Libijski prolog. Marcin Kaczmarski

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Libijski prolog. Marcin Kaczmarski"

Transkrypt

1 Wojna i pokój Marcin Kaczmarski Sukces Moskwy w syryjskim konflikcie pokazał, że nieformalny podział ról, w ramach którego Rosja jest drugim po USA mocarstwem w kwestiach politycznych, zaś Chiny jedynie w kwestiach gospodarczych, nie odejdzie szybko w niepamięć. Konflikt syryjski przez ponad dwa lata wydawał się dla Rosji dużym obciążeniem. Konsekwentna obrona reżimu Baszara Asada systematycznie pogarszała relacje Moskwy zarówno z państwami zachodnimi, jak i z krajami arabskimi. Wrześniowy triumf dyplomatyczny, jakim było powstrzymanie Stanów Zjednoczonych od użycia siły zbrojnej w zamian za oddanie przez Damaszek posiadanej broni chemicznej pod kontrolę międzynarodową i jej późniejszą likwidację, całkowicie odwrócił tę sytuację. Moskwa stała się zwycięzcą kryzysu syryjskiego, a komentatorzy ogłosili powrót Kremla do centrum światowej polityki. Wrażenie, jakie wywarło zawarcie porozumienia, może być porównane jedynie z wojną gruzińską sprzed pięciu laty. Wówczas jednak efekty rosyjskiego zwycięstwa okazały się krótkotrwałe, a międzynarodowa pozycja Rosji nie ulegała zmianie w kolejnych latach. Kontrastowało to dodatkowo z przyspieszonym przez globalny kryzys gospodarczy i konieczność zaciśnięcia pasa przez państwa zachodnie wzrostem potęgi Chin. Libijski prolog Aby zrozumieć rosyjską postawę wobec konfliktu syryjskiego, należy cofnąć się do toczącej się wiosną 2011 roku wojny domowej w Libii. Wówczas Rosja, zgadzając się na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ na ustanowienie strefy zakazu lotów oraz użycie wszelkich środków dla ochrony ludności cywilnej, zaskoczyła większość obserwatorów. Zachowanie Moskwy było tym mniej spodziewane, że rosyjskie elity od samego początku odnosiły się sceptycznie do arabskich rewolucji. Postawę Kremla interpretowano jako triumf pragmatyzmu nad zwyczajowym przeciwstawianiem się ingerencji społeczności międzynarodowej w wewnętrzne sprawy państw trzecich. Mimo gospodarczego zaangażowania rosyjskich koncernów, takich jak Gazprom czy Rosyjskie Koleje (RŻD) w Libii, Kreml wydawał się wówczas wyżej cenić dobre relacje z resztą świata arabskiego, która dość zgodnie wystąpiła przeciwko Muammarowi Kaddafiemu.

2 48 Marcin Kaczmarski, Wojna i pokój W samej Rosji decyzja, której kulisy do dzisiaj pozostają niejasne, wywołała znaczne kontrowersje. Pełniący wówczas funkcję premiera Władimir Putin zaangażował się w zaoczną polemikę z wyrażającym zrozumienie dla użycia siły Dmitrijem Miedwiediewem i określił działania Zachodu jako wyprawę krzyżową. Im bardziej państwa zachodnie angażowały się w libijski konflikt, tym bardziej Rosja utwierdzała się w przekonaniu, że wstrzymanie się od głosu było błędem oraz że Zachód prowadzi politykę zmiany reżimu, zasłaniając się koniecznością ochrony cywilów. W obronie Syrii Rosja wyciągnęła wnioski z kryzysu libijskiego. Konsekwencją stało się niespotykane po zimnej wojnie zaangażowanie rosyjskiego potencjału politycznego, gospodarczego, a nawet wojskowego w obronę Syrii, a właściwie rządzącego nią reżimu Baszara Asada, który od kwietnia 2011 roku stanął w obliczu silnej opozycji wewnętrznej. Moskwa stała się zwycięzcą kryzysu syryjskiego, a komentatorzy ogłosili powrót Kremla do centrum światowej polityki. W pierwszych miesiącach syryjskiej wojny domowej działania Rosji wydawały się niczym więcej, jak tylko polityczną grą mającą pomóc zachować twarz. Większość zachodnich i arabskich obserwatorów, widząc kremlowski opór przeciwko jakimkolwiek działaniom społeczności międzynarodowej, była przekonana, że Moskwa raczej prędzej niż później zgodzi się na nałożenie na Syrię sankcji, a nawet na interwencję zbrojną. Wrażenie to pogłębiały dwuznaczne wypowiedzi ówczesnego prezydenta Dmitrija Miedwiediewa, które interpretowano jako sygnał, że cierpliwość Kremla się wyczerpuje. W miarę utrzymywania się sprzeciwu, źródeł postawy rosyjskiej zaczęto upatrywać również w geopolitycznym znaczeniu Syrii dla Moskwy w syryjskim porcie Tartus znajduje się jedyna baza wojskowa Rosji poza granicami WNP. I chociaż jej znaczenie militarne jest ograniczone (jest to raczej punkt przeładunkowo-naprawczy), to uwiarygodnia ona rosyjskie ambicje utrzymania obecności militarnej na Morzu Śródziemnym. Rosyjska pomoc udzielana Syrii miała zarówno wymiar polityczny, jak i materialny. Najważniejszym jednak elementem prowadzonej przez Kreml polityki było kreowanie i propagowanie odpowiedniej wizji konfliktu syryjskiego. Pierwszoplanowym celem Kremla było niedopuszczenie do przeprowadzenia przez państwa zachodnie interwencji humanitarnej na wzór libijskiej. Przez pierwsze miesiące (do sierpnia 2011 roku) Rosja blokowała wniesienie kwestii syryjskiej na forum Rady Bezpieczeństwa, argumentując, że konflikt wewnętrzny nie stanowi zagrożenia dla międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, co warunkuje ingerencję ONZ

3 Marcin Kaczmarski, Wojna i pokój 49 w sprawy wewnętrzne państwa. Kolejnym krokiem było przedstawianie konfliktu jako regularnej wojny domowej, w której obie strony (rządowa i opozycyjna) prowadzą regularne walki i to nie cywile, ale uzbrojeni powstańcy padają ich ofiarami. Jeszcze jednym argumentem stało się podkreślanie związków opozycji z międzynarodowym terroryzmem, przede wszystkim z Al-Kaidą. Rosyjscy politycy i eksperci wielokrotnie przedstawiali syryjską opozycję jako rozsadnik ekstremizmu i oskarżali ją o współpracę z organizacjami uznanymi za terrorystyczne. Kiedy argumenty te nie przekonywały państw zachodnich i arabskich, Rosja, wspierana przez Chiny, stosowała weto. Nieoczekiwany zwrot Przez dwa lata twarde stanowisko zdawało się przynosić Moskwie więcej strat niż korzyści. Pierwszą próbą ocalenia Asada było zwołanie w połowie 2012 roku konferencji genewskiej. Sama konferencja nie przyniosła wymiernych efektów, ale zarazem Rosja odniosła poważny sukces. Po tym jak wraz z Chinami w lipcu 2012 roku zawetowała po raz trzeci propozycję rezolucji dotyczącej Syrii, stało się jasne, że nawet jeśli miałoby dojść do interwencji, będzie ona musiała odbyć się bez zgody i udziału Rady Bezpieczeństwa. Tym samym jej polityczne koszty uległy znaczącemu zwiększeniu, eliminując część potencjalnych uczestników. Państwa zachodnie i arabskie skupiły się więc na pośrednich sposobach wspierania opozycji, takich jak dostarczanie uzbrojenia, sprzętu niewojskowego czy finansowanie. Wykorzystanie w 2013 roku (najprawdopodobniej przez stronę rządową) broni chemicznej zdawało się przesądzać o użyciu siły zbrojnej przez państwa zachodnie nawet bez zgody Rady Bezpieczeństwa. W konsekwencji celowość całej rosyjskiej Najważniejszym elementem kremlowskiej polityki było kreowanie i propagowanie odpowiedniej wizji konfliktu syryjskiego. strategii stawała pod znakiem zapytania, a Kremlowi zaczęła grozić prestiżowa porażka: perspektywa amerykańskich uderzeń rakietowych zdawała się po raz kolejny potwierdzać, jak niewiele Moskwa jest w stanie zdziałać wbrew woli Stanów Zjednoczonych. W tym świetle wynegocjowanie porozumienia o likwidacji broni chemicznej i tym samym zapobieżenie amerykańskiej interwencji wydało się dyplomatycznym majstersztykiem strony rosyjskiej, który powinien wejść do kanonu historii dyplomacji. Rosja zdołała narzucić swoją narrację konfliktu syryjskiego, przenosząc ciężar problemu z wojny domowej i katastrofy humanitarnej na kwestię broni masowego rażenia, a następnie przedstawiając rozwiązanie tego problemu. Można się spodziewać, że plan, którego urzeczywistnienie będzie niezwykle trudne, zostanie

