SPIS TREŚCI: 13,6 15.

Transkrypt

1 SPIS TREŚCI: Zaświadczenie architekta z Izby Architektów Decyzja o stwierdzeniu przygotowania zawodowego do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie architekta...2 Spis treści Przedmiot opracowania ; Dane ogólne Charakterystyka obiektu Opis przewidywanych prac projektowych i wykonawczych Drogi i ciągi pieszo-jezdne, chodniki Oświetlenie Wyposażenie A Strona tytułowa Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia informacja Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia Opis i uzasadnienie projektu Spis projektowanych roślin Zalecenia do projektu Zakładanie i pielęgnacja trawników Sadzenie drzew i krzewów- technika nasadzeń Zabezpieczenie drzew na placach budowy Specyfikacja techniczna wykonania robót Wymagania dotyczące sprzętu i maszyn Przygotowanie terenu Projektowana roślinność Jakość materiału roślinnego Sadzenie materiału roślinnego ,6 Elementy małej architektury Kontrola jakości wyrobów i robót Bezpieczeństwo i higiena pracy Wymagania dotyczące przedmiotu i obmiaru robót Sposób obmiaru robót Część rysunkowa 3

2 1. Przedmiot opracowania. Przedmiotem opracowania jest projekt rewitalizacji parku w Sadurkach na działce 691/1, 691/2 obręb Sadurki. Projekt nawiązuje do Koncepcji rewitalizacji parku, opracowanej przez Przegalińska i Skrabek Ogrody i Wnętrza. 2. Dane ogólne. Podstawa opracowania zlecenie inwestora Koncepcja rewitalizacji parku w Sadurkach opracowanie Inwentaryzacja dendrologiczna i projekt gospodarki drzewostanem opracowane przez Przegalińska i Skrabek, ul. Złota 5/2, Lublin 3. Charakterystyka obiektu Park w Sadurkach znajduje się na działce nr. Ew 691/1, 691/2 obręb Sadurki w granicach administracyjnych miejscowości Sadurki. Obecny park zajmuje nieregularny czworobok. Centralną część zajmował budynek dworu przeznaczony do rozbiórki zgodnie z W bezpośrednim sąsiedztwie budynek szkolny z niewielkim placem zabaw W chwili obecnej przestrzeń stanowi zieleniec z nieuporządkowaną roślinnością. 4 Opis przewidywanych prac projektowych i wykonawczych. Etap - wykonywany Zgodnie z koncepcją rewitalizacji, należy uporządkować istniejącą zieleń wg opracowania Inwentaryzacja dendrologiczna i projekt gospodarki drzewostanem wykonanym przez Przegalińska i Skarbek Ogrody i Wnętrza, ul. Złota 5/2, Lublin. W projekcie przewidziano dalsze zabiegi polegające na otwarciu przestrzeni i wprowadzeniu niskiej roślinności. 4

3 5Drogi i Plac centralny Według opracowania branżowego Przebieg alejek opracowano w oparciu o wcześniejszą koncepcję. Charakterystycznymi elementami są dwa place kołowe jeden stanowi plac zabaw (współrzędna środka x= ,11 y= ,70) o promieniu R=11,3m, drugi stanowi plac pod scenę ( współrzędne środka x= ,42 y= ,19) o promieniu R=13,3m. Pomiędzy placami kołowymi znajduję się plac wewnętrzny w kształcie prostokąta o wymiarach zewnętrznych 19,00x12,50 z zieleńcem w środkowej części nad którym przewidziano altanę. Plac wewnętrzny okalają dwie aleje szerokości 2,70m jedna o promieniu R=43,5m ( współrzędne środka okręgu wyznaczającego oś x= ,11 y= ,73) druga o trzech promieniach R=15,90m ( współrzędna środka okręgu wyznaczającego oś x= ,45 y= ,28), R=17,7m ( współrzędna środka okręgu wyznaczającego oś x= ,84 y= ,32) i R=13,5m ( współrzędna środka okręgu wyznaczającego oś x= ,02 y= ,45). W części zachodniej zaprojektowano alejkę szerokości 2,50m łączącą plac zabaw z istniejącym placem przy szkole o promieniach R=14,90m ( współrzędna środka okręgu wyznaczającego oś x= ,31 y= ,67) i R= 32,4m ( współrzędna środka okręgu wyznaczającego oś x= ,08 y= ,71). Pomiędzy placami zaprojektowano łączniki z płyt chodnikowych 50x50 szerokości 2,0m. Z uwagi na dużą równicę pomiędzy rzędnymi projektowanego placu pod scenę a terenem wokół placu zaprojektowano półkę szerokości 3,0m i skarpy o pochyleniu 1:1,5. 6Oświetlenie Według opracowania branżowego Oświetlenie projektuje się wykonać latarniami w ilości (16 szt.) firmy Schreder z oprawami parkowymi wyposażonymi w oprawy ISLA ze źródłami światła metalohalogen 70W na słupach o wysokości h = 5m wykonanych w technologii anodowanego aluminium. Projektuje się również naświetlacze firmy Lumenmax FL30-IR RGB 30W (2 szt.) do podświetlenia wybranych drzew, wyposażone w źródła światła typu LED, umożliwiające sterowanie barwą światła. Naświetlacze mocować na poziomie gruntu na fundamencie betonowym. Latarnie oświetleniowe należy ustawić wzdłuż projektowanych alejek zgodnie z rysunkiem E/1. Na słupach należy zabudować oprawy ISLA MHC firmy Schreder (komplet stanowi słup wraz z oprawą, w załączeniu karty katalogowe). Latarnie parkowe należy posadowić na typowych fundamentach betonowych dostarczanych wraz ze słupami 5

