Andrzej Czerwiński Przewodniczący Podkomisji energetyki Sejmu RP

Transkrypt

1 Przedmiotem posiedzenia Podkomisji energetyki Sejmu RP, które odbyło się 17 sierpnia była kolejna dyskusja nad Smart Gridem. Posiedzenie odbyło się z udziałem Zespołu ds. rozwoju inteligentnych sieci elektroenergetycznych w Polsce. Jedynym punktem posiedzenia była prezentacja profesora Jana Popczyka, który został poproszony o przedstawienie niezależnego stanowiska nt. INTELIGENTNE SIECI - szanse i zagrożenia dla Polski w kontekście zobowiązań dotyczących odnawialnych źródeł energii. W zaprezentowanym stanowisku główny nacisk położony został przez autora na dwie sprawy. Po pierwsze, autor podkreślił, że Smart Grid powinien być budowany w Polsce oddolnie, w postaci infrastruktury sieciowej, czyli podobnie jak to było w przypadku Internetu. Po drugie, że powinien być ukierunkowany na wspomaganie rozproszonej energetyki odnawialnej. W konsekwencji autor podkreślił potrzebę ścisłego powiązania prac nad Smart Gridem z pracami nad ustawą OZE. Autor stwierdził ponadto, że zdefiniowanie funkcji Smart Gridu, które będą umożliwiały efektywną realizację zróżnicowanych rozwiązań przyjętych w ustawie OZE musi mieć absolutny priorytet. W tym kontekście podkreślił, że nie wolno dopuścić do koncentrowania działań na budowie systemów pomiarowych AMI dla 16 mln odbiorców energii elektrycznej. Przeciwnie, działania trzeba koncentrować na mini Smart Gridach zróżnicowanych prosumentów w tym na infrastrukturze do wykorzystania źródeł rezerwowego zasilania elektrycznego posiadanych przez odbiorców, na infrastrukturze dla domów plusenergetycznych, na infrastrukturze ładowania samochodów elektrycznych i innych i w ten sposób pobudzać rozwój szerokiego prosumenckiego segmentu rynku. Okazało się zatem, że stanowisko autora pokrywa się w pełni z kierunkiem prac prowadzonych przez Zespół ds. rozwoju sieci inteligentnych Potwierdziła to w pełni dyskusja, która wywiązała się po prezentacji. Tym bardziej Podkomisja energetyki będzie konsekwentnie realizowała wcześniej przyjęte założenia odnośnie potrzeby stworzenia w Polsce Smart Gridu, który z jednej strony ożywi rozwój efektywnej energetyki odnawialnej u prosumentów, a z drugiej pozwoli na wykorzystanie ich potencjału obniżki zużycia paliw i energii. Taki Smart Grid zmieni w Polsce podejście do sposobu realizacji celów Pakietu 3x20, np. przez objęcie systemami wspomagania: produkcji zielonego ciepła i rozwoju transportu elektrycznego. Andrzej Czerwiński Przewodniczący Podkomisji energetyki Sejmu RP

2 Komisja Gospodarki *** Podkomisja stała do spraw energetyki INTELIGENTNE SIECI szanse i zagrożenia dla Polski w kontekście zobowiązań dotyczących odnawialnych źródeł energii Jan Popczyk Warszawa, 17 sierpnia

3 SMART GRID NIEUCHRONNY WYNIK FUNDAMENTALNYCH PROCESÓW 2

4 TEZA Dyskusja o kształcie Smart Grid-u jest w Polsce, na obecnym etapie, pod wieloma względami podobna do tej, która poprzedzała konsolidację elektroenergetyki, a także wprowadzenie współspalania jako technologii OZE. Jeśli charakterystyczna dla tych dyskusji argumentacja przeważy, to skutki będą podobne ( miało być dobrze, a wyszło jak zawsze ) UWAGA Dyrektywa 2009/72/WE nie wymaga wprowadzenia (do 2020 roku) systemu AMI. Decyzję pozostawia krajom członkowskim, które powinny ją podjąć na podstawie przesłanek ekonomicznych 3

