Raport Ekologiczny 2008 Environmental protection report 2008

Transkrypt

1 Raport Ekologiczny 2008 Environmental protection report 2008 naturalny wybór

2

3 Raport Ekologiczny 2008 environmental protection report

4 Szanowni Paƒstwo, Dear Reader, Z przyjemnoêcià oddajemy Paƒstwu do ràk nowy raport ekologiczny Banku Ochrony Ârodowiska podsumowujàcy nasze dzia ania za ubieg y rok. Przy okazji tej publikacji i wczeêniejszych naszych raportów mamy podwójnà satysfakcj. Przekazujemy Paƒstwu informacje, jak zarzàdzaliêmy Êrodkami na ekologi, ile udzieliliêmy kredytów na inwestycje w ochronie wód, powietrza, na zagospodarowanie odpadów oraz na zadania s u àce polepszeniu jakoêci Êrodowiska akustycznego, usprawnienie monitoringu zanieczyszczeƒ. Pokazujemy miejsce BOÂ w systemie finansowania Êrodowiska i jego relacje z samorzàdami, instytucjami gospodarczymi, funduszami ekologicznymi, z którymi àczy nas wspólna misja ekologiczna i wspó praca. Promujemy te, i mam nadziej to drugi powód do satysfakcji, ide dbania o Êrodowisko, przekonujemy naszych Czytelników, e ekologia to wa ny i nieod àczny element nowoczesnego stylu ycia. Stàd m.in. w ofercie Banku mamy kart kredytowà z programem affinity pierwszà na polskim rynku, która wspomaga ochron naturalnych ekosystemów polskiej przyrody. W naszym raporcie, oprócz zapisanych dokonaƒ w zakresie finansowania projektów s u àcych ochronie Êrodowiska, staraliêmy si te pokazaç mniej znane oblicze Banku jako instytucji wra liwej na problemy spo eczne, wspó odpowiedzialnej za spo ecznoêç, w której dzia a i Êrodowisko przyrodnicze, instytucji, która zarabianie pieni dzy stara si àczyç z najwy szymi standardami etycznymi. Koncepcja CSR (corporate social responsibility), czyli spo ecznie odpowiedzialnego biznesu, tak dziê modna, jest dla BOÂ jednà z podstawowych wartoêci. Zosta a zapisana w Strategii Rozwoju Banku dwa lata temu. PodkreÊlamy w niej nasze zaanga owanie w takich dzia aniach, które przyczyniajà si do zrównowa onego rozwoju kraju oraz poprawy warunków i jakoêci ycia w miastach, na wsi, w ka dym zakàtku Polski, k adziemy akcent na rozwój przemys u i us ug w dziedzinie ochrony Êrodowiska, w umacnianiu przedsi biorstw, które w rozwoju rynku ekologii widzà swojà przysz oêç, chcà tworzyç nowe miejsca pracy. Te inicjatywy wspieramy, do tych firm kierujemy naszà ofert produktów i us ug. Mamy ÊwiadomoÊç, e jesteêmy jednà z najwa niejszych instytucji finansowych odpowiedzialnych za jakoêç Êrodowiska oraz jako bank jesteêmy instytucjà zaufania publicznego, co nak ada na nas szczególne obowiàzki w zakresie spo ecznej odpowiedzialnoêci. CSR w BOÂ przek ada si na wiele inicjatyw. Bank jest nie tylko sponsorem, mecenasem przyrody i darczyƒcà, ale tak e inicjatorem wielu interesujàcych wydarzeƒ, o których informuje nasz raport. Inwestujemy pieniàdze, zgodnie ze swojà ekologicznà misjà (i wizjà), w programy ochrony ginàcych gatunków zwierzàt, wspieramy We are pleased to present to you a new edition of the Ecology Report of Bank Ochrony Ârodowiska which recapitulates our activities last year. This publication, as our previous reports, is doubly satisfactory to us. We present data on ways we managed funds available for environment friendly purposes, how many loans we granted to finance investment projects in air and water protection, waste management, and tasks improving noise reduction or warranting better pollution monitoring. We show the place of BOÂ in the system financing environmental protection and its relations with local government bodies, business institutions, and special purpose environmental funds to which we are linked by a common mission and co-operation. We also promote and I am confident this gives us another reason to be gratified the idea of caring about the environment, as we alert our Readers to the truth that ecology is an important and inalienable element of life in the world today. This is why we have in the Bank also a credit card with an affinity programme a first such card on the Polish market, which supports the protection of natural ecosystems in Poland. Next to our record of financing projects contributing to the protection of environment, we seek to present in this report what is perhaps a less publicised image of the Bank as an institution sensitive to social issues, one which is feels co-responsible for the community and for the environment in which it works, an institution which seeks to match making money with highest moral standards too. BOÂ S.A. considers the CSR (corporate social responsibility), or socially responsible business, an idea so fashionable today, one of its fundamental values now. The Bank put it down in its written Development Strategy two years back. We profess in it our commitment in such actions that contribute to maintain sustainable development in Poland and to raise conditions and quality of living in urban areas, in the countryside, in every corner of Poland. We emphasise the need for development of manufacturing and services in the area of environment protection, for strengthening enterprises that stake their future on a growing environmental services market and seek to create jobs there. We support such initiatives, as we address our offer of products and services to those businesses. We realise we are among the most prominent financial institutions responsible for the quality of environment, and that we have fiduciary duty as a bank, which puts special obligations on us in respect of social responsibility. The idea of CSR translates into numerous initiatives at BOÂ S.A. The Bank is not only a sponsor, patron of nature or donor, but also initiator of many interesting events our report mentions. We invest money, in keeping with our ecological mission (and vision) in programmes to protect declining animal spe- 4

