UCHWAŁA NR XLIII/227/2014 RADY GMINY KAMIEŃ. z dnia 18 sierpnia 2014 r. w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Gminy Kamień na lata

Transkrypt

1 UCHWAŁA NR XLIII/227/2014 RADY GMINY KAMIEŃ z dnia 18 sierpnia 2014 r. w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Gminy Kamień na lata Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn.zm.), Rada Gminy uchwala się co następuje: 1. Przyjąć Strategię Rozwoju Gminy Kamień na lata stanowiącą załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Kamień. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Gminy Mariusz Goclon Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 1

2 Załącznik do uchwały Rady Gminy Kamień Nr XLIII/227/2014 z 18 sierpnia 2014 r. STRATEGIA ROZWOJU GMINY KAMIEŃ NA LATA Kamień, 2014 rok str. 1 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 1

3 Spis treści WPROWADZENIE ANALIZA DIAGNOSTYCZNA GMINY KAMIEŃ Podział administracyjny Ludność Zagospodarowanie przestrzenne Stan i ochrona środowiska Podmioty gospodarcze Turystyka Budownictwo mieszkaniowe Szkolnictwo Rynek pracy w gminie Kamień Ochrona zdrowia i opieka społeczna Wizerunek gminy Wyzwania rozwojowe Analiza SWOT WIZJA ROZWOJU GMINY DO ROKU Pożądane tendencje rozwojowe gminy Przyszły kształt powiązań gminy z otoczeniem Przyszły wizerunek gminy PRIORYTETY, CELE I KIERUNKI DZIAŁAŃ GMINY KAMIEŃ Priorytet, cel i kierunki działań w zakresie Przedsiębiorczości i rynku pracy Priorytet, cel i kierunki działań w zakresie Zagospodarowania przestrzennego, Priorytet, cel i kierunki działań w zakresie Rolnictwa, Priorytet, cel i kierunki działań w zakresie Kultura, sport i rekreacja, ochrona zdrowia POWIĄZANIE Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI KRAJOWYMI I REGIONALNYMI PRIORYTETOWE PROJEKTY WDRAŻAJĄCE STRATEGIE ROZWOJU Ogólna lista projektów strategicznych gminy Projekty w obszarze Przedsiębiorczości i rynku pracy, Projekty w obszarze Zagospodarowania przestrzennego, Projekty w obszarze Rolnictwa, Projekty w obszarze Kultury, sportu, rekreacji i ochrony zdrowia Spis tabel, rysunków Załącznik str. 2 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 2

4 WPROWADZENIE Strategia Rozwoju Gminy Kamień powstała przy zastosowaniu zintegrowanego podejścia do rozwoju i przestrzegania zasady partnerstwa, wspólnym wysiłkiem wszystkich ważnych środowisk lokalnych. Prace nad Strategią prowadził zespół ekspertów Instytutu Gospodarki Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania z Siedzibą w Rzeszowie, w składzie: dr Robert Góra, Tomasz Krypel, Katarzyna Schmidt. Analiza danych statystycznych była punktem wyjścia do prac nad Strategią. W kolejnym etapie realizowanych prac została zastosowana metoda warsztatu strategicznego, dzięki której w następnych krokach następowało formułowanie oraz uzgadnianie poszczególnych ustaleń strategii rozwoju. Kierunki rozwoju zostały również powiązane z celami Strategii Rozwoju Województwa Podkarpackiego do 2020 roku, z Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podkarpackiego, a także Sektorowymi Programami Operacyjnymi. Prace nad Strategią Gminy Kamień realizowane były przy wykorzystaniu techniki moderacji wizualnej, metodą partnersko ekspercką. Władze gminy uznały, że proces projektowania długofalowego rozwoju powinien być realizowany przez konsultantów zewnętrznych, lokalne grupy społeczne, gospodarcze, przedstawicieli lokalnej przedsiębiorczości, pracowników urzędu i mieszkańców gminy. str. 3 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 3

5 1. ANALIZA DIAGNOSTYCZNA GMINY KAMIEŃ 1.1. Podział administracyjny Gmina Kamień położona jest w województwie podkarpackim, w północnej części powiatu rzeszowskiego. Jest gminą o charakterze wiejskim jedną z 14 gmin powiatu, w tym 8 wiejskich. Według stanu na koniec 2012 r. zajmowała obszar o łącznej powierzchni 74 km 2 (7363 ha). Pod względem wielkości powierzchni plasuje się na 8 miejscu. Mniejszą powierzchnię zajmują następujące gminy: Dynów (25 km 2 ), Chmielnik (53 km 2 ), Hyżne (51 km 2 ), Krasne (39 km 2 ), Lubenia (55 km 2 ) i Tyczyn (59 km 2 ). W obrębie gminy znajduje się: 4 miejscowości podstawowych (łącznie z miastami), 3 wsie, 1 miejscowość podstawowa pozostała, 15 części integralnych, 6 sołectw. Rysunek 1. Powierzchnia gmin powiatu rzeszowskiego w km 2 w 2012 r. 160 km Jest ona oddalona o ok. 37 km od Rzeszowa siedziby powiatu i województwa. Sąsiednie gminy to: Jeżowe, Nowa Sarzyna, Raniżów i Sokołów Małopolski. str. 4 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 4

6 Ludność Na koniec 2012 r. gmina Kamień liczyła 6971 mieszkańców. Pod tym względem przewyższa ona mniejsze powierzchniowo gminy Chmielnik (6706 mieszkańców) oraz Lubenia (6518 mieszkańców). W latach w gminie odnotowano spadek liczby mieszkańców, a następnie do roku 1998 liczba ta wzrastała. W 1999 r. liczba mieszkańców ponownie spadła (o 21 osób), zaś do roku 2001 liczba ta charakteryzowała się tendencją wzrostową. W 2002 r. nastąpił spadek liczby mieszkańców w stosunku do roku poprzedniego (o 29 osób), zaś do 2008 r. liczba mieszkańców gminy Kamień wzrastała. W 2009 r. miał miejsce kolejny spadek liczby mieszkańców. Wyraźny wzrost liczby mieszkańców odnotowano w latach zaś w 2012 r. nastąpił ich spadek. W podregionie rzeszowskim i województwie podkarpackim liczba ludności w 2012 r. w porównaniu do 1995 r. wzrosła, a w całym regionie wschodnim spadła. W okresie wzrost liczby mieszkańców w gminie Kamień wyniósł 3,7% (251 osób), podczas gdy w powiecie było to 0,9%. W latach spadła zarówno liczba kobiet (15 osób), jak i liczba mężczyzn (23 osób). Rysunek 2. Liczba ludności gminy Kamień na tle powiatu rzeszowskiego Powiat rzeszowski (oś lewa) Kamień (oś prawa) Gęstość zaludnienia w gminie Kamień w 2012 r. wyniosła 95 osób na km 2. W porównaniu do roku 2004 nieznacznie wzrosła (z 93 osób na km 2 ). Gęstość zaludnienia w gminie Kamień jest mniejsza niż przeciętnie w powiecie rzeszowskim (142 osób na km 2 ), która także wzrosła z poziomu 141 osób na km 2 w 2004 roku. Liczba kobiet przypadająca na 100 mężczyzn w gminie Kamień jest niższa niż średnio w powiecie. W 2012 r. wynosiła odpowiednio 99 w gminie i 103 w powiecie. W 2012 r. liczba małżeństw przypadających na 1000 ludności była na poziomie 5,1wobec 5,5 w powiecie. str. 5 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 5