5 WYBRANE DOKUMENTY I ŹRÓDŁA [1] Stanowisko Prezesa URE w sprawie niezbędnych wymagań wobec wdrażanych przez OSD inteligentnych systemów pomiarowo-rozliczeniowych. Styczeń [2] PLATFORMA INFORMACYJNA INTELIGENTNEGO OPOMIAROWANIA. MG, URE, PSE-Operator, Sejm RP. [3] NFOŚiGW wspiera ideę inteligentnych sieci energetycznych. XX Spotkanie Forum Energia-Efekt-Środowisko. Lipiec [4] Opracowanie modelu stosowania mechanizmów DSR na rynku energii w Polsce. PSE-Operator, CATA. Grudzień [5] Opracowania studentów (wykonane w ramach projektów seminaryjnych). 4

6 NIEBEZPIECZEŃSTWO BRAKU WSPÓLNEGO JĘZYKA!!! DYREKTYWY/DECYZJE I STARATEGIE UE [1] Dyrektywa 2009/72/WE (unijna podstawa budowy inteligentnych sieci elektroenergetycznych) [2] Dyrektywa 2009/28/WE dotycząca energetyki OZE (promująca takie technologie jak samochód elektryczny, pompa ciepła, paliwa drugiej generacji) [3] Dyrektywa 2010/75/WE w sprawie emisji przemysłowych (zaostrzająca wymagania w stosunku do źródeł emisji z segmentu ETS) [4] Decyzja non-ets 2009/75/WE (wprowadzająca mechanizmy zarządzania redukcją emisji CO2 w segmencie non-ets) [5] Dyrektywa 2010/31/WE (kreująca zrównoważone budownictwo, w tym dom zeroenergetyczny) [6] Mapa Drogowa 2050 (w postaci konkluzji Rady Europejskiej z lutego 2011), dotycząca budowy konkurencyjnej gospodarki bezemisyjnej (proponująca redukcję emisji CO2 w horyzoncie 2050 o 80%, a w przypadku elektroenergetyki w skrajnym przypadku nawet o 95%) [7] Biała Księga Transportu (projekt Komisji Europejskiej z marca 2011), dotycząca planu utworzenia jednolitego obszaru transportowego (wyrażająca dążenie do zbudowania konkurencyjnego i zasobo-oszczędnego europejskiego systemu transportu) [8] Prace nad nowym unijnym budżetem (pokazujące dążenie dużej części krajów członkowskich do redukcji WPR Wspólna Polityka Rolna) [9] Projekt rezolucji Parlamentu Europejskiego w sprawie priorytetów dotyczących infrastruktury energetycznej na 2020 r. i w dalszej perspektywie (2011/2034 (INI) 5

7 Przyczyny kryzysu (pierwsza i druga faza) i przebudowa świata Rynek energii elektrycznej PKB (opracowanie własne) około 1% około 1% (z samochodem elektrycznym) około 2% około 9% Roczny rozwój sektora (rynku/inwestycji) OZE/URE PKB (GDP) około 8% około 3% około 4% Roczny wzrost gospodarki W tym obszarze przedsiębiorstwa elektroenergetyczne rozwijały się szybciej niż cała gospodarka WEK Konieczność naprawy rynków finansowych i finansów publicznych Smart Grid infrastrukturą społeczeństwa wiedzy (i energetyki OZE/URE) MODEL ROZWOJOWY CHARAKTERYSTYCZNY DLA KRAJÓW OECD Historia, czas teraźniejszy (koniec zużycia energii elektrycznej jako zmiennej egzogenicznej) i antycypacja dynamiki PKB oraz rynku energii elektrycznej (dynamika PKB w okresie została skorygowana o spłatę obecnego zadłużenia, wynoszącego około 80%) 6

8 Smart Grid i ASPEKTY SPOŁECZNE ROZWOJU ENERGETYKI nieprzystawanie energetyki jądrowej do społeczeństwa demokratycznego/rynkowego/wiedzy PERSPEKTYWA SPOŁECZEŃSTW przemysłowe (rewolucja przemysłowa) postindustrialne (alokacja wytwarzania PKB z produkcji do usług) informacyjne (człowiek zniewolony przez media) wiedzy (człowiek produktywny Fromm), Smart Grid PERSPEKTYWA USTROJÓW SPOŁECZNO-GOSPODARCZYCH INTERWENCJONIZM (socjalizm, w kapitalizmie Keynes) energetyka państwowa (nacjonalizacja i centralizacja elektroenergtyki po 2. wojnie światowej) KORPORACJONIZM energetyka branżowa SUBSYDIARNOŚĆ (UE) energetyka samorządowa LIBERALIZM (Smith, Hayek, Friedman) energetyka OZE/URE, prosument, Smart Grid 7

