RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 29 lipiec 2005 (02.08) (OR. fr) 11408/05

Transkrypt

1 RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 29 lipiec 2005 (02.08) (OR. fr) 11408/05 LIMITE AGRILEG 113 PISMO PRZEWODNIE od: Sekretarza Generalnego Komisji Europejskiej, Podpisane przez Panią Patricię BUGNOT, Dyrektor Data otrzymania: 18 lipca 2005 do: Pana Javiera SOLANA, Sekretarza Generalnego/Wysoki Przedstawiciel Temat: Komunikat od Komisji - Mapa drogowa TSE W załączeniu Delegacje znajdą ostateczny dokument Komisji COM(2005) 322. Departament Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii zwraca się z uprzejmą prośbą o przekazywanie uwag do Departamentu do dnia 1 września 2005r Zał. : COM (2005) 322 ostateczny 11408/05 kr DG B I EN

2 KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, COM(2005) 322 ostateczny KOMUNIKAT OD KOMISJI - Mapa drogowa TSE EN EN

3 SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE Amendments in the short and medium term ( ) Specified Risk Material Current legislation Future policy option Feed Ban Current legislation Future policy option Monitoring programmes Bovine animals Small ruminants Cervids The categorisation of countries according their BSE risk Review of culling policy with regard to TSEs in small ruminants Current legislation Future policy option Cohort culling in bovine animals Current legislation Future policy option UK restrictions Current legislation Future policy option Amendments on the long term ( ) Surveillance Specified risk material Certification of herds Genetic resistance in goat alternative scenarios if the positive trend does not continue Conclusion EN 2 EN

4 6. Annex I Annex II: Monitoring data Annex III: costs linked to the surveillance programme EN 3 EN

5 1. WPROWADZENIE Komisja omawiała kilkakrotnie z Państwami Członkowskimi i Parlamentem Europejskim kolejne kroki związane z polityką dotyczącą BSE w sprawie różnych zagadnień, między innymi: materiałów szczególnego ryzyka (SRM), zakazu paszowego i wieku zwierząt przy przeprowadzaniu testów. Doszliśmy do etapu, w którym można było przewidzieć zmiany pewnych środków, jeżeli utrzyma się nadal pozytywny trend i będą dostępne warunki naukowe bez narażania zdrowia konsumenta lub polityki mającej na celu zwalczanie BSE. W rzeczywistości różne wskaźniki sugerowały korzystną tendencję w epidemii BSE i jasną poprawę sytuacji w ostatnich latach dzięki wdrożonym działaniom zmniejszającym ryzyko. Ponadto, raporty kontrolne wskazują, iż wdrożenie wymogów związanych z BSE w Państwach Członkowskich zostało ulepszone. Główne wskaźniki są przedstawione na wykresach 1-3 w Załączniku I. Zaobserwowano znaczny ogólny spadek liczby przypadków choroby w UE (około 850 przypadków BSE w UE 25 w porównaniu z 2129 przypadkami w roku 2002 w UE 15).Oznacza to tendencję spadkową pozytywnych przypadków występowania BSE wykrytych w okresie ostatnich czterech lat z 35 % spadkiem od 2002 r. Spadek liczby przypadków według trzody nowonarodzonych cieląt od 1996 jest przedstawiona na wykresie w Załączniku I. Wykres 2 w Załączniku I przedstawia rok urodzenia zwierząt z pozytywnych przypadkami wystąpienia BSE wykrytych od roku 2001 z wyjątkiem Zjednoczonego Królestwa. Punkt szczytowy krzywej i następująca po nim tendencja spadkowa wskazują na główne zakażenie paszą w latach , po którym nastąpił gwałtowny spadek spowodowany działaniami podjętymi w związku z BSE, np. częściowy zakaz paszowy w 1994 i całkowity zakaz paszowy w 2001.Wpływ całkowitego zakazu paszowego z 2001 r. może być oszacowany w kolejnych latach w związku ze średnim okresem inkubacji BSE trwającym od 6-8 lat. Wykres 3 w Załączniku I ilustruje, iż średni wiek pozytywnych przypadków zdrowych zwierząt poddanych ubojowi w UE 15 wzrósł między 2001 a 2004 z 76,2 miesięcy do 95 miesięcy; w 2004 średni wiek pozytywnych przypadków zdrowych zwierząt poddanych ubojowi w nowych Państwach Członkowskich wyniósł 79,9 miesięcy. Oznacza to zakażenie podczas dokładnie określonego okresu w przeszłości na długo przed wprowadzeniem w życie rygorystycznych działań w związku z BSE na poziomie Wspólnoty. W oparciu o ulepszoną sytuację, Komisja podjęła niniejszą inicjatywę do przedstawienia mapy drogowej dotyczącej krótko, średnio i długoterminowej strategii dotyczącej BSE. EN 4 EN

