Klasyfikacja przewodów i materiały przewodowe

Transkrypt

1 Klasyfikacja przewodów i materiały przewodowe

2 Podział przewodów: przewody i kable elektroenergetyczne przewody i kable telekomunikacyjne przewody nawojowe przewody i kable specjalne Przewody elektroenergetyczne: przewody gołe przewody szynowe przewody instalacyjne przewody do odbiorników przenośnych przewody specjalnego przeznaczenia Przewody: posiadają izolację z materiałów stałych są budowane na napięcia do 6 kv układane wyłącznie w pomieszczeniach Kable: budowane na pełny zakres napięć mogą być układane w ziemi i w wodzie

3 Do wykonywania instalacji elektrycznych w budynkach uŝywamy przewodów izolowanych. Przewody instalacyjne moŝemy podzielić na jedno i wieloŝyłowe. Przewód jednoŝyłowy zawiera Ŝyłę metalową przeznaczoną do przewodzenia prądu oraz izolację która spełnia zarazem rolę izolacji roboczej (ochrona przed zwarciami) jak i podstawowej (ochrona przed poraŝeniem). na izolację mogą być nałoŝone dodatkowe warstwy ochronne. Przewód wieloŝyłowy uzyskujemy łącząc większą liczbę przewodów jednoŝyłowych we wspólnej warstwie ochronnej (powłoce). Najbardziej popularne są przewody 2, 3, 4 i 5-Ŝyłowe, choć w wykonaniach specjalnych moŝna znaleźć i inne rozwiązania. śyły przewodów wykonuje się głównie z miedzi i aluminium. Przewody miedziane są preferowane jako najlepsze ze względu na lepszą wytrzymałość mechaniczną, lepszą konduktywność właściwą i łatwiejsze łączenie. Jednak aluminium stosuje się nadal ze względu na niŝszą wagę i cenę przewodów przeznaczonych do przesyłu takiego samego prądu.

4 Przekroje przewodów są znormalizowane i wynoszą w mm 2 : 0,5; 0,75; 1; 1,5; 2,5; 4; 6; 10; 16; 25; 35; 50; 70; 95; 120; 150; 185; 240; 300; 400; 500; 625; 800; 1000 mm 2 Przewody ze względu na konstrukcję Ŝyły moŝemy podzielić na drut i linki (wielodrutowe). Drut nadaje się do instalacji, które nie muszą być giętkie, np. instalacji podtynkowych. Linki stosujemy zawsze wtedy, gdy zasilamy odbiorniki ruchome. Na izolację przewodów mogą być nałoŝone dodatkowe warstwy ochronne: Powłoka, czyli szczelna warstwa zapobiegająca wnikaniu wilgoci do przewodu. Pancerz wykonany przez owinięcie metalowymi taśmami lub drutami dla ochrony od uszkodzeń mechanicznych. OdzieŜ, czyli oplot z materiału włóknistego na izolacji dla ochrony od czynników atmosferycznych. Typ przewodu określa teŝ jego napięcie znamionowe, podawane w postaci U o /U gdzie U o oznacza napięcie Ŝyła-ziemia, a U - napięcie Ŝyła-Ŝyła. Zwykle wartości te wynoszą: 300/300; 300/500; 450/750 oraz 600/1000 V Typy przewodów oznacza się oznaczeniami literowymi.

5 Oznaczenia literowe określające budowę przewodów elektroenergetycznych Materiał powłoki: polwinit polwinit o ograniczonym rozprzestrzenianiu płomienia tworzywo sztuczne bezhalogenowe Materiał Ŝył: miedź aluminium Materiał izolacji: polwinit guma silikonowa guma naturalna Budowa Ŝył: drut linka linka o zwiększonej giętkości Informacje uzupełniające: izolacja i opona gumowa izolacja i opona polwinitowa izolacja o zwiększonej grubości izolacja ciepłoodporna oplot z włókna szklanego uzbrojenie osłona polwinitowa przewód samonośny przewód wtynkowy przewód płaski przewód płaski do przyklejania Typ przewodu ruchomego: sznur oponowy oponowy z oponą o ograniczonym rozprzestrzenianiu płomienia mieszkaniowy warsztatowy przemysłowy - składnik symbolu literowego - brak symbolu literowego Pisownia znaków symboli obowiązuje z podanej kolejności Y Yn N A D L Lg S O On M W P G Gs Y Y d c b u y n t p pp przewody bez powłoki przewody kabelkowe przewody oponowe i sznury

