Na szlaku 100-lecia. Junactwo. 1 Polska Organizacja Skautowa, Związek Skautek Polskich, męski Związek Harcerstwa Polskiego i

Transkrypt

1 Na szlaku 100-lecia Jubileuszowy Zlot 100-lecia Harcerstwa Polskiego Kraków 2010 dobiegł końca. Ale to dopiero początek 8-letnich obchodów. Wszak należy pamiętać, że za 6 lat obchodzić będziemy 100-lecie powstania Towarzystwa pod nazwa Związek Harcerstwa Polskiego, bowiem 11 maja 1916 r. warszawscy skauci przedłożyli do zatwierdzenia władzom niemieckim Statut organizacji, a w dwa dni później 13 maja ukazał się Rozkaz dzienny nr 1 Naczelnej Komendy ZHP z podaniem m.in. wyniku wyborów na Komendanta ZHP ks. Jana Mauersbergera, pozostałych członków komendy i o powołaniu 7 hufców warszawskich i ich komendantów. W czerwcu 1916 r. organizacje skautowe Kongresówki 1 powołały wspólną Komisję Zjazdową celem zwołania Zjazdu Zjednoczeniowego skautingu polskiego. Zjazd odbył się 1 i 2 listopada 1916 r. w Warszawie. Celem Zjazdu było moralne i organizacyjne zjednoczenie wielu organizacji skautowych Królestwa Polskiego w jeden jednolity Związek Harcerstwa Polskiego. Junactwo weszło do ZHP, jako organizacja odrębna, 1 Polska Organizacja Skautowa, Związek Skautek Polskich, męski Związek Harcerstwa Polskiego i Junactwo.

2 poddając się ogólnym dyrektywom Naczelnej Komendy, do której należał jego przedstawiciel. Jako stałe odznaki Związku przyjęto lilijkę POS i krzyż ZHP. W dniach 1-2 listopada 1917 r. w Warszawie odbył się II doroczny Zjazd ZHP, podczas którego do ZHP przyłączono Junactwo. III Zjazd Kongresówki odbył się 1-2 listopada 1918 r. w Lublinie, jednocześnie ze Zjazdem Zjednoczeniowym organizacji harcerskich, którego pkt. 1 podjętej wówczas uchwały zjazdowej brzmiał: 1. Polskie organizacje harcerskie byłego zaboru pruskiego, Małopolski, Rusi i Rosji, Królestwa Kongresowego i Litwy łączą się w jeden samoistny, niezależny od żadnej innej organizacji czy instytucji Związek Harcerstwa Polskiego. Oczywiście, proces organizacyjnoustawodawczy trwał jeszcze do lipca 1919 r. (III Zjazd Naczelnej Rady Harcerskiej w Zwierzyńcu k. Zamościa) i z tą datą możemy mówić o całkowitym zjednoczeniu się i powstaniu ZHP. Niemniej, rok 1916 i 1918 do dwie symboliczne daty w dziejach powstania Związku i z nimi związane będą obchody 100-lecia Związku Harcerstwa Polskiego. Z okazji tegorocznych obchodów 100-lecia Harcerstwa Polskiego, Harcerski Krąg Seniorów Kombatantów z Krakowa (współorganizator XIX Złazu Seniorów i Starszyzny Harcerskiej) wyprodukował w niewielkiej ilości najpiękniejszą i najbardziej poszukiwaną na Zlocie i Złazie odznakę upamiętniającą to historyczne wydarzenie, a mianowicie oksydowaną, koloru złotego lilijkę harcerską z napisem 100 LAT umieszczonym nad ZHP. Tym samym, pomysłodawcy i twórcy odznaki wyprzedzili o minimum 6 lat przyszłe obchody 100-lecia ZHP. I dobrze, niech w świadomości społecznej odznaka przez najbliższe 6-8 lat utrwala pamięć o bogatym historyczno-wychowawczym i patriotycznym dorobku Związku. Szkoda tylko, że zabrakło tej odznaki dla ponad 8 tysięcy uczestników Jubileuszowego Zlotu i prawie XIX Złazu Seniorów. Cieszą się z tego faktu nieliczni kolekcjonerzy harcerskich pamiątek zastanawiając się, jaką cenę wystawić za nie na Allegro, a harcerscy seniorzy już na Złazie pytali, czy nie znalazłby się chętny na zamianę otrzymanego w wyprawce plecaka na taką odznakę. Szkoda, że na Konferencji Historycznej zabrakło uczestników Złazu, nie mówiąc o okolicznościowych wystawach; że odznaczenie przed reprezentantami środowisk seniorackich z całego Kraju, tylko działaczy z Krakowa niektórzy przyjęli, co najmniej jako nietakt; że brakowało wspólnego apelu z młodzieżą zlotową itd., itp O tym już na samym Złazie było mówione dużo. Niewątpliwym atutem krakowskiego spotkania była doskonała lokalizacja (akademiki AGH) i wyżywienie, i oczywiście piękno samego Krakowa. Również okolice królewskiego miasta, drugiej po Gnieźnie stolicy Polski, godne były zobaczenia. Po zakończeniu Złazu postanowiliśmy z żoną spędzić kolejne trzy dni w Opactwie Benedyktynów w Tyńcu. Tyniec niegdyś maleńka, podkrakowska wieś, dziś zachodnia dzielnica Krakowa. Piękno monumentalnego, prawie 1000-letniego, zbudowanego na wapiennych skałach klasztoru robi niesamowite wrażenie o każdej porze dnia i roku. Tu, surowe w swej strukturze i kolorze betonowe stropy pomieszczeń klasztornych spoczywają na masywnych, łukowatych, romańskich i gotyckich filarach kontrastujących czerwienią cegieł z szarością XXI-wiecznych stropów. Klasztorną ciszę, co jakiś czas delikatnie przerywały dźwięki dzwonów z kościelnych wież; gregoriańskie śpiewy zakonników i piękna muzyka organowa barokowego