6 Jakiekolwiek złagodzenia następujące po ocenie naukowej powinny być zapoczątkowane otwartą dyskusją z wszystkimi interesariuszami oraz powinno być wsparte silną strategią komunikacyjną. Mając na uwadze polityczne konsekwencje, które miały miejsce po pierwszym i drugim kryzysie spowodowanym przez BSE, jakiekolwiek złagodzenia w tym naukowo uzasadnione, mogą wymagać od Państw Członkowskich odwagi politycznej do zredukowania bieżących działań. W ustalaniu naszej strategii największe znaczenia ma utrzymanie wysokiego poziomu ochrony konsumenta zbudowanego przez lata w zakresie zapobiegania, kontroli i zwalczania zakaźnych encefalopatii gąbczastych. Jednakże, w procesie tym ważne jest również obserwowanie innych zagrożeń dla zdrowia zwierzęcego i publicznego, które pojawiły się w ostatnich latach, w tym choroby takie jak SARS (Zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej) i nowych odmian ptasiej grypy. Równowaga posiadanych dowodów znacząco wskazuje na potrzebę ponownego rozpatrzenia obecnych priorytetów w zakresie bezpieczeństwa żywności i zdrowia zwierząt. Pozytywne tendencje związane z BSE wymagają rozpatrzenia możliwości skoncentrowania się na nowych zagrożeniach. 2. ZMIANY KRÓTKO I ŚREDNIOTERMINOWE ( ) 2.1. Materiał Szczególnego Ryzyka Cel strategiczny: Zapewnić i utrzymać obecny poziom ochrony konsumenta przez ciągłe zapewnianie bezpiecznego usuwania materiału szczególnego ryzyka (SRM) i modyfikowanie listy/wieku w oparciu o nową i opracowywaną opinię naukową Obecne przepisy prawne Materiał szczególnego ryzyka jest najważniejszym działaniem mającym na celu ochronę zdrowia publicznego. Wstępna lista SRM została ustalona na podstawie wiedzy naukowej z przed 1995 r. oraz zasady ostrożności. Od 1995 r. ogólna sytuacja uległa poprawie oraz dostępne są nowe dane naukowe. Ograniczenia dotyczące SRM obejmują zakaz używania takich produktów jak: łój, żelatyna, kolagen i fosforan dwuwapniowy do produkcji produktów pochodnych stosowanych w żywności i paszy Wybór przyszłej polityki Zmiana obecnej listy materiału szczególnego ryzyka powinna opierać się na nowej rozwijanej wiedzy naukowej przy zachowaniu istniejącego wysokiego poziomu ochrony konsumenta na obszarze Unii Europejskiej. Dodatkowo, dane z aktywnego monitoringu i nadzoru BSE powinny być również stosowane do poprawienia polityk dotyczących SRM. W dniach kwietnia Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął wniosek dotyczący SRM wspierający wzrost obecnego limitu wieku dla centralnej tkanki nerwowej od 12 do 21 lub 30 miesięcy w zależności od wartości danej dla bardzo rzadkich przypadków BSE wykrytych u młodych zwierząt. EN 5 EN

7 Wniosek ten pozwala na przemyślenie zmian obecnej listy SRM, a zwłaszcza limitu wieku dla usuwania kręgosłupa, jako działania w pierwszej kolejności. EN 6 EN