7 Rysunek 3. Wskaźniki modułu gminnego w 2012 r. przyrost naturalny na 1000 ludności zgony na 1000 ludności urodzenia żywe na 1000 ludności małżeństwa na 1000 ludności kobiety na 100 mężczyzn ludność na 1 km2 (gęstość zaludnienia) -1,6 2,2 9,0 8,6 7,4 10,8 5,1 5, Kamień Powiat rzeszowski W 2012 r. w gminie niższy niż przeciętnie w powiecie był wskaźnik urodzeń żywych na 1000 mieszkańców, natomiast wskaźnik zgonów na 1000 mieszkańców był wyższy. Wskaźnik urodzeń (7,4) był dodatkowo znacznie niższy niż wskaźnik zgonów (9,0). W rezultacie przyrost naturalny był ujemny i, w przeliczeniu na 1000 ludności, niższy niż w powiecie. Wskaźnik ten wyniósł w 2012 r. -1,6 wobec 2,2 w powiecie, co w liczbach bezwzględnych oznacza odpowiednio -11 i 359 osób. W 2012 r. przyrost naturalny kobiet był wyższy niż mężczyzn, choć również ujemny (-3 kobiety i -8 mężczyzn). Gmina wypada zdecydowanie negatywnie pod względem przyrostu naturalnego. W powiecie był on, bowiem dodatni i wyniósł 150 kobiet i 209 mężczyzn. Rysunek 4. Przyrost naturalny na 1000 ludności w 2012 r. 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0-1,0-2, Powiat rzeszowski Kamień str. 6 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 6

8 Z tytułu migracji na pobyt stały ludność gminy Kamień nie zmienia się znacząco. Spośród 46 wymeldowań w 2012 r. 16 osób wyemigrowało do miast, 29 na wieś i 1 osoba za granicę. Nowo zameldowanych osób było 33, w tym 9 z miast, 22 ze wsi i 2 osoby z zagranicy. Saldo migracji w 2012 r. było ujemne i wyniosło -13 osób. W stosunku do 2011 roku saldo migracji zmalało. Rysunek 5. Saldo migracji w osobach Kamień Powiat rzeszowski W 2012 r. ludność w wieku produkcyjnym 1 stanowiła 62,9% ogółu ludności gminy (w powiecie odsetek ten wyniósł 62,5%) i wynosiła 4358 osób. Pozytywną informacją jest to, że odsetek ten w gminie na przestrzeni lat wzrósł z 53,5%. W 2012 r. w porównaniu do 2011 wzrósł on o 0,3%. Większość osób w wieku produkcyjnym 68,6% to osoby w wieku mobilnym 2, pozostali w niemobilnym 3. Odsetek ten jest nieznacznie wyższy niż w powiecie, gdzie wynosi 66,1%. Pozytywną informacją jest wyższy niż przeciętnie w powiecie, choć nieznacznie, odsetek osób w wieku przedprodukcyjnym. W 2012 r. wyniósł on 22,3%, co daje 1552 osób, wobec 20,9% przeciętnie w powiecie. Gmina Kamień ma najwyższy odsetek ludności w wieku przedprodukcyjnym spośród wszystkich gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego. Odsetek osób w wieku poprodukcyjnym wyniósł w 2012 r. w gminie 15,2% (1061 osób). Tym samym był nieco niższy niż w powiecie (16,2%) i niższy niż w kraju (17,8%). Przewyższał jednak odsetek osób w wieku poprodukcyjnym w województwie podkarpackim, gdzie wyniósł 11,4%. W 6 gminach wiejskich powiatu rzeszowskiego był on wyższy. Niższy wskaźnik wystąpił jedynie w gminie Trzebownisko. 1 Wiek produkcyjny to wiek zdolności do pracy, tj. dla mężczyzn grupa wieku lata, dla kobiet lat. 2 Wiek mobilny jest to grupa wieku produkcyjnego obejmująca ludność w wieku lata. 3 Wiek niemobilny jest to grupa wieku produkcyjnego obejmująca ludność w wieku: mężczyźni lata, kobiety lat. str. 7 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 7

9 Rysunek 6. Odsetek ludności w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym (%) 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% Powiat rzeszowski w wieku przedprodukcyjnym Kamień w wieku przedprodukcyjnym Powiat rzeszowski w wieku produkcyjnym Kamień w wieku produkcyjnym Struktura demograficzna kobiet według ekonomicznych grup wieku jest mniej korzystna niż mężczyzn. Odsetek kobiet w wieku produkcyjnym w 2012 r. wynosił 46,5% (62,5% dla kobiet i mężczyzn łącznie), 71,6% kobiet było w wieku mobilnym, a 28,4% w wieku niemobilnym. Odsetek kobiet w wieku przedprodukcyjnym był niższy niż mężczyzn i wyniósł z 2012 r. 10,8% wobec 11,5% u mężczyzn. Z kolei odsetek kobiet w wieku poprodukcyjnym ten był wyraźnie wyższy niż w przypadku mężczyzn i wyniósł 10% wobec 5,2% u mężczyzn. Tabela 1. Liczba ludności wraz z podziałem według ekonomicznych grup wieku w 2012 r. Jednostka terytorialna Ogółem W wieku przedprodukc yjnym W wieku produkcyjny m mobilnym W wieku produkcyjny m niemobilnym W wieku poprodukcyjn ym Powiat rzeszowski Dynów Błażowa Boguchwała Chmielnik Dynów gm. wiejska Głogów Małopolski Hyżne Kamień str. 8 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 8

10 Krasne Lubenia Sokołów Małopolski Świlcza Trzebownisko Tyczyn Wskaźnik ludności w wieku nieprodukcyjnym w przeliczeniu na 100 osób w wieku produkcyjnym, świadczący o obciążeniu demograficznym wyniósł w gminie 60 osób, wobec 58,9 przeciętnie dla powiatu. Skala tego obciążenia w porównaniu do innych w gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego nie jest najwyższa. Cztery inne gminy wiejskie posiadają wyższy wskaźnik. Są to: Chmielnik, Dynów, Hyżne, Lubenia. Co więcej pozytywną informacją jest jego wyraźny spadek w ostatnich latach. W 2002 r. wynosił on 81,2 osób. Rysunek 7. Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym w 2012 r. Tyczyn Trzebownisko Świlcza Sokołów Małopolski Lubenia Krasne Kamień Hyżne Głogów Małopolski Dynów gm. wiejska Chmielnik Boguchwała Błażowa Dynów Powiat rzeszowski Podregion 35 - rzeszowski PODKARPACKIE POLSKA 58,8 56,0 57,9 59,8 59,1 60,0 56,6 57,5 56,4 58,9 57,0 56,7 56,6 61,5 62,1 63,5 62,6 63,1 52,0 54,0 56,0 58,0 60,0 62,0 64,0 66,0 str. 9 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 9

