Raport o stanie bezpieczeństwa sanitarnego powiatu międzyrzeckiego za 2009 rok.

Transkrypt

1 Raport o stanie bezpieczeństwa sanitarnego powiatu międzyrzeckiego za 2009 rok. Międzyrzecz, marzec 2010r.

2 Międzyrzecz Powiat międzyrzecki Skwierzyna Trzciel Bledzew Przytoczna Pszczew

3 Spis treści: 1. Wstęp 2 2. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych Warunki zdrowotne środowiska bytowania mieszkańców oraz stan sanitarny obiektów uŝyteczności publicznej Stan sanitarny obiektów słuŝby zdrowia Stan sanitarny obiektów Ŝywnościowo Ŝywieniowych Stan sanitarny środowiska pracy Stan sanitarny w szkołach i innych placówkach oświatowo wychowawczych Działalność w zakresie Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego Promocja zdrowia i oświata zdrowotna Działalność laboratoryjna Działalność kontrolno represyjna, interwencje.. 108

4 Wstęp. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Międzyrzeczu przekazuje raport o stanie bezpieczeństwa sanitarnego powiatu międzyrzeckiego za rok 2009, który został opracowany na podstawie informacji zebranych z poszczególnych komórek organizacyjnych Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Międzyrzeczu. Państwowa Inspekcja Sanitarna, jako instytucja powołana do realizacji zadań z zakresu ochrony zdrowia publicznego, w 2009r. zajmowała się profilaktyką chorób, w tym w szczególności chorób zakaźnych i zawodowych, realizacją krajowych i lokalnych programów prozdrowotnych, a także nadzorem sanitarnym nad warunkami zdrowotnymi żywności i żywienia, higieny pracy w zakładach pracy, warunkami sanitarno-higienicznymi w obiektach użyteczności publicznej, w tym zwłaszcza w zakładach, w których udzielane są świadczenia zdrowotne, warunkami higieny środowiska oraz higieny procesów nauczania, wychowania, wypoczynku i rekreacji. Przedkładając Radzie Powiatu kolejny raport o stanie sanitarnym mam nadzieję, że będzie on stanowił podstawę do wyciągnięcia wniosków i podejmowania działań, które pozwolą na dalszą poprawę zdrowia ludności w powiecie międzyrzeckim. Tekst raportu można również znaleźć na naszej stronie internetowej: Z poważaniem Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Międzyrzeczu lek. med. Jarosław Marcela Str. 2

5 Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych. Sytuację epidemiologiczną chorób zakaźnych w powiecie międzyrzeckim w 2009roku moŝna uznać za korzystną. Zachorowania i zakaŝenia szerzące się drogą naruszenia ciągłości tkanek. W tej grupie chorób zarejestrowano w 2009 roku wirusowe zapalenie wątroby typu B ostre - 1 przypadek, wirusowe zapalenie wątroby typu B przewlekłe- 2 przypadki i wirusowe zapalenie wątroby typu C łącznie -7 przypadków. Wirusowe zapalenie wątroby typu B. W 2009 roku zarejestrowano 3 zachorowania na wzw typu B (wz 5,1), w tym 1 z ostrym przebiegiem, dotyczył męŝczyzny, z miasta, lat 34; 2 przewlekłe, współczynnik zapadalności w analizowanym okresie jest nieznacznie wyŝszy od notowanego w 2008r.(wz 3,4), obydwa przypadki dotyczyły męŝczyzn (wz 6,9), ze wsi (wz 7,3). W roku 2009 zarejestrowano 4 osoby z wykrytą bezobjawową antygenemią HBs, w porównaniu do roku ubiegłego nastąpił nieznaczny wzrost (2008 r. 2 osoby), 1 przypadek u kobiety, 3 u męŝczyzn, 1 w mieście, 3 na wsi, 1 u 19-letniej osoby, 1 u 25-letniej, 1 u 32- letniej i 1 u 35-letniej osoby, 3 osoby wykryte przed oddaniem krwi, 1 osoba podczas badań okresowych.1 przypadek dotyczy pielęgniarki naraŝenie zawodowe, 2 osoby, u których wykryto antygen były wcześniej szczepione p/ wzw typu B. Str. 3

6 Wykres 1. Wirusowe zapalenie wątroby typu B -zapadalność w pow. międzyrzeckim i woj. lubuskim Zapadalność 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 5,1 3,40 3,60 3,40 1,40 3,40 1,70 1,78 1,20 1, Lata Pow. międzyrzecki Woj. lubuskie Wykres 2. Bezobjawowa antygenemia HBs zapadalność w pow. międzyrzeckim Liczba przypadków Lata Wirusowe zapalenie wątroby typu C. W 2009 roku zarejestrowano 7 zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C. Zapadalność na mieszkańców wyniosła 12,0. Z tego 3 przypadki wzw typu C wg definicji przypadku- 2005r., a 4 przypadki zarejestrowano jako wzw typu C wg definicji przypadku-2009r. Zachorowania na wzw typu C wg definicji przypadku- 2005r. wystąpiły u 1 męŝczyzny (wz 3,4) i u 2 kobiet (wz 6,75), wszyscy zamieszkali w mieście, wiek chorych to 26,46,52 lata. Zachorowania na wzw typu C wg definicji przypadku- 2009r. wystąpiły u 3 męŝczyzn (wz 10,2) i 1 kobiety (wz 3,37), wszyscy zamieszkali w mieście (wz 12,9), wiek chorych to 23, 26, 37, 47 lat. Str. 4

7 Wykres 3. Wirusowe zapalenie wątroby typu C od 2009r. :wg definicji przypadku- 2005r - zapadalność w pow. międzyrzeckim i woj. Lubuskim Zapadalność ,3 11,1 5,1 2,6 2,7 1,7 2,9 1,7 5,1 5, Lata Pow. międzyrzecki Woj. lubuskie Wykres 4. Bezobjawowe nosicielstwo anty HCV do 2008r, od 2009r Wirusowe zapalenie wątroby typu C: wg definicji przypadku 2009r. - zapadalność w pow. międzyrzeckim Liczba przypadków Lata Str. 5

8 Zachorowania szerzące się drogą pokarmową. Choroby szerzące się drogą pokarmową takie jak: dur brzuszny, dury rzekome, wirusowe zapalenie wątroby typu A, zatrucie pokarmowe jadem kiełbasianym i gronkowcowe, inne bakteryjne zatrucia pokarmowe nie określone w roku 2009 nie wystąpiły. W roku 2009 zarejestrowano: Salmonellozy zatrucia pokarmowe wystąpiły 3 przypadki (wz 5,1), to jest o 5 przypadków mniej niŝ w roku 2008 ( 8 przypadków wz 13,7) Wykres 5. Salmonellozy zatrucia pokarmowe zapadalność w pow. międzyrzeckim i woj. lubuskim Zapadalność 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 24,0 45,7 22,2 33,4 5,1 24,5 18,8 13,7 5,1 15, Lata Pow. międzyrzecki Woj. lubuskie zachorowania dotyczyły 1 kobiety (wz 3,37) oraz 2 męŝczyzn (wz 6,8) 2 przypadki wystąpiły w mieście (wz 6,5), 1 przypadek wystąpił na wsi (wz 3,6) Wszystkie zatrucia pokarmowe wywołane zostały przez pałeczki Salmonella enteritidis (3 zachorowania tj. 100,0 %). W roku 2009 zarejestrowano jedno dwuosobowe ognisko zatrucia pokarmowego wywołanego pałeczką Salmonella w mieszkaniu prywatnym. W 2009 roku wykryto i zarejestrowano 6 nosicieli pałeczek Salmonella: - wszystkie osoby wykryte w badaniach do ksiąŝeczki zdrowia Str. 6

9 Inne bakteryjne zakaŝenia jelitowe wywołane przez E. coli inną i BNO w roku 2009 zarejestrowano 21 przypadków (wz 37,7), ilość zachorowań na tym samym poziomie co w roku 2008 ( 22 przypadki wz 37,7), zachorowania wystąpiły u dzieci w wieku: 0 lat 18 przypadków, 5,6,7 lat - po jednym przypadku, 5 przypadków wystąpiło w mieście (wz 16,1), 16 przypadków wystąpiło na wsi (wz 58,6), zachorowało 13 osób płci męskiej i 8 osób płci Ŝeńskiej. Wykres 6. Inne bakteryjne zakaŝenia jelitowe wywołane przez E. coli inną i BNO Liczba przypadków Lata Pow. międzyrzecki Woj. lubuskie Inne bakteryjne zakaŝenia jelitowe inne określone Zarejestrowano 3 przypadki zachorowań ( wz 5,1) to jest o 2 przypadki mniej niŝ w 2008 roku (5 przypadków - wz 8.5); zachorowania wystąpiły u 3 osób powyŝej 60 roku Ŝycia ; zachorowały 3 kobiety wz 10,1; 3 zachorowania wystąpiły w mieście( wz10,1 ); z posiewu kału we wszystkich 3 przypadkach wyh. Clostridium difficile Str. 7

10 Wykres 7. Inne bakteryjne zakaŝenia jelitowe inne określone w powiecie międzyrzeckim Liczba przypadków Lata Inne bakteryjne zakaŝenia jelitowe nie określone zarejestrowano 2 przypadki zachorowania( wz 3,4); zachorowaniu uległy 2 starsze kobiety ( wz 6,7) z miasta ( wz 6,4) nie ustalono czynnika zakaŝenia Wirusowe zakaŝenia jelitowe wywołane przez rotawirusy w roku 2009 zarejestrowano 1 zachorowanie ( wz 1,7), w stosunku do roku ubiegłego nastąpił spadek zachorowań ( w 2008 roku -5 zachorowań wz 8,6) zachorowanie wystąpiło u chłopca (wz 3,4) w wieku 2 lat, zachorowanie wystąpiło w mieście (wz 3,2) zachorowanie potwierdzone laboratoryjnie Wykres 8. Wirusowe zakaŝenia jelitowe wywołane przez rotawirusy. Liczba przypadków 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0, Lata Str. 8

11 Wirusowe zakaŝenia jelitowe (ogółem) nie określone w tym wirusowe i inne określone zakaŝenia jelitowe u dzieci do lat 2 w roku 2009 zarejestrowano 265 przypadków zachorowań (wz 455,2), w tym u dzieci do lat 2-95 przypadków (wz 3168). W porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego nastąpił wzrost zachorowań ( rok przypadki wz 346,6, z czego u dzieci do lat 2 97 przypadków wz 3408 ) ogółem hospitalizowano 175 dzieci, z czego 91 w wieku do lat 2 Wykres 9. Wirusowe zakaŝenia jelitowe (ogółem)- nie określone, w tym u dzieci do lat 2. Zapadalność 500,00 400,00 300,00 200,00 100,00 0,00 455,20 346,60 160,00 100,90 95,69 80,80 47,40 1, Lata Pow. międzyrzecki Woj. lubuskie Biegunka i zapalenia Ŝołądkowo-jelitowe BNO o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu ogółem, w tym u dzieci do lat 2: analizowanym okresie wystąpiło 514 przypadków zachorowań- ogółem (wz 882,9), w roku 2008 zarejestrowano 2 przypadki zachorowań (wz 70,2) u dzieci do lat 2, w 2009r wystąpiło 114 zachorowań (wz 6093,0) u dzieci do lat 2, jeden przypadek hospitalizowano Str. 9

12 Wykres 10. Biegunka i zapalenie Ŝołądkowo-jelitowe BNO o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat Liczba przypadków Lata Pow. międzyrzecki Woj. lubuskie 1. Realizacja załoŝeń Programu Eradykacji zachorowań na Poliomyelitis W 2009 roku nie zarejestrowano Ŝadnego przypadku zachorowania na ostre poraŝenie wiotkie u dzieci w wieku 0-14 lat, którego rejestracja obowiązuje w związku z realizacją programu eradykacji Poliomyelitis w regionie europejskim. Prowadzony jest aktywny udział w monitorowaniu podejrzeń i zachorowań na OPV dzieci 0-14 lat. Podawane są cotygodniowe meldunki dotyczące tych zachorowań do WSSE, prowadzony jest rejestr zgłaszanych meldunków. Prowadzony jest wzmoŝony nadzór nad szczepieniami p/poliomyelitis na podległym terenie. Zachorowania na neuroinfekcje. W tej grupie chorób wystąpiły 3 przypadki zachorowań, w tym: 1 przypadek bakteryjnego zapalenia opon mózgowych i/lub mózgu inne określone, 1 przypadek wirusowego zapalenia opon mózgowych- inne określone i nie określone, 1 przypadek wirusowego zapalenia mózguopryszczkowe. Jest to niewielki wzrost w porównaniu do 2008r., w którym to łącznie wystąpiły 2 przypadki zachorowań na neuroinfekcje. Str. 10

13 Wykres 11. Zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu wszystkie rodzaje. Zapadalność ,5 5,1 10,3 3,4 5, Lata Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu- inne określone Wystąpił 1 przypadek wz 1,7, taki sam jak w roku ubiegłym, dotyczył zamieszkałego na wsi. Czynnikiem etiologicznym była E. coli. męŝczyzny, Wykres 12. Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu inne określone Liczba przypadków Lata Pow. Międzyrzecki Woj. Lubuskie Str. 11

14 Wirusowe zapalenie opon mózgowych inne określone i nieokreślone zarejestrowano 1 zachorowanie (wz 1,7), w porównywanym okresie roku 2008 nie było zachorowań; zachorowanie dotyczyło 63 letniego męŝczyzny (wz 3,5) ze wsi (wz 3,6). Wykres 13. Wirusowe zapalenie opon mózgowych inne określone i nie określone Liczba przypadków Lata Pow. Międzyrzecki Woj. Lubuskie Wirusowe zapalenie mózgu opryszczkowe W 2009r. wystąpiło 1 zachorowanie, dotyczyło męŝczyzny, lat 33, zamieszkałego w mieście. W poprzednich latach takich zachorowań nie rejestrowano Choroby odzwierzęce. W 2009 roku nie zarejestrowano Ŝadnego zachorowania na brucelozę, tasiemczycę, włośnicę, kampylobakteriozę, listeriozę, jersiniozę, bąblowicę, toksoplazmozę. W analizowanym okresie u 5 osób podjęto cykl szczepień p/wściekliźnie (zap.8,5), to jest więcej niŝ w roku 2008, gdzie szczepienia podjęto u 3 osób (zap.5,1).szczepienia podjęto u 2 kobiet (wz 6,8) oraz 3 męŝczyzn (wz 10,5), wszystkie zachorowania wystąpiły w mieście ( wz 16,0) Str. 12

15 Wykres 14. Szczepienia przeciw wściekliźnie u ludzi zapadalność w pow. międzyrzeckim i woj. lubuskim Zapadalność ,5 9,8 17,1 13,4 8,6 13,9 5,1 13,9 8,5 12, Lata Pow. międzyrzecki Woj. lubuskie W 2009 roku zarejestrowano 10 (wz17,0) zachorowań na boreliozę, 6 zachorowań wśród męŝczyzn (wz20,9) i 4 zachorowania wśród kobiet (wz 13,4), 6 zachorowań wystąpiło w mieście (wz 19.5) i 4 na wsi (wz 14,6).Liczba zachorowań jest nieco wyŝsza niŝ w roku ubiegłym. Wykres 15. Borelioza zapadalność w pow. międzyrzeckim i woj. lubuskim Zapadalność , ,3 12,1 13,713,7 13,7 11,7 6, Lata Pow. międzyrzecki Woj. lubuskie Str. 13

16 Zachorowania na choroby objęte Programem Szczepień Ochronnych W grupie chorób, przeciwko którym prowadzona jest profilaktyka za pomocą szczepień nie odnotowano istotnych zmian w porównaniu do roku Nie zarejestrowano zachorowania na błonicę, tęŝec, poliomyelitis, odrę, krztusiec. Odnotowano zachorowania na róŝyczkę (zap 5,1) i świnkę (zap. 5,1) Inne jednostki chorobowe zarejestrowane w roku 2009 r. Posocznica w przebiegu salmonellozy Zarejestrowano 1 przypadek (wz 1,7). Zachorowanie dotyczyło osoby starszej, w wieku 65 lat,płci Ŝeńskiej, ze wsi Płonica: W stosunku do roku ubiegłego, w którym zanotowano 9 przypadków (zap.15,4), nastąpił spadek zachorowań do 6 przypadków (wz 10,2) w okresie analizowanym. Zachorowania wystąpiły u 1 dziewczyny (wz 3.38) oraz 5 chłopców (wz 16,8), z tego 5 zachorowań wystąpiło w mieście (wz 16.1) oraz 1 na wsi ( wz 3,65) Ospa wietrzna : w 2009 roku nastąpił kolejny epidemiczny wzrost zachorowań, zarejestrowano 398 przypadków zachorowań ( zap.683,6), a w porównywanym 2008 roku 176 przypadków ( zap.302,0) Wykres 16. Ospa wietrzna zapadalność w pow. międzyrzeckim i woj. lubuskim Zapadalność 800,0 600,0 400,0 200,0 737,7 435,6 215,7 445,0 183,8 354,9 302,0 353,2 683,6 558,8 0, Lata Pow. międzyrzecki Woj. lubuskie Str. 14

17 Grypa: - w związku z wystąpieniem przypadków zakaŝenia grypą wywołaną wirusem grypy typu A/H1N1/ u ludzi, PSSE w Międzyrzeczu na bieŝąco monitorowano sytuację epidemiologiczną w zakresie zachorowań na grypę. Do grudnia 2009 roku do tutejszej stacji wpłynęły 4 podejrzenia zachorowań na nową grypę, wszystkie przypadki hospitalizowano, badane próbki potwierdziły zachorowanie u 1 osoby. Ogółem w 2009 roku zgłoszono 3141 przypadków zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę, z czego 4 przypadki hospitalizowano (podejrzenia nowej grypy), nie odnotowano zgonów. Ponadto w związku z ogłoszeniem pandemii nowej grypy PSSE w Międzyrzeczu przekazywała dzienne meldunki i raporty zbiorcze z nowej grypy, przeprowadzano szkolenia w placówkach nauczania i wychowania, prowadzono rozdawnictwo materiałów edukacyjnych, na bieŝąco aktualizowano informacje na temat nowej grypy na stronie internetowej PSSE. Gruźlica: - podlega obowiązkowi zgłaszania i rejestracji, natomiast nie wykazujemy gruźlicy w sprawozdaniu Mz-56. PSSE w Międzyrzeczu prowadzi powiatowy rejestr zachorowań na gruźlicę. W roku 2009 zarejestrowano 12 przypadków zachorowania (wz 20,61), w porównywanym 2008 roku 9 przypadków zachorowania (wz 15,4). Wszystkie przypadki hospitalizowano, osoby chore są pod nadzorem Poradni Chorób Płuc (SP ZOZ Szpital Międzyrzecz), u osób z najbliŝszego otoczenia wykonano zdjęcia Rtg. Szczegółowe analizy zachorowań sporządzane są w systemie kwartalnym i przesyłane do WSSE w Gorzowie Wlkp. Sytuację epidemiologiczną ilustruje równieŝ załączona Tabela nr Bioterroryzm lub zagroŝenie niebezpieczną chorobą zakaźną W 2009 roku na ternie podległym działaniu PSSE w Międzyrzeczu nie wystąpiły Ŝadne zdarzenia związane z atakiem bioterrorystycznym i nie miały miejsca zachorowania na Ŝadną niebezpieczną chorobę zakaźną. Uaktualniono dane teleadresowe dotyczące Zasad postępowania i współpracy w przypadku zagroŝenia niebezpieczną chorobą zakaźną lub bioterroryzmem na terenie działania PSSE Międzyrzecz Uaktualniono Załącznik Funkcjonalny do Powiatowego Planu Reagowania Kryzysowego, który został przekazany do Starostwa Powiatowego. Podjęto działania w związku z moŝliwością wystąpienia epidemii grypy (w tym takŝe świńskiej grypy): - dokonano aktualizacji posiadanych planów reagowania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w przypadku pojawienia się ogniska zakaŝenia wirusem grypy na terenie powiatu międzyrzeckiego - zebrano informacje o moŝliwości hospitalizacji zakaźnie chorych w podległych szpitalach - prowadzony jest ciągły monitoring zachorowań na grypę - kontynuowana jest współpraca z Powiatowym Centrum Zarządzania Kryzysowego w Międzyrzeczu i Inspekcją Weterynaryjną. Str. 15

18 Nadzór nad szczepieniami ochronnymi Na terenie powiatu Międzyrzecza opieką objętych było dzieci i młodzieŝy do lat 19, szczepienia ochronne wykonywane były w 30 punktach szczepień, w tym : w 10 Niepublicznych Zakładach Opieki Zdrowotnej, 3 Samodzielnych Publicznych Zakładach Opieki Zdrowotnej, 5 Domach Pomocy Społecznej i 1 Ambulatorium przy Jednostce Wojskowej w Międzyrzeczu. Wykonawstwo szczepień według obowiązkowego programu szczepień ochronnych w powiecie międzyrzeckim utrzymuje się na dobrym poziomie, przekraczającym 95% zaszczepionych dzieci w podlegających rocznikach. Uczestniczono w programach wykorzenienia poliomyelitis i eliminacji odry. Stan sanitarny placówek słuŝby zdrowia na terenie powiatu Został opracowany odrębnie jako Ocena stanu sanitarnego obiektów słuŝby zdrowia nadzorowanych przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Międzyrzeczu za 2009 rok PODSUMOWANIE 1. Sytuację epidemiologiczną dotyczącą chorób zakaźnych w powiecie międzyrzeckim w 2009r. ocenia się jako korzystną. Nie zarejestrowano znaczącego wzrostu zachorowań na występujące choroby zakaźne w porównaniu do lat ubiegłych, za wyjątkiem utrzymujących się od roku 2006 na wysokim poziomie zapadalności zachorowań na wirusowe i inne określone zakaŝenia jelitowe w tym u dzieci do lat W celu poprawy sytuacji epidemiologicznej prowadzony jest bieŝący nadzór epidemiologiczny nad chorymi, osobami z kontaktu z chorymi i nosicielami, nadzór nad wykonawstwem szczepień ochronnych prowadzonym przez personel placówek słuŝby zdrowia oraz nadzór sanitarny nad zakładami opieki zdrowotnej świadczącymi usługi medyczne. 3. Prowadzona jest działalność edukacyjna dotycząca profilaktyki chorób zakaźnych w ogniskach chorób zakaźnych, placówkach słuŝby zdrowia, dla pracowników medycznych w formie wykładów, prelekcji lub udzielanie informacji w prasie lokalnej. 4. W 2009 roku kontynuowano współpracę w zakresie nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi z Inspekcją Weterynaryjną, Policją, pielęgniarkami epidemiologicznymi i zespołami kontroli zakaŝeń zakładowych podległych szpitali oraz Powiatowym Centrum Zarządzania Kryzysowego w Międzyrzeczu. Str. 16

19 Załącznik nr 1. Tabela Lp. Kod wg ICD-10 Jednostka chorobowa L.. zach. Zapad. L. zach Zapad. O A00 Cholera A01.0 Dur brzuszny A Dury rzekome A,B,C A02.0 zatrucia pokarmowe 3 5,1 8 13,7 5 A02.1 Salmoneloza posocznica 1 1, A inne zakaŝenia pozajelitowe A03 Czerwonka bakteryjna (szigeloza) UE A wywołane przez E. coli biegunkotwórczą ,7 9 A04.3 wywołane przez E. coli enterokrwotoczną A04.4 wywołane przez E. coli inną i BNO ,4 11 A04.5 Inne bakteryjne zakaŝenia wywołane przez Campylobacter jelitowe (ogółem) wywołane przez Yersinia enterocolitica lub 12 A04.6 pseudotubeculosis UE 13 A inne określone 3 5,1 5 8,5 14 A04.9 nie określone 2 3, A04 Inne bakteryjne zakaŝenia jelitowe u dzieci do lat A05.0 gronkowcowe A05.1 jadem kiełbasianym (botulizm) Inne bakteryjne zatrucia 18 A05.2 wywołane przez Cl. perfringens pokarmowe (ogółem) A inne określone A05.9 nie określone A05 Inne bakteryjne zatrucia pokarmowe u dzieci do lat A07.1 Lamblioza (giardioza) UE ,4 23 A07.2 Kryptosporydioza UE A08.0 wywołane przez rotawirusy 1 1,7 5 8,5 25 A08.1 Wirusowe zakaŝenia jelitowe wywołane przez norowirusy 26 A (ogółem) inne określone 27 A08.4 nie określone , ,6 28 A Wirusowe i inne określone zakaŝenia jelitowe u dzieci do lat , , 0 Biegunka i zapalenie 29 ogółem ,9 - - Ŝołądkowo-jelitowe BNO, o A09 prawdopodobnie zakaźnym 30 pochodzeniu w tym u dzieci do lat ,0 2 70,2 31 A20 DŜuma A21 Tularemia A22 Wąglik A23 Bruceloza: nowe zachorowania A24.0 Nosacizna A27 Leptospiroza A28.2 Jersinioza pozajelitowa A31 Mikobakteriozy - inne i BNO Listerioza Str. 17

20 40 A33-A35 ogółem TęŜec 41 A33 noworodków A36 Błonica A37 Krztusiec ,7 44 A38 Płonica (szkarlatyna) 6 10,2 9 15,3 45 A39 ogółem A39.0; A39.8 Choroba meningokokowa zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu A UE/PL /8 inwazyjna posocznica A inna określona i nie określona wym. niŝej ogółem A46 róŝa Choroba wywołana przez A48.3 Streptococcus pyogenes, zespół wstrząsu toksycznego inwazyjna 52 B95.0/O85 gorączka połogowa B95.0/( ) inna określona i nie określona / A48.1 choroba legionistów Legioneloza 55 A48.2 gorączka z Pontiac A69.2 Borelioza z Lyme 10 17,0 8 13,6 57 A70 Ornitozy (zakaŝenia Chlamydia psittaci) A75 Dur wysypkowy A78 Gorączka Q A77; A79 Gorączka plamista i inne riketsjozy A80.1-2,4 wywołane dzikim wirusem Poliomyelitis 62 A80.0,3-8 wyw. wirusem poch. szczepionkowego Ostre poraŝenia wiotkie u dzieci w wieku 0-14 lat A81.0 choroba Creutzfeldta-Jakoba (CJD) A81.0 Encefalopatie gąbczaste wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba (vcjd) A81 inne i nie określone A82 Wścieklizna UE Z20.3/Z24.2 Styczność i naraŝenie na wściekliznę / potrzeba szczepień 5 8,5 3 5,1 69 A84 Kleszczowe zapalenie mózgu 70 B00.4 opryszczkowe 1 1, A81.1; A83; A85; B02.0 Inne wirusowe zapalenie mózgu inne określone A86 nie określone w innych chorobach objętych MZ A87.0 enterowirusowe B00.3 Wirusowe zapalenie opon opryszczkowe A87.1-9;B02.1 mózgowych inne określone i nie określone 1 1, w innych chorobach objętych MZ-56 / A90-1 Gorączka denga (klasyczna lub krwotoczna) A92.3 Gorączka zachodniego Nilu A95 śółta gorączka UE A96.2; A98.3- Ebola, Marburg, Lassa / A92.0; A ; A98.0-2,5-8; A99 Wirusowe gorączki krwotoczne inna określone i nie określone A98.5 Choroba wywołana przez hantawirusy B01 Ospa wietrzna ,0 85 B03 Ospa prawdziwa Str. 18

