Józef Klemens Piłsudski Chłopięce lata

Transkrypt

1 Józef Klemens Piłsudski Chłopięce lata Ziemią rodzinną Józefa Klemensa Piłsudskiego była Litwa. Urodził się 5 grudnia 1867 roku w Zułowie, majątku Piłsudskich leżącym na północ od Wilna. Rodzice- Józef Wincenty i Maria z Billewiczów pobrali się w kwietniu 1863 roku, w czasie powstania styczniowego. Ojciec przyszłego Marszałka był wówczas komisarzem Rządu Narodowego w powiecie rosińskim. Dzieciństwo Ziuka, bo w taki sposób zdrabniano jego imię, przypadło na czas, kiedy polskość na wschodnich kresach dawnej Rzeczpospolitej, po krwawym stłumieniu powstania styczniowego, brutalnie niszczono.czasy gimnazjalne były dla niego koszmarem. Odtrutką na szkolny system stało się samokształcenie. Młodzi Piłsudscy, Józef i Bronisław zorganizowali w 1882 roku tajne kółko o nazwie,,spójnia. Szkołą patriotyzmu był też dom rodzinny. Dzieci znajdowały się pod przemożnym wpływem matki, która uczyła ich odróżniać to, co dyktuje poczucie honoru, od spraw nieistotnych. Zesłany na Sybir W 1885 roku Piłsudski zdał egzaminy maturalne. W Tym samym roku rozpoczął studia. Wybrał medycynę w odległym Charkowie. Nie tylko studiował, ale i uczestniczył w nielegalnych manifestacjach politycznych, za co parokrotnie trafiał do aresztu. Wkrótce znalazł się w więzieniu oskarżony o udział w przygotowaniach zamachu na cara. Otrzymał wyrok 1 / 5

2 pięcioletniego zesłania, a jego brat Bronisław- piętnaście lat katorgi. W kręgu,,ludzi podziemnych Do Wilna z Syberii Piłsudski powrócił w lipcu 1892r. Po kilku miesiącach wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej, stając się niebawem jej przywódcą. W zaborze rosyjskim, tak jak w całej Rosji, działalność polityczna była zabroniona, toteż,,towarzysz Wiktor, takiego pseudonimu używał, został spiskowcem. Piłsudski oraz przyszły prezydent Rzeczypospolitej, Stanisław Wojciechowski, przez długi czas wspólnie kierowali poczynaniami nielegalnej partii. Olbrzymie znaczenie w partii Piłsudski zdobył, redagując, drukując i kolportując,,robotnika. W nocy z 21 na 22 lutego 1900r. do mieszkania, w którym znajdowała się tajna drukarnia, wkroczyli żandarmi, Piłsudski po raz drugi znalazł się w więzieniu. Więzień Cytadeli W kwietniu 1900 r. Piłsudski osadzony został w słynnym X Pawilonie warszawskiej Cytadeli, gdzie przebywali więźniowie polityczni. Oskarżono go nie tylko o redagowanie i drukowanie,,robotnika, ale też o udział w zamachach na szpiegów. Ucieczka z silnie strzeżonej Cytadeli nie wchodziła w rachubę. Postanowiono, że Piłsudski powinien udawać chorobę, najlepiej psychiczną. Tak też się stało. Dzięki pomocy wielu działaczy Piłsudskiemu już wkrótce udało się przedostać do Galicji. Starzy i młodzi W styczniu 1905 roku w Rosji wybuchła rewolucja. Szczególnie dramatycznie przebiegała na ziemiach polskich znajdujących się pod panowaniem cara. Skupieni wokół Piłsudskiego działacze zamierzali wykorzystać ją do wywołania, kolejnego po styczniowym, antyrosyjskiego powstania. W PPS do głosu doszło wielu młodych działaczy, którzy nie zamierzali walczyć o niepodległość Polski, ale pragnęli doprowadzić do przekształcenia Rosji w państwo demokratyczne, w którym ziemie polskie cieszyłyby się autonomią. Na tym tle doszło w partii do 2 / 5