4 przez producentów. Ponadto do oświetlenia wybranych punktów projektuje się oprawy ze źródłem światła typu LED o mocy 30W, o IP67 firmy Lumenmax. Rozmieszczenia opraw oświetleniowych oraz przebieg tras kablowych jak na rys. nr E/1 7Wyposażenie parku Cały sprzęt do zabaw został zaprojektowany i wyprodukowany zgodnie z EN czego dowodem są certyfikaty TÜV. Urządzenia zabawowe wykonane są z najwyższej jakości drewna klejonego w połączeniu ze sklejką wodoodporną i elementami metalowymi, które są montowane w gruncie na kotwach stalowych, ocynkowanych. Na szczególną uwagę zasługuje bardzo atrakcyjna kolorystyka. Zastosowanie odpowiednio dobranych farb, odpornych na wszelkie warunki atmosferyczne, gwarantuje, że będą cieszyć dziecięce oczy żywymi, wesołymi kolorami. Materiały i technologie stosowane przy produkcji urządzeń zabawowych: 1. DREWNO SOSNOWE użyte jako klejone i skompletowane elementy. Aby uzyskać specjalną twardość projektowanych elementów nośnych stosowana jest technologia klejenia kilku warstw drewna pod ciśnieniem. Dzięki takiej obróbce drewna nie powstają duże pęknięcia i nie ma zmian w zakresie geometrii płaskiej. 2. DREWNO BRZOZOWE to doskonały materiał budulcowy. W produkcji używana jest najlepsza wodoodporna sklejka. Jej niezawodność i wysoka trwałość pozwala stosować ten materiał wszędzie, nie tylko do elementów dekoracyjnych, ale również do konstrukcji oraz w celu uzyskania dodatkowej trwałości. 3. ELEMENTY METALOWE stosowane w konstrukcjach mają gładkie krawędzie i starannie przetworzone spawy, dzięki czemu są bezpieczne. Obróbka różnych elementów metalowych zależy od ich przeznaczenia - jest to cynkowanie ogniowe, malowanie proszkowe. Do takich elementów jak ślizgi w zjeżdżalniach stosowana jest stal nierdzewna. 4. PLASTIK elementy z poliwęglanu, polietylenu i polipropylenu wykorzystuje się w zależności od miejsca przeznaczenia produktu końcowego. Każdy zastosowany plastik stanowi jednolity materiał w przeciwieństwie do plastików warstwowych 6

5 wykonywanych na bazie materiału z włókna szklanego. Sposobem wytwarzania plastiku jest stop pod ciśnieniem lub formowanie wirnikowe. 5. LINY polipropylenowe liny ze specjalnym stalowym wzmocnieniem używane są do zestawów zabawowych oraz do sprzętu do wspinaczki. 6. POKRYCIE FARBĄ I LAKIEREM dwuskładnikowe farby odporne są na złożone warunki pogodowe i promieniowanie ultrafioletowe Urządzenia zabawowe wykorzystane w projekcie zagospodarowania parku w Sadurkach. Kiwak QUAD kod produktu 4137 huśtawka na sprężynach tzw. kiwak Wymiary: Wysokość: 84cm Długość:119cm Szerokość: 86cm Strefa bezpieczeństwa -419cm x 366cm Karuzela, Kod produktu 4192 Wymiary: średnica karuzeli 163cm średnica strefy bezpieczeństwa 460cm Wysokość 73cm 7

6 Huśtawka WAŻKA DUŻA kod produktu 4101 Huśtawki to niezastąpione urządzenia na place zabaw. Na teren placu zabaw zaproponowano kolorową i bezpieczną huśtawkę wahadłową wykonaną z drewna i metalu. Wymiary: Wysokość: 46cm; 80cm; Długość: 312cm Szerokość: 44cm Strefa bezpieczeństwa: 610cm x 344cm 8

7 Zestaw zabawowy, kod produktu 5301 Wysokość, 405cm; 120cm; 150cm Długość zestawu : 443cm Szerokość zestawu: 317cm Długość strefy bezpieczeństwa: 793cm Szerokość strefy bezpieczeństwa: 617cm 9

8 Piaskownica kwadratowa kod produktu 4242 Wysokość piaskownicy: 3 2cm Długość piaskownicy: 140cm Szerokość piaskownicy: 140cm Długość strefy bezpieczeństwa: 240cm Szerokość strefy bezpieczeństwa: 240cm 10

9 Ławka metalowa z oparciem 12szt Kosze na śmieci szt 11

10 Duża łukowa scena mobilna 10x6x6,1m Duża scena mobilna jest najnowszym, trzecim modelem scen mobilnych firmy ALSPAW. Najnowsza technologia, wysoka jakość, udoskonalenia, funkcjonalność = duża estrada mobilna. Zaprojektowana z myślą o dużych imprezach plenerowych, koncertach, festiwalach. Wymiary po rozłożeniu 12

11 Wymiary podczas transportu 13

12 Dopuszczalne obciążenia 14

13 Dane techniczne Typ dachu Wymiary sceny po rozłożeniu Wymiary jako przyczepa Sposób podnoszenia dachu Masa pojazdu gotowego do jazdy Dopuszczalna masa całkowita pojazdu Łukowy 10 m x 6 m x 6,1 m 11,9 m x 2,46 m x 3,6 m elektro-hydrauliczny 3400 kg 3500 kg Powierzchnia sceny 60 m 2 Wysokość od podłoża do sceny Podłoga sceny 1,5 m antypoślizgowa, wodoodporna 15

14 Dopuszczalne obciążenie dachu 500 kg - na przednie i tylne skrzydło zadaszenia* 1000 kg - na część środkową zadaszenia* Dopuszczalne obciążenie podłogi 500 kg/m 2 Dopuszczalne obciążenie słupów 50 kg Dopuszczalna prędkość wiatru podczas użytkowania 70 km/h Dopuszczalna grubość pokrywy śniegowej na dachu 8 cm Plandeka Siatka Czas rozłożenia Atestowana (PCV) Typ A203 (biała lub czarna) 60 min (2 osoby) * - Obciążenie rozłożone równomiernie Altana ogrodowa 1. Altanę zaprojektowano na planie prostokąta o wymiarach 7,56 m x 3,26 m. Wysokość do najwyższego punktu dachu wynosi 3,41 m. Wiata ma być wykonana w konstrukcji drewnianej pokrytej sklejką z podłogą drewnianą opartą na legarach. Dach konstrukcji wykonany będzie z półprzezroczystego poliwęglanu wspartego na łukach. Powierzchnia zabudowy: 25,05m 2. Powierzchnia użytkowa: 24,7 m 2. Kubatura: 75,5 m 3. Rozwiązania konstrukcyjne i materiałowe -Fundamenty: 16

