Wspólne cechy to: -iberyjskie dziedzictwo i procesy z nim związane -katolicka wspólnota religijna -procesy metysażu czyli mieszania się ras

Transkrypt

1

2 Użycie takiego terminu jest zasadne, gdyż istnieją wspólne dla całego regionu cechy, niezależnie od różnic, które dzielą poszczególne państwa i regiony. Wspólne cechy to: -iberyjskie dziedzictwo i procesy z nim związane -katolicka wspólnota religijna -procesy metysażu czyli mieszania się ras

3 Przyczyny: -napływ ludności europejskiej do Nowego Świata -mała liczba europejskich kobiet w koloniach = główna przyczyna popularności tak zwanych związków mieszanych Wraz z przybyciem do Ameryki ludności afrykańskiej, ilość kombinacji rasowych także wzrosła: Metys syn Hiszpana i Indianki Mulat syn Hiszpana i Afroamerykanki Zumbo dziecko pary Indoafrykańskiej

4

5

6

7

8

9

10 -poczucie więzi regionu, ukształtowane poprzez doświadczenie kolonializmu -walki o niepodległość i utworzenie państw narodowych -uwalnianie się od neokolonializmu wpływa na powstanie charakterystycznych postaw wobec państwa i jego instytucji

11 Wraz z rozwojem procesów demokratyzacji (lata 80-te XX wieku) można mówić o odrodzeniu kultury politycznej w Ameryce Łacińskiej, która manifestuje się dążeniem do ustanowienia kultury obywatelskiej. Kultura polityczna Ameryki Łacińskiej jest zatem syntezą historii, tradycji i doświadczenia współczesności. Jako kulturę polityczną należy rozumieć postawy społeczne obywateli w stosunku do polityki i porządku politycznego.

12 Zbieżność i różnorodność czynników, które kształtowały rozwój instytucji państwowych oraz kulturę polityczną Ameryki Łacińskiej wpłynęła na hybrydalny charakter współczesnych systemów politycznych państw latynoamerykańskich. Są to demokracje nieskonsolidowane często stanowiące syntezę demokracji i autorytaryzmu czyli tzw. demokracje limitowane lub semidemokracje. Nie istnieje uniwersalny model demokracji, stąd państwa rozwijające się, do których należą kraje Ameryki Łacińskiej, wykształciły swoje własne modele różne od modeli znanych na zachodzie.

13 Dziedzictwo iberoamerykańskie -są to wpływy iberoamerykańskiego dziedzictwa kulturowego -duży wpływ Kościoła katolickiego -z Europy pojawia się wpływ Oświecenia i Rewolucji Francuskiej (poprzez Hiszpanię) Czynniki, które wpłynęły na rozwój kultury politycznej w Ameryce Łacińskiej: -brak doświadczenia epoki feudalnej -brak wolności religijnej i katolicki absolutyzm -brak doświadczenia rewolucji przemysłowej -brak zjawisk społecznych, polityki i ideologii, które wpłynęłyby radykalnie na transformację państw i społeczeństw (w Europie- Rewolucja Francuska).

14 Kolonie hiszpańskie (a także portugalskie) były jedynie biernymi konsumentami idei, które powstawały w Europie, importowały je i adaptowały, nie posiadając jednak tych samych doświadczeń i zaplecza technologicznego. Zdobycie niepodległości i uwolnienie się spod panowania systemu kolonialnego na początku XIX wieku wiązało się z koniecznością ustanowienia nowej struktury władzy.

15 Odbywało się to pod wpływem europejskiej idei republiki, demokracji, liberalizmu gospodarczego i politycznego. Ale w Ameryce Łacińskiej brak było odpowiedniej infrastruktury stąd liczne konflikty, kryzysy demokracji, brak spójnej koncepcji, itp. W XIX wieku, w związku z niemożnością wykształcenia spójnego systemu demokracji, pojawiają się caudillos.

16 Nazwa tej tendencji dominującej w Ameryce Łacińskiej pochodzi od Caudillo, jest to hiszpański termin oznaczający przywódcę politycznego (z reguły wojskowego), używany w Hiszpanii i krajach Ameryki Południowej. Słowo ma pejoratywny wydźwięk i najczęściej oznacza dyktatora, kacyka sprawującego autorytarne rządy po uprzednim obaleniu władzy najczęściej po dokonaniu zamachu stanu.

17 Fenomen caudillismo narodził się w pierwszej połowie XIX wieku, wkrótce po wyzwoleniu się Ameryki Południowej spod hiszpańskiej dominacji. To właśnie wojny o niepodległość stworzyły odpowiednią atmosferę do pojawienia się caudillos, którzy swoją charyzmą, populizmem i demagogią pociągali tłumy. Jednakże, gdy tylko caudillo zdobył upragnioną władzę, zmieniał się w dyktatora, który zapominał natychmiast o społeczeństwie, rozwoju socjoekonomicznym i modernizacji. Dlatego, mimo że nowe kraje były w zasadzie republikami, konstytucje stanowiły jedynie stertą papieru, a uchwały konstytucji, idealistyczne w swej formie, prawie nigdy nie były wprowadzane w życie.