4 50 Marcin Kaczmarski, Wojna i pokój zrealizowany i Syria rzeczywiście zrezygnuje z broni chemicznej. Należy jednak przy tym oczekiwać, że czas, jaki zyska Baszar Asad dzięki temu porozumieniu, okaże się wystarczający dla uzyskania decydującej przewagi nad opozycją, a w konsekwencji prawdopodobnie do wygrania wojny domowej. Globalne korzyści i regionalne straty Jednym z głównych wyznaczników słabości Rosji na arenie międzynarodowej była niemożność powstrzymania USA, czy szerzej Zachodu, przed używaniem siły zbrojnej. Zapobieżenie atakowi na Syrię zdaje się przywracać Rosji rolę kluczowego dla Zachodu interlokutora w procesach globalnego zarządzania ładem międzynarodowym. Udane posunięcie Moskwy w sprawie Syrii zatrzymało także postępujący w skali globalnej proces odwracania się ról pomiędzy Rosją i Chinami. W ostatnich miesiącach Pekin zaczął odgrywać coraz większą rolę w kryzysach międzynarodowych, w tym w bliskowschodnim (symbolicznymi dla wzrostu chińskiego znaczenia były następujące jedna po drugiej wizyty premiera Izraela i prezydenta Autonomii Palestyńskiej w Pekinie). Sukces Rosji w syryjskim konflikcie pokazał, że nieformalny podział ról, w ramach którego Rosja jest drugim po USA mocarstwem w kwestiach politycznych, zaś Chiny jedynie w kwestiach gospodarczych, wbrew przewidywaniom nie odejdzie szybko w niepamięć. Udane posunięcie Moskwy w sprawie Syrii zatrzymało postępujący proces odwracania się ról pomiędzy Rosją i Chinami. Jednocześnie niewątpliwy sukces w skali globalnej należy zestawić z niezbyt korzystnym dla Rosji bilansem regionalnym. Arabskie rewolucje, a zwłaszcza konflikt syryjski, wymusiły bowiem na Moskwie zmianę polityki wobec Bliskiego Wschodu. Dotychczas Rosja dążyła do utrzymania jak najlepszych relacji ze wszystkimi liczącymi się aktorami w regionie. Najbardziej rozwinięta była współpraca z Iranem (obejmująca między innymi sprzedaż uzbrojenia oraz budowę elektrowni atomowej) oraz właśnie z Syrią, co nie przeszkadzało Rosji zacieśniać więzi z cenionym z uwagi na współpracę techniczno-wojskową oraz antyterrorystyczną Izraelem. Ponadto jako jedyny z liczących się aktorów Moskwa od 2006 roku uznaje palestyński Hamas po wygranych przezeń wyborach w Strefie Gazy. Rosja podejmowała też szereg działań mających zbudować dobre stosunki z tymi państwami, z którymi dzieliły ją sprzeczne interesy, przede wszystkim w sferze energetyki Arabią Saudyjską i Katarem. W Egipcie próbowano poprawić pozycję ekonomiczną, oferując pomoc w rozwoju cywilnej energetyki nuklearnej, zaś w Iraku starano się wrócić do sektora naftowego, co wstępnie powiodło się Łukoilowi.

5 Marcin Kaczmarski, Wojna i pokój 51 Główną linią podziału państw Bliskiego Wschodu stał się konflikt sunnicko-szyicki, a Iran i Arabia Saudyjska zintensyfikowały walkę o przywództwo w regionie. Popierając Syrię, Rosja de facto opowiedziała się po jednej ze stron konfliktu w łonie islamu, tracąc tym samym szanse na odgrywanie roli neutralnej trzeciej strony. W dłuższej perspektywie może to przynieść jej poważne straty i podważyć i tak wątłe podstawy obecności w regionie. Na te procesy nałożyło się wycofywanie się USA z regionu i osłabienie państw jako głównych aktorów prowadzących politykę w tej części świata ich miejsce zajęły ruchy społeczne, organizacje terrorystyczne, wojsko itp. Za wszelką cenę Naturalne wydaje się pytanie, w jakim stopniu zaangażowanie w kryzys syryjski uruchomi proces zdobywania przez Rosję roli odpowiedzialnego i konstruktywnego mocarstwa globalnego (jakiej to roli oczekiwano przez minioną dekadę od Chin). Wiele zależeć będzie od dalszych losów konfliktu w Syrii i samego porozumienia o likwidacji broni chemicznej. Rezolucja, która została w końcu września przyjęta jednomyślnie przez Radę Bezpieczeństwa, w pełni odpowiada rosyjskim żądaniom: Syrii nie grożą żadne sankcje, nawet jeśli nie będzie wypełniać porozumienia. Takie podejście potwierdza, że podstawowym celem Moskwy pozostaje utrzymanie sprzyjających jej elit syryjskich u władzy, co w praktyce równa się utrzymaniu Asada. Moskwa zdaje się liczyć na to, że konflikt nie rozszerzy się na inne państwa regionu, a sam Asad zdoła zakończyć wojnę domową drogą zwycięstwa militarnego. Odrębną kwestią pozostaje, w jakim stopniu społeczność międzynarodowa (w tym państwa Asad zyska czas, a to pomoże mu zachodnie) wyczekiwała rosyjskiej mediacji prawdopodobnie wygrać wojnę w kryzysie. W rzeczywistości nikt (może z wyjątkiem coraz bardziej niepopularnego wśród domową i utrzymać się u władzy. Francuzów prezydenta Françoisa Hollande a) nie chciał bowiem interwencji w Syrii. Brytyjski premier David Cameron nie naciskał na użycie siły po tym, jak został zablokowany przez Izbę Gmin. Barack Obama szukał poparcia (bądź jego braku) Kongresu. W tym świetle można zadać pytanie, do jakiego stopnia plan likwidacji broni chemicznej został stronie rosyjskiej (przynajmniej w ogólnym kształcie) podpowiedziany przez Waszyngton. Zawarte porozumienie pozwoliło zmienić dyskusję wokół Syrii, a tym samym odsunąć w czasie niepopularne działania. Skupienie uwagi na broni masowego rażenia zbiegło się zresztą z nasileniem medialnego przekazu przedstawiającego opozycję wobec Asada jako zinfiltrowaną przez ekstremistów.

6 52 Marcin Kaczmarski, Wojna i pokój Ten ostatni wątek jest również konsekwentnie uwypuklany przez rosyjskie media, polityków i komentatorów. W jakim stopniu tamtejsze elity rzeczywiście wierzą, że popierając Asada, walczą z międzynarodowym terroryzmem, który mógłby w przeciwnym razie zaatakować terytorium Rosji? Zdaniem dużej części obserwatorów, strach ten jest jak najbardziej realny i zadecydował o rosyjskim zachowaniu w kryzysie syryjskim, stając się czynnikiem istotniejszym niż tak ceniony przez Kreml prestiż mocarstwowy. Niezależnie od tego, która interpretacja jest bliższa prawdy, można oczekiwać, że Kreml dalej będzie bronił reżimu syryjskiego niezależnie od ponoszonych przy tym kosztów. Marcin Kaczmarski jest adiunktem w Instytucie Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, w latach pracował jako analityk w Ośrodku Studiów Wschodnich. Prowadzi blog poświęcony stosunkom rosyjsko-chińskim (

Jerzy Zdanowski WPROWADZENIE

Jerzy Zdanowski WPROWADZENIE X: 2013 nr 3 Jerzy Zdanowski WPROWADZENIE W latach 60. wybitny amerykański politolog Malcolm Kerr, znawca problematyki bliskowschodniej, wprowadził do obiegu naukowego termin arabska zimna wojna. W tym

Bardziej szczegółowo

TRANSATLANTIC TRENDS POLAND

TRANSATLANTIC TRENDS POLAND TRANSATLANTIC TRENDS POLAND P.1 Czy uważa Pan(i), że dla przyszłości Polski będzie najlepiej, jeśli będziemy brali aktywny udział w sprawach światowych, czy też jeśli będziemy trzymali się od nich z daleka?

