SZCZEGÓLNE ZALECENIA W ZASTOSOWANIU I OBRÓBCE KOLOROWYCH PROFILI Z TWORZYW SZTUCZNYCH OKIEN I DRZWI WEJŚCIOWYCH (październik 2005)

Transkrypt

1 Karta techniczna 04 Grupa branżowa systemy okien z tworzyw sztucznych SZCZEGÓLNE ZALECENIA W ZASTOSOWANIU I OBRÓBCE KOLOROWYCH PROFILI Z TWORZYW SZTUCZNYCH OKIEN I DRZWI WEJŚCIOWYCH (październik 2005)

2 Spis treści 1. Zakres obowiązywania 3 2. Informacje ogólne 3 3. PVC jako tworzywo do produkcji okien i drzwi 4 4. Odpowiedzialność na budowie 5 5. Obróbka profili kolorowych Projektowanie Magazynowanie i transport Obróbka Wzmocnienie Wentylacja Zgrzewanie Okucia Szprosy naklejane 7 6. Zastosowanie kolorowych okien i drzwi 8 7. Ograniczenie dopuszczalnych odkształceń 9 8. Wskazówki 10 2 z 11

3 1. Zakres obowiązywania Niniejsze zalecenia szczególne obowiązują w stosowaniu i obróbce wszystkich profili z tworzyw sztucznych, które nie są białe, a przeznaczonych do produkcji okien i drzwi wejściowych. 1 Mogą to być profile z tworzyw sztucznych: - lakierowane kolorowo - drukowane kolorowo - profile co-extrudowane z PMMA, PVC lub innymi tworzywami sztucznymi, - profile barwione lub - profile laminowane folią dekoracyjną. Niniejsza karta techniczna skierowana jest do producentów i zakładów montażowych okien i drzwi wejściowych z tworzywa sztucznego oraz do wszystkich osób zajmujących się projektowaniem i zastosowaniem tych elementów. 2. Informacje ogólne Od obecnie 50 lat sprawdziły się w praktyce zarówno białe jak i kolorowe profile z tworzywa sztucznego jako materiał służący do produkcji ram do budowy okien i drzwi wejściowych. Od połowy lat 80 wyraźnemu wzrostowi uległa sprzedaż okien kolorowych. Równocześnie zmieniły się wymagania estetyczne oraz architektura. Nowoczesne systemy okienne powinny umożliwiać istnienie bardzo dużych powierzchni szkła przy równocześnie wąskich powierzchniach zewnętrznych profili. Stale rosnące wymagania dotyczące ochrony cieplnej mogą zostać spełnione jedynie dzięki zmianie w przekroju profilu, które z jednej strony niosą ze sobą wysokie wartości izolacyjne, z drugiej zaś strony wymagają szczególnych czynności przy produkcji okien i drzwi. Podczas gdy białe powierzchnie nagrzewają się przy promieniowaniu słonecznym do maksymalnie 45 o C, temperatura powierzchni zewnętrznej profili kolorowych może wyraźnie przekroczyć 70 o C. 3 z 11

4 Tak podwyższone pobieranie ciepła prowadzi w przypadku profili o wysokiej izolacji cieplnej do dużej różnicy temperatur w przekroju profilu, którą trzeba uwzględnić przy projektowaniu okien i drzwi oraz przy obróbce profili z tworzyw sztucznych. Mimo to nie da się uniknąć nieznacznych odkształceń powstałych w wyniku różnic temperatur (patrz rozdział 7). Niniejsza karta techniczna stanowi instrukcję prawidłowego obchodzenia się z kolorowymi profilami z tworzywa sztucznego dla projektantów, producentów oraz firm montażowych okien i drzwi z profili PVC. 3. PVC jako tworzywo do produkcji okien i drzwi Tworzywo PVC nadaje się niezależnie od koloru znakomicie do budowy okien i drzwi. W porównaniu z obróbką białych profili z PVC należy jednak w przypadku profili z kolorową powierzchnią bardzo starannie przestrzegać założeń twórcy systemu. Założenia twórcy systemu dotyczące obróbki profili kolorowych z PVC różnią się, częściowo ze względu na występujące wyższe temperatury powierzchni (opisane w rozdziale 2) wyraźnie od tych obowiązujących dla białych profili. Szczególnych założeń dotyczących obróbki profili kolorowych należy przestrzegać we wszystkich okolicznościach. Ze względu na większe pochłanianie ciepła profile kolorowe rozszerzają się wyraźnie bardziej niż białe. Dlatego należy koniecznie przestrzegać uwag opisanych w rozdziale 5, a dotyczących projektowania, obróbki oraz transportu i montażu (rozdział 6). 1 Uwzględnione są ściany okienne, przeszklenia okienne oraz ich kombinacje 4 z 11