8 Lista SRM dla małych przeżuwaczy jest zależna od wyniku oceny ryzyka obecnie przeprowadzanej przez EFSA. W oczekiwaniu na naukową opinię dotyczącą łoju, kolagenu oraz żelatyny, norm przetwarzania dla tych artykułów będą w dalszym ciągu poprawiane z możliwością złagodzeń obecnych wymogów Zakaz paszowy Cel strategiczny: Złagodzenie pewnych działań związanych z obecnym zakazem paszowym przy spełnieniu określonych warunków Obecne przepisy prawne Zakaz karmienia bydła, owiec i kóz mączką mięsno-kostną (MBM) został wprowadzony w lipcu 1994 r. Ten częściowy zakaz został rozszerzony do całkowitego zawieszenia dla UE używania przetworzonego białka zwierzęcego w paszach dla wszystkich zwierząt hodowanych do produkcji żywności dnia 1 stycznia 2001 z pewnymi wyjątkami jak np. użycie mączki rybnej dla zwierząt innych niż przeżuwacze. Jakakolwiek obecność zabronionych składników pochodzenia zwierzęcego w paszy uznaje się za złamanie zakazu paszowego, tj. polityka zerowej tolerancji Wybór przyszłej polityki Punkt wyjścia przy badaniu przepisów obecnego zakazu paszowego powinien opierać się na ryzyku, ale jednocześnie powinien brać pod uwagę stosowane narzędzia kontroli w celu oceny i zapewnienia odpowiedniego wdrożenia niniejszego zakazu paszowego Skażenie środowiska (miąższ buraka) Analizy przeprowadzone w Niemczech pokazują, iż obecność kości w miąższu buraka jest częsta (do 10%) i nie można jej uniknąć. Prawdopodobnie spowodowane jest to obecnością fragmentów kości dzikich zwierząt w glebie, które przeniknęły do buraków i znalazły się w ich miąższu, którym żywią się przeżuwacze. Wprowadzenie tolerancji dotyczącej obecności fragmentów kości w miąższu buraka cukrowego i innych paszach w związku z powyższym skażeniem środowiska jest rozpatrywane jedynie jeżeli silna ocena ryzyka wykaże brak obecności wzajemnego skażenia lub nielegalne dodanie mączki mięsno-kostnej Mączka rybna Stosowanie mączki rybnej jest obecnie zakazane w przypadku paszy przeznaczonej dla przeżuwaczy oraz w przypadku zwierząt nie będących przeżuwaczami muszą być przedstawione poważne powody do jej użycia. W celu uzyskania polityki w większym stopniu opartej na ryzyku, może być zaproponowane wprowadzenie poziomu tolerancji względem małej ilości mączki rybnej w paszy przeżuwaczy z powodu wzajemnego zarażenia. EN 7 EN

9 Powodem wprowadzenia powyższej tolerancji jest rozwiązanie niechcianych efektów ubocznych zakazu stosowania mączki rybnej w żywieniu zwierząt innych niż przeżuwacze przy jednoczesnym przestrzeganiu stanowiska Parlamentu Europejskiego, obecnie przeciwko stosowaniu mączki rybnej w paszy dla przeżuwaczy. EN 8 EN

10 Oczekuje się, iż Parlament Europejski przeprowadzi ogólna dyskusję dotyczącą mączki rybnej w połowie 2005 r. Decyzja w sprawie możliwego złagodzenia zakazu stosowania mączki rybnej obejmie również wynik dyskusji w Parlamencie Europejskim Zniesienie przepisów związanych z zakazem paszowym Łój Dalsze ulepszenie w rozróżnianiu białek zwierzęcych charakterystycznych dla danych gatunków może doprowadzić do zmiany przepisów odnoszących się do stosowania produktów zwierzęcych w paszach, zwłaszcza białka nie pochodzącego od przeżuwaczy, biorąc pod uwagę zakaz powtórnego przetwarzania wewnątrzgatunkowego w rozporządzeniu (WE) nr 1774/2002 (np. drobiowa mączka mięsno-kostna dla świń). Na testy różnicowe oczekuję się już od 2001.Obowiązkowe badanie białka ssaków w temperaturze 133 C, 3 barów w ciągu 20 minut prowadzi do wystąpienia bardzo małych fragmentów białka zwierzęcego, które trudno wykryć za pomocą metod analitycznych. Oczekując na zatwierdzenie testów porównawczych i wyniki ilościowej oceny ryzyka przeprowadzonej przez EFSA dotyczącej ryzyka związanego z małą ilością MBM, można będzie zaproponować wprowadzenie poziomu tolerancji odnoszącego się do obecności małej ilości mączki mięsno-kostnej w paszy bez zagrażania obecnie stosowanym środkom zwalczania. Obecnie nie istnieją szczególne restrykcje odnoszące się do stosowania łoju w paszy (lub żywności) mające na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu TSE. Restrykcja dotycząca stosowania materiału szczególnego ryzyka jest stosowana dodatkowo do obowiązkowego oczyszczania tłuszczu topionego w 0,15% nierozpuszczalnych zanieczyszczeniach w rozporządzeniu (WE) Nr 1774/2002.Możliwa potrzeba opracowania przepisów dotyczących łoju, zwłaszcza w preparatach mlekozastępczych jest zależna od wyników ilościowej oceny ryzyka (QRA) Programy monitoringu Bydło Cel strategiczny: Zmniejszyć liczbę testów przeprowadzanych na bydle oraz jednocześnie nadal dokonywać pomiarów skuteczności stosowanych środków z większym ukierunkowaniem na działanie związane z nadzorem Obecne przepisy prawne Do połowy roku 2000, większość przypadków BSE było wykrytych dzięki tradycyjnym pasywnym metodom nadzoru, tzn. przez badania i obowiązkowe powiadamianie o zwierzętach podejrzanych o wykazywanie oznak lub objawów klinicznych BSE. Wykrycie BSE u zdrowego poddawanego ubojowi bydła w 2000 wskazywało na potrzebę aktywnego monitoringu, który wprowadzono na obszarze EN 9 EN