9 Energetyka OZE/URE vs energetyka WEK? Energetyka WEK (PSE-Operator, PGE + Energa, Tauron, Enea, Vattenfall, RWE, EdF, GdFSUEZ EP,, SPEC, Dalkia, Fortum, ECO,, GAZ-System, PGNiG,, PERN Przyjaźń, PKN Orlen, Lotos, Naftobazy,, KW, KHW, JSW, Bogdanka). Przemysł WEK (GE, Westinghouse, Foster Wheeler, Alstom, Siemens, ABB, Areva). Odbiorcy energii GWAŁTOWNY WZROST SIŁY ENERGETYKI OZE/URE!!! Energetyka OZE/URE (PRK OZE: 13 stowarzyszeń PIGEO, SEO, SNWES, PIB, KIB, PSG, PTES, PTEW, TEW, TRMEW, PSPC, PTF, ; 600 przedsiębiorstw). Przemysł OZE/URE (Viessmann, Watt, ). Przemysł ICT (Jabil Kwidzyn, ). LPG (POGP). Energy Cities! Platforma IGW (?) Sieci sprzedaży URE. Prosumenci 8

10 POTRZEBA DZIAŁAŃ POLITYCZNYCH na rzecz efektywnego wykorzystania 3* (OZE) + 3** (CO 2 ) mld zł rocznie (3* - suma wynagrodzeń wytwórców energii elektrycznej z tytułu umorzeń zielonych certyfikatów i kar/ opłat zastępczych; 3** rok, Polska uzyskuje derogację, emisja w systemie ETS wynosi 200 mln t/rok, cena uprawnień do emisji wynosi na rynku 10 EUR/t) Decyzje polityczne powinny znaleźć wyraz w zapisach ustawy OZE harmonizującej polskie prawo z dyrektywą 2009/28/WE Cel 1. Spójny system wspomagania dla rynków: energii elektrycznej, ciepła i transportu (kolektor słoneczny, pompa ciepła, ogniwo fotowoltaiczne, mikrobiogazownia, samochód elektryczny) Cel 2. Wspomaganie realizacji projektów demonstracyjnych (innowacyjnych) za upublicznienie (w Internecie) doświadczeń współczesnego inwestora/prosumenta 9

11 WEK I ENERGETYKA URE. DWA FILARY BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO (opracowanie własne) Energetyka WEK Węgiel (kamienny + brunatny) 74% 47% 30% Gaz ziemny 17% 25% 25% Ropa naftowa 7% 1 8% 5% Energetyka jądrowa - -? Energetyka OZE/URE 0,5% 0,6% 0,7% Hydroenergetyka 0,5% 1,5% 3,5% Farmy wiatrowe 1% 2,5% 3,5% Biomasa odpadowa - 15% 20% Rolnictwo energetyczne - 10% 30% Energetyka słoneczna - 0,4% 2,3% Mikrowiatraki Udział 98%+2% 90%+20% 60%+60% Udział 1 Niski udział ropy jest związany z faktem, że jest to udział po konwersji energii pierwotnej na energię użyteczną (na kołach samochodu). 10

12 SMART GRID SIECIOWY OD ELEMENTÓW DO INFRASTRUKTURY. PRODUKTY. GRACZE 11

13 SMART GRID INTERNETOWY (SPOŁECZEŃSTWA WIEDZY) VS KORPORACYJNY (AMI) 1. Odbiorcy, DSM i DSR (EDRP, ICR, DLC) oraz AMI 2. Prosumenci, energtyka OZE/URE, intensyfikacja wykorzystania sieci (elektroenergetycznych, i nie tylko) oraz Smart Grid 3. Potrzeba uzgodnienia priorytetu funkcjonalności i produktów (dla prosumentów, ale nie tylko) nad technologią 4. Smart Grid i ustawa OZE (produkty muszą znaleźć odzwierciedlenie w ustawie OZE) 5. Smart Grid i systemy wspomagania OZE/URE: wirtualne, ogólnie dostępne laboratorium OZE/URE finansowane ze środków pomocowych i z dotychczasowych systemów wsparcia (w miejsce certyfikatów eksploatacyjnych) 6. Protokoły wymiany informacji do łączenia (przez integratorów) mikrosieci SG w większe sieci SG 7. Smart Grid narzędziem raportowania przez Polskę do Brukseli realizacji celów Pakietu 3x20 pochodzącej z obszaru energetyki OZE/URE 12