21 86 B05 Odra B06 RóŜyczka 3 5, ,8 88 B08.8 Pryszczyca B15 typu A B16 typu B - ostre 2 3,4 1 1,7 91 B typu B - przewlekłe 2 3,4 1 1,7 92 B17.1; B18.2 Wirusowe zapalenie wątroby typu C: wg definicji przypadku r. 4 6, B17.1; B18.2 typu C: wg definicji przypadku r. 3 5,1 1 1,7 94 odpowiednio typu B+C (zakaŝenie mieszane) B17.0,2-8; 95 B18.8-9;B19 inne i nie określone B20-B24 AIDS - Zespół nabytego upośledzenia odporności Z21 Nowo wykryte zakaŝenia HIV B26 Świnka (nagminne zapalenie przyusznic) 3 5,1 4 6,8 99 B50-B54 Malaria (zimnica) B67 Bąblowica (echinokokoza) B69 Wągrzyca (cysticerkoza) B75 Włośnica wym. niŝej ogółem B95.3/G04.2; 104 Choroba wywołana przez G00.1 zapalenie opon mózgowych i/ lub mózgu Streptococcus pneumoniae 105 A40.3 inwazyjna /20 posocznica B95.3/ ( ) inna określona i nie określona B96.2/D59.3 Zespół hemolityczno-mocznicowy w przebiegu zak. E. coli wym. niŝej ogółem B96.3/G04.2; 109 Choroba wywołana przez G00.0 zapalenie opon mózgowych i/ lub mózgu Haemophilus influenzae, 110 A41.3 inwazyjna UE/PL /22 posocznica B96.3/ ( ) inna określona i nie określona G01;G04.2; 112 G05.0; w innych chorobach objętych MZ Bakteryjne zapalenie opon 113 G00.2-8;G04.2 mózgowych i/lub mózgu inne określone 1 1, G00.9;G04.2 inne, nie określone ,4 115 G03 Zapalenie opon mózgowych inne i nie określone 116 G04.0,8-9 Zapalenie mózgu inne i nie określone 117 J09 Grypa ptaków typu A/H5 lub A/H5N1 u ludzi 118 ogółem 1 1,7 - - J10-J11 Grypa 119 u dzieci w wieku 0-14 lat P35.0 róŝyczka wrodzona Wrodzone choroby wirusowe 121 P inne określone i nie określone P37.1 toksoplazmoza Inne wrodzone zakaŝenia i 123 P37.2 listerioza choroby pasoŝytnicze P Inne U04 SARS - Zespół ostrej niewydolności oddechowej T60 Zatrucia pestycydami - ostre T61 ryby, skorupiaki i inne produkty morza Zatrucie naturalnie 128 T62.0 grzyby T toksycznymi substancjami spoŝytymi jako pokarm jagody i inne części roślin T64 Ostre zatrucia Ŝywnością mikotoksyny skaŝoną biologicznie i/lub 131 dioksyny Str. 19

22 132 chemicznie /25 polichlorowane bifenyle inne określone i nie określone /26 Grypa wywołana nowym ogółem 1 1, /26 wirusem A(H1N1) u dzieci w wieku 0-14 lat /26 Str. 20

23 Warunki zdrowotne środowiska bytowania mieszkańców oraz stan sanitarny obiektów uŝyteczności publicznej. Sekcja Higieny Komunalnej w ramach prowadzonego bieŝącego nadzoru sanitarnego prowadzi kontrolę przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne, w szczególności dotyczących higieny środowiska, a zwłaszcza wody do spoŝycia, czystości powietrza atmosferycznego, gleby, wód i innych elementów środowiska. W związku z tym prowadziliśmy kontrolę zaopatrzenia mieszkańców w wodę przeznaczoną do spoŝycia, kontrolę czystości powietrza atmosferycznego, czystości kąpielisk, kontrolę gospodarki odpadami oraz kontrolę stanu sanitarnego obiektów uŝyteczności publicznej. W 2009 r. przeprowadzono 946 kontroli, pobrano 549 próbek do badań laboratoryjnych. Wydano 58 decyzji merytorycznych, 51 decyzji płatniczych oraz 6 postanowień. NałoŜono 1 mandat na kwotę 100 zł. Skontrolowano 304 obiekty. Ocena zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spoŝycia 1. Informacja na temat stanu sanitarnego urządzeń i instalacji wodociągowych i jakości dostarczanej wody przeznaczonej do spoŝycia Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia w wodę o produkcji < 100m 3 /d a) liczba urządzeń wg ewidencji - 30 b) liczba urządzeń skontrolowanych - 30 c) liczba przeprowadzonych kontroli ogółem d) liczba przeprowadzonych kontroli podczas których pobrano tylko próbki wody - 48 e) liczba urządzeń unieruchomionych - 0 f) liczba urządzeń w stosunku do których wydano brak przydatności do spoŝycia - 0 g) liczba urządzeń w stosunku do których wydano warunkową przydatność wody do spoŝycia - 4 h) liczba urządzeń w stosunku do których wydano przydatność wody do spoŝycia na warunkach przyznanego odstępstwa - 1 i) liczba wydanych decyzji administracyjnych merytorycznych - 5 j) liczba wydanych decyzji administracyjnych opłatowych - 10 k) liczba wyegzekwowanych decyzji administracyjnych merytorycznych - 1 l) liczbę wydanych zaleceń pokontrolnych - 2 m) liczba wyegzekwowanych zaleceń pokontrolnych - 2 Str. 21

24 W wymienionej grupie urządzeń wodociągowych stan sanitarno techniczny urządzeń i instalacji wodociągowych nie budzi zastrzeŝeń. Urządzenia wodociągowe sprawne, ujęcia wody zabezpieczone. Wydano dwa zalecenia dot. doprowadzenia do właściwego stanu technicznego pomieszczenia stacji uzdatniania wody w Gorzycy i hydroforni w Kęszycy oraz urządzeń technologicznych znajdujących się w nich zalecenia zostały wykonane. Poprawę w zakresie sanitarno technicznym uzyskano na stacji uzdatniania wody w Nowej Wsi w wyniku przeprowadzenia całkowitej modernizacji stacji z wybiciem nowej studni i modernizacji pozostałych oraz w Policku w związku z przeprowadzonym w 2009r kapitalnym remontem. Jako dobre oceniono 6 wodociągów : Kursko, Kalsko, Popowo, Zemsko, Nowa Wieś, Stary Dworek. Pozostałe wodociągi oceniono jako dostateczne. W czterech wodociągach jakość wody w zakresie badanych parametrów fizykochemicznych nie odpowiadała wymaganiom sanitarnym. W trzech przypadkach woda została warunkowo dopuszczona do spoŝycia, z uwagi na przekroczenie dopuszczalnych wartości manganu (wodociąg Trzebiszewo, Świniary) oraz przekroczenia dopuszczalnych wartości manganu, Ŝelaza, amonowego jonu, barwy i mętności (wodociąg Policko). W jednym przypadku woda została dopuszczona do spoŝycia na warunkach przyznanego odstępstwa od wartości dopuszczalnej azotanów na okres trzech lat (wodociąg Panowice). Wydano 1 decyzję administracyjną merytoryczną dot. poprawy jakości wody podawanej z wodociągu Popowo, z uwagi na przekroczenie wartości dopuszczalnej manganu. Po podjęciu działań naprawczych przez zarządzającego w/w wodociągiem uzyskano właściwą jakość wody decyzja została wykonana. Okresowe pogorszenie jakości wody wystąpiło w 4 wodociągach. Stwierdzono pojedyncze przypadki wystąpienia bakterii gr. coli w wodzie podawanej z wodociągu Wysoka i Stary Dworek oraz bakterii gr. coli i og. liczby mikroorganizmów w 22 0 C w wodzie z wodociągu Nowa Wieś. W wodociągu lokalnym,,skwierzynka w Skwierzynie pogorszenie jakości wody nastąpiło w związku z przekroczeniem zawartości amonowego jonu, manganu, Ŝelaza oraz mętności i barwy. Po przeprowadzeniu działań naprawczych przez zarządców wymienionych wodociągów i po wykonaniu ponownych badań wody stwierdzono właściwą jakość wody. Sporządzono wystąpienie do Burmistrza Miasta i Gminy Skwierzyna, Burmistrza Miasta i Gminy Trzciel oraz do wójtów gmin Pszczewa i Bledzewa dotyczące okresowej oceny jakości wody w związku ze stwierdzoną warunkową przydatnością wody do spoŝycia i przydatnością wody do spoŝycia na warunkach przyznanego odstępstwa. W danej grupie wodociągów nie stwierdzono przekroczeń najwyŝszych dopuszczalnych wartości dla parametrów fizykochemicznych badanych w ramach monitoringu przeglądowego. Stwierdzono przekroczenie ogólnej liczby mikroorganizmów w 22 0 C w wodzie z wodociągu Nowa Wieś. StęŜenia fluorków w wodzie: 0,13 0,24 mg/l Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia w wodę o produkcji m 3 /d a) liczba urządzeń wg ewidencji - 8 b) liczba urządzeń skontrolowanych - 8 Str. 22

25 c) liczba przeprowadzonych kontroli ogółem - 63 d) liczba przeprowadzonych kontroli podczas których pobrano tylko próbki wody - 40 e) liczba urządzeń unieruchomionych - 0 f) liczba urządzeń w stosunku do których wydano brak przydatności do spoŝycia - 0 g) liczba urządzeń w stosunku do których wydano warunkową przydatność wody do spoŝycia - 1 h) liczba urządzeń w stosunku do których wydano przydatność wody do spoŝycia na warunkach przyznanego odstępstwa - 0 i) liczba wydanych decyzji administracyjnych merytorycznych - 2 j) liczba wydanych decyzji administracyjnych opłatowych - 9 k) liczba wyegzekwowanych decyzji administracyjnych merytorycznych - 1 W tej grupie wodociągów ujęto wodociąg miejski w Trzcielu oraz 7 wodociągów gminnych W zakresie sanitarno technicznym nieprawidłowości nie stwierdzono. Strefy ujęć wody były zabezpieczone. Pomieszczenia stacji uzdatniania wody oraz urządzenia wodociągowe nie budziły większych zastrzeŝeń. Wodociągi w Bledzewie i Łagowcu oceniono jako dobre, pozostałe, w tym wodociąg miejski w Trzcielu jako dostateczne. W 2009r. warunkowo została dopuszczona do spoŝycia przez ludzi woda podawana z wodociągu w Przytocznej w związku z przekroczeniem wartości dopuszczalnej manganu - z terminem wykonania obowiązku do r. Nadal warunkowo dopuszczona jest woda z wodociągu miejskiego w Trzcielu z uwagi na przekroczenie dopuszczalnych wartości manganu i amonowego jonu. Decyzja administracyjna wydana w 2008r. prolongowana, z terminem wykonania do Okresowe pogorszenie jakości wody wystąpiło w 6 wodociągach. Stwierdzono pojedyncze przypadki wystąpienia bakterii gr. coli w wodzie podawanej z wodociągu Kęszyca Leśna, Rokitno i Łagowiec, bakterii enterokoki w wodzie z wodociągu Pszczew oraz og. liczby mikroorganizmów w 36 0 C w wodzie z wodociągu Bledzew. W wodzie podawanej z wodociągu Rokitno okresowe pogorszenie jakości wody nastąpiło w związku z przekroczeniem zawartości amonowego jonu, manganu, Ŝelaza oraz mętności i barwy. Po przeprowadzeniu działań naprawczych przez zarządców wymienionych wodociągów i po wykonaniu ponownych badań wody stwierdzono właściwą jakość wody Sporządzono wystąpienie do Wójta gminy Przytoczna dotyczące okresowej oceny jakości wody w związku ze stwierdzoną warunkową przydatnością wody do spoŝycia. Nie stwierdzono przekroczeń najwyŝszych dopuszczalnych wartości dla parametrów fizykochemicznych badanych w ramach monitoringu przeglądowego. Stwierdzono przekroczenie ogólnej liczby mikroorganizmów w 36 0 C w wodzie produkowanej przez wodociąg w Bledzewie. StęŜenia fluorków w wodzie: 0,06 0,21 mg/l Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia w wodę o produkcji m 3 /d a) liczba urządzeń wg ewidencji - 2 b) liczba urządzeń skontrolowanych - 2 c) liczba przeprowadzonych kontroli ogółem - 32 d) liczba przeprowadzonych kontroli podczas Str. 23

26 których pobrano tylko próbki wody - 23 e) liczba urządzeń unieruchomionych - 0 f) liczba urządzeń w stosunku do których wydano brak przydatności do spoŝycia - 0 g) liczba urządzeń w stosunku do których wydano warunkową przydatność wody do spoŝycia - 0 h) liczba urządzeń w stosunku do których wydano przydatność wody do spoŝycia na warunkach przyznanego odstępstwa - 0 i) liczba wydanych decyzji administracyjnych merytorycznych - 0 j) liczba wydanych decyzji administracyjnych opłatowych - 1 W tej grupie wodociągów ujęto wodociągi miejskie w Międzyrzeczu i Skwierzynie. Nieprawidłowości w tej grupie obiektów nie stwierdzono. Wszystkie ujęcia wody posiadają wydzielone i zabezpieczone strefy ochrony sanitarnej. Pomieszczenia stacji uzdatniania w Skwierzynie i Międzyrzeczu są w dobrym stanie techniczno-sanitarnym, odnowiono pomieszczenia stacji oraz przeprowadzono remont pomieszczeń sanitarno higienicznych. Jakość wody pochodzącej z wodociągów miejskich nie budziła zastrzeŝeń. Stwierdzono pojedynczy przypadek wystąpienia w badanych próbkach wody bakterii grupy coli ( 2 bakterie ) oraz bakterii enterokoki w wodzie podawanej z wodociągu Skwierzyna. Po podjęciu działań naprawczych i wykonaniu ponownych badań wody nie stwierdzono obecności bakterii. Sporządzono oceny zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spoŝycia przez ludzi do Urzędu Miejskiego i Starostwa w Międzyrzeczu oraz Urzędu Miasta i Gminy w Skwierzynie. Średnia zawartość florków w wodzie do spoŝycia w Powiecie Międzyrzeckim. 0,25 0,20 0,22 0,23 0,21 mg/l 0,15 0,10 0,13 0,14 0,10 0,05 0,00 Gm. Międzyrzecz Gm. Skwierzyna Gm. Trzciel Gm. Bledzew Gm. Pszczew Gm. Przytoczna Nie stwierdzono przekroczeń najwyŝszych dopuszczalnych wartości dla parametrów fizykochemicznych i mikrobiologicznych badanych w ramach monitoringu przeglądowego. StęŜenia fluorków w wodzie: 0,27 0,32 mg/l Str. 24

27 Inne podmioty zaopatrujące w wodę a) liczba urządzeń wg ewidencji - 22 b) liczba urządzeń skontrolowanych - 21 c) liczba przeprowadzonych kontroli ogółem - 64 d) liczba przeprowadzonych kontroli podczas których pobrano tylko próbki wody - 40 e) liczba urządzeń unieruchomionych - 0 f) liczba urządzeń w stosunku do których wydano brak przydatności do spoŝycia - 0 g) liczba urządzeń w stosunku do których wydano warunkową przydatność wody do spoŝycia - 1 h) liczba urządzeń w stosunku do których wydano przydatność wody do spoŝycia na warunkach przyznanego odstępstwa - 0 i) liczba wydanych decyzji administracyjnych merytorycznych - 1 j) liczba wydanych decyzji administracyjnych opłatowych - 5 W tej grupie urządzeń wodociągowych ujęto 4 wodociągi zakładowe oraz 18 wodociągów lokalnych ( ośrodki wypoczynkowe, parkingi, DPS Jasieniec i RSP Silna, NZOZ Skwierzyna i SPZOZ Międzyrzecz ). W grupie wodociągów zakładowych nieprawidłowości w zakresie sanitarno - technicznym nie stwierdzono. Wszystkie ujęcia wody posiadają strefy ochrony sanitarnej, a stacje uzdatniania wody oraz urządzenia wodociągowe w dostatecznym stanie technicznym. Wodociągi lokalne pomieszczenia stacji uzdatniania wody i urządzenia wodociągowe w dostatecznym stanie technicznym. Wydano 1 decyzję administracyjną dot. doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno technicznego ścian i sufitu pomieszczenia stacji uzdatniania wody SP ZOZ Międzyrzec oraz zbiorników technologicznych znajdujących się w tym pomieszczeniu z terminem wykonania do r. W 2009r. likwidacji uległ wodociąg lokalny na parkingu,,u Małej ul. Gorzowska w Skwierzynie w związku z budową drogi szybkiego ruchu S3. Jakość wody na wodociągach zakładowych i lokalnych odpowiadała wymaganiom sanitarnym, za wyjątkiem wody podawanej z wodociągu lokalnego Domu Pomocy Społecznej w Jasieńcu, która została warunkowo dopuszczona do spoŝycia w związku z przekroczeniem wartości dopuszczalnych manganu, Ŝelaza, barwi i mętności. Stwierdzono okresowe pogorszenie się jakości wody podawanej przez wodociągi lokalne: Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Silnej oraz Ośrodek wypoczynkowy Olszewscy w Borowym Młynie, Ośrodek wypoczynkowy Enea w Bledzewie i Ośrodek wypoczynkowy Bielbaw w Rokitnie z uwagi na przekroczenie wartości dopuszczalnej manganu, Ŝelaza i amonowego jonu oraz mętności i barwy. Po podjęciu działań naprawczych przez zarządców w/w wodociągów lokalnych i po ponownym badaniu wody stwierdzono, Ŝe woda odpowiada wymaganiom sanitarnym. Sporządzane były informacje o stanie wodociągów i jakości wody do poszczególnych gmin i Starostwa. Nie stwierdzono przekroczeń najwyŝszych dopuszczalnych wartości dla parametrów fizykochemicznych i mikrobiologicznych badanych w ramach monitoringu przeglądowego. StęŜenia fluorków w wodzie: 0,14 0,32 mg/l. Str. 25

28 2. Liczba, nazwa i grupa/rodzaj urządzeń do zaopatrzenia w wodę, w których prowadzona była ciągła i okresowa dezynfekcja wody. W wymienionych grupach urządzeń do zaopatrzenia wodę nie prowadzono ciągłej i okresowej dezynfekcji wody. Przeprowadzono doraźne dezynfekcje wody związane z okresowym pogorszeniem jakości wody w wyniku wystąpienia zanieczyszczeń mikrobiologicznych w wodociągach: - o produkcji < 100m 3 /d : Wysoka, Stary Dworek, Nowa Wieś - o produkcji m 3 /d: Kęszyca Leśna, Łagowiec, Trzciel, Pszczew, Rokitno, Bledzew - o produkcji m 3 /d : Skwierzyna. 3. Ocena stanu sanitarno-technicznego studni publicznych i jakości badanej wody. Na terenie miasta Skwierzyna znajdują się 2 studnie publiczne sprawne technicznie. Studnie otrzymały złą ocenę jakości wody pod względem fizykochemicznym, w tym 1 studnia przy ul. Plac Kościuszki równieŝ pod względem mikrobiologicznym.. a) studnia ul. Jana XXIII - mętność 37 NTU, barwa 50 mg/1pt, amonowy jon 0,78 mg/l, mangan - 1,07 mg/l, Ŝelazo ogólne - 4,4 mg/l. b) studnia ul. Plac Kościuszki mętność 90 NTU, barwa 70 mg/1pt, mangan 0,99 mg/l, Ŝelazo ogólne - 13,2 mg/l, bakterie gr. coli 122 jtk/100ml, escherichia coli - 78 jtk/100ml, liczba enterokoków > 300 jtk/100ml. W Międzyrzeczu i w Trzcielu studnie publiczne są nieczynne, częściowo zdemontowane, brak moŝliwości pobrania wody. 4. Ocena zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spoŝycia przez ludzi miejscowości o niewielkim stopniu zwodociągowania. W miejscowościach o niewielkim stopniu zwodociągowania mieszkańcy korzystają z ujęć własnych, przydomowych, nie będących się pod nadzorem PPIS w Międzyrzeczu. W 2009r. nie były wykonywane takŝe badania wody zlecone. W gminach. nie są prowadzone ewidencje ujęć przydomowych. Urzędy gmin nie finansują równieŝ badań wody z tych ujęć, przeznaczając środki finansowe na rozbudowę sieci wodociągowych. W powiecie międzyrzeckim miejscowości w niewielkim stopniu zwodociągowane, to małe miejscowości, liczące od kilku do kilkunastu gospodarstw, znajdujących się w duŝej odległości od siebie. Zwodociągowanie takich miejscowości jest trudne z uwagi na bardzo wysokie koszty doprowadzenia sieci wodociągowej do poszczególnych gospodarstw. 5. Awaryjne zaopatrzenie w wodę w miejscowościach zwodociągowanych W miastach Międzyrzecz i Skwierzyna awaryjne zaopatrzenie w wodę stanowi zasilanie z awaryjnych ujęć wody. W przypadku Trzciela awaryjne zaopatrzenie stanowią studnie głębinowe pracujące na zmianę. Miejscowości znajdujące się na terenach wiejskich w sytuacjach awaryjnych zaopatrywane będą w wodę ze studni głębinowych pracujących na zmianę. Str. 26

29 W roku 2009r. Starostwo Powiatowe w Międzyrzeczu zakupiło cysternę przeznaczoną do zaopatrzenia w wodę do spoŝycia w sytuacjach awaryjnych, która przeznaczona będzie na potrzeby wszystkich gmin powiatu międzyrzeckiego. Jakość wody w kąpieliskach W 2009 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Międzyrzeczu obejmował nadzorem sanitarnym 9 kąpielisk. Kąpieliska zorganizowane: 1. Głębokie, gm. Międzyrzecz jezioro Głębokie OW Głębokie I 2. Głębokie, gm. Międzyrzecz jezioro Głębokie OW Archimedes 3. Pszczew jezioro Szarcz Centrum Rekreacyjno-Wypoczynkowe Relaks 4. Pszczew jezioro Szarcz OW Karina 5. Chycina, gm. Bledzew jezioro Chycińskie OW AWF 6. Lubikowo, gm. Przytoczna jezioro Lubikowskie OW Lubikowo 7. Rokitno, gm. Przytoczna jezioro Rokitniańskie OW Bielbaw Kąpieliska wykorzystywane tradycyjnie: 1. Borowy Młyn, gm Pszczew jezioro Chłop OW Olszewscy 2. Borowy Młyn, gm. Pszczew jezioro Chłop OW A. Prusakowska W 2009 roku nadzorowane były kąpieliska zgłoszone przez właścicieli lub zarządzających kąpieliskami. Szczegółowym monitoringiem objęte były 2 kąpieliska: nad jeziorem Głębokim - Głębokie I i nad jeziorem Szarcz Relaks. Są to kąpieliska raportowane do Komisji Europejskiej, w związku z tym jakość wody w tych kąpieliskach kontrolowana jest co 2 tygodnie. W 2009 roku w nadzorowanych kąpieliskach jakość wody odpowiadała wymaganiom sanitarnym. Pobrano 58 próbek wody do badania, wykonano 29 badań chemicznych, 29 badań fizycznych wody i 58 badań mikrobiologicznych. Działalność Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Międzyrzeczu w dziedzinie sanitarnej ochrony powietrza atmosferycznego: Str. 27

30 a) w 2008 roku w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Międzyrzeczu prowadzone były badania zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego pyłem zawieszonym BS, dwutlenkiem siarki i dwutlenkiem azotu na stanowisku pomiarowym w budynku stacji na os. Centrum 16 w Międzyrzeczu. Badania prowadzone były zgodnie z harmonogramem opracowanym przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wlkp. Raporty miesięczne z monitoringu powietrza atmosferycznego przesyłane były regularnie w ustalonych terminach. b) w 2009 r. nie wpłynęły pisma interwencyjne dotyczące zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego c) informacyjno-oświatowa: informacje dotyczące jakości powietrza atmosferycznego i prowadzonego monitoringu przekazane zostaną do Starosty Międzyrzeckiego oraz umieszczone w Ocenie stanu sanitarnego powiatu międzyrzeckiego za 2009 r. na stronie internetowej PSSE w Międzyrzeczu. Ponadto w czasie organizowanego Dnia Otwartego udzielane były informacje na temat stanu sanitarnego powietrza w Międzyrzeczu. 2. Wnioski wynikające z badań, analiz i ocen dotyczących jakości powietrza atmosferycznego, naraŝenia ludności oraz potencjalnych skutków zdrowotnych związanych z naraŝeniem na zanieczyszczenia powietrza w zakresie badanych substancji w powietrzu atmosferycznym w 2009 r. i w porównaniu do lat W 2009 roku prowadzone były pomiary średnio dobowych zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego pyłem zawieszonym BS, dwutlenkiem siarki i dwutlenkiem azotu na jedynym stanowisku pomiarowym zlokalizowanym w budynku stacji. Badania prowadzone były zgodnie z harmonogramem dostarczonym przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wlkp. W ciągu całego roku pobrano 76 prób powietrza do analizy kaŝdego parametru i wykonano wszystkie pomiary. W 2009 roku wykonano: 76 oznaczenia pyłu zawieszonego BS 76 oznaczenia SO 2 76 oznaczenia NO 2. Wyniki pomiarów stęŝenia pyłu zawieszonego BS w 2009 r.: średnia roczna wartość zapylenia 11,4 µg/m 3 maksymalne dobowe stęŝenie pyłu 28,9 µg/m 3 minimalne dobowe stęŝenie pyłu 1,3 µg/m 3 średnie stęŝenie w sezonie grzewczym 16,9 µg/m 3 średnie stęŝenie w sezonie letnim 6,1 µg/m 3 Str. 28

31 Średnia roczna stęŝenia pyłu zawieszonego ug/m 3 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 11,40 7,60 5,86 6,10 3, Zestawienie porównawcze pomiarów pyłu zawieszonego BS ( w µg/m 3 ) 2005 rok 2006 rok 2007 rok 2008 rok 2009 rok Średnia roczna stęŝenia 5,86 7,60 3,89 6,1 11,4 StęŜenie maksymalne w 14,1 71,2 8,8 12,9 28,9 roku StęŜenie minimalne w 2,0 2,0 2,0 1,3 1,3 roku Wyniki pomiarów stęŝenia NO 2 w 2009 r.: średnia roczna wartość stęŝenia NO 2 20,6 µg/m 3 maksymalne stęŝenie NO 2 34,7 µg/m 3 minimalne stęŝenie NO 2 8,3 µg/m 3. Średnie stęŝenie w sezonie grzewczym 20,7 µg/m 3 Średnie stęŝenie w sezonie letnim 20,4 µg/m 3 25,00 20,00 Średnia roczna stęŝenia NO 2 ug/m 3 15,00 10,00 5,00 0, Str. 29

32 Zestawienie porównawcze pomiarów NO 2 ( w µg/m 3 ) Średnia roczna stęŝenia StęŜenie maksymalne w roku StęŜenie minimalne w roku 2005 rok 2006 rok 2007 rok 2008 rok 2009 rok 7,82 8,02 6,16 11,8 20,6 14,7 32,0 14,5 19,5 34,7 3,5 3,3 3,4 5,4 8,3 Wyniki pomiarów stęŝenia SO 2 w 2009 r.: Średnia roczna wartość stęŝenia SO 2 2,9 µg/m 3 maksymalne stęŝenie SO 2 13,3 µg/m 3 minimalne stęŝenie SO 2 0,2 µg/m 3 średnie stęŝenie w sezonie grzewczym 3,9 µg/m 3 średnie stęŝenie w sezonie letnim 1,9 µg/m 3 Średnia roczna stęŝenia SO 2 ug/m 3 4,50 4,00 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 4,32 3,77 3,19 2,90 1, Zestawienie porównawcze pomiarów SO 2 ( w µg/m 3 ) Średnia roczna stęŝenia StęŜenie maksymalne w roku StęŜenie minimalne w roku 2005 rok 2006 rok 2007 rok 2008 rok 2009 rok 4,32 3,77 3,19 1,9 2,9 9,9 12,9 8,1 3,7 13,3 1,5 0,8 1,5 0,8 0,2 Str. 30