5 organizacje ekologiczne, wspomagamy edukacj i kultur, podejmujemy akcje proekologiczne. W ub.r. w ramach d ugoletniej wspó pracy z Kampinoskim Parkiem Narodowym wspieraliêmy polskiego rysia, yjàcego tam na wolnoêci, w tym roku kontynuujemy program jego ochrony. Wspomagamy finansowo Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków oraz Fundacj Zielone P uca Polski. Bank od lat sponsoruje liczne imprezy ekologiczne o charakterze ogólnopolskim, jak np. akcja Sprzàtanie Âwiata, obchody Dnia Ziemi, konkurs Dbaj o Êrodowisko organizowany pod patronatem Ministra Ârodowiska, Maraton Recyklingu, konkurs Przeglàdu Komunalnego o Puchar Recyklingu. Doceniane i wspierane sà równie inicjatywy lokalne, ale o znaczeniu istotnym dla ca ego kraju, takie jak Mistrzostwa Polski w Koszeniu àk w Biebrzaƒskim Parku Narodowym. JednoczeÊnie Bank anga uje czas i pieniàdze w dzia alnoêç charytatywnà na rzecz osób chorych i ubogich, w tym szczególnie dzieci, udziela darowizn na rzecz hospicjów, domów dziecka. Ta dzia alnoêç Êwiadczy o szerokim i czynnym w àczaniu si Banku w ycie spo eczne i o misji, jakà podejmujà w adze Banku, niezale nie od podstawowego obowiàzku, tj. sprawowania przynoszàcej zyski pieczy nad powierzonymi przez deponentów Êrodkami. Przyk ady znajdziecie Paƒstwo na stronach naszego raportu. Znacznà cz Êç naszego portfela stanowià inwestycje w infrastruktur, w technologie, w nowoczesne wyroby s u àce ochronie Êrodowiska. Bank uczestniczy w projektach pozyskiwania energii odnawialnej z elektrowni wiatrowych, w budowaniu infrastruktury wodno-kanalizacyjnej du ych miast. Jest olbrzymia przestrzeƒ, na której spotykajà si interesy ekonomiczne z oczekiwaniami spo ecznymi. Spo ecznoêç jest dla BOÂ jednà z podstawowych wartoêci. W pierwszej po owie 2008 roku nasz Bank zosta wyró niony przez Stowarzyszenie na rzecz Bezpieczeƒstwa Finansowego Obywateli RP Nagrodà Honorowà za wspieranie edukacji finansowej w ramach Corporate Social Responsibility. W tym roku rozpocz liêmy realizacj ambitnego nowatorskiego programu Zero emisji BOÂ bankiem przyjaznym klimatowi. Sprawdzimy, ile dwutlenku w gla emitujemy na co dzieƒ i jak mo na jego iloêç zredukowaç. JesteÊmy pierwszà instytucjà finansowà w Polsce, która zostanie poddana szerokiemu, kompleksowemu audytowi badajàcemu wp yw dzia alnoêci Banku i jego wszystkich placówek na stan klimatu. Z myêlà o potrzebach organizacji pozarzàdowych przygotowaliêmy specjalny pakiet produktów, aby nasza wspó praca z NGO by a jeszcze bardziej efektywna i satysfakcjonujàca. Przekazujàc ten raport Czytelnikom, chcia bym wyraziç pragnienie, by troska o naturalne Êrodowisko by a jak najwy szym udzia em nas wszystkich, nak ady inwestycyjne na ochron Êrodowiska ros y w tempie wy szym ni obecnie i abyêmy wnosili wspólnie coraz wi kszy wk ad w zrównowa ony rozwój naszego kraju. cies, we support ecology organisations, help spread education and cultural events, and we initiate pro-ecology actions. Last year, under our long-standing co-operation programme with the Kampinoski National Park, we supported the Polish lynx which lives there wild, and this year we continue its protection programme. We support financially an All-Poland Bird Protection Society and a foundation called Zielone P uca Polski [Green Lungs of Poland]. For years now, the Bank has sponsored many environmental events of all-poland character, to mention but the Clean the World action, an Earth Day event, a contest called Keep Your Environment Clean under the auspices of the Minister of Environmental Protection, a Recycling Marathon Race, or a Recycling Cup competition organised by the journal Przeglàd Komunalny. We appreciate and support initiatives at local level that are significant nationally, such as the All-Poland Championship in Meadow Mowing in the Biebrzaƒski National Park. Along with that the Bank commits time and money to charitable actions benefiting the sick and the poor, especially children. The Bank makes donations to hospices, and children s care homes. These activities testify to the Bank s broad and active involvement in the community and on the mission the Bank governing bodies undertake, apart from the basic duty of managing profitably funds depositors entrusted to the Bank. Our report quotes many cases in point. A substantial portion of our portfolio are investments in infrastructure, in technologies, up to date products contributing to the protection of environment. The Bank participates in projects to win renewable energy from wind power plants, in building waste treatment facilities and sewage infrastructure of major cities. Business interests in fact converge with public expectations on a wide range indeed. Dedication to the community is one of the fundamental values of BOÂ S.A. In the former half of 2008, our Bank won a distinction from a Society for Financial security of Citizens of Poland, an Honorary Award for supporting financial education within the framework of Corporate Social Responsibility. This year we started an ambitious novel programme called Zero emissions BOÂ S.A.: a Climate Friendly Bank. We checked the amount of carbon dioxide we emit daily to see how that amount can be reduced. We are the first ever institution in Poland to submit to a comprehensive audit assessing the impact operations of the Bank and all its outlets has on climate. With a view to needs of non-government organizations, we have prepared a special package of products to make our cooperation with NGOs even more efficient and rewarding. In presenting this report to our Readers I wish to express my hope that we all will demonstrate utmost care for the environment, that environmental protection expenditure will be growing faster than now, and we all should contribute more and more to sustainable development in our country. Prezes Zarzàdu Banku Ochrony Ârodowiska S.A. dr Jerzy Witold Pietrewicz President of the Management Board of Bank Ochrony Ârodowiska S.A. Dr Jerzy Witold Pietrewicz 5

6 BOÂ S.A. BANK Z MISJÑ BOÂ S.A. A BANK WITH A MISSION Bank Ochrony Ârodowiska S.A. to bank przyjazny klientom i naturalnemu otoczeniu cz owieka, wpisujàcy si w procesy zrównowa onego rozwoju. Naczelnà misjà BOÂ S.A., realizowanà od poczàtku jego funkcjonowania w systemie krajowego finansowania przedsi wzi ç proekologicznych, jest Êwiadczenie wyspecjalizowanych us ug bankowych, wspierajàcych dzia ania s u àce rozwojowi przemys u i us ug w zakresie ochrony Êrodowiska, a tak e rozwojowi rynku produktów zwiàzanych z ekologià. Z biegiem lat BOÂ S.A. rozpoczà dzia alnoêç w 1991 roku. Od 1996 roku jest spó kà publicznà, a od stycznia 1997 roku Rada Gie dy Papierów WartoÊciowych dopuêci a akcje Banku Ochrony Ârodowiska do publicznego obrotu na gie dzie. W tworzeniu Banku Ochrony Ârodowiska S.A. g ównà rol odegra Narodowy Fundusz Ochrony Ârodowiska i Gospodarki Wodnej. Stopniowo do grona akcjonariuszy przyst powa o coraz wi cej wojewódzkich funduszy ochrony Êrodowiska i gospodarki wodnej, przedsi biorstw i