3 rozłamu. Legionowe boje W dniu, którym Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Rosji, 6 sierpnia 1914r. Piłsudski mógł rozpocząć realizację swoich planów. Dowodzona przez Tadeusza Kasprzyckiego kampania kadrowa wczesnym rankiem przekroczyła granice dawnego Królestwa - wkroczyła do Kielc. Piłsudski spodziewał się, że pojawienie się jego oddziału doprowadzi do wybuchu powstania antyrosyjskiego. Nic takiego jednak się nie stało- mieszkańcy wsi i miasteczek, przez które maszerowali żołnierze nie chcieli ryzykować. Ciężkie walki między innymi pod Anielnem i Laskami, żołnierze Piłsudskiego stoczyli dopiero w październiku. Wkrótce okazało się, że legionistów ze wszystkich stron otaczają Rosjanie. Dzięki odważnym i trafnym decyzjom dowódcy oraz pomocy miejscowej ludności oddział Piłsudskiego zdołał wydostać się z pułapki. Od tej pory żołnierze darzyli dowódcę bez granicznym zaufaniem. W magdeburskiej twierdzy Szanse sprawy polskiej zmieniły się radykalnie po 5 listopada 1916r., kiedy to władcy Niemiec i Austro-Węgier proklamowali ustanowienie samodzielnego Królestwa Polskiego. Piłsudski podjął wówczas działalność polityczną jako cywil, wchodząc w skład zależnej od okupantów namiastki polskiej władzy- Tymczasowej Rady Stanu.W lipcu 1917r. rozpoczął się tzw. kryzys przysięgowy, w trakcie którego legionistów internowano, a Piłsudskiego wraz z Kazimierzem Sosnkowskim uwięziono i wywieziono do Niemiec, gdzie po miesiącu zamknięty został w twierdzy w Magdeburgu. Pod nieobecność Piłsudskiego w kraju rosła jego legenda,jako jedynego człowieka, który dla Polski walczył ze wszystkimi zaborcami i był przez nich prześladowany. Z powrotem w kraju 3 / 5

4 W obliczu nieuchronnej klęski Niemcy 8 listopada 1918r. uwolnili magdeburskiego więźnia, a w dwa dni później specjalnym pociągiem wyprawili go do Warszawy. Piłsudski wracał do kraju z wiarą, że Polacy solidarnie rozpoczną odbudowę własnego państwa. Wkrótce objął pełnię władzy, jako Tymczasowy Naczelnik Państwa. Zarządził demokratyczne wybory do sejmu, ogłosił też ważne dekrety w sprawach społecznych. Walka o granice W momencie odzyskania niepodległości Polska nie miała trwałych bezpiecznych granic. O ich wytyczenie należało walczyć z bronią w ręku, do czego potrzebna była silna armia, którą Piłsudski zamierzał stworzyć. Największym zagrożeniem były Niemcy, ale do pierwszego starcia doszło z Ukraińcami we Lwowie. Wkrótce od wschodu nadciągnął nowy, najgroźniejszy przeciwnik-czerwona, bolszewicka Rosja. Piłsudski zamierzał podjąć przeciwko niej zdecydowane działanie. Przeciwko bolszewikom Walka z bolszewikami trwała przez cały rok Do zdecydowanego starcia doszło dopiero wiosną 1920 roku. Kijów został zdobyty,co wywołało w kraju olbrzymi entuzjazm. Piłsudskiego witano jako zwycięskiego wodza. Bolszewicy nie zostawali jednak pobici. W lipcu kontrofensywę rozpoczął Michaił Tuchaczewski. W sierpniu nieprzyjaciel dotarł pod Warszawę. W nocy z 5 na 6 sierpnia Piłsudski podjął decyzję ataku na skrzydło i tyły wroga. Decydujące uderzenie poprowadził sam. Manewr był bardzo ryzykowny, ale zakończył się pełnym sukcesem. Armia czerwona poniosła ogromne straty. Do ostatecznego starcia doszło pod koniec września nad Niemnem. Wojnę zakończył pokój w Rydze 18 marca 1921 roku. "Samotnik z Sulejówka" 4 / 5