33 W 2009 roku wykonano 100% zaplanowanych pomiarów (228). Stanowisko pomiarowe jest zlokalizowane w budynku Stacji, w centrum Międzyrzecza. Otoczone blokami mieszkalnymi czteropiętrowymi, ogrzewanymi centralnie z kotłowni miejskiej znajdującej się poza terenem osiedla. W pobliŝu znajdują się równieŝ budynki mieszkalne z indywidualnymi paleniskami oraz w odległości ok m. ulice o średnim natęŝeniu ruchu. Na terenie miasta nie ma zakładów emitujących do powietrza tlenki azotu i siarki. NajwyŜsze zawartości SO 2, NO 2 i zapylenia w powietrzu występują w miesiącach zimowych, a najniŝsze w okresie letnim. Taki rozkład zanieczyszczeń w ciągu roku wynika z faktu spalania paliw w celu ogrzewania mieszkań podczas zimy. Wyniki badań zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego są zróŝnicowane w poszczególnych porach roku i są związane przede wszystkim z sezonem grzewczym. Zanieczyszczenia pochodzą równieŝ ze spalin pojazdów z dwóch najbliŝszych ulic Konstytucji 3 Maja i 30-Stycznia i ogólnie ruchu samochodowego w całym mieście. Na drodze osiedlowej dochodzącej do budynku stacji ruch samochodów jest bardzo mały. Na terenie miasta nie ma duŝych zakładów, które emitowałyby do powietrza tlenki azotu i siarki. Istotny wpływ na poziom zanieczyszczeń w powietrzu mają budynki mieszkalne z małymi indywidualnymi paleniskami, kotłownie lokalne oraz warunki pogodowe, które wpływają na skupienie lub rozproszenie zanieczyszczeń. Przy pogodzie pochmurnej, wilgotnej, bezwietrznej zanieczyszczenia utrzymują się długo ze względu na bezruch powietrza. Przy słonecznej i wietrznej pogodzie zanieczyszczenia są rozwiewane szybko. Analizując wyniki pomiarów otrzymane w ciągu 5 ostatnich lat (2005, 2006, 2007, 2008, 2009) stwierdzamy utrzymujące się poniŝej dopuszczalnych progów stęŝenie badanych 3 parametrów. W 2006 roku oznaczone zostały stosunkowo wysokie stęŝenia maksymalne poszczególnych parametrów na początku roku. Wynika to być moŝe z faktu, Ŝe trwała budowa obwodnicy, przez miasto przejeŝdŝała duŝa ilość samochodów cięŝarowych woŝących materiał na budowę. W 2008 r. stęŝenie pyłu zawieszonego BS oraz NO 2 było nieznacznie wyŝsze aniŝeli w roku 2007, natomiast stęŝenie SO 2 niŝsze aniŝeli w 2007 r. RóŜnice te mogły wynikać z wielkości ogrzewania mieszkań i warunków pogodowych, poniewaŝ nie są znane inne moŝliwe przyczyny róŝnic. Wielkość poszczególnych stęŝeń zanieczyszczeń jest niŝsza aniŝeli wielkości maksymalne określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu ( Dz. U. nr 47, poz. 281 ). W 2009 roku nastąpił znaczący wzrost stęŝenia dwutlenku azotu w ciągu całego roku. Zanotowano równieŝ wzrost stęŝenia pyłu zawieszonego BS w stosunku do lat poprzednich, analizowanych. Nieznacznie wzrosło równieŝ stęŝenie dwutlenku siarki w stosunku do roku Nieznane są przyczyny wzrostu stęŝenia badanych parametrów, poniewaŝ w 2009 roku nie były prowadzone Ŝadne prace remontowe, budowlane. Nie powstał teŝ Ŝaden nowy zakład produkcyjny, który powodowałby emisję zanieczyszczeń do powietrza. Mimo wzrostu stęŝenia badanych parametrów, wszystkie wyniki oznaczanych parametrów nie przekraczają wartości określonych przepisami. Dopuszczalne poziomy substancji dla pyłu zawieszonego BS, NO 2 i SO 2 podano wg Dz. U. Nr 47 poz. 281 z 2008 r. Str. 31

34 Pył zawieszony BS : Dopuszczalny poziom substancji z marginesem tolerancji Dopuszczalny poziom substancji bez marginesu tolerancji Górny próg oszacowania Dolny próg oszacowania - 50 µg/m 3 30 µg/m 3 20 µg/m W 2009 roku nie zanotowaliśmy przekroczenia dopuszczalnego poziomu substancji dla pyłu zawieszonego BS. Dwutlenek azotu NO 2, okres uśredniania wyników : rok kalendarzowy Dopuszczalny poziom substancji z marginesem tolerancji Dopuszczalny poziom substancji bez marginesu tolerancji Górny próg oszacowania Dolny próg oszacowania 42 µg/m 3 40 µg/m 3 32 µg/m 3 26 µg/m W 2009 roku nie było przekroczeń dopuszczalnego poziomu dla tej substancji. Dwutlenek siarki SO 2, okres uśredniania wyników 24 godziny : Dopuszczalny poziom substancji z marginesem tolerancji Dopuszczalny poziom substancji bez marginesu tolerancji Górny próg oszacowania Dolny próg oszacowania µg/m 3 75 µg/m 3 50 µg/m W 2009 roku nie było przekroczeń dopuszczalnego poziomu dla tej substancji. Gospodarka nieczystościami płynnymi i postępowanie z odpadami stałymi oraz nadzór nad zanieczyszczeniami gleby na terenie powiatu międzyrzeckiego. Na terenie powiatu międzyrzeckiego gospodarka nieczystościami płynnymi jest bardzo zróŝnicowana, w zaleŝności od gminy. Stan nie uległ zmianie w stosunku do roku ubiegłego. Najlepiej skanalizowana jest gmina Międzyrzecz- ponad 90%. W gminie Skwierzyna skanalizowane jest miasto, natomiast tereny wiejskie nie posiadają sieci kanalizacyjnej. W gminie Trzciel skanalizowany został Trzciel, w pozostałej części gminy nie wykonano w 2009 r. sieci kanalizacyjnej. Poza 2 % mieszkańców Brójec skanalizowanych do lokalnej oczyszczalni, pozostali mieszkańcy ścieki odprowadzają do zbiorników bezodpływowych. W 2008 r. została zmodernizowana oczyszczalnia ścieków w Trzcielu. Jest to obecnie nowoczesny obiekt, o duŝych moŝliwościach przerobowych. Opracowane są plany budowy sieci sanitarnej dla gminy Trzciel. Ich budowa jest w dalszym ciągu uzaleŝniona od pozyskania funduszy unijnych. Przez ostatni rok nie została rozbudowana sieć kanalizacyjna na terenie gminy Pszczew. Skanalizowane są od kilku lat 3 miejscowości: Pszczew, Szarcz, Stołuń. Str. 32

35 RównieŜ w gminie Przytoczna i Bledzew w ostatnim roku nie rozbudowano sieci kanalizacyjnej. W większości gmin są opracowane projekty budowy sieci kanalizacyjnej. W 2009 r. gminy nie rozbudowywały sieci kanalizacyjnej. Procent skanalizowania poszczególnych gmin nie zmienił się w stosunku do ubiegłego roku. Ilość zbiorników bezodpływowych w skali powiatu jest znaczna. Większość z nich nie jest monitorowana. Sposób postępowania ze ściekami w tych przypadkach nie jest znany. W gminach stwierdza się niekontrolowany wywóz nieczystości płynnych w lasach i na pola, nieszczelne szamba. Zadaniem priorytetowym dla gmin jest doprowadzenie sieci sanitarnej do wszystkich mieszkańców. W zakresie gospodarki odpadami stałymi w ostatnich latach moŝna stwierdzić, Ŝe w kaŝdym roku odnotowuje się poprawę, jednak jest jeszcze wiele nieprawidłowości, zwłaszcza na terenach wiejskich. Gminy egzekwują od mieszkańców zaopatrzenie nieruchomości w pojemniki na odpady, zawieranie umów z firmami odbierającymi odpady a takŝe zapewniają mieszkańcom moŝliwość prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów poprzez ustawianie stosownych pojemników i zaopatrywanie gospodarstw w worki do selektywnej zbiórki odpadów. Nieprawidłowości w postępowaniu z odpadami dotyczą braku zbiórki selektywnej w gospodarstwach, pozbywanie się odpadów poprzez spalanie i wysypywania odpadów w miejscach nie wyznaczonych do tego celu (tzw. dzikie wysypiska), zbyt rzadkie opróŝnianie pojemników do gromadzenia odpadów. Opisane nieprawidłowości gminy starają się wyeliminować poprzez organizowanie dogodnych form zbierania odpadów - bezpłatne worki do selektywnej zbiórki odpadów, ustawienie większej ilości pojemników do zbiórki selektywnej. W gminie Pszczew w dalszym ciągu specjalnym nadzorem w zakresie postępowania z odpadami objęte są placówki handlowe. Zwrócono uwagę na czystość pojemników i miejsc gromadzenia odpadów oraz udokumentowaną częstotliwość wywozu odpadów. Gminy przywiązują coraz większa uwagę do problemu zbierania i utylizowania odpadów. Ocena stanu sanitarno-technicznego poszczególnych rodzajów urządzeń i obiektów uŝyteczności publicznej powiatu międzyrzeckiego. Ustęp publiczny -liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji - 1 -liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych - 1 -liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 1 -liczba wydanych decyzji administracyjnych merytorycznych - 0 Skontrolowano 1 całoroczny ustęp publiczny. W trakcie kontroli nie stwierdziliśmy uchybień. Obiekt zaopatrzony jest w wodę z wodociągu sieciowego, wyposaŝony w umywalki z bieŝącą ciepłą i zimną wodę. Nieczystości płynne odprowadzane do kanalizacji. Odpady komunalne gromadzone w pojemnikach, które są w dostatecznym stanie techniczno-sanitarnym. Pomieszczenia, urządzenia oraz elementy wyposaŝenia sanitariatu są w dobrym stanie techniczno-sanitarnym. Obiekt oceniono jako dobry. Str. 33

36 Domy Pomocy Społecznej - liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji - 4 -liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych - 4 -liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 7 -liczba wydanych decyzji administracyjnych merytorycznych - 0 Przeprowadzono 7 kontroli sanitarnych w tym 4 pod kątem czystości instalacji wentylacyjnej. Wszystkie obiekty pod względem techniczno-sanitarnym nie budzą zastrzeŝeń. Pomieszczenia utrzymane czysto. Tereny i otoczenia obiektów są uporządkowane i zagospodarowane. Obiekty oceniono jako dobre Hotele - liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych liczba wydanych decyzji administracyjnych merytorycznych - 0 Wszystkie hotele są w dobrym stanie techniczno-sanitarnym. Nieprawidłowości nie stwierdzono. Jako dobre oceniono 2 obiekty, jako bardzo dobre 2 obiekty. Motele - liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji - 1 -liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych - 1 -liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 2 -liczba wydanych decyzji administracyjnych merytorycznych - 0 Obiekt oceniono jako dobry. Inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie -liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych liczba wydanych decyzji administracyjnych merytorycznych - 0 Do tej grupy zakwalifikowano: Obiekty hotelarskie 11, Ośrodki wczasowe 11, Pole namiotowe 1, Miejsce biwakowania 5, Agroturystyka 3 Str. 34

37 Obiekty świadczące usługi hotelarskie całoroczne 9 obiektów, w tym 6 obiektów oceniono jako dobre. 2 obiekty prowadzą sezonowe pokoje noclegowe, ocenione zostały jako dobre. Pozostałe obiekty hotelarskie całoroczne 4 oceniono jako dostateczne. Obiekty agroturystyczne oceniono jako dobre. Ośrodki wczasowe: Jako dobre oceniono 3 ośrodki wczasowe. Pozostałe ośrodki 8 obiektów w dostatecznym stanie techniczno-sanitarnym. 1 - pole namiotowe zaopatrzone jest w umywalnie z natryskami z bieŝącą ciepłą i zimną wodą. WyposaŜenie pola w dostatecznym stanie, gospodarowanie odpadami i ściekami nie budzi zastrzeŝeń. Obiekt oceniono jako dostateczny. Miejsca biwakowania 5 obiektów - wyposaŝone dostatecznie, gospodarowanie odpadami komunalnymi i gospodarka nieczystościami płynnymi nie budziło zastrzeŝeń. Tereny i otoczenia uporządkowane Obiekty oceniono jako dostateczne. Nie wydano decyzji ani zaleceń w tej grupie obiektów. Zakłady fryzjerskie -liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych liczba wydanych zaleceń pokontrolnych - 3 W roku 2009 przybyły 4 nowe zakłady fryzjerskie. Wydano 3 zalecenia dotyczące: - zamontowania kranika do celów porządkowych wykonano, - zapewnienia prawidłowej dezynfekcji narzędzi fryzjerskich wykonano, - uporządkowania zaplecza zakładu oraz uzupełnienia dokumentacji zdrowotnej - wykonano Uzyskano poprawę stanu techniczno-sanitarnego w 4 zakładach fryzjerskich, a pozostałe są bez zmian w stosunku do roku ubiegłego. Jako dobre oceniono 12 zakładów, 24 jako dostateczne. Zakłady kosmetyczne -liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych liczba wydanych decyzji administracyjnych opłatowych - 1 -liczba wydanych zaleceń pokontrolnych liczba wyegzekwowanych zaleceń pokontrolnych - 5 -liczba nałoŝonych mandatów karnych oraz łączna ich wartość - 1 na 100,00 W roku 2009 skontrolowano 19 obiektów. Wydano 10 zaleceń. Dotyczyły: - uzyskania instrukcji postępowania urządzeniami uŝywanymi w zakładzie, opracowanie procedur: postępowania z odpadami niebezpiecznymi, postępowania przy wykonywaniu czynności, w trakcie których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek, sterylizacji i Str. 35

38 dezynfekcji narzędzi, - stosowania środka dezynfekcyjnego do dezynfekcji głowic urządzeń kosmetycznych, prowadzenia dokumentacji procesu sterylizacji narzędzi, dotyczyły równieŝ uŝywania pilników jednorazowo, uzyskania umowy na odpady niebezpieczne oraz uzyskania pełnej informacji o środkach dezynfekcyjnych, zapewnienia apteczki I pomocy, prawidłowego gromadzenia odpadów niebezpiecznych, wprowadzenia pojemników na sterylne narzędzia, zachowania rozdziału odzieŝy osobistej i ochronnej, uzyskanie umów na odbiór odpadów komunalnych - wykonano w określonym terminie a 5 jest w trakcie realizacji. W trakcie kontroli nałoŝono 1 mandat karny w wysokości 100,00 ze względu na uŝywanie zabrudzonych i nie zdezynfekowanych narzędzi oraz zakurzone i zabrudzone wyposaŝenie zakładu. W roku 2009 zarejestrowano 9 nowych zakładów kosmetycznych stan techniczno-sanitarny dobry. Poprawę uzyskano w 3 zakładach kosmetycznych pozostałe są bez zmian w stosunku do roku ubiegłego. Jako dobre oceniono 13 zakładów kosmetycznych, 6 jako dostateczne. Zakłady odnowy biologicznej -liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych - 9 -liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych liczba wydanych zaleceń pokontrolnych - 2 -liczba wyegzekwowanych zaleceń pokontrolnych - 2 W roku 2009 zarejestrowano 4 nowe obiekty. Wydane były 2 zalecenia, dotyczące : - zapewnienia kranika do celów porządkowych - wykonano - zapewnienia wieszaka na odzieŝ klientów wykonano - usunięcia sprzętu porządkowego z pomieszczenia wc - wykonano Obiekty oceniono jako dobre. Inne zakłady, w których są świadczone łącznie więcej niŝ jedna z usług fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej -liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji - 1 -liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych - 1 -liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 1 -liczba wydanych decyzji administracyjnych merytorycznych - 0 Nie stosowano zaleceń, decyzji. Obiekt oceniono jako dobry. Stacje kolejowe -liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji - 3 -liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych - 3 -liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 3 Stacje PKP: 2 w miastach i jeden przystanek na wsi. Obsługują jedynie ruch szynobusów, Str. 36

39 lokalny, nie przejeŝdŝają pociągi PKP. W Międzyrzeczu udostępniono podróŝnym jedynie perony, dawny budynek stacji nieczynny, wystawiony przez PKP do sprzedaŝy. Perony sprzątane, zabezpieczone w kosze na odpadki. Budynki stacji w Skwierzynie i Lutolu Suchym równieŝ nieczynne, sprzedaŝ biletów odbywa się w szynobusie. Perony utrzymane dostatecznie, sprzątane, kosze na odpadki opróŝniane. Cmentarze -liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 29 Tereny cmentarzy są ogrodzone, oznakowane tablicami. Punkty czerpania wody sprawne technicznie, miejsca składowania nieczystości wyznaczone, uporządkowane, postępowanie z odpadami komunalnymi prawidłowe. BieŜący stan sanitarno-porządkowy cmentarzy zachowany. Obiekty oceniono jako dobre. Prosektoria -liczba obiektów wg ewidencji - 2 -liczba obiektów skontrolowanych - 2 -liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 3 Prosektoria w dostatecznym stanie techniczno-sanitarnym. Postępowanie z odpadami prawidłowe. Sprzątanie pomieszczeń odbywa się zgodnie z opracowaną procedurą. Obiekty oceniono jako dostateczne. Tereny rekreacyjne -liczba obiektów wg ewidencji - 8 -liczba obiektów skontrolowanych - 8 -liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 14 Skontrolowano Ogródek Jordanowski w Międzyrzeczu oraz piaskownice na terenie powiatu międzyrzeckiego. Sprzęt zabawowy oraz piaskownice oceniono jako dostateczne. BieŜący stan sanitarno-porządkowy nie budzi zastrzeŝeń. Inne obiekty uŝyteczności publicznej: Zakłady pralnicze -liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji - 3 -liczba urządzeń/ obiektów skontrolowanych - 3 Str. 37

40 -liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 3 -liczba nałoŝonych mandatów karnych oraz łączna ich wartość - 0 -inne postępowanie administracyjne - 0 Skontrolowano 3 znajdujące się w nadzorze pralnie. Pralnie świadczą usługi ogólne. Pralnia Impel zaprzestała prowadzenia działalności w zakresie prania bielizny szpitalnej, prowadzona jest działalność w zakresie prania odzieŝy i bielizny innej niŝ szpitalna. W podsumowaniu: 2 obiekty dostateczne, 1 dobry. Apteki -liczba urzadzenia/obiektów wg ewidencji liczba urządzenia/obiektów skontrolowanych liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 17 W roku 2009 ujęto dodatkowo1 nowy obiekt. Pomieszczenia wszystkich aptek są w dobrym stanie techniczno-sanitarnym, utrzymane czysto Apteki zostały ocenione jako dobre. Boiska i hale sportowe -liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji - 4 -liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych - 4 -liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 5 W ewidencji znajduje się 1 hala widowiskowo- sportowa oraz 3 boiska sportowe. Nie stwierdzono nieprawidłowości. Obiekty w dostatecznym stanie techniczno-sanitarnym. Utrzymane czysto. Halę sportową oraz boiska oceniono jako dostateczne. Obiekty kulturalne - liczba obiektów wg ewidencji - 8 -liczba obiektów skontrolowanych - 6 -liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 9 W budynku Domu Kultury i kina w Międzyrzeczu w dalszym ciągu prowadzone są prace związane z kapitalnym remontem obiektu po katastrofie budowlanej. Wydane w poprzednich latach zalecenia dot. dwóch domów kultury dotyczące stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń zostały przedłuŝone ze względu na brak środków finansowych. Obiekty są w dostatecznym stanie techniczno-sanitarnym, ich stan nie uległ poprawie w stosunku do poprzednich lat. 1 obiekt oceniono jako dobry (Muzeum w Międzyrzeczu). Str. 38

41 Targowiska - liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji - 2 -liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych - 2 -liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 3 Targowiska w dostatecznym stanie techniczno-sanitarnym. Obiekty oceniono jako dostateczne. Przystanki autobusowe - liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych liczba wydanych decyzji administracyjnych merytorycznych - 0 Przystanki w dostatecznym stanie techniczno- porządkowym. Nieczystości stałe wywoŝone systematycznie. Obiekty oceniono jako dostateczne. Parkingi -liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji - 5 -liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych - 5 -liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 9 W bieŝącym roku wykreślono 1 obiekt obiekt zaprzestał działalność. Tereny i wyposaŝenie parkingów w dostatecznym stanie techniczno- sanitarnym. Nieprawidłowości w postępowaniu z odpadami komunalnymi i ściekami nie stwierdzono. Obiekty oceniono jako dostateczne. CPN i stacje paliw płynnych -liczba urządzeń/obiektów wg ewidencji liczba urządzeń/obiektów skontrolowanych liczba przeprowadzonych kontroli sanitarnych - 12 Jako dobre oceniono 8 stacji paliw (5 w miastach, 4 na terenach wiejskich) pozostałe 3 jako dostateczne. W trakcie kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości, nie wystawiano decyzji i zaleceń. Stan sanitarno-techniczny toalet nie budzi zastrzeŝeń, gospodarka odpadami i nieczystościami płynnymi prawidłowa. Wniesione w 2009 roku sprawy interwencyjne. W 2009 r. wpłynęło 12 pism interwencyjnych w tym: 10 zostało przekazanych po rozpoznaniu według właściwości, 2 załatwione we własnym zakresie. Str. 39

42 Pisma interwencyjne przekazane dotyczyły: 1 jakości wody (przekazane do Urzędu Gminy), 1 dot. gospodarki nieczystościami płynnymi (przekazane do Urzędu Gminy), 7 dot. stanu sanitarno-technicznego budynków mieszkalnych i posesji oraz stanu sanitarnego otoczenia człowieka, w tym: 2 dotyczące występowania gryzoni, 2 dotyczące uciąŝliwych hodowli, 1 warunków mieszkaniowych, 2 nieporządku na posesji (przekazane organom gminnym), 1 dot. hałasu ( przekazano do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego). Pisma interwencyjne załatwione we własnym zakresie (2) dotyczyły: - dotyczyły jakości wody w wodociągach publicznych po przeprowadzonych kontrolach i badaniach wody uznano za bezzasadne Podsumowanie nadzoru w zakresie Higieny Komunalnej: 1. W zakresie nadzoru sanitarnego nad jakością wody przeznaczonej do spoŝycia przez ludzi stwierdzamy systematyczną poprawę zaopatrzenia mieszkańców. Nie stwierdza się przypadków pogorszenia jakości mikrobiologicznej wody. W 6 wodociągach woda jest dopuszczona warunkowo do spoŝycia ze względu na podwyŝszone parametry chemiczne. W dalszym ciągu są w powiecie miejscowości niezwodociągowane. 2. Brak jest pomieszczeń dla podróŝnych korzystających z szynobusów na terenie powiatu. Istniejące budynki dworcowe PKP znajdują się w złym stanie technicznym i nie nadają się do uŝytku. 3. Rozbudowa sieci kanalizacyjnej na terenie powiatu nie jest prowadzona w wystarczającym stopniu. W wielu miejscowościach wiejskich brak jest sieci kanalizacyjnej, w związku z tym gospodarka ściekowa jest nieuregulowana i moŝe wpływać na stan sanitarny środowiska. Str. 40

43 Stan sanitarny obiektów słuŝby zdrowia. 1. Nadzorowane obiekty i działalność kontrolno represyjna. ilość i rodzaj nadzorowanych obiektów : Publiczne 27 Niepubliczne Szpitale Poradnie/ośrodki/przychodnie/ambulatoria Inne zakłady opieki zdrowotnej Indywidualne praktyki lekarskie Indywidualne specjalistyczne praktyki lekarskie Indywidualne praktyki lekarzy dentystów Indywidualne specjalistyczne praktyki lekarzy dentystów Indywidualne praktyki pielęgniarek i połoŝnych Inne obiekty świadczące usługi medyczne nie będące ZOZ 8. zakres sprawowanego nadzoru i rodzaj kontroli: Sekcja Epidemiologii: Sekcja Epidemiologii sprawuje nadzór nad obiektami słuŝby zdrowia w zakresie warunków jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładów opieki zdrowotnej, przestrzegania zasad higieny przez personel oraz bieŝącej czystości. W obiektach słuŝby zdrowia przeprowadzono bieŝące kontrole sanitarne, kontrole sprawdzające, kontrole kompleksowe szpitali, kontrole tematyczne i kontrole interwencyjne oraz kontrole skuteczności procesu sterylizacji. Sekcja Higieny Komunalnej: Nadzór nad obiektami słuŝby zdrowia w zakresie: zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spoŝycia, gospodarki odpadami stałymi: komunalnymi i medycznymi, gospodarki nieczystościami płynnymi, postępowania z bielizną czystą i brudną, zaplecza porządkowego, stanu techniczno- sanitarnego pomieszczeń zakładu, w tym pomieszczeń higieniczno-sanitarnych. Prowadzono kontrole bieŝące, tematyczne, kompleksowe i sprawdzające. Sekcja Higieny śywności, śywienia i Przedmiotów UŜytku: Zakłady opieki zdrowotnej kontrolowane były w zakresie przestrzegania prawa Ŝywnościowego. Wszystkie zakłady zostały skontrolowane. Sklasyfikowano 3 zakłady. Przeprowadzono ogółem 9 kontroli sanitarnych. Ponadto przeprowadzono 3 kontrole w zakładzie świadczącym usługi cateringowe w zakresie Ŝywienia pacjentów Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Międzyrzeczu. Str. 41

44 W Szpitalu SP ZOZ w Międzyrzeczu przeprowadzono 3 kontrole, w tym 1 kompleksową, 1 kontrolę sanitarną i 1 kontrolę sprawdzającą (dotyczyła wydanych decyzji Hś-31/08 i Hś-61/06. W Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Międzyrzeczu przeprowadzono 2 kontrole, w tym 1 kontrolę kompleksową i 1 kontrolę dotyczącą zagospodarowania odpadów kat.3. (wspólna z przedstawicielem Inspekcji Weterynaryjnej) i 3 kontrole w kuchni świadczącej usługi cateringowe dla Szpitala. W Szpitalu NZOZ Skwierzyna przeprowadzono 4 kontrole sanitarne, w tym 1 kontrolę kompleksową, 1 sprawdzającą i 2 sanitarne. Sekcja Higieny Pracy: Kontrola warunków pracy i ocena ryzyka zawodowego pracowników naraŝonych na działanie czynników rakotwórczych, ogólne zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie stosowania niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych, ocena realizacji wymogów w zakresie występowania w środowisku pracy szkodliwych czynników biologicznych. W obiektach słuŝby zdrowia przeprowadzono kontrole kompleksowe szpitali i kontrole sprawdzające. Stanowisko ds. Promocji zdrowia i Oświaty Zdrowotnej: Wizytacje działalności oświatowo zdrowotnej i promocji zdrowia, diagnoza przedsięwzięć prozdrowotnych w zakładzie opieki zdrowotnej Samodzielne Stanowisko Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego: Planowa kontrola kompleksowa szpitali i kontrola obiektów budowlanych zgłoszonych do odbioru, uzgadnianie dokumentacji projektowej (technologicznej i budowlanej). działalność kontrolno represyjna: Sekcja Epidemiologii: Liczba obiektów słuŝby zdrowia pod nadzorem Sekcji Epidemiologii w 2009r. wynosiła 161, zaplanowano do kontroli w 2009r. 98 obiektów, skontrolowano 89 obiektów tj. 90,81 %. o Ilość kontroli wykonanych ogółem 156, w tym: w szpitalach 39, przychodnie/ ośrodki / poradnie 49, indywidualna praktyka lekarska 54, indywidualna praktyka pielęgniarska 5, inne ZOZ - 3, inne obiekty świadczące usługi medyczne nie będące ZOZ 6. o Wydano ogółem 22 decyzje, w tym 10 decyzji merytorycznych i 12 decyzji płatniczych. o Pobrano 10 wymazów sanitarnych wyniki nie kwestionowane. o Skontrolowano 25 autoklawów - 100% sterylizacji skutecznych - zuŝyto 92 sporale A. o Wydano 23 zalecenia pokontrolne. o Mandatów nie nałoŝono. Sekcja Higieny Komunalnej: Skontrolowano 18 obiektów będących w nadzorze higieny komunalnej. Przeprowadzono 22 kontrole: - szpital niepubliczny 3 kontroli, - szpitale publiczne 4 kontroli, - poradnie niepubliczne 11 kontroli, - poradnie publiczne 4 kontrole. Str. 42