Bardziej szczegółowo

B8-0146/2016 } B8-0169/2016 } B8-0170/2016 } B8-0177/2016 } B8-0178/2016 } RC1/Am. 2

B8-0146/2016 } B8-0169/2016 } B8-0170/2016 } B8-0177/2016 } B8-0178/2016 } RC1/Am. 2 B8-0178/2016 } RC1/Am. 2 2 Motyw B B. mając na uwadze, że w kontekście arabskiej wiosny w lutym 2011 r. Libijczycy wyszli na ulice, co przerodziło się w dziewięciomiesięczny konflikt wewnętrzny; mając

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Polityka Chin wobec arabskiej wiosny

Polityka Chin wobec arabskiej wiosny Polityka Chin wobec arabskiej wiosny Aleksandra Dzisiów-Szuszczykiewicz Departament Analiz Strategicznych Warszawa, 21 września 2011 r. 1 Arabska wiosna tak jak całą społeczność międzynarodową, zaskoczyła

Bardziej szczegółowo

Miejsce przy stole. Marcin Kaczmarski

Miejsce przy stole. Marcin Kaczmarski Rosja obywatelka świata Marcin Kaczmarski Rosja przedstawia się jako kraj, na którym spoczywa odpowiedzialność za bezpieczeństwo świata. Rosyjska aneksja Krymu każe wątpić w te zapewnienia. Niemniej jednak

Bardziej szczegółowo

BS/181/2006 POLACY, WĘGRZY, CZESI I SŁOWACY O SYTUACJI NA BLISKIM WSCHODZIE KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, GRUDZIEŃ 2006

BS/181/2006 POLACY, WĘGRZY, CZESI I SŁOWACY O SYTUACJI NA BLISKIM WSCHODZIE KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, GRUDZIEŃ 2006 BS/181/2006 POLACY, WĘGRZY, CZESI I SŁOWACY O SYTUACJI NA BLISKIM WSCHODZIE KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, GRUDZIEŃ 2006 PRZEDRUK I ROZPOWSZECHNIANIE MATERIAŁÓW CBOS W CAŁOŚCI LUB W CZĘŚCI ORAZ WYKORZYSTANIE

Bardziej szczegółowo

Warszawa, sierpień 2014 ISSN 2353-5822 NR 119/2014 KONFLIKT UKRAIŃSKI I WOJNA HANDLOWA Z ROSJĄ

Warszawa, sierpień 2014 ISSN 2353-5822 NR 119/2014 KONFLIKT UKRAIŃSKI I WOJNA HANDLOWA Z ROSJĄ Warszawa, sierpień 2014 ISSN 2353-5822 NR 119/2014 KONFLIKT UKRAIŃSKI I WOJNA HANDLOWA Z ROSJĄ Znak jakości przyznany przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 14 stycznia 2014 roku Fundacja Centrum

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET WARSZAWSKI III Uniwersyteckie Dni Dyplomacji r. Stanisław Koziej ISTOTA I CHARAKTER NOWEJ ZIMNEJ WOJNY.

UNIWERSYTET WARSZAWSKI III Uniwersyteckie Dni Dyplomacji r. Stanisław Koziej ISTOTA I CHARAKTER NOWEJ ZIMNEJ WOJNY. UNIWERSYTET WARSZAWSKI III Uniwersyteckie Dni Dyplomacji 12.04.2018r. Stanisław Koziej ISTOTA I CHARAKTER NOWEJ ZIMNEJ WOJNY Tezy do dyskusji Plan Geneza i istota nowej (hybrydowej) zimnej wojny między

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo ' polityczne i wojskowe

Bezpieczeństwo ' polityczne i wojskowe AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ A 388068 Bezpieczeństwo ' polityczne i wojskowe Redakcja i opracowanie: Andrzej Ciupiński Kazimierz Malak WARSZAWA 2004 SPIS TREŚCI WSTĘP 9 CZĘŚĆ I. NOWE PODEJŚCIE DO POLITYKI

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ WZROST NASTROJÓW ANTYWOJENNYCH BS/51/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, MARZEC 2003

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ WZROST NASTROJÓW ANTYWOJENNYCH BS/51/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, MARZEC 2003 CBOS CENTRUM BADANIA OPIN SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ DEZAPROBATA EWENTUALNEJ INTERWENCJI ZBROJNEJ W IRAKU BS/31/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, LUTY 2003

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ DEZAPROBATA EWENTUALNEJ INTERWENCJI ZBROJNEJ W IRAKU BS/31/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, LUTY 2003 CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

ANALIZA. Rok 2012 definitywny koniec amerykańsko-rosyjskiego resetu

ANALIZA. Rok 2012 definitywny koniec amerykańsko-rosyjskiego resetu Rok 2012 definitywny koniec amerykańsko-rosyjskiego resetu W miarę upływu czasu od ogłoszonego w 2009 roku resetu, pomiędzy Moskwą a Waszyngtonem ujawnia się coraz więcej rozbieżności. Do poważnych napięć

Bardziej szczegółowo

A8-0392/11. David McAllister Sprawozdanie roczne w sprawie realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (2018/2097(INI))

A8-0392/11. David McAllister Sprawozdanie roczne w sprawie realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (2018/2097(INI)) 5.12.2018 A8-0392/11 11 roczne w sprawie realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Ustęp 10 10. wzywa ESDZ, aby tworzyła koalicje poświęcone konkretnym zagadnieniom z krajami o zbliżonych

Bardziej szczegółowo

Kreml wobec rewolucji arabskich

Kreml wobec rewolucji arabskich Kreml wobec rewolucji arabskich Marcin Kaczmarski Kreml był bierny wobec zajść w Tunezji i Egipcie, zaś wstrzymując się od głosowania w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, przyzwolił na akcję Zachodu w Libii. Przy

Bardziej szczegółowo

Stanisław Koziej NOWA ZIMNA WOJNA MIĘDZY ROSJĄ I ZACHODEM: ZAGROŻENIA I WYZWANIA. Tezy do dyskusji.

Stanisław Koziej NOWA ZIMNA WOJNA MIĘDZY ROSJĄ I ZACHODEM: ZAGROŻENIA I WYZWANIA. Tezy do dyskusji. www.koziej.pl @SKoziej UNIWERSYTET JANA KOCHANOWSKIEGO Kielce, 25.04.2018r. Stanisław Koziej NOWA ZIMNA WOJNA MIĘDZY ROSJĄ I ZACHODEM: ZAGROŻENIA I WYZWANIA Tezy do dyskusji www.koziej.pl @SKoziej 1 Plan

Bardziej szczegółowo

ROSYJSKA DOKTRYNA MILITARNA NA POTRZEBY NOWEJ ZIMNEJ WOJNY

ROSYJSKA DOKTRYNA MILITARNA NA POTRZEBY NOWEJ ZIMNEJ WOJNY UCZELNIA ŁAZARSKIEGO 14.12.2016 R. Stanisław Koziej ROSYJSKA DOKTRYNA MILITARNA NA POTRZEBY NOWEJ ZIMNEJ WOJNY Tezy do dyskusji na seminarium katedralnym Plan Geneza i istota nowej (hybrydowej) zimnej

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O PLANACH ZBROJNEJ INTERWENCJI W IRAKU BS/18/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, STYCZEŃ 2003

