Polityka wewnętrzna i polityka zagraniczna.

Transkrypt

1 Pojęcie stosunki międzynarodowe (International Relations) ma dwojakie znaczenie: dziedzina stosunków międzyludzkich nauka zajmująca się badaniem tej dziedziny Stosunki międzynarodowe to ogół oddziaływań, relacji, powiązań miedzy podmiotami polityki funkcjonującymi... Są prowadzone przez takich uczestników jak: państwa, narody, organizacja międzynarodowe, korporacje transnarodowe, ruchy i organizacje społeczne i polityczne, np. ruchy religijne, kościoły, partie a także jednostki. Stosunki międzynarodowe rozwijają się w sferze polityki, gospodarki, kultury (oddziaływań społecznych), nauki, a także kontaktów międzyludzkich. Polski termin międzynarodowy jest dokładnym tłumaczeniem international, który określa stosunki między narodami zorganizowanymi w państwie. Jest to następstwo faktu, że naród tworzy państwo. Państwo jest formą organizacyjną narodu. Stosunki międzynarodowe używa się na oznaczenie stosunków między państwami. Płaszczyzny (rodzaje) stosunków międzynarodowych: a. międzynarodowe stosunki polityczne b. międzynarodowe stosunki gospodarcze badające sektor gospodarki finansów c. międzynarodowe stosunki wojskowe badające rolę czynnika militarnego w stosunkach międzynarodowych i problemy z nim związane d. międzynarodowe stosunki społeczne (kulturalne) sfera przenikania i asymilacji kulturowej i różnorodności kultur, które na siebie oddziaływują. Odgrywa tu rolę czynnik religijny. e. międzynarodowe stosunki naukowo-techniczne obejmują rozwój techniki w skali międzynarodowej, transfer technologii, licencjonowanie patentów, międzynarodowe skutki nowoczesnych technologii i zagrożenia niebezpieczeństwa przez cybernetykę. f. międzynarodowe stosunki ekologiczne obejmują współpracę w zakresie ochrony środowiska. Stosunki międzynarodowe można podzielić według kryterium uczestników: tradycyjne stosunki międzynarodowe z udziałem państw i organizacji międzynarodowych stosunki transnarodowe z udziałem podmiotów niepaństwowych Stosunki międzynarodowe a stosunki wewnętrzne państw. Stosunki wewnętrzne w państwach są hierarchicznie zorganizowane, centralnie zarządzane. W stosunkach międzynarodowych brak jest hierarchicznego uporządkowania, brak jest nadrzędnej władzy. Stosunki międzynarodowe charakteryzują się wielością równorzędnych władz, czyli poliarchią oraz głęboką decentralizacją. Z tego wynika, że stosunki międzynarodowe cechuje znacznie mniejszy stopień uporządkowania. Polityka wewnętrzna i polityka zagraniczna.

2 Polityka wewnętrzna to całokształt działań państwa realizowanych wewnątrz swojego terytorium narodowego. Polityka wewnętrzna wynika z systemu politycznego państwa i systemu wartości, który jest jego podstawą. Polityka zagraniczna to całokształt działań państwa w środowisku międzynarodowym. Celem polityki zagranicznej jest stwarzanie najlepszych warunków do rozwoju cywilizacyjnego państwa i do zapewnienia bezpieczeństwa narodowego. Uwarunkowania polityki zagranicznej: 1) uwarunkowania geograficzne wielkość terytorium państwa, przebieg i charakter granic państwowych, sąsiedztwo. Uwarunkowanie to dotyczy głównie mocarstw. Teoria geopolityki największe znaczenie dla państwa ma położenie geograficzne. 2) Uwarunkowania demograficzne jak liczba i potencjał ludności wpływa na politykę zagraniczną, struktura ludnościowa, gęstość zaludnienia. 3) Uwarunkowania ekonomiczne potencjał i siła ekonomiczna państwa. 4) Uwarunkowania militarne pochodna uwarunkowań ekonomicznych. 5) Czynnik ustrojowy państwa demograficzne i niedemograficzne. 