- w ramach ogólnych informacji o oferowanych kredytach mieszkaniowych;

Transkrypt

1 EUROPEJSKIE POROZUMIENIE W SPRAWIE DOBROWOLNEGO KODEKSU POSTĘPOWANIA W ZAKRESIE INFORMACJI UDZIELANYCH PRZED ZAWARCIEM UMOWY KREDYTU MIESZKANIOWEGO (ZWANE DALEJ POROZUMIENIEM ) Niniejsze porozumienie zostało wynegocjowane i przyjęte przez europejskie stowarzyszenia konsumenckie oraz Stowarzyszenia Europejskiego Sektora Kredytowego oferującego kredyty mieszkaniowe (patrz poniżej). Porozumienie umożliwia wprowadzenie dobrowolnego kodeksu postępowania (zwanego dalej kodeksem ) przez każdą instytucję oferującą konsumentom kredyty mieszkaniowe. Lista sygnatariuszy niniejszego porozumienia zawarta jest w załączniku. Porozumienie dzieli się na dwie części. Część I: Zasady wdrażania i monitorowania dobrowolnego kodeksu; Część II: treść dobrowolnego kodeksu w zakresie informacji udzielanych konsumentom przed zawarciem umowy: - w ramach ogólnych informacji o oferowanych kredytach mieszkaniowych; - w ramach informacji odnoszących się do potrzeb konkretnego klienta przed zawarciem umowy, które mają być przedstawione w Europejskim znormalizowanym arkuszu informacyjnym. Kodeks ma zapewnić przejrzystość informacji oraz ich porównywalność. Objęcie dobrowolnym kodeksem Kodeks obejmuje informacje dla konsumentów dotyczące krajowych i transgranicznych kredytów mieszkaniowych. Definicja kredytu mieszkaniowego do celów kodeksu Kredyt mieszkaniowy jest kredytem udzielanym konsumentowi na zakup lub remont prywatnej nieruchomości, którą klient posiada lub zamierza nabyć, zabezpieczonym hipoteką na nieruchomości lub zabezpieczeniem powszechnie stosowanym w tym celu w danym Państwie Członkowskim. Kredyty mieszkaniowe objęte dyrektywą dotyczącą kredytu konsumenckiego (87/102) są wyłączone z zakresu obowiązywania kodeksu.

2 CZĘŚĆ I: WARUNKI WDRAŻANIA Dobrowolny kodeks będzie wdrażany zgodnie z następującą procedurą: 1. Stowarzyszenia Europejskiego Sektora Kredytowego uznające kodeks oficjalnie ogłoszą podjęte przez siebie zobowiązanie do przestrzegania jego postanowień. 2. Każde ze Stowarzyszeń Europejskiego Sektora Kredytowego wyśle do członków w swoim kraju oficjalne zalecenie nawołujące do: 2.1. oficjalnego ogłoszenia, że członkowie uznają kodeks; 2.2. podjęcia wszelkich koniecznych środków w celu skutecznego wdrożenia kodeksu, czyli, między innymi, do zwrócenia się do poszczególnych instytucji, które chcą stosować postanowienia kodeksu o: ogłoszenie, że uznają one kodeks w ciągu 6 miesięcy od daty ratyfikacji porozumienia; oraz publiczne ogłoszenie informacji o uznaniu przez nie kodeksu; oraz zgłoszenie w centralnym wykazie zobowiązania do stosowania postanowień kodeksu oraz datę jego wdrożenia (patrz 7.2). Data wdrożenia kodeksu powinna przypadać w okresie 12 miesięcy od daty zgłoszenia zobowiązania do stosowania kodeksu. 3. Kodeks zostanie podany do wiadomości publicznej, a jego egzemplarze będą dostępne w każdym z oddziałów poszczególnych instytucji uznających kodeks. 4. Udostępnione egzemplarze kodeksu zawsze zawierać będą nazwę, adres i numer telefonu właściwego organu, do którego konsumenci mogą się zwracać, jeżeli napotkają trudności związane ze stosowaniem kodeksu. 5. Konsument informowany będzie o istnieniu kodeksu oraz jego dostępności za pomocą specjalnej adnotacji na Europejskim znormalizowanym arkuszu informacyjnym. 6. Stowarzyszenia Europejskiego Sektora Kredytowego będą publikować roczne sprawozdania z postępów w zakresie wdrażania kodeksu. 7. Komisja Europejska oświadczyła zamiar: 7.1. monitorowania stosowania i skuteczności kodeksu; oraz 7.2. zapewnienia, by ustanowiony został centralny wykaz, zawierający spis instytucji oferujących kredyty mieszkaniowe oraz adnotacje czy przyjęły one kodeks, czy nie; 7.3. wydania zalecenia zawierającego dobrowolny kodeks, zgodnie z dokumentem COM (1999) 232, z r.; 7.4. przeprowadzenia przeglądu działania kodeksu w ciągu dwóch lat od wydania zalecenia, na podstawie wyników prowadzonego przez nią monitorowania, rocznych sprawozdań z postępów sporządzanych przez Stowarzyszenia Europejskiego Sektora Kredytowego oraz wszelkich innych dostępnych informacji. Natychmiast po tym przeglądzie kodeks zostanie poddany zmianom pod patronatem Komisji Europejskiej i przy udziale wszystkich uczestników dialogu, w oparciu o ustalenia przeglądu przeprowadzonego przez Komisję. 8. Kodeks będzie otwarty również dla innych instytucji niebędących członkami Stowarzyszeń Europejskiego Sektora Kredytowego, które go przyjęły. 2