45 Wydano 5 decyzji administracyjnych : w tym 3 decyzje merytoryczne i 2 decyzje opłatowe. Wydano 2 zalecenia, które zostały wykonane. Nie nałoŝono mandatów karnych. Sekcja Higieny śywności, śywienia i Przedmiotów UŜytku: Skontrolowano 3 obiekty, ilość kontroli - 9 w szpitalach i 3 w zakładzie usług cateringowych. Wydano 1 decyzję merytoryczną o usunięciu uchybień i 4 decyzje administracyjne dot. przedłuŝenia terminu wykonania decyzji. Wydano 1 decyzję opłatową dla zakładu świadczącego usługi cateringowe, nie nakładano mandatów karnych. Wydano 1 zalecenie pokontrolne. Sekcja Higieny Pracy: - skontrolowano 4 zakłady słuŝby zdrowia, - ogółem przeprowadzono 6 kontroli sanitarnych w tym: SPZOZ Międzyrzecz 3 kontrole w tym 1 kontrola kompleksowa i 2 sprawdzające, SPSNPCH w Międzyrzeczu 1 kontrola kompleksowa, NZOZ SZPITAL Sp. z o.o. Skwierzyna 1 kontrola kompleksowa, NZOZ PRZYCHODNIA Sp. z o.o. Skwierzyna -1 kontrola sprawdzająca - wydano ogółem 3 decyzje administracyjne merytoryczne i 1 płatniczą, - nie wydawano zaleceń pokontrolnych oraz nie nakładano mandatów karnych. Stanowisko ds. Promocji zdrowia i Oświaty Zdrowotnej: - ilość skontrolowanych obiektów-12, - ilość wizytacji ogółem: 12, - nie wydawano decyzji administracyjnych, zaleceń pokontrolnych oraz nie nakładano mandatów karnych. Samodzielne Stanowisko Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego: Przeprowadzono 3 kontrole sanitarne w szpitalach. 2. Zakłady opieki zdrowotnej zamkniętej Stan sanitarno techniczny i funkcjonalność: stan sanitarno techniczny i funkcjonalność: Stan techniczno- sanitarny pomieszczeń zakładów nie budzi zastrzeŝeń, z wyjątkiem pomieszczeń, na które wydano decyzje (opisane poniŝej). Funkcjonalność nie uległa zmianie w stosunku do lat ubiegłych. Nie zawsze jest zgodna z wymaganiami rozporządzenia (krzyŝowanie się dróg, wspólne windy, łączenie funkcji brudownika i pomieszczenia porządkowego). Są to jednak obiekty w starych budynkach, funkcjonujące od wielu lat. Wydzielone są magazyny na odzieŝ osób hospitalizowanych. Zapewnione są szatnie dla personelu utrzymane czysto. Odwiedzający mają moŝliwość korzystania z wieszaków znajdujących się w pokojach odwiedzin na poszczególnych oddziałach. Wózki inwalidzkie ustawiane są na poszczególnych oddziałach przy salach chorych, natomiast dziecięce na korytarzu przed oddziałem dziecięcym. Str. 43

46 Pomieszczenia higieniczno-sanitarne dla pracowników zakładów są dostępne na oddziałach utrzymane czysto, dezynfekowane na bieŝąco, natomiast dla osób odwiedzających są wydzielone ustępy przy izbie przyjęć stan technicznosanitarny nie budzi zastrzeŝeń. Szpitale: SP ZOZ Międzyrzecz i N ZOZ w Skwierzynie obciąŝone są decyzjami wydanymi w 2008 r. dotyczącymi stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń magazynu odpadów medycznych oraz wydzielenia miejsca przeznaczonego do dezynfekcji, mycia i przechowywania środków transportu wewnątrzzakładowego. Decyzja wydana w 2008 r. na SPSzNiPCh w Międzyrzeczu dotycząca stanu techniczno-sanitarnego pomieszczenia magazynu odpadów medycznych została wykonana. W 2009 roku wydano 3 decyzje dotyczące: - zapewnienia pomieszczenia lub innego chłodnego miejsca do przechowywania zwłok w okresie pomiędzy stwierdzeniem zgonu a przewiezieniem do chłodni z terminem wykonania w 2010r (Skwierzyna). - właściwego stanu techniczno-sanitarnego magazynu bielizny czystej na oddziale 20 w SP SzNPCh z terminem realizacji 2010 r. - właściwego stanu techniczno-sanitarnego pomieszczenia sanitarno-higienicznego dla męŝczyzn na oddziale chirurgicznym SP ZOZ w Międzyrzeczu do końca 2009r. Wydano 1 zalecenie dot. zabezpieczenia magazynu odzieŝy pacjentów przed dostępem owadów i gryzoni, zabezpieczenia szaf, w których przechowywana jest bielizna czysta przed dostępem osób postronnych. przystosowanie dla osób niepełnosprawnych: Szpitale są przystosowane dla osób niepełnosprawnych, w szczególności poruszających się na wózkach inwalidzkich. prowadzone: inwestycje, modernizacje, remonty, a takŝe odstępstwa i uzgodnienia dokumentacji: Na terenie szpitali wykonywane są roboty budowlane, remontowe wg załoŝonych planów. Zakres tych robót nie jest uzgadniany pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych z organami PIS. W NZOZ Skwierzyna w ramach robót budowlanych i inwestycyjnych (przebudowa i zmiana sposobu uŝytkowania) wykonano blok operacyjny w oparciu o dokumentację projektową uzgodnioną pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych z PPIS w Międzyrzeczu. W 2009 r. dokonano oględzin w/w bloku. Stwierdzono, Ŝe wykonany został zgodnie z projektem budowlanym oraz warunkami pozwolenia na budowę, z uwzględnieniem wymagań higienicznych i zdrowotnych określonych w obowiązujących przepisach. opracowanie i realizacja programów dostosowania: Nie były opiniowane programy dostosowawcze. Realizacja programów przebiega według ustalonych terminów Stan sanitarno porządkowy. Oddziały utrzymane czysto. Pomieszczenia sanitarno-higieniczne w dobrym stanie, ściany i podłogi zmywalne, przecierane środkiem dezynfekcyjnym. Urządzenia Str. 44

47 sanitarne sprawne, czyste, dezynfekowane na bieŝąco. Pomieszczenia sanitarne dla personelu wyposaŝone w dozowniki z mydłem i środkiem do dezynfekcji rąk oraz ręczniki papierowe. Kubły pedałowe z workami foliowymi- opróŝniane na bieŝąco. Gospodarka bielizną czystą i brudną prowadzona prawidłowo. Zapas środków czystościowych, dezynfekcyjnych wystarczający, zgromadzony w wydzielonych pomieszczeniach. Otoczenie wokół obiektów uporządkowane, czyste. Nieczystości stałe gromadzone w typowych pojemnikach, ustawiane na terenie utwardzonym, utrzymanym dostatecznie czysto Stan sanitarno higieniczny wybranych oddziałów i pracowni: oddziały noworodkowe Stanowiska do mycia rąk wyposaŝone są zgodnie z zaleceniami, opracowana jest procedura mycia rąk oraz inne wymagane procedury higieniczne. Prace porządkowe wykonuje personel szpitala, sprzęt po zakończonym sprzątaniu jest myty i dezynfekowany wg opracowanej procedury, a mopy przekazywane do pralni. Oddziały zaopatrzone są w odpowiednie środki dezynfekcyjne dezynfekcja prowadzana wg opracowanych procedur. Sprzęt wielokrotnego uŝytku dezynfekowany prawidłowo, sterylizowany w punkcie sterylizacji szpitalnej - NZOZ Skwierzyna i w punkcie sterylizacji na bloku operacyjnym - SPZOZ Międzyrzecz. Procesowi sterylizacji podlega sprzęt wielokrotnego uŝytku, pierwsza bielizna noworodkowa, materiał opatrunkowy. Do sterylizacji stosuje się rękawy papierowo-foliowe, sprzęt po sterylizacji przechowywany jest prawidłowo (w szafach i pojemnikach zamykanych lub w workach antykurzowych), oznakowany prawidłowo, w kaŝdym pakiecie jest test chemiczny, testy są archiwizowane. Gromadzenie bielizny brudnej i przechowywanie bielizny czystej prawidłowe (wg opracowanych procedur). Oddziały dysponują odzieŝą jednorazowego uŝytku i stosują ją odpowiednio. inne oddziały Bez większych zastrzeŝeń. Prace na oddziałach odbywają się zgodnie z opracowanymi w Szpitalach procedurami. Na nieprawidłowości wydano decyzje, które dotyczyły: 1) ZOL w szpitalu w Skwierzynie z terminem wykonania do r. - Ściany, podłogi, drzwi, grzejniki oraz wyposaŝenie pomieszczeń na oddziale opiekuńczo leczniczym w tym salach łóŝkowych, sanitariatach, łazienkach, korytarzach doprowadzić do stanu umoŝliwiającego prowadzenie skutecznych zabiegów mycia i dezynfekcji. 2) oddziałów nr 3, 16a, 16b, 19c w SPSzNPCh - Międzyrzecz z terminem wykonania do r. - oddział wyposaŝyć w separatkę lub izolatkę (dot. oddz. nr 3, 16a, 16b, 19c); okna w pokojach, w których przebywają pacjenci oszklić od wewnątrz szkłem bezpiecznym (dot. oddz. nr 3, 16a); pokoje łóŝkowe przeznaczyć dla pobytu stałego nie więcej niŝ 5 pacjentów (dot. oddz. nr 3, 16a, 16b); podłogi wykonać z materiałów umoŝliwiających ich mycie i dezynfekcję oraz ściany z podłogami połączyć w sposób bezszczelinowy (dot. oddz. nr 19c); ściany na oddziale doprowadzić do stanu umoŝliwiającego przeprowadzenie prawidłowych procesów mycia i dezynfekcji (dot. oddz. nr 19c). Str. 45

48 3) ZOL, oddz. internistyczno kardiologicznego, oddz. rehabilitacji w SPZOZ w Międzyrzeczu z terminem do r. - podłogi w zakładzie opiekuńczo - leczniczym wykonać z materiałów umoŝliwiających ich mycie i dezynfekcję; naroŝniki ścian na korytarzach doprowadzić do stanu umoŝliwiającego przeprowadzenie prawidłowych procesów mycia i dezynfekcji (dot. oddz. internistyczno kardiologicznego, rehabilitacji, zakładu opiekuńczo - leczniczego); doprowadzić do prawidłowego stanu sanitarno higienicznego zniszczone drzwi w zakładzie opiekuńczo leczniczym; doprowadzić do prawidłowego stanu sanitarno higienicznego łazienki na oddz. internistyczno kardiologicznym; doprowadzić do prawidłowego stanu sanitarno higienicznego brudownik na oddziale rehabilitacji. Wydano teŝ zalecenia np. narzędzia zawiasowe w pakietach przeznaczonych do sterylizacji pozostawiać otwarte; usunąć z pomieszczeń kwiaty doniczkowe; uaktualnić badania do celów sanitarno epidemiologicznych; przeprowadzić szkolenie dla personelu o tematyce odpadów medycznych; uaktualnić program dostosowawczy; przedstawić pisemną informację odnośnie rozpoczęcia remontu; udroŝnić wentylację grawitacyjną. pracownie endoskopowe Pracownie mieszczą się na terenie szpitala i składają się z dwóch pomieszczeń. W pomieszczeniach czystość bieŝąca jest zachowana, podłogi łatwo zmywalne, stanowiska mycia rąk wyposaŝone prawidłowo, opracowane są procedury mycia rąk oraz inne niezbędne procedury higieniczne. Procesy porządkowe prowadzone są przez personel szpitala wg opracowanych procedur. Środki do mycia i dezynfekcji endoskopów dobrane są właściwie, posiadają informację, Ŝe mogą być uŝyte do procesu dezynfekcji endoskopów w myjkach automatycznych. Pracownicy wyposaŝeni są w odzieŝ ochronną (fartuchy, rękawice jednorazowego uŝytku, okulary, maski). Mycie, dezynfekcja, płukanie i suszenie endoskopów w SPZOZ w Międzyrzeczu i w NZOZ w Skwierzynie odbywa się maszynowo. Zarówno jeden jaki drugi szpital posiada myjkę dezynfektor. Po zakończeniu procesu mycia i dezynfekcji sprzęt przechowywany jest w pozycji wiszącej w zamkniętych szafach. Do procesu sterylizacji stosuje się rękawy papierowo-foliowe, akcesoria poddawane procesowi sterylizacji to: szczotki do mycia, końcówki do wycinków. Sprzęt po sterylizacji przechowywany jest w szafie lekarskiej i jest prawidłowo oznakowany. Sterylizację przeprowadza się na terenie szpitala (punkt sterylizacji na bloku operacyjnym SPZOZ Międzyrzecz, punkt sterylizacji NZOZ Skwierzyna) Czystość mikrobiologiczna: dezynfekcja środki dezynfekcyjne są dobrane właściwie, Str. 46

49 pojemniki na roztwory uŝytkowe, są stabilne, z przykrywą, mają odpowiednią wielkość, są oznakowane, właściwie postępuje się z pojemnikami po zakończonym procesie dezynfekcji, roztwory uŝytkowe przygotowywane wg zaleceń producenta oraz wg instrukcji, które znajdują się przy stanowiskach prowadzenia dezynfekcji, przechowywanie preparatów dezynfekcyjnych prawidłowe. sterylizacja sterylizację materiałów i sprzętu medycznego wielokrotnego uŝytku wykonuje się na terenie Szpitali w sterylizatorach parowych (autoklawach), Szpital Międzyrzecz posiada 2 sterylizatory (Chirana i AS668) kl S, szpital Skwierzyna posiada równieŝ 2 sterylizatory (Chirana i ASV100) - klasy nie ustalono z powodu braku danych przygotowanie materiału i sprzętu do sterylizacji prawidłowe stosowane materiały opakowaniowe: rękawy papierowo foliowe, papier sterylizacyjny spełniają normy określone w PN EN 868 stosowanie wskaźników chemicznych - kaŝdy pakiet, kaŝdy wsad kontrola biologiczna odbywa się 1-2 x w miesiącu i w razie potrzeby prowadzona archiwizacja wskaźników chemicznych i biologicznych przechowywanie materiału i sprzętu po sterylizacji prawidłowe (zamknięte szafy, dodatkowe opakowania antykurzowe, zachowany jest czas przechowywania narzędzi po sterylizacji) ocena czystości mikrobiologicznej W 2009r. w szpitalach wymazów sanitarnych nie pobierano Zaopatrzenie w wodę przeznaczoną do spoŝycia przez ludzi. Podstawowym źródłem zaopatrzenia w wodę do spoŝycia szpitala NZOZ Skwierzyna jest wodociąg publiczny w Skwierzynie, szpitali SPZOZ i SzNiPCh w Międzyrzeczu indywidualne ujęcia wody znajdujące się na terenie szpitali. Rezerwowe źródło zaopatrzenia w wodę do spoŝycia szpitala w Skwierzynie stanowi indywidualne ujęcie znajdujące się na terenie szpitala. Dla szpitali SPZOZ i SPSzNiPCh w Międzyrzeczu - wodociąg publiczny w Międzyrzeczu. Stan techniczny i sanitarny urządzeń wodociągowych oraz studni szpitali nie budzi zastrzeŝeń. Ujęcia wody zabezpieczone. Pomieszczenia stacji uzdatniania wody i zbiorniki utrzymane czysto. Wydano 1 decyzję administracyjną merytoryczną dot. doprowadzenia do właściwego stanu technicznego pomieszczenia stacji uzdatniania wody oraz zbiorników technologicznych w SP ZOZ Międzyrzecz. Jakość wody przeznaczonej do spoŝycia przez ludzi w zakresie badanych parametrów fizykochemicznych i mikrobiologicznych odpowiada wymaganiom sanitarnym. Badania wody ciepłej uŝytkowej na obecność pałeczek Legionella we wszystkich szpitalach nie wykazały obecności bakterii w instalacji wodociągowej szpitali Bloki Ŝywienia: Dane liczbowe: Str. 47

50 ilość obiektów 3. liczba przeprowadzonych kontroli - 9 w szpitalach i 3 w zakładzie usług cateringowych. liczba wydanych decyzji - 1 decyzja merytoryczna o usunięciu uchybień i 3 decyzje przedłuŝające termin wykonania obowiązków. liczba i kwota nałoŝonych mandatów Najczęściej występujące uchybienia w 2009r. przykłady powtarzających się uchybień na przestrzeni lat : W 2 nadzorowanych szpitalach w obrębie kuchni centralnej występuje nieprawidłowy układ funkcjonalny, polegający na tym, Ŝe do pomieszczeń bloku Ŝywienia prowadzą wspólne drogi komunikacyjne z personelem medycznym i osobami postronnymi. W Szpitalu SP ZOZ w Międzyrzeczu naczynia transportowe myte są w kuchenkach oddziałowych z rozdziałem czasowym, (wszystkie kuchenki wyposaŝone w zmywarki do naczyń). W Szpitalu SP ZOZ w Międzyrzeczu stwierdzono wymagające odnowienia ściany i sufity w pomieszczeniach kuchni centralnej i niektórych kuchenkach oddziałowych, o złym stanie posadzki, drzwi i okna w szatni personelu, częściowo zniszczone wyposaŝenie i sprzęt. W Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Międzyrzeczu stwierdzono w niektórych kuchenkach zły stan ścian i podłóg (Oddział 11, 18) oraz wyposaŝenia i sprzętu. W Szpitalu N ZOZ w Skwierzynie stwierdzono nieodpowiedni stan ścian, sufitów, posadzek, instalacji wodno kanalizacyjnej i wentylacyjnej. W NZOZ Skwierzyna wdroŝono system HACCP, jednak brak procedur weryfikacji systemu Przykłady poprawy stanu sanitarnego bloków Ŝywienia w 2009r. W Szpitalu SP ZOZ Międzyrzecz kuchenkę oddziału dziecięcego zaopatrzono w nowe szafki kuchenne i nową lodówkę, w oddziale wewnętrznym odmalowano drzwi do kuchenki i wymieniono szafkę pod zlewozmywakiem, pomieszczenie do mycia pojemników na odpady zaopatrzono w podgrzewacz ciepłej wody Ocena transportu posiłków dla pacjentów w szpitalach W 2 nadzorowanych szpitalach transport posiłków z kuchni centralnej odbywa się częściowo wspólnymi z personelem medycznym i osobami postronnymi korytarzami komunikacyjnymi. Posiłki są przewoŝone wózkami w zamykanych naczyniach transportowych, gwarantujących właściwą temperaturę potraw i pełną ochronę przed zanieczyszczeniem. W Szpitalu dla N.i P.Ch. w Międzyrzeczu transport odbywa się przez teren odkryty, specjalnie do tego celu przeznaczonym środkiem transportu Tabelaryczne przedstawienie danych dotyczących stanu sanitarnego obiektów (lata ): Str. 48

51 2007 Rodzaj obiektów Liczba obiektów wg ewidencji Liczba obiektów skontrolowanych Liczba obiektów niezgodnych z wymaganiami * Bloki Ŝywienia w szpitalach Kuchnie mleczne Stołówki w sanatoriach Rodzaj obiektów Liczba obiektów wg ewidencji Liczba obiektów skontrolowanych Liczba obiektów niezgodnych z wymaganiami * Bloki Ŝywienia w szpitalach Kuchnie mleczne Stołówki w sanatoriach Rodzaj obiektów Liczba obiektów wg ewidencji Liczba obiektów skontrolowanych Liczba obiektów niezgodnych z wymaganiami * Bloki Ŝywienia w szpitalach Kuchnie mleczne Stołówki w sanatoriach Wnioski: Stan sanitarno-higieniczny bloków Ŝywienia w szpitalach nie uległ wyraźnemu polepszeniu, o czy świadczą nie wykonane decyzje dotyczące uchybień technicznych (ściany, posadzki, okna, drzwi, zuŝyty sprzęt). Podobnie jak w latach poprzednich jako zadania priorytetowe traktuje się obowiązki medyczne, natomiast Ŝywienie i sprawy z nim związane pozostają na dalszym planie. Od lat w szpitalach obowiązuje ta sama, niska stawka Ŝywieniowa wynosząca ok.4,50zł/ na pacjenta na dzień., co pokrywa tylko podstawowe potrzeby Ŝywieniowe. Ma to szczególne znaczenie w Szpitalu Psychiatrycznym, gdzie pacjenci przebywają przez wiele lat i nie są doŝywiani przez rodziny Pralnie. Wszystkie szpitale korzystają z pralni zewnętrznych. Pralnia Impel znajdująca się na terenie Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych zaprzestała działalności w zakresie prania bielizny szpitalnej Zakłady patomorfologii/prosektoria. Prosektoria działające na terenie szpitala w Międzyrzeczu i Skwierzynie dzierŝawione są i prowadzone przez firmę zewnętrzną. Prosektoria są w dostatecznym stanie 0 0 Str. 49

52 techniczno-sanitarnym. Sekcje prowadzone są tylko w Międzyrzeczu. Dezynfekcja narzędzi prawidłowa. Opracowane są i wdroŝone procedury dot. higienicznego mycia rąk, utrzymania czystości, postępowania po ekspozycji na krew, postępowania z odpadami, dezynfekcji narzędzi. Przeprowadzono 2 kontrole środków transportu do przewozu zwłok utrzymane czysto, dezynfekowane, stan techniczny dobry. Postępowanie z odpadami prawidłowe Postępowanie z nieczystościami: stałymi: medycznymi i komunalnymi: Postępowanie z odpadami we wszystkich szpitalach prawidłowe. Prowadzona jest segregacja odpadów w miejscu powstania na oddziałach na odpady: komunalne, medyczne niebezpieczne zakaźne i specjalne oraz pozostałe. Kolorystka worków prawidłowa. Sposób gromadzenia odpadów na oddziałach nie budzi zastrzeŝeń. Opracowane są instrukcje stanowiskowe oraz procedury postępowania z odpadami. Z oddziałów odpady zakaźne co najmniej raz dziennie przekazywane są do centralnego magazynu odpadów niebezpiecznych. Odpady pooperacyjne przechowywane są w chłodziarkach, odpowiednio zabezpieczonych. Magazyny do przechowywania odpadów wydzielone, oznakowane, zabezpieczone. 2 magazyny pod względem stanu sanitarno-technicznym nie spełniają wymagań obowiązujących przepisów. Obowiązują wydane w 2008 r. decyzje dotyczące doprowadzenia pomieszczeń magazynowych przeznaczonych do gromadzenia odpadów medycznych do odpowiedniego stanu sanitarnotechnicznego. Odpady medyczne odbierane są przez specjalistyczne firmy do utylizacji poprzez spalenie w spalarniach. Zakłady posiadają decyzję Starosty Międzyrzeckiego zatwierdzające programy gospodarki odpadami. Wydane zostało 1 zalecenie dot. wprowadzenia ewidencji przyjmowanych z zewnątrz odpadów medycznych wykonane. Nieczystości stałe komunalne gromadzone są na poszczególnych oddziałach w kubłach pedałowych z workami foliowymi, wynoszonymi do kontenerów na odpady komunalne ustawionych na utwardzonym podłoŝu, w boksach na terenach przyszpitalnych. Ilość pojemników wystarczająca, wywoŝone 2 razy w tygodniu lub w miarę potrzeby przez specjalistyczne firmy, z którymi są zawarte umowy. Zwrócono uwagę na częstotliwość odbioru odpadów komunalnych, tak, aby kontenery nie były przepełnione a worki z odpadami ustawiane poza kontenerami. Płynnymi: Nieczystości płynne odprowadzane są do kanalizacji sanitarnej, dalej na oczyszczalnię ścieków. Nie jest prowadzona dezynfekcja ścieków Stan sanitarny środków transportu do przewozu chorych. Środki transportu do przewozu chorych naleŝą do trzech Szpitali: o SPZOZ Szpital w Międzyrzeczu, o SP Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Międzyrzeczu, o NZOZ w Skwierzynie. Str. 50

53 Sekcja Epidemiologii przeprowadziła 3 kontrole środków transportu. Podczas kontroli uwag nie odnotowano. Sekcja Higieny Komunalnej skontrolowała 2 środki transportu do przewozu chorych. Samochody przewozowe są myte i dezynfekowane zgodnie z opracowanymi procedurami, postępowanie z odpadami prawidłowe, zgodne z procedurą. Środki transportu utrzymane są w odpowiednim stanie sanitarno-porządkowym i sanitarno-technicznym. 3. Zakłady opieki zdrowotnej otwartej Stan sanitarno techniczny i funkcjonalność oraz programy dostosowania. stan sanitarno techniczny i funkcjonalność: Stan techniczno sanitarny i funkcjonalność pomieszczeń nie uległa zmianom. Obiekty, które nie spełniają wymagań zostaną do nich dostosowane zgodnie z opracowanymi programami dostosowawczymi (zaopiniowano 4 programy). Zakłady są w dostatecznym stanie technicznym, utrzymane czysto. przystosowanie dla osób niepełnosprawnych: Obiekty w większości są przystosowane dla osób niepełnosprawnych, w szczególności poruszających się na wózkach inwalidzkich. Pozostałe obiekty, które nie spełniają tego wymagania zostaną dostosowane zgodnie z opracowanymi programami dostosowawczymi. prowadzone: inwestycje, modernizacje, remonty, a takŝe uzgodnienia dokumentacji, odbiory: W nadzorowanych obiektach nie były prowadzone roboty inwestycyjne. PSSE nie uzgadniała Ŝadnych projektów technologiczno-budowlanych dotyczących przebudowy istniejących obiektów. opracowanie i realizacja programów dostosowania: Obiekty, które nie spełniały wymagań zostaną do nich dostosowane zgodnie z opracowanymi programami dostosowawczymi PSSE zaopiniowała 4 programy dostosowawcze Stan sanitarno porządkowy. Pomieszczenia zakładów są w dobrym stanie porządkowym, dezynfekowane na bieŝąco. Sanitariaty utrzymane czysto, urządzenia sanitarne sprawne, czyste, dezynfekowane, wyposaŝone w mydło w dozownikach oraz ręczniki papierowe. Kubły pedałowe zaopatrzone w worki foliowe. Poczekalnie czyste, wyposaŝone w krzesła i wieszaki na odzieŝ pacjentów. Otoczenie przychodni utrzymane dostatecznie czysto. Pojemniki z odpadami komunalnymi ustawione na terenie utwardzonym Czystość mikrobiologiczna. dezynfekcja - środki dezynfekcyjne dobrane właściwie, Str. 51

54 - pojemniki na roztwory preparatów dezynfekcyjnych stabilne, z przykrywą, oznakowane, - przygotowanie środków dezynfekcyjnych wg zaleceń producenta, - przechowywanie środków prawidłowe. sterylizacja - zakłady opieki zdrowotnej otwartej świadczące usługi w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej najczęściej korzystają ze sprzętu jednorazowego, jeŝeli sterylizacja jest konieczna to odbywa się na podstawie umowy w: NZOZ - Szpital Skwierzyna, SPZOZ - Szpital Międzyrzecz. Swoje autoklawy posiadają: NZOZ Retinae (kl.s); NZOZ terapia dent (kl.s); NZOZ LAR-TON (kl.b), - przygotowanie materiału i sprzętu do sterylizacji prawidłowe, - stosowane materiały opakowaniowe: rękawy papierowo foliowe, - stosowanie wskaźników chemicznych - kaŝdy pakiet, - prowadzona archiwizacja wskaźników chemicznych, - przechowywanie materiału i sprzętu po sterylizacji prawidłowe, - terminy waŝności przestrzegane. ocena czystości mikrobiologicznej pobrano 10 wymazów sanitarnych z narzędzi po sterylizacji wyniki nie kwestionowane Zaopatrzenie w wodę przeznaczoną do spoŝycia przez ludzi. Zakłady opieki zdrowotnej otwartej znajdujące się na terenie miast Międzyrzecz, Skwierzyna i Trzciel korzystają z wodociągów publicznych, na terenach wiejskich z publicznych - wiejskich. Woda podawana z wodociągu miejskiego w Trzcielu oraz wiejskiego w Przytocznej została warunkowo dopuszczona do spoŝycia przez ludzi, z uwagi na przekroczenie dopuszczalnych wartości manganu i amonowego jonu (wodociąg Trzciel) i przekroczenia manganu (wodociąg Przytoczna). Pozostałe wodociągi zapewniają wodę odpowiadającą wymaganiom sanitarnym Postępowanie z bielizną. Bielizna czysta przechowywana jest w wydzielonych pomieszczeniach, bądź zamykanych szafach. Bielizna brudna gromadzona w workach foliowych, które znajdują się w składzikach. Placówki korzystają z bielizny jednorazowego uŝytku, odzieŝ ochronna prana jest we własnym zakresie Postępowanie z nieczystościami. stałymi: medycznymi i komunalnymi Poradnie stosują segregację odpadów medycznych. Kolorystyka worków zachowana, postępowanie z odpadami prawidłowe. Przechowywane w wydzielonych miejscach. Wszystkie poradnie podpisane mają umowy ze specjalistycznymi firmami na odbiór odpadów medycznych. Poradnie mają złoŝone informacje o sposobie postępowania z odpadami niebezpiecznymi do Starosty międzyrzeckiego. Str. 52