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O PLANACH ZBROJNEJ INTERWENCJI W IRAKU BS/18/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, STYCZEŃ 2003 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Gniewomir Pieńkowski Funkcjonalne Obszary Analizy Problemu Kryzysu w Stosunkach Międzynarodowych

Gniewomir Pieńkowski Funkcjonalne Obszary Analizy Problemu Kryzysu w Stosunkach Międzynarodowych Gniewomir Pieńkowski Funkcjonalne Obszary Analizy Problemu Kryzysu w Stosunkach Międzynarodowych Łódź 2014r. Skład, redakcja i korekta techniczna: Wydawnicto Locuples Projekt okładki: Wydawnictwo Locuples

Bardziej szczegółowo

Gospodarka światowa w 2015. Mateusz Knez kl. 2A

Gospodarka światowa w 2015. Mateusz Knez kl. 2A Gospodarka światowa w 2015 Mateusz Knez kl. 2A Koło Ekonomiczne IV LO Nasze koło ekonomiczne współpracuje z Uniwersytetem Ekonomicznym w Poznaniu. Wspólne działania rozpoczęły się od podpisania umowy pomiędzy

Bardziej szczegółowo

Tadeusz Zieliński POWIETRZNY WYMIAR DZIAŁAŃ BOJOWYCH W LIBII (2011) OPERACJA ODYSSEY DAWN I UNIFIED PROTECTOR. Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM

Tadeusz Zieliński POWIETRZNY WYMIAR DZIAŁAŃ BOJOWYCH W LIBII (2011) OPERACJA ODYSSEY DAWN I UNIFIED PROTECTOR. Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM Tadeusz Zieliński POWIETRZNY WYMIAR DZIAŁAŃ BOJOWYCH W LIBII (2011) OPERACJA ODYSSEY DAWN I UNIFIED PROTECTOR Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM Poznań 2014 Recenzent: Prof. dr hab. Eugeniusz Zabłocki 2014

Bardziej szczegółowo

TERRORYZM JAKO STRATEGICZNE ZAGROŻENIE W WARUNKACH

TERRORYZM JAKO STRATEGICZNE ZAGROŻENIE W WARUNKACH r. Stanisław Koziej 1 TERRORYZM JAKO STRATEGICZNE ZAGROŻENIE W WARUNKACH NOWEJ ZIMNEJ WOJNY 2 Agenda Strategiczne środowisko bezpieczeństwa Charakter współczesnego terroryzmu Dylematy walki z terroryzmem

Bardziej szczegółowo

ZNIKAJĄCE GWIAZDY NAD SYRIĄ [FOTO]

ZNIKAJĄCE GWIAZDY NAD SYRIĄ [FOTO] aut. Juliusz Sabak 06.10.2015 ZNIKAJĄCE GWIAZDY NAD SYRIĄ [FOTO] Zamalowywane i pojawiające się ponownie gwiazdy na rosyjskich samolotach w Syrii to jeden z fenomenów tej wojskowej interwencji. Wiele wskazuje

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKATzBADAŃ. Wydarzenie roku 2015 w Polsce i na świecie NR 3/2016 ISSN

KOMUNIKATzBADAŃ. Wydarzenie roku 2015 w Polsce i na świecie NR 3/2016 ISSN KOMUNIKATzBADAŃ NR 3/2016 ISSN 2353-5822 Wydarzenie roku 2015 w Polsce i na świecie Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą CBOS. Wykorzystanie fragmentów oraz

Bardziej szczegółowo

Projekt okładki: Katarzyna Juras Zdjęcie na pierwszej stronie okładki: Marta Woźniak-Bobińska. Copyright 2018 by Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa

Projekt okładki: Katarzyna Juras Zdjęcie na pierwszej stronie okładki: Marta Woźniak-Bobińska. Copyright 2018 by Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa Recenzenci: prof. dr hab. Marek Dziekan dr hab. Katarzyna Górak-Sosnowska, prof. SGH Projekt okładki: Katarzyna Juras Zdjęcie na pierwszej stronie okładki: Marta Woźniak-Bobińska Redakcja: Anna Kaniewska

Bardziej szczegółowo

Aktualna sytuacja geopolityczna. Robert Brzoza

Aktualna sytuacja geopolityczna. Robert Brzoza Aktualna sytuacja geopolityczna Robert Brzoza 1 2 http://www.understandingwar.org 3 http://www.understandingwar.org Strategia ISIS Krzyżyk lokalizacja jednej lub większej liczby guwernii. Brąz teren wewnętrzny

Bardziej szczegółowo

Stanisław Koziej ODSTRASZANIE W WARUNKACH HYBRYDOWEJ ZIMNEJ WOJNY

Stanisław Koziej ODSTRASZANIE W WARUNKACH HYBRYDOWEJ ZIMNEJ WOJNY WARSAW SECURITY FORUM 27 października 2016 r. Stanisław Koziej ODSTRASZANIE W WARUNKACH HYBRYDOWEJ ZIMNEJ WOJNY 1 2 Teza: W związku ze strategiczną zmianą stosunków bezpieczeństwa NATO-Rosja sojusz musi

Bardziej szczegółowo

Azja w stosunkach międzynarodowych. dr Andrzej Anders

Azja w stosunkach międzynarodowych. dr Andrzej Anders Azja w stosunkach międzynarodowych dr Andrzej Anders Japonia współczesna Japonia jest jednym z nielicznych krajów pozaeuropejskich, które uniknęły kolonizacji w XIX w. Wraz z wzrostem mocarstwowości Japonii

Bardziej szczegółowo

Stanisław Koziej EWOLUCJA ŚRODOWISKA BEZPIECZEŃSTWA W WARUNKACH NOWEJ ZIMNEJ WOJNY

Stanisław Koziej EWOLUCJA ŚRODOWISKA BEZPIECZEŃSTWA W WARUNKACH NOWEJ ZIMNEJ WOJNY www.koziej.pl @SKoziej Stanisław Koziej EWOLUCJA ŚRODOWISKA BEZPIECZEŃSTWA W WARUNKACH NOWEJ ZIMNEJ WOJNY Konferencja PAN: Bezpieczeństwo Europy w dobie przesileń cywilizacyjnych, Jabłonna 19.04.2018r.

Bardziej szczegółowo

WPŁYW RELIGII I KULTURY NA ROZWÓJ WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW

WPŁYW RELIGII I KULTURY NA ROZWÓJ WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW ĆWICZENIA IV WPŁYW RELIGII I KULTURY NA ROZWÓJ WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW POJĘCIE RELIGII I KULTURY RELIGIA to zespół wierzeń dotyczących ludzkości i człowieka, związanych z nim zagadnień oraz form organizacji

Bardziej szczegółowo

Ocena dążeń Rosji i konfliktu rosyjsko-gruzińskiego

Ocena dążeń Rosji i konfliktu rosyjsko-gruzińskiego Ocena dążeń Rosji i konfliktu rosyjsko-gruzińskiego Wyniki badań Instytutu Spraw Publicznych Rosja i Niemcy zawsze należały do sąsiadów, z którymi Polacy wiązali największe obawy. Wojna rosyjsko-gruzińska

Bardziej szczegółowo

Warszawa, kwiecień 2011 BS/47/2011 POLACY O SYTUACJI W LIBII

Warszawa, kwiecień 2011 BS/47/2011 POLACY O SYTUACJI W LIBII Warszawa, kwiecień 2011 BS/47/2011 POLACY O SYTUACJI W LIBII Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 13 stycznia 2011 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej ul.