11 całej Wspólnoty z początkiem roku Aktywny program monitoringu zaczął w pełni funkcjonować w lipcu 2001 i nadal obejmuje: EN 10 EN

12 Badanie wszystkich zwierząt zaliczanych do grupy ryzyka starszych niż 24 miesiące (zwierzęta padłe, zwierzęta z przymusowego uboju oraz zwierzęta z klinicznymi objawami podczas badania przedubojowego). Badanie zdrowych zwierząt poddawanych ubojowi powyżej 30 miesiąca życia (ogółem 10 mln sztuk bydła rocznie) Tabela 1 w Załączniku II przedstawia liczbę zwierząt badanych od 2001 w różnych kategoriach wiekowych i innych (ubój zdrowych zwierząt, zwierząt z grupy ryzyka, zwierząt padłych). W przypadku państw, w których ustalono obecność BSE w stadzie bydła, celem nadzoru jest monitorowanie skuteczności działań kontrolnych tj. zakazu paszowego i usuwania SRM przez śledzenie rozwoju występowania BSE. Ponadto, w państwach w których (ostatnio) nie zaobserwowano przypadków BSE, ostatecznym celem nadzoru jest wykazanie, iż poziom występowania BSE znajduje się poniżej ustalonego progu. Należy również zauważyć, iż pomimo że aktywny monitoring BSE nie jest działaniem mającym na celu ochronę zdrowia publicznego, przyczynił się on do zwiększenia zaufania konsumenta i odegrał rolę w strategii komunikacji określonych państw członkowskich. Poza tym, wyniki nadzoru dostarczyły odpowiednich danych do oceny zmiany obecnej listy materiałów szczególnego ryzyka Wybór przyszłej polityki a) Czynniki epidemiologiczne W oparciu o wynik trwającego programu monitoringu i przyszłe wyniki pełnych programów testowania w nowych Państwach Członkowskich, przegląd programu monitoringu może być przewidziany w 2005 r. w celu ustalenia strategii przejścia z obecnego systemu testowania do nadzoru technicznego opartego na modelu LRW w dłuższym okresie czasu. Różne opcje dotyczące powyższej zmiany powinny być przeanalizowane ze specjalistami epidemiologami i statystykami z uwzględnieniem powyższych celów i korzyści w odniesieniu do kosztów. Opcje wspomniane powyżej obejmują: Stopniowy wzrost limitu wieku dla zdrowych zwierząt poddawanych ubojowi i zwierząt padłych. Wzrost limitu wieku będzie zależał od wyników trwającego programu nadzoru. Zmniejszenie monitoringu bydła urodzonego w okresie, o którym posiadane są wystarczające informacje statystyczne dotyczące powszechnego występowania BSE, ale skupienie się na (ostatnich) latach urodzeń bydła, na temat których nie jest dostępnych wiele informacji. EN 11 EN

