Wprowadzenie. Co to jest azbest?

Transkrypt

1 Wprowadzenie Pod koniec ubiegłego stulecia azbest był wykorzystywany w produkcji przemysłowej, a szczególnie do produkcji elementów stosowanych w budownictwie. W wyniku prowadzonych badań stwierdzono szkodliwy wpływ włókien azbestowych na zdrowie ludzi. Obecnie w całej Unii Europejskiej obowiązuje zakaz stosowania azbestu. W Polsce na mocy ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest wprowadzono zakaz produkcji wyrobów zawierających azbest. W 2002 r. wdrożono Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski, a w 2010 r. na mocy uchwały rządowej przyjęto Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata Niniejszy poradnik adresowany jest do mieszkańców miasta i gminy Susz i zawiera przydatne informacje na temat azbestu, jego wykorzystania i wpływu na zdrowie ludzi, a także bezpiecznego użytkowania oraz usuwania wyrobów zawierających azbest ze swoich posesji. Opisano ponadto obowiązki właścicieli i wykorzystujących wyroby azbestowe, wynikające z obowiązującego prawa. Co to jest azbest? Azbest to nazwa handlowa minerałów naturalnie występujących w przyrodzie. Pod względem chemicznym azbesty są uwodnionymi krzemianami różnych metali (magnezu, sodu, wapnia lub żelaza). Włókna azbestowe są odporne na działanie czynników chemicznych, wysokich temperatur oraz na ścieranie. Źle przewodzą ciepło i elektryczność. Wyróżnia się dwie grupy azbestów: azbesty serpentynowe i azbesty amfibolowe. Minerały te przyjmują postać włókien. Jest to najcieńsze znane włókno pochodzenia naturalnego, o grubości µm (dla porównania, włos ludzki jest ponad razy grubszy). 1 S t r o n a 1

2 Wyroby zawierające azbest Wyrób zawierający azbest to każdy wyrób, w którym zawartość azbestu jest równa lub większa od 0,1%. Ze względu na zawartość azbestu, stosowane spoiwo oraz gęstość objętościową wyrobu, wyróżnia się: 1. klasę I (wyroby miękkie), których gęstość objętościowa jest mniejsza niż kg/m 3, zawierającą powyżej 20% (do 100% azbestu). Wyroby te łatwo ulegają uszkodzeniom mechanicznym, czemu towarzyszy znaczna emisja włókien azbestu do otoczenia. Należą do nich: wyroby tekstylne z azbestu, używane przez pracowników w celach ochronnych, koce gaśnicze, szczeliwa plecione, tektury uszczelkowe, materiały i wykładziny cierne. 2. klasę II (wyroby twarde), których gęstość objętościowa jest większa niż kg/m 3, zawierającą poniżej 20% azbestu. W wyrobach tych włókna azbestowe są mocno związane, a w przypadku mechanicznego uszkodzenia, np. pęknięcia, ma miejsce stosunkowo niewielka emisja azbestu do otoczenia w porównaniu z wyrobami klasy I. Niebezpieczeństwo dla zdrowia ludzi i środowiska stwarza mechaniczna obróbka tych wyrobów oraz rozbijanie w wyniku zrzucania w trakcie prac remontowych 1. 1 Zbiór przepisów i procedur dotyczących bezpiecznego postępowania z wyrobami zawierającymi azbest, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa, S t r o n a 2

3 Wykorzystanie przemysłowe azbestu Azbest ze względu na swoje właściwości, tj. ogniotrwałość, termoizolacyjność, dźwiękochłonność, wytrzymałość, odporność na działanie czynników chemicznych, znalazł różnorodne zastosowanie w przemyśle. W literaturze zidentyfikowanych jest ponad różnych technologii, w których azbest znalazł zastosowanie. Największe zastosowanie w przemyśle znalazł azbest chryzotylowy. Ponad 80% chryzotylu wykorzystano do produkcji wyrobów budowlanych, azbestowo-cementowych. Ponadto azbest był używany do wyrobu tkanin ogniotrwałych, okładzin ciernych, szczęk hamulcowych, farb ogniotrwałych, materiałów izolacyjnych, niepalnych materiałów budowlanych, materiałów hydroizolacyjnych i wielu Fot. 1 Azbestowo-cementowe płyty faliste jako pokrycia dachowe domu mieszkalnego innych. Azbesty amfibolowe, z kolei, znalazły zastosowanie w przemyśle chemicznym. W budownictwie największe zastosowanie znalazły azbestowo-cementowe płyty płaskie (tzw. karo) oraz azbestowo-cementowe płyty faliste. Fot. 3 Płyty azbestowo-cementowe płaskie (karo) Fot. 2 Płyty azbestowo-cementowe faliste Płyty azbestowo-cementowe płaskie i faliste były wykorzystywane jako pokrycia dachowe i okładziny elewacyjne obiektów budowlanych. Wyroby azbestowo-cementowe były także wykorzystywane w konstrukcji ścian osłonowych, ścian działowych, obudów szybów dźwigowych, stanowiły wypełnienia filarków międzyokiennych i balkonów, ścian klatek schodowych, kanałów wentylacyjnych i instalacyjnych w budownictwie wielokondygnacyjnym. Rury azbestowo-cementowe były elementem instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych, a także przewodów kominowych i zsypów. Fot. 4 Azbestowo-cementowe okładziny elewacyjne były stosowane w wielorodzinnym budownictwie mieszkaniowym 3 S t r o n a 3