Bardziej szczegółowo

Konflikty zbrojne na świecie

Konflikty zbrojne na świecie Informacja o badaniu W świetle niedawnej sytuacji politycznej, dotyczącej prawdopodobieństwa interwencji Stanów Zjednoczonych w Syrii, TNS Polska postanowił zapytać Polaków, jak według nich powinna się

Bardziej szczegółowo

PIĘĆ WYZWAŃ POLSKIEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ NA 2016 ROK

PIĘĆ WYZWAŃ POLSKIEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ NA 2016 ROK 31.12.2015 PIĘĆ WYZWAŃ POLSKIEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ NA 2016 ROK W nadchodzącym roku przed polską polityką zagraniczną stanie pięć głównych wyzwań, będących okazją do wzmocnienia pozycji międzynarodowej

Bardziej szczegółowo

12897/15 mb/mo/sw 1 DG C 2B

12897/15 mb/mo/sw 1 DG C 2B Rada Unii Europejskiej Bruksela, 12 października 2015 r. (OR. en) 12897/15 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 12 października 2015 r. Do: Delegacje MAMA 161 CFSP/PESC 631 RELEX 801 SY 7 Nr

Bardziej szczegółowo

Syria zaangażowanie USA jako zmiana sytuacji strategicznej

Syria zaangażowanie USA jako zmiana sytuacji strategicznej FAE Policy Paper nr 19/2013 Tomasz OTŁOWSKI Syria zaangażowanie USA jako zmiana sytuacji strategicznej Warszawa, 2013-06-17 Strona 1 Oświadczenie administracji USA o przekroczeniu przez władze Syrii czerwonej

Bardziej szczegółowo

CHINY ŚWIATOWYM HEGEMONEM?

CHINY ŚWIATOWYM HEGEMONEM? Rozdział 3 MERKANTYLISTYCZNA STRATEGIA NADWYŻEK W HANDLU ZAGRANICZNYM I PŁYNĄCE Z NIEJ KORZYŚCI 94 1. Merkantylizm albo potrzeba nadwyżek w handlu zagranicznym 94 2. Wzrost, wydatki wewnętrzne i saldo

Bardziej szczegółowo

TERRORYZM MIĘDZYNARODOWY JAKO ZAGROŻENIE DLA WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW

TERRORYZM MIĘDZYNARODOWY JAKO ZAGROŻENIE DLA WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW ĆWICZENIA III TERRORYZM MIĘDZYNARODOWY JAKO ZAGROŻENIE DLA WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW POJĘCIE TERRORYZMU Terroryzm: - jedna z form przemocy politycznej - politycznie motywowana przemoc skierowana przeciw celom

Bardziej szczegółowo

Życie młodych ludzi w państwie Izrael

Życie młodych ludzi w państwie Izrael III SPOTKANIE - Konflikt izraelsko-palestyński na progu XXI wieku Życie młodych ludzi w państwie Izrael 1. Powszechna służba wojskowa kobiet i mężczyzn (rola IDF w społeczeństwie); 2. Aktywność polityczna

Bardziej szczegółowo

KWESTIA IRAŃSKA W ŚWIETLE NARASTAJĄCEJ RYWALIZACJI MIĘDZY ZACHODEM A ROSJĄ

KWESTIA IRAŃSKA W ŚWIETLE NARASTAJĄCEJ RYWALIZACJI MIĘDZY ZACHODEM A ROSJĄ POLICY PAPERS Nr 4/2008 Warszawa, październik 2008 Tomasz Otłowski * KWESTIA IRAŃSKA W ŚWIETLE NARASTAJĄCEJ RYWALIZACJI MIĘDZY ZACHODEM A ROSJĄ Rosyjska interwencja militarna w Gruzji w sierpniu br. wyznaczyła

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ POLACY WOBEC EWENTUALNEJ AKCJI PRZECIW IRAKOWI BS/161/2002 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, WRZESIEŃ 2002

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ POLACY WOBEC EWENTUALNEJ AKCJI PRZECIW IRAKOWI BS/161/2002 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, WRZESIEŃ 2002 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Warszawa, maj 2011 BS/61/2011 POLACY O ZBLIŻAJĄCEJ SIĘ WIZYCIE PREZYDENTA BARACKA OBAMY

Warszawa, maj 2011 BS/61/2011 POLACY O ZBLIŻAJĄCEJ SIĘ WIZYCIE PREZYDENTA BARACKA OBAMY Warszawa, maj 2011 BS/61/2011 POLACY O ZBLIŻAJĄCEJ SIĘ WIZYCIE PREZYDENTA BARACKA OBAMY Znak jakości przyznany przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 13 stycznia 2011 roku Fundacja Centrum Badania

Bardziej szczegółowo

Etyka kompromisu. Zbigniew Szawarski Komitet Bioetyki przy Prezydium PAN Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego -PZH z.szawarski@uw.edu.

Etyka kompromisu. Zbigniew Szawarski Komitet Bioetyki przy Prezydium PAN Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego -PZH z.szawarski@uw.edu. Etyka kompromisu Zbigniew Szawarski Komitet Bioetyki przy Prezydium PAN Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego -PZH z.szawarski@uw.edu.pl 20.IX.2013 Struktura problemu Ład społeczny Konflikt Kompromis Ład

Bardziej szczegółowo

Andrzej Zapałowski "Następna Dekada. Gdzie byliśmy i dokąd zmierzamy", George Friedman, Kraków 2012 : [recenzja]

Andrzej Zapałowski Następna Dekada. Gdzie byliśmy i dokąd zmierzamy, George Friedman, Kraków 2012 : [recenzja] Andrzej Zapałowski "Następna Dekada. Gdzie byliśmy i dokąd zmierzamy", George Friedman, Kraków 2012 : [recenzja] Ante Portas. Studia nad bezpieczeństwem nr 2, 147-150 2013 RECENZJE ANTE PORTAS Studia nad

Bardziej szczegółowo

NATO wobec wyzwań i problemów w Syrii

NATO wobec wyzwań i problemów w Syrii BIULETYN INSTYTUTU ZACHODNIEGO Seria Specjalna Szczyt NATO w Warszawie NATO wobec wyzwań i problemów w Syrii Sebastian Wojciechowski Redakcja: Radosław Grodzki Jacek Kubera (redaktor naczelny) Piotr Kubiak

Bardziej szczegółowo

Rok po wojnie rosyjsko-gruzińskiej Stan realizacji porozumień Sarkozy Miedwiediew z 12 sierpnia 2008 r. oraz 8 września 2008 r.

Rok po wojnie rosyjsko-gruzińskiej Stan realizacji porozumień Sarkozy Miedwiediew z 12 sierpnia 2008 r. oraz 8 września 2008 r. www.bbn.gov.pl bbn@bbn.gov.pl Departament Bezpieczeństwa Międzynarodowego ul. Karowa 10, 00-909 Warszawa tel. 0-22 695 18 62, faks 0-22 695 18 61 Warszawa, 10 sierpnia 2009 r. Rok po wojnie rosyjsko-gruzińskiej

Bardziej szczegółowo

Taki sobie sojusznik. Kryzys jako sprawdzian. Marcin Kaczmarski

Taki sobie sojusznik. Kryzys jako sprawdzian. Marcin Kaczmarski Taki sobie sojusznik Marcin Kaczmarski Czy Rosja może być partnerem Zachodu? Szukać odpowiedzi na to pytanie można, patrząc na zaangażowanie Kremla w rozwiązywanie kryzysów międzynarodowych. Jest to dziedzina

Bardziej szczegółowo

Erasmus + Projekt Młody Europejczyk - Świadomy i bezpieczny obywatel świata. Zrozum problem uchodźców i konfliktów wojennych współczesnego świata

Erasmus + Projekt Młody Europejczyk - Świadomy i bezpieczny obywatel świata. Zrozum problem uchodźców i konfliktów wojennych współczesnego świata Erasmus + Projekt Młody Europejczyk - Świadomy i bezpieczny obywatel świata Zrozum problem uchodźców i konfliktów wojennych współczesnego świata Kryzys migracyjny w Europie, kryzys uchodźczy Kryzys migracyjny

Bardziej szczegółowo

B8-0025/2014 } B8-0029/2014 }

B8-0025/2014 } B8-0029/2014 } B8-0057/2014 } RC1/Am. 1 1 Ustęp 6 6. podkreśla, Ŝe moŝliwość swobodnego decydowania o przyszłości kraju to podstawowe prawo obywateli Ukrainy, oraz przypomina, Ŝe Ukraina ma prawo do samoobrony zgodnie

Bardziej szczegółowo

KLASYFIKACJA ZAGROŻEŃ

KLASYFIKACJA ZAGROŻEŃ KLASYFIKACJA ZAGROŻEŃ Podczas klasyfikacji zagrożeń bezpieczeństwa w państwie Należy brać pod uwagę aspekty Polityczne Militarne Ekonomiczne Społeczne Zasięg i znaczenie możliwych następstw dla bezpieczeństw