instytucji, a tak e osób fizycznych. W ramach utworzonej przez Bank grupy kapita owej funkcjonuje Dom Maklerski BOÂ S.A. Z roku na rok oferta Banku wzbogacana jest o kolejne finansowe produkty ekologiczne. RoÊnie skala dzia alnoêci mierzonej zarówno iloêcià placówek terenowych, jak i aktywnoêcià na polu finansowania ochrony Êrodowiska. Do koƒca 2007 roku BOÂ S.A. udzieli ponad 41 tysi cy kredytów na finansowanie przedsi wzi ç proekologicznych, w kwocie prawie 8 miliardów z otych. Miejsce w systemie BOÂ S.A. to jeden z kluczowych elementów polskiego systemu finansowania ochrony Êrodowiska systemu, który przez wiele paƒstw uwa any jest za wzorcowy. Podstawowym narz dziem realizacji Polityki Ekologicznej Paƒstwa jest zasada zanieczyszczajàcy p aci, która jest filarem systemu finansowania inwestycji proekologicznych w Polsce. Podstawy systemu tworzy Prawo ochrony Êrodowiska, które okreêla zasady funkcjonowania funduszy ekologicznych: narodowego i wojewódzkich oraz samorzàdowych gminnych i powiatowych. Fundusze gromadzà Êrodki finansowe z op at za korzystanie ze Êrodowiska (wprowadzanie gazów i py ów do atmosfery, pobór wód, wprowadzanie Êcieków do wód i ziemi, sk adowanie odpadów); z op at eksploatacyjnych i koncesyjnych, wynikajàcych z Prawa geologicznego i górniczego; z op at za wy àczenie gruntów z produkcji rolniczej i leênej, a tak e z kar za przekraczanie norm ekologicznych i innych wp ywów. Bank Ochrony Ârodowiska S.A. as a bank works with full commitment to clients and to the natural environment, participating in processes of sustainable development. Ever since it became part of the national framework of financing environment focused projects BOÂ S.A. has deemed it its supreme mission to provide specialised banking services to industries and services involved in environmental protection operations and to help the environment related products market grow. How the bank emerged BOÂ S.A. started its business in In 1996, the Bank started working as a public company, and in January 1997 the Warsaw Stock Exchange Council approved Bank Ochrony Ârodowiska stock for trading on the public exchange. The main driving force behind the establishment of Bank Ochrony Ârodowiska S.A. was the National Fund for the Protection of Environment and Water Resource Management (NFOÂiGW). Several regional funds for the protection of environment and water resource management environmental protection acquired shares of BOÂ S.A., as did various enterprises and institutions, as well as individuals. A capital group the Bank established includes a brokerage service called Dom Maklerski BOÂ S.A. The Bank used to add more and more financial products to its offer every year to support environmental projects. The Bank kept growing, both by increasing the number of outlets and enhancing its scale in financing environmental protection. By end 2007 BOÂ S.A. had extended a total of more than 41 thousand loans to finance environment friendly projects, to a total amount in excess of PLN 8 billion. The Bank s place in the environmentalprotection financing system BOÂ S.A. is a key component of Poland s environmental protection financing system an arrangement many foreign countries regard as exemplary. Poland s National Environmental Policy is guided by the rule that the polluter must pay, the pillar of environmental protection financing in Poland. The Polish Environmental Protection Law, which sets out principles of functioning special purpose funds at national, regional and local government (county and municipality) levels, forms the groundwork of the system. The funds garner their finances by collecting fees for the use of environmental resources (for gas and dust emissions into the air, water intake, sewage discharge of into water or into the ground, or for waste deposal) they cash; and from royalties for the use of minerals and concession fees as specified in the Geological and 6

7 Fundusze prowadzà redystrybucj tych Êrodków, zgodnie z priorytetami Polityki Ekologicznej Paƒstwa. Wspó pracujà tak e z sektorem bankowym, m.in. poprzez udzielanie dop at do oprocentowania kredytów. Fundusze ekologiczne to obok Êrodków zagranicznych jedno z najwi kszych, zewn trznych êróde finansowania nak adów na ochron Êrodowiska. Dziesi ç procent udzia u w strukturze nak adów na ochron Êrodowiska stanowià kredyty i po yczki krajowe, w tym bankowe. W tej grupie mieszczà si równie kredyty Banku Ochrony Ârodowiska. BOÂ S.A., dzia ajàc przez kilkanaêcie lat na rynku krajowym, ugruntowa pozycj lidera w sektorze bankowym w zakresie finansowania dzia aƒ dotyczàcych ochrony Êrodowiska. Udzia kredytów wyp aconych przez BOÂ S.A. w sumie nak adów na ochron Êrodowiska i gospodark wodnà w 2007 roku wyniós 6,3%. Miejsce Banku w systemie finansowania ochrony Êrodowiska w Polsce wyznacza te zwiàzek z innymi podmiotami, powo anymi Mining Law; from fees for exempting land from use for farming or forestry purposes; as well as from penalties charged for exceeding environmental norms, and other revenues. The funds redistribute the means they garner in accordance with National Environmental Policy priorities. They also co-operate with the banking sector, not least in subsidising interest on environmental lending. Next to funding supplied from abroad, the special purpose environmental funds are one of the biggest external sources of financing environmental protection expenditure. Domestic loans and borrowings, including bank lending, account for well over a dozen percent of total expenditure to finance environmental protection undertakings. This group also encompasses the Bank s own lending activity. In its years on the domestic market BOÂ S.A. established its lead position in the banking sector in financing environmental protection related actions. BOÂ S.A. loans accounted for 6.3% of total expenditure to finance environmental protection and water resource management in Struktura nak adów na ochron Êrodowiska w 2007 roku (wg informacji GUS) Structure of environmental protection expenditure 2007 (Central Statistical Office, GUS, figures) Nakłady na ochron Êrodowiska 7,5 mld zł Environmental protection expenditure: PLN 75 bn Nakłady na gospodark wodnà 2,2 mld zł Water resource management expenditure: PLN 2.2 bn 47,6% Êrodki w asne own funds 0,9% bud et centralny central gov t 2,1% bud ety samorzàdów local gov t bodies 14,8% Êrodki zagraniczne foreign funding 