13 b) Czynniki związane z kosztami i korzyściami Małe przeżuwacze Biorąc pod uwagę cel związany z nadzorem, koszty związane z programem nadzoru powinny być oszacowane według informacji zdobytych w ramach nadzoru. Dokładne koszty są zawarte w Załączniku II do niniejszego dokumentu. Koszty obejmują współfinansowanie ze strony Komisji oraz koszty finansowane przez Państwa Członkowskie 1. Tabela 2 w Załączniku II przedstawia koszty związane z wykryciem na każdy przypadek stwierdzenia pozytywnego wyniku wystąpienia choroby w różnych grupach wiekowych. Należy zauważyć, iż koszt związany z wykryciem jednego pozytywnego przypadku w 2002 u nadzorowanego zdrowego bydła poddawanego ubojowi w grupie wiekowej miesięcy wynosi 302 milionów euro Obecne przepisy prawne Poza obowiązkowym badaniem i informowaniem o owcach i kozach podejrzanych o wykazywanie oznak i klinicznych objawów TSE, wprowadzono aktywny program monitoringu na początku 2002 r. Od momentu stwierdzenia obecności BSE u kóz na początku 2005 r., aktywny monitoring obejmuje: Badanie minimalnej próby zwierząt zaliczanych do grupy ryzyka powyżej 18 miesięcy życia obejmujących do owiec i kóz na Państwo Członkowskie (zwierzęta padłe, zwierzęta z przymusowego uboju oraz zwierzęta wykazujące objawy kliniczne podczas badania przedubojowego) Badanie zdrowych owiec poddawanych ubojowi powyżej 18 miesiąca życia w Państwach Członkowskich o dużej populacji i minimalnej, w oparciu o badania statystyczne, ale wysokiej liczby zdrowych kóz poddawanych ubojowi powyżej 18 miesiąca życia. W większości Państw Członkowskich wszystkie zdrowe kozy poddawane ubojowi są badane. Obecny rozszerzony zakres monitoringu kóz będzie zbadany w drugiej połowie 2005 r. oraz pozwoli na szybsze i lepsze oszacowanie przypadków BSE u kóz w celu oceny, czy pozytywny przypadek wystąpienia BSE u kozy urodzonej w 2000 r. i poddanej ubojowi we Francji w 2002 był przypadkiem odosobnionym Wybór przyszłej polityki Przyszły monitoring w przypadku małych przeżuwaczy zależny jest od oszacowanego wystąpienia BSE u tych zwierząt w oparciu o wyniki obecnego monitoringu o szerszym zakresie dla kóz oraz wyniki testów porównawczych nowych przypadków, jeżeli możliwe, analizy przypadków TSE w przyszłości. Jeżeli rezultaty obecnego monitoringu wykażą, iż pojedyncze przypadki BSE u kóz były odosobnionym przypadkiem, zakres monitoringu może być zmniejszony lub 1 Średni koszt szybkiego testu na BSE zaplanowano w budżecie na 50 euro, w tym 8 euro współfinansowane ze strony Komisji. EN 12 EN

14 kontynuowany jedynie przez ograniczony okres aby zwiększyć zaufanie w odniesieniu do wyników zwiększonego zakresu badania. EN 13 EN

15 W najgorszym przypadku, kiedy ustalono wzrost zachorowań na BSE u małych przeżuwaczy, można przewidzieć zwiększenie nadzoru Jeleniowate W chwili obecnej nie przewiduje się żadnych działań na terytorium UE w związku z chroniczną wyniszczającą chorobą. (CWD) Nie istnieją powody, które wskazywałyby na wystąpienie CWD w UE, a jeśli nawet jej występowanie musi być bardzo nieznaczne, ponieważ w innym przypadku do chwili obecnej na pewno zostałaby ona wykryta. Brak również konkretnych dowodów na przenoszenie CWD na ludzi, lub na wrażliwość jeleni na BSE. Jeżeli dowody doświadczalne lub dowody testów przeprowadzonych w warunkach naturalnych zostałyby uzyskane, oznaczałoby to konieczność zmiany polityki dotyczącej chronicznej wyniszczającej choroby. Z powodu ograniczonych danych z monitoringu w UE, na początku 2006 r. przeprowadzone zostanie badanie, którego celem będzie potwierdzenie obecnej sytuacji. Będzie to badanie ukierunkowane badanie zgodnie z wnioskiem EFSA. Jednakże, przed rozpoczęciem badania należy rozpatrzeć różne działania związane z zarządzaniem ryzykiem podczas przygotowań badania, związane głównie z działaniem następującym po wykryciu pozytywnego przypadku wystąpienia CWD u jeleniowatych, uwzględniając naukową opinię powiązaną z ryzykiem Klasyfikacja państw pod względem ryzyka wystąpienia BSE Cel strategiczny: Uproszczenie kryteriów klasyfikacji oraz zakończenie klasyfikacji państw przed 1 lipca 2007 r. Celem klasyfikacji pod względem ryzyka wystąpienia BSE jest ustalenie norm handlowych dla każdej kategorii ryzyka, które zapewnią konieczne gwarancje dla ochrony zdrowia zwierząt i zdrowia publicznego dla krajów importujących. Warunki dotyczące powyższego handlu są przedstawione w obecnych zaleceniach Kodeksu zdrowia zwierząt lądowych ( Kodeks ) Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE). Obecne 5 kryteriów klasyfikacji w Kodeksie dotyczy końcowego statusu BSE, co niekoniecznie odzwierciedla rzeczywistą sytuację. Jest to spowodowane faktem, iż niektóre kryteria są niepotrzebnie zaostrzone i nie dostosowane do ryzyka. Ponadto, obecny system posiadający pięć kategorii jest bardzo skomplikowany. Nie zawsze konieczne jest utrzymywanie trzech różnych kategorii dla państw z ryzykiem wystąpienia BSE, ponieważ warunki handlu są w znacznym stopniu podobne. Pięć kategorii zostało przedstawionych w rozporządzeniu dotyczącym TSE, w okresie oczekiwania na porozumienie w OIE dotyczące zmienionego systemu. OIE dwa lata temu rozpoczęło proces mający na celu przegląd i uproszczenie klasyfikacji państw pod względem ryzyka wystąpienia BSE do trzech kategorii. Podczas sesji generalnej w maju 2005, uzyskano porozumienie w sprawie uproszczonej procedury klasyfikacji, w tym wymogów związanych z nadzorem w ramach różnych kategorii. Uproszczona klasyfikacja obejmuje trzy kategorie: EN 14 EN