3 CZĘŚĆ II: DORBOWOLNY KODEKS POSTĘPOWANIA W ZAKRESIE INFORMACJI UDZIELANYCH PRZED ZAWARCIEM UMOWY KREDYTU MIESZKANIOWGO Niniejszy dokument jest dobrowolnym kodeksem postępowania (zwanym dalej kodeksem") dotyczącym informacji odnoszących się do kredytów mieszkaniowych udzielanych konsumentom przed zawarciem umowy: Kodeks stanowi trzon europejskiego porozumienia w sprawie dobrowolnego kodeksu postępowania w zakresie informacji udzielanych przed zawarciem umowy odnoszących się do kredytów mieszkaniowych (zgodnie z definicją zawartą w porozumieniu), wynegocjowanego i uzgodnionego przez europejskie stowarzyszenia konsumenckie i Stowarzyszenia Europejskiego Sektora Kredytowego. Instytucje uznające kodeks zobowiązują się zapewniać konsumentowi, zgodnie z warunkami wdrażania kodeksu oraz w formie opisanej poniżej: - ogólne informacje o oferowanych kredytach mieszkaniowych; - informacje odnoszące się do potrzeb konkretnego klienta na etapie przed zawarciem umowy, które mają być przedstawione w Europejskim znormalizowanym arkuszu informacyjnym. Ostateczna decyzja o przyjęciu oferty kredytowej kredytodawcy należy do klienta. 3

4 1. Ogólne informacje przedstawiane klientowi Wstępne informacje o kredytach mieszkaniowych powinny obejmować (lub być uzupełnione o) następujące dane przedstawione w takim samym formacie: A Kredytodawca: 1. Nazwa i adres kredytodawcy; 2. W stosownych przypadkach nazwa i adres pośrednika. B Kredyt mieszkaniowy: 1. Cele do których wykorzystany może być kredyt mieszkaniowy; 2. Forma zabezpieczenia; 3. Opis rodzajów dostępnych kredytów mieszkaniowych wraz z krótkim opisem różnic między produktami o stałym i zmiennym oprocentowaniu, łącznie z wynikającymi z nich skutkami dla klienta; 4. Rodzaje stóp procentowych stała, zmienna oraz ich kombinacje; 5. Orientacyjna wysokość kosztów typowego kredytu mieszkaniowego ponoszonych przez klienta; 6. Wykaz powiązanych składników kosztów, takich jak koszty administracyjne, ubezpieczeniowe, prawne, koszty pośrednictwa ; 7. Różne możliwości w zakresie spłaty kredytu kredytodawcy (łącznie z liczbą, częstotliwością i kwotą rat, jeżeli dotyczy); 8. Czy istnieje możliwość wcześniejszej spłaty (jeżeli tak, podać warunki); 9. Czy konieczna jest wycena nieruchomości i jeśli tak, to kto ma jej dokonać; 10. Ogólne informacje o ulgach podatkowych przysługujących w związku z odsetkami od kredytów mieszkaniowych lub innych stosownych dotacjach publicznych, lub informacje o tym, gdzie można uzyskać dalsze porady; 11. W stosownych przypadkach długość okresu do namysłu. 12. Potwierdzenie, że instytucja uznaje kodeks oraz wzmianka, że jego egzemplarz jest dostępny w instytucji. 4