11 Wskaźnik ludności w wieku poprodukcyjnym w przeliczeniu na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym wyniósł w gminie Kamień w 2012 r. 68,4 osób, podczas gdy przeciętna dla powiatu to 77,6 osób. Wyższy wskaźnik posiadają gminy: Chmielnik, Dynów, Hyżne, Lubenia, Świlcza, Krasne. W latach wskaźnik ludności w wieku poprodukcyjnym w przeliczeniu na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym charakteryzował się tendencją wzrostową (w 2002 r. wyniósł on 51,3 osób). Wzrost wystąpił m.in. w latach Rysunek 8. Prognoza stanu ludności w powiecie rzeszowskim wg ekonomicznych grup wieku wiek przedprodukcyjny wiek produkcyjny wiek poprodukcyjny Według prognozy na lata liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym w powiecie będzie charakteryzować się tendencją spadkową i w 2035 r. wyniesie osób (oznacza to spadek o 7% w stosunku do 2012 r.). Liczba ludności w wieku produkcyjnym będzie nieznacznie się zmieniać i, według prognoz, przyjmie wartość osób (oznacza to wzrost 8,2% w stosunku do 2012 r.), zaś liczba ludności w wieku poprodukcyjnym w powiecie rzeszowskim będzie cechować się tendencją wzrostową i w 2035 r. będzie wynosić osoby (oznacza to wzrost o 68,8% w stosunku do 2012 r.). PODSUMOWANIE W 2012 r. w gminie Kamień wyhamowała obserwowana w latach poprzednich wzrostowa tendencja liczby ludności i odnotowano jej niewielki spadek. Wskaźniki modułu gminnego kształtują się w gminie Kamień następująco: przyrost naturalny był ujemny, gminę cechuje niski wskaźnik małżeństw, wskaźnik zgonów przewyższający wskaźnik urodzeń żywych. Saldo migracji w 2012 r. było ujemne. Gmina charakteryzuje się wyższym niż przeciętnie w powiecie odsetkiem osób w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym. Świadczy to o potencjale gminy na przyszłość. Mimo iż odsetek osób w wieku produkcyjnym w ostatnich latach wzrósł, to w gminie występuje wyższe niż w powiecie obciążenie demograficzne liczone str. 10 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 10

12 pod względem osób w wieku nieprodukcyjnym do tych w wieku produkcyjnym, ma to niekorzystny wpływ na dochody gminy. Korzystnie kształtuje się jednak wskaźnik obciążenia demograficznego liczony, jako stosunek liczby osób w wieku poprodukcyjnym do liczby osób w wieku przedprodukcyjnym. W kolejnych latach ważne będzie kształtowanie polityki w stosunku do osób w wieku przedprodukcyjnym, które stanowią potencjał gminy. Według prognozy na lata liczba ludności w powiecie rzeszowskim będzie cechować się tendencją wzrostową, jednak za sprawą ludności w wieku poprodukcyjnym, co spowoduje większe obciążenie demograficzne powiatu. str. 11 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 11

13 1.3. Zagospodarowanie przestrzenne Według stanu na koniec 2012 r. w gminie Kamień istniało 8 planów zagospodarowania przestrzennego co plasuje ją na 5 miejscu wobec gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego. Mniej planów miały trzy gminy wiejskie: Chmielnik (5 planów), Hyżne (4 plany), Lubenia (4 plany). W stosunku do 2009 r. sytuacja pod tym względem poprawiła się, przybył, bowiem 1 plan zagospodarowania przestrzennego. Powierzchnia gminy objęta obowiązującymi planami to 47 ha. Jest to niewielki obszar gminy i nieznaczna wartość wobec pozostałej części powiatu rzeszowskiego. Mniejszą bezwzględną, jak i procentową powierzchnią objętą planami zagospodarowania przestrzennego charakteryzowały się dwie gminy wiejskie powiatu: Lubenia (15 ha) oraz Chmielnik (25 ha). Według stanu na koniec 2012 r. w gminie nie było gruntów leśnych, dla których zmieniono w planach przeznaczenie na cele nieleśne, zaś 47 ha powierzchni gruntów rolnych zostało przeznaczone na cele nierolnicze. Rysunek 9. Odsetek całkowitej powierzchni gminy objętej planami zagospodarowania przestrzennego oraz liczba planów zagospodarowania przestrzennego Tyczyn Trzebownisko Świlcza Sokołów Małopolski Lubenia Krasne Kamień Hyżne Głogów Małopolski Dynów gm. wiejska Chmielnik Boguchwała 1,20% 44 2,00% 13 3,30% 94 1,00% 21 0,30% 4 2,20% 9 0,60% 8 3,70% 4 3,50% 36 14,90% 0,50% 5 4,50% udział powierzchni objętej obowiązującymi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego w powierzchni ogółem plany zagospodarowania przestrzennego ogółem Błażowa Dynów Powiat rzeszowski 13,40% 4 1,00% 21 4,60% str. 12 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 12

14 PODSUMOWANIE Według stanu na koniec 2012 r. tylko 47 ha powierzchni gminy zostało objęte planami zagospodarowania przestrzennego. str. 13 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 13

15 1.4. Stan i ochrona środowiska Gmina Kamień od 2003 r. korzysta z jednej oczyszczalni ścieków z podwyższonym usuwaniem biogenów, o przepustowości, według projektu, 730 m 3 na dobę (stan na koniec 2012 r.). W latach funkcjonowała biologiczna oczyszczalnia ścieków. W latach wzrosła wielkość ścieków odprowadzanych ogółem z 38,9 dam 3 w 2005 r. do 94 dam 3 w 2012 r. W 2005 r. oczyszczono (łącznie z wodami infiltracyjnymi i ściekami dowożonymi) 49 dam 3, natomiast w 2012 r. 126 dam 3. W 2012 r. w gminie Kamień 100% ścieków ogółem zostało oczyszczonych biologicznie z podwyższonym usuwaniem biogenów. Jednostka terytorialna Tabela 2. Ścieki odprowadzane ogółem oraz oczyszczone w 2012 r. w dam 3 odprowadzone ogółem oczyszczane łącznie z wodami infiltracyjnymi i ściekami dowożonymi oczyszczane biologicznie i z podwyższonym usuwaniem biogenów w % ścieków ogółem POLSKA , ,6 Region wschodni , ,8 PODKARPACKIE * 56718, ,8 Podregion , ,5 rzeszowski Powiat rzeszowski 3783, ,0 Dynów 108, ,0 Błażowa 48, ,0 Boguchwała 419, ,0 Chmielnik 270, ,0 Dynów gm. wiejska 7, ,0 Głogów Małopolski 520, ,0 Hyżne 61, ,0 Kamień 94, ,0 Krasne 341, ,0 Lubenia 138, ,0 Sokołów 294, ,0 Małopolski Świlcza 408, ,0 Trzebownisko 729, ,0 Tyczyn 346, ,0 W latach dwukrotnie wzrosła wielkość osadów ze ścieków wytworzonych w ciągu roku (wzrost z 8t do 16t). Do roku 2010 były one składowane razem, natomiast w latach były magazynowane czasowo. W powiecie rzeszowskim w badanym okresie także wzrosła ilość osadów ze ścieków wytworzonych w ciągu roku (wzrost z 1105 t do 1296 t). str. 14 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 14