16 Kategoria 1 Państwa ze znikomym zagrożeniem wystąpienia BSE i ograniczonym aktywnym programem nadzoru wykrywającym wzorcowe wystąpienie 1 na przywóz dozwolony bez ograniczeń. Kategoria 2 Państwa z kontrolowanym ryzykiem wystąpienia BSE i aktywnym programem nadzoru wykrywającym wzorcowe występowanie 1 na przywóz dozwolony w przypadku gdy zostanie usunięty materiał szczególnego ryzyka. Kategoria 3: Państwa z nieokreślonym ryzykiem występowania BSE. Państwo będzie dopuszczone do wywozu jedynie ograniczonej listy zbywalnych produktów. W oparciu o niniejszą nową normę międzynarodową, obecne przepisy zawarte w rozporządzaniu dotyczącym TSE powinny być zmienione. W następstwie przyjęcia nowych kryteriów klasyfikacji, państwa powinny być sklasyfikowane rozpoczynając od najważniejszych partnerów handlowych. Jeżeli OIE nie uda się dokonać klasyfikacji państw przed 1 lipca 2007, Wspólnota powinna dokonać klasyfikacji państw zgodnie z nową międzynarodową normą Przegląd polityki dotyczącej uboju w odniesieniu do TSE u małych przeżuwaczy Cel strategiczny: Przegląd i złagodzenie środków zwalczania dla małych przeżuwaczy biorąc pod uwagę nowe dostępne narzędzia diagnostyczne, ale przy zapewnieniu obecnego poziomu ochrony konsumenta Obecne przepisy prawne Obecne przepisy wymagają uboju całego stada w przypadku wykrycia TSE u kóz oraz całkowitego lub częściowego (wrażliwe genotypy) uboju w przypadku wykrycia TSE u owiec wliczając nietypowe przypadki. W celu poprawy genetycznej odporności u populacji owiec minimalny program hodowlany będzie obowiązkowy dla stad o wysokiej wartości genetycznej od 1 kwietnia Nietypowe przypadki są to przypadki TSE, w których wykluczone jest wystąpienie BSE często wykryte dzięki aktywnemu nadzorowi bez wystąpienia objawów klinicznych, nie rozprzestrzeniające się w stadzie lub rozprzestrzeniające się w sposób znikomy, ale obecne w genotypach owiec uznawanych za odporne na BSA (w przeciwieństwie do klasycznej trzęsawki). Ponadto, stosowane od 1 stycznia 2005 molekularne testy porównawcze, mogą wykluczyć obecność BSE w ciągu kilku tygodni w większości przypadków TSE. Kiedy wykluczone zostanie wystąpienie BSE, nie ma ryzyka zdrowotnego oraz ubój całkowity stada można uznać za niewspółmierny w odniesieniu do kwestii zdrowia publicznego. Tabela poniżej przedstawia liczbę pozytywnych przypadków u owiec i kóz w zakażonych stadach. Owce Kozy EN 15 EN