4 Wpływ azbestu na zdrowie człowieka Chorobotwórcze działanie azbestu jest wynikiem wdychania włókien zawieszonych w powietrzu. Szczególną cechą azbestu jest to, że włókna gromadzą się i pozostają w tkance płucnej w ciągu całego życia człowieka, a zmiany chorobowe mogą pojawić się po kilku lub nawet kilkudziesięciu latach. Największe zagrożenie dla organizmu ludzkiego stanowią włókna respirabilne, dostające się z powietrzem do pęcherzyków płucnych, o średnicy mniejszej od 3 mikrometrów. Rak płuca jest najbardziej powszechnym nowotworem złośliwym powodowanym przez azbest. Zagrożenie wystąpieniem raka płuca zależy od typu włókna, technologii przetwórstwa, zawartości włókien respirabilnych w pyle, średnicy, długości, kształtu włókna, stężenia pyłu, liczby lat pracy w warunkach natężenia i ogólnej dawki pyłu 2. Nowotwory rozwijają się gwałtownie i charakteryzują się krótką przeżywalnością. Na wdychanie włókien azbestowych mogą być także narażeni mieszkańcy miast i wsi. Główne zagrożenia stanowią: niewłaściwe składowanie odpadów azbestowych (dzikie wysypiska), użytkowanie wyrobów azbestowych, prowadzące do zanieczyszczenia powietrza pyłem azbestowym, np. w wyniku: korozji i mechanicznych uszkodzeń płyt azbestowocementowych, Fot. 5 Dzikie składowisko azbestu niewłaściwe usuwanie z dachów i elewacji wyrobów zawierających azbest, powietrze z urządzeń grzewczych, wentylacyjnych, klimatyzacyjnych i izolacji zawierających azbest. 2 Szeszenia-Dąbrowska N., Sobala W.: Zanieczyszczenie środowiska azbestem. Skutki zdrowotne. Łódź, S t r o n a 4

5 Azbest jako substancja szczególnie niebezpieczna Azbest został zaliczony do substancji zagrażających środowisku w ustawie z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Dlatego zabronione jest wprowadzanie go do obrotu lub ponowne wykorzystanie. Przepisy zobowiązują do szczególnej ostrożności przy wykorzystywaniu, przemieszczaniu i eliminowaniu tej substancji. Instalacje lub urządzenia, w których jest lub był wykorzystywany azbest, powinny zostać oczyszczone lub unieszkodliwione. Przy wykorzystywaniu wyrobów zawierających azbest należy uwzględniać wyniki przeprowadzonych kontroli oraz oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest. Zgodnie z obowiązującym prawem, wyroby zawierające azbest mogą być wykorzystywane w sposób niestwarzający zagrożenia dla środowiska i zdrowia ludzi w terminie do dnia 31 grudnia 2032 r. Instalacje lub urządzenia zawierające azbest powinny być oczyszczone przez usunięcie wyrobów zawierających azbest lub ich wymianę na bezazbestowe w sposób niestwarzający zagrożenia dla środowiska i zdrowia ludzi w ww. terminie. Obowiązki właścicieli nieruchomości, w których wykorzystywane są wyroby zawierające azbest 1. Coroczne sporządzanie spisu z natury Do obowiązków właściciela nieruchomości należy coroczne sporządzanie spisu z natury wykorzystywanych wyrobów zawierających azbest. Spisowi z natury podlegają wyroby zawierające azbest, instalacje lub urządzenia zawierające azbest, drogi utwardzone odpadami zawierającymi azbest, rury azbestowo-cementowe oraz usunięte wyroby zawierające azbest. Wyniki inwentaryzacji powinny zostać opracowane w formie Informacji o wyrobach zawierających azbest (załącznik nr 1). Osoby fizyczne, nieprowadzące działalności gospodarczej, powinny złożyć formularz w terminie do 31 stycznia każdego roku w Urzędzie Miejskim w Suszu przy ul. Wybickiego 6. Natomiast osoby prawne i osoby fizyczne, prowadzące działalność gospodarczą, powinny złożyć formularz w Departamencie Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie przy ul. Głowackiego S t r o n a 5