15 Fundamenty zaprojektowano jako stopy z betonu B20, o wymiarach wg projektu, posadowione na zagęszczonej podsypce piaskowej do poziomu przemarzania gruntu (przyjęto 100cm ). Fundamenty należy zaizolować przeciwwilgociowo. -Konstrukcja wsporcza: Konstrukcję wsporczą zaprojektowano jako słupy z drewna sosnowego obrzynanego o przekroju 12x12cm zaimpregnowanego dwukrotnie środkiem impregnacyjnogrzybobójczym. Słupy zamocować do stóp fundamentowych za pomocą kotwi. Konstrukcję dachu zaprojektowano jako więźbę drewnianą o przekroju łuku. Belki poprzeczne oraz belki stanowiące podstawę listwy aluminiowej tworzącej łuk zaprojektowano z drewna sosnowego obrzynanego o przekroju 12x12cm, konstrukcja łuków dachu pokryta będzie obustronnie sklejką o gr. 1,9 cm -Roboty inne: Pokrycie dachu planuje się wykonać z poliwęglanu jednokomorowego, półprzezroczystego o grubości 1 cm., zamocowanego do konstrukcji dachu za pomocą listew aluminiowych o szerokości 5 cm., przykręcanych wkrętami. Wszystkie elementy konstrukcyjne dachu należy zaimpregnować dwukrotnie środkiem impregnacyjno-grzybobójczym. Podłogę wiaty wykonać z desek sosnowych o grubości 4,5 cm wspartych na legarach z drewna sosnowego obrzynanego o przekroju 15x15cm. Wszystkie elementy podłogi należy zaimpregnować dwukrotnie środkiem impregnacyjnogrzybobójczym. Podczas prac budowlanych do wszelkich połączeń należy zastosować połączenia ciesielskie, które należy wzmocnić wkrętami stalowymi do drewna, śrubami, gwoździami i stalowymi klamrami ciesielskimi do drewna. 17

16 Uwagi końcowe Budynek jest obiektem o prostej konstrukcji nie stwarzającym zagrożenia dla użytkowników i otoczenia. Należy go wykonać zgodnie z projektem, przepisami i obowiązującymi Polskimi Normami. Nie zagraża wybuchem. Projektowane elementy budynku spełniają wymogi przepisów budowlanych Materiały użyte do budowy powinny posiadać wymagane atesty i certyfikaty. Galeria letnia Tablica ma pełnić funkcję galerii letniej oraz informacyjną. Umieszczona zostanie w charakterystycznycm punkcie Parku Sadurki. Wykonana będzie ze słupków stalowych o profilu zamkniętym 8x8x5 mm posadowionych w stopach fundamentowych. Między słupami - poprzeczki z analogicznych profili stalowych połączonych spawami. W prostokąt utworzony przez słupy i poprzeczki zamocowana będzie tablica ze sklejki o gr. 1,9 cm. Do słupków stalowych zamocowana obustronnie sklejka z wyciętymi w części górnej tablicy łukami Zadaszenie tablicy należy wykonać z blachy ocynkowanej. Wszystkie elementy wykonane ze sklejki należy pokryć środkiem impregnacyjno-grzybobójczym natomiast słupki i poprzeczki stalowe farbą antykorozyjną Jest to obiekt o prostej konstrukcji nie stwarzającym zagrożenia dla użytkowników i otoczenia. Należy go wykonać zgodnie z projektem, przepisami i obowiązującymi Polskimi Normami. Nie zagraża wybuchem. Projektowane elementy budynku spełniają wymogi przepisów budowlanych Materiały użyte do budowy powinny posiadać wymagane atesty i certyfikaty. 18

17 8,9. Informacja BIOZ PODSTAWA OPRACOWANIA: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia - Dziennik Ustaw Nr 120 z dnia 10 lipca 2003r. 1. Zakres robót: Zakres robót w kolejności realizacji: - Rozebranie nawierzchni alei - Wykonanie robót ziemnych, - Wykonanie instalacji elektrycznej - Montaż oświetlenia - Wykonanie warstw konstrukcyjnych nawierzchni alejek spacerowych - Wykonanie nawierzchni centralnego placu, - Wykonanie placu zabaw - Montaż altany i galerii letniej 2. Wykaz obiektów istniejących: sieci uzbrojenia terenu: kable energetyczne doziemne, przyłącze wodne. 3. Elementy zagospodarowania terenu, które mogą stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi: kable energetyczne 4. Przewidywane zagrożenia: porażenie prądem elektrycznym w związku z wykonaniem robót w pobliżu kabli energetycznych. 19

18 5. Zabezpieczenie terenu budowy w robotach budowlanych ( pod ruchem ): utrzymanie ruchu publicznego oraz utrzymanie istniejących obiektów (ciągi piesze) na terenie budowy, w okresie trwania realizacji budowy, aż do zakończenia i odbioru ostatecznego robót, zabezpieczenie robót w okresie trwania budowy w oparciu o zatwierdzony z odpowiednim zarządem drogi i organem zarządzającym ruchem projekt organizacji, obsługa wszystkich tymczasowych urządzeń zabezpieczających takie jak: zapory, światła ostrzegawcze, sygnały, itp., zapewniając w ten sposób bezpieczeństwo pojazdów i pieszych oraz zapewnienie stałych warunków widoczności w dzień i w nocy tych zapór i znaków dla których jest to nieodzowne ze względów bezpieczeństwa, przystąpienie do robót Wykonawca obwieści publicznie przed ich rozpoczęciem. 6. Sposób prowadzenia instruktażu pracowników: Przed przystąpieniem do realizacji robót, uprawniona osoba z kierownictwa budowy winna przeszkolić pod względem BHP: robotników i operatorów sprzętu na stanowisku pracy ze szczególnym zwróceniem uwagi na: zasady wykonywania robót szczególnie niebezpiecznych, zasad postępowania w przypadku występowania zagrożenia, konieczności stosowania środków ochrony indywidualnej, zabezpieczenia przed skutkami zagrożeń. 7. Środki techniczne i organizacyjne zapobiegające niebezpieczeństwom: ochrona środowiska naturalnego: utrzymywanie terenu budowy i wykopów w stanie bez wody stojącej, 20

19 podejmowanie wszelkich uzasadnionych kroków mających na celu stosowanie się do przepisów i norm dotyczących ochrony środowiska na terenie i wokół terenu budowy oraz unikanie uszkodzeń lub uciążliwości dla osób lub dóbr publicznych i innych, a wynikających z nadmiernego hałasu, wibracji, zanieczyszczeń lub innych przyczyn powstałych w następstwie jego sposobu działania. stosowanie środków ostrożności i zabezpieczenia przed: zanieczyszczeniem zbiorników i cieków wodnych pyłami lub substancjami toksycznymi, zanieczyszczeniem powietrza pyłami i gazami, możliwością powstania pożaru, materiały, które w sposób trwały są szkodliwe dla otoczenia, nie będą dopuszczone do użycia. ochrona przeciwpożarowa: przestrzeganie przepisów ochrony przeciwpożarowej, utrzymywanie sprawnego sprzętu przeciwpożarowego, wymaganego przez odpowiednie przepisy, materiały łatwopalne należy składować w sposób zgodny z odpowiednimi przepisami i zabezpieczyć przed dostępem osób trzecich. ochrona własności publicznej i prywatnej: ochrona instalacji na powierzchni ziemi i urządzeń podziemnych oraz zabezpieczenie ich przed uszkodzeniem w czasie trwania budowy. bezpieczeństwo i higiena pracy: przestrzeganie przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, personel nie powinien wykonywać pracy w warunkach niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia oraz spełniających odpowiednich wymagań sanitarnych, zapewnienie i utrzymanie wszelkich urządzeń zabezpieczających, socjalnych oraz sprzętu i odpowiedniej odzieży dla ochrony życia i zdrowia osób zatrudnionych na budowie oraz dla zapewnienia bezpieczeństwa publicznego. 21

