Walki o kształt państwa polskiego

Transkrypt

1 Walki o kształt państwa polskiego Traktat Wersalski z 28 VI 1919 roku ustalał problem granic Polski, której przyznano Pomorze Wschodnie bez Gdańska Wielkopolskę Plebiscyt na Warmii i Mazurach i Śląsku Gdańsk jako wolne miasto znalazł się pod zarządem Ligi Narodów Nie oznaczało to w praktyce zakończenia problemu granic polskich wręcz przeciwnie doprowadziło do wielu nowych Śląsk Cieszyński W roku 1918 ustanowiono na Śląsku Cieszyńskim linię demarkacyjną 23 I 1919 roku wojska czeskie wkroczyły na Śląsk Cieszyński osiągając granicę Wisły 3 II 1919 roku w Paryżu zostało podpisane porozumienie o nowej linii demarkacyjnej, która miała obowiązywać do plebiscytu (adsbygoogle = window.adsbygoogle []).push({}); nie doszedł on do skutku na mocy decyzji podjętych w Spa przez Radę Najwyższą 28 VII 1920 roku podziału dokonano arbitralnie, wynikiem czego po stronie czeskiej pozostało około Polaków Walki o granicę wschodnią (adsbygoogle = window.adsbygoogle []).push({}); W roku 1919 wciąż trwały walki na froncie wschodnim. Ich wynikiem : 19 IV 1919 roku Polacy zajęli Wilno

2 w II 1919 roku doszło do walk Szeptyckiego z oddziałami bolszewików na Białorusi od początku 1919 roku trwały walki polsko ukraińskie o Galicję Wschodnią oddziały Śmigłego Rydza opanowały Galicję Wschodnia aż po rzekę Zbrucz Wojna polsko radziecka Sukcesu Piłsudskiego na wschodzie doprowadziły do uaktywnienia się Rosji Radzieckiej Zaproponowała ona rokowania dotyczące ustaleń granicy wschodniej, prowadząc jednocześnie przygotowania do ofensywy na zachodzie (adsbygoogle = window.adsbygoogle []).push({}); pod koniec III 1920 roku wywiad polski dowiedział się o przygotowywanym ataku na Polskę w takiej sytuacji Piłsudski zaczął szukać poparcia w republikach nadbałtyckich Litwa Białoruś Ukraińcy się wściekła za zajęcie Wilna nie czuła się na siłach występować przeciwko bolszewikom galicyjscy przegrali wojnę z Polską i tez się nie kwapili Jedynym kandydatem był Dyrektoriat Ukraińskiej Republiki Ludowej, na czele z Semenem Petlurą 21 IV 1920 roku Piłsudski podpisał umowę z Semenem Petlurą, na mocy której

3 uznał Petlura niepodległość Ukrainy na wschód od rzeki Zbrucz zrzekł się Galicji Wschodniej Obie strony zawarły sojusz wojskowy przeciwko Rosji Radzieckiej Uprzedzając atak bolszewicki od Białorusi Piłsudski wraz z Ukraińcami zaatakował jako pierwszy 25 IV 1920 roku poprowadzono ofensywę, która zakończyła się 7 V 1920 roku zdobyciem Kijowa powołano tu ukraiński rząd Izaaka Mazepy przy braku poparcia ze strony ludności ukraińskiej, ofensywa została zahamowana 4 VII 1920 roku rozpoczęła się kontrofensywa radziecka przewodzili jej Tuchaczewski atak na Warszawę i Budionny uderzenie na Lublin z powodu skomplikowanej sytuacji na wschodzie upadł rząd Skulskiego nowy rząd koalicyjny Grabskiego postanowił powołać do życia 1 VII 1920 roku Radę Obrony Państwa W czasie ofensywy radzieckiej do Białegostoku przybył Marchlewski 1 VIII 1920 roku wydano tam manifest Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski Polrewkom Kon i Dzierżyński zapowiadał on utworzenie na podbitych terenach Polskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej Wojna polsko radziecka odbiła się również szerokim echem na arenie międzynarodowej