16 W latach w gminie Kamień wyraźnie wzrosły ładunki zanieczyszczeń w ściekach po oczyszczeniu: BZT5 z 274 kg/rok do 625 kg/rok, ChZT z 2373 kg/rok do 6496 kg/rok, Zawiesina ogólna z 377 kg/rok do 471 kg/rok. W gminie Kamień z oczyszczalni ścieków w 2012 r. korzystało 4600 mieszkańców. Oznacza to 66% ogółu ludności gminy. Jest to odsetek niewiele niższy od przeciętniej dla powiatu, gdzie wyniósł 67,6%. Sytuacja pod tym względem od roku 2005 bardzo się poprawiła zarówno w gminie (wzrost o 43,1 pkt. procentowych) jak i na w powiacie (wzrost o 16,8 pkt. procentowych). W 2012 r. w gminie Kamień zebrano 306,88 t zmieszanych odpadów komunalnych. 229,57 odpadów zebrano wśród gospodarstw domowych. Wielkość ta wzrasta od 2010 r. W 2012 r. zwiększyła się o 16,8% w stosunku do roku poprzedniego. W gminie Kamień 1900 ha spośród 7363 ha powierzchni (25,8%) było w 2012 r. obszarami prawnie chronionymi. W powiecie rzeszowskim łączny obszar chroniony stanowił 38,3% ogółu powierzchni. Trzy gminy: Dynów, Hyżne i Chmielnik charakteryzowały się wyraźnie wyższą niż pozostałe gminy wiejskie powiatu rzeszowskiego relatywną wielkością obszaru chronionego, odpowiednio 99,8%, 97,5% i 49,4%. Na obszary prawnie chronione gminy Kamień składały się: obszary chronionego krajobrazu razem 1900 ha, rezerwaty i pozostałe formy ochrony przyrody na obszarach chronionego krajobrazu 22,7 ha, użytki ekologiczne 22,7 ha. W gminie zlokalizowanych jest 11 pomników przyrody. Dodatkowo na terenie gminy zlokalizowany jest 1 zieleniec o powierzchni 1,7 ha, parki, zieleńce i tereny zieleni osiedlowej o powierzchni 1,7 ha, 5 cmentarzy o powierzchni łącznej 3,4 ha oraz 4,2 ha lasów gminnych. PODSUMOWANIE Jedna czwarta powierzchni gminy Kamień jest obszarem prawnie chronionym. W latach wzrosła ilość ścieków odprowadzanych ogółem oraz ilość osadów ze ścieków wytworzonych w ciągu roku. Wzrosły ładunki zanieczyszczeń w ściekach po oczyszczeniu BZT5, ChZT i zawiesina ogólna. str. 15 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 15

17 1.5. Podmioty gospodarcze Gmina Kamień charakteryzuje się niskim na tle powiatu poziomem przedsiębiorczości, liczonym, jako liczba podmiotów gospodarczych wpisanych do rejestru REGON w przeliczeniu na 10 tys. ludności. Wskaźnik ten dla gminy wyniósł w 2012 r. 442 podmiotów wobec 649 w powiecie i 728 w województwie. Wśród gmin wiejskich powiatu Kamień znajduje się na przedostatnim miejscu pod względem podmiotów wpisanych do rejestru REGON na 10 tys. ludności. Mniejszy wskaźnik ma jedynie gmina wiejska Dynów (427 podmiotów). W latach w gminie Kamień liczba podmiotów gospodarczych na 10 tys. ludności wzrosła o 61 podmiotów. Pod tym względem gmina wypada korzystnie na tle pozostałych gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego. Większym wzrostem w badanym okresie charakteryzowała się jedynie gmina Chmielnik (wzrost o 63 podmioty). Liczba nowo zarejestrowanych podmiotów w rejestrze REGON na 10 tys. mieszkańców w latach spadła zaś w roku 2012 r. wzrosła o 21% w stosunku do roku poprzedniego i wyniosła 40 podmiotów. Mimo tego jest to relatywnie niska wartość w porównaniu do gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego. Mniejszą liczbą nowo zarejestrowanych podmiotów w 2012 r. charakteryzowała się jednie gmina wiejska Dynów (37 podmiotów). Liczba podmiotów wykreślonych z rejestru REGON na 10 tys. mieszkańców gminie Kamień w 2012 r. wyniosła 20 podmiotów wobec 37 podmiotów przeciętnie w powiecie. Była to najniższa liczba spośród wszystkich gmin powiatu rzeszowskiego. Rysunek 10. Jednostki gospodarcze na 10 tys. ludności w 2012 r. Tyczyn Trzebownisko Świlcza Sokołów Małopolski Lubenia Krasne Kamień Hyżne Głogów Małopolski Dynów gm. wiejska Chmielnik Boguchwała Błażowa Dynów Powiat rzeszowski Podregion 35 - rzeszowski PODKARPACKIE Region wschodni POLSKA jednostki wykreślone z rejestru REGON na 10 tys. ludności jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludności str. 16 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 16

18 Pod względem liczby zarejestrowanym podmiotów w 2012 r. gmina Kamień zajmowała przedostatnie miejsce wśród gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego. Zarejestrowanych było wtedy 308 podmiotów. Mniejszą liczbę zarejestrowanych podmiotów posiadała gmina wiejska Dynów. W latach gmina Kamień notowała sukcesywny wzrost liczby podmiotów gospodarczych. W 2004 r. nastąpił spadek liczby podmiotów w gminie o 7,1% (liczba podmiotów wyniosła w 2004 r. 276 podmiotów). Kolejny rok przyniósł wzrost o 3 podmioty, zaś w latach liczba podmiotów spadła łącznie o 31 jednostek. W latach liczba zarejestrowanych podmiotów charakteryzowała się tendencją wzrostową. Rysunek 11. Zmiany liczby podmiotów gospodarczych 15,00% 10,00% Kamień 5,00% Powiat rzeszowski 0,00% -5,00% Województwo podkarpackie Polska -10,00% Natomiast 288 spośród 308 podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w gminie w 2012 r. pochodziło z sektora prywatnego. Stanowi to 93,5% ogółu podmiotów. To niższy odsetek niż w powiecie (96,5%). Na tle pozostałych gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego odsetek ten plasuje się na przedostatnim miejscu. Niższy odsetek podmiotów gospodarczych zarejestrowanych z sektora prywatnego ma gmina wiejska Dynów (93,4%). Aż 86,1% podmiotów sektora prywatnego stanowiły osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Wśród pozostałych podmiotów warto zaznaczyć stowarzyszenia i organizacje społeczne 4,9% i spółki handlowe 2,8%. Znikomy odsetek stanowiły spółdzielnie. str. 17 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 17

19 Rysunek 12. Jednostki gospodarcze w podziale według sektora własności w 2012 r. Tyczyn 2,7% 97,3% Trzebownisko 3,0% 97,0% Świlcza 4,4% 95,6% Sokołów Małopolski Lubenia 5,4% 3,1% 94,6% 96,9% Krasne 2,3% 97,7% Kamień 6,5% 93,5% Hyżne 5,1% 94,9% Głogów Małopolski Dynów gm. wiejska Chmielnik 2,5% 6,6% 3,5% 97,5% 93,4% 96,5% sektor publiczny sektor prywatny Boguchwała 2,3% 97,7% Błażowa 3,0% 97,0% Dynów 6,5% 93,5% Powiat rzeszowski 3,5% 96,5% Podregion 35 - rzeszowski 3,3% 96,7% PODKARPACKIE 3,9% 96,1% Region wschodni 3,5% 96,5% POLSKA 3,1% 96,9% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0% Spośród wszystkich podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w gminie Kamień w 2012 r. 93,2% pochodziło z sektora mikroprzedsiębiorstw (zatrudniających od 1 do 9 pracowników) lub których działalność została zawieszona (zerowe zatrudnienie). To mniej niż w powiecie (95,1%). Jednak nie można mówić o istotnym odbieganiu od struktury podmiotów gospodarczych według klas wielkości od przeciętnej dla powiatu. Przedsiębiorstw małych, zatrudniających od 10 do 49 pracowników było w gminie 5,8% ogółu podmiotów wobec 4,2% w powiecie rzeszowskim. W gminie Kamień w 2012 r. były trzy średnie przedsiębiorstwa, zatrudniające od 50 do 249 pracowników, nie było przedsiębiorstw dużych. Duże przedsiębiorstwa w 2012 r. funkcjonowały w następujących gminach wiejskich powiatu: Chmielnik (1 duże przedsiębiorstwo), Krasne (1 duże przedsiębiorstwo), Trzebownisko (2 duże przedsiębiorstwa). str. 18 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 18