5 Głową Gabriel przeznaczonej 1923 zdaniem, służby podwarszawskim zdawali Belwederu Zamach Od scenę jesieni roku polityczną.w państwa publicznej. Narutowicz. sobie majowy ponosili 1925 Marszałek wkrótce sprawę, właśnie Piłsudski Sulejówku. moralną Po powróci, realizacji W pozostawał odejściu że dla kilka przestał nie coraz odpowiedzialność Piłsudskiego, i dni Przeciwnicy poszedł tego to niecierpliwej na później w sceny być celu żądanie wojsku, na w sprzyjały politycznej prezydent momencie gdyby polityczną Piłsudskiego, ale większość oczekiwał za gdy ten śmierć kolejne zginął Piłsudski odjął wyboru emeryturę. do społeczeństwa. władzy na Narutowicza, tak kryzysy najwyższy od dogodny jak prezydenta, kuli osiadł doszli i Sam jego zamachowca, rządowe. w moment, Marszałek ludzie, zwolennicy, całkowicie niewielkim Polsce którym którzy, by urząd. pierwotnie wierzył, 9 zrezygnował powrócić domku grudnia doskonale jego Do że czerwca wzostał do Najpoważniejszy przystąpił ludowców, pojawiając potraktowane moście racji, 18 Prezydent władzy. jednostki, walkę Sprawa Starcia partie prezydent przywódców całym Polityka padły Piłsudski reprezentujące z okresie Marszałka Poniatowskiego Sprawował partiami brzeska pierwsze zagraniczna jednak istniały Ignacy i Wincentemu się rząd opozycji jako rządów w mógł politycznymi, stolicy zmuszeni rozpoczął w opozycyjne Mościcki z strzały. próba momencie, opozycją tylko osadzono lewicę pomajowych na z Witosowi. dyktatorsku, zbrojnego kapitulować prezydentem Walki, czele rozwiązał byli się i partie zaostrzyły centrum. które podać gdy w zbrojnego ostatniej wojskowym Postanowił sprawa których prezydent wydające zamachu jego parlament, się lub mimo W Wojciechowskim, się, zdaniem do zdecydować końcu dekadzie brzeska zginęło oddziału. to dymisji. gdy stanu. własną wywrzeć misję więzieniu w a sierpnia przeciwko pomajowej nie w kilkaset obciążała tworzenia kwietnia Po nocy W Działania prasę.wkrótce dbały się nacisk wyniku dramatycznej mieszczącym 1930r. w z osób rządzącej 9 o której Polsce 1926 użycie na interes Piłsudskiego rządu i zamachu na 10 skończyły nie roku. prezydenta, polecenie szanowano września siły. powierzył państwa. przekonał sanacji rozmowie się Do Piłsudski Ostatecznie w się najbardziej. działania zostały twierdzy kilkunastu zjednoczyły Piłsudskiego, rozpoczął przywódcy prawa 12 trzech zdobył maja premiera, Marszałek Brześć. o swoich godzinie otwartą dniach. na pełnię się W Jedną była realizowany. Związkiem obydwoma stosunków politykę gwałtownie Uwielbiany Legenda socjalistycznej ogarnęła roku decydowała właśnie tradycji, zmienił wówczas zaspokojenia jak i oczerniany. polityka z się, Piłsudski zagraniczną następcą dziedzin w otaczała socjalistyczną Radzieckim, z Najbardziej też dniach gdy się i pieśń jednym zagraniczna. W oczerniany osobistych konspiracji. starał pogorszyły stosunkach bohater życia prowadził Tadeusza Piłsudskiego wojenna bojów z nazwano się sąsiadów, powszechną państwowego, kierował przeszłość, przestał zachowywać ambicji. legionowych. Kierunek, Nowego tworzona żołnierza z Kościuszki najbliższymi dojściu polityką już być się należało W blasku niepodległej budowano była zasadą, który żołnierzem, podczas Hitlera poprawne życia. równowagi Poza i "zagubiony Księcia jego którego jej polepszyć nabrała nieprzyjaznymi Początkowo granice wyznaczył by legenda marszów jego władzy. kontakty. Polsce Józefa a Piłsudski lub wkroczył w dopuścić czarną złoty polskie je szeregach równej żołnierska, z i był Poniatowskiego. przerw drugim. tworzyli róg", W przywiązywał czytelny legendę więc Polsce w zaczęła wypadku do odległości. świat stawał strzeleckich, między Piłsudski ją o sąsiadami, wzajemnego współtowarzysze której i zarzucając polityki. Z wykraczać konsekwentnie się tego zaostrzenia walkami Stosunki szczególną Obraz dziedzicem sile zarówno też Wypominano a i czyli powodu trwałości całą próżność Piłsudskiego w zbliżenia. z się pamiętnym okopach. uwielbiany, Niemcami Polskę uwagę, rycerskich z polską i mu chęć Z To i Śmierć Józef Piłsudski zmarł 12 maja 1935r. Pochowany został na Wawelu. W ostatniej drodze towarzyszyły mu nieprzebrane tłumy ludzi, zarówno w Warszawie i Krakowie, jak i przy trasie wiozącego trumnę pociągu. Zgodnie z ostatnią wolą Marszałka jego serce spoczęło na wileńskim cmentarzu, tam gdzie pochowana została jego matka. 5 / 5