55 Odpady komunalne zbierane do pojemników zaopatrzonych w worki foliowe, wynoszone do zewnętrznych kontenerów opróŝnianych systematycznie przez firmy komunalne. Nieprawidłowości nie stwierdzono. płynnymi Nieczystości płynne odprowadzane są do kanalizacji sanitarnej, zarówno w przychodniach miejskich jak i wiejskich, z wyjątkiem ośrodka w Brójcach, który posiada zbiornik bezodpływowy (ze względu na brak kanalizacji w tych miejscowościach) opróŝniany przez specjalistyczną firmę na podstawie zawieranych umów. Nieprawidłowości w gospodarce odpadami płynnymi nie stwierdzono. 4. Praktyki lekarskie oraz pielęgniarek i połoŝnych Stan sanitarno techniczny gabinetów. Stan sanitarno - techniczny gabinetów: dobry, na drobne nieprawidłowości wydane zostały zalecenia, które głównie dotyczyły uaktualnienia i dostosowania do działalności gabinetu procedur higienicznych; uporządkowania pomieszczenia socjalnego i porządkowego Czystość bieŝąca 4.3. Czystość mikrobiologiczna: dezynfekcja - środki dezynfekcyjne dobrane właściwie, - pojemniki na roztwory preparatów dezynfekcyjnych stabilne, z przykrywą, oznakowane, - przygotowanie środków dezynfekcyjnych wg zaleceń producenta, - przechowywanie preparatów dezynfekcyjnych prawidłowe. sterylizacja - w 18 gabinetach stomatologicznych odbywa się sterylizacja na miejscu gabinety wyposaŝone są w autoklawy (11 kl.b, 2 kl.s, przy 5 autoklawach nie ustalono klasy z powodu braku danych) pozostałe gabinety, które uŝywają narzędzia wielorazowe mają podpisane umowy z: NZOZ-Szpital Skwierzyna, SPZOZ-Szpital Międzyrzecz, i tam sterylizują narzędzia. W gabinetach ginekologicznych uŝywane są narzędzia (wzierniki, sprzęt do pobierania cytologii) jednorazowego uŝytku, - przygotowanie materiału i sprzętu do sterylizacji bez zastrzeŝeń, - stosowane materiały opakowaniowe: torebki papierowo foliowe, - stosowanie wskaźników chemicznych - kaŝdy pakiet, - prowadzona archiwizacja wskaźników chemicznych, - przechowywanie materiału i sprzętu po sterylizacji prawidłowe, - terminy waŝności przestrzegane. ocena czystości mikrobiologicznej Str. 53

56 - wymazów sanitarnych ze sprzętu i powierzchni po dezynfekcji i sterylizacji nie pobrano Zaopatrzenie w wodę przeznaczoną do spoŝycia przez ludzi. Obiekty znajdujące się na terenie miast Międzyrzecz, Skwierzyna i Trzciel korzystają z wodociągów publicznych, na terenach wiejskich z publicznych - wiejskich. Woda podawana z wodociągu miejskiego w Trzcielu oraz wiejskiego w Przytocznej została warunkowo dopuszczona do spoŝycia przez ludzi, z uwagi na przekroczenie dopuszczalnych wartości manganu i amonowego jonu (wodociąg Trzciel) i przekroczenia manganu (wodociąg Przytoczna). Pozostałe wodociągi zapewniają wodę odpowiadającą wymaganiom sanitarnym Postępowanie z bielizną. - bielizna najczęściej jednorazowego uŝytku, - bielizna wielorazowego uŝytku np. fartuchy ochronne prane we własnym zakresie, - przechowywanie bielizny prawidłowe (wydzielone miejsce) Postępowanie z nieczystościami. 5. śłobki. stałymi: medycznymi i komunalnymi - odpady gromadzone są prawidłowo w odpowiednich pojemnikach i workach - zachowana jest segregacja odpadów - placówki mają podpisane umowy z firmami odbierającymi odpady lub przekazują je do SPZOZ Szpital Międzyrzecz, NZOZ Szpital Skwierzyna równieŝ na zasadzie umowy. płynnymi Nieczystości płynne odprowadzane są do kanalizacji sanitarnej, zarówno w przychodniach miejskich jak i wiejskich, z wyjątkiem ośrodka w Brójcach, który posiada zbiornik bezodpływowy (ze względu na brak kanalizacji w tych miejscowościach) opróŝniany przez specjalistyczną firmę na podstawie zawieranych umów. Nieprawidłowości w gospodarce odpadami płynnymi nie stwierdzono. Na terenie działalności PSSE Międzyrzecz nie ma zakładów słuŝby zdrowia prowadzących Ŝłobki. Str. 54

57 6. Ocena wyników nadzoru nad środowiskiem pracy Zakłady opieki zdrowotnej skontrolowane w 2009r. w zakresie higieny pracy Nazwa obiektu Liczba kontroli Skontrolowane Oddziały/Działy Zakres kontroli Liczba decyzji/punktów decyzji Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Konstytucji 3 Maja Międzyrzecz 3 kontrole (w tym 2 sprawdzające) Apteka Szpitalna, Pracownia RTG, Sterylizatornia Gazowa obowiązki pracodawcy wynikające z przepisów prawnych w zakresie: - ogólnych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach pracy z uwzględnieniem występowania szkodliwych czynników biologicznych; - stosowania substancji i preparatów chemicznych; - czynników i procesów rakotwórczych oraz sprawdzenie zaleceń pokontrolnych dotyczących sterylizatorni gazowej 1/7 Zagadnienia ujęte w decyzjach Wykonanie -odnowić ściany i sufity w pom. pracy Apteki Szpitalnej; - w pomieszczeniu recepturowym Apteki Szpitalnej zapewnić pracownikom moŝliwości mycia rąk poprzez zamontowanie umywalki z dopływem ciepłej i zimnej wody; - w pomieszczeniu recepturowym Apteki Szpitalnej na stanowisku rozlewania formaliny i eteru etylowego zapewnić stanowiskową wentylację wyciągową; - dokonać oceny, udokumentować oraz poinformować pracowników o ryzyku zawodowym związanym z naraŝeniem pracowników na zagroŝenia stwarzane przez czynniki chemiczne dla stanowisk pracy w Aptece Szpitalnej uwzględniając zalecenia wynikające z 3 rozp. MZ z dnia r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych; - opracować oraz udostępnić pracownikom Apteki Szpitalnej do stałego korzystania aktualne instrukcje stanowiskowe zawierające niezbędne informacje o zagroŝeniach występujących w środowisku pracy i instrukcje bhp -opracowano oraz udostępniono pracownikom Apteki Szpitalnej do stałego korzystania aktualne instrukcje stanowiskowe zawierające niezbędne informacje o zagroŝeniach występujących w środ. pracy i instrukcje bhp na st. pracy, w tym zawierające informacje zawarte w kartach charakterystyk stosowanych substancji i preparatów chemicznych; -pracownikom Apteki Szpitalnej zatrudnianym na stanowiskach przy pracach ze środkami chemicznymi zapewniono ochrony indywidualne: twarzy, oczu, fartuch ochronny oraz rękawice ochronne; wyposaŝono apteczkę I-ej pomocy w aparat do płukania oczu; dokonano oceny, udokumentowano oraz poinformowano pracowników o ryzyku zawodowym związanym z naraŝeniem pracowników na zagroŝenia stwarzane przez czynniki chemiczne Str. 55

58 Samodzielny Publiczny Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych ul. Poznańska Międzyrzecz 1 Laboratorium Analityczne, Pracownia RTG obowiązki pracodawcy wynikające z przepisów prawnych w zakresie: - ogólnych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach pracy z uwzględnieniem występowania szkodliwych czynników biologicznych; - stosowania substancji i preparatów chemicznych; - czynników i procesów rakotwórczych 2/9 na stanowiskach pracy; - pracownikom Apteki Szpitalnej zatrudnianym na stanowiskach przy pracach ze środkami chemicznymi zapewnić ochrony twarzy, oczu, fartuch ochronny oraz rękawice ochronne z oznakowaniem, Ŝe mogą być uŝywane do prac ze środkami chemicznymi, w tym Ŝrącymi. -zapewnić odpowiednie środki do udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku, poprzez wyposaŝenie apteczki I-ej pomocy w aparat do płukania oczu. Brudne ściany i sufity oraz zniszczone wykładziny podłogowe w pomieszczeń pracy Laboratorium Analitycznego i zaplecza higieniczno-sanitarnego; brak natrysku; zniszczone zlewozmywaki do mycia szkła laboratoryjnego w zmywalni Laboratorium Analitycznego; brak szczegółowej oceny ryzyka zawodowego stwarzanego przez czynniki chemiczne w środowisku pracy (Laboratorium Analityczne); pracownikom zatrudnionym na stanowiskach pracy przy szkodliwych czynnikach biologicznych oraz przy pracach ze środkami chemicznymi o właściwościach Ŝrących nie zapewniono ochron twarzy. dla stanowisk pracy w Aptece Szpitalnej uwzględniając zalecenia wynikające z 3 rozp. MZ z dnia r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych. w trakcie realizacji Str. 56

59 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital im. dr n. med. Radzimira Śmigielskiego Sp. z o.o. ul. Szpitalna Skwierzyna 1 Sterylizatornia Gazowa, Pracownia RTG, szkodliwe czynniki biologiczne na stanowiskach pracy w szpitalu, czynniki chemiczne na stanowiskach pracy w szpitalu obowiązki pracodawcy wynikające z przepisów prawnych w zakresie: - ogólnych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach pracy z uwzględnieniem występowania szkodliwych czynników biologicznych; - stosowania substancji i preparatów chemicznych; - czynników i procesów rakotwórczych 0/0 - - Str. 57

60 Niepublicznemu Zakładowi Opieki Zdrowotnej PRZYCHODNIA Sp. z o.o. ul. Szpitalna 5, Skwierzyna 1 kontrola sprawdzająca Pomieszczenia pracy sprawdzenie wykonania obowiązków decyzji administracyjnej Nr HP-28/08 z dnia r., stosowania czynników chemicznych (w tym preparatów biobójczych) na stanowiskach pracy 0/0 - - dokonano klasyfikacji i sporządzono wykaz szkodliwych czynników biologicznych występujących / mogących wystąpić w środowisku pracy; -dokonano oceny, udokumentowano oraz poinformowano pracowników o ryzyku zawodowym związanym z występowaniem czynn. szkodliwych dla zdrowia na stanowiskach pracy w przychodni z uwzględnieniem naraŝenia na szkodliwe czynniki biologiczne; - oznakowano strefy zagroŝenia szkodliwym czynnikiem biologicznym; - załoŝono i prowadzono, zgodnie z obowiązującymi przepisami, rejestr prac naraŝających pracowników na działanie szkodliwego czynnika biologicznego zakwalifikowanego do grupy 3 zagroŝenia; - załoŝono i prowadzono, zgodnie z obowiązującymi przepisami, rejestr pracowników naraŝonych na działanie szkodliwych czynników biologicznych zakwalifikowanych do grupy 3 zagroŝenia. Str. 58

61 6.2. Wykaz zakładów/obiektów stosujących epoksyetan do sterylizacji. W 2009r. w szpitalach, na terenie działania PSSE w Międzyrzeczu, nie stosuje się epoksyetanu do sterylizacji gazowej. W SP ZOZ ul. Konstytucji 3 Maja 35, Międzyrzecz - potrzebny sprzęt, który nie moŝe być sterylizowany w autoklawach parowych kupowany jest w postaci sprzętu jednorazowego uŝytku. W N ZOZ Szpital im. dr n. med. Radzimira Śmigielskiego Sp. z o.o. ul. Szpitalna 5, Skwierzyna - sterylizacja materiału i sprzętu medycznego wykonywana w NZOZ Szpital w Świebodzinie Ocena realizacji wymagań higieniczno sanitarnych przy stosowaniu leków cytostatycznych. W szpitalach na podległym terenie nie stosowano w 2009r. leków cytostatycznych Inne naraŝenia zawodowe oraz ocena ryzyka zawodowego. W 2009r. w obiektach słuŝby zdrowia objętych nadzorem nie wykonywano badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. W wyniku przeprowadzanych w 2009r. kontroli sanitarnych stwierdzono, Ŝe w kontrolowanych szpitalach (3) i przychodni ogólnej pracodawcy posiadali oceny ryzyka zawodowego dla większości grup zawodowych, w tym pracowników naraŝonych na działanie czynników biologicznych (laboratoria analityczne, pracownicy RTG). W przedstawionych ocenach ryzyka zawodowego pracowników naraŝonych na działanie szkodliwych czynników biologicznych uwzględniano nazwę czynnika, jego klasyfikację oraz działanie na człowieka (choroby, działania alergiczne). W 2 szpitalach (SP Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Międzyrzeczu - Laboratorium Analityczne i SP ZOZ ul. Konstytucji 3 Maja 35 w Międzyrzeczu Apteka Szpitalna) w opracowanych ocenach ryzyka zawodowego dla stanowisk pracy brakowało szczegółowej oceny ryzyka zawodowego stwarzanego przez czynnik chemiczne ( w Laboratorium Analitycznym sprawa w toku; w Apteka Szpitalna wykonano). Ocena stanowisk pracy w ujęciu ergonomicznym. W celu dostosowania stanowiska pracy do moŝliwości pracownika zakłady słuŝby zdrowia na podległym terenie stosują następujące przedsięwzięcia: - podjazdy dla osób niepełnosprawnych, - zapewnienie pokoi socjalnych dla personelu /pielęgniarki, lekarze/ z moŝliwością wykonywania w nich ćwiczeń związanych z odciąŝeniem kręgosłupa, - łóŝka podnoszone /sterowane/ elektrycznie na oddziałach leŝących, - wózki do przewoŝenia chorych, - balkoniki do,, nauki chodzenia, - podnośniki do podnoszenia chorych leŝących w łóŝkach, - uchwyty dla niepełnosprawnych przy wannach, umywalkach, natryskach i ubikacjach na oddziałach leŝących, - likwidacja progów między korytarzami a salami chorych, - stosowanie wind towarowo -osobowych do transportu chorych i sprzętu medycznego na poszczególne oddziały, - stosowanie przenośnych zestawów sprzątających ułatwiających pracę salowym. Str. 59

62 PowyŜsze przedsięwzięcia i urządzenia pozwalają na zwiększenie efektywności pracy, osiągniecie lepszego samopoczucia pracowników, utrzymanie bezpieczeństwa pracy i zmniejszenie zagroŝenia zdrowia pracowników Choroby zawodowe u pracowników słuŝby zdrowia. Chorób zawodowych wśród pracowników słuŝby zdrowia w 2009r nie notowano. 7. Działalność z zakresu promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej Liczba zakładów opieki zdrowotnej podległych PSSE: 14 STACJONARNE ZAKŁADY OPIEKI ZDROWOTNEJ AMBULATORYJNE INDYWIDUALNE PRAKTYKI PIELĘGNIARSKIE* INDYWIDUALNE PRAKTYKI LEKARSKIE* śłobki SZPITALE SANATORIA PUBLICZNE NIEPUBLICZNE *\ wymienić tylko jednostki faktycznie współpracujące z PSSE. 1\ Samodzielne Stanowisko Promocji Zdrowia PSSE w Międzyrzeczu współpracuje z pielęgniarkami środowiska szkolnego oraz połoŝnymi środowiskowymi, które prowadzą własną działalność gospodarczą, lecz nie posiada ich w rejestrze placówek nadzorowanych. Pielęgniarki szkolne realizują programy z zakresu promocji zdrowia i profilaktyki przeznaczone dla szkół, wspólnie z pracownikiem PZiOZ PSSE w Międzyrzeczu współorganizują imprezy prozdrowotne, natomiast połoŝne współrealizowały zajęcia z profilaktyki raka piersi dla gimnazjalistek. (11 praktyk pielęgniarskich i 2 praktyki pielęgniarek połoŝnych) Liczba wizytacji przeprowadzonych w zakładach opieki zdrowotnej podlegających PSSE: wizytacje ogółem 12, wizytacje w publicznych zakładach opieki zdrowotnej 2, wizytacje w niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej 10, wizytacje w Ŝłobkach nie dotyczy Zagadnienia w zakresie promocji zdrowia realizowane przez stacjonarne zakłady opieki zdrowotnej. a) dla personelu medycznego Tematyka Tematyka związana ze: -specyfiką oddziału -pracą pielęgniarską - opieką nad pacjentem, -zapobieganiem zakaŝeniom wewnątrz oddziałowym -programami finansowanymi przez NFZ, -programami realizowanymi i nadzorowanymi przez PSSE Liczba zakładów opieki zdrowotnej realizujących tematykę 3 Forma pracy szkolenia wewnętrzne instruktaŝe Odbiorca pielęgniarki odcinkowe pielęgniarki nowozatrudnione Realizator pielęgniarka ds. zakaŝeń szpitalnych pielęgniarka oddziałowa, lekarz Str. 60

63 b) dla pacjentów Tematyka Liczba zakładów opieki zdrowotnej realizujących tematykę UzaleŜnienia 1 Forma pracy Odbiorca Realizator rozmowy indywidualne, terapia, ulotki pacjenci Nerwice, depresje 1 pacjenci Zgodna ze specyfiką oddziału oraz potrzebami pacjentów 2 rozmowy indywidualne, terapia, ulotki pacjenci lekarz, pielęgniarka, terapeuta uzaleŝnień lekarz, pielęgniarka, terapeuta uzaleŝnień lekarz, pielęgniarka, terapeuta uzaleŝnień 7.4. Zagadnienia w zakresie promocji zdrowia realizowane przez ambulatoryjne zakłady opieki zdrowotnej. a) dla personelu medycznego: na miejscu nie realizowano pielęgniarki szkolą się na kursach zewnętrznych, b) dla pacjentów w zaleŝności od ich potrzeb w formie rozmów indywidualnych: Str. 61

64 Tematyka 1. Profilaktyka HIV/AIDS 2. Profilaktyka tytoniowa (chorób odtytoniowych) 3. Profilaktyka nowotworów 4. Profilaktyka wad cewy nerwowej 5.Zapobieganie otyłości, aktywność ruchowa 6. Karmienie piersią 7. Profilaktyka osteoporozy 8. Choroby układu krąŝenia 9. Profilaktyka wad postawy. Zdrowy kręgosłup 10. Pierwsza pomoc w groźnych wypadkach 15. Profilaktyka cukrzycy 11. Profilaktyka uzaleŝnień 12. Pielęgnacja i Ŝywienie niemowląt Liczba zakładów opieki zdrowotnej realizujących tematykę Forma pracy Odbiorca Realizator ulotki, rozmowy indyw., plakaty ulotki, rozmowy indywidualna badania, ulotki, pokaz, pogadanka, pacjenci pacjenci pacjenci 1 ulotki, plakaty pacjenci rozmowy indywidualne, pogadanka, badanie rozmowy indywidualne rozmowy indywidualne, plakat, ulotki, badanie badania, rozmowy indywidualne, ulotki, ankieta Ćwiczenia, rozmowy indywidualne Rozmowy indywidualne Pogadanka, badanie, ulotki Rozmowy indywidualne Rozmowy indywidualne pacjenci młode matki pacjenci pacjenci pacjenci pacjenci pacjenci pacjenci młode matki lekarz, pielęgniarka lekarz, pielęgniarka lekarz, pielęgniarka lekarz, pielęgniarka lekarz, pielęgniarka pielęgniarka środowiskowa, lekarz lekarz, pielęgniarka, firma zewn. lekarz, pielęgniarka technik fizjoterapeuta pielęgniarka pielęgniarka, diabetolog lekarz lekarz, pielęgniarka 7.5. Zagadnienia w zakresie promocji zdrowia realizowane przez Ŝłobki. - nie dotyczy Zestawienie szkoleń i narad zorganizowanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną dla personelu medycznego zakładów opieki zdrowotnej. Tematyka 1. Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu 2. Realizacji kolejnej edycji programu Wolność Oddechu - Zapobiegaj Astmie Liczba szkoleń przeprowadzonych dla personelu zakładów opieki zdrowotnej Liczba narad przeprowadzonych dla personelu zakładów opieki zdrowotnej Profilaktyka raka piersi 1 - Str. 62

65 7.7. Zakres współpracy. a) ze strony PSSE: dostarczanie materiałów o-z, instruktaŝ, narady, szkolenie dla pielęgniarek, prowadzenie szkoleń dla pacjentek z zakresu nauki samobadania piersi, współpraca ze słuŝbami medycznymi Jednostki Wojskowej, MSW, Aresztu Śledczego- dostarczanie materiałów oz. b) ze strony zakładów opieki zdrowotnej: 7.8. Wnioski. współuczestniczenie lekarzy ginekologów (pogadanka, instruktaŝ) podczas organizowanych przez PSSE spotkań dla pacjentek Poradni K w miesiącu profilaktyki raka piersi, udział połoŝnych środowiskowych w zajęciach dotyczących profilaktyki raka piersi organizowanych dla uczennic gimnazjów, realizacja programów i akcji prozdrowotnych proponowanych przez Inspekcję Sanitarną. W 2009 roku pracownik PZiOZ PSSE w Międzyrzeczu przeprowadził 12 wizytacji oświatowo zdrowotnych w zakresie diagnozy przedsięwzięć prozdrowotnych realizowanych w placówkach w 12 na 14 podległych jednostek. Zakłady opieki zdrowotnej realizują tematy edukacji prozdrowotnej przede wszystkim wynikające z potrzeb środowiska znajdującego się pod ich opieką. Zakłady stacjonarne realizują własne programy profilaktyczne finansowane przez NFZ. Wszystkie placówki otrzymały z PSSE materiały oz dot. ich specyfiki oraz tematyki interwencji krajowych realizowanych przez PSSE. Współpraca układała się dobrze i powinna być kontynuowana. 8. Interwencje, skargi i wnioski dotyczące obiektów opieki zdrowotnej w 2009r. postępowanie. Do PSSE Międzyrzecz wpłynęły 2 interwencje. Dotyczyły one złych warunków higienicznych na oddziale dziecięcym w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Międzyrzeczu oraz złego bieŝącego stanu sanitarnego w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym NZOZ SZPITAL Skwierzyna. Podczas kontroli przeprowadzonych w związku z interwencjami nie stwierdzono uchybień ze strony stanu sanitarno higienicznego w w/w oddziałach. 9. Podsumowanie i wnioski. W szpitalach na terenie powiatu międzyrzeckiego prowadzone były w 2009 roku bieŝące prace remontowe i modernizacyjne. Zakłady opieki zdrowotnej realizowały programy dostosowawcze opracowane na podstawie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 r. DzU 213 poz w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej. Przyczyniło się to do poprawy stanu sanitarno-technicznego tych obiektów. Str. 63

66 Na uwagę zasługuje oddanie w roku bieŝącym w NZOZ Skwierzyna nowego, nowoczesnego bloku operacyjnego wykonanego zgodnie z wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi określonymi w obowiązujących przepisach. Wszystkie zakłady opieki zdrowotnej, pracują w oparciu o posiadane procedury (własne, opracowane i dostosowane do specyfiki swojej działalności) i przepisy prawa. Dotyczyło to zarówno udzielanych świadczeń zdrowotnych jak teŝ prowadzonych procesów dezynfekcji i sterylizacji narzędzi medycznych, dezynfekcji powierzchni, pomieszczeń, ochrony pracowników i pacjentów przed zakaŝeniami, gospodarki odpadami medycznymi i komunalnymi, gospodarki wodno-ściekowej oraz sposobu postępowania z bielizną szpitalną. Str. 64

67 Stan sanitarny obiektów Ŝywnościowo- Ŝywieniowych. W 2009 roku pracownicy Sekcji śywności, śywienia i Przedmiotów UŜytku nadzorowali 532 obiekty Ŝywieniowo - Ŝywnościowe i miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z Ŝywnością i kosmetykami. W stosunku do 2008 roku liczba obiektów zmalała o 10. Przeprowadzono 480 kontroli sanitarnych (w 2008r. 512). Kontroli interwencyjnych było 14 (w 2008r 18). Wydano 27 decyzji administracyjnych (w ). W 2009 roku nałoŝono 52 mandaty karne na kwotę zł. (w 2008r.- 54 mandatów na kwotę 9.600)., złoŝono 1 wniosek do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wlkp. o nałoŝenie kary pienięŝnej. Działalność Sekcji w roku 2009 ukierunkowana była na realizację przedsięwzięć ujętych w planach pracy na rok 2009, a najwaŝniejsze z nich to : 1. Realizacja planu pobierania próbek Ŝywności w ramach urzędowej kontroli Ŝywności i monitoringu dla powiatu Międzyrzecz w roku Doskonalenie nadzoru nad suplementami diety, środkami spoŝywczym, i specjalnego przeznaczenia Ŝywieniowego oraz Ŝywnością wzbogaconą, znajdującymi się w obrocie handlowym i w sprzedaŝy internetowej. 3. Doskonalenie nadzoru nad oświadczeniami zdrowotnymi i Ŝywieniowymi umieszczanymi na Ŝywności. 4. Doskonalenie umiejętności zawodowych, znajomości i zastosowania przepisów prawa krajowego i unijnego poprzez uczestnictwo w szkoleniach zewnętrznych oraz wewnętrznych z udziałem radcy prawnego. 5. Wzmocnienie nadzoru sanitarnego nad obiektami Ŝywieniowo-Ŝywnościowymi usytuowanymi na dworcach PKP PKS oraz przy głównych grogach komunikacyjnych, w związku z przygotowaniem do EURO Ponadto pracownicy Sekcji realizowali zadania zawarte w wytycznych do planów pracy na rok 2009 ustanowionych przez Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Gorzowie oraz rozwiązywali problemy wynikające z bieŝącego nadzoru sanitarnego. Uczestniczono w realizacji krajowego planu pobierania próbek do badania Ŝywności w ramach monitoringu krajowego oraz urzędowej kontroli Ŝywności. Pobrano do badań 197 prób Ŝywności, zdyskwalifikowano 9. Pracownicy Sekcji brali udział w wycofywaniu z obrotu produktów ujętych w systemie RASFF t.j. Systemie Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach śywnościowych i Środkach śywienia Zwierząt, który jest systemem obejmującym wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej. W roku ubiegłym częstą przyczyną powiadomień w systemie RASFF były zanieczyszczenia chemiczne i mikrobiologiczne Ŝywności, oraz niewłaściwa jakość naczyń ceramicznych i z tworzyw sztucznych sprowadzanych z Chin. Str. 65

68 Ponadto kontrolowano czy w obrocie nie znajdują się kosmetyki zgłoszone w systemie RAPEX, który jest odpowiednikiem systemu RASFF w odniesieniu do wyrobów kosmetycznych. Najczęściej w ramach systemu RAPEX zgłaszane były kosmetyki, które nie uzyskały wpisu do Krajowego Systemu Informowania o Kosmetykach Wprowadzonych do Obrotu. W 2009 roku dokonano 4 kontroli granicznych wyrobów przeznaczonych do kontaktu z Ŝywnością, tj naczyń ze stali nierdzewnej pochodzących z Chin, oraz miseczek z polipropylenu produkcji Szwajcaria, uŝywanych do pakowania pasztetów w zakładzie W-D w Skwierzynie. Sekcja współpracowała z innymi instytucjami o charakterze kontrolnym tj. z Powiatowym Inspektoratem Weterynarii w zakresie objętym stosownym porozumieniem i w przypadkach, kiedy wspólne kontrole miały istotne znaczenie dla ochrony zdrowia ludzi. Przeprowadzano kontrole zakładów Ŝywienia zbiorowego pod kątem zagospodarowania odpadów Ŝywnościowych i zlewek pokonsumpcyjnych (kat.iii). z Policją i StraŜą PoŜarną w zakresie ochrony zdrowia i Ŝycia dzieci przebywających na wypoczynku letnim, Porównanie liczbowe głównych grup obiektów będących pod nadzorem PSSE Międzyrzecz w latach W roku 2009 na terenie Powiatu Międzyrzecz działalność prowadziło 532 zakłady wprowadzające do obrotu lub produkujące Ŝywność oraz materiały i wyroby do kontaktu z Ŝywnością i kosmetyki (w roku zakłady). L.p. Główne grupy obiektów Liczba obiektów Obiekty ogółem wg ewidencji Zakłady garmaŝeryjne Piekarnie Ciastkarnie Sklepy i kioski spoŝywcze Zakłady Ŝywienia zbiorowego (restauracje) Punkty Małej Gastronomii (smaŝalnie, fast-food, pijalnie piwa) 8 Stołówki szkolne Stołówki w przedszkolach Magazyny hurtowe Ponadto w wymienionych latach nadzorowano 3 bloki Ŝywienia w szpitalach (1 w systemie cateringowym) i 1 kuchnię niemowlęcą, 3 stołówki w domach wczasowych (w roku ), 6 stołówek w domach opieki społecznej (w tym 1 Ŝywienie w systemie cateringowym), 6 bloków Ŝywienia na obozach i koloniach i inne placówki produkcji i obrotu Ŝywnością. Str. 66