6 Obowiązki właścicieli nieruchomości, w których wykorzystywane są wyroby zawierające azbest 2. Okresowa kontrola stanu technicznego wykorzystywanych wyrobów zawierających azbest Właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości przeprowadzają okresową kontrolę w terminach zależnych od stanu wyrobów azbestowych. Wynikiem kontroli jest wypełnienie formularza Ocena stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest (załącznik 2). Wymagania zawarte w ocenie stanu technicznego zostały podzielone na 5 grup: 1. Sposób zastosowania azbestu. 2. Struktura powierzchni wyrobu z azbestem. 3. Możliwość uszkodzenia powierzchni wyrobu z azbestem. 4. Miejsce usytuowania wyrobu w stosunku do pomieszczeń użytkowych. 5. Wykorzystanie miejsca/ obiektu/ urządzenia budowlanego/ instalacji przemysłowej. W każdej z pięciu grup arkusza należy wskazać co najmniej jedną pozycję. Jeśli w grupie zostanie wskazana więcej niż jedna pozycja, sumując punkty z poszczególnych grup, należy uwzględnić tylko pozycję, tę o najwyższej punktacji w danej grupie. Sumaryczna liczba punktów pozwala określić stopień pilności: stopień pilności I - wymagane pilnie usunięcie (wymiana na wyrób bezazbestowy) lub zabezpieczenie, stopień pilności II - wymagana ponowna ocena w terminie do 1 roku, stopień pilności III - wymagana ponowna ocena w terminie do 5 lat. Wyroby zakwalifikowane do usunięcia należy usunąć, a niezakwalifikowane do usunięcia, należy zabezpieczyć. Po dokonaniu zabezpieczenia należy sporządzić ponowną ocenę stanu technicznego w ciągu 30 dni od przeprowadzonego zabezpieczenia. 6 S t r o n a 6

7 Obowiązki właścicieli nieruchomości, w których wykorzystywane są wyroby zawierające azbest 3. Oznakowanie wyrobów zawierających azbest Instalacje lub urządzenia zawierające azbest oraz użytkowane bez zabezpieczenia drogi i pozostawione w ziemi wyłączone z użytkowania rury azbestowo-cementowe powinny zostać oznakowane. 4. Zgłoszenie zamiaru usuwania wyrobów azbestowych Wykonawca prac polegających na zabezpieczeniu lub usunięciu wyrobów zawierających azbest z miejsca, obiektu, urządzenia budowlanego lub instalacji przemysłowej, a także z terenu prac zobowiązany jest do zgłoszenia zamiaru przeprowadzenia tych prac właściwemu organowi nadzoru budowlanego, właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy oraz właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu w terminie co najmniej 7 dni przed rozpoczęciem prac. Bezpieczne dla zdrowia człowieka i środowiska eliminowanie wyrobów zawierających azbest W celu zapewnienia warunków bezpiecznego usuwania wyrobów zawierających azbest z miejsca ich występowania, wykonawca prac obowiązany jest do: 1. izolowania od otoczenia obszaru prac przez stosowanie osłon zabezpieczających przenikanie azbestu do środowiska, 2. ogrodzenia terenu prac z zachowaniem bezpiecznej odległości od traktów komunikacyjnych dla osób pieszych, nie mniejszej niż 1 m, przy zastosowaniu osłon zabezpieczających przed przenikaniem azbestu do środowiska, 3. umieszczenia w strefie prac w widocznym miejscu tablic informacyjnych o następującej treści: Uwaga! Zagrożenie azbestem, 4. zastosowania odpowiednich środków technicznych ograniczających do minimum emisję azbestu do środowiska, 5. zastosowania w obiekcie, gdzie prowadzone są prace, odpowiednich zabezpieczeń przed pyleniem i narażeniem na azbest, w tym uszczelnienia otworów okiennych i drzwiowych, a także innych Fot. 6 Oznakowanie prowadzonych prac budowlanych zabezpieczeń przewidzianych w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, 7 S t r o n a 7