14 ANTYCYPOWANIE PRZYSZŁOŚCI W ENERGETYCE W ŚWIETLE JEDNOSTKOWYCH NAKŁADÓW INWESTYCYJNYCH (opracowanie własne) Porównanie nakładów inwestycyjnych, równoważnych w aspekcie rocznej sprzedaży energii elektrycznej do odbiorców końcowych (11 TWh) i uwzględniających konieczną rozbudowę sieci, dla czterech technologii wytwórczych charakterystycznych z punktu widzenia rządowej polityki energetycznej Polski do 2030 roku (opracowanie własne) TECHNOLOGIA Moc łączna [GW] Nakłady inwestycyjne [EUR] łączne [mld EUR] jednostkowe [EUR] Czas do efektu z pojedynczego bloku Pojedynczy blok jądrowy (po Fukushimie) 1,6 12 mld 12 mld 15 lat 2 bloki węglowe, z instalacjami CCS 1,7 8 mld 4 mld 20 lat 40 farm wiatrowych po 50 turbin, o mocy 2,5 MW każda 160 bloków combi, na gaz ziemny o mocy 10 MW każdy 16 tys. źródeł trójgeneracyjnych, na gaz ziemny o mocy 100 kw el każde 160 tys. mikrobiogazowni, po 10 kw el każda 5 10 mld 250 mln 2 lata 1,6 1 mld 6,5 mln 1 rok 1,6 4 mld 250 tys. 1 rok 1,6 7 mld 44 tys. 6 miesięcy 1 mln układów hybrydowych M/O/A1, o mocy 5 kw (M)+4,5 kw (O) każdy 4, mld 10 tys. 6 miesięcy 2 mln instalacji fotowoltaicznych, po 4 kw każda mld 5,5 tys. 3 miesiące 13

15 KONCEPCJA ODDOLNA SG SIECIOWY (1) elementy składowe SG mikro i mini SG (1) mikro. Interfejs inteligentny do integracji źródła wytwórczego z siecią elektroenergetyczną: źródło kogeneracyjne na gaz ziemny (mikrokogeneracja, kogeneracja małej skali), biogazownia, mikrowiatrak, mikrobiogazownia, ogniwo fotowoltaiczne, układ hybrydowy M/O/A, silnik stirlinga, SG (2) mikro. Mikrosieć prosumencka: szkoła, parafia (kancelaria), biurowiec, urząd gminy, szpital, dom plus-energetyczny, gospodarstwo rolne plus-energtyczne, SG (3) mini. Sieć inteligentna zakładu przemysłowego, 14

16 KONCEPCJA ODDOLNA SG SIECIOWY (2) integratorzy Integrator 1 sieć przedsiębiorstwa (zakładu przemysłowego) Integrator 2 wirtualne źródło poligeneracyjne należące do inwestora (inwestującego w źródła rozproszone OZE/URE, np. w postaci ARE) Integrator 3 - infrastruktura ładowania samochodów elektrycznych Integrator 4 OSD Integrator 5 OSP 15