3 kościoła w wykonaniu opata O. Bernarda Sawickiego (absolwenta Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie). Tynieckie Opactwo Benedyktynów wielokrotnie przeżywało w swej historii tragiczne chwile. Potop szwedzki, który jak wszędzie pozostawił po sobie ruiny i zgliszcza; kilkudniowy rosyjski ostrzał armatni do broniących się w jego murach Konfederatów Barskich; potem kasacja zakonu, podpalenie opustoszałego klasztoru i prawie 100 lat grabieży pozostałych ruin. Dopiero w 1939 roku do tynieckich ruin powrócili sprowadzeni z Belgii zakonnicy. W kilku ocalałych i odremontowanych pomieszczeniach przetrwali lata wojny. Od 1947 r., po dziś dzień prowadzą prace remontowo-konserwatorskie, archeologiczne i adaptacyjne pomieszczeń klasztornych. Przywracają atmosferę i rytm życia zakonnego w myśl benedyktyńskiej reguły: Módl się i pracuj! Każdy klasztor benedyktyński jest miejscem, z którym mnisi wiążą całe swoje życie. Stanowi on szczególną wartość pomnażaną poprzez dozgonne zaangażowanie i starania kolejnych pokoleń mnichów. Jest to wartość syntezy i harmonii powstałych w wyniku wzajemnego powiązania architektury, krajobrazu i rytmu dnia; teologii, sztuki i historii; przyrody, antropologii i liturgii. Jest to zarazem podstawa benedyktyńskiego pokoju, płynącego z pełnego równowagi (czy raczej umiaru) łączenia tych elementów w rozmaite konfiguracje. Otwarty przed trzema laty Benedyktyński Instytut Kultury Chronić dobro oferuje swym świeckim gościom bardzo bogaty program kulturalny i duchowy. Tylko w jednym 2009 r. opactwo benedyktyńskie odwiedziło ok. 55 tys. osób. Pokoje gościnne (by nie powiedzieć cele klasztorne), skromnie wyposażone, ale bardzo czyste i estetyczne, w których obowiązuje cisza i całkowity zakaz palenia tytoniu i spożywania alkoholu (na terenie całego opactwa) dla osób pragnących odpocząć od miastowego czy kurortowego zgiełku i wrzawy to idealne miejsce by w przepięknym krajobrazie rozpościerającym się z tynieckiego wzgórza na zakola i meandry Wisły znaleźć spokój i ukojenie od problemów codziennego życia. Wspaniałe, smaczne, domowe posiłki serwowane z klasztornej kuchni, spożywane w refektarzu, w milczeniu, wśród zakonników, czy z siostrami zakonnymi w gościnnej jadalni zadowolą każde podniebienie (dla bardziej wybrednych jest też klasztorna restauracja), a w benedyktyńskim sklepiku można nabyć nigdzie niespotykane na polskim rynku klasztorne specjały tj. przetwory owocowe, przyprawy, zioła, miody, nalewki, wina i piwa, kosmetyki i wiele innych artykułów spożywczych wytworzonych wg zakonnych receptur o niepowtarzalnym smaku i walorach zdrowotnych. Z tarasu klasztornej kawiarni (podają pyszne kawy i herbaty) można siedząc napawać się urokiem zachodniej panoramy przedmieść Krakowa, a patrząc w kierunku północnowschodnim, podziwiać położony po drugiej stronie Wisły na Srebrnej Górze, wśród otaczającego go lasu, równie piękny i imponujący Klasztor Karmelitów. Trzydniowy pobyt u benedyktynów zakończyliśmy prywatnym spotkaniem z znanym, z telewizji i programów radiowych Ojcem Leonem Knabitem 2. Pragnąłem Ojcu Leonowi podarować swoją książkę Harcerze Lubelszczyzny w wojnie polsko-bolszewickiej O. Leon Knabit OSB urodził się w Bielsku Podlaskim w 1928 r. Drużynowy I Łukowskiej DH w l Od roku 1953 kapłan diecezji siedleckiej. W 1958 r. wstąpił do opactwa benedyktynów w Tyńcu.