20 Rysunek 13. Jednostki gospodarcze według klas wielkości w 2012 r. Tyczyn 95,0% 4,1% 0,8% Trzebownisko 95,3% 4,0% 0,6% 0,1% Świlcza 95,4% 4,1% 0,6% Sokołów Małopolski 93,9% 5,4% 0,5% 0,1% Lubenia 95,2% 4,4% 0,3% Krasne 96,3% 3,4% 0,2% 0,1% Kamień 93,2% 5,8% 1,0% od 0 do 9 pracowników Hyżne Głogów Małopolski 96,5% 94,1% 4,3% 3,5% 1,4% 0,1% od 10 do 49 pracowników od 50 do 249 pracowników powyżej 249 pracowników Dynów gm. wiejska 95,3% 4,7% Chmielnik 94,7% 4,3% 0,8% 0,3% Boguchwała 95,8% 3,9% 0,1% 0,1% Błażowa 95,3% 4,4% 0,3% Dynów 95,2% 3,6% 1,2% Powiat rzeszowski 95,1% 4,2% 0,6% 0,1% 88,0% 90,0% 92,0% 94,0% 96,0% 98,0% 100,0% Struktura lokalnej gospodarki w gminie Kamień liczona na podstawie liczby przedsiębiorstw według sektorów klasyfikacji PKD2007 w 2012 r., była następująca: Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 21 podmiotów (6,8%), Przemysł i budownictwo 126 podmiotów (40,9%), Pozostała działalność (usługi rynkowe i nierynkowe) 161 podmiotów (52,3%). W porównaniu do powiatu rzeszowskiego gmina Kamień charakteryzuje się wyższym odsetkiem przedsiębiorstw z sektora: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo (w powiecie odsetek ten wyniósł w 2012 r. 1,9%) oraz z sektora: przemysł i budownictwo (w powiecie odsetek ten wyniósł w 2012 r. 29,6%). Na tle wszystkich gmin wiejskich powiatu obydwa odsetki są najwyższe. Najwyższy odsetek przedsiębiorstw gminy Kamień należy do sektora str. 19 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 19

21 pozostałej działalności (usług). Jest on jednak niższy od tego odsetka w powiecie rzeszowskim, który wynosi 68,5%, a także w stosunku do wszystkich gmin wiejskich powiatu. Tabela 3. Odsetek jednostek gospodarczych w podziale według sektora PKD 2007 w 2012 r. rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo przemysł i budownictwo pozostała działalność POLSKA 2,3% 21,5% 76,2% Region wschodni 2,6% 21,8% 75,6% PODKARPACKIE 2,2% 22,7% 75,1% Podregion 35 - rzeszowski 1,3% 22,6% 76,1% Powiat rzeszowski 1,9% 29,6% 68,5% Dynów 1,0% 26,3% 72,7% Błażowa 1,8% 35,0% 63,2% Boguchwała 1,5% 26,1% 72,4% Chmielnik 1,1% 26,6% 72,3% Dynów gm. wiejska 5,0% 37,2% 57,8% Głogów Małopolski 2,0% 26,4% 71,6% Hyżne 1,3% 35,0% 63,7% Kamień 6,8% 40,9% 52,3% Krasne 0,8% 36,5% 62,7% Lubenia 2,0% 30,4% 67,6% Sokołów Małopolski 2,9% 31,8% 65,3% Świlcza 2,2% 23,8% 74,0% Trzebownisko 1,6% 29,8% 68,6% Tyczyn 0,6% 27,5% 71,9% Sektor rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo w gminie Kamień w 2012 r. składał się z 21 przedsiębiorstw i stanowił 6,8% ogółu podmiotów gospodarczych w gminie wobec 1,9% w str. 20 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 20

22 Sekcja A Sekcja B Sekcja C Sekcja D Sekcja E Sekcja F Sekcja G Sekcja H Sekcja I Sekcja J Sekcja K Sekcja L Sekcja M Sekcja N Sekcja O Sekcja P Sekcja Q Sekcja R Sekcje S i T Sekcja U powiecie. Sektor przemysłu i budownictwa zawierał 2 przedsiębiorstwa z branży górnictwa i wydobywania oraz 59 przedsiębiorstw z sekcji budownictwo4. Spośród sektora usługowego największy odsetek przedsiębiorstw występował w sekcji handel i naprawa pojazdów (sekcja G), stanowiąc 22,1% ogółu podmiotów gospodarczych w gminie. Przeciętnie w powiecie odsetek ten był nieco wyższy i wyniósł 27,1%. Rysunek 14. Jednostki gospodarcze gminy Kamień w podziale według sekcji PKD 2007 w 2012 r W 2012 r. w gminie Kamień najwięcej nowo zarejestrowanych podmiotów powstało w sekcji F (łącznie 6 przedsiębiorstw) oraz w sekcji G (6 przedsiębiorstw). Najwięcej firm z sekcji G zostało jednak również w gminie w tym samym roku wyrejestrowanych z rejestru REGON. Było to 5 podmiotów. PODSUMOWANIE Gmina charakteryzuje się relatywnie niskim na tle pozostałych gmin wiejskich powiatu wskaźnikiem liczby podmiotów gospodarczych na 10 tys. ludności. Gmina charakteryzuje się wyższym niż powiat odsetkiem przedsiębiorstw z sektora rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo, 4 Według obecnie obowiązującej w Polsce klasyfikacji podmiotów gospodarczych pod względem sekcji klasyfikacji PKD2007 na sektor rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo składa się sekcja A (Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo), na sektor przemysł i budownictwo sekcja B (Górnictwo i wydobywanie), sekcja C (Przetwórstwo przemysłowe), sekcja D (Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych), sekcja E (Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją) i sekcja F (Budownictwo), na sektor pozostała działalność (usługi) sekcja G (Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle), sekcja H (Transport i gospodarka magazynowa), sekcja I (Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi), sekcja J (Informacja i komunikacja), sekcja K (Działalność finansowa i ubezpieczeniowa), sekcja L (Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości), sekcja M (Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna), sekcja N (Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca), sekcja R (Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją), sekcja S (Pozostała działalność usługowa), sekcja O (Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne), sekcja P (Edukacja), sekcja Q (Opieka zdrowotna i pomoc społeczna). str. 21 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 21