20 10Opis i uzasadnienie do projektu Celem dla projektantów jest rewitalizacja parku znajdującego się w bezpośrednim sąsiedztwie szkoły. Zaprojektowano park tak aby stał się miejscem spotkań lokalnej społeczności. Utworzono strefę zabaw dzieci młodszych, zaprojektowano miejsce spotkań młodzieży i osób starszych. Park po rewitalizacjo może również być miejscem lokalnych imprez i życia kulturalnego. 11 Spis projektowanych roślin -Opis nasadzeń Zaprojektowano zróżnicowaną niską roślinność wieloletnią Aby zaakcentować miejsce dawnego dworu wprowadzono tam ujęte w geometryczne formy strzyżone rośliny i formy pienne. Na skarpach wprowadzono krzewy zabezpieczające przed erozją tworząc barwną kompozycję 1.Pennisetum alopecuroides -Rozplenica japońska 2. Calamagrostis acutiflora "Karl Foerster"-Trzcinnik ostrokwiatowy 3. Miscanthus sinensis Variegatus-Miskant 22

21 4. Deschampsia cespitosa Goldtau-Śmiałek darniowy Goldtau 5. Buddleja davidii -Budleja Dawia 23

22 6. Sambucus nigra-bez czarny 7. Physocarpus opulifolius, Pęcherznicakalinolistna, 8. Rhododendron, Różanecznik 9. Cornus alba 'Sibirica'Dereń bialy Sibirica 24

23 10. Acer palmatum,klon palmowy, 11. Aruncus silvestris-parzydło 12.Syringa, Lilak 25

24 13. Viburnum opulus, Kalina koralowa 14. Cotinus coggygria, Perukowiec 15.Betula pendula, Brzoza brodawkowata 26

25 16. Euonymus fortunei 'Minimus', Trzmielina 17. Acer negundo 'Auratum', Klon palmowy 18. Chaenomeles japonica, pigwowiec japoński 27

26 19. Abies normanniana Golden spreader -Jodła 20. Astilbe x arendsi, Tawułka Arendsa, 21. Spiraea japonica, Tawuła japońska, 28

27 22. Berberis thunbergii 'Erecta', Berberys Thunberga 23.Juniperus horizontalis Wiltoni Jalowiec płożący 29

28 24. Picea pungens 'Glauca Globosa', Świerk kłujący 25. Berberis thunbergii 'Bagatelle', Berberys Thunberga 26. Berberis thunbergii 'Kobold', Berberys Thunberga 30

29 27. Pinus mugo mops, Kosodrzewina 28. Hosty Hosta August Moon Hosta Blue Angel 31

30 Hosta fortunei Hosta sieboldiana 29. Armeria maritima, Zawciąg nadmorski, 32

31 30. Phlox subulata, Płomyk szydlasty- 31. Viola odorata, Fiołek wonny, 32. Achillea tomentosa, Krwawnik kutnerowaty, 33

32 33. Heuchera, Żurawka, 34. Ajuga reptans-dąbrówka rozłogowa 35. Rodgersia aesculifolia White-Rodgersja 36. Polygonatum multiflorum-kokoryczka 34

33 37. Aegopodium podagraria Variegata-Podagrycznik 38. Alchemilla erythropada-przywrotnik, 35

34 39.Cimcifluga racemosa, Pluskwica, 40. Buxus,Bukszpan 41.Paprocie Dryopteris austriaca-narecznica, 36

35 Blechnum spicant-podrzeń Osmunda regalis-długosz 42. Robinia pseudoacacia 'Umbraculifera', Akacja 37

36 N r Nazwa łacińska Nazwa polska Iloś ć sztu k 1 Pennisetum alopecuroides 2 Calamagrostis acutiflora "Karl Foerster" 3 Miscanthus sinensis Variegatus Rozplenica japońska Trzcinnik ostrokwiatowy odm Karl Foerster Miskant chiński Variegatus Deschampsia cespitosa Goldtau' Śmiałek darniowy Goldtau 10 5 Buddleja davidii Budleja Dawida' 6 6 Sambucus nigra Bez czarny 1 7 Pęcherznica kalinolistna Physocarpus 4 38

37 opulifolius 8 Rhododendron Różanecznik 7 9 Cornus alba Sibirica Dereń bialy Sibirica Acer palmatum Atropurpureu m Klon palmowy Atropurpureum Aruncus silvestris Parzydło 1 Syringa vulgaris Lilak 2 Viburnum opulus Kalina koralowa Cotinus coggygria Perukowiec podolski Betula pendula Brzoza brodawkowata Euonymus fortunei 'Minimus' Trzmielina Fortunea Minimus Acer negundo 'Auratum' Klon palmowy Auratum Chaenomeles japonica, pigwowiec japoński Abies normanniana Golden spreader Jodła Golden spreader Astilbe x arendsi Tawułka Arendsa, 210 Spiraea japonica Tawuła japońska,

38 2 2 Berberis thunbergii 'Erecta' Berberys Thunberga Erecta Juniperus horizontalis Wiltoni Jalowiec płożący Wiltoni Picea pungens 'Glauca Globosa', Świerk kłujący 'Glauca Globosa', Berberis thunbergii 'Bagatelle', Berberys Thunberga 'Bagatelle', Berberis thunbergii 'Kobold', Berberys Thunberga Kobold Pinus mugo mops, Kosodrzewina mop s Hosty: (Hosta August Moon 92szt, Hosta Blue Angel 40szt, Hosta fortunei 91szt, Hosta sieboldiana-40szt) Hosty Armeria maritima Zawciąg nadmorski, phlox subulata Płomyk szydlasty 32 Viola odorata Fiołek wonny Achillea tomentosa Krwawnik kutnerowaty, 56 40

39 3 3 Heuchera Żurawka Ajuga reptans Dąbrówka rozłogowa Rodgersia aesculifolia White Polygonatum multiflorum Aegopodium podagraria Variegata Rodgersja 32 Kokoryczka 9 Podagrycznik Alchemilla erythropada Przywrotnik, 40 cimcifluga racemosa Pluskwica, 10 Buxus Bukszpan, Paprocie: (Dryopteris austriacanarecznica-22szt Blechnum spicant- Podrzeń żebrowiec-22szt, Osmunda regalis- Długosz królewski, 22szt Paprocie Robinia pseudoacacia 'Umbraculifera') Akacja Umbraculifera 8 41