17 W CZYM TKWI SIŁA SMART GRID (I TECHNOLOGII OZE/URE)? 1. W potencjale obniżki cen związanym z fabryczną produkcją. Potrzebny jest powrót do lekcji z przeszłości, mianowicie do ceny Forda T: USD, USD) to jest ważne w aspekcie technologii OZE/URE 2. W potencjale rozwojowym technologii elektronowych. W 1965 roku Gordon Moor, założyciel Intela, prognozował, że złożoność obwodów scalonych w stosunku do ich ceny będzie się podwajała co roku (w okresie prognoza ta praktycznie spełniła się prawie dokładnie, a istota procesu opisanego tą prognozą obowiązuje w gruncie rzeczy nadal) to jest ważne w aspekcie potencjału Smart Grid-u 3. We właściwościach procesu rozwoju infrastruktury Smart Grid, podobnych do właściwości rozwoju internetu ( 40 lat minęło Podbój internetu. Jak zdobyto siódmy kontynent. TheGuardian przedruk w FORUM, nr 47/2009) 4. W tym, że technologie OZE/URE i Smart Grid są właściwe dla biednych i bogatych (Monachium OZE/URE znajduje zastosowanie w budownictwie socjalnym, Sztokholm OZE/URE zwiększa marżę deweloperów o 10%) 5. W tym, że globalni inwestorzy dostrzegli już swoją szansę wejścia na rynek dla 2/3 mieszkańców świata dotkniętych biedą, której przyczyną jest niedostatek energii WNIOSEK: technologie OZE/URE i Smart Grid są wyjątkową szansą dla Polski, bo są dobre dla: 1 - zakładów przemysłowych, w których jest wielki potencjał obniżki zużycia energii (w ogóle) i które posiadają już często swój Smart Grid, 2 - gmin wiejskich posiadających zasoby do rozwijania rolnictwa energetycznego oraz obciążonych energochłonnym budownictwem, 3 - miast posiadających wielkie możliwości racjonalizacji transportu oraz obciążonych energochłonnym budownictwem, 4 - prosumentów posiadających zasoby DSM/DSR i rezerwowe źródła zasilania (w energię elektryczną) oraz chętnych do inwestowania w energetykę OZE/URE 16

18 ZAKRES POTRZEBNEJ DYSKUSJI 1. Tradycyjne wielkie systemy infrastrukturalne (system elektroenergetyczny, system gazowniczy, sieciowe systemy ciepłownicze, systemy wodociągowe). W tym wypadku dyskusja powinna wychodzić zdecydowanie poza AMI dla odbiorców energii elektrycznej. Potrzebne są regulacje prawne dotyczące: 1 - integratorów pomiarów w całej tradycyjnej infrastrukturze, 2 wyposażenia inteligentnego licznika w zintegrowany kalkulator umożliwiający odbiorcy zarządzanie we własnym zakresie energią/mediami 2. Energetyka OZE/URE. Dyskusja powinna wychodzić przede wszystkim na ocenę możliwości wspomagania generacji rozproszonej za pomocą Smart Grid-u. Smart Grid nie może być rozpatrywany, jak dotąd, głównie w perspektywie systemu AMI dla 16 mln odbiorców, bez powiązania z systemami wspomagania energetyki OZE/URE. Przeciwnie, Smart Grid powinien być głównym narzędziem zwiększenia efektywności wykorzystania środków przeznaczonych na wsparcie rozwoju OZE i redukcji emisji CO 2 (6 mld zł/rok, slajd 9) 3. Budowa Smart Grid-u powinna się odbywać na ścieżce maksymalnej efektywności. To oznacza, że powinna się rozpocząć od : 1 - włączenia ciepła w system wsparcia energii odnawialnej, 2 wykorzystania potencjału DSM/DSR odbiorców przemysłowych na rynku energii elektrycznej, 3 - wykorzystania źródeł rezerwowego zasilania w energię elektryczną posiadanych przez odbiorców, 4 - włączenia w system wsparcia zasobów energetyki OZE/URE, 5 - budowy systemu AMI (p.1), 4. Ścieżka maksymalnej efektywności (p. 3) pokazuje, że ważniejsze od realizacji systemów AMI AMI jest zdefiniowanie (najprzód koncepcyjne, a potem prawne) usług/produktów, które będą mogły być rozwijane dzięki Smart Grid-owi (u prosumentów, a na pewno nie u 16 mln obecnych odbiorców energii elektrycznej) 17