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ WZROST POCZUCIA ZAGROŻENIA TERRORYZMEM W ZWIĄZKU Z OBECNOŚCIĄ POLSKICH ŻOŁNIERZY W IRAKU BS/106/2003

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ WZROST POCZUCIA ZAGROŻENIA TERRORYZMEM W ZWIĄZKU Z OBECNOŚCIĄ POLSKICH ŻOŁNIERZY W IRAKU BS/106/2003 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Komentarzeosw. numer ośrodek studiów wschodnich im. marka karpia

Komentarzeosw. numer ośrodek studiów wschodnich im. marka karpia Bliskowschodnia polityka Rosji po rewolucjach arabskich Marcin Kaczmarski Polityka Rosji wobec Bliskiego Wschodu ma charakter instrumentalny. Aktywność w regionie, rosnąca od połowy ubiegłej dekady, służy

Bardziej szczegółowo

Obszary tematyczne do pytań na egzamin dyplomowy kierunek: Bezpieczeństwo Wewnętrzne

Obszary tematyczne do pytań na egzamin dyplomowy kierunek: Bezpieczeństwo Wewnętrzne Obszary tematyczne do pytań na egzamin dyplomowy kierunek: Bezpieczeństwo Wewnętrzne I. Wspólne hasła tematyczne dla studentów specjalności: służba policyjna, zarządzanie kryzysowe 1. Pojęcie prawa, systemu

Bardziej szczegółowo

Znaczenie punktu wsparcia logistycznego w Tartusie dla Federacji Rosyjskiej

Znaczenie punktu wsparcia logistycznego w Tartusie dla Federacji Rosyjskiej FAE Policy Paper nr 20/2012 Piotr A. MACIĄŻEK Znaczenie punktu wsparcia logistycznego w Tartusie dla Federacji Rosyjskiej Warszawa, 2012-07-02 Strona 1 Nie od dziś wiadomo, że status mocarstwa jest płynny,

Bardziej szczegółowo

Życie młodych ludzi w państwie Izrael

Życie młodych ludzi w państwie Izrael III SPOTKANIE - Konflikt izraelsko-palestyński na progu XXI wieku Życie młodych ludzi w państwie Izrael 1. Powszechna służba wojskowa kobiet i mężczyzn (rola IDF w społeczeństwie); 2. Aktywność polityczna

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

, , POLSKA POLITYKA ZAGRANICZNA W OPINII SPOŁECZNEJ WARSZAWA, PAŹDZIERNIK 95

, , POLSKA POLITYKA ZAGRANICZNA W OPINII SPOŁECZNEJ WARSZAWA, PAŹDZIERNIK 95 CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET: http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Warszawa, grudzień 2009 BS/172/2009 WYDARZENIE ROKU 2009 W POLSCE I NA ŚWIECIE

Warszawa, grudzień 2009 BS/172/2009 WYDARZENIE ROKU 2009 W POLSCE I NA ŚWIECIE Warszawa, grudzień 2009 BS/172/2009 WYDARZENIE ROKU 2009 W POLSCE I NA ŚWIECIE Na podstawie odpowiedzi na pytanie otwarte (czyli takie, na które respondenci sami formułują odpowiedź) można stwierdzić,

Bardziej szczegółowo

EUROPEJSKIE FORUM NOWYCH IDEI 2013

EUROPEJSKIE FORUM NOWYCH IDEI 2013 EUROPEJSKIE FORUM NOWYCH IDEI 2013 26 września 2013, godz. 15:30 17:00 Centrum Konferencyjne Sheraton Panel dyskusyjny Bezpieczeństwo energetyczne. Jaki model dla kogo? Ile solidarności, ile państwa, ile

Bardziej szczegółowo

KRYZYS KOREAŃSKI UDERZY W 2018 ROKU. EKSPERT: MOŻLIWE ZWIĘKSZENIE PRESJI MILITARNEJ ROSJI NA UKRAINĘ

KRYZYS KOREAŃSKI UDERZY W 2018 ROKU. EKSPERT: MOŻLIWE ZWIĘKSZENIE PRESJI MILITARNEJ ROSJI NA UKRAINĘ aut. Jakub Palowski 01.01.2018 KRYZYS KOREAŃSKI UDERZY W 2018 ROKU. EKSPERT: MOŻLIWE ZWIĘKSZENIE PRESJI MILITARNEJ ROSJI NA UKRAINĘ Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem w sytuacji wybuchu wojny na Półwyspie

Bardziej szczegółowo

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE STUDIA II STOPNIA

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE STUDIA II STOPNIA Wydział Nauk Ekonomicznych i Technicznych Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej Zestaw pytań do egzaminu magisterskiego na kierunku BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE STUDIA II STOPNIA

Bardziej szczegółowo

ANALIZA. Kryzys z wojną w tle. Analiza sytuacji międzynarodowej i wewnętrznej w Syrii

ANALIZA. Kryzys z wojną w tle. Analiza sytuacji międzynarodowej i wewnętrznej w Syrii Kryzys z wojną w tle. Analiza sytuacji międzynarodowej i wewnętrznej w Syrii Podczas gdy dyplomaci debatują nad możliwie pokojowym rozwiązaniem konfliktu, w Syrii toczy się już regularna wojna rebeliantów

Bardziej szczegółowo

OD STAROŻYTNOŚCI DO R.

OD STAROŻYTNOŚCI DO R. Spis treści WSTĘP 13 Rozdział 1 Dzieje CYPRU OD STAROŻYTNOŚCI DO 1878 R. 1.1. Historia Cypru do podboju tureckiego w 1571 r. 21 1.2. Cypr pod rządami Turków w latach 1571-1878 27 1.3. Sytuacja międzynarodowa

Bardziej szczegółowo

Przemówienie ambasadora Stephena D. Mulla Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego, Kielce 2 września 2013 r.

Przemówienie ambasadora Stephena D. Mulla Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego, Kielce 2 września 2013 r. Przemówienie ambasadora Stephena D. Mulla Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego, Kielce 2 września 2013 r. Szanowni Państwo, Z przyjemnością witam przedstawicieli polskich władz i sił zbrojnych obu

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Biuletyn Międzynarodowy Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego

Biuletyn Międzynarodowy Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego ------------------------------------------------------------------------- Redakcja: Piotr Bajor (red. naczelny), Olga Plaze, Patrycja Lipold Opiekun naukowy: dr hab. Michał Chorośnicki, prof. UJ. Kontakt:

Bardziej szczegółowo

Temat: Zróbmy sobie flash mob!

Temat: Zróbmy sobie flash mob! Temat: Zróbmy sobie flash mob! Jak wykorzystać globalnej sieci do korzystania z prawa do zgromadzeń? ZWIĄZEK Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ Podstawa programowa przedmiotu wiedza o społeczeństwie, IV etap edukacyjny

Bardziej szczegółowo

NA ŚWIECIE W POLSCE W SZKOLE

NA ŚWIECIE W POLSCE W SZKOLE WYDANIE 10 7 Stycznia 2014 2013 NA ŚWIECIE W POLSCE W SZKOLE 1. KONFLIKT W SYRII Gdy świat obiegła wiadomość o użyciu broni chemicznej przez reżim al-asada, amerykańska interwencja w Syrii zawisła na włosku.