40 12 Zalecenia do projektu Zakładanie i pielęgnacja trawników 1. PRZYGOTOWANIE PODŁOŻA POD TRAWNIK Przygotowania warstwy urodzajnej, o optymalnej grubości co najmniej 10-15cm. Obowiązkowo należy usunąć gruz, resztki wapna murarskiego, duże kamienie, fragmenty pni i korzeni drzew. Następnie należ wyrównać teren, starając się pozostawić naturalną wierzchnią warstwę gleby. Po wyrównaniu należy przekopać teren przyszłego trawnika usuwając chwasty. W przypadku terenu zaperzonego najlepsze jest bronowanie metodą na krzyż i wybieranie rozłogów chwastów wieloletnich. Można też stosować herbicydy zwalczające uciążliwe chwasty wieloletnie. Jeżeli to możliwe cały teren należy zastosować ziemią kompostową lub zwapnowaną po pieczarkową, bądź też wymieszać wierzchnią warstwę z torfem odkwaszonym bądź średnim (najlepiej powyżej 20 litrów torfu na metr kwadratowy). Optymalny udział części organicznych wynosi około 5% objętości podłoża. Należy unikać zakopywania odpadów organicznych, żwiru, kamieni na miejscu przyszłego trawnika. Może to spowodować powstanie nierówności w miarę osiadania podłoża oraz powstawanie miejsc przesuszonych podczas lata. Optymalny odczyn podłoża przygotowanego pod trawnik wynosi ph: Zbyt niski odczyn powoduje wzrost mchów, zbyt wysoki sprzyja rozwojowi chwastów dwuliściennych. Wałowanie podłoża. Do tego celu najlepiej wykorzystać walce napełniane wodą lub piaskiem. Po wałowaniu gleba powinna mieć czas na ułożenie się (trwa to co najmniej 2-3 tygodnie!). Rozwijające się w tym okresie chwasty niszczymy herbicydami totalnymi, dolistnymi np.: Roundup firmy Monsanto. 2. SIEW TRAWY Przed siewem trawy należy poruszyć lekko wierzchnią warstwę gleby 2-4cm, rozbijając przy tym grudki. Najlepszym terminem siewu jest kwiecień-maj (15IV- 15V) oraz połowa sierpnia-połowa września. 42

41 UWAGA: Trawnik posiany zbyt późno narażony jest na przemarznięcie zimą! Najlepszy scenariusz założenia trawnika przewiduje przygotowanie podłoża jesienią, zniszczenie wyrośniętych chwastów wczesną wiosną i siew po połowie kwietnia. Trawę należy siać na glebę lekko wilgotną, najlepiej po naturalnych opadach. W przypadku sztucznego zraszania należy odczekać aż woda wniknie do głębszych warstw a warstwa wierzchnia lekko przeschnie, w przeciwnym wypadku nasiona traw będą przylepiać się do grudek ziemi i nie będzie możliwe ich przykrycie. Siać można ręcznie lub przy większych powierzchniach siewnikiem stosując zawsze metodę krzyżową pojedynczą lub podwójną! W przypadku dobrego przygotowania podłoża i optymalnych warunków zewnętrznych norma wysiewu wynosi około 40 (30) metrów kwadratowych z 1 kg nasion traw. Siejemy na głębokość około 0,5-1cm (nigdy powyżej 2 cm gdyż siewki mogą nie przebić się do powierzchni). Po siewie nasiona należy bezwzględnie przykryć ziemią: używając kolczatki, grabi do liści bądź wałując teren. Ten ostatni sposób jest szczególnie polecany w przypadku siewu wiosennego, gdyż zapobiega stratom wody z gleby przez parowanie. Pamiętajmy, że ulewny deszcz może spowodować wymycie nasion, szczególnie w przypadku gdy trawnik zakładaliśmy na stoku. Zabiegi pielęgnacyjne trawników 1. KOSZENIE TRAWNIKÓW Koszenie jest najważniejszym zabiegiem pielęgnacyjnym na trawniku. Trawy na przycinanie reagują zwiększając ilość masy zielonej, aby zastąpić utracone liście. Koszenie zagęszcza więc trawnik i zwiększa jego walory estetyczne. Trawę należy ścinać co 7-10 dni. Nie stanie się jednak nic złego, jeżeli trawa pozostanie nieskoszona przez dwa, a nawet trzy tygodnie. Tyle tylko, że wówczas skoszenie będzie nieco utrudnione. 43

42 Skoszone źdźbła powinny być usunięte z trawnika. Nie zebrane resztki tworzą po pewnym czasie zbitą warstwę zabierającą roślinom światło i hamującą dostęp tlenu do gleby. Po każdym koszeniu trzeba więc zgrabić skoszoną trawę. Skoszoną trawę należy wyrzucić na kompost. Może też służyć jako materiał do ściółkowania 2. PODLEWANIE TRAWNIKÓW Zapotrzebowanie traw na wodę jest bardzo wysokie (sięga litrów na metr kwadratowy) i jest największe w okresie intensywnych przyrostów (wiosną). Już po kilku dniach suszy trawa traci sztywność i zmienia odcień. Trawnik nawadniamy gdy ziemia wyschnie na głębokość około 3 cm, dawkami nie większymi niż 5 litrów na metr kwadratowy podłoża w ciągu godziny. Szczególnie należy uważać na ryzyko przelania i zagnicia traw na glebach cięższych. W przypadku trawników bardzo przesuszonych, na glebach lekkich, podlewamy częściej, lecz małymi dawkami ze względu na małe ilości jednorazowo wiązanej wody (ten sposób jest bardziej ekonomiczny). Jednak nawet większe dawki wody na glebach lżejszych nie są niebezpieczne. Przy podlewaniu gleba powinna być zwilżona na głębokość około 10-15cm, gwarantuje to właściwy rozwój systemu korzeniowego traw na większej głębokości. Zbyt płytkie wykształcenie się systemu korzeniowego czyni trawnik bardzo wrażliwym na suszę. Jeżeli trawnik choruje, nie należy podlewać go wieczorem lecz rano, tak aby woda na źdźbłach mogła szybko wyschnąć. Podlewanie zimną wodą nie jest niebezpieczne dla roślin, wbrew obiegowym opiniom na ten temat. Nie zanotowano również przypadków oparzeń źdźbeł (efektu soczewek w kroplach wody) przy podlewaniu trawnika w południe. Wręcz przeciwnie- podlewanie w godzinach południowych pomaga schłodzić rośliny, choć jest nieekonomiczne ze względy na straty parującej wody. W przypadku wody zażelazionej lub zawapnionej podlewanie w godzinach południowych może spowodować powstanie na roślinach trudno usuwalnych, szpecących osadów (dotyczy to tylko niektórych rejonów naszego kraju). 44