20,9% fundusze ekologiczne special purpose funds 10,0% kredyty i po yczki krajowe domestic lending 3,7% i n n e other Dziesi ç procent udzia u w strukturze nak adów na ochron Êrodowiska stanowià kredyty i po yczki krajowe, w tym bankowe. W tej grupie mieszczà si równie kredyty Banku Ochrony Ârodowiska. BOÂ S.A., dzia ajàc przez kilkanaêcie lat na rynku krajowym, ugruntowa pozycj lidera w sektorze bankowym w zakresie finansowania dzia aƒ dotyczàcych ochrony Êrodowiska. Udzia kredytów wyp aconych przez BOÂ S.A. w sumie nak adów na ochron Êrodowiska i gospodark wodnà w 2007 roku wyniós 6,3%. Domestic loans and borrowings, including bank lending, account ten percent of total expenditure to finance environmental protection undertakings. This group also encompasses the Bank s own lending activity. In its years on the domestic market BOÂ S.A. established its lead position in the banking sector in financing environmental protection related actions. BOÂ S.A. loans accounted for 6.3% of total expenditure to finance environmental protection and water resource management in w podobnym celu. Wyra a si on zarówno w powiàzaniach kapita owych, jak i we wspó pracy w zakresie dofinansowania inwestycji proekologicznych. Dbajàc o atrakcyjnoêç swojej pozycji na rynku, BOÂ S.A. wspó pracuje z krajowymi i zagranicznymi podmiotami dysponujàcymi Êrodkami na ochron Êrodowiska i rozwój infrastruktury komunalnej Narodowym Funduszem Ochrony Ârodowiska i Gospodarki Wodnej, szesnastoma Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Ârodowiska i Gospodarki Wodnej, Europejskim Funduszem Rozwoju Wsi Polskiej, Bankiem Gospodarstwa Krajowego, Bankiem Rozwoju Rady Europy, Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, niemieckim bankiem Kreditanstalt für Wiederaufbau oraz innymi instytucjami. Kooperacja The Bank s place in the environmental protection financing system in Poland is also defined by relations with other entities serving similar purposes. BOÂ S.A. is related by capital and involves in co-operation in part financing environment friendly projects. Keen to make its market position attractive, BOÂ S.A. co-operates with domestic and foreign entities that have funds to support financially environmental protection projects and municipal service infrastructure development: the National Fund for Environmental Protection and Water Resource Management, 16 regional Funds for the Protection of Environment and Water Resource Management (the WFOÂiGWs), a European Fund for the Development of Polish Villages, a government Agency for 7

8 Struktura akcjonariatu BOÂ S.A. (stan na dzieƒ r.) BOÂ S.A. ownership structure (as at 31 August 2008) 77,27% NFOÂiGW 10,40% WFOÂiGW 6,50% PGL Lasy Paƒstwowe state forest enterprise 5,83% pozostali other ta daje mo liwoêç oferowania licznych, atrakcyjnych produktów kredytowych, wspomagajàcych rozwój dzia aƒ proekologicznych. Implikacjà podpisanych umów i porozumieƒ sà rzeczywiste przedsi wzi cia na rzecz ochrony Êrodowiska, finansowane z udzia em kredytów Banku Ochrony Ârodowiska. Dzia ania w zintegrowanym systemie ochrony Êrodowiska: samorzàdów, podmiotów gospodarczych, funduszy ekologicznych i Banku, które àczy wspólna misja ekologiczna i wspó praca, przynoszà znaczàce korzyêci i przybli ajà spe nienie akcesyjnych zobowiàzaƒ Polski. Odpowiedzialny biznes W Banku Ochrony Ârodowiska koncepcja CSR, czyli spo ecznie odpowiedzialnego biznesu, przek ada si na wiele inicjatyw. I nie sà to tylko doraêne akcje pomocowe czy klasyczna filantropia. Bank w swej dzia alnoêci kieruje si zasadami odpowiedzialnoêci wobec swoich klientów, wobec spo ecznoêci, w których funkcjonuje, jak te wobec swoich wspó pracowników. Programowe zaanga owanie BOÂ S.A. w szeroko poj te dzia ania w ochronie Êrodowiska, wyra ajàce si mi dzy innymi w zapisach jego strategii, ma nie tylko charakter biznesowy. Bank, realizujàc spo ecznà misj biznesu, stymuluje proekologiczne dzia ania swoich klientów, udowadniajàc, e ochrona Êrodowiska mo e byç êród em znacznych oszcz dnoêci i wa nym elementem nowoczeênie zarzàdzanej firmy. Procedury obowiàzujàce w Banku gwarantujà kredytowanie wy àcznie zadaƒ realizowanych zgodnie z wymogami formalno- -prawnymi, w tym w szczególnoêci z regulacjami dotyczàcymi korzystania ze Êrodowiska. Jednak udzia BOÂ S.A. w finansowaniu przedsi wzi ç ochrony Êrodowiska to nie tylko element realizacji zadaƒ biznesowych. ÂwiadomoÊç ekologiczna przyêwieca tak e dzia aniom pozabiznesowym Banku, prowadzonym zarówno w ramach gospodarki w asnej, jak i na rzecz inicjatyw zewn trznych, s u àc identyfikacji mo liwoêci stosowania rozwiàzaƒ proekologicznych. Przyk adem mo e byç wdro enie w Centrali Banku i sukcesywnie w Oddzia ach zintegrowanego the Restructuring and Modernization of Agriculture, and a state bank called Bank Gospodarstwa Krajowego, Council of Europe Development Bank, European Investment Bank, a German bank called Kreditanstalt für Wiederaufbau, and other institutions. This co-operation generates possibilities to offer many attractive loan products, supporting environment friendly undertakings. The concluded contracts and agreements are real environmental protection undertakings, part financed with loans granted by Bank Ochrony Ârodowiska. Actions undertaken in the integrated environmental protection system, i.e., local government bodies, business entities, special purpose funds and the Bank, which share the environmental mission and are joint in co-operation, produce substantial benefits and take Poland closer to fulfilment of its accession obligations. Business with Responsibility At Bank Ochrony Ârodowiska you can see CSR, the idea of Corporate Social Responsibility, translating into many initiatives. Such actions include more than straightforward assistance or typical charitable actions. In its activity, the Bank is guided by a sense of responsibility towards clients, to the community in which it works, and towards its partners in co-operation. BOÂ S.A. s serious commitment in environmental protection actions in a broad sense, which is avowed among other things in its written strategy, does not only have a business dimension. The Bank, in pursuing the social mission of business, stimulates environment friendly activities among clients, thus demonstrating that environmental protection may be a source of substantial savings and an important element of modern business management. The Bank s own procedures safeguard that loans will be granted only to projects such that meet formal legal requirements, in particular regulations applicable to the use of environmental resources. BOÂ S.A. s participation in financing environmental projects is not only a contribution to the realization of 8