17 % 0.7% % 0.3% % 1.2% EN 16 EN

18 Należy zauważyć, iż w większości stad nie wykryto dodatkowych przypadków w wyniku uboju, zwłaszcza gdy wykryto przypadki nietypowe. W innych stadach, zakażenie TSE wystąpiło u ok. 40% zwierząt Wybór przyszłej polityki Komisja chciałaby zaproponować złagodzenie polityki dotyczącej uboju dla wszystkich przypadków, w których wykluczono BSE (u owiec i kóz) ze zwiększoną częstotliwością badań w zakażonych stadach i w przypadku uboju, dla mięsa przeznaczonego do spożycia przez ludzi, wszystkich zwierząt w każdym wieku w zakażonych stadach, jeśli uzyskane są negatywne wyniki szybkich testów. Warunki dla certyfikacji stad powinny również zostać uznane za dodatkowy sposób zwalczania TSE, Ubój stad w przypadku bydła Cel strategiczny: Zaprzestanie natychmiastowego uboju trzód Obecne przepisy prawne Obecne przepisy prawne dotyczące TSE przewidują zabijanie i niszczenie (ubój) trzody w związku z pozytywnym przypadkiem wystąpienia BSE. Trzoda są to zwierzęta nie wykazujące żadnych symptomów, ale uznane za grupę wyższego ryzyka zakażenia BSE w związku z epidemiologicznym powiązaniem. Oznacza to w przypadku samic potomstwo z pozytywnym przypadkiem wynikiem testu na BSE (trzoda nowonarodzonych cieląt) lub zwierzęta, które otrzymały ten sam rodzaj paszy jak zwierzę zakażone w pierwszym roku życia (trzoda paszowa ) Wybór przyszłej polityki Można zastanowić się nad alternatywami obecnie stosowanego niszczenia trzody. Proponowaną alternatywą byłoby odłożenie terminu uboju i niszczenia pod koniec okresu produkcyjnego, jak jest to w przewidziane w Międzynarodowym Kodeksie Zdrowia Zwierząt OIE lub zezwolenie na wprowadzenie zwierząt poddanych ubojowi do łańcucha pokarmowego po uzyskaniu negatywnego wyniku w szybkim teście. Pomimo, iż powyższe złagodzenie przepisów zezwoliłoby na hodowlę i używanie mleka, decyzja dotycząca odstąpienia od uboju będzie leżała w zakresie odpowiedzialności Państw Członkowskich w celu wzięcia pod uwagę potencjalnych konsekwencji dla ich rynków zagranicznych. Derogacja dotycząca odłożenia terminu uboju byłaby decyzją danego Państwa Członkowskiego. Powyższe złagodzenie przepisów nie stanowiłoby zagrożenia dla obecnego poziomu ochrony konsumenta. Nie tylko zmniejszyłoby ono wpływ ekonomiczny ale również społeczne konsekwencje wynikające z kompletnego zniszczenia trzód, co stanowi często jeden z głównych powodów protestu przeciwko polityce stosowania uboju. Tabela poniżej przedstawia liczbę zwierząt poddanych ubojowi i przebadanych w oraz liczbę pozytywnych przypadków ustalonych w trzodach.. Rok Łącznie EN 17 EN