43 Polecamy automatyczne nawadnianie trawników zraszaczami wynurzalnymi połączonymi z czujnikiem deszczu. Zraszacze takie produkuje m.in. firma TORO. 3. NAWOŻENIE TRAWNIKÓW Wpływa ono bardzo korzystnie na formę trawnika. Zwiększa się jego zagęszczenie, a co za tym idzie, wygląda lepiej. Najlepiej jest wykorzystać dostępne w sprzedaży specjalne mieszanki nawozowe przeznaczone do nawożenia trawników. Zalecana dawka podana jest na opakowaniu. Nawożenie należy rozpocząć wiosną, kiedy ziemia już na dobre rozmarznie. Ostatni raz nawóz powinniśmy sypać pod koniec września, trawa musi mieć bowiem czas, aby się przygotować do zimy. Dodatkowo, wczesną wiosną możemy na trawniku rozsypać mieszankę torfową lub kompost. 4. WERTYKULACJA TRAWNIKÓW Wertykulacja jest zabiegiem łączącym wyczesywanie martwych roślin z płytkim nacinaniem (do około 2 cm) powierzchni darni. Poza tym, następuje rozcinanie rozłogów i powierzchniowe napowietrzenie gleby. Wertykulację przeprowadzamy wiosną po pierwszym koszeniu. Dobrze jest połączyć ten zabieg z podsiewem miejsc, które szczególnie ucierpiały podczas zimy. Po raz drugi wertykulację przeprowadza się wczesną jesienią. Wyczesywanie wykonać można przy użyciu metalowych grabi. Wertykulacja na większych powierzchniach trawników wymaga jednak użycia wertykulatora mechanicznego. 5. ODCHWASZCZANIE TRAWNIKÓW Zakładając trawnik należy poświęcić dużą uwagę na usunięcie dotychczas rosnących tam chwastów. Po wzejściu trawy, chwasty wieloletnie o korzeniu palowym np. uciążliwe osty (ostrożeń polny) usuwamy razem z korzeniem specjalną rurko-łopatką 45

44 6. GRABIENIE TRAWNIKÓW Grabienie pozwala na usuwanie z trawnika większych zanieczyszczeń: liści, fragmentów organicznych, śmieci. Na trawnikach gazonowych zaleca się zgrabianie trawy, która pozostaje po kosiarkach z bocznym wyrzutem. Do grabienia trawy powinno używać się specjalnie wyprofilowanych grabi. 7. WAPNOWANIE TRAWNIKÓW Wapnowanie ma na celu odkwaszenie podłoża i polepszenie wzrostu trawy. Ułatwia walkę m.in. z mchem i skrzypami rosnącymi wśród trawy. Wapnowanie małymi dawkami możemy przeprowadzić praktycznie o każdej porze roku, choć najlepiej wybrać okres po wegetacyjny - jesienny. Większe dawki stosujemy na glebach cięższych i zakwaszonych, mniejsze na piaszczystych. Stosować można tylko łagodne nawozy węglanowe np. dolomit lub kreda. Do pogłównego wapnowania trawnika nie nadają się z nawozy tlenkowe (wapno budowlane palone i gaszone). Nawozy wapniowe bardzo powoli przenikają do głębszych warstw trawnika, dlatego nie zaleca się wapnowania corocznego lecz w odstępnie 3-4 lat. Wapnowanie polepsza odczyn gleby, poprawia jej strukturę i wpływa na lepsze przyswajanie składników pokarmowych przez trawy. 8. OBCINANIE BRZEGÓW TRAWNIKA Na ścieżkach i obramowaniu grządek często zachodzi potrzeba równego obcięcia brzegu murawy. Wykorzystujemy do tego specjalne szpadle. 12,2 Sadzenie drzew i krzewów, techniki nasadzeń 46

45 Przygotowanie podłoża pod nasadzenia Warstwę urodzajną gleby należy oczyścić z chwastów, korzeni roślin (jeśli takie występują) oraz większych kamieni. Zanieczyszczenia należy trwale usunąć z terenu. Po oczyszczeniu teren należy przekopać glebogryzarką, następnie wyrównać i nawieźć ziemię urodzajną (warstwa około 5cm). Na koniec teren kolejny raz wyrównać najlepiej za pomocą brony. W pobliżu drzew delikatnie wyrównać grabiami tak, aby nie uszkodzić pni. Terminy sadzenia drzew i krzewów Cały rok można sadzić jedynie rośliny w pojemnikach, wyłączając miesiące, kiedy gleba jest zamarznięta (grudzień, styczeń, luty). Dlatego wszystkie rośliny zaleca się kupować w pojemnikach. Najlepiej jednak przestrzegać optymalnych terminów sadzenia dla poszczególnych gatunków. Wiosną (od kwietnia do maja) najlepiej posadzić brzozy, dęby, topole, klony, azalie, kaliny, magnolie, różaneczniki, rokitniki itp. Jesienią zaś (od września do pierwszej połowy października) można sadzić pozostałe rośliny. Ponadto najlepsze warunki atmosferyczne do sadzenia roślin to pogoda bezwietrzna, gleba i powietrze wilgotne oraz umiarkowana temperatura powietrza. Techniki sadzenia roślin, drzew i krzewów Zanim przystąpi się do sadzenia, rośliny należy rozstawić na terenie zgodnie z posiadanym projektem i przygotować mieszanki do zaprawiania dołów (odpowiednie nawozy), ziemię urodzajną, paliki drewniane impregnowane ciśnieniowo i taśmę parcianą do stabilizacji drzew. Bezpośrednio przed sadzeniem trzeba wykopać doły około 20% głębsze od bryły korzeniowej rośliny, szerokością zaś odpowiadające bryle korzeniowej. Podczas wykopywania dołka zwłaszcza na glebach mniej żyznych należy pamiętać, że wierzchnia, próchniczna warstwa gleby jest bardziej urodzajna i należy odkładać ją na jedną stronę, a na drugą odkładamy glebę z głębszego, mniej żyznego poziomu. Każdy dół należy zaprawić odpowiednią dla danego gatunku roślin ziemią lub czarnoziemem i dobranym nawozem. Łącząc ziemię urodzajną z nawozem należy dół podlać wodą i zamieszać drewnianym kołkiem, do uzyskania mokrej masy. Brzegi dołu należy spulchnić szpadlem. W przeciwieństwie do małych roślin i krzewów, drzewka o formie piennej wymagają palikowania. Dlatego przed ustawieniem drzewka 47

