Informacje o AKSB. Zadania i cele AKSB. Zadaniami AKSB są:

Transkrypt

1 Zadania i cele AKSB Arbeitsgemeinschaft katholisch-sozialer Bildungswerke (AKSB) Stowarzyszenie Katolicko-Sozialnych Dzieł Wychowania podobnie jak SChDW współpracuje i organizuje pracę na ponadregionalnej płaszczyźnie niemieckich katolickich instytucji kształceniowych. Arbeitsgemeinschaft katholisch-sozialer Bildungswerke (AKSB) powstała w roku Swoją główną siedzibę ma w Bonn. Jest organizacją specjalistyczną w zakresie katolicko-sozjalno-politycznego wychowania młodzieży i dorosłych w Niemczech. Zrzesza ponad 60 niemieckich placówek katolickich, organizacji i ośrodków kształceniowych, które działają m.in. na płaszczyźnie wychowawczych dzieł Kościoła katolickiego. AKSB inspiruje się w swojej działalności społeczną i sozialną etyką Kościoła katolickiego. Ponadto troszczy się o fachową specjalizację politycznej wiedzy na płaszczyźnie ponadregionalnej niemieckich katolickich instytucji kształceniowych i jest głównym koordynatorem ww celów wśród institucji stowarzyszonych. Tutaj znajdą Państwo szczegółowe informacje o naszym Stowarzyszeniu Katolicko-Sozialnych Dzieł Wychowania (AKSB) jako organizacja i jako jednostka zentralna Polsko- Niemieckiej Wspołpracy Młodzieży (PNWM). Zadaniami AKSB są: prowadzenie działalności wychowawczej wśród młodzieży i dorosłych na płaszczyźnie społecznej, religijnej i kulturalnej; koordynowanie, wspieranie i inicjowanie dzieł katolickich, a w szczególności pracy z młodzieżą, pracy z imigrantami, z mniejszościami narodowymi i społecznymi, pracy z dorosłymi; współpraca z multiplikatorami pracy wychowawczej z młodzieżą w Niemczech i zagranicą, oraz z władzami i instytucjami społecznymi, które zajmują się ww problemami; reprezentowanie interesów członków AKSB na zewnątrz; koordynowanie i wspieranie współpracy pomiędzy institucjami stowarzyszonymi; opracowywanie sprawozdań i wyników wspólnej pracy; prowadzenie działalności oświatowej. AKSB realizuje swoje cele statutowe poprzez: Projekty, kursy, seminaria, spotkania, wymianę międzynarodową młodzieży, organizowanie akcji wychowawczych dla młodzieży i jej wychowawców, pozaszkolną działalność wychowawczą zorientowaną na międzyregionalną i europejską współpracę, działalność oświatową i organizowanie środków fi nansowych. Przewodniczący zarządu (AKSB) Zastępca zarządu (AKSB) Kierownik stowarzyszenia i biura w Bonn Członkowie zarządu Dr. Alois Becker Tobias Karcher SJ Lothar Harles 7 osób rekrutujących się z kierownictwa organizacji stowarzyszonych w AKSB Informacje 1