69 W roku 2009 przeprowadzono kontroli 480. Na 532 placówki będące w ewidencji skontrolowano 382 zakłady, co stanowi 71,8% zakładów będących pod nadzorem (w roku t.j. 71,58%). W wyniku kontroli, na podstawie sporządzonych arkuszy oceny stanu sanitarnego uznano, Ŝe w 2009 roku 6 obiektów t.j 1,57% nie spełniało wymagań techniczno sanitarnych (w roku 2008 było to 2,21%) Piekarnie Sklepy Restauracje Mała gastronomia Stołówki szkolne Stołówki przedszkolne magazyny hurtowe % obiektów złych w poszczególnych grupach Jak wynika z przedstawionego wykresu stan sanitarny obiektów ulega ciągłej poprawie we wszystkich grupach. Zapewne duŝe znaczenie miało tu wdroŝenie zasad dobrej praktyki higienicznej i produkcyjnej i systemu HACCP. W grupie zakładów garmaŝeryjnych, ciastkarni, stołówek szkolnych, przedszkolnych i magazynów hurtowych liczba zakładów złych jest równa zeru. W celu poprawy stanu techniczno sanitarnego w roku 2009 wydano 27 decyzji administracyjnych (w 2008 roku odpowiednio 38), nałoŝono 52 mandaty karne na łączną kwotę 8.800,00zł (w 2008 r. -54 mandaty na kwotę 9.600,00 zł). W roku 2009 nie kierowano wniosków do sądu. ZAKŁADY OBROTU śywnością W roku 2009 w ewidencji znajdowało się 295 miejsc obrotu Ŝywnością. Miejsca obrotu obejmują: sklepy spoŝywcze, kioski, magazyny hurtowe, środki transportu inne obiekty Str. 67

70 Ocena stanu sanitarnego zakładów obrotu w powiecie Międzyrzecz w latach Lp Rodzaj obiektu Wg ewidencji 2008 r 2009 r Liczba Wg obiektów ewidencji złych Liczba obiektów skontrolowanych Liczba obiektów skontrolowanych Liczba obiektów złych Sklepy spoŝywcze W tym supermarkety Kioski spoŝywcze Magazyny hurtowe Środki transportu Inne obiekty obrotu Ŝywnością Ogółem Sklepy, w tym super i hipermarkety. Liczba sklepów 224, w tym supermarketów 11 (w 2008r. - odpowiednio 253 i 10). Na naszym terenie hipermarketów brak. W 2009r działalność rozpoczął nowowybudowany supermarket LIDL w Skwierzynie, ul. Roosvelta 1a oraz supermarket BIEDRONKA, który przeniesiono z ul.2 Lutego w Skwierzynie do nowego lokalu przy ul. Jagiełły W/w supermarkety uzyskały decyzje zatwierdzenia. Ogółem w sklepach przeprowadzono 156 kontroli sanitarnych, w tym 7 interwencyjnych. Kontrole interwencyjne dotyczyły złego stanu sanitarnego zakładów, sprzedaŝy przeterminowanych lub zafałszowanych środków spoŝywczych, sprzedaŝy Ŝywności pochodzącej z własnych gospodarstw rolnych i niewłaściwego przechowywania Ŝywności. 4 interwencje były potwierdzone. W supermarketach przeprowadzono 16 kontroli, w tym 2 kontrole interwencyjne. Sklasyfikowano 80 sklepów 4 uzyskało ocenę niezgodną. Wydano 34 decyzje zatwierdzenia i 13 decyzji administracyjnych, w tym ; 5 decyzji dot. stanu technicznego pomieszczeń sklepu i szkoleń personelu w zakresie przestrzegania zasad higieny i systemów jakości, 2 decyzje dot. stanu technicznego pomieszczeń i urządzeń, 2 decyzje dot. szkoleń personelu w zakresie zasad higieny i systemów jakości, 2 decyzje dot. stanu technicznego urządzeń i wyposaŝenia, 2 decyzje dot. stanu technicznego pomieszczeń i orzeczeń lekarskich personelu do celów sanitarno-epidemiologicznych, Str. 68

71 NałoŜono 23 mandaty karne na sumę 4050zł. (w tym 3 na łączną sumę 500zł w supermarketach). 224 zakłady wdroŝyły zasady GHP i 154 system HACCP (w 2008r. odpowiednio 251 i 162). Pobrano do badań laboratoryjnych 148 prób Ŝywności kwestionowano 8, z czego w supermarketach 60- kwestionowano 4. Najczęściej występujące uchybienia; brak rozpoczętych procedur wdraŝania HACCP, brak pełnej dokumentacji kontroli wewnętrznej, zły stan techniczny, niewłaściwy stan higieny. Kontrole przeprowadzane w Sklepie Biedronka w Międzyrzeczu, ul.piastowska 19 wykazały zły stan poszycia dachowego (liczne zacieki na suficie). Dach sklepu Biedronka wymaga niezwłocznej naprawy. Wydano w tej sprawie decyzję administracyjną, której termin upłynął. Kwestionowany w roku ubiegłym za bardzo zły stan techniczny Sklep Kwadracik, ul.30 Stycznia 13 w Międzyrzeczu będący własnością PSS Jedność w Międzyrzeczu w roku 2009 zaprzestał działalności w zakresie obrotu Ŝywnością. Kioski spoŝywcze Liczba kiosków 10, w tym 1 na terenie targowiska sprzedający inne środki spoŝywcze (w 2008 odpowiednio 12 i 1). Przeprowadzono 4 kontrole sanitarne. 1 kiosk sklasyfikowano ocena zgodna. W 2009r wydano 2 decyzje zatwierdzenia. Wszystkie obiekty posiadają wdroŝone zasady GHP i 8 system HACCP. Pobrano do badań laboratoryjnych 6 prób Ŝywności nie były kwestionowane. Magazyny hurtowe. Liczba zakładów 12 (w 2008r. - 13) Przeprowadzono 11 kontroli sanitarnych, w tym 1 interwencyjną. Wydano 1 decyzję administracyjną dotyczącą poprawy stanu technicznego pomieszczeń. W 6 zakładach dokonano oceny stanu sanitarnego oceny zgodne. Wszystkie hurtownie wdroŝyły zasady GHP, i system HACCP. Pobrano 12 prób Ŝywności niekwestionowane. Inne obiekty obrotu Ŝywnością. Liczba zakładów 18 ( w 2008r. - 24). W 2009r. przeprowadzono 13 kontroli sanitarnych. 1 obiekt sklasyfikowano ocena niezgodna z uwagi na brak orzeczenia lekarskiego do celów sanitarno - epidemiologicznych. Wydano 1 decyzję zatwierdzenia, nałoŝono 1 mandat karny na kwotę 100zł. 8 obiektów posiada wdroŝone zasady GHP i 7 system HACCP. Pobrano do badań 9 próby Ŝywności 1 próba IZO PLUS ISITINIK DRINK producent OLIMP LABORATORIES spółka z o.o., Nagawczyna 109C, Dębica była kwestionowana ze względu na obecność słodzików: acesulfamu K i sukralozy. Str. 69

72 Środki transportu Ŝywności W roku 2009 przeprowadzono 31 kontroli środków transportujących Ŝywność, w związku z koniecznością uzyskania decyzji o spełnieniu wymagań techniczno sanitarnych. W ostatnich latach obserwuje się znaczną poprawę w zakresie warunków przewozu Ŝywności. Pojazdy z reguły są dostosowane do przewozu Ŝywności i tam gdzie jest to konieczne, są wyposaŝone w agregaty chłodnicze oraz odpowiedni sprzęt umoŝliwiający monitorowanie temperatur w skrzyniach załadowczych. W dalszym ciągu jednak obserwuje się brak znajomości zasad higieny przy przewozie Ŝywności. ZAKŁADY PRODUKCJI śywności W roku 2009 działało w tej grupie 31 zakładów. Zakłady produkujące Ŝywność w naszym powiecie to piekarnie, ciastkarnie, zakłady garmaŝeryjne, wytwórnia lodów, automaty do lodów, wytwórnia środków dietetycznych, wytwórnia droŝdŝy winnych, praŝalnia słonecznika i młyn. Ocena stanu sanitarnego zakładów produkcji Ŝywności w powiecie Międzyrzecz w latach Lp Rodzaj obiektu Wg ewidencji 2008 r 2009 r Liczba Wg obiektów ewidencji złych Liczba obiektów skontrolowanych Liczba obiektów skontrolowanych Liczb obiektów złych 1 Wytwórnie lodów Automaty do lodów Piekarnie Ciastkarnie Przetwórnie grzybowe Zakłady garmaŝeryjne Młyn Str. 70

73 Lp Rodzaj obiektu Wytwórnie wyrobów cukierniczych Wytwórnie suplementów diety Inne wytwórnie Ŝywności Wg ewidencji 2008 r 2009 r Liczba Wg obiektów ewidencji złych Liczba obiektów skontrolowanych Liczba obiektów skontrolowanych Liczb obiektów złych Ogółem Opis wybranych grup obiektów: Automaty do lodów Liczba zakładów wg ewidencji 5 (w 2008r. -4). Punkty działalność prowadzą w sezonie letnim. Przeprowadzono 5 kontroli sanitarnych. 1 zakład sklasyfikowano ocena zgodna. Wszystkie zakłady posiadają wdroŝone zasady GHP/GMP. Pobrano 1 próbę lodów z automatu do badań laboratoryjnych niekwestionowano. Piekarnie W 2009r. działalność prowadziło 14 zakładów (w 2008r.-równieŜ 14). Przeprowadzono 21 kontroli sanitarnych, sklasyfikowano 9 zakładów oceny zgodne. NałoŜono 5 mandatów karnych na kwotę 1700zł. Wydano 1 decyzję zatwierdzenia zakładu (zmiana uŝytkownika) i 2 decyzje administracyjne - 1 dotyczyła stanu technicznego zakładu, druga decyzja była decyzją unieruchomienia zakładu. Decyzję unieruchomienia wydano z uwagi na stwierdzone n/w uchybienia: wszystkie pomieszczenia zakładu utrzymane były brudno, ściany zapajęczone, podłogi zaśmiecone, oklejone resztkami Ŝywności, co mogło sprzyjać namnaŝaniu drobnoustrojów i insektów, zmieniono funkcjonalność pomieszczeń tj. szatnie dla pracowników przeniesiono na strych, gdzie oprócz szafek na odzieŝ ochronną i osobistą personelu przechowywano masę zbędnych przedmiotów. Pomieszczenie nieprzystosowane, ściany odrapane, Str. 71

74 zapajęczone, w złym stanie technicznym. W dawnym pomieszczeniu szatni urządzono biuro oraz punkt sprzedaŝy pieczywa, magazyn gotowego wyrobu słuŝył do przechowywania zarówno pieczywa jak i brudnych pojemników. W pomieszczeniu tym ściany były brudne, z odpryskami farby, wymagały odnowienia, drzwi prowadzące do WC personelu były zniszczone, bez szyby, a otwór zaklejony workiem, podłogi w hali produkcyjnej były zniszczone, o niejednolitej powierzchni, z ubytkami, w tłuszczu smaŝalniczym do pączków stwierdzono pływające, martwe owady, zakład nie rozpoczął procedur wdraŝania systemu HACCP, Przeprowadzona kontrola sprawdzająca w piekarni wykazała, Ŝe stan sanitarny uległ poprawie. Wszystkie pomieszczenia w zakładzie zostały gruntownie posprzątane, a urządzenia i sprzęt są umyte i wydezynfekowane. W zakładzie przywrócony został prawidłowy układ funkcjonalny, co zapewnia ochronę Ŝywności przed zanieczyszczeniami krzyŝowymi. W 2009r kontynuowano rozbudowę i modernizację Piekarni Ziomek w Pszczewie, naleŝącej do pp. Krzysztofa Wachowiaka i Andrzeja Bartkowiaka. 13 zakładów posiada wdroŝone zasady GHP/GMP i HACCP. Ciastkarnie Liczba zakładów 4 (w 2008r. - 3). Działalność rozpoczął zakład naleŝący do PPHU Szarlotka Domowe Wypieki, Mariola Kukla w Nowej Wsi. Wydano 2 decyzje zatwierdzenia (1 -dla nowo powstałego zakładu i 1 zmiana uŝytkownika). Przeprowadzono 6 kontroli sanitarnych. 2 zakłady sklasyfikowano oceny zgodne. NałoŜono 1 mandat karny na kwotę 50, 00zł.za brak wdroŝonego systemu HACCP. Zakłady ciastkarskie były w dobrym stanie technicznym i sanitarnym. Zakład piekarniczo cukierniczego PHPiU Madaks Import Export Stanisław Mikanowicz, ul.lipowa 1 w Przytocznej. W 2009r jest w trakcie remontów oraz modernizacji. Zakłady ciastkarskie posiadają wdroŝone zasady GHP/GMP i HACCP. Pobrano 10 prób ciast do badań laboratoryjnych nie były kwestionowane. Str. 72

75 Przetwórnie owocowo-warzywne i grzybowe Na naszym terenie działalność prowadzi 1 zakład przetwórstwa grzybów w Dobrojewie 6, naleŝący do Krzysztofa Pyrkowskiego (w 2008r. - równieŝ 1). Zakład o dobrym stanie sanitarno technicznym. Zakład sklasyfikowano ocena zgodna. W zakładzie wdroŝono system GHP/GMP i HACCP. W 2009r pobrano 1 próbę grzybów do badań laboratoryjnych w kierunku napromieniania niekwestionowana. Zakłady garmaŝeryjne Liczba zakładów 2 (w 2008r. - równieŝ 2). W 2009r. przeprowadzono 3 kontrole sanitarne. 1 zakład sklasyfikowano ocena zgodna. Wydano 1 decyzję zakazu stosowania do produkcji wyrobów garmaŝeryjnych substancji dodatkowej barwnika E-150D (karmelu amoniakalnosiarczynowego) w zakładzie Gastron w Międzyrzeczu. Zakłady posiadają wdroŝone zasady GHP/GMP i 1 zakład wdroŝony system HACCP. NałoŜono 1 mandat karny na kwotę 100zł w zakładzie garmaŝeryjnym w Gościnowie 11, naleŝącym do Przedsiębiorstwa WielobranŜowego AGA IN, Paweł Borczewski, ul.tkacka 20 w Gorzowie Wlkp. za brak wdroŝonego systemu HACCP. Pobrano do badań laboratoryjnych 3 próby wyrobów garmaŝeryjnych mroŝonych, które nie były kwestionowane. Wytwórnie suplementów diety. Na naszym terenie działalność prowadzi 1 zakład PPHU dr Podbielski w Międzyrzeczu, ul. Staszica 8, właściciel Tadeusz Zięba wytwarzający preparaty p.n. Mikroelementy TP-1 Str. 73

76 i TP-2 wg dr Tadeusz Podbielskiego. W 2009r przeprowadzono 2 kontrole, zakład sklasyfikowano ocena zgodna. W zakładzie wdroŝono GHP/GMP i system HACCP. Stan sanitarno-techniczny zakładu nie budził zastrzeŝeń. Przedsiębiorca pismem z dnia r poinformował, Ŝe z dniem r wstrzymuje produkcję suplementów diety Mikroelementy TP-1 i TP-2 ze względu na zawartość niedozwolonego składnika kobaltu. ZAKŁADY śywienia ZBIOROWEGO W roku 2009 w powiecie Międzyrzecz działało 47 restauracji, 88 punktów małej gastronomii i 53 stołówki. Zakłady Ŝywienia zbiorowego obejmują następujące rodzaje zakładów: zakłady Ŝywienia zbiorowego otwartego (restauracje, kawiarnie) zakłady małej gastronomii ( w tym smaŝalnie, fast-food i pijalnie piwa) zakłady Ŝywienia zbiorowego zamkniętego prowadzące Ŝywienie dla określonych grup konsumentów ( stołówki w zakładach słuŝby zdrowia, w placówkach oświatowo wychowawczych, w domach opieki, w ośrodkach wypoczynku, itp.) Ocena stanu sanitarnego obiektów Ŝywieniowych w powiecie Międzyrzecz w latach Lp 1 2 Rodzaj obiektu Zakłady Ŝywienia zbiorowego typu otwartego Zakłady małej gastronomii Wg ewidencji 2008 r 2009 r Liczba Wg obiektów ewidencji złych Liczba obiektów skontrolowanych Liczba obiektów skontrolowanych Liczb obiektów złych Str. 74

77 Lp Rodzaj obiektu Stołówki w domach wczasowych Bloki Ŝywienia w szpitalach Stołówki w DPS Stołówki w szkołach i internatach Stołówki na obozach i koloniach Stołówki w przedszkolach Stołówki w domach dziecka Wg ewidencji 2008 r 2009 r Liczba Wg obiektów ewidencji złych Liczba obiektów skontrolowanych Liczba obiektów skontrolowanych Liczb obiektów złych Inne stołówki Ogółem Zakłady Ŝywienia zbiorowego otwartego. W 2009r. funkcjonowało 135 zakładów Ŝywienia zbiorowego otwartego, w tym 88 zakładów małej gastronomii (w 2008r. - odpowiednio 134 i 88). Przeprowadzono 150 kontroli sanitarnych (w tym 5 kontroli interwencyjnych), z czego 81 kontroli w zakładach małej gastronomii (w tym 1 interwencyjną). Sklasyfikowano 59 zakładów, z czego 28 obiektów małej gastronomii oceny zgodne. Wydano 7 decyzji administracyjnych, w tym 1 dla zakładu małej gastronomii, a wszystkie dotyczyły poprawy stanu technicznego pomieszczeń. NałoŜono 18 mandatów karnych na sumę 2450zł., w tym 5 na kwotę 700zł w zakładach małej gastronomii. Zbadano 4 próby Ŝywności niekwestionowane. 116 zakładów posiada wdroŝone zasady GHP/GMP i 72 system HACCP (w 2008r. odpowiednio 109 i 52). Najczęściej występujące uchybienia: - brak czystości i porządku w zakładach, brak rozpoczętych procedur wdraŝania systemu HACCP, zły stan techniczny pomieszczeń, Wyraźną poprawę stanu techniczno sanitarnego stwierdzono w Zajeździe Chrobry w Skwierzynie, ul.gorzowska 19a (przeprowadzono remont i modernizację pomieszczeń bloku Ŝywienia, wymieniono w większości na nowe urządzenia i sprzęt wykonane ze stali nierdzewnej). Str. 75

78 Zakłady Ŝywienia zbiorowego zamkniętego Jest to grupa obiektów, co do której prawie nie ma zastrzeŝeń w zakresie utrzymania czystości i porządku. Na naszym terenie funkcjonowały 53 zakłady Ŝywienia zbiorowego zamkniętego (w 2008r. - 58), w tym; 3 stołówki w domach wczasowych, 3 bloki Ŝywienia w szpitalach, w tym 1 systemie cateringowym i 1 kuchnia niemowlęca, 6 bloków Ŝywienia w domach opieki społecznej, w tym 1 Ŝywienia w systemie cateringowym, 13 stołówek szkolnych, w tym 5 Ŝywienia w systemie cateringowym ( w 2008r. odpowiednio 10 i 4), 3 stołówki w bursach i internatach, 6 stołówek na koloniach i obozach ( w 2008r 9), 11 stołówek przedszkolnych, w tym 4 w systemie cateringowym, ( w 2008r. odpowiednio 12 i 4), 1 stołówka w domu dziecka, 1 zakład usług cateringowych, 5 innych zakładów Ŝywienia ( w 2008r. - 8). W 2009r. przeprowadzono 59 kontroli sanitarnych, w tym 1 kontrolę interwencyjną. 27 zakładów oceniono na podstawie arkuszy oceny stanu sanitarnego oceny zgodne. NałoŜono 2 mandaty karny na kwotę 250zł. 53 zakłady posiadają wdroŝone zasady GHP/GMP, a 41 system HACCP ( w 2008r. odpowiednio 52 i 34). Pobrano 5 prób Ŝywności niekwestionowane oraz 2 posiłki obiadowe ze stołówek szkolnych do oceny jakości Ŝywienia. Wydano 3 decyzje administracyjne dot. poprawy stanu technicznego pomieszczeń i wyposaŝenia, 5 decyzji zatwierdzenia zakładu. W 2009r. największe zastrzeŝenia pod względem stanu technicznego zastrzeŝenia budził blok Ŝywienia w Przedszkolu Bajkowa Kraina w Międzyrzeczu, ul.zachodnia 4. Decyzją administracyjną nałoŝono obowiązek: zapewnienia w zakładzie podłóg w dobrym stanie, łatwych do czyszczenia i dezynfekcji, zapewnienia powierzchni ścian w kuchni w dobrym stanie, gładkich, uniemoŝliwiających gromadzenia się zanieczyszczeń, zapewnienia okien i drzwi łatwych do czyszczenia, w miarę potrzeby do dezynfekcji, skonstruowanych w sposób uniemoŝliwiający gromadzenia się zanieczyszczeń. Termin realizacji poleceń wyznaczono do dnia r. Str. 76

79 Nadzór nad materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z Ŝywnością i kosmetykami Na terenie naszej działalności nie funkcjonują zakłady produkujące materiały i wyroby do kontaktu z Ŝywnością i kosmetyki. Nadzorem objęto 18 miejsc obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z Ŝywnością oraz kosmetykami, w tym 13 sklepów i 5 hurtowni. Przeprowadzono 15 kontroli sanitarnych, w tym 2 w hurtowni, 10 kontroli dotyczyło miejsc obrotu kosmetykami. W zakładach produkcji i sprzedaŝy Ŝywności sprawdzano opakowania do Ŝywności: sposób ich przechowywania i prawidłowość znakowania oraz czy nadają się do kontaktu z Ŝywnością. Podczas kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości. W 2009 roku zgodnie z planem poboru prób na ten rok pobranych zostało 4 próby wyrobów przeznaczonych do kontaktu z Ŝywnością ( 2 próby kubków ceramicznych nie kwestionowano i 2 próby produktów z tworzyw sztucznych, które były kwestionowane za nieprawidłowe oznakowanie). Kontrole w miejscach obrotu kosmetykami dotyczyły : - oceny zgodności oznakowania opakowań jednostkowych (czy jest w języku polskim, widoczne, czytelne, wykonane metodą uniemoŝliwiającą łatwe ich usunięcie, czy są dane producenta, nazwa handlowa kosmetyku) - sprawdzanie terminów waŝności, składu kosmetyku, jego funkcji, numeru partii lub inne dane pozwalające na identyfikację partii, warunki przechowywania zapewniające przydatność kosmetyku do uŝycia. Podczas kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości. W 2009 roku nie pobierano kosmetyków do badań laboratoryjnych. W ramach systemu Rapex podejmowane były wielokrotne działania mające na celu ustalenie, czy w sprzedaŝy znajdują się produkty zakwestionowane przez jednostki nadrzędne lub inne jednostki kontrolujące. PODSUMOWANIE: W roku ubiegłym pod szczególnym nadzorem organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej znalazły się suplementy diety oraz środki specjalnego przeznaczenia Ŝywieniowego, sprzedawane w punktach sprzedaŝy detalicznej, aptekach oraz oferowane do sprzedaŝy przez Internet. Jak się okazuje wiele ze sprzedawanych suplementów i artykułów spoŝywczych specjalnego przeznaczenia Ŝywieniowego nie spełnia obowiązujących wymogów prawa: zawierają składniki, które mogą być tylko w lekach, są nieprawidłowo oznakowane, prezentacja i reklama tych środków wprowadza często klientów w błąd, poprzez przypisywanie im właściwości, których nie posiadają np. właściwości leczenia chorób. Str. 77

80 Stan sanitarny środowiska pracy. Na terenie powiatu międzyrzeckiego w 2009r. Sekcja Higieny Pracy posiadała w ewidencji 134 zakłady pracy zatrudniające 5320 pracowników. Były to : zakłady rolnictwa, leśnictwa, przemysłu, budownictwa i innych branŝ Rolnictwo Leśnictwo Przemysł Budownictwo Inne branŝe Liczba zakładów w ewidencji Sekcji Higieny Pracy objętych nadzorem według sektorów gospodarki w 2009 roku. W roku 2009 skontrolowano 64 zakłady pracy. Ogółem przeprowadzono 74 kontrole sanitarne. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano 49 decyzji administracyjnych zawierających 191 nakazów, z których 109 dotyczyło poprawy warunków pracy, 19 badań i pomiarów czynników szkodliwych oraz 82 ogólnych zagadnień z zakresu bezpieczeństwa higieny pracy. Badania środowiska pracy przeprowadzone w 2009r. wykazały przekroczenia najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń / NDS / i natęŝeń / NDN / czynników szkodliwych dla zdrowia w 18 zakładach pracy. Łącznie naraŝonych na hałas, zapylenie, substancje chemiczne i inne było 293 pracowników. Str. 78

81 NaraŜenia zawodowe w środowisku pracy w latach Rok Liczba zakładów pracy, w których stwierdzono przekroczenia NDS/NDN Liczba pracowników pracujących w przekroczeniach dopuszczalnych norm Ogółem Czynniki chemiczne Pyły Czynniki fizyczne 10% 1% Czynniki fizyczne Pyły Czynniki chemiczne 89% Procentowy udział czynników szkodliwych dla zdrowia powyŝej dopuszczalnych normatywów NDS, NDN w środowisku pracy 2009r. W 2009r. podobnie jak w latach poprzednich najwięcej pracowników kontrolowanych zakładów pracowało w przekroczeniach dopuszczalnych norm czynników fizycznych tj. hałasu. Do zakładów, w których występowały szczególne naraŝenia zaliczyć naleŝy: 1.,,Poliflor" Sp. z o.o. ul. Gorzowska 27; Skwierzyna. a) profil produkcji produkcja ozdób ogrodowych i mebli ogrodowych. b) ilość osób zatrudnionych 101 pracowników w tym 84 na stanowiskach bezpośrednio produkcyjnych. c) liczba osób pracujących w warunkach przekroczonych normatywów 65 w tym: Str. 79

82 Hałas 65 pracowników. Przekroczenia wynoszą od 1 do 7 db/a/ na stanowiskach obsługi obrabiarek do drewna w hali maszyn i hali traków 3. SOWOOD Tartak Skwierzyna Sp. z o.o. Zakład pracy Chronionej ul. 2-go Lutego 4 ; Skwierzyna a) profil produkcji- produkcja płyty klejonej, trumien, przecinanie surowca (kłody), przecinanie tarcicy itp. b) ilość osób zatrudnionych 91 pracowników w tym 68 na stanowiskach bezpośrednio produkcyjnych. c) liczba osób pracujących w warunkach przekroczonych normatywów - Hałas 25 pracowników. Przekroczenia wynoszą od 1 do 9 db/a/ na stanowiskach obsługi obrabiarek do drewna w hali płyty klejonej, hali wyrobów gotowych i hali obróbki wstępnej 4. KAGOS Sp. z o.o. ul. Romana Maya 1, Poznań Oddział w Skwierzynie ul. Poznańska 5 ; Skwierzyna a) profil produkcji- produkcja mebli skrzyniowych tapicerowanych. b) ilość osób zatrudnionych 108 pracowników w tym 90 na stanowiskach bezpośrednio produkcyjnych. c) stan sanitarno-higieniczny - Podczas kontroli sanitarnej stwierdzono niezgodny z przepisami stan techniczno-sanitarny pomieszczeń zaplecza higienicznosanitarnego dla pracowników zlokalizowanych przy maszynowni, lakierni, stołówce, warsztacie mechanicznym i kotłowni. Stwierdzone uchybienia to m in. brudne wymagające odnowienia ścian i i sufity pomieszczeń, trudne do utrzymania w czystości podłogi, brak wentylacji, brak właściwych urządzeń sanitarnych. Ponadto stwierdzono, Ŝe zakład nie posiada badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy (natęŝenia hałasu, stęŝenia chemicznych zanieczyszczeń powietrza, stęŝenia pyłu, drgań mechanicznych o działaniu miejscowym), instrukcji stanowiskowych oraz oceny ryzyka zawodowego związanego z występowaniem czynników szkodliwych dla zdrowia na stanowiskach pracy. W/w zakłady pracy oraz inne, w których stwierdzono pomiarami przekroczenia najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy wymagały stałego nadzoru nad warunkami pracy. Pracodawców zobowiązano decyzjami do zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Często z uwagi na trudności techniczne z obniŝeniem czynników szkodliwych do wymaganych norm przymuszano zakłady pracy do prowadzenia Str. 80