19 ZAKRES POTRZEBNEJ DYSKUSJI (cd.) 5. Bardzo istotne znaczenie ma dyskusja dotycząca potencjału Smart Grid-u w zakresie możliwości intensyfikacji wykorzystania elektroenergetycznych sieci rozdzielczych (poziom OSD), na przykład w takich aspektach jak: 1 - publiczna prezentacja zdolności przyłączeniowych sieci, 2 - obciążalność dynamiczna przewodów linii napowietrznych, 3 - likwidacja zakłóceń sieciowych, 3 - zarządzanie procesem odnowy poawaryjnej 6. Pilną sprawą jest powiązanie Smart Grid-u z infrastrukturą rynkową samochodu elektrycznego (siecią inteligentnych terminali ładowania). Dyskusja w tym wypadku powinna dotyczyć przede wszystkim podziału korzyści w łańcuchu wartości: produkcja energii elektrycznej OZE (E) jej wykorzystanie przez samochód elektryczny zaliczenie do wymaganego celu dotyczącego OZE (2,5 E). Otwartą sprawą jest na razie korzyść wynikająca z redukcji emisji CO 2 w wypadku samochodu elektrycznego zasilanego energią elektryczną odnawialną (system non-ets) 7. Pilną sprawą jest także powiązanie Smart Grid-u z inteligentnym domem plus-energetycznym i dyskusja na temat podziału korzyści w łańcuchu wartości: produkcja energii OZE (energii elektrycznej i ciepła) dom plus-energtyczny, sieć elektroenergtyczna zaliczenie do wymaganego celu dotyczącego OZE. Otwartą sprawą jest na razie, tak jak w wypadku samochodu elektrycznego, korzyść wynikająca z redukcji emisji CO 2 (system non-ets) 8. Potrzebna jest dyskusja dotycząca potencjalnego udziału przemysłu ICT (Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji) w kształtowaniu Smart Grid-u w Polsce 9. Potrzebna jest dyskusja na temat możliwości wejścia całkowicie nowych graczy w obszar Smart Grid-u, na przykład operatorów telewizji 18

20 SMART GRID BIZNESOWY WYBRANE NOWE ŁAŃCUCHY WARTOŚCI 19

21 ŁAŃCUCH WARTOŚCI 1 agregat rezerwowy Smart Grid OSD (moc szczytowa dla KSE) Szpitale 1000 MW! Biurowce, banki, podobne? Urzędy gminne (infrastruktura krytyczna)? Prosumenci nękani awariami sieciowymi (i przerwami planowymi)? 20

22 ŁAŃCUCH WARTOŚCI 2 pompa ciepła Smart Grid OZE (cele Pakietu 3x20) Porównanie, w aspekcie dyrektywy 2009/28/WE (Pakietu 3x20), dla pompy ciepła, przy rocznej energii (końcowej) odniesienia równej 50 MWh, dom mieszkalny z lat (opracowanie własne) Źródło energii elektrycznej Lp. Wielkość bilansowa elektrownia (kondensacyjna) źródło OZE węglowa 1. Energia odnawialna 10 MWh 50 MWh 2. Redukcja emisji CO ton 3. Redukcja paliw kopalnych 10 MWh 60 MWh Wycena wynagrodzenia prosumenta według metody kosztów unikniętych Certyfikaty OZE: (50 10) MWh 270 zł/mwh = ~ 11 tys. zł/rok Handel emisjami CO 2 : 18 t 40 EUR/t = 720 EUR ~ 3 tys. zł/rok Razem ~ 14 tys. zł/rok 21

23 ŁAŃCUCH WARTOŚCI 3 samochód elektryczny Smart Grid OZE (cele Pakietu 3x20) Porównanie (w aspekcie celów Pakietu 3x20) dla samochodu elektrycznego, zastępującego samochód tradycyjny o zużyciu benzyny 6 l/100 km, przy rocznym przebiegu równym 20 tys. km i wynikającej stąd rocznej energii końcowej (odniesienia) równej 11 MWh (opracowanie własne) Źródło energii elektrycznej Lp. Wielkość bilansowa elektrownia (kondensacyjna) źródło OZE węglowa 1. Energia odnawialna 0 9 MWh 2. Redukcja emisji CO 2-2 tony (wzrost emisji) 2 tony 3. Redukcja paliw kopalnych 0 11MWh Wycena wynagrodzenia prosumenta według metody kosztów unikniętych Certyfikaty OZE: (9 3,6) MWh 270 zł/mwh = ~ 1,5 tys. zł/rok Handel emisjami CO2: 2 t 40 a EUR/t = 80 EUR ~ 0,3 tys. zł/rok Razem ~ 1,8 tys. zł/rok 22