2 Ramy prawne i źródła finansowania AKSB posiada dwa Statuty. Jednym z nich jest Statut AKSB jako całej grupy roboczej dotyczący celów, zadań i członkowstwa AKSB (na wewnątrz) a drugim Statutem jest Statut Stowarzyszenia AKSB jako osoby prawnej (na zewnątrz). Głównymi źródłami fi nansowania działalności Stowarzyszenia są środki z budżetu państwa (BMFSFJ, BMI/BpB, BMZ), DPJW(PNWM), DFJW, Jugend für Europa, środki katolickie np. Renovabis) oraz składki członkowskie. Realizacja zadań i celów Realizacja zadań i celów Stowarzyszenia odbywa się na wielu płaszczyznach: poszukiwanie oraz pozyskiwanie pozabudżetowych źródeł fi nansowania zadań organizacja szkoleń i spotkań informacyjnych dla wnioskodawców podejmowanie działań na rzecz promocji członków Stowarzyszenia obsługa fi nansowa i merytoryczna programów i projektów, m.in. z Polsko - Niemieckiej Współpracy Młodzieży oraz organizacja szkoleń i nauki języka dla multiplikatorów wymiany (np. Akademie Klausenhof) pomoc w nawiązywaniu i rozwoju kontaktów współpraca na płaszczyźnie narodowej i międzynarodowej. Współpraca między AKSB i PNWM AKSB pełni od 1993 roku funkcję jednostki centralnej PNWM dla pozaszkolnej wymiany młodzieży dla katolickich organizacji czlonkowskich, a od 1997 roku także dla wszystkich szkół katolickich w Niemczech (oprócz Bawarii i Wirtembergii). Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (PNWM) jest pierwszą dwunarodową, polskoniemiecką organizacją posiadającą osobowość prawną organizacji międzynarodowej. Utworzona została w roku 1991 przez rządy Polski i Niemiec, które w formie umowy międzynarodowej przekazały PNWM swoje kompetencje w zakresie wspierania polsko-niemieckiej wymiany młodzieży. PNWM rozpoczęła swoją działalność w roku Polscy i niemieccy pracownicy, zatrudnieni w biurach w Warszawie i w Poczdamie zajmują się fi nansowym wspieraniem programów polsko-niemieckiej wymiany młodzieży organizowanych w obu krajach. Wspieranie oznacza, że dofinansowywane są spotkania, praktyki, programy specjalistyczne i inne, w których biorą udział młodzi ludzie z Polski i z Niemiec. Inne zadania to pomoc w znalezieniu partnera w drugim kraju, doradzanie we wszelkich merytorycznych i organizacyjnych kwestiach polsko-niemieckiej wymiany młodzieży oraz informowanie o kraju partnera. PNWM dąży do wzajemne porozumienia, przezwyciężania uprzedzenia i wspierania procesu pojednania między Polakami i Niemcami. PNWM wspiera młodych ludzi z Polski i z Niemiec angażujących się wspólnie na rzecz wolnej Europy. Cele PNWM poszerzanie i pogłębianie istniejącej wymiany młodzieży umożliwianie nowych inicjatyw popieranie wzajemnego zrozumienia 2 Informacje

3 przezwyciężanie uprzedzeń torowanie drogi pojednania popieranie działań młodych ludzi na rzecz wspólnej Europy. Podział zadań i kompetencji PNWM jako instytucja dwunarodowa ma dwa biura: W Warszawie i w Poczdamie z następującym podziałem zadań: Biuro w Warszawie zajmuje się: wymianą szkolną (także trójstronną), dokształcaniem nauczycieli, polsko-niemieckimi spotkaniami o charakterze sportowym, polsko-niemieckimi kursami językowymi. Biuro w Poczdamie zajmuje się: ogólną wymianą młodzieży (także trójstronną) - np. stowarzyszenia i organizacje młodzieżowe, współpraca kulturalna i kościelna, programy samorządowe itp., dokształcaniem multiplikatorów, budżetem i fi nansami. AKSB jako jednostka centralna PNWM PNWM przekazuje część swoich uprawnień tak zwanym jednostkom centralnym, których zadaniem jest rozpatrywanie wniosków od określonych organizacji o dotacje ich projektów, dofi nansowywanie tych projektów i ich rozliczanie. W wymienionym zakresie jednostki centralne przejmują kompetencje PNWM dla organizacji im podlegających. Jednostka centralna rozpatruje i opiniuje wnioski zgodnie z wytycznymi PNWM. AKSB pełni rolę jednostki centralnej PNWM, której podlegają członkowskie organizacje katolickie z całego terenu Niemiec oraz wszystkie szkoły katolickie w Niemczech z wyjątkiem Bawarii i Wirtembergii. Możliwość bezpośredniego kontaktu z przedstawicielem jednostki centralnej znacznie upraszcza proces ubiegania się o dotacje, zaoszczędza wiele czasu, przyśpiesza podejmowanie decyzji o dofi nansowaniu. AKSB jest jednostką centralną PNWM, odpowiedzialną za przyjmowanie, opiniowanie i rozliczanie wniosków o dofi nansowanie programu pozaszkolnej szkolnej i szkolnej wymiany młodziezy polsko-niemieckiej od następujących podmiotów: ponad 60 członkowskich organizacji katolickich szkoły katolickie z terenów całej Niemiec z wyjatkiem Bawarii i Wirtembergii (wymiana szkolna). Ogólne warunki przyznawania dotacji: PNWM dotuje następujące rodzaje przedsięwzięć i inicjatyw: polsko-niemieckie spotkania młodzieży praktyki zawodowe programy specjalistyczne inne przedsięwzięcia np. publikacje służące podnoszeniu jakości programów wy- Informacje 3