4 1920. Jakież było moje przyjemne zaskoczenie, kiedy przedstawiając się wzajemnie, Ojciec Leon rzekł: - Czuwaj druhu! - Jesteśmy z tej samej Chorągwi. Tuż po wojnie w latach byłem harcerzem (HO) I Siedleckiej Drużyny Harcerskiej im. Romualda Traugutta (w tym czasie Hufiec siedlecki był w strukturze Chorągwi Lubelskiej przyp. SD). - A czy może znał druh śp. Władysława Frocha? zapytał. - Ależ tak! odpowiedziałem. Hm. dr Władzio Froch był członkiem Kręgu Instruktorskiego SZANIEC im. A. Kamińskiego w Lublinie, do którego ja do dziś należę. - A Władzio Froch był ze mną w jednej drużynie. Zaraz druhowi pokażę album ze zdjęciami drużyny rzekł O. Leon udając się do swej celi. Z przewidywanego 5-minutowego spotkania, pozostała ponad godzinna rozmowa dwóch harcerzy, dwóch różnych pokoleń, których przeszłość historyczna nie podzieliła, a wręcz przeciwnie zbliżyła do siebie. Wzajemnie wymieniliśmy się swoimi książkami, adresami, mailami. Ktoś zrobił nam wspólne zdjęcie. Pisząc te słowa, już tęsknię za pięknym Krakowem i niesamowitą atmosferą tynieckiego klasztoru, do którego jeszcze nie raz pragnąłbym powrócić, choćby na parę chwil, a może dni Zawołać: Czuwaj Druhu Leonie i uściskać Go serdecznie. Stanisław Jan Dąbrowski hm.

5 Historia. Strona internetowa ZHP Wydział Seniorów i Starszyzny Harcerskiej GK ZHP.