9 systemu zbierania odpadów. Zbiórka dotyczy nie tylko papieru, co mo na by uznaç za oczywiste, lecz równie noêników elektronicznych, a tak e zu ytych baterii. W oêwietleniu Banku stosowane sà arówki energooszcz dne. Zatem, Êwiadomie uczestniczàc w realizacji globalnych celów poprzez dzia ania lokalne, nawet drobnymi przedsi wzi ciami Bank stara si przyczyniaç do powstawania znaczàcych efektów. W dzia aniach zewn trznych Bank Ochrony Ârodowiska równie nie koncentruje si wy àcznie na pomna aniu swoich zysków. Tradycjà jest wspieranie ró norodnych inicjatyw spo ecznych, przedsi wzi ç kulturalnych i sportowych oraz pomoc najubo szym. Bank w roku 2007, podobnie jak w latach poprzednich, anga owa si w dzia alnoêç charytatywnà na rzecz osób chorych i ubogich, w tym szczególnie dzieci, udzielajàc darowizn na rzecz hospicjów, domów dziecka, katolickich oêrodków pomocy bliêniemu i organizacji dzia ajàcych na rzecz osób niepe nosprawnych. Wspierano finansowo wypoczynek wakacyjny dla dzieci z domów dziecka, z ubogich rodzin i dotkni tych chorobami nowotworowymi. Znaczàce miejsce w dzia aniach sponsorskich zajmowa o wspieranie przedsi wzi ç teatralnych, takich jak: Letnia Scena Teatru przy Pompie (Teatr S owackiego w Krakowie), spektakl Teatru im. Olgi Siemaszkowej z Rzeszowa, festiwali muzycznych: Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej, Festiwal Muzyki Kameralnej, udzielano równie pomocy klubom: Start z Lublina, Orze z Warszawy, Rybnickiemu M odzie owemu Klubowi Sportowemu, Klubowi Sportowemu Wis a, a tak e sponsorowano Bieg ubra i Grand Prix Pucharu Âwiata w Zapasach. BOÂ jest te sponsorem konkursów i olimpiad szkolnych z wiedzy ekologicznej, które s u à pog bianiu ÊwiadomoÊci ekologicznej dzieci i m odzie y. We wrzeêniu 2008 roku Bank Ochrony Ârodowiska wprowadzi do swojej oferty specjalny pakiet produktów przeznaczonych dla organizacji pozarzàdowych. Pakiet dla NGO b dzie uzupe nieniem dotychczasowej dzia alnoêci Banku w zakresie wspierania ró norodnych inicjatyw spo ecznych oraz inicjatyw na rzecz ochrony Êrodowiska i zrównowa onego rozwoju. business tasks. Environmental awareness also guides the Bank in its non-business actions both in its own enterprise resource management and in external initiatives where it helps identify possible applications of environment friendly solutions. Adoption of an integrated waste collection system at the Bank Head Office and subsequently in its Branches is a case in point. Not only old paper is collected, which is patently obvious, but also electronic media and old batteries. Energy-saving lighting is in use everywhere at the Bank. Thus, as its deliberately participates in the realization of global goals, the Bank tries to contribute to significant effects by taking local actions or even small steps. In external activities, Bank Ochrony Ârodowiska does not focus solely on multiplying profits. The Bank has a tradition of supporting various social initiatives, cultural undertakings and sport events, and help to the poor. In 2007, as in previous years, the Bank engaged in charitable actions for the sick and the poor, especially children, donating to hospices, children s care homes, help your neighbour Catholic charities, and organizations working for the disabled. Financial support was given to holiday turns of children from children s care homes, from poor families and children suffering cancer. Major sponsorship actions included support of theatrical projects such as a Summer Stage of Teatr przy Pompie (Teatr S owackiego in Kraków), a show at Olga Siemaszkowa Theatre in Rzeszów; and music festivals: Orthodox church music festival in Hajnówka, a chamber music festival. Assistance was given to sport clubs: Start in Lublin, Orze in Warsaw, a youth sport club in Rybnik, Sport Club Wis a, and sponsorship was extended to a race events called Bieg ubra and the World Cup Grand Prix in Wrestling. BOÂ also sponsored contests and school olympiads in environmental knowledge, which help deepen environmental awareness among children and young people. In September 2008, Bank Ochrony Ârodowiska launched a package of products designed for non-government organizations. The NGO package will supplement the activity of the Bank to date in supporting various social initiatives and initiatives for environmental protection and sustainable development. 9

10 INSTRUMENTY BANKOWE THE BANK S INSTRUMENTS Bank Ochrony Ârodowiska realizuje zadania z zakresu finansowania projektów proekologicznych na wiele ró nych sposobów. Udziela kredytów preferencyjnych i komercyjnych, organizuje emisje obligacji komunalnych i korporacyjnych, wspó finansuje projekty realizowane z udzia em funduszy pochodzàcych z Unii Europejskiej w ramach programów przeznaczonych dla Polski, jest te przygotowany do finansowania przedsi wzi ç w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. W realizacji proekologicznej misji Bank Ochrony Ârodowiska kieruje si celami wyznaczanymi przez Polityk Ekologicznà Paƒstwa i wynikajàcymi z Traktatu Akcesyjnego. Stosowane przez Bank instrumenty finansowe, w szczególnoêci kredyty preferencyjne udzielane we wspó pracy z Narodowym i Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Ârodowiska i Gospodarki Wodnej, zorientowane sà na realizacj krajowych i regionalnych priorytetów ochrony Êrodowiska. Zapewnia to racjonalne, zgodne z kryteriami NFOÂiGW oraz WFOÂiGW, wykorzystanie Êrodków w celu finansowania najbardziej potrzebnych rozwiàzaƒ dotyczàcych wszystkich dziedzin ochrony Êrodowiska. Kredyty proekologiczne kierowane sà na finansowanie przedsi wzi ç: w zakresie ochrony wód i gospodarki wodno-êciekowej: - budowy i modernizacji oczyszczalni Êcieków (komunalnych i przemys owych), w tym budowy przydomowych oczyszczalni Êcieków w rejonach, gdzie przyj cie takiego rozwiàzania jest zasadne, - budowy sieci kanalizacyjnej, - wykonania zbiorników retencyjnych, - racjonalizacji zu ycia wody, w szczególnoêci zamykania obiegów wody w technologiach przemys owych, - ograniczenia produkcji Êcieków z procesów technologicznych; w zakresie ochrony powietrza: - ograniczenia emisji zanieczyszczeƒ gazów i py ów do powietrza w energetyce zawodowej, przemyêle i transporcie poprzez zmiany technologii (w tym technologii spalania), popraw sprawnoêci procesów i stosowanie urzàdzeƒ oczyszczajàcych gazy odlotowe, - ograniczenia niskiej emisji (m.in. poprzez modernizacj sieci ciep owniczej i systemów grzewczych), - wzrostu efektywnoêci wykorzystania energii, - termomodernizacji budynków, - wykorzystania odnawialnych êróde energii; w zakresie gospodarki odpadami: - budowy i wyposa enia sk adowisk odpadów, - usuwania i unieszkodliwiania odpadów (w tym materia ów niebezpiecznych, np. wyrobów zawierajàcych azbest), a tak e ich recyklingu, - zmian technologii, prowadzàcych do zmniejszenia iloêci powstajàcych odpadów; Bank Ochrony Ârodowiska puts in place its tasks in financing environment friendly projects in many different ways. The Bank extends preferential and commercial loans, arranges municipal and corporate bond issues, co-finances projects supported with European Union funds under programs destined for Poland, and is busy preparing to start financing public-private partnership projects. In the pursuit of its environment friendly mission Bank Ochrony Ârodowiska is guided by targets staked out in the National Environmental Policy and in the Accession Treaty. The financial instruments the Bank applies, in particular preferential loans granted in co-operation with the National Fund for Environmental Protection and Water Resource Management and its arms (WFOÂiGWs), are geared to implementing domestic and regional environmental protection priorities. This warrants the reasonable use of the moneys, in accordance with NFOÂiGW and WFOÂiGW criteria, in order to finance the most useful solutions in all areas of environmental protection. Environmental loans are used to finance projects: in water protection and water resource and waste management: - building and modernizing waste treatment facilities (municipal and industrial), including small household facilities in vicinities where such solutions make sense - putting in place sewerage systems - building retention reservoirs - rationalizing waster consumption, in particular closed-circuit water use in manufacturing technologies - curbing waste production in technology processes in air protection: - curbing gas and dust emissions into the air in power plants, manufacturing and transportation, through technology changes (including burning technology), raising process efficiency levels and applying exhaust cleaning appliances - curbing low emissions (among other things through the modernization of heating systems and appliances) - raising energy efficiency levels - heating renovation in buildings - utilising renewable energy sources in waste management: - putting in place and equipping waste deposal sites - waste removal and neutralisation (also dangerous materials, e.g., asbestos containing products), and recycling - technology change reducing the number of waste production investment projects in noise protection, protection of nature, pollution monitoring, environmental education. 10

11 w zakresie ochrony przed ha asem, ochrony przyrody, monitoringu zanieczyszczeƒ, edukacji ekologicznej. Kredyty preferencyjne Dla finansowania przedsi wzi ç s u àcych ochronie Êrodowiska BOÂ S.A. stosuje wypracowane w trakcie wieloletniej dzia alnoêci instrumenty finansowe, pozwalajàce po àczyç Êrodki pochodzàce z systemu finansowania ochrony Êrodowiska ze Êrodkami komercyjnymi z rynku pieni nego. Taki mechanizm tworzy dêwigni finansowà, powodujàc zwi kszenie mo liwoêci kredytowania zadaƒ proekologicznych. Formu a ta jest mo liwa dzi ki wspó pracy Banku z innymi instytucjami, dysponujàcymi Êrodkami przeznaczonymi na ten cel. K r e d y t y ze Êrodków banku z dop atami do odsetek oraz ze Êrodków donatora, udzielane w ramach umów z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Ârodowiska i Gospodarki Wodnej, na ró norodne przedsi wzi cia z zakresu ochrony Êrodowiska. Aktualnie Bank ma podpisane umowy z szesnastoma WFOÂiGW w Polsce. Warunki kredytowania, takie jak: przedmiot kredytowania, podmioty uprawnione do ubiegania si o kredyt, maksymalna kwota kredytu i jej udzia w kosztach zadania, okres kredytowania i karencji w sp acie kapita u, oprocentowanie kredytu w ka dym województwie sà inne i zale ne od polityki regionalnej WFOÂiGW. Monta e finansowe, czyli kredyty udzielane z po àczonych Êrodków w asnych Banku i Êrodków donatorów. Przeznaczone sà na finansowanie przedsi wzi ç o du ej skali i potrzebie zaanga owania znacznych Êrodków. Bank negocjuje udzia poszczególnych stron w finansowaniu zadania, warunki umowy o wspólnym finansowaniu oraz umowy kredytu, a nast pnie monitoruje realizacj inwestycji i uzyskanie efektów rzeczowych oraz ekologicznych. Formu a wspólnego finansowania umo liwia zawarcie przez inwestora jednej umowy kredytowej z kilkoma instytucjami finansowymi, ogranicza czasoch onnoêç i upraszcza procedury ubiegania si o Êrodki na realizacj zadania. Kredyty udzielane we wspó pracy z Europejskim Funduszem Rozwoju Wsi Polskiej Counterpart Fund, z których mo e byç finansowane: zaopatrzenie w wod, budowa dróg oraz przedsi wzi cia agroturystyczne, na terenach wiejskich i ma ych miast, do 20 tys. mieszkaƒców. Zaletà preferencyjnych kredytów udzielanych przez BOÂ S.A. jest ich atrakcyjne oprocentowanie, na poziomie ni szym od rynkowego, mo liwoêç uzyskania karencji w sp acie kapita u oraz dostosowanie warunków udzielenia kredytu do specyfiki inwestycji. Kredyty komercyjne Nawet wtedy, gdy oprocentowanie kredytu oparte jest na warunkach rynkowych, BOÂ S.A. stara si stosowaç szczególne zach ty dla klientów podejmujàcych inwestycje przyczyniajàce si do poprawy stanu Êrodowiska. W tym celu uczestniczy w krajowych programach wspierania okreêlonych przedsi wzi ç proekologicznych oraz opracowuje autorskie rozwiàzania, zmniejszajàce koszty kredytu. K r e d y t y udzielane na podstawie ustawy o wspieraniu przedsi wzi ç termomodernizacyjnych, we wspó pracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Wymiernà korzyêcià finansowà dla kredytobiorcy realizujàcego zadanie zdefiniowane w ww. ustawie jest mo liwoêç uzyskania premii termomodernizacyjnej w formie umorzenia 25% wykorzy- Preferential loans In financing environmental protection related projects BOÂ S.A. uses financial instruments developed over many years where