4 miany lub upowszechnianiu celów PNWM Należy pamiętać, że: projekt powinien mieć charakter partnerski, tzn. być przygotowany i realizowany wspólnie przez stronę polską i niemiecką PNWM dofi nansowuje programy, tzn. organizatorzy (uczestnicy) powinni wnieść i udokumentować swój wkład własny wiek uczestników programu powinien zawierać się w przedziale od 12 do 26 lat czas trwania programu obejmuje co najmniej 4 a maksymalnie 28 dni (praktyki zawodowe - do 3 miesięcy) Dotacja nie przysługuje: programom o charakterze wyłącznie turystycznym programom służącym celom naukowym lub studiom przedsięwzięciom komercyjnym przedsięwzięciom związanym z budową i utrzymaniem domów spotkań Finansowanie całości kosztów programu przez PNWM nie jest możliwe. Wyjątkiem są spotkania informacyjne samodzielne lub we współpracy z innymi organizacjami na temat działalności PNWM, wnioskowania i rozliczeń przez jednostki centralne. Programy specjalistyczne Są przygotowywane przez PNWM samodzielnie lub we współpracy z innymi organizacjami, z przeznaczeniem dla animatorów działalności młodzieżowej. Obejmują zwłaszcza: kursy języka niemieckiego i polskiego dla specjalistów zajmujących się wymianą młodzieży konferencje specjalistów, podróże edukacyjne oraz hospitacje poświęcone współpracy polsko-niemieckiej spotkania informacyjne na temat działalności PNWM. Wprowadzenie - Edukacja w Niemczech Szkolnictwo w Niemczech Niemiecki system nauczania - zwłaszcza na poziomie szkół ponadpodstawowych - charakteryzuje się sporą dozą pragmatyzmu. Polscy uczniowie i studenci mogli się o tym przekonać jeszcze przed wejściem do Unii Europejskiej, bowiem na gruncie edukacji w ostatnich latach mnożą się polsko-niemieckie inicjatywy. Nauczanie obowiązkowe W Niemczech nie ma jednego scentralizowanego systemu edukacji, każdy z landów ma prawo organizować szkolnictwo według własnej koncepcji. Na poziomie federalnym podejmowane są jedynie decyzje kluczowe i koordynacyjne. Landy chętnie korzystają z powierzonej im autonomii, ale w ostatnim czasie wyraźnie dostrzegalna jest tendencja do unifi kacji typów szkół, wymagań programowych i egzaminacyjnych. Ujednolica się również dyplomy i certyfi katy wydawane przez szkolnictwo zawodowe. 4 Informacje

5 Niemal w całych Niemczech obowiązek szkolny rozpoczyna się od szóstego roku życia i zwykle trwa 9 lat. Wyjątek stanowi Berlin, Brema, Brandenburgia i Nadrenia Północna- Westfalia, gdzie ten okres wydłużono o rok. Pierwszym poziomem edukacji w Niemczech jest szkoła podstawowa. W Berlinie i Brandenburgii trwa ona sześć lata, w pozostałej części kraju o dwa lata krócej. Nauka w ramach podstawówki jest bezpłatna. W pierwszej fazie nauczania uczniowie z reguły oceniani są opisowo, w późniejszych latach wprowadzana jest sześciostopniowa skala ocen, która stanowi odwrotność ocen praktykowanych w Polsce, czyli ocenie bardzo dobrej przypisana jest cyfra 1. Szkoła średnia Na szczeblu ponadpodstawowym niemieckie szkolnictwo nie jest już tak koherentne w poszczególnych landach. Generalnie istnieje jednak rozróżnienie na niższą i wyższą szkołę średnią. Wyjątek stanowią gimnazja, które łączą oba te poziomy. Rozkład zajęć, program, profi le zależą już od autonomicznych decyzji poszczególnych landów. Wszędzie istniej jednak wyraźny podział na szkoły zawodowe, które przyuczają do wykonywania konkretnego zawodu kształcąc tym samym w kierunku wąskiej specjalizacji oraz szkoły ogólnokształcące, które za cel stawiają sobie przygotowanie kandydatów na studia. Zwieńczeniem nauki na poziomie wyższej szkoły średniej jest egzamin maturalny, który w zależności od regionu może być egzaminem wewnętrznym lub zewnętrznym. Na maturze abiturient zobligowany jest zdawać od trzech do pięciu przedmiotów pisemnie i tyleż samo ustnie, w zależności od tradycji danego landu. Obowiązkowy jest język niemiecki, język obcy i matematyka. Uczniowie kończący wyższą szkołę średnią o profi lu zawodowym dodatkowo zdają jeszcze egzamin z jednego przedmiotu zawodowego. Wstęp na większość uczelni wyższych jest nieograniczony. Jedynie niektóre kierunki, jak medycyna, weterynaria, stomatologia, czy architektura mają dodatkowe formy rekrutacji. Edukacja dorosłych w Niemczech Niemiecki system edukacji dorosłych jest regulowany przez liczne przepisy, choć istnieje też wiele obszarów edukacji dorosłych, których te uregulowania nie obejmują. Różne grupy mają możliwość wniesienia wkładu do systemu edukacji dorosłych (tak jak na przyklad AKSB). Obszar edukacji dorosłych jest szeroko rozwinięty: edukacja polityczna pozaszkolna (np. AKSB i jej członkowie), średnie szkoły kwalifikacyjne dla dorosłych, szkolenia zawodowe, zdobywanie kluczowych kwalifi kacji, edukacja rodzinna, edukacja kształtująca postawy życiowe. Powodem dużego znaczenia i fi nansowania edukacji politycznej jest historia Niemiec. Po zbrodniach reżimu narodowych socjalistów wprowadzona została edukacja polityczna po to, aby mogła powstać nowa demokracja. Edukację polityczną oferuje wiele instytucji, m.in. fundacje polityczne, które są specyfi cznym zjawiskiem w Niemczech. W odróżnieniu do Niemiec, to Polska jest w innej sytuacji, podobnie jak pozostałe kraje Europy Wschodniej. Podstawowa ogólna edukacja dorosłych i kształcenie ustawicz- Informacje 5