6) Czynnik cywilizacyjno-religijny starcie cywilizacji. Polityka zagraniczna a stosunki międzynarodowe. Suma działań podejmowanych przez poszczególne państwa nie tworzy jeszcze całości stosunków międzynarodowych, jest tylko ich częścią. Polityka zagraniczna prowadzona jest przez państwa (tylko jednego uczestnika stosunków międzynarodowych. Stosunki międzynarodowe obejmują całokształt działań podejmowanych przez różnych uczestników stosunków międzynarodowych (państwa, narody, organizacje międzynarodowe, korporacje trans narodowe, partie polityczne itp.). stosunki międzynarodowe są więc rodzajem stosunków społecznych, które kształtują się ponad granicami państwa i dotyczą relacji między różnymi podmiotami życia międzynarodowego. Międzynarodowe stosunki polityczne. Stosunki polityczne uważane są za główny rodzaj stosunków międzynarodowych. Państwo jako główny uczestnik stosunków międzynarodowych jest dysponentem potencjału militarnego (siły narodu) i dysponuje mechanizmami do tworzenia warunków rozwoju. Międzynarodowe stosunki polityczne pełnią kreatywne i regulacyjne funkcje wobec innych dziedzin życia międzynarodowego. Rola państwa w świecie zmniejsza się w skutek internacjonalizacji. Kształtowanie się stosunków międzynarodowych. Stosunki międzynarodowe pojawiły się w historii wtedy, kiedy pojawiły się państwa jako organizacje: a. Istnienie stosunków międzynarodowych możemy stwierdzić już w odległej starożytności b. Nowożytne stosunki międzynarodowe narodziły się w Europie na przełomie średniowiecza i odrodzenia wraz z kształtowaniem się państw narodowych

3 c. Rozwój kapitalizmu w XVIII wieku i wejście w fazę przemysłową miały ogromną konsekwencję dla stosunków międzynarodowych, dlatego że coraz bardziej masowa produkcja wymagała stałego przekraczania granic państwowych, co dynamizowało stosunki gospodarcze. Wówczas też pojawiło się zjawisko współzależności międzynarodowej. d. Siatka powiązań międzynarodowych zaczęła się zagęszczać w XIX wieku. Wymagało to coraz szerszych prawno-międzynarodowych i instytucjonalnych regulacji. Pojawiło się prawo dyplomatyczne. Ówczesny XIX wieczny ład był ładem europocentrycznym, który decydował o losach ówczesnego świata (koncert mocarstw). Kształtowały się państwa imperialne (wg Lenina imperialistyczne, które tworzyły swój ład narodowy). Cechy XIX - wiecznego ładu: 1. mocarstwa te przystąpiły do kolonialnego podziału świata 2. tworzyły swoje strefy wpływów na całym świecie i utrzymywały je siłą zbrojną 3. uzasadnienie jakie mocarstwa dawały: tworzenie cywilizacji białego człowieka, która miała być najlepszym rozwiązaniem dla ludu 4. pojawiły się pierwsze kryzysy nad produkcją, był to skutek tego, że nie było mechanizmów regulacyjnych e. W okresie międzywojennym zaczęto tworzyć system bezpieczeństwa zbiorowego, pojawiła się organizacja uniwersalna (Liga Narodów), pojawiły się totalitarne projekty międzynarodowego ładu tzn. faszyzm i komunizm. f. Po II wojnie światowej ukształtował się dwubiegunowy ład międzynarodowy tzw. wschód - zachód (komunizm - kapitalizm). Zaczęły narastać zjawiska INTERNACJONALIZACJI i INSTYTUCJONALIZACJI. Internacjonalizacja polegała na wzroście oddziaływań i współzależności między państwami. Jednym z aspektów internacjonalizacji jest instytucjonalizacja, która oznacza przyjmowanie przez państwo i włączanie do swojego systemu zewnętrznych norm i uregulowań (jest to zjawisko ograniczania suwerenności państwowej). Internacjonalizacja oznacza dyfuzję kulturową. Stosunki międzynarodowe jako dyscyplina badawcza. Stosunki międzynarodowe jako nauka tak naprawdę narodziły się w okresie międzywojennym i po II wojnie światowej rozwinęły się. Stosunki międzynarodowe mają odległą genezę i tradycję (sięgają nawet do starożytności). Po II wojnie światowej stosunki międzynarodowe to bardzo ścisła dyscyplina naukowa: teorie gier i symulacji kwantytatywne, ilościowe itp. TEORIE STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH. Teoria w tym znaczeniu to pewien sposób objaśnienia stosunków międzynarodowych. Są trzy sposoby. I. Wyjaśnienie stosunków międzynarodowych przez wewnętrzną strukturę państwa, które jest podmiotem stosunków międzynarodowych. Jest to grupa teorii, które można nazwać teoriami socjalistycznymi.

