Dostałeś bezpłatny przewodnik z 7 atrakcjami. Chcesz więcej? Za 2,46 zł otrzymasz wersję rozszerzoną z 21 miejscami.

Transkrypt

1 - Hotel Zamkowy (2 poł. XIX w.) Dostałeś bezpłatny przewodnik z 7 atrakcjami. Chcesz więcej? Za 2,46 zł otrzymasz wersję rozszerzoną z 21 miejscami. Kliknij w link:

2 Aby zobaczyć mapę miejsc zawartych w mini przewodniku kliknij lub skopiuj do przeglądarki poniższy link: Hotel Zamkowy (2 poł. XIX w.) Przy narożniku ulic Krotoszyńskiej i Zamkowej stoi ciekawa kamienica zbudowana w 2 poł. XIX w. Mieściła ona dawniej hotel noszący nazwę "Zamkowy" lub "Przy Zamku" (niem. Hotel zum Schloss). Po wojnie budynek był siedzibą miejscowego PSS "Społem". Warto zwrócić uwagę na piękny, masardowy dach z lukarnami oraz zwieńczenie pseudowieży w narożniku budynku '29"N 17 27'09"E na mapie:a Stary Rynek Pomnik Najświętszego Serca Pana Jezusa Pomiędzy kościołem św. Wawrzyńca i zamkiem w Koźminie Wielkopolskim znajduje się niewielki plac, którego patronką jest Najświętsza Maria Panna. Na placu tym w dniu 30 września 2011 r. odsłonięto figurę Najświętszego Serca Pana Jezusa będącą repliką przedwojennego pomnika. Stary Rynek wraz z otaczającymi go uliczkami i kamieniczkami z XVIII i XIX w. We wschodniej pierzei Rynku ratusz z 1828 r., z neobarokową fasadą '32"N 17 27'12"E na mapie:c Pomnik Najświętszego Serca Pana Jezusa ufundowali mieszkańcy Koźmina, a jego odsłonięcie nastąpiło w czerwcu 1938 r. Po kilkunastu miesiącach, w październiku 1939 r. Niemcy niszczący obiekty kultu religijnego Polaków zburzyli pomnik. Po II wojnie światowej nie odbudowano go. Dopiero w XXI wieku mieszkańcy zaprzyjaźnionego z Koźminem niemieckiego miasta Bellheim zebrali pieniądze i sfinansowali stworzenie repliki przedwojennej figury. Przekazali ją mieszkańcom polskiego miasta w imię przyjaźni i rekompensaty wojennych zniszczeń '30"N 17 27'05"E na mapie:b Pomnik 750-lecia miasta Wieś Koźmin wzmiankowana była już w początkach XIII w. 2