18 Kulturę polityczną i mentalność latynoamerykańskich elit, warstwy urzędniczej i innych sektorów społecznych ukształtowały: -doświadczenie historyczne (3 wieki kolonizacji) -mieszanie się kultur i tradycji -specyficzne stosunki klasowe(wysoka pozycja oligarchii ziemskiej, wojska i duchownych) -system edukacji i wychowania -propaganda

19 Od trzech dekad w Ameryce Łacińskiej dominuje tendencja przechodzenia od autorytaryzmu do demokracji, lecz równocześnie można zaobserwować regres demokracji do form hybrydalnych. Proces ten wskazuje na oryginalną latynoamerykańską tendencję, zmierzającą do poszukiwania nowych, własnych rozwiązań.

20 Latynoamerykańska kultura obywatelska -ukształtowała się w systemie rządów autorytarnych -kontrola państwa nad wyborami i udziałem w polityce -mimo to demokracja uznawana jest za najlepszą formę rządów -większość mieszkańców Ameryki Łacińskiej rozumie demokracje jako sprawowanie silnych rządów -podstawowym wyznacznikiem społeczeństwa obywatelskiego jest udział w głosowaniu Formalnie demokracja latynoamerykańska nie odbiega od standardów europejskich, różnica pojawia się na poziomie funkcjonalnym.

21

22 Nowa Romania Terminem Nowa Romania (Romania Nova) określa się w językoznawstwie tereny, na których jeden z języków romańskich pojawił się jako efekt kolonizacji. Ameryka Łacińska zasługuje na miano Nowej Romanii, w której dominuje język hiszpański. Niemniej jednak języki nie istnieją w próżni, a ich charakter i kształt ma swoje uzasadnienie w okolicznościach historycznych, politycznych, językowych i społecznych.

23 Elementy indiańskie -języki tubylcze miały wpływ na kształtowanie się hiszpańskiego w Ameryce Łacińskiej -dwa z nich to języki ko oficjalne: quechua w Peru i guaraní w Paragwaju -na terenie Meksyku kultywowane są także języki tubylcze jak maya-quiché lub náhuatl -ich wpływy widoczne są w sposobie wymowy oraz w słownictwie zapożyczenia jak canoa, tabaco, casique, cacao, chocolate, etc.

24 Ameryka hiszpańskojęzyczna -mimo że istnieje termin hiszpański Ameryki, trudno go zdefiniować -istnieją natomiast odmiany hiszpańskiego z różnych krajów (mniej lub bardziej zbieżne z normą RAE) -niektórzy językoznawcy mówią jednak, iż między odmianami hiszpańskiego z Ameryki istnieją mniejsze różnice niż między dialektami na Półwyspie Iberyjskim (teza dyskusyjna, gdyż bogactwo leksykalne Ameryki jest nieporównywalnie większe niż w Hiszpanii)

25 Cechy wspólne hiszpańskiego z Ameryki Łacińskiej: -wymowa /s/ jak na południu Hiszpanii -wymowa z, ce, ci jak /s/, /se/, /si/ czyli seseo -różna wymowa ll jak /j/ czyli yeísmo w Argentynie jak /ź/ -w przeciwieństwie do portugalskiego w ortografii praktycznie nie ma różnic -morfologicznie nieużywanie 2 osoby liczby mnogiej -voseo w Argentynie, Urugwaju, Paragwaju i Ameryce Środkowej -częstsze użycie pretérito indefinido (amé, fui) zamiat pretérito perfecto (he amado, he ido).

26 Zróżnicowanie leksykalne wielość przykładów (pierwszy wyraz pochodzi z hiszpańskiego z Hiszpanii, drugi, to jego odpowiednik z hiszpańskiego z Ameryki): pequeño chico estrecgho angosto gripe gripa ordenador computadora floristería florería

27 Czasami te same wyrazy mają różne znaczenia: tinto w Hiszpanii - czerwone wino, w Kolumbii - kawa bez mleka tortilla w Hiszpanii omlet z ziemniakami, w Meksyku placek z mąki kukurydzianej manteca w Hiszpanii smalec lub margaryna, w Argentynie masło

28 Znaczenie może ulec zmianie w zależności od kraju Ameryki Łacińskiej: morocho - w Argentynie to biały o ciemnych włosach i oczach, w Wenezueli bliźniak joto w Kolimbii oznacza pakunek, a w Meksyku homoseksualistę -w Hiszpanii na bliżej nieokreśloną osobę powiemy fulano, w Kolumbii to pisco, w Argentynie na taką osobę mówi się tipo -policjant w Kolumbii to aguacate, w Argentynie cana -na samochód powiemy w Hiszpanii coche, w Argentynie auto, a w innych państwach latynoskich carro -wenezuelskie i kolumbijskie chévere, będące pozytywnym określeniem osoby czy sytuacji odpowiada argentyńskiemu bárbaro czy macanudo. -podnosząc słuchawkę w Hiszpanii powiemy diga, podobnie w Peru, Panamie i na Kubie, ale w Argentynie i Urugwaju będzie to hola, a w Ameryce Środkowej i Kolumbii aló

29

30

31 Rubén Darío ( , Nicaragua)

32 Vicente Huidobro ( , Chile)

33

34 Cesar Vallejo ( , poeta peruano)

35 Pablo Neruda ( , Chile) Premio Nobel 1971

36 Nicolás Guillén ( , Cuba)

37 Jorge Luis Borges ( , Argentina)

38

39 Gabriel García Marquez (1927, Colombia) Premio Nobel 1982

40

41 Reinaldo Arenas ( , Cuba)

42

43 Octavio Paz ( , Mexico) Premio Nobel 1990

44

45 Julio Cortázar ( , Argentina)

46

47 Carlos Fuentes (1928, mexicano)

48

49

50 Isabel Allende ( Chile)

51

52

53

54