23 rybactwo oraz sektora przemysł i budownictwo. Zaś odsetek przedsiębiorstw z sektora działalności pozostałej (usługowej) jest na niższym poziomie niż w powiecie. Natomiast gmina kamień posiada najniższy w powiecie wskaźnik liczba podmiotów wykreślonych z rejestru REGON na 10 tys. Mieszkańców Turystyka Na terenie gminy Kamień w 2012 r. znajdował się 1 obiekt noclegowy z 54 miejscami noclegowymi. W tym samym roku skorzystało z niego 615 rezydentów z Polski i 44 turystów z zagranicy, co stanowi w porównaniu do 2011 r. wzrost o odpowiednio 82% i 63%. Łącznie w gminie Kamień udzielono w 2012 r noclegów rezydentom z Polski (wzrost o 103,9% w stosunku do roku 2011) i 121 noclegów turystom z zagranicy (spadek o 36% w stosunku do roku 2011). Najwięcej zagranicznych turystów, którzy korzystali z noclegów w gminie Kamień w 2012 r. było z Austrii (79,5% ogółu turystów zagranicznych). Pozostali turyści pochodzili z Niemiec (7 turystów) i z Włoch (2 turystów). Rysunek 15. Noclegi udzielone w relacji do ogółu miejsc noclegowych w % w 2012 r. Tyczyn Trzebownisko Świlcza Sokołów Małopolski Lubenia Kamień Hyżne Głogów Małopolski Dynów gm. wiejska Chmielnik Boguchwała Powiat rzeszowski Podregion 35 - rzeszowski PODKARPACKIE Region wschodni POLSKA 11,9 0,0 116,1 19,5 53,9 9,7 0,0 0,0 81,7 3,3 68,5 2,2 31,8 0,3 6,7 7,6 0,0 0,0 10,2 10,0 14,9 6,1 7,9 17,6 70,4 90,7 50,6 74,7 91,5 94,4 88,7 91,8 0,0 50,0 100,0 150,0 udzielone noclegi do miejsc noclegowych udzielone noclegi turystom zagranicznym do miejsc noclegowych str. 22 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 22

24 Liczba udzielonych noclegów w stosunku do liczby miejsc noclegowych ogółem w 2012 r. w gminie Kamień wyniosła 68,5 noclegów na miejsce noclegowe. Pod tym względem gmina wypadła gorzej niż powiat rzeszowski (74,7 noclegów na miejsce noclegowe), zaś spośród wszystkich gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego gmina Kamień plasuje się na 4 miejscu. Większą liczbę noclegów na miejsce noclegowe odnotowano w następujących gminach wiejskich powiatu: Trzebownisko (116,1 noclegów na miejsce noclegowe), Chmielnik (90,7 noclegów na miejsce noclegowe) i Lubenia (81,7 noclegów na miejsce noclegowe). Niekorzystnie na tle powiatu przedstawia się także liczba turystów zagranicznych w przeliczeniu na 1 miejsce noclegowe. W 2012 r. było to 2,2 noclegów, podczas gdy w powiecie rzeszowskim było to średnio 10 noclegów, w województwie podkarpackim 6,1, a w Polsce 17,6. PODSUMOWANIE W 2012 r. liczba turystów z Polski oraz z zagranicy, korzystających z noclegów w gminie Kamień wzrosła. Najwięcej turystów zagranicznych pochodziło z Austrii. Pod względem wskaźnika noclegów na miejsce noclegowe gmina Kamień wypada niekorzystnie zarówno na tle powiatu, województwa, jak i kraju. Dobrą informacja jest natomiast tendencja wzrostowa odnosząca się do znacznego wzrostu liczby noclegów: 82% turyści krajowi oraz 63% turyści zagraniczni. str. 23 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 23

25 1.7. Budownictwo mieszkaniowe Według danych z 2012 r. 10 mieszkań przypadało przeciętnie na 45 osób w gminie Kamień (wobec 36 osób w powiecie, 34 w województwie i 28 osób w kraju). W porównaniu do lat ubiegłych nie obserwuje się znaczących zmian tego wskaźnika. Liczba mieszkańców przypadających na 1 izbę w gminie odbiega od powiatowej średniej. W gminie Kamień wyniosła 1,01, zaś w powiecie 0,82. Od 2005 r. wartość ta nie zmieniła się w sposób znaczny. Rysunek 16. Liczba ludności na 1 mieszkanie i na 1 izbę w 2012 r. Przeciętna liczba ludności na 1 mieszkanie Przeciętna liczba ludności na 1 izbę POLSKA 2,81 0,74 Region wschodni 3,03 0,77 PODKARPACKIE 3,38 0,83 Podregion 35 - rzeszowski 3,29 0,81 Powiat rzeszowski 3,58 0,82 Dynów 3,33 0,83 Błażowa 3,17 0,77 Boguchwała 3,55 0,77 Chmielnik 3,40 0,81 Dynów gm. wiejska 3,45 0,91 Głogów Małopolski 3,56 0,80 Hyżne 3,59 0,88 Kamień 4,49 1,01 Krasne 3,57 0,76 Lubenia 3,14 0,80 Sokołów Małopolski 4,01 0,97 Świlcza 3,73 0,83 Trzebownisko 3,57 0,78 Tyczyn 3,53 0,80 W 2012 r. przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania w gminie Kamień wyniosła 92,8 m 2. To nieznacznie więcej niż w powiecie rzeszowskim (92,5 m 2 ) i znacznie więcej niż w województwie (80,2 m 2 ). Spośród gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego gmina Kamień znajdowała się na trzecim miejscu. Większą powierzchnię użytkową mieszkań mają następujące gminy: Krasne (103,9 m 2 ) oraz Trzebownisko (99,2 m 2 ). W latach odnotowano słabą, aczkolwiek pozytywną tendencję rozwojową tej powierzchni, wyrażającą się jej wzrostem (w 2005 r. wynosiła 88,9 m 2 ). Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania przypadająca na 1 osobę w gminie Kamień była niższa od przeciętnej w powiecie rzeszowskim, województwie podkarpackim, jak i w Polsce. Wynosiła ona 20,7 m 2 wobec 25,8 m 2 w powiecie, 23,7 m 2 w województwie i 25,9 m 2 w kraju. W relacji do gmin wiejskich powiatu gmina Kamień w 2012 r. miała najniższą powierzchnię str. 24 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 24

26 użytkową przypadającą na 1 osobę 20,7 m 2. W latach w gminie wskaźnik ten charakteryzował się tendencją wzrostową i zwiększył się o 1,4. Rysunek 17. Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania ogółem i w przeliczeniu na 1 osobę w 2012 r. Tyczyn Trzebownisko Świlcza Sokołów Małopolski Lubenia Krasne Kamień Hyżne Głogów Małopolski Dynów gm. wiejska Chmielnik Boguchwała Błażowa Dynów Powiat rzeszowski Podregion 35 - rzeszowski PODKARPACKIE Region wschodni POLSKA 27,0 27,8 24,6 22,3 26,9 29,1 20,7 24,2 26,9 24,4 26,7 27,1 26,8 23,4 25,8 24,7 23,7 25,3 25,9 95,5 99,2 91,7 89,6 84,4 103,9 92,8 86,7 95,5 83,9 90,9 96,2 84,9 78,0 92,5 81,1 80,2 76,7 72,8 Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania na 1 osobę Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania 0,0 25,0 50,0 75,0 100,0 W końcu 2010 r. odsetek mieszkań wyposażonych w podstawowe instalacje sanitarne, jako odsetek ogółu mieszkań na wsi kształtował się na zróżnicowanym poziomie wobec gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego. W przypadku wodociągów wyniósł on 87,7% i był niższy od przeciętnej dla powiatu (89,7%), województwa (88%) oraz kraju (89,1%). Następujące gminy wiejskie powiatu charakteryzowały się wyższym odsetkiem od gminy Kamień w 2010 r.: Trzebownisko (98,1%), Krasne (94,1%) i Świlcza (94%). W latach odsetek mieszkań wyposażonych w wodociągi w gminie Kamień charakteryzował się słabą tendencją wzrostową. Łazienkę w 2010 r. w gminie Kamień posiadało 73,8% mieszkań wobec 80,1% str. 25 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 25