8 Bezpieczne dla zdrowia człowieka i środowiska eliminowanie wyrobów zawierających azbest 6. codziennego usuwania pozostałości pyłu azbestowego ze strefy prac przy zastosowaniu podciśnieniowego sprzętu odkurzającego lub metodą czyszczenia na mokro, 7. izolowania pomieszczeń, w których zostały przekroczone dopuszczalne wartości stężeń pyłu azbestowego dla obszaru prac, 8. stosowania zespołu szczelnych pomieszczeń, w których następuje oczyszczenie pracowników z azbestu, przy usuwaniu pyłu azbestowego przekraczającego dopuszczalne wartości stężeń, 9. zapoznania pracowników bezpośrednio zatrudnionych przy pracach z wyrobami zawierającymi azbest lub ich przedstawicieli z planem prac, a w szczególności z wymogami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy w czasie wykonywania prac. Prace związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest powinny być prowadzone w sposób uniemożliwiający emisję azbestu do środowiska. Po wykonaniu prac, wykonawca prac ma obowiązek złożenia właścicielowi, użytkownikowi wieczystemu lub zarządcy pisemnego oświadczenia o prawidłowości wykonania prac oraz o oczyszczeniu terenu z pyłu azbestowego, z zachowaniem właściwych przepisów technicznych i sanitarnych. Oświadczenie to powinno być przechowywane przez właściciela posesji przez okres co najmniej 5 lat. Wyroby i odpady zawierające azbest powinny zostać odpowiednio oznakowane, a ich transport, należy wykonać w sposób uniemożliwiający emisję azbestu do środowiska. Odpady zawierające azbest powinny być przetransportowane na składowiska odpadów niebezpiecznych lub do wydzielonych części składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne albo na podziemne składowiska odpadów niebezpiecznych. 8 S t r o n a 8

9 Program Oczyszczania Kraju z Azbestu Rządową uchwałą przyjęto w marcu 2010 roku Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata ". Jego główne cele to: usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest, minimalizacja negatywnych skutków zdrowotnych powodowanych kontaktem z włóknami azbestu, likwidacja szkodliwego oddziaływania azbestu na środowisko. Realizacja programu jest przewidziana do 2032 r. Szacuje się, iż na terenie kraju nadal wykorzystuje się ok. 14,5 mln ton wyrobów zawierających azbest. Zaplanowano, iż ich usuwanie będzie się odbywało etapami. Jak wskazano w Programie, konieczna jest budowa 56 składowisk odpadów lub kwater przystosowanych do składowania odpadów zawierających azbest. 9 S t r o n a 9

10 Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy Susz Głównym celem opracowania Programu usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy Susz jest zaplanowanie usunięcia wyrobów azbestowych z terenu gminy i ich bezpieczne unieszkodliwienie do końca 2032 r. Wykorzystując wyniki spisu z natury oraz dostępne źródła danych stwierdzono, iż: 1. Na terenie wszystkich miejscowości Gminy Susz znajduje się obiektów budowlanych, których pokrycia dachowe zostały wykonane z użyciem wyrobów zawierających azbest. 2. Powierzchnia dachów z wyrobami azbestowymi wynosi m 2 (2.669 Mg) i są to płyty azbestowo-cementowe płaskie i faliste. 3. Stan techniczny 99% zinwentaryzowanych wyrobów jest dobry. 4. W elewacjach budynków zinwentaryzowano 200 m 2 (2 Mg) płyt azbestowocementowych płaskich. 5. Rury i złącza azbestowo-cementowe wykorzystywane są w wodociągach gminnych w łącznej ilości 118 Mg. 6. Rury i złącza azbestowo-cementowe, użytkowane przez Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Wodociągi Gminne Sp. z o.o., przeznaczone są do pozostawienia w ziemi. Łącznie zostało zinwentaryzowanych Mg wyrobów zawierających azbest. 10 S t r o n a 10

11 Akty prawne: 1. Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest, Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz. 20 z późn. zm., 2. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, Dz. U. z 2013 r. Nr 0, poz. 21, 3. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm., 4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 14 października 2005 r. w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania takich wyrobów, Dz. U. Nr 216, poz. 1824, 5. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 5 sierpnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest, Dz. U. Nr 162, poz. 1089, 6. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania wyrobów zawierających azbest oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane wyroby zawierające azbest, Dz. U. z 2011 r. Nr 8, poz.31, 7. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest, Dz. U. nr 71, poz. 649, 11 S t r o n a 11