6 OZNACZENIE TYPU PRZEWODU Rodzaj oznaczenia Znaczenie symboli literowych Przykłady Oznaczenie konstrukcji Ŝyły D L - drut - linka D, DY, DG LY Oznaczenie materiału Ŝyły innego niŝ miedź (przed literą oznaczającą konstrukcję Ŝyły) Oznaczenie materiału izolacji (po literze oznaczającej konstrukcję Ŝyły) Oznaczenie powłoki (przed literą oznaczającą materiał Ŝyły) Oznaczenie cech budowy przewodu Oznaczenie przeznaczenia przewodu Oznaczenia dodatkowe przewodów płaszczowych i kablowych Oznaczenia dodatkowe przewodów do odbiorników Oznaczenia dodatkowe przewodów samochodowych i lotniczych L...g A F Y G X - linka giętka - aluminium - stal miękka - izolacja polwinitowa - izolacja gumowa - izolacja polietylenowa LYg ADY, ADG, ALY FDYt DY, LY DG, LG LX Y - powłoka polwinitowa YADY a b c d p u n ak t w jo jp P K a o t N S O M. W P D S G GŁ On ek S Z L l ek - powłoka pokryta przędzą bawełnianą - izolacja odporna na podwyŝszoną temperaturę - odzieŝ niepalna - o zwiększonej grubości izolacji polwinitowej - płaski - uzbrojony - przewód z linką nośną - przewód akumulatorowy - przewód wtynkowy - przewód wysokiego napięcia - przewód jezdny okrągły - przewód jezdny profilowy - płaszcz metalowy - powłoka ołowiana - oplot nasycony, odporny na wpływy chemiczne i atmosferyczne - okrągły - opancerzony taśmą stalową - do instalacji rur jarzeniowych, reklamowych - sznur - przewód - mieszkaniowy - warsztatowy - przemysłowy - dźwigowy - spawalniczy - górniczy - do silników głębinowych - opona z gumy trudno palnej - ekran z gumy przewodzącej - samochodowy - zapłonowy - lotniczy - oplot lakierowany - ekran w postaci oplotów z drutów miedzianych DGa LGbc DYd YDYp ADGu YADYn LGak DYt DGw Djo Djp PY KG KGao KGo KGato LYN OM, OMY OW, OWY OP OD, OuD OS OG OGŁ OnG OnGek LY-S FGI-ZS LGI-L GLI-l Fyek-ZS

7 Przykłady: DY750 1x2,5 mm 2 przewód z Ŝyłą miedzianą jednodrutową (D) o izolacji polwinitowej (Y) na napięcie 750V, o przekroju znamionowym Ŝyły 2,5 mm 2 YADYp 3x4 mm 2 - przewód z Ŝyłami aluminiowymi (A), jednodrutowymi (D) o izolacji polwinitowej (Y po symbolu D), z powłoką polwinitową (Y przed symbolem A), płaski trzyŝyłowy, o przekroju Ŝył 4 mm 2 KGao 4x6 mm 2 - przewód kabelkowy z powłoką ołowianą, o izolacji gumowej (G), pokryty oplotem włóknistym nasyconym (a), okrągły (o), czteroŝyłowy, o przekroju znamionowym Ŝył jednodrutowych miedzianych 6 mm 2 SMY 2x0,5 mm 2 - sznur (S) mieszkaniowy (M), z Ŝyłami miedzianymi o izolacji polwinityowej (Y), dwuŝyłowy, o przektoju znamionowym Ŝył 0,5 mm 2 Warto zauwaŝyć, Ŝe w przypadku zastosowania Ŝył miedzianych w oznaczeniu przewodu nie umieszcza się litery oznaczającej materiał Ŝyły. Dodatkową rolę w przewodach wieloŝyłowych pełnią kolory Ŝył: Dla przewodów fazowych stosujemy kolory: czarny, brązowy i czerwony Dla przewodów neutralnych stosujemy kolor: niebieski Dla przewodów ochronnych stosujemy kolor: Ŝółto-zielony

8 Materiały dydaktyczne wyłącznie do uŝytku uczniów klas elektrycznych i elektronicznych Śląskich Technicznych Zakładów Naukowych w Katowicach. Niniejsze materiały stanowią ilustrację do wprowadzeń teoretycznych przeprowadzonych na warsztatach szkolnych według podręcznika podanego w literaturze. Zamieszczone ilustracje są chronione prawami autorskimi autorów podręcznika. Literatura: E.Musiał Instalacje i urządzenia elektroenergetyczne WSiP Warszawa 1998 G.Bartodziej, E.KałuŜa Aparaty i urządzenia elektryczne WSiP Warszawa 1997