funds drawn from the system to finance environmental protection are put together with commercial funding taken from the money market. That particular mechanism works like financial leverage altogether widening possibilities of lending to finance environment friendly tasks. The Bank can rely on this formula owing to its co-operation with other institutions that can spend money for that purpose. L o a n s using the Bank s own funds with subsidised interest and using donor funds, extended under contracts with WFOÂiGWs, to finance various environmental protection related undertakings. Currently the Bank has agreements with 16 WFOÂiGWs across Poland. Lending conditions such as the object of the loan, entities eligible for applying for loans, maximum loan amount and its proportion of the project costs, loan period and grace in principal payment, loan interest is usually different in the particular regions depending as it is on the regional WFOÂiGW s own policy. Syndicated financing, or loans extended using combined own funds of the Bank with funds from donors. These are arranged for large scale undertakings and where very substantial funds are required. The Bank negotiates the contributions of the particular parties to the financing of the task, conditions of a joint financing contract and the loan contract, and upon its conclusion will watch the progress of the task and ascertain attainment of expected environmental benefits. The joint financing formula enables investors to conclude one loan contract with several financial institutions, shortens the duration of the project, and streamlines procedures for seeking funds for the completion of the task. L o a n s extended in co-operation with the European Fund for the Development of Polish Villages Counterpart Fund (EFRWP), to pay for the supply of water, road building and to support investment in agritourist projects, to rural communities and small towns up to 20 thousand population. Advantages preferential loans extended by BOÂ S.A. have include attractive interest under market levels, possibilities to get grace in principal payment and to adjust loan terms to specifics of the investment project in case. Commercial loans Even where loan interest is based on market rates, BOÂ S.A. seeks to apply special incentives for clients undertaking projects contributing to the improvement of the condition of the environment. To this end the Bank participates in domestic programs supporting specific environment friendly projects and develops its own solutions reducing loan costs. L o a n s extended on fulfilment of conditions of a Heating Renovation Support Act, in co-operation with the state Bank Gospodarstwa Krajowego. Borrowers engaging in tasks described in the regulation get financial premiums through the cancellation of 25% of the disbursed loans. L o a n s extended to finance the purchase of products and assembly of equipment serving environmental protection purposes. Maximum loan amount may even cover 100% of the purchase and assembly costs. Where the Bank and the distributor or manufacturer of the equipment conclude appropriate agreements, loans may carry 11

12 Struktura kredytów proekologicznych udzielonych przez BOÂ S.A. w 2007 roku Structure of environmental loans BOÂ S.A. extended in ,2% kredyty wspólne z NFOÂiGW/WFOÂiGW joint funding from NFOÂiGW & WFOÂiGW 1,5% ze Êrodków WFOÂiGW WFOÂiGW funds 17,0% z dop atami WFOÂiGW part subsidied by WFOÂiGW 4,1% ze Êrodków EFRWP EFRWP funds 31,0% ze Êrodków BOÂ S.A. BOÂ S.A. own funds 7,2% ze Êrodków EIB i CEB EIB & CEB funds stanego kredytu. Kredyty na zakup i monta wyrobów s u àcych ochronie Êrodowiska. Maksymalna kwota kredytu mo e wynieêç nawet 100% kosztów zakupu i monta u tych wyrobów. W przypadku zawarcia porozumienia pomi dzy bankiem a sprzedawcà, bàdê producentem urzàdzeƒ, oprocentowanie nabiera preferencyjnego charakteru. Kredyty dla firm realizujàcych inwestycje w formule trzeciej strony przeznaczone sà dla przedsi biorców wprowadzajàcych w obiektach zamawiajàcego nowe technologie, w celu uzyskania oszcz dnoêci lub wp ywów z op at eksploatacyjnych, zmniejszenia op at za gospodarcze korzystanie ze Êrodowiska i innych. Sp aty kredytu dostosowane sà do wp ywów lub oszcz dnoêci wynikajàcych bezpoêrednio z realizowanego przedsi wzi cia. K r e d y t y udzielane ze Êrodków zagranicznych instytucji finansowych. Aktualnie BOÂ S.A. prowadzi wspó prac z niemieckim bankiem Kreditanstalt für Wiederaufbau, Bankiem Rozwoju Rady Europy i Europejskim Bankiem Inwestycyjnym. Wspó praca z tymi bankami umo liwia finansowanie na korzystnych warunkach zadaƒ infrastrukturalnych, w tym zwiàzanych z ochronà Êrodowiska, zwi kszajàc mo liwoêci polskiego systemu finansowania ekologii, poprzez dop yw Êrodków zagranicznych. Inne instrumenty finansowe W celu realizacji przedsi wzi ç proekologicznych BOÂ S.A. proponuje równie inne produkty bankowe. Europejska Oferta to proponowana przez Bank, we wspó pracy z wybranymi firmami doradczymi, pomoc w identyfikacji zamierzeƒ inwestycyjnych pod kàtem mo liwoêci dofinansowania z funduszy unijnych oraz zapewnienie korzystnego wspó finansowania projektów obj tych programami unijnymi. W ramach Europejskiej Oferty BOÂ S.A. udziela kredytów pomostowych na pokrycie kwalifikowanych kosztów inwestycji refundowanych z funduszy unijnych, a tak e kredytów uzupe niajàcych na pokrycie cz Êci kosztów, które nie zostanà zakwalifikowane do finansowania ze Êrodków Unii Europejskiej. BOÂ S.A. proponuje kredyty spe niajàce potrzeby i oczekiwania pod wzgl dem: d ugoêci okresu kredytowania, preferential interest rates. Loans to businesses realising projects in third party financing tasks, which are extended to business companies introducing new technologies in contractor s objects, which generate savings or earnings from fees charged for the use of environmental resources, reduce fees paid for the commercial use of environmental resources, or result in other benefits. Loan payment schedules are adjusted to earnings or savings resulting directly from the undertakings realised. L o a n s extended with the use of funds supplied by foreign financial institutions. BOÂ S.A. has now co-operation agreements with the German bank Kreditanstalt für Wiederaufbau, the Council of Europe Development Bank and the European Investment Bank. Co-operation with these banks opens possibilities in financing infrastructure