5 4. Odpowiedzialność na budowie Zasadniczą odpowiedzialność za cały projekt ponosi projektant. To on powinien posiadać orientację na temat poszczególnych branż oraz wszystkich warunków dodatkowych. Przygotowywany przez niego projekt musi uwzględniać wszystkie ważne wpływy (tutaj: nagrzewanie kolorowych powierzchni zewnętrznych). Na podstawie wyżej ocenianej wiedzy specjalistycznej producent, sprzedawca względnie firma montażowa zobowiązana jest, zgodnie z 4 nr 3 VPB/B, poinformować zleceniodawcę o ewentualnych wątpliwościach dotyczących przewidzianego sposobu wykonania. Dotyczy to wielkości, położenia elementów, ich montażu oraz kolorystyki. W realizacjach wykonywanych bez projektanta wykonawca przejmuje odpowiedzialność projektanta. 5. Obróbka profili kolorowych 5.1. Projektowanie Już na etapie projektowania należy uwzględnić specyficzne właściwości tworzyw oraz wpływ powierzchni kolorowych na odkształcenia. Z użytecznymi wskazówkami zapoznać można się między innymi w wytycznych dotyczących obróbki, opracowywanych przez twórcę systemu. Określa się tam dopuszczalne wielkości elementów. W przypadku profili kolorowych są one z reguły mniejsze od założeń obowiązujących dla profili białych i nie wolno ich w żaden sposób przekraczać Magazynowanie i transport Przy magazynowaniu oraz transporcie kolorowych profili i okien z tworzywa sztucznego należy unikać bezpośredniego nasłonecznienia oraz tworzenia barier cieplnych poprzez podjęte stosowne czynności. 5 z 11

6 Generalnie profile z tworzyw sztucznych należy magazynować na płaskiej powierzchni. W celu ochrony wysokowartościowej powierzchni wymaga się w czasie transportu i magazynowania szczególnej staranności. Uszkodzenia kolorowych powierzchni są bardzo łatwo widoczne i często wymagają dużych nakładów, aby je usunąć Obróbka Profile kolorowe należy generalnie obrabiać zgodnie z wytycznymi twórcy systemu. W szczególności należy uwzględnić tutaj, że: wcześniej uszkodzonych już profili nie można obrabiać, przy połączeniach klejonych sprawdzić przydatność kleju, profile stosowane na zewnątrz muszą być zaakceptowane przez twórcę systemu (np. listwy przyokienne), wszystkie szczeliny (połączenia) muszą pełnić funkcje dylatacyjne, powstają większe różnice w wymiarowe w stosunku do profili białych Wzmocnienie Profile kolorowe (profile podstawowe) należy generalnie wzmacniać. Niezbędne wzmocnienia oraz odstępy mocowań zawarte są w wytycznych, opracowanych przez twórcę systemu i należy ich przestrzegać. Prawidłowy wybór wzmocnienia gwarantuje przydatność użytkową również w przypadku obciążeń termicznych, jakich należy oczekiwać w przypadku profili kolorowych Wentylacja Powietrze zamknięte w zewnętrznych komorach profili ogrzewa się przy nasłonecznieniu i rozszerza. Aby uniknąć odkształceń powstałych wskutek nadciśnienia wszystkie komory zewnętrzne, wszystkich profili powinny być wentylowane. 6 z 11