4 Teoria Marksa. Marks patrzy na stosunki międzynarodowe jako na przedłużenie, konsekwencje wewnętrznych stosunków, zwłaszcza klasowych poszczególnych państw. Ukrytym założeniem tej teorii jest przekonanie, że państwa prowadzą taką politykę, która jest w interesie klasy panującej. Jeżeli państwo dąży do rozszerzania posiadłości kolonialnych to dla tego, że taki jest interes klasy panującej. Ten sposób myślenia pochodzi z XIX wieku i trwa po dzisiaj zwłaszcza wśród radykalnych polityków. II. Objaśnianie stosunków międzynarodowych w kategoriach stałych relacjach sił. Kierunek ten nazywa się często kierunkiem realistycznym. Teoretycy tego kierunku wychodzą z założenia, że istnieje jeden podstawowy interes każdego państwa, tzn. tym interesem jest bezpieczeństwo. Bezpieczeństwo państwa oznacza stworzenie takiej sytuacji, takiego układu sił, w którym nikt temu państwu nie może skutecznie zagrozić, tzn. odebrać terytorium, czy w jakikolwiek inny sposób ugodzić w jego interesy. W związku z tym państwa prowadzą taką politykę żeby maksymalizować swoje bezpieczeństwo. Maksymalizować swoje bezpieczeństwo tzn. zmniejszyć bezpieczeństwo innych. Bo jeśli ja zwiększam swoje bezpieczeństwo to mam taki potencjał siły, że jestem w stanie zagrozić innym. Zgodnie z tym kierunkiem stosunki międzynarodowe przyjmują wówczas ustawiczny, niekończący wyścig o uzyskanie maksymalnej przewagi. Jednak uzyskanie maksymalnej siły tylko częściowo może się dokonywać działaniami wewnątrz danego państwa. III. Wyjaśnianie stosunków międzynarodowych poprzez nacisk na stronę psychologiczną. Kierunek ten kładzie nacisk na psychikę, czyli na to, co myślą ludzie, zarówno obywatele jak i politycy. Ale trzeba tu odnieść pewne założenie. W psychologicznych teoriach międzynarodowych założenie jest takie, że między sposobem myślenia polityków, którzy podejmują decyzje, a sposobem myślenia obywateli istnieją związki. Na dłuższą metę nie jest możliwe by ci, którzy kreują politykę państwa szli w zupełnie inną stronę niż uczucia ogółu współobywateli. W teorii psychologicznej kładzie się nacisk w odróżnieniu od dwóch pozostałych teorii na sferę subiektywną, na to, co ludzie myślą, jak odczuwają, jakie są ich tradycje. Istotne jest to, że w stosunkach międzynarodowych nie wszystko da się wyjaśnić sferą psychiczną masową. Wiele zaś da się wyjaśnić na podstawie sfery psychologicznej przywódców, na podstawie tego jak przywódcy rozumieją stosunki międzynarodowe. Są to trzy podstawowe kierunki wyjaśnień stosunków międzynarodowych, w kategoriach wewnętrznej struktury państwa ekonomicznej, społecznej, politycznej, w kategoriach stałych relacji sił i wreszcie w kategoriach psychologicznych. Nie trzeba między nimi wybierać, ale możemy wziąć pod uwagę ich założenia. Na określony fragment stosunków wpływa jedno, drugie, trzecie. Kierunki te możemy traktować jako wzajemnie uzupełniające się, może się okazać, iż w określonych przypadkach jedna teoria wyjaśnia lepiej niż druga. Periodyzacja i ewolucja stosunków międzynarodowych. Periodyzacja, czyli określenie barier czasowych. Jak stosunki międzynarodowe kształtowały się w czasie podpisanie i zawarcie pokoju Westfalskiego, kończącego wojnę 30- letnią. Ustalono zasadę: Cuius regio eios religio (Czyje panowanie tego religia). Koncepcja równowagi sił międzynarodowych.

