to będzie możliwe wskutek zdefiniowania spójnej tożsamości i pozycjonowania marki, a następnie odpowiedniej jej komunikacji oraz uruchomienia mechanizmów partnerskiego prowadzenia działań wokół marki Małopolska. W dokumencie brak jednak jakichkolwiek odniesień do partnerstwa, ponieważ w proponowanych działaniach jedynymi partnerami województwa, jacy są wymieniani pojawia się tylko JST oraz partnerzy wyłonieni do realizacji zadań (dotychczasowa praktyka pokazuje, że wiele działań prowadzonych przez podmioty, którym zlecono usługi, opiera się na informacjach ze źródeł i baz danych nieaktualnych, stąd często wiele braków i nieścisłości w przekazywanych informacjach). Brak jest też informacji uwzględniającej rolę LGD w obszarze produktów lokalnych, tradycyjnych i regionalnych. W dokumencie czytamy: Województwo małopolskie posiada duży potencjał gospodarczy, który dość aktywnie jest komunikowany, choć obecnie pozostaje on niejako w cieniu wizerunku turystycznego. By zmniejszyć owe dysproporcje, w szczególności w grupie docelowej inwestorów i przedsiębiorców, rekomenduje się położenie większego nacisku na aspekty gospodarcze przy budowaniu marki regionalnej (powinny stać się one elementem tożsamości marki Małopolska). Dotychczasowe sukcesy w tej dziedzinie (jak np. miejsce w rankingach) powinny być silniej kapitalizowane by zbudować wizerunek regionu atrakcyjnego gospodarczo. Warto także prowadzić działania mające na celu popularyzację i wzrost popytu na produkty regionalne, jednocząc rozproszone możliwości lokalnych wytwórców. Wspieranie lokalnych przedsiębiorstw to obecnie trend, za którym podąża wiele województw w kraju (np. lubelskie) i regionów w Europie (np. Tyrol), u podstaw którego leżą też oczekiwania rodzimych producentów w stosunku do władz. Może stanowić to zatem dodatkowy element integrujący i zwiększający poziom tożsamości regionalnej. Zarówno Część analityczno-diagnostyczna PS MT nie służyła jednak ocenie roli poszczególnych instytucji (w tym LGD) w promocji regionu, lecz ocenie całkowitych efektów tej promocji i obecnej pozycji marki Małopolska. Natomiast w części projektowej (plan priorytetów, celów, działań, przedsięwzięć) bardzo dużą wagę przywiązano do tego, aby w ramach PS MT powstały efektywne mechanizmy współpracy różnych podmiotów zaangażowanych w tworzenie marki. Doprecyzowanie informacji na temat żywności wysokiej jakości znajduje się na str. 108 PS MT. Ponadto, ta część dokumentu nie ma jeszcze charakteru wdrożeniowego, natomiast pokazuje, że żywność wysokiej jakości może być potencjalnym obszarem budowania przewag konkurencyjnych regionów i zasilenia jego pozytywnego wizerunku. Lista określona w rozdziale Projekcje dotyczące potencjalnych filarów marki Małopolska nie jest zamknięta i są to ikoniczne przykłady, o bardzo dużej sile oddziaływania symbolicznego, a nie lista wszystkich atrakcji, czy atutów (nie wyklucza też innych atrakcji z możliwości promocji). NGO i LGD odegrają istotną rolę w procesie budowania marki Małopolska, a użyte w PS MT określenie Organizacje obejmuje również NGO i LGD. Pod użytą w programie nazwa submarka turystyczna, gospodarcza, naukowa, kulturalna kryją się poszczególne: produkt turystyczny, gospodarczy, naukowy, kulturalny.

17 w analizie SWOT, jak i Analizie otoczenia Marki Małopolska brak jest informacji o potencjale, jakim jest obszar produktu regionalnego, nie mówiąc już o produktach tradycyjnych czy lokalnych (to rozróżnienie jest kluczowe dla funkcjonowania tego obszaru). Brak również odniesienia do roli, jaką NGO (a wśród nich LGD) mogłyby odegrać w kreowaniu marki Małopolska. W analizie SWOT hasło produktów regionalnych pojawia się tylko w słabych stronach ( Niewykorzystanie potencjału nowoczesnego systemu identyfikacji wizualnej opartego na etnostylu, w kontekście użycia go do stworzenia architektury marki w relacjach region-miasta, produktów regionalnych i instytucji samorządowych ), natomiast szanse mówią już tylko o Modzie na slow w różnych dziedzinach życia (szansa dla regionów o dużym ładunku tradycji), bez sprecyzowania, jakie dziedziny mogą być w tym kontekście wykorzystane. Cały dokument Rozdział Potencjalne filary marki Małopolska w kontekście aktualnych atutów regionu - Prosimy o doprecyzowanie zapisów. Potencjalne filary marki Małopolska w kontekście aktualnych atutów regionu. Jako jeden z filarów wymieniane są Obszary wiejskie (Żywność wysokiej jakości) jako mocna strona. Brak jednak precyzyjnych informacji, o jaką żywność wysokiej jakości chodzi: czy o produkty regionalne, czy ekologiczne, czy tradycyjne, czy masowe (komercyjne)? Może warto w tym miejscu ten temat rozwinąć (podobnie w odniesieniu do przedsięwzięć flagowych mowa jest tylko o Kształtowaniu rynku produktów wysokiej jakości uczestniczących w systemach jakości.) Rozdział PROJEKCJE DOTYCZĄCE POTENCJALNYCH FILARÓW MARKI MAŁOPOLSKA - Prosimy uwzględnić obszary wiejskie jako jeden z filarów Marki Małopolski W rozdziale PROJEKCJE DOTYCZĄCE POTENCJALNYCH FILARÓW MARKI MAŁOPOLSKA w ogóle znika temat obszarów wiejskich, a w końcowym wyjaśnieniu (str. 50) czytamy: W powyższym zestawieniu nie został uwzględniony obszar Transport i komunikacja, gdyż jak wspomniano wyżej, ma on tylko rolę uzupełniającą, sam nie jest źródłem wyróżników konkurencyjnych tworzących rdzeń marki (szczególnie w warstwie emocjonalnej). Natomiast obszary Kapitał intelektualny i Rynek pracy oraz Regionalna strategia innowacji zostały połączone w jeden kluczowy obszar:

18 Kapitał intelektualny i strategie innowacji. W obszarze Dziedzictwo kulturowe zabytki i muzea, dziedzictwo kulinarne czytamy, że w Małopolsce znajduje się największy w Polsce zasób zabytków i zespołów obiektów zabytkowych (w tym światowej skali), a także muzeów, pierwsze miejsce w Polsce pod względem liczby produktów regionalnych zarejestrowanych w Unii Europejskiej, ale wymienione są tylko oscypek, obwarzanek i bryndza. Na dzień dzisiejszy jest ich 11, może warto więc wymienić wszystkie i wspomnieć o wciąż powiększającej się liście produktów tradycyjnych, które to w sposób szczególny wpływają na kreowanie marki Małopolska w oparciu o produkty. W obszarze Kapitał intelektualny i strategie innowacji pojawia się jako sugerowany subobszar Kapitał społeczny, ekonomia społeczna, ale w rozwinięciu brak jest LGD, które to w sposób znaczący przyczyniają się do budowania kapitału społecznego. Przedsięwzięcia 1.1.1, 1.2.1, 1.2.2, 2.1.1, W przedsięwzięciach Programu strategicznego MT brak jest odniesień do NGO, w tym LGD jako naturalnych partnerów w budowaniu marki Małopolska. Prosimy o dodanie LGD w tym zakresie. - Przedsięwzięcie w zakresie rzeczowym w zapisie Opracowanie architektury marki z uwzględnieniem zależności z markami współpracującymi z marką Małopolska (gminy, miasta, powiaty, produkty lokalne, organizacje i instytucje, wydarzenia, projekty, itp.). nie wymieniono lokalnych grupach działania, które w sposób szczególny tworzą własne marki właśnie w oparciu o markę Małopolska. - Przedsięwzięcie w zakresie rzeczowym mowa o Stworzeniu procedur komunikacji pomiędzy podmiotami odpowiedzialnymi za tworzenie marki Małopolska, w tym między jednostkami samorządu terytorialnego z regionu brak jest natomiast odniesienia do NGO lub LGD, a przez to zachowania komplementarności w budowaniu marki Małopolska. Skoro mowa o Stworzeniu systemu szkoleń podmiotów regionalnych (w tym samorządowych) z zakresu tożsamości i wdrażania marki Małopolska. To należy dodać obok samorządowych również i społecznych (a więc NGO) i sektor gospodarczy. Marka Małopolska to nie tylko sektor samorządowy (w szczególności jeżeli chodzi o wdrażanie). Podobnie jako partnerzy uczestniczący powinna być mowa również o pozostałych dwóch sektorach (społecznym i gospodarczym). - Przedsięwzięcie w zakresie rzeczowym obok submarki turystycznej,

19 gospodarczej, naukowej, kulturalnej może warto wymienić i produktową (turystyka kulinarna związana również z produktami lokalnymi, tradycyjnymi czy regionalnymi należy przecież do najprężniej rozwijających się, szczególnie w Małopolsce). Zapis dotyczący partnerów uczestniczących pokrywa się z przedsięwzięciem wcześniejszym, a chyba w tym chodzi o coś trochę innego. - Przedsięwzięcie skoro partnerem uczestniczącym jest JST, to naturalnym wydaje się w tym zakresie również sektor pozarządowy - Przedsięwzięcie dodanie submarki produktowej (bardziej niż jakości życia, w partnerach uczestniczących dodanie lokalnych grup działania większość zakresu rzeczowego tego Przedsięwzięcia opiera się na współpracy z NGO, w tym z LGD. 9 Uwagi jw. Małopolska Sieć LGD jw. 10 Uwagi jw. Zielony Pierścień Tarnowa jw. Lp Treść uwag Radnych WM zgłoszonych do projektu PS podczas Komisji Sejmiku WM w kwietniu 2013 r. Podmiot zgłaszający uwagę Stanowisko ZWM 11 Mocniej zaakcentować zimową olimpiadę 2022 Uwaga uwzględniona poprzez dodatnie zapisów w rozdziale II Diagnoza, część dotycząca Analizy otoczenia marki Małopolska oraz rozszerzenie zapisów zakresu rzeczowego Przedsięwzięcia Kampania promocyjna wizerunkowa krajowa określone w rozdziale V Priorytety, działania i przedsięwzięcia. 12 Wspólnie promować Małopolskę i Śląsk (zgodnie z podpisaną umową) Uwaga uwzględniona poprzez dodanie zapisu o wykorzystaniu wspólnego potencjału regionów Małopolski i Śląska jako jeden z trendów w marketingu terytorialnym, które powinny mieć zastosowanie przy budowaniu marki - rozdział II Diagnoza, część dotycząca Analizy otoczenia marki Małopolska. 13 Dostosować nazwę projektowanego Uniwersyteckiego Centrum Onkologii zgodnie z intencją wyrażoną w Rezolucji Nr 22/12 SWM z dnia 17 grudnia 2012r. Uwaga uwzględniona