12 Załącznik nr 1: Wzór informacji o wyrobach zawierających azbest INFORMACJA O WYROBACH ZAWIERAJĄCYCH AZBEST 1) 1. Nazwa miejsca/urządzenia/instalacji, adres 2) : Wykorzystujący wyroby zawierające azbest imię i nazwisko lub nazwa i adres: Rodzaj zabudowy 3) : Numer działki ewidencyjnej 4) : Numer obrębu ewidencyjnego 4) : Nazwa, rodzaj wyrobu 5) : Ilość posiadanych wyrobów 6) : Stopień pilności 7) : Zaznaczenie miejsca występowania wyrobów 8) : a) nazwa i numer dokumentu:... b) data ostatniej aktualizacji: Przewidywany termin usunięcia wyrobów: Ilość usuniętych wyrobów zawierających azbest przekazanych do unieszkodliwienia 6) : (podpis) data... 1) Za wyrób zawierający azbest uznaje się każdy wyrób zawierający wagowo 0,1 % lub więcej azbestu. 2) Adres faktycznego miejsca występowania azbestu należy uzupełnić w następującym formacie: województwo, powiat, gmina, miejscowość, ulica, numer nieruchomości. 3) Należy podać rodzaj zabudowy: budynek mieszkalny, budynek gospodarczy, budynek przemysłowy, budynek mieszkalno-gospodarczy, inny. 4) Należy podać numer działki ewidencyjnej i numer obrębu ewidencyjnego faktycznego miejsca występowania azbestu. 5) Przy określaniu rodzaju wyrobu zawierającego azbest należy stosować następującą klasyfikację: płyty azbestowo-cementowe płaskie stosowane w budownictwie, płyty faliste azbestowo-cementowe stosowane w budownictwie, rury i złącza azbestowo-cementowe, rury i złącza azbestowo-cementowe pozostawione w ziemi, izolacje natryskowe środkami zawierającymi w swoim składzie azbest, wyroby cierne azbestowo-kauczukowe, przędza specjalna, w tym włókna azbestowe obrobione, szczeliwa azbestowe, taśmy tkane i plecione, sznury i sznurki, wyroby azbestowo-kauczukowe, z wyjątkiem wyrobów ciernych, papier, tektura, drogi zabezpieczone (drogi utwardzone odpadami zawierającymi azbest przed wejściem w życie ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest, po trwałym zabezpieczeniu przed emisją włókien azbestu), drogi utwardzone odpadami zawierającymi azbest przed wejściem w życie ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest, ale niezabezpieczone trwale przed emisją włókien azbestu, inne wyroby zawierające azbest, oddzielnie niewymienione, w tym papier i tektura; podać jakie. 6) Ilość wyrobów zawierających azbest należy podać w jednostkach właściwych dla danego wyrobu (kg, m 2, m 3, m.b., km). 7) Według Oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest określonej w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 71, poz. 649 oraz z 2010 r. Nr 162, poz. 1089). 8) Nie dotyczy osób fizycznych niebędących przedsiębiorcami. Należy podać nazwę i numer dokumentu oraz datę jego ostatniej aktualizacji, w którym zostały oznaczone miejsca występowania wyrobów zawierających azbest, w szczególności planu sytuacyjnego terenu instalacji lub urządzenia zawierającego azbest, dokumentacji technicznej. 12 S t r o n a 12