7 W tej kwestii bezwzględnie należy przestrzegać założeń twórcy systemu Zgrzewanie Przy zgrzewaniu kolorowych profili należy bezwzględnie przestrzegać założeń twórcy systemu (np. temperatury na powierzchni lustra w trakcie zgrzewania). Wyższa temperatura powierzchni profili kolorowych prowadzi do większego rozszerzenia się podłużnego, a w związku z tym do większego obciążenia połączenia zgrzewanego w strefie narożnika. Zmniejszenie ograniczeń wypływki prowadzi do wyraźnego obniżenia wytrzymałości narożników i zwiększa ryzyko ich pękania. Równocześnie przy dłutowaniu rowków należy unikać ostrych nacięć. Zaleca się regularne sprawdzanie wytrzymałości narożników. Dla stabilnego zgrzania znaczenie ma również prawidłowe przycięcie profili (odchylenie kątowe) Okucia Odstępy poszczególnych zaryglować powinny być możliwie mały. Nie wolno przekraczać odstępów określonych przez twórcę systemu. Z powodu oczekiwanej rozszerzalności profili kolorowych bezwzględnie konieczne jest przestrzeganie nakazanych wymiarów zachodzenia Szprosy naklejane Stosując szprosy naklejane należy zwrócić uwagę, aby nie przylegały one na styk do ramy okiennej. Ze względu na rozszerzalność wzdłużną przy nagrzewaniu należy uwzględnić odpowiednie szczeliny dylatacyjne: od 0,5 mm do 1 mm do ramy skrzydła wzgl. ramy ościeżnicy lub poprzeczki / słupka. W przypadku szprosów z bocznymi uszczelkami, w strefie miejsc styku krawędzi uszczelnień należy wykonać podcięcia tak, aby zagwarantować sklejenie na całej powierzchni. 7 z 11

8 6. Zastosowanie kolorowych okien i drzwi Przy zastosowaniu profili z kolorową powierzchnią bardzo ważna jest fachowa ocena sytuacji na miejscu montażu, wybór stosownych kolorów oraz uwzględnienie wyższych obciążeń termicznych (np. poprzez zaprojektowanie szczelin dylatacyjnych). Przydatność określonych kolorów oraz obciążenie termiczne profilu zależą od klimatu w miejscu zastosowania i mogą być one różne w zależności od położenia geograficznego. W każdym przypadku trzeba uwzględniać informacje i uwagi twórcy systemu w kwestii akceptacji kolorów w miejscu zastosowania. W Ogólnych zaleceniach do obróbki profili okiennych z tworzywa sztucznego GKV ( ) podano uwagi i informacje, które należy w szczególności uwzględnić przy stosowaniu kolorowych okien i drzwi na danym obszarze. Przy nasłonecznieniu na fasadzie budynku zachodzi naturalny rozkład temperatur, przyczyniający się do schłodzenia powierzchni ram. W obrębie głębokich ościeży zewnętrznych (głębokich węgarków), przy wgłębieniach lub występach na fasadzie rozkład ten ulega zakłóceniu. Może to prowadzić, w szczególności w dolnej strefie ościeżnic i ram skrzydeł, w nie zacienionych miejscach od strony południowej względnie zachodniej, do niedopuszczalnego nagrzania profili kolorowych. Parapety okienne np. z aluminium odbijające promienie słoneczne mogą ten efekt wzmocnić. W krytycznych miejscach montażu okien i drzwi niezbędna jest konsultacja z twórcą systemu. Jako sytuacje krytyczne dla montażu profili kolorowych uważa się np. otwory w ścianie w nie zacienionych fasadach południowych i zachodnich i przede wszystkim dolną poziomą strefę okna, która znajduje się na styku z parapetem. 8 z 11