6 ne są stosunkowo nowym zagadnieniem. Z powodu zachodzących zmian zdobywanie kwalifi kacji jest największym priorytetem dla rządu i dla indywidualnych osób. Od 1944 roku konstytucja gwarantuje prawo do bezpłatnej edukacji na każdym poziomie edukacyjnym wszystkim, którzy chcą podjąć naukę. W ostatnich latach podjęto w Polsce proces reformy systemu oświaty. Edukacja jest organizowana i usytuowana przede wszystkim w szkołach. Szkoły zajmują się teoretycznym i praktycznym przygotowaniem do pracy oraz ogólnym kształceniem ustawicznym. Procedura wnioskowania przez AKSB jako jednostka zentralna na podstawie wytycznych PNWM Jednostka centralna dofinansowuje spotkania młodzieży na podstawie wniosku przedstawionego wspólnie przez obydwu partnerów. Wszelkie decyzje podejmowane są na podstawie zasad sformułowanych w wytycznych PNWM. Ausschreibung Rozpisanie Jahresantrag / Sammelantrag wniosek roczny / wniosek zbiorczy do PNWM Jahreskontingent / Mittelverteilung/ kontyngent roczny / podział środków / privatrechtliche Verträge wzajemne umowy pomiędzy AKSB i wnioskodawcami Einzelanträge / Vorschüsse wspólne wnioski / wypłata zaliczek Einzelnachweis / Abschläge rozliczenie / dalsza wypłata zaliczek Jahresnachweis rozliczenie zbiorcze do PNWM Zuweisung / Schusszahlung Ostateczne ustalenie dotacji / ostateczne przekazanie środków Uprawnienia do składania wniosków Do składania wniosków uprawnione są te podmioty (organizacje katolickie, szkoły katolickie itp.), które jako osoby prawne są w stanie ponosić prawną, fachową i pedagogiczną odpowiedzialność za realizację programów. Dofi nansowanie w zasadzie nie może być przekazywane na konto prywatne. Odbiorca dofi nansowania musi zagwarantować, że przekazane środki fi nansowe zostaną wykorzystane zgodnie z przedstawionymi we wniosku informacjami, w sposób oszczędny i gospodarny, a także rozliczone zgodnie z obowiązującymi zasadami. W wyjątkowych przypadkach wnioski mogą również składać podmioty nie mające statusu osoby prawnej (np. inicjatywy i grupy nieformalne). Sposób składania wspólnych wniosków Wniosek należy składać na formularzu przygotowanym przez PNWM. Na każde przedsięwzięcie - takie jak spotkanie młodzieżowe, wymianę między szkołami, program specjalistyczny - wniosek musi być wspólnie wypełniony i podpisany przez obydwu partnerów. W wyjątkowych sytuacjach jeżeli podpisanie wniosku przez obydwu partnerów nie jest możliwe, niezbędne jest dołączenie danych o grupie partnerskiej i pisemne potwierdzenie wniosku. Brak tych danych uniemożliwia opracowanie wniosku przez jednostkę centralną. Przyjęcie grupy partnerskiej i wyjazd do niej to dwa odrębne przedsięwzięcia, na które trzeba złożyć dwa odrębne wnioski. 6 Informacje