5 2. Informacje przedstawiane w Europejskim znormalizowanym arkuszu informacyjnym Treść Europejskiego znormalizowanego arkusza informacyjnego przedstawiona jest poniżej. EUROPEJSKI ZNORMALIZOWANY ARKUSZ INFORMACYJNY Znormalizowane informacje stanowią integralną część Dobrowolnego kodeksu postępowania w zakresie informacji udzielanych przed zawarciem umowy kredytu mieszkaniowego, którego egzemplarz mogą uzyskać Państwo od kredytodawcy Pozycja Tekst na początku dokumentu 1 Kredytodawca 2 Opis produktu 3 Stopa nominalna (wskazać rodzaj stopy oraz długość ustalonego okresu) 4 Roczna stopa oprocentowania kredytu (APRC) oparta w stosownych przypadkach na przepisach krajowych lub stopie rzeczywistej Opis Niniejszy dokument nie stanowi wiążącej prawnie oferty. Dane liczbowe podane zostały w dobrej wierze i precyzyjnie odzwierciedlają ofertę, którą kredytodawca przedstawiłby klientowi w bieżących warunkach rynkowych, w oparciu o przedstawione mu informacje. Należy jednak zauważyć, że wartości liczbowe mogą zmieniać się pod wpływem warunków rynkowych. Przedstawienie niniejszych informacji nie zobowiązuje kredytodawcy do udzielenia kredytu. Ta sekcja powinna zawierać krótki, ale jasny opis produktu. Należy jasno zaznaczyć, czy zabezpieczeniem jest hipoteka na nieruchomości czy inne powszechnie stosowane zabezpieczenie. Należy wyjaśnić, czy oferowany produkt jest kredytem mieszkaniowym typu tylko odsetki (tj. wiąże się on z obsługą długu i końcową jednorazową spłatą kapitału) czy kredytem mieszkaniowym typu ratalnego (tj. wiąże się z płaceniem odsetek i spłacaniem kapitału w czasie trwania umowy kredytu mieszkaniowego). Należy wyjaśnić, czy warunki kredytu mieszkaniowego są uzależnione od wniesienia przez klienta jakiejś części kapitału (wyrażonej np. jako odsetek wartości nieruchomości). Jeżeli warunki kredytu mieszkaniowego są uzależnione od gwarancji strony trzeciej, należy to jasno wskazać. W tej sekcji należy przedstawić informacje o zasadniczym warunku kredytu mieszkaniowej stopie procentowej. W stosownych przypadkach opis powinien zawierać szczegóły dotyczące zmienności stopy procentowej, np. w związku z okresami przeglądu, okresami blokowania zmian stopy procentowej oraz związanych z nimi klauzul karnych, ograniczeń, limitów itp. Opis powinien zawierać: - informację, czy stopa zmienna jest indeksowana czy nie; oraz - w stosownych przypadkach przedstawiać szczegóły indeksacji. Jeżeli krajowa stopa APRC nie jest ustalona w przepisach, stosować należy odpowiednią stopę rzeczywistą. 5