5 1789 rozpoczęcie rewolucji francuskiej. Sformułowano po raz pierwszy lub skonkretyzowano w formie propozycji norm prawa międzynarodowego takie nowe zasady stosunków międzynarodowych jak: zasada suwerenności narodu nieinterwencji nie naruszalności terytorium formalnej równości państwa wolności mórz i rzek międzynarodowych potępienie agresywnych wojen i zaborów W Degradacji prawa międzynarodowego z 1795 r. skodyfikowano powyższe zasady /90 od ukształtowania ładu wiedeńskiego do końca ładu dwubiegunowego. Okresy periodyzacji wewnętrznej: 1) / 71 okres ukształtowania się i funkcjonowania ładu międzynarodowego stworzonego na Kongresie Wiedeńskim. Okres ten kończy się zjednoczeniem Włoch i zjednoczeniem Niemiec. 2) / 19 OKRES ŁADU IMPERIALNEGO - okres ten zaczyna się zjednoczeniem Włoch i zjednoczeniem Niemiec i rozpoczęciem w 1919 roku Konferencji Wersalskiej. 3) OKRES MIĘDZYWOJENNY ŁADU WERSALSKIEGO, ŁADU WASZYNGTOŃSKO WERSALSKIEGO. W 1922 roku podjęto decyzje pominięte na konferencji Wiedeńskiej. 4) II wojna światowa. Zawalenie ładu wersalskiego. Wraz z rozwojem wojny zaczęły się kształtować nowe łady. 5) / 90 OKRES ŁADU DWUBIEGUNOWEGO: układ wschód- zachód (okres zimnej wojny). Zakończył się upadkiem wschodu. W okresie / 71 najważniejsze było: Listopad 1814 czerwiec Kongres Wiedeński spotkanie państw, które obaliły system napoleoński. Stworzyły nową mapę polityczną Europy. ŁAD WIEDEŃSKI a. W Europie: - Kongres Wiedeński i jego postanowienia - Święte przymierze - Kwestia narodowa - Wojna Krymska i jego konsekwencje - Zjednoczenie Włoch; Zjednoczenie Niemiec b. Na Zachodniej półkuli: - Rewolucja amerykańska - Rewolucja niepodległościowa w Ameryce Łacińskiej - Ekspansja terytorialna St. Zjednoczonych

6 - Wielkie doktryny i koncepcje dotyczące relacji między zachodnią półkulą i Europą oraz między dwoma Amerykami (anglosaską i łacińską) c. W Azji - Wielkie mocarstwa a Chiny - Wielkie mocarstwa a Japonia d. W Afryce - Zbudowanie Kanału Sueskiego - Międzynarodowe uregulowania w sprawie zniesienia handlu niewolnikami - Rywalizacja państw na obszarze Afryki Południowej a. Mocarstwa, które pokonały Napoleona tzw. Czwórprzymierze Rosja Prusy Austria Anglia Mocarstwa te spotkały się w Wiedniu na Kongresie. W 1918 / 19 dołączyła do tych mocarstw Francja. Dwie najważniejsze zasady, którymi kierowały się mocarstw: 1. legitymizm legalna jest tylko władza monarchów, bo pochodzi od Boga. 2. równowaga sił chciano uniknąć sytuacji, w której jedno mocarstwo dominowałoby w Europie. Z inicjatywy Cara Aleksandra I we wrześniu 1815 roku mocarstwa podpisały Święte Przymierze. Odwołuje się do zasad chrześcijańskich. Monarchowie są braćmi między sobą, a ojcami wobec obywateli. Powstanie greckie 1 bunt przeciwko Mocarstwom Świętego Przymierza śmierć Aleksandra I. Na tron wszedł jego brat Mikołaj I. Francja, Austria i Anglia pomogły Grekom. Powstanie upadło i powstało państwo powstała Grecja (niezależne