27 mieszkań w powiecie rzeszowskim. Mniejszy odsetek łazienek charakteryzował następujące gminy wiejskie powiatu: Dynów (66,5%), Lubenia (67,6%), Chmielnik (70,9%). Gmina Kamień wypada pod tym względem gorzej od przeciętnej dla obszaru wiejskiego województwa podkarpackiego i przeciętnej dla Polski. W zakresie odsetka mieszkań posiadających centralne ogrzewanie (61,9%) gmina wypada gorzej wobec przeciętnej dla powiatu rzeszowskiego (68,6%) i pięciu gmin wiejskich powiatu: Chmielnik, Hyżne, Krasne, Świlcza, Trzebownisko. Rysunek 18. Mieszkania wyposażone w instalacje, jako odsetek ogółu mieszkań na wsi w 2010 r. w % Tyczyn Trzebownisko Świlcza Sokołów Małopolski Lubenia Krasne Kamień Hyżne Głogów Małopolski Dynów gm. wiejska Chmielnik Boguchwała Błażowa Powiat rzeszowski Podregion 35 - rzeszowski PODKARPACKIE Region wschodni POLSKA 72,8 82,0 87,5 77,2 87,3 98,1 75,7 85,7 94,0 64,2 78,2 90,3 53,8 67,6 75,9 80,0 89,0 94,1 61,9 73,8 87,7 64,9 76,2 85,0 69,8 83,0 93,7 47,9 66,5 82,8 62,0 70,9 77,6 78,0 86,0 93,6 54,0 69,0 80,5 68,6 80,1 89,7 65,0 78,1 89,2 61,0 77,6 88,0 57,0 66,8 82,4 65,2 76,4 89,1 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 centralne ogrzewanie łazienka wodociąg W 2012 r. w gminie Kamień oddano do użytkowania 8 budynków, w tym 5 mieszkalnych i 3 niemieszkalne. Z tym wynikiem gmina wypadła najgorzej spośród wszystkich gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego. W latach oddano do użytkowania w gminie Kamień łącznie 85 budynków. Stawia to gminę na ostatnim miejscu wobec gmin wiejskich powiatu. Pod str. 26 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 26

28 względem powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych wśród gmin wiejskich powiatu gmina Kamień w 2010 r. znalazła się na ostatnim miejscu z powierzchnią 618 m 2, zaś pod względem powierzchni użytkowej budynków niemieszkalnych znajdowała się na 5 miejscu wśród tych gmin z powierzchnią 1437 m 2. Większą powierzchnię użytkową posiadały następujące gminy wiejskie powiatu: Dynów (2215 m 2 ), Krasne (1866 m 2 ), Świlcza (2718 m 2 ) i Trzebownisko (37425 m 2 ). Biorąc jednak pod uwagę okres r. łączna powierzchnia użytkowa budynków mieszkalnych (8504 m 2 ) była najniższa spośród gmin wiejskich powiatu, zaś pod względem łącznej powierzchni użytkowej budynków niemieszkalnych (9934 m 2 ) znajdowała się na 4 miejscu wobec gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego. Wyższą wielkość łącznej powierzchni użytkowej budynków niemieszkalnych miały gminy: Trzebownisko ( m 2 ), Krasne (70480 m 2 ) oraz Świlcza (28325 m 2 ). Rysunek 19. Liczba nowych budynków oddanych do użytkowania w latach W 2006 r. liczba nowo oddanych do użytkowania budynków w gminie spadła o 1 budynek, do 11 budynków. W kolejnych dwóch latach liczba ta wzrastała (do 16 budynków w 2008 r.), by w latach spaść o 75% (do 4 budynków), do czego przyczyniła się dekoniunktura w gospodarce. W 2011 r. liczba nowo oddanych budynków wzrosła ponad dwukrotnie do liczby 10 budynków, zaś w 2012 r. ponownie spadła o 20% (do 8 budynków). str. 27 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 27

29 Rysunek 20. Roczne tempo zmian liczby nowych budynków oddanych do użytkowania 200,00% 150,00% 100,00% 50,00% 0,00% -50,00% POLSKA PODKARPACKIE Powiat rzeszowski Kamień -100,00% Niekorzystnie na tle powiatu w gminie Kamień przedstawiał się w 2012 r. wskaźnik liczby ludności przypadającej na 1 mieszkanie oddane do użytkowania (1394 osób) wobec przeciętnej w powiecie (217 osób). W porównaniu do roku 2005 wskaźnik ten w gminie Kamień wzrósł o 82,6%. PODSUMOWANIE Gmina Kamień słabo rozwija się pod względem inwestycji budowalnych. W zakresie stanu posiadanej powierzchni użytkowej mieszkań sytuację można ocenić pozytywnie, zarówno wobec przeciętnej dla powiatu rzeszowskiego, jak i województwa podkarpackiego. Przewyższała także 5 gmin wiejskich powiatu. W gminie Kamień w 2012 r. na 1 oddane mieszkanie przypadało znacznie więcej osób, niż w powiecie. str. 28 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 28

30 1.8. Szkolnictwo W gminie Kamień funkcjonują następujące placówki oświaty 5 : Zespół Szkół im. Św. Stanisława Kostki w Kamieniu w skład, którego wchodzą: o Szkoła Podstawowa, o Gimnazjum, o Liceum, o Zasadnicza Szkoła Zawodowa, Przedszkole Parafialne w Kamieniu, Szkoła Podstawowa w Krzywej Wsi, Szkoła Podstawowa w Prusinie, Szkoła Podstawowa w Podlesiu, Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Łowisku w skład, którego wchodzą: o Przedszkole, o Szkoła Podstawowa, o Gimnazjum. Pięć szkół podstawowych gminy było w 2012 r. wyposażonych w 46 pomieszczeń. Szkoły te liczyły łącznie 459 uczniów, a 66 osób zakończyło w tym roku naukę, jako absolwenci. Pod względem liczby uczniów gmina znajdowała się na ostatnim miejscu spośród gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego. W latach liczba uczniów szkół podstawowych obniżyła się z liczby 595 do 537 uczniów. W 2007 roku nastąpił wzrost liczby uczniów o 0,7%. W kolejnych czterech latach liczba uczniów ustawicznie obniżała się, zaś w 2012 r. wzrosła o 1,5% w stosunku do roku 2011 r. W powiecie rzeszowskim w latach liczba uczniów szkół podstawowych charakteryzowała się tendencją spadkową. W ostatnim badanym roku liczba uczniów spadła o 2,4% w stosunku do roku W dwóch gminnych gimnazjach w 2012 r. uczyło się łącznie 262 uczniów, a 90 osób ukończyło gimnazjum. Gimnazja dysponowały 16 salami. Na tym poziomie kształcenia w latach liczba uczniów gimnazjów ustawicznie spadała. Po niewielkim wzroście (2,8%) w 2010 r., w kolejnych dwóch latach liczba ta ponownie spadła o 11,5%. W powiecie rzeszowskim w latach liczba uczniów gimnazjów charakteryzowała się tendencją spadkową. W ostatnim badanym roku liczba uczniów spadła o 5% w stosunku do roku Źródło: gminakamien.pl str. 29 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 29