13 Załącznik nr 2: Wzór oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest OCENA stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest Nazwa miejsca/obiektu/urządzenia budowlanego/instalacji przemysłowej:... Adres miejsca/obiektu/urządzenia budowlanego/instalacji przemysłowej:... Rodzaj zabudowy 1) :... Numer działki ewidencyjnej 2) :... Numer obrębu ewidencyjnego 2) :... Nazwa, rodzaj wyrobu 3) :... Ilość wyrobów 4) :... Data sporządzenia poprzedniej oceny 5) :... Objaśnienia: 1) Należy podać rodzaj zabudowy: budynek mieszkalny, budynek gospodarczy, budynek przemysłowy, inny. 2) Należy podać numer obrębu ewidencyjnego i numer działki ewidencyjnej faktycznego miejsca występowania azbestu. 3) Przy określaniu rodzaju wyrobu zawierającego azbest należy stosować następującą klasyfikację: - płyty azbestowo-cementowe płaskie stosowane w budownictwie, - płyty faliste azbestowo-cementowe dla budownictwa, - rury i złącza azbestowo-cementowe, - izolacje natryskowe środkami zawierającymi w swoim składzie azbest, - wyroby cierne azbestowo-kauczukowe, - przędza specjalna, w tym włókna azbestowe obrobione, - szczeliwa azbestowe, - taśmy tkane i plecione, sznury i sznurki, - wyroby azbestowo-kauczukowe, z wyjątkiem wyrobów ciernych, - papier, tektura, - inne wyroby zawierające azbest, oddzielnie niewymienione, w tym papier i tektura, podać jakie. 4) Ilość wyrobów azbestowych podana w jednostkach masy (Mg) oraz w jednostkach właściwych dla danego wyrobu (m 2, m 3, mb). 5) Należy podać datę przeprowadzenia poprzedniej oceny; jeśli jest to pierwsza ocena, należy wpisać pierwsza ocena. 13 S t r o n a 13

14 Załącznik nr 2: Wzór oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest Grupa/ nr I Sposób zastosowania azbestu Rodzaj i stan wyrobu 1 Powierzchnia pokryta masą natryskową z azbestem (torkret) 30 2 Tynk zawierający azbest 30 3 Lekkie płyty izolacyjne z azbestem (ciężar obj. < kg/m 3 ) 25 4 Pozostałe wyroby z azbestem (np. pokrycia dachowe, elewacyjne) 10 II Struktura powierzchni wyrobu z azbestem 5 Duże uszkodzenia powierzchni, naruszona struktura włókien 60 6 Niewielkie uszkodzenia powierzchni (rysy, odpryski, załamania), naruszona struktura włókien 30 7 Ścisła struktura włókien przy braku warstwy zabezpieczającej lub jej dużych ubytkach 15 8 Warstwa zabezpieczająca bez uszkodzeń 0 III Możliwość uszkodzenia powierzchni wyrobu z azbestem 9 Wyrób jest przedmiotem jakichś prac Wyrób bezpośrednio dostępny (do wysokości 2 m) Wyrób narażony na uszkodzenia mechaniczne Wyrób narażony na wstrząsy i drgania lub czynniki atmosferyczne Wyrób nie jest narażony na wpływy zewnętrzne 0 IV Miejsce usytuowania wyrobu w stosunku do pomieszczeń użytkowych 14 Bezpośrednio w pomieszczeniu Za zawieszonym, nieszczelnym sufitem lub innym pokryciem W systemie wywietrzania pomieszczenia (kanały wentylacyjne) Na zewnątrz obiektu (np. tynk) Elementy obiektu (np. osłony balkonowe, filarki międzyokienne) Za zawieszonym szczelnym sufitem lub innym pokryciem, ponad pyłoszczelną powierzchnią lub poza szczelnym kanałem wentylacyjnym 20 Bez kontaktu z pomieszczeniem (np. na dachu odizolowanym od pomieszczeń mieszkalnych) 0 V Wykorzystanie miejsca/obiektu/urządzenia budowlanego/instalacji przemysłowej 21 Regularne przez dzieci, młodzież lub sportowców Stałe lub częste (np. zamieszkanie, miejsce pracy) Czasowe (np. domki rekreacyjne) Rzadkie (np. strychy, piwnice, komórki) 5 25 Nieużytkowane (np. opuszczone zabudowania mieszkalne lub gospodarskie, wyłączone z użytkowania obiekty, urządzenia lub instalacje) SUMA PUNKTÓW OCENY STOPIEŃ PILNOŚCI Punkty Ocena 5 0 UWAGA: W każdej z pięciu grup arkusza należy wskazać co najmniej jedną pozycję. Jeśli w grupie zostanie wskazana więcej niż jedna pozycja, sumując punkty z poszczególnych grup, należy uwzględnić tylko pozycję o najwyższej punktacji w danej grupie. Sumaryczna liczba punktów pozwala określić stopień pilności: Stopień pilności I od 120 punktów wymagane pilnie usunięcie (wymiana na wyrób bezazbestowy) lub zabezpieczenie Stopień pilności II od 95 do 115 punktów wymagana ponowna ocena w terminie do 1 roku Stopień pilności III do 90 punktów wymagana ponowna ocena w terminie do 5 lat Oceniający (nazwisko i imię) Właściciel/Zarządca (podpis) (miejscowość, data) (adres lub pieczęć z adresem) 14 S t r o n a 14