7 Termin składania wniosków Celem lepszego planowania rozpoczyna się termin składania wniosków tzw. rocznych przez AKSB jako jednostka zentralna rok wcześniej do 15 października na krótkim formularzu, w którym jest zaznaczony termin spotkania, liczba uczestniczących i suma kosztów. Kompletne wnioski powinny być złożone w jednostce centralnej AKSB najpóźniej do dnia 15 marca bieżącego roku, ale nie później niż na 3 miesiące przed jego rozpoczęciem (dotyczy to przedewszystkim spotkań planowanych pomiędzy styczniem a majem bieżącego roku). Z uwagi na konieczność planowania podziału środków fi nansowych projekty zgłoszone po 15 marcu mogą być czasem wykluczone z dotacji. Decyzja o dofinansowaniu i wypłaty świadczeń Decyzja o dofi nansowaniu jest wysyłana na piśmie do organizatora wymiany. Zawiera dane o wysokości dofi nansowania, ewentualnie o szczególnych warunkach dofi nansowania oraz o sposobie rozliczenia dotacji (privatrechtlicher Vertrag indiwidualna umowa dwustronna między wnioskodawcą i AKSB na podstawie analogi regulaminu planu budżetowego). Organizator, który przeprowadza program przed otrzymaniem decyzji wstępnej o dofi nansowaniu działa na własne ryzyko. Przed rozpoczęciem przedsięwzięcia może zostać wypłacona zaliczka. Dofi nansowanie w Euro (koszty pobytu w Niemczech tylko dla uczniów i wychowawców z Polski, niemieccy uczestnicy wymiany szkolnej nie są finansowani), kieszonkowe dla uczniów i wychowawców, eventualnie dotacja do kosztów tłumaczenia - przekazywane jest na konto niemieckiego partnera. Wniosek na koszty przejazdu grupy polskiej do Niemiec musi być złożony na polskiej stronie dotacja następuje po polskiej stronie w złoty (przez PNWM albo przez polską jednostkę zentralną). Wypłata pozostałej części dofinansowania następuje po przedłożeniu rozliczenia i kontroli wykorzystanych środków. Na podstawie wytycznych PNWM trzeba tutaj wymienić, że w wymianie szkolnej po stronie niemieckiej dofi nsowani są tylko polscy uczniowie i polscy nauczyciele, a nie Niemcy. Też koszty podróży Niemców do Polski nie są dofi nansowane przez PNWM, ponieważ należy to do kompetecji niemieckich landów. To stanowi czasem problem w wypełnianu wniosków i rozliczeń po niemieckiej stronie. Rozliczenie programu powinno zawierać: listę wszystkich uczestniczących oraz kierownictwa pedagogicznego z obu stron (polskiej i niemieckiej) na formularzu PNWM sprawozdanie wg wzoru PNWM program przeprowadzonego spotkania rozliczenie fi nansowe na podstawie formularza Wspólny wniosek w przypadku programu w Niemczech; należy dołączyć rachunki zakwaterowania w schronisku, internacie, hotelu albo w placówce kształceniowej; niezbędne jest też dołączenie wykazu kosztów wydatków z innych dofi nansowań. Rozliczenie musi nastąpić w terminie jednego miesiąca od czasu przeprowadzenia! Informacje 7

8 Potrzebne dokumenty i formularze: Wytyczne Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży Załącznik 2a do Wytycznych PNWM (dofi nansowanie kosztów podróży dla uczestników z Niemiec, dotyczy tylko pozaszkolną wymianę młodzieży) Formularz Wspólny wniosek dla Wymiany Szkolnej Formularz Wspólny wniosek dla Wymiany Pozaszkolnej Formularz Program trójstronny Formularz spotkanie przygotowawcze/podsumowawcze Formularz spotkanie przygotowawcze dla międzynarodowej kadry kierowniczej Lista uczestniczących Program, który został rzeczywiście zrealizowany Formularz sprawozdania Formularz rozliczenia opracowany na podstawie formularza Wspólny wniosek gez. Brigitte Kura-Hitz