9 Należy w takiej sytuacji unikać zastosowania profili o kolorowych powierzchniach. Gütegemeinsachft Kunststoff-Fenstersysteme /stowarzyszenie jakości systemów okien z tworzyw sztucznych/ w Bonn przygotowało podręcznik dostosowany specjalnie do montażu okien z tworzywa sztucznego. Tytuł: Montagehandbuch Kunststoff-Fenster und Türen /Podręcznik montażu okien i drzwi z tworzywa sztucznego/. Częścią składową tego opracowania jest montaż specyficzny dla materiału oraz odpowiedniego tworzywa sztucznego. 7. Ograniczenie dopuszczalnych odkształceń Zgodnie z opisem zawartym w rozdziale 2 nie można zasadniczo uniknąć odkształceń ze względu na różnice temperatur od wewnątrz i na zewnątrz. Odkształcenie jest dopuszczalne, o ile okna są funkcjonalne (chodzi tutaj o szczelność i wytrzymałość) a wartość momentu potrzebnego do zaryglowania okucia nie przekracza 10 Nm (okna i okna sięgające do podłogi), przy czym zezwala się na regulację okuć. Wartość graniczna dopuszczalnego odkształcenia wynosi 1/300 długości (maksymalnie 8 mm) badanego profilu, mierzona np. poziomicą na najbardziej zewnętrznie położonych punktach danego profilu po stronie wklęsłej. 2 Decydujące jest największe odchylenie od prostej, zmierzone poziomnicą, miarą lub sznurem. W przypadku drzwi wejściowych dopuszczalne jest odkształcenie 4,5 m, o ile zabezpieczona jest szczelność i wytrzymałość oraz funkcja zamykania. 3 Zasadniczo w przypadku odkształceń rozróżnia się wady funkcjonalne oraz optyczne. 9 z 11

10 Wady optyczne ocenia się z odległości 3 m (strona wewnętrzna) względnie 5 m (strona zewnętrzna) przy rozproszonym świetle Wskazówki Zabrudzenia powstające zazwyczaj w trakcie produkcji okien, np. podczas montażu okuć (tłuszcz) lub wskutek oznakowań w procesie produkcji można usunąć wodą z płynami powszechnie dostępnymi w handlu, a które nie zawierają środków szorujących. Ładunki elektrostatyczne powstałe poprzez polerowanie usuwa się wycierając szmatką zawierającą ług mydlarski. Pozostająca smuga mydła zapobiega również powstawaniu ładunków elektrostatycznych przez dłuższy okres czasu. Profili nie wolno suszyć ani tez czyścić środkami pozostawiającymi zarysowania, gdyż można uszkodzić powierzchnię. Czyszczenie na sucho sprzyja ponadto przyciąganiu kurzu. Nie wolno również stosować ostrych środków lub ściereczek do szorowania. W żadnym razie nie wolno używać benzyny, rozcieńczalników zawierających nitrozwiązki ani środków rozpuszczających PVC, ponieważ atakują one powierzchnię profilu i mogą ją trwale uszkodzić. Ponadto zaleca się regularne czyszczenie ram okiennych wodą ze środkami czyszczącymi, powszechnie dostępnymi w handlu, które nie zawierają środków szorujących. Niezależnie od zastosowanego materiału w ramach należy konserwować okucia zgodnie z założeniami producenta (np. olejem). 2 Kontrolę przeprowadzić można przy pomocy naprężonej taśmy gumowej / sznura 3 ift karta techniczna 4 VFF karta techniczna KU.01; listopad z 11

11 Niniejsza Karta Techniczna 04 została przygotowana przez grupę branżową systemy okienne z tworzyw sztucznych w zrzeszeniu przemysłu przetwórców tworzyw sztucznych - zrzeszenie zarejestrowane (GKV). Odzwierciedla stan wiedzy z października Nie przejmujemy gwarancji za treść. Fachverband Bau-, Möbel- und Industriehalbzeuge aus Kunststoff im Gesamtverband Kunststoffverarbeitende Industrie e. V. Am Hauptbahnhof Frankfurt nad Menem Telefon Fax: halbzeuge@gkv.de 11 z 11