83 działań profilaktycznych tj. wyposaŝenia pracowników w dobrane do widma hałasu ochronniki słuchu,opracowanie i wdroŝenie programów działań techniczno- organizacyjnych mających na celu zmniejszenie naraŝenia pracowników na hałas, stosowanie indywidualnych ochron dróg oddechowych i inne. Ponadto podczas kontroli sanitarnych egzekwowano specjalistyczne badania lekarskie oraz oceny zdrowia pracowników. Wymagano równieŝ od pracodawców, aby informowali pracowników o występowaniu czynników szkodliwych dla zdrowia w zakładach pracy. W wyniku prowadzonych postępowań administracyjno - egzekucyjnych oraz działań profilaktycznych poprawiono warunki higieniczne 27 pracownikom w 3 zakładach pracy poprzez między innymi obniŝenie do wartości zgodnych z obowiązującymi normatywami stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy. Podczas wizytacji zakładów kontrolowano stan techniczny i czystość w pomieszczeniach higieniczno sanitarnych. Poprawiono warunki pracy 193 pracownikom w 13 zakładach pracy poprzez zapewnienie między innymi właściwie urządzonego zaplecza higieniczno sanitarnego - szatni, jadalni, WC i umywalni. Na terenie powiatu międzyrzeckiego 788 pracowników w 18 zakładach pracy miało kontakt zawodowy z substancjami i procesami o działaniu rakotwórczym. Liczba pracowników naraŝonych na substancje i procesy rakotwórcze w środowisku pracy w latach ROK Liczba osób naraŝonych na substancje i procesy rakotwórcze Liczba zakładów pracy W 2009r. wzrosła znacznie ilość naraŝonych na substancje i procesy rakotwórcze co ma związek ze zmianą interpretacji przepisów dotyczących pracowników słuŝby zdrowia eksponowanych na wzw typu B i C nie byli oni ujmowani jako naraŝeni w latach poprzednich. Na ogólną liczbę 788 naraŝonych-745 pracowników to pracownicy słuŝby zdrowia (w tym 726 naraŝonych na wzw typu B i C oraz 19 pracowników naraŝonych na promieniowanie X). Pozostałe czynniki rakotwórcze to ropa naftowa, chromiany, nikiel, trójchloroetylen i inne (naraŝonych 43 pracowników). W tabeli powyŝej w latach nie ujęto pracowników słuŝby zdrowia eksponowanych na wzw typu B i C. Podczas kontroli egzekwowano od pracodawców zatrudniających pracowników w warunkach naraŝenia na działanie czynników rakotwórczych prowadzenie rejestrów tych czynników oraz stosowanie takich sposobów organizacji i wykonywania pracy, które zmniejszają liczbę naraŝonych pracowników lub czas pracy w warunkach naraŝenia. Stwierdzono, Ŝe pracodawcy informowali pracowników o zagroŝeniu dla zdrowia ze strony czynników rakotwórczych oraz o podjętych działaniach zapobiegawczych zmniejszających ryzyko zawodowe. W związku z występowaniem czynników rakotwórczych na stanowiskach pracy przeprowadzono ogółem 8 kontroli zakładów pracy oraz wydano 1 decyzję administracyjną zobowiązującą pracodawcę do przeprowadzenia badań i pomiarów stęŝeń chemicznych zanieczyszczeń powietrza w środowisku pracy. Str. 81

84 Pracownicy Sekcji Higieny Pracy kontrolowali przestrzeganie przepisów ustawy o substancjach i preparatach chemicznych. Na terenie powiatu substancje i preparaty chemiczne stosowane były w działalności zawodowej w 31 podmiotach gospodarczych. Podczas kontroli sanitarnych w zakładach pracy stosujących substancje niebezpieczne lub preparaty niebezpieczne, podobnie jak w latach poprzednich egzekwowano obowiązek posiadania kart charakterystyk. Egzekwowano równieŝ od pracodawców obowiązek posiadania procedur bezpiecznej pracy z substancjami lub preparatami niebezpiecznymi uwzględniających sytuacje awaryjne i zdarzenia losowe. Ponadto wymagano od pracodawców sporządzenia spisu wszystkich posiadanych substancji i preparatów niebezpiecznych. Podczas kontroli zwracano równieŝ uwagę na prawidłowość oznakowania opakowań niebezpiecznych substancji i preparatów. Ogółem przeprowadzono 34 kontrole sanitarne w obiektach stosujących substancje i preparaty chemiczne. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wydano 10 decyzji administracyjnych zawierających 29 nakazów dotyczących m.in. zaopatrzenia się w karty charakterystyki substancji i preparatów niebezpiecznych stosowanych w zakładzie, właściwego oznakowania, sporządzenia aktualnego spisu tych substancji oraz braku procedur pracy z niebezpiecznymi preparatami i substancjami, zapoznania pracowników z oceną ryzyka zawodowego związanego z naraŝeniem na działanie szkodliwości chemicznych Nadzór nad podmiotami stosującymi substancje i preparaty niebezpieczne w latach Lp Zagadnienia 1 Liczba stosujących w działalności zawodowej substancje i preparaty chemiczne 2 Liczba kontroli przeprowadzonych w zakresie substancji i preparatów chemicznych (stosowanie) 3 Liczba wydanych decyzji dotyczących substancji i preparatów chemicznych 4 Liczba wydanych mandatów karnych w zakresie stosowania substancji i preparatów chemicznych 5 Liczba stosujących, u których stwierdzono niezgodne z prawem oznakowanie substancji i preparatów chemicznych 7 Liczba stosujących, u których stwierdzono brak kart charakterystyki 8 Liczba stosujących, u których stwierdzono karty charakterystyki niezgodne z prawem 9 Liczba produktów, dla których zakwestionowano karty charakterystyki 10 Liczba produktów, dla których zakwestionowano oznakowanie 11 Liczba stosujących, u których stwierdzono niewłaściwe oznakowanie pojemników, zbiorników, niezabudowanych rurociągów słuŝących do przechowywania substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych. Rok Pracownicy Sekcji Higieny Pracy egzekwowali przestrzeganie przepisów Ustawy z dnia r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz rozporządzenia (WE) NR 273/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie prekursorów narkotykowych. Przeprowadzono ogółem 9 kontroli sanitarnych i wydano 6 nakazów zobowiązujących pracodawców do opracowania instrukcji określającej sposób składowania niebezpiecznych substancji i Str. 82

85 preparatów chemicznych w miejscu ich przechowywania - w tym prekursorów kategorii 2 i 3, opracowania oceny ryzyka zawodowego pracowników, opracowania procedur bezpiecznej pracy z niebezpiecznymi preparatami i substancjami - w tym prekursorów kategorii 2 i 3, zapewnienia pracownikom środków ochrony osobistej i zgodnej z przepisami wentylacji na stanowisku pracy. Na terenie powiatu międzyrzeckiego w 2009r. naraŝonych na działanie szkodliwych czynników biologicznych było ogółem 887 pracowników. Skontrolowano 12 zakładów w zakresie przestrzegania przez pracodawców obowiązków wynikających z rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo naraŝonych na te czynniki. Przeprowadzono 12 kontroli sanitarnych. Wydano16 nakazów dotyczących między innymi oznakowania stref zagroŝenia szkodliwym czynnikiem biologicznym, przedstawienia oceny i udokumentowania ryzyka zawodowego związanego z naraŝeniem pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych na stanowiskach pracy, sporządzenia rejestru pracowników i rejestru prac naraŝających pracowników na działanie szkodliwego czynnika biologicznego oraz przeprowadzenia szkolenia pracowników w zakresie znajomości przepisów dotyczących szkodliwego czynnika biologicznego występującego w zakładzie. Zakłady pracy posiadały aktualne badania lekarskie wstępne, okresowe i kontrolne pracowników. Były one wykonywane przez lekarzy do tego uprawnionych. Na kartach badań lekarskich odnotowywane były nazwy stanowisk pracy, na których zatrudnieni byli pracownicy, w tym kontakt z substancjami i preparatami niebezpiecznymi. W 2009r. pracownicy Sekcji Higieny Pracy podejmowali następujące działania związane z promocją zdrowia w środowisku pracy: 1. W 15 zakładach pracy rozdano pracownikom materiały informacyjne dotyczące szkodliwości palenia tytoniu: m. in. ksiąŝka autorstwa prof. Witolda Zatońskiego Jak rzucić palenie wydana przez Centrum Onkologii w Warszawie, ulotki i plakaty wydane przez Fundację Promocja Zdrowia i Centrum Onkologii w Warszawie - dobór materiałów w porozumieniu z pracownikiem Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej PSSE Międzyrzecz. Dodatkowo w 5 zakładach pracy rozdano przekazane przez WSSE w Gorzowie Wlkp. płyty CD opracowane przez Krajowe Centrum Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy oraz Instytut Medycyny Pracy w Łodzi z informacjami dotyczącymi rozwiązywania problemu palenia tytoniu w zakładach pracy. 2. Podczas kontroli sanitarnych w 51 zakładach pracy dokonano ocen sytuacji w zakresie przestrzegania zakazu palenia tytoniu. Stwierdzono, Ŝe we wszystkich zakładach pracy istnieje zakaz palenia tytoniu w pomieszczeniach pracy oraz zaplecza higienicznosanitarnego dla pracowników W 3 zakładach pracodawca zorganizował dla pracowników wydzielone miejsca do palenia tytoniu-palarnie. W pozostałych zakładach obowiązuje albo całkowity zakaz palenia tytoniu na terenie zakładu lub dozwolone jest palenie tytoniu na zewnątrz pomieszczeń zakładowych lub poza terenem zakładu. 3. Prowadzono na bieŝąco wymianę informacji z pracownikiem Higieny Dzieci i MłodzieŜy PSSE Międzyrzecz na temat ograniczenia palenia tytoniu wśród nauczycieli udostępniono do wglądu w HDM 61 protokołów z kontroli placówek oświatowych i wychowawczych. Str. 83

86 4. W 14 zakładach pracy rozdano ulotki na temat czynników rakotwórczych w środowisku pracy, azbestu i REACH. 5. Podczas Dnia Otwartego w PIS w dniu r. prowadzono działania związane z promocją zdrowia w środowisku pracy: a) udzielano zainteresowanym osobom informacji ogólnych dotyczących pracy Sekcji tj. główne cele działalności, aktualnie realizowane zadania, współpraca z innymi inspekcjami instytucjami w zakresie nadzoru nad higieną pracy w zakładach pracy. Udział wzięło około 16 osób (głównie uczniowie szkół ponadpodstawowych z nauczycielami), b) udzielano informacji na temat aktualnych problemów higieny pracy w tym dotyczących między innymi czynników szkodliwych i uciąŝliwych dla zdrowia w środowisku pracy, czynników rakotwórczych, substancji i preparatów niebezpiecznych, produktów biobójczych oraz prekursorów narkotyków. Udział wzięło około 16 osób (głownie uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych z nauczycielami), c) rozdano około 40 osobom ulotki na temat, czynników rakotwórczych w środowisku pracy, azbestu, szkodliwości palenia tytoniu, zdrowego stylu Ŝycia oraz udostępniano na miejscu literaturę i materiały związane z problemami higieny pracy. W 2009 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Międzyrzeczu wydał 6 decyzji o stwierdzeniu chorób zawodowych. Były to: - Przewlekła choroba obwodowego układu nerwowego wywołana sposobem wykonywania pracy-obustronny zespół cieśni nadgarstka 1 przypadek - Borelioza przewlekła-5 przypadków Choroby zawodowe stwierdzone w PSSE Międzyrzecz w latach Na ogólną liczbę stwierdzonych w latach chorób zawodowych /12 przypadków/ 42% /5przypadków/ dotyczyło chorób zakaźnych-borelioza, 25% /3 przypadki/ dotyczyły przewlekłych chorób narządu głosu u nauczycieli, a 17% /2 przypadki/ dotyczyły przewlekłych chorób obwodowego układu nerwowego wywołanych sposobem wykonywania pracy. Str. 84

87 Pozostałe pojedyncze przypadki stwierdzonych chorób zawodowych to: przewlekła choroba układu ruchu i choroba skóry. We zakładach pracy gdzie stwierdzano choroby zawodowe przeprowadzono kontrole sanitarne, których tematem była profilaktyka chorób zawodowych.. Podsumowanie i wnioski: 1. Podobnie jak w latach poprzednich w 2009r. największą liczbę naraŝonych pracowników stanowili pracujący w warunkach przekroczeń dopuszczalnych norm hałasu. W związku z tym podczas kontroli warunków pracy naleŝy w szczególny sposób uczulać pracodawców na zagroŝenia związane z hałasem, oraz na konieczność podejmowania działań profilaktycznych w celu zapobiegania chorobom zawodowym. 2. W związku ze stwierdzanymi często nieprawidłowościami dotyczącymi stosowania chemikaliów naleŝy nasilić kontrole po linii przestrzegania przepisów ustawy o substancjach i preparatach chemicznych a takŝe pomagać pracodawcom we wdraŝaniu przepisów wynikających z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady REACH dotyczącego bezpiecznego stosowania chemikaliów. 3. NaleŜy nadal egzekwować od podmiotów wprowadzających do obrotu prekursory narkotyków Ŝeby zwracały szczególną uwagę na tzw. transakcje podejrzane wskazujące na potencjalną moŝliwość wykorzystania ich do celów niedozwolonych, a w razie potrzeby informować stosowne organy. 4. Działania w zakresie promocji zdrowia w środowisku pracy podejmowane przez pracowników Sekcji Higieny Pracy są waŝnym elementem związanym z profilaktyką chorób zawodowych i powinny być kontynuowane w przyszłości. 5. Długofalowe działania profilaktyczne podejmowane w środowisku pracy przynoszą pozytywne efekty czego dowodem jest utrzymująca się od kilku lat na niskim poziomie liczba chorób zawodowych stwierdzanych na terenie powiatu międzyrzeckiego. Str. 85

88 Stan sanitarny w szkołach i innych placówkach oświatowo wychowawczych W 2009 roku nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Międzyrzeczu znajdowało się 61 placówek stałych i 24 placówki sezonowe, w tym 5 placówek wypoczynku zimowego i 19 placówek wypoczynku letniego. Na placówki nauczania i wychowania objętych nadzorem składa się : 11 przedszkoli 12 szkół podstawowych 6 gimnazjów 1 liceum ogólnokształcące 6 zespołów szkól ogólnokształcących 5 zespołów szkół ponadpodstawowych 1 centrum szkolenia zawodowego 1 dom dziecka 3 internaty 5 placówek z pobytem całodobowym 7 placówek pracy pozaszkolnej 2 sezonowe schroniska młodzieŝowe Do wyŝej wymienionych placówek w roku ubiegłym uczęszczało dzieci i młodzieŝy. Przeprowadzono w nich 114 kontroli sanitarnych w zakresie bieŝącego nadzoru nad przestrzeganiem przepisów sanitarnych oraz zasad higienicznego postępowania w celu ochrony zdrowia dzieci młodzieŝy poprzez kontrolę higieny procesu nauczania jak i stanu technicznosanitarnego pomieszczeń placówek oświatowowychowawczych. Str. 86

89 STAN TECHNICZNY PLACÓWEK DZIAŁALNOŚĆ REPRESYJNA Stan techniczny kwestionowano w 6 placówkach. Uchybienia najczęściej dotyczyły stanu techniczno-sanitarnego sal lekcyjnych, dróg komunikacyjnych, sanitariatów, stolarki okiennej i drzwiowej, oraz powierzchni i ogrodzenia boisk szkolnych. W celu wyegzekwowania poprawy stanu technicznego i sanitarnego wydano 8 decyzji administracyjnych dotyczących malowania pomieszczeń lekcyjnych, korytarzy komunikacyjnych, sal gimnastycznych, poprawy stanu technicznego sanitariatów, stolarki okiennej, zapewnienia ogrodzenia i wymiany nawierzchni boisk szkolnych. Wydano równieŝ 7 decyzji zmieniających termin. W 2009 roku wyegzekwowano wykonanie 9 decyzji, w tym 7 z lat ubiegłych dotyczących min. remontu sanitariatów w Gimnazjum w Skwierzynie oraz remontu Liceum Ogólnokształcącego i Gimnazjum w Międzyrzeczu. Placówki funkcjonowały w budynkach przystosowanych, za wyjątkiem Szkoły Podstawowej w Przytocznej, w której infrastruktura nie jest przystosowana dla obecnej liczby uczniów W związku z powyŝszym zajęcia odbywają się równieŝ w stołówce szkolnej. Ponadto stwierdzono brak szatni (wydzielone części korytarza), brak przebieralni na zajęcia sportowe (wydzielona część korytarza bez wentylacji), świetlica usytuowana w piwnicy. Znacznej poprawie uległy warunki pobytu i nauki w szkołach dzięki zapewnieniu uczniom moŝliwość korzystania z bezpiecznego sprzętu sportowego oraz mebli dostosowanych do zasad ergonomii. Standardem w nadzorowanych placówkach stał się stały dostęp do bieŝącej ciepłej wody oraz podstawowych środków higienicznych (mydło, papier toaletowy, ręczniki 1 razowego uŝytku lub suszarki), a takŝe punkty do dezynfekcji rąk. HIGIENA PROCESU NAUCZANIA 1. Ocena rozkładu zajęć lekcyjnych szkoła jest środowiskiem, w którym uczeń pracuje-uczy się przez 5-8 godzin dziennie, dlatego bardzo waŝne jest stworzenie odpowiednich warunków nauki i pobytu dzieci młodzieŝy w szkole. Jednym z czynników wpływających na higienę nauki jest prawidłowo skonstruowany plan lekcji. Prawidłowe rozłoŝenie zajęć w ciągu dnia i tygodnia ma duŝe znaczenie dla zdrowia i moŝliwości psychofizycznych dzieci. W 2009 roku skontrolowano 78 tygodniowych rozkładów zajęć lekcyjnych w 9 placówkach. UłoŜonych niezgodnie z zasadami higieny nauczania stwierdzono w 16 oddziałach w 3 placówkach. Kwestionowano nierównomierne rozłoŝenie zajęć dydaktycznych w poszczególnych dniach tygodnia, występowanie przerw międzylekcyjnych 5 minutowych oraz łączenie godzin z tego samego przedmiotu. 2. Ocena stanowisk pracy ucznia - stanowisko pracy z którego uczeń korzysta przez znaczną część czasu w szkole ma istotny wpływ na jego postawę i zdrowie (prawidłowe kształtowanie się kręgosłupa, prawidłowe funkcjonowanie narządów wewnętrznych). Niedostosowanie mebli do wzrostu uczniów sprzyja przyjmowaniu przez nich niewłaściwych postaw, powoduje przeciąŝenia niektórych mięśni a w konsekwencji powstanie skolioz i innych schorzeń kręgosłupa. Str. 87

90 W 2009 roku skontrolowano 456 stanowisk pracy uczniów w 7 placówkach. Wyników nie kwestionowano. 3. Badania obciąŝenia uczniów kl. I - VI tornistrami/plecakami. W roku 2009 dokonano pomiarów obciąŝenia uczniów tornistrami/ plecakami w 7 placówkach, badaniami objęto 511 uczniów. Przekroczenia stwierdzono we wszystkich badanych placówkach u 68 uczniów, co stanowi 13,3 % badanych uczniów. Przekroczeń wagi tornistrów naleŝy dopatrywać się w przynoszeniu do szkoły ksiąŝek i zeszytów z przedmiotów nie ujętych w planie lekcji, noszenie dodatkowo słowników, ksiąŝek z biblioteki, przynoszenie do szkoły róŝnych przedmiotów niezwiązanych z procesem nauczania (pamiętniki, zabawki, napoje), a takŝe niedostatecznego nadzoru rodziców i nauczycieli nad zawartością tornistrów; materiału, z jakiego został wykonany tornister, jak równieŝ braku moŝliwości pozostawienia części przyborów i podręczników w szkole. W porównaniu z latami ubiegłymi gdzie kwestionowano nawet 50 % wyników widać znaczącą poprawę, choć waga tornistrów uczniowskich w dalszym ciągu pozostawia wiele do Ŝyczenia. Problem zbyt cięŝkich tornistrów od kilku lat nagłaśniany jest w mediach, gdzie apeluje się do rodziców o rozsądny zakup tornistrów oraz codzienną kontrolę zawartości tornistrów/plecaków. 4. Mikroklimat do właściwego mikroklimatu moŝna zaliczyć odpowiednią temperaturę powietrza, która powinna wynosić powyŝej 18 C. W 2009 roku pod kątem właściwej temperatury skontrolowano 99 pomieszczeń do nauki w 18 placówkach nieprawidłowości stwierdzono w 1 placówce Przedszkole Gminne w Bledzewie. Zbyt niska temperatura w pomieszczeniach przedszkola przy niesprzyjającej pogodzie ma związek ze złym stanem technicznym okien, które są nieszczelne i powodują bardzo duŝe ubytki ciepła. Stan techniczny okien w Przedszkolu w Bledzewie kwestionowany jest juŝ od kilku lat, decyzja w dalszym ciągu pozostaje niewykonana. GABINETY CHEMICZNE Podobnie jak w latach ubiegłych bieŝącą kontrolą objęte były szkolne pracownie chemiczne. Sprawdzano czy w gabinetach znajdują się przeterminowane substancje i preparaty, posiadanie aktualnego spisu substancji i preparatów niebezpiecznych, posiadanie kart Str. 88

91 charakterystyki, oznakowanie umoŝliwiające identyfikację substancji i preparatów znajdujących się na stanie gabinetów oraz odpowiednie ich zabezpieczenie. Skontrolowano 7 gabinetów chemicznych, w których znajdowało się ogółem 19,58 kg preparatów i substancji chemicznych. Wszystkie przeterminowane odczynniki zgodnie z zaleceniem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Międzyrzeczu zostały oddane do utylizacji. PRACOWNIW KOMPUTEROWE W roku 2009 skontrolowano 32 pracownie komputerowe. Pracownie są w miarę moŝliwości modernizowane i zaopatrywane w nowoczesny sprzęt. Nieprawidłowości nie stwierdzano. DOśYWIANIE W 2009 roku z róŝnych form doŝywiania korzystało uczniów w 19 placówkach. Z obiadów pełnych korzystało 672 uczniów, z obiadów I- daniowych 1.150, z II śniadania 326. Z posiłków dofinansowanych w 2009 roku skorzystało uczniów. VI. OPIEKA MEDYCZNA Opieka pielęgniarka zapewniona jest w 30 placówkach nauczania w róŝnym wymiarze godzin. Dostępność do pielęgniarek szkolnych zatrudnionych kontraktowo przez NFZ zaleŝała od liczby uczniów uczęszczających do szkoły. Oznacza to, Ŝe do niektórych małych szkół pielęgniarka dociera 1 raz w tygodniu na kilka godzin, co nie zapewnia dzieciom wystarczającej opieki medycznej. W kilku placówkach (problem ten dotyczy 3 szkół podstawowych, 2 gimnazjów i 1 zespołu szkół ponadgimnazjalnych) stwierdzono brak Str. 89

92 gabinetu profilaktycznej opieki zdrowotnej, w związku z czym uczniowie przyjmowani są np. w pokojach nauczycielskich bądź innych wydzielonych pomieszczeniach. W ramach współpracy prowadzonej z pielęgniarkami szkolnymi uzyskano dane o przeprowadzonych przeglądach higienicznych w placówkach oświatowo - wychowawczych, które przedstawia poniŝsza tabela. Przeglądy higieniczne w placówkach oświatowo-wychowawczych Liczba szkół/placówek od których uzyskano dane statystyczne 18 Liczba uczniów/wychowanków w tych szkołach/placówkach Liczba uczniów z zaniedbaniami skóry 49 Liczba uczniów z wszawicą 10 Liczba uczniów u których stwierdzono świerzb 9 Odnotowano malejącą liczę przypadków w zakresie higieny osobistej uczniów wszawicy. W roku 2007 liczba uczniów z wszawicą wynosiła 57, w uczniów, a w uczniów. Problem wszawicy od kilku lat nagłaśniany jest w mediach, gdzie podawane są metody rozpoznawania, zwalczania i zapobiegania. Ponadto w 2009 nagłośniono pojawiający się w społeczeństwie problem świerzbu - czym jest świerzb, jak go rozpoznać i leczyć. PALENIE TYTONIU Pod kątem realizacji przestrzegania przepisów ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami uŝywania tytoniu i wyrobów tytoniowych przeprowadzono 167 kontroli. Stwierdzono, Ŝe we wszystkich kontrolowanych placówkach nauczania i wychowania przestrzegany jest zakaz palenia tytoniu, w tym w 11 placówkach z wykorzystaniem palarni. Z roku na rok zmniejsza się liczba palącego personelu w placówkach nauczania i wychowania. Odnotowano równieŝ malejący odsetek palącej młodzieŝy. Str. 90

93 KONTROLE SEZONOWE W 2009 roku przeprowadzono 39 kontroli placówek sezonowych w ramach Akcji Zima i Akcji Lato (liczba placówek sezonowych 24). Podczas kontroli placówek nie stwierdzono większych uchybień higieniczno-sanitarnych, placówki były zakwalifikowane oraz właściwie zorganizowane. W czasie trwania wypoczynku letniego zanotowano 1 skargę która dotyczyła złego stanu techniczno-sanitarnego pomieszczeń przeznaczonych dla kolonii letniej zorganizowanej w Zajeździe Almarex w Międzyrzeczu. W wyniku kontroli interwencyjnej w dniu o godz ustalono, Ŝe dnia nastąpiła zmiana turnusów. Stan techniczny pokoi, wyposaŝenia, węzłów sanitarnych dobry, ilość bieŝącej wody zimnej i ciepłej wystarczająca. Kierownik kolonii nie zgłaszał uwag dot. przygotowania obiektu, wyrywkowo pytani koloniści równieŝ skarg nie zgłaszali. Dokonano przeglądu pomieszczeń opuszczonych prze kolonię Biura PodróŜy Alf z Opola (skąd pochodziła skarga) i stwierdzono w 2 pokojach zerwane karnisze, na ścianach pokoi ślady obuwia, połamane krzesła w świetlicy, zaśmiecone pokoje, bardzo brudne łazienki. Przed zgłoszeniem skargi w dniu pracownik PSSE oraz pracownik Kuratorium Oświaty w Międzyrzeczu przeprowadzili kontrole 2 zakwaterowanych tam kolonii, uchybień nie stwierdzono, skarg nie zanotowano. Kierownicy kolonii nie zgłaszali uwag dotyczących przygotowania obiektu do letniego wypoczynku co zostało zapisane w podpisanych przez nich protokołach.. Ze względu na zaistniałą sytuację wzmoŝono nadzór nad tą placówką. W ramach współpracy kontrole w obiektach wypoczynku letniego przeprowadzono wspólnie z przedstawicielami Oddziału Zamiejscowego Kuratorium Oświaty w Międzyrzeczu, KP PSP w Międzyrzeczu oraz KPP Zespół Prewencji Kryminalnej Nieletnich i Patologii w Międzyrzeczu. KONTROLE AKCYJNE W 2009 przeprowadzono szereg kontroli akcyjnych, których wyniki w terminach wyznaczonych przesyłane były do WSSE w Gorzowie Wlkp. Podczas trwania ferii zimowych przeprowadzono wspólnie z Sekcją Higieny śywność, śywienia i Przedmiotów UŜytku 5 kontroli obiektów typu puby, bary, dyskotekami celem zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego dzieci i młodzieŝy. W okresie wiosennym przeprowadzono 10 kontroli placów zabaw, ze szczególnym uwzględnieniem zabezpieczenia piaskownic przed dostępem zwierząt oraz terminów wymiany piasku. Nieprawidłowości nie stwierdzono. Od września br. prowadzono w placówkach oświatowowychowawczych akcję dotyczącą profilaktyki grypy sezonowej i nowej AH1N1. Dyrektorzy otrzymali materiały edukacyjne oraz wytyczne jakie naleŝy zastosować w celu profilaktyki grypy. Str. 91