46 w dole należy dobrze umocować paliki po 3 na jedną sztukę sadzoną, w celu stabilizacji. Muszą one być mocno wbite w dno dołu tak, aby były stabilne. Ważne jest, aby paliki były ułożone w formie trójkąta równobocznego. Powinny być wykonane w drewna drzew iglastych, impregnowanego ciśnieniowo. Dalej w przypadku drzew i krzewów postępować należy już tak samo. Roślinę należy delikatnie wyjąć z pojemnika, w przypadku dużych egzemplarzy plastikową doniczkę trzeba delikatnie przeciąć, natomiast w przypadku mniejszych, roślinę wystarczy przechylić na bok i lekko postukać w pojemnik aż bryła korzeniowa sama zacznie się wysuwać. Przed sadzeniem roślin z gołym systemem korzeniowym (wykopywanych z gruntu) przeglądamy ich system korzeniowy. Sekatorem lub ostrym nożem wycinamy korzenie nadłamane, z widocznymi uszkodzeniami oraz skracamy korzenie zbyt długie. Nie należy jednak przesadnie skracać korzeni, gdyż decydują one o przyjęciu się roślin Roślinę trzeba ustawić w dole pionowo i tak aby znalazła się na tej samej wysokości, na jakiej rosła w pojemniku. Następnie brzegi dołu należy wypełnić glebą urodzajną i ubić ziemię stopami dookoła rośliny. Drzewka należy przywiązać do palików za pomocą taśmy parcianej w następujący sposób: każdy z trzech palików powinien być przywiązany do pnia drzewka oddzielnie. Same paliki między sobą nie mogą być powiązane. Bezpośrednio po posadzeniu, nawet w deszczową pogodę, roślinę należy podlać dużą ilością wody, tak aby gleba osiadła. Aby umożliwić zatrzymywanie wody w pobliżu rośliny należy ukształtować misę z ziemi o promieniu nie większym jak rzut korony u drzewek, u krzewów zaś o promieniu mniejszym. Powierzchnię pod roślinami można wyściółkować zmieloną korą drzew iglastych, warstwą ok. 6cm. 12,3Zabezpieczenie drzew na placach budowy W przypadku odkrycia korzeni drzew podczas prowadzenia wykopów należy natychmiast je zabezpieczyć aby nie dopuścić do ich przesuszenia. Można zastosować mokre, lniane lub bawełniane tkaniny w przypadku odsłonienia korzeni przecinających wykop. W przypadku zabezpieczania drzew w skarpie wykopu należy postępować zgodnie ze schematem opracowanym przez Z. Chachulskiego: 48

47 1. Sposób przycięcia korzeni na krawędzi wykopu, większe korzenie należy zabezpieczyć jutą lub włókniną 2. Osłonięcie ściany wykopu warstwą torfu a następnie przykrycie jutą lub folią 3. Kołeczek mocujący osłonę do ziemi 4. Zamiast juty czy folii można użyć matę słomianą Prac ziemnych w rejonie korzeni drzew nie powinno się planować w okresie wegetacji roślin, a szczególnie w pełni lata, ponieważ wysoka temperatura otoczenia zwiększa deficyt wilgoci w glebie. Takie prace powinny być prowadzone w okresie zimowego spoczynku, czyli od listopada do marca. Podczas budowy należy zabezpieczyć pnie drzew w miejscach, gdzie będzie odbywał się transport zgodnie ze schematem: 49

48 c d b e a 1. Poziom gruntu 2. Oszalowanie z desek 3. Drut lub opaska stalowa mocująca 4. Wypełnienie przestrzeni między pniem a deskami jutą lub warkoczem ze słomy 5. Dodatkowa ziemia Po zakończonych pracach budowlanych konieczne jest wykonanie cięć pielęgnacyjnych w koronach drzew. Zabiegi pielęgnacyjne drzewostanu parkowego Zabezpieczenie ubytków- wygładzenie i uformowanie powierzchni ubytku w taki sposób, aby nie dopuścić do zatrzymywania się wody na jej powierzchni, w przypadku ran świeżych krawędziom rany należy nadać formę owalną, po wygładzeniu należy powierzchnię ubytku zabezpieczyć przez smarowanie w całości preparatem emulsyjnym. Krawędzie ran starszych z objawami infekcji krawędzie należy posmarować preparatem emulsyjnym a wnętrze zaimpregnować. Cięcia pielęgnacyjne- usunięcie pędów, gałęzi i konarów chorych, martwych lub złamanych, krzyżujących się lub narastających na siebie,, likwidacja sytuacji, w której 50

49 z jednego miejsca wyrasta więcej niż jedna gałąź, prześwietlenie korony mające na celu dopuszczenie do wnętrza korony więcej światła oraz lepszego przewietrzenia korony, a tym samym do poprawy warunków życia i rozwoju drzewa, usunięcie gałęzi starych o słabym wzroście. Ograniczona redukcja korony- prześwietlenie korony, usunięcie gałęzi chorych, suchych, nadłamanych i ocierających się o inne Cięcie prześwietlające - Głównym celem tego cięcia jest dopuszczenie do wnętrza korony światła oraz stworzenie warunków do swobodnego przepływu przez nią prądów powietrznych (wiatrów). Szczególnie jest to ważne w przypadku drzew o koronach wyniesionych ponad korony drzew sąsiadujących. Cięcie prześwietlające musi być połączone z cięciem pielęgnacyjnym w celu korekty konstrukcji korony która w chwili obecnej dąży do przyjęcia formy miotlastej. Drzewo z przewidywanymi zabiegami pielęgnacyjnymi 51

50 Drzewo po zabiegach pielęgnacyjnych Otwarcie listwy- oczyszczenie z martwej tkanki, odciążenie korony, ograniczona redukcja korony, drzewo do obserwacji. Cięcia korygujące koronę - niweluje wady budowy korony, poprawiając statykę drzewa i zapobiega rozłamaniom, cięcia dokonuje się w rozwidleniach a średnica pozostawionej gałęzi nie może być mniejsza niż 1/3 średnicy gałęzi usuwanej. Zabiegami tymi są np. obniżenie wysokości, odciążenie konarów, korekta statyki poprzez odciążenie części korony, usuwanie gałęzi nieprawidłowych oraz nadmiernie zagęszczających koronę, itp.). Często zachodzi wówczas konieczność usunięcia części żywych i zdrowych konarów czy gałęzi, a nawet wierzchołków drzew. 52