4 na konferencji państw zachodnich w Spa w VII 1920 roku Lloyd George zażądał od Polski uznania linii Curzona i uznania Wielkiej Brytanii jako mediatora w tym konflikcie pomimo tego, iż Grabski tłumaczył, że Polska broni Europy przed barbarzyńcami ze Wschodu działania Lloyd Georga doprowadziły w rezultacie do kryzysu rządowego w Polsce Grabski podał się do dymisji 24 VII 1920 roku powołano rząd Witosa VIII 1920 roku odbyła się Bitwa o Warszawę tzw. Cud na Wisłą armia Tuchaczewskiego została powstrzymana i odparta dokonał tego manewr oskrzydlający znad Wieprza, który miał miejsce 16 VIII autorem był gen. Tadeusz Rozwadowski, niemniej jednak decyzję wydał Piłsudski Wygrana Polaków zaskoczyła dowództwo radzieckie nakazano natychmiastowy odwrót, tym bardziej, że Budionny dostał pod Lwowem Kontrofensywa Polaków zakończyła się bitwą nad Niemnem trwająca w dniach IX 1920 roku Polacy rozbili front radziecki Jednakże wyczerpanie wojenne obu stron doprowadziło do rozpoczęcia negocjacji pokojowych

5 18 III 1921 roku podpisano ostatecznie traktat brzeski ustalono porzucono granicę wschodnią sojusznika ukraińskiego, oddając go na pastwę bolszewików ustalono gwarancje praw w dziedzinie kultury, szkolnictwa i swobody wyznaniowej mniejszości polskiej i rosyjskiej Polska miała otrzymać zwrot zbiorów sztuki wywiezionych z Polski po 1772 roku oraz 30 mln. rubli w złocie rekompensaty za udział ziem polskich w życiu gospodarczym imperium rosyjskiego Ciekawym epizodem tej wojny jest Bunt Żeligowskiego pod koniec ofensywy Piłsudski zlecił gen. Żeligowskienu upozorowanie buntu i wkroczenie do Wilna samo wkroczenie łamało zawarte wcześniej umowy rozejmowe pomiędzy Polska i Rosją Radziecką utworzono tam Komisję Rządzącą Litwy Środkowej 24 II 1922 roku odbyły się tam wybory do Sejmu Wileńskiego, wynikiem czego Wilno przyłączono do Polski Granica zachodnia i północna Postanowienia traktatu wersalskiego o plebiscycie na Śląsku obie strony przyjęły z rozczarowaniem. Doprowadziło to do szeregu represji ze strony niemieckiej wobec ludności polskiej co stało się głównym powodem wybuchu powstania 17 VIII 1919 roku I powstanie śląskie

6 wobec znacznej przewagi niemieckiej akcję szybko przerwano Po ratyfikacji traktatu wersalskiego na tereny Śląska przybyły wojska angielskie, francuskie i włoskie, które nadzorować miały przebieg plebiscytu 11 II 1920 roku zaczęła w Opolu działać Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa Polski komisariat plebiscytowy w Bytomiu Niemiecki w Katowicach W okresie ofensywy bolszewickiej Niemcy próbowali wykorzystać sytuację do przejęcia kontroli nad całym Śląskiem akcje bojówek niemieckich szykany wobec Polaków Doprowadziło to w rezultacie do wybuchu II powstania śląskiego nocą z 19 na 20 VIII 1920 roku po interwencji MKRiP 28 VIII 1920 roku popisano porozumienie o zaprzestaniu walk Plebiscyt odbył się 20 III 1921 roku duża MKRiP przewaga Niemców pozwoliła głosować wszystkim ludziom urodzonym na Śląsku Przebyła duża fala emigrantów z Niemiec, co zadecydowało o niepowodzeniu Polaków niezadowolenie z plebiscytu, jak i podziału Śląska przez MKRiP doprowadziło do wybuchu III powstania śląskiego nocą z 2 na 3 V 1921 roku

7 walki trwały do 5 VIII 1921 roku 12 X 1921 roku Rada Ligi Narodów podjęła ostateczna decyzję o podziale Górnego Śląska Polska dostała 29% obszaru plebiscytowego, z większością przemysłu górnośląskiego Powiaty katowicki, lubliniecki, pszczyński, rybnicki, świętochłowicki i tarnogórski ostateczne porozumienie polsko niemieckie w sprawie Śląska podpisano 15 V 1922 roku w Genewie 11 VII 1920 roku, kiedy szła ofensywa radziecka odbył się również plebiscyt na Warmii i Mazurach, zakończony całkowitą klęską Polski