94 W związku z zagroŝeniem epidemią grypy sezonowej i nowej grypy AH1N1 w dniach listopada przeprowadzono pod kątem zaopatrzenia szkół w podstawowe środki czystości (mydło, papier, ręczniki, dostępność do ciepłej wody) 9 kontroli. Wyniki wykazały iŝ standardem w nadzorowanych placówkach stał się stały dostęp do bieŝącej ciepłej wody oraz podstawowych środków higienicznych (mydło, papier toaletowy, ręczniki 1 razowego uŝytku lub suszarki), a takŝe punkty do dezynfekcji rąk. Dyrektorzy placówek chętnie współpracują i wykonują wytyczne Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w celu podniesienia stanu sanitarnego w zarządzanych placówkach. W związku z docierającymi sygnałami o złej jakości produktów wprowadzanych do szkół w ramach programu Owoce w szkole przeprowadzono w placówkach które przystąpiły do programu 6 kontroli mających na celu ocenę jakości dostarczanych produktów. Nieprawidłowości podczas kontroli nie stwierdzono, jakość owoców i warzyw była zadowalająca. PODSUMOWANIE I WNIOSKI. Wszystkie składowe będące przedmiotem kontroli mają wpływ na rozwój i zdrowie dzieci, które w przedszkolach i szkołach spędzają znaczną część dnia. W związku z tym bardzo waŝne jest zapewnienie uczniom odpowiednich warunków pracy i pobytu w placówce, które sprzyjać będą właściwemu rozwojowi psychofizycznemu. Do czynników składających się na właściwe warunki pracy naleŝą min. właściwy stan techniczno-sanitarny placówki. W porównaniu z rokiem ubiegłym stan techniczny placówek uległ nieznacznej poprawie. DuŜą trudnością we właściwym funkcjonowaniu, w tym równieŝ zapewnieniu właściwych warunków techniczno-sanitarnych są niskie środki finansowe, które placówki otrzymują od organów prowadzących. W związku z tym wykonanie nałoŝonych decyzji trwa niejednokrotnie 2, 3 lub nawet 4 lata. Poprawa stanu techniczno-sanitarnego w sposób znaczący podwyŝsza standard warunków higienicznych i zdrowotnych pobytu dzieci i młodzieŝy w placówkach oświatowo-wychowawczych. Dbałość dyrektorów o właściwe warunki pobytu w ich placówkach jest duŝa, jednak nie zawsze moŝliwa do spełnienia z uwagi na brak środków finansowych. Dyrektorzy starają się zapewnić bezpieczne oraz higieniczne warunki pobytu w placówkach nauczania i wychowania, wykonując drobne prace remontowe i konserwatorskie własnym systemem gospodarczym, poprawiając tym samym stan sanitarny i techniczny placówek. W związku z powyŝszym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Międzyrzeczu wnioskuje o zapewnianie środków finansowych na poprawę stanu techniczno-sanitarnego placówek oświatowo-wychowawczych usytuowanych na terenie powiatu międzyrzeckiego. Str. 92

95 Działalność w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego. Zapobiegawczy nadzór sanitarny, którego działalność kończy się w momencie odbioru inwestycji, wyprzedza działanie słuŝb nadzoru bieŝącego i obejmuje egzekwowanie wymagań higienicznych i zdrowotnych na etapie: lokalizowania, projektowania, realizacji i przekazywania do uŝytkowania inwestycji i obiektów budowlanych. Do zadań nadzoru zapobiegawczego naleŝy: 1. Uczestniczenie w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć. 2. Uczestniczenie w postępowaniu w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektów lub zmian miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego 3. Uzgadnianie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. 4. WyraŜanie zgody w sprawach dotyczących odstępstw od warunków technicznych określonych w przepisach. 5. Uzgadnianie dokumentacji projektowej budowy oraz zmiany sposobu uŝytkowania obiektów budowlanych pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych. 6. Uczestniczenie w dopuszczeniu do uŝytku obiektów budowlanych. 7. WyraŜanie zgody na lokalizowanie obiektów budowlanych. 8. Opiniowanie programów dostosowania zakładów opieki zdrowotnej do obowiązujących wymagań. Ilościowe zestawienie wykonanych działań w kaŝdym z wymienionych kierunków, w ciągu ostatnich 3 lat ujęto w poniŝszej tabeli: L.p. Rodzaj działalności 1 Liczba wydanych opinii co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 2 Liczba wydanych opinii przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 3 Liczba wydanych opinii uzgadniających zakres i stopień szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko Rok Str. 93

96 4 Liczba wydanych opinii opiniujących projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego wraz z prognozą oddziaływania na środowisko 5 Liczba wydanych opinii uzgadniających projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego 6 Liczba uzgodnionych projektów technologicznych i budowlanych 5 Liczba wydanych opinii dotyczących programów dostosowania zakładów opieki zdrowotnej do wymagań określonych w przepisach 6 Liczba wydanych opinii dotyczących obiektów budowlanych w związku z dopuszczeniem ich do uŝytkowania 7 Liczba wydanych opinii dotyczących róŝnych spraw 8 Liczba wydanych opinii dotyczących odstępstw od warunków technicznych 9 Liczba przeprowadzonych kontroli obiektów budowlanych w związku z dopuszczeniem ich do uŝytkowania 10 Liczba przeprowadzonych kontroli w trakcie budowy obiektów budowlanych 11 Liczba przeprowadzonych kontroli istniejących obiektów budowlanych Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć. W ramach postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko wydano ogółem 40 opinii. Przeprowadzone postępowania dotyczyły : a) budowy obiektów infrastruktury technicznej ( sieci: wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe; drogi; itp.) - 27 opinii tj. 68 % b) budowy i przebudowy obiektów przemysłowych - 10 opinii tj. 25 % c) budowy i przebudowy obiektów usług turystycznych - 2 opinie tj. 5 % d) budowy i przebudowy obiektów rolniczych - 1 opinia tj. 2 % 1.1.Opinie sanitarne co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby co do zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Ogółem wydano 30 opinii. Dla 6 przedsięwzięć, dotyczących budowy lub rozbudowy: stacji paliw, elektrowni wiatrowych, stacji demontaŝu pojazdów samochodowych, wytwórni mas bitumicznych i dróg krajowych stwierdzono obowiązek sporządzenia raportu. Str. 94

97 Wydane opinie dotyczyły następujących przedsięwzięć: a) budowy obiektów infrastruktury technicznej (sieci: wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, drogi) - 20 opinii tj. 67 % b) budowy i przebudowy obiektów przemysłowych - 8 opinii tj. 27 % c) budowy i przebudowy obiektów usług turystycznych - 1 opinia tj. 3 % d) budowy i przebudowy obiektów rolniczych - 1 opinia tj. 3 % 1.2. Opinie sanitarne przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Ogółem wydano 10 opinii uzgadniających, w tym pozytywnych 10 opinii. W w/w opiniach określano środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięć, które powinny być uwzględnione w decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub w projektach budowlanych. Miały one na celu ograniczanie i eliminowanie zagroŝeń dla zdrowia ludzi i środowiska. Wydane opinie dotyczyły następujących przedsięwzięć: a) budowy obiektów infrastruktury technicznej (sieci: wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, drogi) - 7 opinii tj. 70 % b) budowy i przebudowy obiektów przemysłowych - 2 opinie tj. 20 % c) budowy i przebudowy obiektów usług turystycznych - 1 opinia tj. 10 % 2.0. Postępowanie w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. W ramach postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektów lub zmian miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego wydano 17 opinii sanitarnych, w tym: - 10 opinii sanitarnych uzgadniających zakres i stopień szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko, - 7 opinii sanitarnych opiniujących projekty lub zmiany miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego wraz z prognozą oddziaływania na środowisko, Postępowania te dotyczyły projektów lub zmian miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego obejmujących działki przeznaczone pod zabudowę: mieszkalną, produkcyjną i usługową w gminach: Międzyrzecz, Skwierzyna, Pszczew, Przytoczna i Trzciel. W w/w opiniach określano warunki, jakie powinny być uwzględnione w opracowanych planach. Miały one na celu ograniczanie i eliminowanie zagroŝeń dla zdrowia ludzi i środowiska Uzgadnianie projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (mpzp). W ramach postępowania wynikającego z ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wydano 7 opinii sanitarnych, w tym: - 5 opinii sanitarnych uzgadniających projekty lub zmiany miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (mpzp) w gminach: Międzyrzecz, Skwierzyna, Pszczew i Przytoczna, - 2 opinie sanitarne zawierające wnioski, które naleŝy uwzględnić w opracowywanych projektach mpzp w gminach: Pszczew i Trzciel. Str. 95

98 4.0. Uzgadnianie dokumentacji projektowej. Ogółem wydano 18 opinii sanitarnych uzgadniających dokumentacje projektowe. Uzgodnione dokumentacje projektowe dotyczyły projektów budowlanych (zagospodarowanie działki, branŝe: architektoniczna i instalacje sanitarne) i technologicznych. Zakresem swoim obejmowały one budownictwo ogólne (obiekty uŝyteczności publicznej) oraz infrastrukturę techniczną. Wydane opinie dotyczyły następujących obiektów budowlanych : a) budynków usługowych 11 opinii, b) budynków słuŝby zdrowia 3 opinie, c) stacji uzdatniania wody 2 opinie, d) sieci wodociągowa 1 opinia, e) przydomowa oczyszczalnia ścieków 1 opinia Opinie sanitarne dotyczące obiektów budowlanych, w związku z dopuszczeniem ich do uŝytkowania Ogółem wydano 12 opinii, w tym 12 opinii pozytywnych. Opinie stwierdzające spełnienie wymagań higienicznych i zdrowotnych w wybudowanych obiektach budowlanych dotyczyły następujących obiektów budowlanych : a) budynki mieszkalne wielorodzinne 3 opinie b) budynki słuŝby zdrowia - 1 opinia c) budynki handlowo-usługowe 5 opinii d) obiekty sportowe 2 opinie e) obiekty przemysłowe 1 opinia Wszystkie obiekty został wybudowany zgodnie z warunkami pozwolenia na budowę, z uwzględnieniem wymagań higienicznych i zdrowotnych określonych w przepisach. Wobec braku zagroŝenia dla zdrowia ludzi i środowiska, nie wniesiono sprzeciwu lub uwag na przystąpienia do ich uŝytkowania Opinie sanitarne inne Ogółem wydano 19 opinii, które dotyczyły: a) RóŜnych spraw związanych z: udzielaniem porad, informacji, odpowiedzi itp. w zakresie spełnienia wymagań higienicznych i zdrowotnych na etapie uzgadniania lokalizacji inwestycji oraz dokumentacji projektowych, wydano ogółem 16 opinii. b) Wydano 1 opinię z przeprowadzonej kontroli obiektu w trakcie budowy. c) Wydano 2 opinie z przeprowadzonych kontroli kompleksowych Szpitali w Międzyrzeczu i Skwierzynie Kontrole obiektów budowlanych Ogółem przeprowadzono 16 kontroli obiektów budowlanych Kontrole obiektów budowlanych, w związku z dopuszczeniem ich do uŝytkowania Dokonano 13 kontroli zgłoszonych do uŝytkowania obiektów budowlanych. Po przeprowadzeniu kontroli wydawane były opinie sanitarne stwierdzające spełnienie wymagań higienicznych i zdrowotnych w wybudowanych obiektach budowlanych. Str. 96

99 W roku 2009 zakończono między innymi następujące budowy: a) w Międzyrzeczu zakończono budowę budynku krytej pływalni, o powierzchni uŝytkowej m 2 i kubaturze m 3 ; b) w Skwierzynie zakończono przebudowę części budynku szpitala na blok operacyjny z dwoma salami operacyjnymi; c) w Skwierzynie zakończono budowę budynku handlowo-usługowego branŝy spoŝywczoprzemysłowej ( Lidl) o powierzchni uŝytkowej m 2 i kubaturze m 3 ; c) w Skwierzynie zakończono budowę budynku handlowo-usługowego branŝy spoŝywczoprzemysłowej (Biedronka) o powierzchni uŝytkowej m 2 i kubaturze m 3 ; d) w Międzyrzeczu i Pszczewie zakończono budowę boisk dla dzieci, w ramach programu ORLIK; f) w Międzyrzeczu zakończono budowę trzech budynków mieszkalnych wielorodzinnych (ogółem 72 lokale mieszkalne); 7.2. Kontrole obiektów budowlanych w trakcie budowy dokonano 1 kontroli, Dokonano 1 kontroli obiektu budowlanego w trakcie budowy (odbudowa budynku Domu Kultury w Międzyrzeczu, zniszczonego i uszkodzonego w wyniku katastrofy budowlanej). Po przeprowadzeniu kontroli wydawano opinię sanitarną, w której zawarto uwagi jakie naleŝy uwzględnić w odbudowywanym budynku, w związku ze spełnieniem wymagań higienicznych i zdrowotnych Kontrole kompleksowe szpitali. Przeprowadzono 2 zaplanowane kontrole kompleksowe szpitali w Międzyrzeczu i Skwierzynie. Zakres tych kontroli obejmował między innymi sprawdzenie: a) czy roboty budowlane wykonywane były w oparciu o projekty budowlane uzgodnione pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych, b) atestów potwierdzających dopuszczenie wbudowanych wyrobów i materiałów budowlanych do stosowania w obiektach słuŝby zdrowia, c) infiltracji powietrza w wbudowanej stolarce okiennej i drzwiach wewnętrznych, d) działanie wentylacji grawitacyjnej w pomieszczeniach szpitalnych, e) wyników badań z dokonanej oceny skuteczności działania wentylacji mechanicznej, f) prowadzenie ewidencji dezynfekcji instalacji ciepłej wody uŝytkowej, g) protokołów z przeglądów okresowych budynków, a takŝe urządzeń i instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych h) czy w ramach wykonywanych robót realizowane są zadania zawarte w programach dostosowawczych. Str. 97

100 8.0. Współpraca z organizacjami samorządowymi i nadzorem budowlanym. W ramach działalności statutowej zapobiegawczy nadzór sanitarny współdziałał z: wydziałami budownictwa i ochrony środowiska Urzędów Miast i Gmin oraz Starostwa Powiatowego w Międzyrzeczu, Powiatowym Inspektoratem Nadzoru Budowlanego w Międzyrzeczu. Współpraca ta polegała na przekazywaniu wydawanych opinii i decyzji Inicjatywy podnoszenia jakości pracy. Działania zapobiegawczego nadzoru sanitarnego były wykonywane zgodnie z: obowiązującymi procedurami systemu jakości działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej, obowiązującymi przepisami prawa oraz w terminach wynikających z przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. W ramach podnoszenia jakości pracy uczestniczyłem w szkoleniach i naradach organizowanych przez Wojewódzką Stację Sanitarno Epidemiologiczną w Gorzowie Wlkp. oraz Dyrektora Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Międzyrzeczu. Tematem w/w szkoleń i narad były sprawy bieŝące sekcji i Stacji, omawianie przepisów prawnych (nowych jak i wprowadzonych zmian do przepisów obowiązujących), procedury postępowania przy wykonywaniu działalności, przekazywanie informacji przez kierowników innych sekcji itp Podsumowanie. a) odnotowuje się w dalszym ciągu postęp w zakresie modernizacji infrastruktury drogowej i budowy obiektów związanych z gospodarką wodno-ściekową oraz ochroną środowiska, b) inwestycje prowadzone na terenie powiatu międzyrzeckiego poprawiły istniejący stan zainwestowania, nie pogarszając warunków sanitarnych dla mieszkańców, c) w projektach budowlanych inwestycji stosuje się lepsze technicznie i efektywniejsze rozwiązania oraz nowocześniejsze urządzenia technologiczne, charakteryzujące się zwiększonym bezpieczeństwem dla ludzi i środowiska, d) w uzgadnianych projektach budowlanych stwierdzono poprawę w zakresie zastosowanych rozwiązań funkcjonalnych i technologicznych. Str. 98

101 Promocja zdrowia i oświata zdrowotna. Działalność Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej koncentruje się na inicjowaniu, organizowaniu i koordynowaniu programów profilaktyczno edukacyjnych oraz nadzorowaniu działalności oświatowo - zdrowotnej placówek oświatowo wychowawczych, zakładów opieki zdrowotnej i innych instytucji w celu kształcenia odpowiednich postaw i zachowań zdrowotnych. Zagadnienia problemowe realizowane w 2009 roku dotyczyły przede wszystkim edukacji prozdrowotnej społeczeństwa w zakresie racjonalnego Ŝywienia, znaczenia ruchu w Ŝyciu człowieka, profilaktyki chorób zakaźnych (głównie grypy AH1N1), zapobiegania nowotworom (głównie piersi i szyjki macicy), profilaktyki uzaleŝnień, realizacji Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu, koordynacji kampanii antynikotynowych : Światowy Dzień bez Tytoniu i Rzuć Palenie Razem z nami Działania edukacyjno profilaktyczne kierowane były do dzieci i młodzieŝy, nauczycieli, rodziców oraz personelu i pacjentów placówek słuŝby zdrowia, ich rodzin, poborowych, aresztantów, ogółu społeczeństwa. Organizowane były imprezy prozdrowotne: konkursy, szkolenia i narady, pogadanki, ćwiczenia, prelekcje, pokazy, prowadzono dystrybucję materiałów edukacyjnych, umieszczano informacje na stronie internetowej PSSE. Pracownik PZiOZ PSSE w Międzyrzeczu przeprowadził 65 wizytacji działalności oświatowo zdrowotnej placówek objętych nadzorem (w tym wizytacje kolonii i obozów letnich i zimowych). Zagadnienia problemowe realizowane były poprzez interwencje programowe i interwencje nieprogramowe. Interwencje programowe 1. Wojewódzki Program Profilaktyki Raka Sutka i Raka Szyjki Macicy Program propaguje profilaktykę raka piersi i raka szyjki macicy poprzez uświadomienie potrzeby cyklicznego badania piersi oraz badań cytologicznych. Głównym adresatem programu są dziewczęta ze szkół ponadgimnazjalnych. W 2009 roku program realizowany był w 5 na 7 szkół ponadgimnazjalnych oraz wśród kobiet powiatu międzyrzeckiego. Str. 99

102 W ramach programu pracownik PSSE zorganizował 4 imprezy dla kobiet w terenie: w Trzcielu, Pszczewie, wsi Nietoperek oraz Bibliotece Miejskiej na które składały się: filmy, pogadanki, pokazy, ćwiczenia na fantomie do badania piersi oraz rozdawnictwo materiałów oz. W szkołach ponadgimnazjalnych program realizowany jest przez pielęgniarki szkolne przy współpracy pedagogów, nauczycieli wychowania do Ŝycia w rodzinie oraz nauczycieli biologii. Realizowany jest średnio przez dwie godziny lekcyjne, najczęściej w pierwszym semestrze roku szkolnego. Realizacja programu w szkołach odbywała się poprzez wykorzystanie róŝnorodnych form i metod pracy: prelekcje, pogadanki, instruktaŝe, pokazy, ćwiczenia na fantomie, formy wizualne (plakaty, gazetki), punkty informacyjne, projekcje filmu oraz rozmowy indywidualne. W 2009 roku programem objęto ok. 50% uczniów szkół ponadgimnazjalnych.bardzo dobrze układała się współpraca z przewodniczą Stowarzyszenia Amazonki, połoŝnymi dyrektorami szkół, ginekologami. 2. Program Profilaktyki HIV/AIDS. Celem programu jest ograniczenie rozprzestrzeniania się zakaŝeń wirusem HIV oraz kształtowanie właściwych postaw wobec osób Ŝyjących z HIV poprzez zapewnienie odpowiedniego dostępu do informacji, edukacji i usług. Zadania w zakresie profilaktyki HIV/AIDS w 2009 roku realizowane były poprzez: program edukacyjny w szkołach - na terenie powiatu program realizowano w siedmiu szkołach ponadgimnazjalnych w formie pogadanek, projekcji filmów, punktów informacyjno edukacyjnych. Informacje przekazywane były równieŝ przez radiowęzeł, plakaty, ulotki, rozmowy indywidualne. Poprzez zastosowanie róŝnorodnych form realizacji oddziaływaniem objętych zostało 100% uczniów szkół, które realizowały program Profilaktyki HIV/AIDS. działania skierowane do kobiet planujących bądź będących w ciąŝy poznanie własnego statusu serologicznego jest szczególnie waŝne dla tych kobiet, gdyŝ istnieje Str. 100

103 duŝa szansa urodzenia zdrowego dziecka mimo obecności wirusa HIV w organizmie matki, jeśli wcześniej ma się tego świadomość. 3. Trzymaj Formę Celem programu jest zwiększenie świadomości dotyczącej wpływu Ŝywienia i aktywności fizycznej na zdrowie poprzez: pogłębienie wiedzy w zakresie znaczenia zbilansowanej diety i aktywności fizycznej dla organizmu człowieka, kształtowanie zmiany postaw i zachowań związanych z prawidłowym Ŝywieniem i aktywnością fizyczną oraz dostarczenie wiedzy i umiejętność korzystania z informacji zamieszczonych na opakowaniach produktów spoŝywczych. Program adresowany jest do uczniów wszystkich klas szkół gimnazjalnych i kl. V VI szkół podstawowych oraz ich rodziców. W powiecie międzyrzeckim w roku szkolnym 2009/2010 do kolejnej edycji programu przystąpiło 7 szkół gimnazjalnych i 2 szkoły podstawowe. 4. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenie Tytoniu: UzaleŜnienie od tytoniu jest chorobą przewlekłą opisaną w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób, Urazów, Problemów Zdrowotnych - pod numerem F17. W Polsce palenie tytoniu jest szeroko rozpowszechnione i znacząco wpływa na jakość i długość Ŝycia. Codziennie pali ok. 9 milionów dorosłych Polaków, w tym ok. 34% męŝczyzn i 23% kobiet. Co roku około 50 tysięcy Polaków umiera przedwcześnie z powodu palenia tytoniu, a współczynniki umieralności na choroby odtytoniowe, np. na raka płuca czy zawał serca naleŝą do najwyŝszych w Europie. Palenie tytoniu w Polsce i jego zdrowotne następstwa mają równieŝ powaŝny wpływ na sytuację ekonomiczną gospodarstw domowych i koszty opieki zdrowotnej. Szacuje się, Ŝe przeciętny palacz wydaje miesięcznie na papierosy ok. 150 złotych, co w najbiedniejszych rodzinach stanowi powaŝne obciąŝenie budŝetu. Roczne wydatki palaczy na papierosy wynoszą w Polsce ok. 16 miliardów złotych. Bank Światowy oblicza, Ŝe w krajach o wysokiej konsumpcji tytoniu (takich, jak Polska) koszty opieki zdrowotnej związane ze skutkami palenia tytoniu mogą stanowić nawet ok. 15% wszystkich wydatków na opiekę zdrowotną w skali roku. Ponadto, jak wskazują badania, wymuszone bierne palenie zagraŝa zdrowiu i Ŝyciu wywołując nowotwory, choroby układu oddechowego i układu krąŝenia zarówno u dzieci jak i dorosłych. Nie istnieje bezpieczny poziom wdychania dymu tytoniowego. Takie są ostateczne i niepodwaŝalne konkluzje potwierdzone przez międzynarodowych ekspertów w dziedzinie zdrowia publicznego, poparte przez opublikowane wyniki prowadzonych na przestrzeni wielu lat rygorystycznych i szeroko zakrojonych badań. Jedynym skutecznym rozwiązaniem jest przebywanie w otoczeniu całkowicie wolnym od dymu tytoniowego. Ani wentylacja ani filtrowanie pomieszczeń, ani obie te metody stosowane razem nie redukują zanieczyszczenia dymem tytoniowym do poziomu uwaŝanego za dopuszczalny. Cel głównym programu to: zmniejszanie zachorowań, inwalidztwa i zgonów wynikających z palenia tytoniu (choroby układu krąŝenia, oddechowego, nowotwory itp.) w Polsce poprzez zmniejszenie ekspozycji na dym tytoniowy (aktywne i bierne palenie). Realizacja programu w 2009 roku w powiecie: Wszelkie inicjatywy dotyczące realizacji programu podejmowane były w ramach wiosennej i jesiennej kampanii antytytoniowej oraz Światowego Dnia bez Papierosa i Światowego Dnia Rzucania Palenia. Str. 101

104 W ramach realizacji programu przekazano materiały edukacyjne słuŝbom medycznym Jednostki Wojskowej,Aresztu Śledczego, Policji, Ambulatorium MSW materiały edukacyjne w formie plakatów i ulotek antytytoniowych. Szkoły przez cały rok monitorują problem palenia tytoniu przez uczniów, jednak konkretne działania antytytoniowe nasilają się w okresie: Światowego Dnia bez Papierosa oraz Światowego Dnia Rzucania Palenia., które zostały opisane poniŝej. Zakłady Opieki Zdrowotnej na terenie powiatu realizują program antytytoniowy, który stanowi załącznik do kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia, pracownik PSSE dostarczył do placówek plakaty i ulotki. 5. Czyste Powietrze wokół Nas W roku 2009 Wojewódzka Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna w Gorzowie Wlkp rozpoczęła realizację nowego programu edukacyjnego adresowanego do dzieci przedszkolnych z udziałem rodziców i opiekunów Czyste powietrze wokół nas W powiecie międzyrzeckim pilotaŝowo program realizowały 4 przedszkola.nauczyciele wychowania przedszkolnego zostali przeszkoleni z metodyki realizacji zajęć w WSSE w Gorzowie, otrzymali pomoce dydaktyczne. W ramach realizacji programu dzieci przedszkolne wraz z rodzicami brali udział w konkursie Rodzina w świecie wolnym od dymu tytoniowego.prace wyłonione w etapie powiatowym przez PSSE w Międzyrzeczu przesłano do WSSE w Gorzowie. Interwencje nieprogramowe 1. Światowy Dzień Zdrowia 2009 Ratujmy Ŝycie! Bezpieczne szpitale w czasie katastrof Światowy Dzień Zdrowia obchodzony jest co roku 7 kwietnia. Cele Światowego Dnia Zdrowia w 2009 roku koncentrowały się na problemie bezpieczeństwa jednostek ochrony zdrowia w sytuacjach kryzysowych oraz przygotowaniu pracowników ochrony zdrowia do niesienia pomocy podczas katastrof. Obchody obejmowały wskazywanie osiągnięć, promowanie projektowania i budowania bezpiecznych jednostek ochrony zdrowia tak aby były w stanie przetrwać katastrofy i kontynuować niesienie pomocy potrzebującym. Na szczeblu powiatowym w ramach obchodów Światowego Dnia Zdrowia funkcjonował punkt informacyjno edukacyjny w PSSE, ukazał się artykuł na stronie PSSE w Międzyrzeczu. 2. Kampanie społeczne: OstrzeŜenia Zdrowotne -realizowana w ramach obchodów Światowego Dnia bez Tytoniu /kampania wiosenna/. Papierosy poŝerają cię Ŝywcem realizowana w ramach obchodów Światowego Dnia Rzucania Palenia /kampania jesienna/. Młody człowiek, który rozpoczyna palenie często nie wie, lub nie zdaje sobie sprawy z jego negatywnych skutków, często bagatelizuje perspektywę trudności w jego rzuceniu i moŝliwość uzaleŝnienia od tytoniu. W większości przypadków palenie tytoniu przez młodzieŝ to próba naśladowania osób dorosłych, sposobu trzymania papierosa, mimiki twarzy, zaciągania się Str. 102