Bardziej szczegółowo

Pozycja Rosji i Niemiec w świecie

Pozycja Rosji i Niemiec w świecie Pozycja Rosji i Niemiec w świecie materiały do wykładu dr Grzegorz Kostrzewa-Zorbas Klub Dyskusyjny Myśli Politycznej w Ursusie 24 października 2013 Autorem infografik jest Remigiusz Skomro. Infografiki

Bardziej szczegółowo

Berlin patrzy na rosyjską tandemokrację. Publicystyka i analizy 35. Cornelius Ochmann

Berlin patrzy na rosyjską tandemokrację. Publicystyka i analizy 35. Cornelius Ochmann Publicystyka i analizy 35 Berlin patrzy na rosyjską tandemokrację Cornelius Ochmann Spekulacje na temat przyszłego prezydenta Rosji zajmowały niemieckie media od kilku miesięcy. Decyzja kanclerz Angeli

Bardziej szczegółowo

Warszawa, kwiecień 2014 ISSN 2353-5822 NR 54/2014 O SYTUACJI NA UKRAINIE PRZED AKCJAMI SEPARATYSTÓW NA WSCHODZIE

Warszawa, kwiecień 2014 ISSN 2353-5822 NR 54/2014 O SYTUACJI NA UKRAINIE PRZED AKCJAMI SEPARATYSTÓW NA WSCHODZIE Warszawa, kwiecień 2014 ISSN 2353-5822 NR 54/2014 O SYTUACJI NA UKRAINIE PRZED AKCJAMI SEPARATYSTÓW NA WSCHODZIE Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 14 stycznia 2014

Bardziej szczegółowo

SZCZYT TRUMP-PUTIN. NORD STREAM 2 W ZAMIAN ZA ROSYJSKĄ POMOC Z IRANEM?

SZCZYT TRUMP-PUTIN. NORD STREAM 2 W ZAMIAN ZA ROSYJSKĄ POMOC Z IRANEM? aut. Jakub Wiech 17.07.2018 SZCZYT TRUMP-PUTIN. NORD STREAM 2 W ZAMIAN ZA ROSYJSKĄ POMOC Z IRANEM? Przez kilka godzin uwaga całego świata skupiła się na Helsinkach. Miasto to stało się scenerią dla jednego

Bardziej szczegółowo

PRZEKLEŃSTWO GEOPOLITYKI EUGENIUSZ SMOLAR POLSKA ROSJA 2

PRZEKLEŃSTWO GEOPOLITYKI EUGENIUSZ SMOLAR POLSKA ROSJA 2 6 marca 2015 roku 1 PRZEKLEŃSTWO GEOPOLITYKI 2 PRZEKLEŃSTWO GEOPOLITYKI Tadeusz Konwicki: Polska leży w przeciągu Europy. Zachód Wschód Polacy, zwykli Polacy, to wiedzą Jest to ważny element pamięci rodzinnej

Bardziej szczegółowo

Rosja wobec Iranu. Witold Rodkiewicz. Iran w bliskowschodniej strategii Rosji

Rosja wobec Iranu. Witold Rodkiewicz. Iran w bliskowschodniej strategii Rosji Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia NUMER 292 30.01.2019 www.osw.waw.pl Rosja wobec Iranu Witold Rodkiewicz Stosunki Rosji z Iranem opierają się niemal wyłącznie na przesłankach geopolitycznych.

Bardziej szczegółowo

UŻYCIE SIŁY ZBROJNEJ MIĘDZY PAŃSTWAMI W ŚWIETLE MIĘDZYNARODOWEGO PRAWA ZWYCZAJOWEGO

UŻYCIE SIŁY ZBROJNEJ MIĘDZY PAŃSTWAMI W ŚWIETLE MIĘDZYNARODOWEGO PRAWA ZWYCZAJOWEGO UŻYCIE SIŁY ZBROJNEJ MIĘDZY PAŃSTWAMI W ŚWIETLE MIĘDZYNARODOWEGO PRAWA ZWYCZAJOWEGO UŻYCIE SIŁY ZBROJNEJ MIĘDZY PAŃSTWAMI W ŚWIETLE MIĘDZYNARODOWEGO PRAWA ZWYCZAJOWEGO AGATA KLECZKOWSKA Wydawnictwo Naukowe

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania historyczne, polityczne i ekonomiczne stosunków UE-Rosja. 1.Rosyjskie zasoby surowców energetycznych oraz zarys historyczny odkryć

Uwarunkowania historyczne, polityczne i ekonomiczne stosunków UE-Rosja. 1.Rosyjskie zasoby surowców energetycznych oraz zarys historyczny odkryć Spis treści: Wstęp Rozdział I Znaczenie problemów energetycznych dla bezpieczeństwa państw 1.Energia, gospodarka, bezpieczeństwo 1.1.Energia, jej źródła i ich znaczenie dla człowieka i gospodarki 1.2.Energia

Bardziej szczegółowo

Wstęp 9. Rozdział 2 [Roman Kuźniar]

Wstęp 9. Rozdział 2 [Roman Kuźniar] Spis treści [Roman Kuźniar] Wstęp 9 Rozdział 1 [Roman Kuźniar] Ewolucja problemu bezpieczeństwa rys historyczny 18 1. Pierwsze traktaty o pokoju i równowadze sił 19 2. Liga Narodów niedoceniony wynalazek

Bardziej szczegółowo

Konferencja Naukowa Sukces czy porażka? ONZ wobec Arabskiej Wiosny

Konferencja Naukowa Sukces czy porażka? ONZ wobec Arabskiej Wiosny Konferencja Naukowa Sukces czy porażka? ONZ wobec Arabskiej Wiosny Warszawa, 19.04.2012 Spis Treści LIST WPROWADZAJĄCY str. 3 ORGANIZATOR str. 4 OPIS PROJEKTU str. 5 CEL PROJEKTU str. 6 PROGRAM PRAW CZŁOWIEKA

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ KU CZEMU ZMIERZA ROSJA? BS/35/2004 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, LUTY 2004

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ KU CZEMU ZMIERZA ROSJA? BS/35/2004 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, LUTY 2004 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Komentarzeosw. numer ośrodek studiów wschodnich im. marka karpia

Komentarzeosw. numer ośrodek studiów wschodnich im. marka karpia Polityka zagraniczna w służbie modernizacji: stare wino w nowym bukłaku Marcin Kaczmarski Na przestrzeni ostatniego roku relacje Rosji ze światem zewnętrznym charakteryzowały się stopniową poprawą stosunków

Bardziej szczegółowo

Warszawa, wrzesień 2009 BS/128/2009 OPINIE POLAKÓW O TARCZY ANTYRAKIETOWEJ

Warszawa, wrzesień 2009 BS/128/2009 OPINIE POLAKÓW O TARCZY ANTYRAKIETOWEJ Warszawa, wrzesień 2009 BS/128/2009 OPINIE POLAKÓW O TARCZY ANTYRAKIETOWEJ Od niemal czterech lat badamy stosunek Polaków do ulokowania elementów amerykańskiej tarczy antyrakietowej na terytorium naszego

Bardziej szczegółowo

3. Rezerwy i zasoby kopalnych surowców energetycznych

3. Rezerwy i zasoby kopalnych surowców energetycznych 3. Rezerwy i zasoby kopalnych surowców energetycznych Soliński J.: Światowe rezerwy surowców energetycznych na podstawie przeglądu przedstawionego podczas 18. Kongresu Energetycznego. Energetyka, nr 2,

Bardziej szczegółowo

Warszawa, styczeń 2015 ISSN 2353-5822 NR 4/2015 WYDARZENIE ROKU 2014 W POLSCE I NA ŚWIECIE

Warszawa, styczeń 2015 ISSN 2353-5822 NR 4/2015 WYDARZENIE ROKU 2014 W POLSCE I NA ŚWIECIE Warszawa, styczeń 2015 ISSN 2353-5822 NR 4/2015 WYDARZENIE ROKU 2014 W POLSCE I NA ŚWIECIE Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 14 stycznia 2014 roku Fundacja Centrum

Bardziej szczegółowo

Biuletyn Instytutu Zachodniego

Biuletyn Instytutu Zachodniego Biuletyn Instytutu Zachodniego Stany Zjednoczone zawiodły w Syrii Obserwując rozwój wydarzeń w Syrii, trudno oprzeć się wrażeniu, że oto Stany Zjednoczone doświadczają kolejnego niepowodzenia w tym regionie

Bardziej szczegółowo

Niepodległa polska 100 lat

Niepodległa polska 100 lat Niepodległa polska 100 lat 1918-2018 UTRATA NIEPODLEGŁOŚCI Ostatni z trzech rozbiorów Polski przypieczętowała klęska powstania kościuszkowskiego w lipcu 1794 roku. W roku następnym 3 stycznia 1795 Rosja,