państwo) 1831 powstała Belgia Wiosna Ludów wielkie bunty narodowe Wojna Krymska zaczęło się od wojny rosyjsko-tureckiej (Turcja, Francja, Anglia) Rosja przegrała 1856 Kongres Paryski uchwalono traktat pokojowy klęska Rosji 1870 / 71 powstanie Zjednoczonych Włoch i Niemiec 1871 w Wersalu powstały Zjednoczone Niemcy b rewolucja amerykańska (bunt 13 Stanów kolonii angielskich) 1776 ogłoszono deklarację niepodległości 1787 uchwalono Konstytucję USA w powstałej Ameryce pod panowaniem kolonialnym Portugalii i Hiszpanii nastąpił bunt 1825 zakończenie rewolucji. Zwycięskie. Powstało wiele państw m.in. powstała dzisiejsza mapa Ameryki Łacińskiej USA uzyskały od Hiszpanii Florydę

7 1836 bunt w Texasie powstało wolne państwo Texas 1847 wojna między USA a państwem meksykańskim 1867 USA kupiły od Rosji Carskiej Alaskę za 7 mln. dolarów Podsumowanie: Świat w latach był europocentryczny tzn. Europa decydował o istocie globalnych stosunków międzynarodowych. XVIII XIX dokonały się 2 rewolucje niepodległościowe: amerykańska i latynoamerykańska, które były wyrazem buntu wobec monarchicznej Europy. W innych częściach Świata panowanie mocarstw europejskich było niczym nienaruszone zmuszenie Chin i Japonii do podpisania nierównoprwnych traktatów. W latach 50-tych ujawniły się duże sprzeczności między mocarstwami i doszło do Wojny Krymskiej, co doprowadziło do zmierzchu ładu wiedeńskiego / 19 Ład Imperialno Kolonialny Apogeum mocarstw i podział kolonialny. W Europie Podział Europy na 2 bloki polityczno militarne. Sprzeczności między tymi blokami doprowadziły do I wojny światowej. 1 blok Trójprzymierze zrodził się z dwuprzymierza między Niemcami i Austrowęgrami. Został zawarty traktat w 1889 roku do traktatu przystąpiły Włochy Trójprzymierze. 2 blok Trójporozumienie = Ententa powstawał stopniowo. Najpierw związał się sojusz między Francją i Rosją w układ sojuszniczy między Francją i Anglią (Entente Cordiale = serdeczne porozumienie). Oba państwa mają nadrzędny 1 cel obawiały się Niemiec. Na początku XX wieku w Niemczech, Cesarz rzucił hasło velt politic = potęga na całym świecie (nie tylko w Europie). Od tego momentu Anglia i Francja zawsze były sojusznikami, aż do dziś sojusz między Rosją i Anglią Na początku I wojny światowej Włochy wystąpiły z Trójprzymierza i przeszły do przeciwnego obozu. Europa podzieliła się na 2 bloki i doszło do wybuchu wojny. Półkula Zachodnia koniec XIX wieku 1890 rok powstała organizacja międzynarodowa łącząca wszystkie państwa amerykańskie Unia Republik Amerykańskich I w świecie organizacja łącząca państwa Zachodniej półkuli. Skład: USA i 20 państw latynoamerykańskich W 1901 roku Kuba uzyskała niepodległość Wybudowano Kanał Panamski Powstały Rządy Rewolucji Meksykańskiej i dotrwały aż do 2000 roku Azja Postępujący upadek państwowości chińskiej. Mocarstwa podzieliły Chiny na strefy wpływów (rząd chiński istniał, ale nie miał nic do powiedzenia) brake up of China.