51 Drzewo przed cięciem Drzewo po cięciach. 53

52 13 Specyfikacja techniczna wykonania robót 13,1Wymagania dotyczące sprzętu i maszyn Wykonawca jest zobowiązany do stosowania takiego sprzętu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na jakość wykonywanych robót Wykonawca dobierze dowolny sprzęt, którego liczba i wydajność gwarantuje przeprowadzenie robót zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i wskazaniami Inspektora Nadzoru w terminie przewidzianym umową Zastosowany sprzęt winien odpowiadać jakością i normom i winien być zabezpieczony w pracy 13,2Przygotowanie terenu Obszary przeznaczone pod nasadzenia drzew powinny być wolne od resztek pobudowanych, gruzu oraz zanieczyszczeń. Z powierzchni należy usunąć wszelkie zanieczyszczenia znajdujące się w warstwie urodzajnej. Ukształtowanie terenu należy uformować zgodnie z przekrojami zaproponowanymi w projekcie. Przed przystąpieniem do uprawy gleby, obszary pod nasadzenia należy zniwelować w taki sposób aby ich powierzchnia stanowiła jednolitą płaszcz 13,3Projektowana roślinność Na obszarze objętym opracowaniem zaproponowane zostały nasadzenia drzew, krzewów oraz założenie trawnika. Prace realizacyjne powinny być wykonywane przez specjalistyczne firmy ogrodnicze posiadające odpowiednie doświadczenie w prowadzeniu tego typu robót. Projektowane drzewa i krzewy należy sadzić w oparciu o techniczny projekt wykonany w skali 1:500, oraz szczegółowe rozwiązania projektowe w załącznikach. Drzewa w terenie sytuowane winny być na zasadzie domiarów prostokątnych. W przypadku wykonywania nasadzeń żywopłotowych należy kierować się zasadami: Żywopłoty z bukszpanu (nasadzenia co cm) Żywopłoty z grabu (nasadzenia co 30 cm) 13,4Jakość materiału roślinnego 54

53 Materiał użyty do nasadzeń powinien posiadać odpowiednie cechy jakościowe i zdrowotne. Wszystkie rośliny powinny być zdrowe, wolne od szkodników i chorób, zgodne w wyglądzie z odmianą, z prawidłowo rozwiniętym systemem korzeniowym. Korzenie muszą być zabezpieczone przez wyschnięciem przemrożeniem od momentu wykopania roślin w szkółce do czasu sadzenia. Rośliny z uprawy kontenerowej powinny posiadać dobrze wykształcony system korzeniowy i prawidłowo rozwiniętą część nadziemną i rosnąć przynajmniej jeden sezon wegetacyjny w kontenerach o pojemności dostosowanej do wielkości rośliny. W przypadku materiału przeznaczonego do nasadzeń w żywopłotach krzewy muszą odznaczać się jednolitą wysokością i wybarwieniem: Bukszpany silnie rozgałęzione o wysokości ok. 20 cm Graby- rozgałęzione o wysokości 30 cm Formy soliterowe powinny odznaczać się pokrojem typowym dla odmiany oraz cechami rośliny wieloletnio szkółkowanej. Zastosowane byliny powinny mieć wielkość materiału dwukrotnie szkółkowanego. 13,5Sadzenie materiału roślinnego Drzewa i krzewy liściaste, kopane sadzimy wiosną przed rozpoczęciem wegetacji lub jesienią po utracie liści, natomiast iglaste po zdrewnieniu młodych pędów. Rośliny z uprawy kontenerowej można sadzić przez cały rok. Sadzenie należy wykonać w sprzyjających warunkach atmosferycznych tj. z wyłączeniem dni upalnych, ulewnych deszczy oraz dni mroźnych. Doły pod drzewa i krzewy należy wykonać bezpośrednio przed sadzeniem. Wielkość dołów należy adaptować do wielkości bryły korzeniowej z utrzymaniem zapasu, co najmniej 5-10 cm. Ściany i dno dołów powinny być spulchnione. Ziemia do zasypywania dołów powinna posiadać odpowiednią strukturę i być wolna od zanieczyszczeń. Rośliny należy posadzić na taką samą głębokość, na jakiej rosły w szkółce. Bryłę korzeniową należy ustabilizować. 13,6Elementy małej architektury 55

54 Muszą spełniać określone normy i posiadać właściwe certyfikaty Prace pielęgnacyjne na drzewach Zaprojektowano prace pielęgnacyjne drzew parkowych. Wszelkie prace w drzewostanie powinny być wykonywane przez wykwalifikowanych chirurgów drzew, pod nadzorem inspektora nadzoru. 14.Kontrola jakości wyrobów i robót Celem kontroli jakości jest osiągnięcie wymaganych standardów wykonania robót. Kontroli jakości podlegają wszystkie etapy przeprowadzenia robót. Prace należy wykonywać zgodnie ze sztuką ogrodniczą, projektem, pod nadzorem technicznym. Wykonawca zobowiązany jest do ciągłej kontroli jakości wykonywanych prac. W tym celu konieczne jest aby spełnione zostały następujące warunki: Wykonawca powinien posiadać odpowiednio przeszkolony personel Wykonawca powinien posiadać odpowiedni sprzęt, który musi być utrzymywany w dobrym stanie technicznym W czasie prac musi być prowadzona kontrola jakości wykonywanych prac i etapów 14,1Bezpieczeństwo i higiena pracy Pracownicy winni być wyposażeni w rękawice i odzież ochronną. 14,2Wymagania dotyczące przedmiaru i obmiaru robót Podstawą rozliczenia robót będzie wykonanie robót w oparciu o specyfikację techniczną oraz umowę na realizację robót. Jakikolwiek błąd lub przeoczenie (opuszczenie) w ilości robót podanych w kosztorysie ofertowym nie zwalnia wykonawcy od obowiązku ukończenia wszystkich robót. Każdorazowo należy wyliczać warstwy i pogrubienia celem rzetelnego rozliczenia materiałów. 14,3Sposób odbioru robót 56

55 W trakcie trwania robót budowlanych Inspektor Nadzoru będzie odbierał roboty etapowo: 1. Prace rozbiórkowe 2. Prace ziemne 3. Roboty elektryczne 4. Wykonanie nawierzchni 5. Założenie trawnika, sadzenie roślin 6. Umieszczenie elementów małej architektury Do obowiązków Wykonawcy należy zgłoszenie Inspektorowi do odbioru tych robót. Po wykonaniu etapu (elementu) prac Wykonawca zgłosi zakończenie tych prac do odbioru częściowego. Odbiór końcowy polegać będzie na finalnej ocenie rzeczywistego wykonania robót w odniesieniu do zakresu oraz jakości. Wykonawca robót zgłosi Zamawiającemu zakończenie robót i gotowość do odbioru ostatecznego zgodnie z zawartą umową. 57

56 58