6 5 Przyznana kwota kredytu i waluta 6 Czas trwania umowy kredytu mieszkaniowego 7 Liczba i częstotliwość spłat (może być zmienna) 8 W przypadku kredytu mieszkaniowego typu ratalnego kwota każdej z rat spłaty (mogą być różne) 9 W przypadku kredytu mieszkaniowego typu tylko odsetki : - kwota każdej z regularnych spłat odsetek; - kwota każdej z regularnych płatności w ramach mechanizmu spłaty; 10 W stosownych przypadkach dodatkowe koszy jednorazowe 11 Dodatkowe koszy okresowe (nie ujęte w pkt. 8) Kredytodawca powinien przedstawić informacje rzeczywiste lub poglądowe - o: a) kwocie każdej z regularnych płatności zależnie od częstotliwości spłat (patrz pkt 7); b) kwocie każdej z regularnych płatności w ramach mechanizmu spłat, odpowiednio do częstotliwości płatności (patrz pkt 7). W stosownych przypadkach należy zawrzeć ostrzeżenie, że mechanizm spłaty może nie pokrywać pożyczonej kwoty Jeżeli kredytodawca zapewnia mechanizm spłaty i włączył taki element do oferty, wówczas należy jasno określić, czy oferta związana jest z akceptacją przez konsumenta takiego mechanizmu spłaty. Należy przedstawić wykaz początkowych kosztów jednorazowych, które klient będzie musiał uiścić przy zaciąganiu kredytu mieszkaniowego. Jeżeli koszty te zależą bezpośrednio lub pośrednio od kredytodawcy, należy przedstawić ich szacunkową wysokość. W stosownych przypadkach należy wyjaśnić, czy koszty te należy uiścić niezależnie od wyniku rozpatrzenia wniosku o udzielenie kredytu mieszkaniowego. Koszty te mogą objąć na przykład: - koszty administracyjne; - opłaty prawne; - wycenę nieruchomości. Jeżeli oferta uzależniona jest od tego, czy usługi te zostaną zrealizowane na rzecz klienta za pośrednictwem kredytodawcy (pod warunkiem, że pozwalają na to krajowe przepisy), należy to jasno nadmienić. Wykaz ten powinien obejmować na przykład: - ubezpieczenie na wypadek nieuiszczenia spłat (w przypadku utraty pracy/śmierci) - ubezpieczenie od pożaru; - ubezpieczenie budynku i mienia ruchomego. Jeżeli oferta uzależniona jest od tego, czy usługi te zostaną zrealizowane na rzecz klienta za pośrednictwem kredytodawcy (pod warunkiem, że pozwalają na to krajowe przepisy), należy to jasno nadmienić. 6

7 12 Wcześniejsza spłata Kredytodawca powinien przedstawić informacje o: - możliwości i warunkach wcześniejszej spłaty; - łącznie z informacjami o wszelkich stosownych opłatach. Jeżeli na danym etapie niemożliwe jest ustalenie wysokości opłat, należy przedstawić informacje, że płatna byłaby kwota pozwalająca na pokrycie kosztów kredytodawcy związanych z przedterminowym zamknięciem transakcji. 13 Wewnętrzne procedury zażaleń 14 Poglądowa tabela amortyzacji Nazwa, adres i numer telefonu punktu kontaktowego Kredytodawca powinien przedstawić poglądową, skrótową tabelę amortyzacji zawierającą co najmniej: - płatności miesięczne lub kwartalne (jeżeli mają zastosowanie) w okresie pierwszego roku; - którym towarzyszą wartości roczne obejmujące cały okres trwania kredytu. Tabela powinna zawierać wartości liczbowe dotyczące - kwoty kapitału do zwrotu; - kwoty odsetek; - niespłaconego kapitału; - kwoty każdej raty; - sumy kapitału i odsetek. Należy jasno wskazać, że tabela ma jedynie charakter poglądowy i zawrzeć ostrzeżenie, jeżeli kredyt mieszkaniowy ma zmienną stopę procentową. 15 Obowiązek założenia u kredytodawcy rachunku bankowego na który wpływa pensja 7