3 W 1232 r. Władysław Odonic nadał ją Zakonowi Templariuszy, zezwalając jednocześnie na założenie miasta na prawie magdeburskim. Nowa miejscowość otrzymała ostatecznie prawa miejskie pomiędzy latami 1251 a Władze miasta i mieszkańcy przyjęli 1232 jako rok powstania miasta i w 750-lecie tego wydarzenia postawili pomnik na rynku. Na obelisku znalazł się medalion z podobizną Władysława Odonica oraz napis: "W 750-lecie nadania praw miejskich Koźminowi przez Władysława Odonica w 1232 roku" '32"N 17 27'12"E na mapie:d Najcenniejszy zabytek kościoła to znajdujący się w prezbiterium późnorenesansowy wielki ołtarz, wzniesiony w latach , z rzeźbą Zaśnięcie NMP pochodzącą z dawnego gotyckiego ołtarza z końca XV w. Przypomina ona ołtarz Wita Stwosza w Krakowie. Inne rzeźby (m.in. św. Wawrzyńca i św. Floriana) oraz płaskorzeźby w ołtarzu głównym pochodzą z czasów jego powstania. W kaplicy Przyjemskich, do której wiedzie wejście umieszczone w południowej ścianie prezbiterium (ozdobna krata żelazna), znajduje się ołtarz Najświętszego Serca Pana Jezusa (pocz. XVIII w.) oraz dwie stare, późnogotyckie figury: Matki Bożej oraz Chrystusa Frasobliwego. Przy wejściu wmurowana jest w ścianę stara płyta nagrobna z czerwonego marmuru, a na ścianach kaplicy tarcze herbowe. Kościół pw. św. Wawrzyńca Kościół farny pw. św. Wawrzyńca należy do najstarszych kościołów Wielkopolski. Według tradycji został wzniesiony na miejscu dawnej świątyni pogańskiej już w X w. Trudno jednak dziś doszukać się w nim fragmentów z tak odległych czasów. Obecna świątynia (a ściślej jej prezbiterium i nawa środkowa) zawdzięcza swe powstanie Hińczy z Rogowa, który w połowie XV w. był właścicielem Koźmina. W drugiej połowie XVII w. ówcześni właściciele dóbr koźmińskich, Andrzej Przyjemski i jego syn Aleksander, przebudowali i rozbudowali kościół, wznieśli wieżę i zakrystię oraz wyposażyli świątynię w nowe sprzęty (rzeźbiona ambona z figurami Chrystusa i Ewangelistów na balustradzie oraz figura Archanioła na zwieńczeniu baldachimu, czarna marmurowa chrzcielnica, drewniane stalle z wizerunkami świętych biegnące wzdłuż bocznych ścian prezbiterium). Wśród licznych ołtarzy wyróżnić można najstarsze ołtarze: Wniebowzięcia NMP (ufundowany przez Starszych Bractwa Sukienniczego w 1459 r.), św. Stanisława Biskupa, Kryspina i Kryspiniana (ufundowany w 1560r. przez uczonego i profesora Akademii Krakowskiej Benedykta z Koźmina) oraz ołtarz patrona kościoła - św. Wawrzyńca - ze starym obrazem przedstawiającym Świętego w srebrnej sukience. Balustradę chóru organowego zdobią figury Aniołów i portrety uczonych koźmińskich: Benedykta (sławnego teologa i kaznodziei Zygmunta Augusta) Mikołaja, Albina (wszyscy trzej byli profesorami Akademii Krakowskiej) oraz Aleksego - sufragana wileńskiego. W zakrystii można obejrzeć kute drzwi żelazne i tablicę wotywną z 1772 r. Na wieży zawieszony jest pięknie wykonany dzwon z 1546 r '32"N 17 27'05"E na mapie:e Kościół farny jest dużym, trzynawowym, pokrytym karpiówką budynkiem o charakterze bazyliki. Od strony wschodniej posiada trójboczne zamknięte prezbiterium, do którego od południa przylega kaplica Przyjemskich, zwieńczona attyką, a od północy zakrystia. W kruchtach naw bocznych znajdują się dwie romańskie kropielnice, wykute z kamienia i ozdobione maskami, będące najstarszymi zabytkami w kościele. 3

4 Zabytkowa kamienica przy Starym Rynku 23 (XIX/XX w.) Stary Rynek w Koźminie Wielkopolskim to centrum założenia lokacyjnego miasta z drugiej połowy XIII wieku. Zabudowa głównego placu miejskiego zmieniała się na przestrzeni wieków i dzisiaj większość stojących tu kamienic pochodzi z XIX wieku. Wszystkie budynki ujęte zostały w gminnej ewidencji zabytków Miasta i Gminy. Jeden z najładniejszych budynków przy Starym Rynku nosi numer 23. Piętrowa kamienica zbudowana została na przełomie XIX i XX wieku. Otrzymała elewacje wykonane z dwukolorowej, ceramicznej cegły nakryte mansardowym dachem. Narożnik ozdobiła oryginalna wieżyczka ze strzelistym hełmem. Budynek posiada dwa wejścia, od strony rynku do mieszkań i z narożnika do restauracji. Dziś na parterze mieści się restauracja Wieża, gdzie można zjeść tradycyjne dania polskiej kuchni w przystępnych cenach. Sprawdz na sklep.polskaniezwykla.pl Zamek Królewski Zamek zbudowany został w XIV wieku i przebudowany w XVI wieku. Na zamku przebywały znane osobistości m.in. król Zygmunt II oraz król pruski Fryderyk Wilhelm. W XIX wieku zamek przystosowano na potrzeby szkolnictwa - obecnie mieści się tu siedziba Zespołu Szkół Rolniczych '28"N 17 27'03"E na mapie:g 51 49'33"N 17 27'10"E na mapie:f 4