tasks on attractive terms, which also carries benefits to the cause of protection of environment as the inflow of foreign funding boosts the potential of the Polish system of financing environmental projects. Other financial instruments BOÂ S.A. has other banking products as well that can realize environment friendly projects. European Offer is the term the Bank uses to propose its assistance, in co-operation with selected expert advisory services, in identifying investment projects eligible for possible financial support from EU funds and providing good co-financing projects covered with EU programs. In its European Offer BOÂ S.A. grants bridge loans to cover qualified investment costs of projects refunded from EU funds, as well as supplementary loans to cover part of their costs that do not qualify for financing using funds supplied from the European Union. BOÂ S.A. will propose loans meeting needs and expectations in respect of the loan period, payment schedule, principal payment grace, payment dates, interest rates, collateral terms. Financing projects in a Public-Private Partnership formula is a first banking product on the market dedicated directly to entities in the corporate and public finance segment interested in financing investment projects on 12

13 harmonogramu wyp at, karencji w sp acie kapita u, terminów sp at, oprocentowania, zabezpieczenia. Finansowanie przedsi wzi ç realizowanych w formule partnerstwa publiczno-prywatnego to pierwszy na rynku, bankowy produkt dedykowany bezpoêrednio podmiotom segmentu korporacyjnego i finansów publicznych, zainteresowanym podj ciem finansowania inwestycji na podstawie umowy PPP. Oferta ta obejmuje kredyty inwestycyjne na realizacj projektów infrastrukturalnych oraz kredyty obrotowe na sfinansowanie zapotrzebowania na kapita obrotowy, wynikajàcego z biznesplanu przedsi wzi cia PPP. Ocena zdolnoêci kredytowej dokonywana jest w oparciu o biznesplan przedsi wzi cia i umow PPP. D ugoêç okresu kredytowania dostosowana jest do przep ywów finansowych z realizowanego zadania. Terminy oraz kwoty wyp at i sp at kredytu dostosowane sà do nak adów inwestycyjnych i przychodów generowanych przez projekt. Emisja obligacji jest coraz popularniejszym sposobem finansowania inwestycji, w tym inwestycji zwiàzanych z ochronà Êrodowiska. BOÂ S.A. jest w czo ówce banków organizatorów emisji niepublicznych obligacji komunalnych. Prowadzi tak e organizacj i obs ug emisji niepublicznych obligacji korporacyjnych. Emisja obligacji jako d u nych papierów wartoêciowych charakteryzuje si relatywnie niskim kosztem i krótkim czasem pozyskania Êrodków, elastycznoêcià programu i dodatkowo promocjà emitenta na rynku kapita owym. Ârodki z emisji obligacji mogà wspomagaç realizacj inwestycji proekologicznych. Profesjonalizm i wsparcie Dodatkowym wsparciem dla klienta poszukujàcego pomocy w realizacji przedsi wzi ç o charakterze proekologicznym jest unikalna struktura organizacyjna BOÂ S.A., posiadajàca pion techniczno-ekologiczny z G ównym Ekologiem Banku na czele. Oddzia y Banku zatrudniajà pracowników z wy szym wykszta ceniem technicznym w kierunkach zwiàzanych z ochronà Êrodowiska i legitymujàcych si doêwiadczeniem zawodowym (biura projektowe, administracja, wykonawstwo). To znaczàcy atut Banku, zarówno w kontaktach z klientami, jak i z punktu widzenia poprawnoêci oceny ryzyka techniczno- -ekologicznego inwestycji oraz skutecznoêci monitorowania jej realizacji. Ekolodzy dokonujà oceny ryzyka techniczno-ekologicznego inwestycji, monitorujà jej przebieg, a tak e doradzajà potencjalnym klientom w zakresie: korzystania z oferty Banku, z uwzgl dnieniem kredytów na preferencyjnych warunkach cenowych, pozyskiwania innych ni kredyty BOÂ S.A. êróde finansowania inwestycji proekologicznych, przygotowania monta u finansowego dla zapewnienia zbilansowania Êrodków na realizacj planowanych inwestycji, wymagaƒ formalno-prawnych zwiàzanych z realizacjà przedsi wzi ç s u àcych ochronie Êrodowiska. public-private partnership agreements. The offer includes capital expense loans realizing infrastructure projects and capital working loans financing needs set out in business plans of public-private undertakings. Credit capacity is evaluated based on business plans of the public-private undertaking and the public-private partnership agreement. Loan periods are adjusted to cash flows from the task realized under the project. Loan disbursement and loan payment deadlines and amounts of are adjusted to expenses on the investment project and revenues generated by the project. Bond issues are increasingly popular as ways of financing investment projects, including investment projects related to the protection of environment. BOÂ S.A. is one of banks arranging non-public municipal bond issues. The Bank also arranges and manages issues of non-public corporate bonds. Debt securities issues are characterised by relatively low costs and short time of arranging financing, flexibility of programs, and they have the added advantage of promoting issuers on the capital market. Funds collected through the issue of bonds may be used to support environment friendly projects. Professionalism and support Clients looking for help in realising environment friendly projects will find extra support in the unique organizational structure of BOÂ S.A., which features a standalone technical environmental division headed by a Chief Ecologist of the Bank. Branches of the Bank have their own staff with higher technical education in specialities related to environmental protection and with background in the profession (design offices, public administration, contractor services). This is a major advantage the Bank has, both in work with clients and in terms of expertise in technical environmental risk appraisal of investment projects and efficient monitoring of their progress. The Bank s ecologists perform environmental risk appraisal of investment projects, provide monitoring, and advise would-be clients in respect of: possible uses of the Bank offered products, with a view to loans on preferential price conditions, finding sources of financing environment friendly projects other than BOÂ S.A. loans, designing syndications such that warrant sufficient finances for the realisation of projected investment projects, formal legal requirements related to projects contributing to the protection of environment. 13