Bardziej szczegółowo

Warszawa, czerwiec 2009 BS/95/2009 ZAUFANIE DO POLITYKÓW ŚWIATOWYCH OPINIE LUDNOŚCI 20 KRAJÓW

Warszawa, czerwiec 2009 BS/95/2009 ZAUFANIE DO POLITYKÓW ŚWIATOWYCH OPINIE LUDNOŚCI 20 KRAJÓW Warszawa, czerwiec 0 BS/5/0 ZAUFANIE DO POLITYKÓW ŚWIATOWYCH OPINIE LUDNOŚCI KRAJÓW CBOS, wspólnie z ośrodkami badania opinii z innych państw, bierze udział w programie World Public Opinion. Jest to program

Bardziej szczegółowo

RAPORT: ROSJA TNIE WYDATKI NA WOJSKO, WSCHODNIA FLANKA NATO - ZWIĘKSZA

RAPORT: ROSJA TNIE WYDATKI NA WOJSKO, WSCHODNIA FLANKA NATO - ZWIĘKSZA aut. Jakub Palowski 07.05.2018 RAPORT: ROSJA TNIE WYDATKI NA WOJSKO, WSCHODNIA FLANKA NATO - ZWIĘKSZA Rosja po raz pierwszy od około 20 lat zmniejszyła swoje wydatki obronne w 2017 roku, podczas gdy kraje

Bardziej szczegółowo

PROJEKT REZOLUCJI. PL Zjednoczona w różnorodności PL. Parlament Europejski B8-0335/

PROJEKT REZOLUCJI. PL Zjednoczona w różnorodności PL. Parlament Europejski B8-0335/ Parlament Europejski 2014-2019 Dokument z posiedzenia B8-0335/2017 15.5.2017 PROJEKT REZOLUCJI złożony w następstwie oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych

Bardziej szczegółowo

Proces pokojowy w Syrii szansa na zakończenie konfliktu?

Proces pokojowy w Syrii szansa na zakończenie konfliktu? Pułaski Policy Papers Komentarz Międzynarodowy Pułaskiego ISSN 2080-8852 Warszawa, 21.01.2016 r. Autor: Łukasz Kobierski Proces pokojowy w Syrii szansa na zakończenie konfliktu? Wojna domowa w Syrii, trwająca

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O ZBLIŻENIU MIĘDZY ROSJĄ A ZACHODEM I STOSUNKACH POLSKO-ROSYJSKICH BS/38/2002 KOMUNIKAT Z BADAŃ

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O ZBLIŻENIU MIĘDZY ROSJĄ A ZACHODEM I STOSUNKACH POLSKO-ROSYJSKICH BS/38/2002 KOMUNIKAT Z BADAŃ CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ O SYTUACJI MIĘDZYNARODOWEJ I UDZIALE POLSKI W ODBUDOWIE IRAKU BS/113/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ O SYTUACJI MIĘDZYNARODOWEJ I UDZIALE POLSKI W ODBUDOWIE IRAKU BS/113/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Turcja wobec kryzysu syryjskiego

Turcja wobec kryzysu syryjskiego Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia NUMER 93 09.10.2012 www.osw.waw.pl Turcja wobec kryzysu syryjskiego Szymon Ananicz Eskalacja napięcia na granicy turecko-syryjskiej na początku października

Bardziej szczegółowo

" " " " " " " " " " " " " " " KONSPEKT ĆWICZEŃ Z PRZEDMIOTU MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI POLITYCZNE$ II ROK, STUDIA LICENCJACKIE, NIESTACJONARNE, SM$

               KONSPEKT ĆWICZEŃ Z PRZEDMIOTU MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI POLITYCZNE$ II ROK, STUDIA LICENCJACKIE, NIESTACJONARNE, SM$ 1 z 8 KONSPEKT ĆWICZEŃ Z PRZEDMIOTU MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI POLITYCZNE$ II ROK, STUDIA LICENCJACKIE, NIESTACJONARNE, SM$ ROK AKADEMICKI 2014/2015, SEMESTR ZIMOWY$ NIEDZIELA, GODZ. 10.25-11.55, s. 11 PROWADZĄCY:

Bardziej szczegółowo

I Seminarium Migracyjne EUMIGRO pt. Migracje, uchodźstwo i azyl w Europie wczoraj, dziś, jutro, 5 kwietnia 2017 r. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

I Seminarium Migracyjne EUMIGRO pt. Migracje, uchodźstwo i azyl w Europie wczoraj, dziś, jutro, 5 kwietnia 2017 r. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie I Seminarium Migracyjne EUMIGRO pt. Migracje, uchodźstwo i azyl w Europie wczoraj, dziś, jutro, 5 kwietnia 2017 r. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Sprawiedliwość społeczna migracji osiedleńczych dr

Bardziej szczegółowo

B7-0128/2009 } B7-0129/2009 } B7-0130/2009 } B7-0131/2009 } B7-0132/2009 } RC1/Am. 1

B7-0128/2009 } B7-0129/2009 } B7-0130/2009 } B7-0131/2009 } B7-0132/2009 } RC1/Am. 1 B7-0132/2009 } RC1/Am. 1 1 Ryszard Antoni Legutko, Michał Tomasz Kamiński, Tomasz Piotr Poręba Punkt F preambuły F. mając na uwadze, że niebywale ważne jest, by UE mówiła jednym głosem, wykazała głęboką

Bardziej szczegółowo

Marzec 68: karykatura antysemicka

Marzec 68: karykatura antysemicka Powojnie: historia społeczności żydowskiej w Polsce po 1945 roku materiały edukacyjne MATERIAŁ DLA NAUCZYCIELKI/NAUCZYCIELA Marzec 68: karykatura antysemicka Autor: dr Mariusz Jastrząb Etap edukacyjny:

Bardziej szczegółowo

70. ROCZNICA ZAKOŃCZENIA II WOJNY ŚWIATOWEJ

70. ROCZNICA ZAKOŃCZENIA II WOJNY ŚWIATOWEJ 70. ROCZNICA ZAKOŃCZENIA II WOJNY ŚWIATOWEJ Wojna 1939-1945 była konfliktem globalnym prowadzonym na terytoriach: Europy, http://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/galeria/402834,5,niemcy-atakuja-polske-ii-wojna-swiatowa-na-zdjeciach-koszmar-ii-wojny-swiatowej-zobacz-zdjecia.html

Bardziej szczegółowo

Od Kongresu do Kongresu. 10 najciekawszych wydarzeń PR i okolic ostatnich 12 miesięcy. Adam Łaszyn

Od Kongresu do Kongresu. 10 najciekawszych wydarzeń PR i okolic ostatnich 12 miesięcy. Adam Łaszyn Od Kongresu do Kongresu Subiektywny ranking 10 najciekawszych wydarzeń PR i okolic ostatnich 12 miesięcy (2010/2011) Adam Łaszyn Przeniesienie wiosennej stolicy PR 10 VAT na szkolenia 9 ¼ drożej! Zakaz

Bardziej szczegółowo

Na Zachodzie lepiej niż u nas w Rosji - Rosjanie o Rosji, Polsce i Niemczech

Na Zachodzie lepiej niż u nas w Rosji - Rosjanie o Rosji, Polsce i Niemczech Na Zachodzie lepiej niż u nas w Rosji - Rosjanie o Rosji, Polsce i Niemczech Komunikat z badań Instytutu Spraw Publicznych Coraz więcej Rosjan wychodzi na ulice, aby wyrazić swoje niezadowolenie z sytuacji

Bardziej szczegółowo

Delegacje otrzymują w załączeniu konkluzje Rady w sprawie Iranu przyjęte przez Radę w dniu 4 lutego 2019 r.

Delegacje otrzymują w załączeniu konkluzje Rady w sprawie Iranu przyjęte przez Radę w dniu 4 lutego 2019 r. Rada Unii Europejskiej Bruksela, 4 lutego 2019 r. (OR. en) 5744/19 MOG 7 CFSP/PESC 57 CONOP 9 IRAN 2 WYNIK PRAC Od: Do: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady Delegacje Konkluzje Rady w sprawie Iranu Delegacje

Bardziej szczegółowo