5 nazistowskiego i sowieckiego. Ostatnia modernizacja miała miejsce na przełomie XX i XXI w. Pomnik znajduje się u zbiegu ulic Staszica i Kościuszki '35"N 17 27'13"E na mapie:i Pomnik harcerzy Koźmiński Hufiec ZHP obchodził w 2006 r. 90-lecie swego istnienia. Harcerze mają swój pomnik w Parku Miejskim im. Powstańców Wielkopolskich. Obelisk stanowią trzy głazy narzutowe. Na centralnym kamieniu znalazł się napis: "Na chwałę koźmińskiego harcerstwa" i krzyż harcerski. Na dwóch pozostałych motto: "...ciągle pniemy się wzwyż, by zdobyć szczyt ideałów - świetlany harcerski krzyż" oraz daty: 1916, 1986 i Dwór (XVIII w.) Dwór (XVIII w.) z parkiem '35"N 17 27'15"E na mapie:j 51 49'33"N 17 27'04"E na mapie:h Pomnik żołnierzy radzieckich został wyzwolony 25 stycznia 1945 r. przez wojska 33. Armii gen. Cwietajewa wchodzącej w skład I Frontu Białoruskiego. Poległym w walkach o miasto żonierzom radzieckim postawiono pomnik na skraju Parku Miejskiego im. Powstańców Wielkopolskich '37"N 17 27'01"E na mapie:k Pomnik Wolności Z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Koźmina Wlkp. w 1929 r. odsłonięto Pomnik Wolności poświęcony bohaterom Powstania Wielkopolskiego. W czasie II wojny światowej obelisk zniszczony został przez okupantów. W latach 80-tych XX w. dokonano jego rekonstrukcji i odsłonięto 1 września 1985 r. Poświęcono go mieszkańcom miasta poległym w walkach w latach 1410, 1466, 1848, , oraz ofiarom reżimów 5

6 Fontanna Igora Zasimovicha Na skraju parku miejskiego w Krotoszynie znajduje się ciekawa fontanna. Została zaprojektowana przez białoruskiego artystę rzeźbiarza Igora Zasimovicha, którego prace są zarówno symboliczne, jak i estetyczne. W koźmińskiej fontannie elementem centralnym jest kula ziemska, dookoła której krąży księżyc. Planety znajdują się pomiędzy symbolicznymi skrzydłami. Kompozycja o zmroku jest podświetlana odpowiednio ustawionymi lampami '38"N 17 27'01"E na mapie:l Budynek Banku Ludowego (1929) W 1866 r. powstało w Koźminie Towarzystwo Pożyczkowe, wzorowane na organizacji finansowej Schulzego z Delitzsch. W 1873 r. zmieniło nazwę na Bank Ludowy. Instytucja zajmowała się obsługą rolnictwa, rzemiosła i drobnego handlu. Siedziba banku znajdowała się m.in. przy Starym Rynku. W 1929 r. bank otrzymał nowy obiekt przy ulicy Boreckiej 22. Reprezentacyjny budynek charakteryzuje się ciekawą fasadą frontową z zaokrąglonym ryzalitem pośrodku zwieńczonym szczytem schodkowym. W czasie okupacji funkcjonowała tutaj niemiecka Sparkasse. Obecnie w budynku działa filia Banku Spółdzielczego w Jarocinie. Szpital miejski (1912) 51 49'38"N 17 26'58"E na mapie:n Jedną z inwestycji publicznych Koźmina początku XX wieku był nowy szpital miejski. Budynek stanął przy dzisiejszej ulicy Stęszewskiego w 1912 r. Dwupiętrowy, jedenastoosiowy obiekt po bokach zamknięty jest ryzalitami. Centralną część pokrywa wysoki dach brogowy z oknami powiekowymi, a ryzality dachy dwuspadowe. Budynek zajmuje obecnie Oddział Szpitala Powiatowego im. Marcela Nenckiego w Krotoszynie '33"N 17 26'53"E na mapie:m Willa Kleemanna z 4 ćw. XIX w. jest miastem, które warto odwiedzić i poznać jego zabytki. Do największych jego atrakcji należy zamek, kościół i klasztor pobernardyński, kościół parafialny św. Wawrzyńca oraz doskonale zachowany żydowski kirkut. W mieście znajduje się również wiele interesujących 6