8 1869 w Japonii wybuchła Rewolucja Meiji, która przywróciła faktyczną władzę cesarską (obalono Szoguna, władcę wojskowego). Japonia ze słabego państwa wyrosła do potęgi światowej. Zaczęła budować swoją strefę wpływów na dalekim zachodzie. W Afryce XVIII- XIX apogeum epoki kolonialnej francusko brytyjskiej. Podsumowanie: W latach znaczenie Europy w globalnych stosunkach międzynarodowych sięgnęło apogeum. Ekspansja mocarstw europejskich doprowadziła do kolonialnego podziału świata. Równocześnie w Europie zaczęły narastać sprzeczności między mocarstwami, które doprowadziły do powstania 2 bloków politycznych, a co za tym idzie do I wojny światowej. Na zachodniej półkuli pojawiło się nowe mocarstwo globalne USA. Z inicjatywy USA powołano w końcu XIX wieku 1890 rok - Unię Republiki Amerykańskiej, czyli I w świecie międzynarodową organizację regionalną. USA uzyskały dominującą pozycję. Na dalekim wschodzie najważniejszym zjawiskiem był szybko postępujący proces rozdzielania Chin (podporządkowanie Chin wielkim mocarstwom). Japonia po rewolucji Maili stała się mocarstwem, które zaczęło budować swoją sferę wpływów / Ład Wersalski styczeń 1919 czerwiec 1919 konferencja pokojowa. Podpisano wiele dokumentów, decyzji, które później nazwano TRAKTATEM WERSALSKIM. Ukształtowanie się ładu Wersalskiego, który powstał na konferencji pokojowej w Paryżu, ale traktat podpisano w Wersalu. Uczestniczyły na tej konferencji wyłącznie państwa zwycięskie (32 państwa). Wyłącznie państwa zwycięskie będą w swoim gronie ustalać traktaty, a państwa przegrane (pokonane)mogą wyłącznie złożyć uwagi do tych traktatów, ale te uwagi nie zobowiązują. Dwie grupy mocarstw: I. głównie mocarstwa sprzymierzone i stowarzyszone (5 mocarstw: Francja, W. Brytania, Włochy, St. Zjednoczone, Japonia). Miały prawo decydowania we wszystkich sprawach jakie były podejmowane na Konferencji II. państwa, które miały minimalne prawa, bo i tak 5-tka decydowała. Były to państwa, które miały szczególne partykularne interesy w poszczególnych sprawach. Były to pozostałe 27 państw. W ramach tej Wielkiej Piątki nie było porozumienia wyraźna różnica interesów między Anglią i Francją wobec polityki Niemiec. W interesie Francji leżało przygotowanie najsurowszego traktatu pokojowego dla Niemiec, ciągle bała się sąsiada i uważała, że trzeba go osłabić. Anglia natomiast chciała równowagi sił w Europie, uważała że skoro Niemcy są pokonani, to nie można w traktacie jeszcze bardziej ich osłabiać, trzeba ich wzmocnić. Na konferencji dochodziło do spięć z powodu innych konfrontacji (propozycji) wobec Niemiec od Anglii i Francji. Prezydent USA chciał

9 stworzyć Ligę Narodów, a jeśli chodzi o sprawę niemiecką nie udzielał się mocno, bardziej przychylał się do zdania Anglii. Był aktywny w niektórych sprawach np. co zrobić z: posiadłościami kolonialnymi odszkodowaniami dla Niemiec Włochy odegrały najmniejszą rolę w tej konferencji. Podstawę ładu wersalskiego stanowiły: - Traktaty pokojowe. Były to traktaty z Niemcami z 28 czerwca 1919 roku. Niemcy zostały okrojone terytorialnie. Ograniczenia siły militarnej Niemiec, zniesiono służbę przymusową. Mogą posiadać armie złożoną ze 100 żołnierzy, służącą tylko do wewnętrznej obrony. Narzucono Niemcom odszkodowania, czyli reparacje, ponieważ zostały uznane za głównego winowajcę wojny. - Inną podstawą ładu wersalskiego jest powołanie Ligi Narodów, do której na początku należały wyłącznie państwa zwycięskie, ale później się to zmieniło. LN regulowała spory i konflikty międzynarodowe. Funkcjonowanie LN było nieefektywne, z powodu konfliktów między Francją i Anglią, St. Zjednoczone wycofały się z LN (z konferencji Wersalskiej) co osłabiło system. Oskarżono prezydenta USA, że tworząc LN uwikłał się w wieczne konflikty w Europie i dlatego wycofały się z LN. Opór Niemiecki jak i Związku Radzieckiego, który był przeciwnikiem LN i uważał, że jest to spisek, również osłabiał system. Proces destrukcji (stopniowego upadku) ładu wersalskiego rozpoczął się w 1925 roku i trwał do 1933 roku II okres upadku układu wersalskiego, kiedy do władzy doszedł Hitler. Niemcy hitlerowskie zaczęły dążyć do zbrojeń, rozpoczęły politykę obalenia ładu wersalskiego. Zachód trzymał się nadziei, że jeżeli będzie się łagodnie zachowywać wobec Niemiec, to zachowa się pokój tzn. z jednej strony agresja niemiecka, a z drugiej polityka ustępstw państw zachodnich wobec Niemiec tzw. polityka appeasement u. Gdy w 1938 Niemcy zaatakowały Austrię, zachód tylko protestował ale nic w tej sprawie nie zrobił, cały czas ustępowano Niemcom, państwa zachodnie uważały, że Hitler się uspokoi pokój najważniejszy. Porozumienie się dwóch totalitarnych mocarstw Związku Radzieckiego i Niemiec Akt Libentrop Mołotow 23 sierpnia 1939 rok Okres przejściowy między dotychczasowym ładem Wersalskim a nowym ładem, który w wyniku wojny miał się narodzić (Jałtański). Ujawniły się 3 agresje sowieckie: 17 wrzesień 1939 Związek Radziecki wkroczył na wschodnie ziemie Polski i ogłosił włączenie tych terenów do siebie. Agresja na Finlandię listopad 1939 Finlandia poradziła sobie z wielką armią czerwoną obroniła się. Wykreślono Związek Radziecki z LN.