31 Rysunek 21. Roczne tempo zmian liczby uczniów 4,00% 2,00% 0,00% -2,00% -4,00% -6,00% -8,00% Powiat rzeszowski - podstawowe Kamień - podstawowe Powiat rzeszowski - gimnazjalne Kamień - gimnazjalne -10,00% -12,00% W liceum ogólnokształcącym w gminie Kamień w 2012 r. uczyło się 61 uczniów, a 19 osób ukończyło naukę. Liceum wyposażone było w 3 pomieszczenia szkolne. W latach liczba uczniów zwiększyła się o 50%, zaś w 2012 r. spadła o 2 uczniów (3,2%) w porównaniu do roku poprzedniego. W 2012 r. w zasadniczej szkole zawodowej w gminie Kamień uczyło się 48 uczniów, a 14 osób ukończyło szkołę. Szkoła posiadała 2 sale. W latach liczba uczniów charakteryzowała się wzrostem o 200% wobec 22,1% wzrostu liczby uczniów zasadniczych szkół zawodowych w powiecie rzeszowskim. Współczynnik skolaryzacji brutto 6 dla gminy w 2012 r. wyniósł 90,97% w przypadku szkolnictwa gimnazjalnego. Współczynnik ten wzrósł w stosunku do 2011 r. o 4,32 punkty procentowe i kształtował się na wyższym poziomie niż przeciętnie w powiecie (86,82%). Gmina plasuje się pod tym względem na drugim miejscu spośród gmin wiejskich powiatu. Wyższy współczynnik skolaryzacji brutto w przypadku szkolnictwa wyższego ma gmina Hyżne 100,37%. Współczynnik skolaryzacji netto na poziomie gimnazjum w 2012 r. wyniósł w gminie Kamień 89,24%. Wśród gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego gmina plasowała się pod tym względem również na drugim miejscu, tuż za gminą Hyżne (99,63%). Współczynnik ten był także wyższy niż przeciętnie w powiecie rzeszowskim, gdzie wyniósł 85,34%. 6 Współczynnik skolaryzacji brutto to relacja liczby osób uczących się (stan na początku roku szkolnego) na danym poziomie kształcenia (niezależnie od wieku) do liczby ludności (stan w dniu 31 XII) w grupie wieku określonej, jako odpowiadająca temu poziomowi nauczania. Współczynnik skolaryzacji netto to relacja liczby osób uczących się (stan na początku roku szkolnego) na danym poziomie kształcenia (w danej grupie wieku) do liczby ludności (stan w dniu 31 XII) w grupie wieku określonej, jako odpowiadająca temu poziomowi nauczania. Źródło: str. 30 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 30

32 W 2012 r. współczynnik skolaryzacji brutto dla szkół podstawowych dla gminy Kamień wyniósł 88,10%, zaś netto 87,72%. Obydwa odsetki są poniżej przeciętnej dla powiatu rzeszowskiego, które wyniosły odpowiednio 93,72% i 92,04%. W latach współczynnik skolaryzacji brutto w gminie Kamień wzrósł o 1,65 punktu procentowego, by w kolejnym roku obniżyć się o 3,26 punktów procentowych. W 2011 r. współczynnik skolaryzacji brutto wzrósł 2,19 punktu procentowego, a w kolejnym roku spadł o 1,05 punktu procentowego. Wskaźnik skolaryzacji netto w latach cechował się wzrostem, by w 2010 r. obniżyć się o 4,02 punktu procentowego. W kolejnych latach charakteryzował się wzrostem. W 2012 r. w gminie Kamień w szkołach podstawowych oraz gimnazjach zainstalowanych było łącznie 109 komputerów, z czego 93 posiadało dostęp do Internetu i było przeznaczonych do użytku uczniów (83 w szkołach podstawowych, 10 w gimnazjach). W liceum ogólnokształcącym w gminie Kamień zainstalowanych było w 2012 r. 10 komputerów. Wszystkie miały dostęp do Internetu, liceum posiadało jedną pracownię komputerowej. Szkoły podstawowe gminy Kamień w 2012 r. cechowały się wskaźnikiem liczby uczniów przypadających na 1 komputer z dostępem do Internetu w wysokości 5,53 (osób) wobec 28,33 (osób) w 2005 r. Gmina wypadła korzystniej niż przeciętna dla powiatu (7,00 osób), a także uplasowała się na 3 miejscu wśród gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego. Gminy, które posiadały mniejszą liczbę uczniów przypadających na 1 komputer z dostępem do Internetu to: Dynów (4,41 osób) oraz Chmielnik (4,74 osób). Wskaźnik liczby uczniów przypadających na 1 komputer z dostępem do Internetu w gimnazjach gminy Kamień w 2012 r. kształtował się na poziomie 26,20 (osób) wobec 35 (osób) w 2005 r. Gmina wypadła pod tym względem niekorzystnie na tle powiatu rzeszowskiego (8,33 osób) oraz najgorzej wśród wszystkich gmin wiejskich powiatu. W liceum ogólnokształcącym wskaźnik liczby uczniów przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu w gminie Kamień w 2012 r. wyniósł 6,10 (osób) wobec 4,20 (osób) w 2008 r. Gmina klasyfikuje się gorzej od przeciętnej dla powiatu (4,02 osoby), zaś lepiej od gmin wiejskich powiatu rzeszowskiego. str. 31 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 31

33 Rysunek 22. Uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu przeznaczony do użytku uczniów w 2012 r. w szkołach podstawowych i gimnazjach (bez szkół specjalnych) oraz liceach ogólnokształcących Tyczyn Trzebownisko Świlcza Sokołów Małopolski Lubenia Krasne Kamień Hyżne Głogów Małopolski Dynów gm. wiejska Chmielnik Boguchwała Błażowa Dynów Powiat rzeszowski Podregion 35 - rzeszowski PODKARPACKIE Region wschodni POLSKA 6,89 7,45 6,99 0,00 4,86 9,44 0,00 6,72 6,69 5,40 14,72 6,13 0,00 8,95 8,10 0,00 8,86 6,10 5,53 0,00 14,89 7,63 6,04 8,16 9,48 0,00 5,75 4,41 7,26 4,74 0,99 7,62 7,06 2,74 7,74 4,74 5,32 10,79 12,64 4,02 8,33 7,00 10,05 9,95 8,05 10,53 8,66 7,55 9,48 9,47 8,21 9,22 10,17 10,02 22,85 26,20 27,00 licea ogólnokształcące szkolnictwo gimnazjalne szkolnictwo podstawowe 0,00 5,00 10,00 15,00 20,00 25,00 30,00 Spośród ogółu uczniów szkół podstawowych w gminie Kamień 99,3% uczyło się w 2012 r. obowiązkowo języka angielskiego. W szkołach gimnazjalnych w 2012 r. wszyscy uczniowie obowiązkowo uczyli się języka angielskiego, a 76% ogółu uczniów gimnazjów uczyło się także str. 32 Id: 58B0BC54-3A7F-4978-A A2C5896. Uchwalony Strona 32