19 Zbadane zwierzęta Przypadki BSE EN 18 EN

20 W perspektywie średniookresowej, kryteria doboru zwierząt do uboju na potrzebę produkcji mięsa przeznaczonego do spożycia przez ludzi obejmują negatywny wynik w teście na TSE, usunięcie materiałów szczególnego ryzyka oraz zmniejszony poziom występowania TSE. Jednakże, w momencie kiedy zmniejsza się poziom występowania BSE, koszt uboju również maleje, i z punktu widzenia konsumenta (i handlu), ubój całego stada w celu zniszczenia może być preferowaną opcją zwłaszcza w Państwach Członkowskich, gdzie przypadki BSE nie występują lub są bardzo rzadkie. Byłaby to decyzja danego Państwa Członkowskiego Ograniczenia dotyczące Zjednoczonego Królestwa Cel strategiczny: Przedyskutowanie zniesienia dodatkowych ograniczeń wywozu wołowiny i jej produktów ze Zjednoczonego Królestwa w przypadku spełnienia ustalonych warunków Obowiązujące prawodawstwo Decyzja Rady 98/256/WE (decyzja w sprawie objęcia embargiem Zjednoczonego Królestwa) z późniejszymi zmianami stanowi, że Zjednoczone Królestwo zapewnia, że żywe bydło oraz jego produkty nie są wysyłane z jego terytorium do pozostałych Państw Członkowskich oraz krajów trzecich, chyba, że spełniają określone warunki (odkostnione, wykluczenie zwierząt w wieku powyżej 30 miesięcy itd.) Możliwe rozwiązania na przyszłość W 1996 r. Zjednoczone Królestwo wprowadziło zasadę ponad trzydziestu miesięcy (OTM), będącą środkiem ochrony zdrowia publicznego, która zakazuje przeznaczania do spożycia przez ludzi mięsa zwierząt, które przekroczyły 30 miesięcy w chwili uboju. Dnia 1 grudnia 2004 r. Zjednoczone Królestwo poinformowało Komisję o podjęciu decyzji, która ma zastąpić zasadę OTM, przewidującej taki sam mechanizm badań jak w pozostałych Państwach Członkowskich oraz trwałe wykluczenie z łańcucha żywienia ludzi i zwierząt, zwierząt urodzonych przed 1 sierpnia 1996 r. Z punktu widzenia możliwego zniesienia embarga, którym objęto Zjednoczone Królestwo, do rozpoczęcia rozmów konieczne jest spełnienie określonych warunków. Należy do nich oraz poziom zapadalności na BSE w Zjednoczonym Królestwie poniżej 200 przypadków na milion dorosłych sztuk bydła oraz pozytywny wynik misji audytowej Biura ds. Żywności i Weterynarii w czerwcu 2005 r. 10 marca 2005 r. Europejski Urząd Bezpieczeństwa Żywności potwierdził, że poziom zapadalności kształtuje się poniżej 200 przypadków BSE na milion dorosłych sztuk bydła. Jeżeli spełnione zostaną obydwa warunki, a w szczególności w przypadku pozytywnego wyniku kontroli Biura ds. Żywności i Weterynarii, prawdopodobne jest rozpoczęcie w czwartym kwartale 2005 r. rozmów z Państwami Członkowskimi o zniesieniu embarga. EN 19 EN

21 3. ZMIANY DŁUGOTERMINOWE ( ) Cel strategiczny: Wprowadzenie zmian działaniach w wyniku postępu technologicznego i naukowego. Jeżeli utrzyma się pozytywna tendencja, w związku ze złagodzeniem działań krótko i średnioterminowych, możliwe jest dalsze złagodzenie działań długoterminowych. Wykorzystanie zatwierdzonych badań żywych zwierząt może w przyszłości umożliwić wykrywanie i ubój chorych zwierząt, a tym samym skrócić okres, w jakim będzie możliwe dalsze złagodzenie działań. Różne możliwości obejmują: 3.1. Obserwacja Możliwe jest zaplanowanie różnych scenariuszy długoterminowych: Stopniowe obniżanie poziomu obserwacji może zostać podtrzymane, jeżeli utrzymywać się będzie pozytywna tendencja: wówczas obserwacje koncentrować się będą wokół starszych zwierząt oraz grup urodzeniowych, o których informacje są ograniczone. W przypadku stwierdzenia BSE u zwierząt starszych niż 10 lat, tzn. urodzonych przed 1 stycznia 2002 r. może zostać podjęta decyzja o trwałym wykluczeniu tych zwierząt z łańcucha żywienia ludzi i zwierząt (mechanizm zniszczenia) oraz przyznaniu wsparcia finansowego w celu uboju tych zwierząt po zakończeniu ich życia produkcyjnego. Docelowa strategia obserwacji ograniczona zostanie do badania zwierząt podejrzanych klinicznie (obserwacja pasywna) oraz strategii utrzymania zgodnej z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE). Możliwe jest również przyjęcie rozwiązania polegające na badaniu, w miarę możliwości, każdego zwierzęcia w określonym wieku za pomocą badania żywych zwierząt Materiał szczególnego ryzyka (SRM) W przypadku niestwierdzenia BSE poniżej pewnego wieku lub jeżeli liczba przypadków BSE spadnie poniżej ustalonego poziomu, w grupie tej może zostać wycofany obowiązek usuwania materiału szczególnego ryzyka. Możliwe jest również, że stały minimalny wykaz SRM, w szczególności tkanek nerwowych (mózg, rdzeń kręgowy) bydła z niektórych grup wiekowych zostanie uznany za środek zapobiegawczy przeciwko przyszłej epidemii lub występowaniu sporadycznych przypadków Zatwierdzanie stad W wyniku badania wszystkich zwierząt za pomocą badania żywych zwierząt możliwe jest zatwierdzenie stada oraz gospodarstwa, podobnie jak ma to miejsce w przypadku gruźlicy czy brucelozy. EN 20 EN