24 ŁAŃCUCH WARTOŚCI 4 dom plus-energetyczny Smart Grid OSD (KSE redukcja zapotrzebowania energii elektrycznej ze źródeł WEK, realizacja celów Pakietu 3x20) Stan istniejący. Dom (150 m 2 powierzchni użytkowej, wybudowany w latach 70.) Wyposażenie: przyłącze elektryczne, kocioł węglowy, 2 ogrzewacze cwu (kotłowy, elektryczny), samochód (Punto) Roczny bilans (wyjściowy) energii i paliw (MWh)/kosztów (zł)/ emisji CO 2 (t): energia elektryczna (w tym letnie cwu) 4/1800/3, ciepło [ (węgiel) 35/3300/13, benzyna 11/5200/3 Modernizacja: termomodernizacja, pompa ciepła (moc elektryczna 1,4 kw, mikrowiatrak (5 kw), panel fotowoltaiczny (5,4 kwp), samochód elektryczny Roczny bilans po modernizacji: produkcja energii elektrycznej 18 MWh, zużycie (AGD, pompa ciepła, samochód elektryczny) 12 MWh 23

25 ŁAŃCUCH WARTOŚCI 4 (cd.) dom plus-energetyczny Smart Grid OSD (KSE redukcja zapotrzebowania energii elektrycznej ze źródeł WEK, realizacja celów Pakietu 3x20) Budżet na modernizację, wynikający z zasady kosztu unikniętego w okresie 15 lat, przy rocznym ponad-inflacyjnym wzroście cen paliw i energii wynoszącym 3% i stałej realnej cenie uprawnień do emisji CO 2 ) 455 tys. zł (330 tys. zł uniknięte koszty paliw i energii, 65 tys. zł koszty inkorporacji środowiska, 60 tys. zł sprzedaż energii elektrycznej) Wycena wynagrodzenia prosumenta według metody kosztów unikniętych [ Certyfikaty OZE: [18 + (35 7)] MWh 270 zł/mwh = ~ 12,5 tys. zł/rok Handel emisjami CO2: ( ) t 40 EUR/t = 1,360 EUR ~ 5,5 tys. zł/rok Razem ~ 18 tys. zł/rok 24

26 ŁAŃCUCH WARTOŚCI 5 rynek samochodów elektrycznych Smart Grid OSD (DSM/DSR KSE) Segment zasobnikowy 1 samochód elektryczny, o jednostkowej pojemności baterii akumulatorów około kwh, pracujący w trybie ładowania i jazdy. Ostrożne szacunki uprawniają do założenia, że liczba samochodów elektrycznych w Polsce w 2020 roku wyniesie około 1 mln sztuk. Potencjał zasobnikowy segmentu wynosi zatem nie mniej niż 10 GWh/dobę (przy rocznym przebiegu samochodu 20 tys. km). Potencjał będzie zagospodarowywany stopniowo już od 2012 roku, aż do 2030 roku i dalej (gdyby przyjąć, że w Polsce w 2030 roku będzie 25 mln samochodów ogółem, z tego 10 mln samochodów elektrycznych, to potencjał zasobnikowy segmentu wyniósłby około 100 GWh/dobę). Segment zasobnikowy 2 samochód elektryczny, o jednostkowej pojemności baterii akumulatorów około kwh, pracujący w trybie ładowania, jazdy i zasilana sieci/odbiorów. Potencjał DSR segmentu zasobnikowego 2 zależy od prędkości ładowania samochodów. A przyszłość należy do wymienialnych paneli akumulatorów. Zatem można przyjąć, że potencjał DSR wynosi około ± 50 GWh/dobę w 2020 roku i około ± 500 GWh/dobę w 2030 roku. (Założono, że akumulatory mogą być przeładowywane raz na dobę) 25

27 ŁAŃCUCH WARTOŚCI 6 Gmina wiejska Smart Grid cele Pakietu 3x Bilans (wyjściowy) energii dla gminy wiejskiej Energia elektryczna - w tym ludność Ciepło Transport Rynek energii końcowej [GWh] 7 5, Rynek energii pierwotnej [GWh] 20 15, Emisja CO 2 [tys. ton] Razem Cele Pakietu 3x20 19 (OZE) ,