7 zabytków architektury mieszkalnej. Jeden z ciekawszych domów mieszkalnych Koźmina Wielkopolskiego można zobaczyć przy ulicy Boreckiej. Pod numerem 15 znajduje się piękna willa pochodząca z końca XIX wieku. Została zbudowana dla koźmińskiego architekta i budowniczego Aleksandra Kleemanna i najprawdopodobniej przez niego zaprojektowana. Secesyjny dom stoi w ogrodzie otoczonym murowanym ogrodzeniem '38"N 17 26'55"E na mapie:o Sprawdz na sklep.polskaniezwykla.pl Neogotycki budynek poczty (1891) Pomnik Kornela Makuszyńskiego Twórca postaci Koziołka Matołka oraz autor powieści dla młodzieży Kornel Makuszyński został w Koźminie Wielkopolskim uczczony pomnikiem oraz patronatem Szkoły Podstawowej nr 3. Pomnik, na którym znalazł się cytat pisarza: "Trzeba kochać i człowieka, i górę, i kamień, i słońce...", stanął w niewielkim ogródku przed szkołą przy ulicy Klasztornej. Przy ulicy Klasztornej w Kaźminie Wlkp. znajduje się budynek poczty oddany do użytku w 1891 r. Obiekt jest kolejnym, solidnym przykładem dawnego, pruskiego budownictwa publicznego. Ciekawa bryła z czerwonej cegły ozdobiona delikatnymi detalami powoduje o atrakcyjności turystycznej budowli '42"N 17 27'16"E na mapie:q 51 49'41"N 17 27'15"E na mapie:p Park miejski im. Powstańców Wielkopolskich Park miejski w Koźminie Wielkopolskim powstał na bazie dawnego ogrodu kościoła farnego. Jego tworzenie rozpoczęto w latach i przeniesiono do niego wiele gatunków roślin z dawnych ogrodów zamkowych, ratując je od zniszczenia. Osią parku jest aleja grabowa, 7

8 pozostała po ogrodzie kościelnym, mająca dziś ponad 100 lat. Liczący ponad 4 ha park poza ciekawymi okazami drzew i roślin ozdobiony jest malowniczym stawem, po którym pływają łabędzie i kaczki krzyżówki. Znad stawu rozciąga się piękny widok na kościół św. Wawrzyńca i zamek. Zieleniec jest ulubionym miejscem spacerów mieszkańców miasta '42"N 17 27'13"E na mapie:r Willa starosty z 4 ćw. XIX w. W Koźminie Wielkopolskim znajduje się sporo budowli powstałych w przeszłości miasta. Z tego powodu warto pospacerować po mieście i poznać najciekawsze z nich. Przechodząc ulicą Borecką naszą uwagę zwróci dom pod numerem 21. Secesyjny, bogato zdobiony budynek wzniesiono w ostatnim ćwierćwieczu XIX wieku (inne źródła podają 1910 r.), gdy był siedzibą władz powiatowych. Piętrowy, duży obiekt przypominający pałacyk przeznaczono na mieszkanie dla starosty i jego rodziny. Po likwidacji powiatu w latach dwudziestych budynek ten mieścił przez wiele lat internat pobliskiego Liceum Ogólnokształcącego. Willa starosty ujęto w gminnej ewidencji zabytków Miasta i Gminy '41"N 17 26'50"E na mapie:t Wyższa Szkoła Miejska (1907) Na początku XX wieku rozwijający się (wówczas Koschmin) otrzymał nową placówkę edukacyjną - Wyższą Szkołę dla Chłopców i Dziewcząt (niem. Höhere Knaben und Mädchen-Schule). Zbudowana w 1907 r. szkoła przemianowana została później na Wyższą Szkołę Miejską. Obecnie mieści się tutaj Szkoła Podstawowa nr 3 im. Kornela Makuszyńskiego. Budynek znajduje się przy ulicy Klasztornej '42"N 17 27'15"E na mapie:s Park Przyjaźni Polsko-Holenderskiej Najmłodszym zieleńcem Koźmina Wielkopolskiego jest niewielki, ale uroczy Park Przyjaźni Polsko-Holenderskiej. Powstał pomiędzy ulicami Poznańską i Bernardyńską, na zapleczu dawnego klasztoru bernardynów. Jego centralną część stanowi staw, którego brzegi spina mostek z altanką pośrodku. Jest on świadectwem związków przyjaźni miasta z holenderskim Drimmelen zapoczątkowanych po upadku systemu komunistycznego. Na pamiątkowej tablicy widnieje napis: "Runął mur, zbudowano most" '48"N 17 27'12"E na mapie:u 8

9 Autorzy zdjęć (w kolejności): zbyszekf60, zbyszekf60, marekpic, zbyszekf60, theguru, zbyszekf60, marekpic, zbyszekf60, zbyszekf60, zbyszekf60, zbyszekf60, zbyszekf60, zbyszekf60, zbyszekf60, zbyszekf60, zbyszekf60, zbyszekf60, zbyszekf60, zbyszekf60, zbyszekf60 Przewodnik wygenerowany w serwisie Wszystkie prawa zastrzeżone. Żadna część ani całość Mini przewodnika nie może być reprodukowana ani przetwarzana w sposób elektroniczny, mechaniczny, fotograficzny i inny; nie może być użyta do innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek bazie danych bez pisemnej zgody Administratora serwisu. Copyright 2007 Polska Niezwykła Wygenerowano: niedziela 18 września :40:59 9