10 Od jesieni 1939 roku do czerwca 1940 Związek Sowiecki zlikwidował 3 państwa bałtyckie: Litwę, Łotwę, Estonię i włączył do swojego państwa. Francja i Anglia wypowiedziały wojnę Niemcom (3 września 1939). Istotą była współpraca militarna francusko brytyjska (traktatowe). Rzeczywiste zbliżanie się St. Zjednoczonych do Anglii (nieformalne). Ukształtowanie się koalicji antyhitlerowskiej (1941): - Wojna sowiecko niemiecka - 21 czerwiec Japonia zaatakowała Per Harbor na Hawajach 7 grudzień Od tego czasu zaczęła się kształtować wielka koalicja. Dwa traktaty: Sojuszniczy brytyjsko sowiecki maj 1941 Między Związkiem Radzieckim a USA grudzień 1942 Podstawą koalicji antyhitlerowskiej było podpisanie karty atlantyckiej przez Roosevelt i Churchill 15 sierpień 1941 roku, składającej się z 8 artykułów, które uznane zostały przez ZR za podstawę. Podpisanie 1 stycznia 1942 roku dokumentu Deklaracja Narodów Zjednoczonych przez 26 państw, walczące z państwami osi, czyli: Włochami, Niemcami i Japonią. Konferencje trzech głównych mocarstw koalicji antyhitlerowskiej spotkały się 3 razy: Listopad grudzień 1943 w Teheranie (Roosevelt, Stalin, Churchill) Luty 1945 konferencja Jałtańska uchwalono na niej, że Niemcy mają być podzielone na 4 strefy okupacyjne (strefę amerykańską, brytyjską, sowiecką i francuską). Każdą strefę miało otrzymać jedno z mocarstw. Niemcy mają zapłacić ogromne odszkodowania. Zdecydowano, że powstanie organizacja, której głównym organem będzie Rada Bezpieczeństwa. Uznano, że Polska powinna uzyskać nabytki terytorialne na południu i zachodzie. Po wojnie spotkały się 3 te same mocarstwa w Poczdamie w 1945 roku pod Berlinem. Odbyło się trzecie spotkanie na szczycie (Truman, Churchill, Stalin). Postanowiono stworzyć wspólną Radę Ministrów Spraw Zagranicznych, która miała przygotować traktat dla Niemców (nie udało się) i przygotowanie traktatu z sojusznikami Niemiec (udało się). Uchwalono zasady polityki wobec Niemiec: - Denazyfikacja (zlikwidowanie faszyzmu) - Demilitaryzacja - Decentralizacja - Dekartelizacja (zlikwidowanie wielkich karteli) - Demokratyzacja W każdej strefie (4) rządzi państwo, w której ma kontrolę. Utworzono Sojuszniczą Radę Kontroli łączącą mocarstwa. Ustalono reparację, czyli odszkodowania dla zwycięzców. Stwierdzono, że w wyniku uchwał Jałtańskich wielkie mocarstwa cofają uznanie Rządowi w Londynie a uznać Rząd w Warszawie. Na zajęciach omawiać bedziemy na tle organizacji międzynarodowych kolejne okresy w międzynarodowych stosunkach politycznych.